장음표시 사용
21쪽
et Cieero eam describit r felicitas, inquit: ,, non esto aliud, nisi honestarum rerum prosperitas aa, Sed civitas quando honestarum rerum Pr P .ritate florere , sive felix diei potest y Generallis liter respondendum est: felix dicenda est eivi. tas, quae quam proxime accedit ad propositum , quod cives in contrahenda civitate sibi proposuisse censendi sunt. Proposistim hoc generali enuntiatione expressi Cicero, cum utilitatis eommunione civitates sociatas dixit. Accuratius autem civitatis ' positum vocavit: I'. Ius tutum a quo pendet utilitatis communio s. Spem custodiae rerum suarum; st'. Vitam beatam, honestam, et quis
Felix dici potest civitas, . α aut respectu Cipitatum externarum; β aut in se spectata; i. e. ratione conformitionis internae. Ut vinculum datur juris inter cives, ita et inter Civitates. Uti natura congregavit homines, ita natura sociatos voluit esse populos. Qui societatem civilem contraxerunt homines, i pois
ast) Fragm. om Cie. ed. Erneri l. I 6ι. sa De proposito civitatis latius Cap. 3. 21 musa quo placita Cic. hae de re exponentur. i ,
22쪽
x o e G o Μ Μ E N T A T 1 6 . populum quidem separatum efficiunt, qui legibus quas condidit, se obstrinxit; sunt Stamen
ossicia, quae erga exteras gentes, erga reliquum humanum genus praestare debent. Ut homo legi naturali, sempitemae, comin muni omnium magistrae, parere debet, ita quo--que populis ei legi, quae neque tempore neque loco mutatur , parendum eSt. - Hujus naturalis quasi societatis inter populos propositum itidem esse debet Ius tutum, Juris securitas ; aliis verbis, ut ne alter alterius felicitati noceat. Scio equidem, Jus Gentium a Romanis vix ac ne vix quidem fuisse excultum. Politica Ro-- manorum ad cives tantum reserebatur 3 J. Vinculum, quo hodie peregrinae gentes sunt constrictae, antiquos populos non conjungebat.
Rarum enim erat . inter populos commercium, cum mercatura, qua praecipue ad humanitatem componuntur gentes, non nisi ab uno alterove populo exercebatur, imo a Romanis negligebaturisi non contemnebatur 35 .
23쪽
L i T E R A R I A. xv s Romana gens rem militarem honestissimam ducebat, et ea fortunam honoremque quaer bat; armis, triumphisque erat Occupata.
R. Diximus Jus Gentium a Romanis non fuisse excultum; ne quis tamen putet . nulla praecepta, quae ad hoc jus pertinent, apud Romanos esse obvia. e . :Bellis ipsis jura et ossicia ab ipsa natura sunt posita. - Bellum geritur, ut pax quaeratur cfDpm vero vulgo foedere componitur. Foederibus autem itidem jura sunt Posita. I iQuid Ciceroni hac de re placuerit, videamus et
Ι. Quod ad Belia. II. Quod ad Foedera. I. Quid de Bellis praescripserit Cicero Paci quidem semper consulendum censet, si
is cenariorum, Omniumque, quorum operae, non artes se emuntur. - Sordidi etiam putandi, qui mercantur a ,. mercatoribus, quod statim vεndant. Nihil enim pro. A ficiunt , nisi admodum mentiantur. - Mercatura, stis tenuis est, sordida putanda est; sin magna et copio is se, multa undique apportans, multisque sine vanitateis impertiens, non est admodum vituperanda; atque is etiam, si satiata quaestu, vel contenta potius, ut is saepe ex alto in portum. ex ipso portu in agros possessionesque contulerit, videtur jure optiaeo pos. is se laudari.'' Cic. de Ois. I. 42. 1
24쪽
nihil habet insidiarum car): sin vero in pace vivi nequit sine injuria, justum suscipitud
. Juris igitur securitas, judice Cicerone, et inter gentes est observanda; injuria autem, sive violatum jus, justa belli suscipiendi esto cau
Jura autem belli fiant conservandar se in sus-- cipiendo, et gerundo et deponendo bello jus, , plurimum valet 39). - In Republica mari. ,, me sunt conservanda jura belli. - Cum enim ,, duo sint genera decertandi, unum per discep- ,, lationem, alterum per vim; cumque illud pro . se prium sit hominis, hoc belluarum , confiigienisse dum est ad posterius, si uti non licet superi se ri. Quare suscipienda quidem bella sunt, ob ,, eam causiam, ut sine injuria in pace viva-ν, tur o . V reor uti jus in bello suscipiendo, gerendo et deponendo plurimum valet, ita et fides c4IJ: hae
enim non tantum Respublica quaelibet continetur,
25쪽
sed et major illa gentium securitas. Itaque merito fidem, hosti datam, servandam voluit, eamque stansgere nefarium duxit Cicero. - Si quid singuli ita. is loquitur temporibus adducti, hosti promise-.runt, est in ipso fides conservanda. in ,, primo Punico bello Regulus captus a Poenis, is cum de captivis commutandis Romam mi is sus esset, jurassetque, se rediturum, primum is ut venit, captivos reddendos in senatu nonis censuit; deinde cum retineretur a propinquis eris ab amicis, ad supplicium redire malust, quam A fidem, hosti datam, fallere si .V Praeterea alia quaedam praecepta, quae humanitatis sunt, tradit, iri bello minime negligenda, ut: is par. is in victoria conservandi sunt iI, qui non eruis deles in bello, non immanes fuerunt. Uti prisci Romani Tusculanos, Aequos, Volscos, Sa-- binos, Hernicos in civitatem acceperunt 43 .' is Temere autem in acie versari ut mst ue, cum hoste confligere, immane quiddam etsi belluarum simile est; sed cum tempus neces- is sitasque postulat, decertandum manu est et is mors servituti turpitudinique anteponenda . 443.''is De evertendis diripiendisque urbibus valdo
26쪽
a COMMENTATIO is considerandum est, ne quid temere, ne quidis crudeliter. Idque est viri magni, rebus agiis talis, punire sontes . multitudinem conservare , is in omni fortuna recta atque honesta retine-- s . Et cum iis, quos deviceris , consu-- lendum est, tum ii, qui, armis positis, adis Imperatorum fidem confugiunt, quamvis murumis aries percusserit, recipiendi sunt 6 ITandem et Imperatoris ossicia exponit, a quo in bello omnia lare pendent. In hoc nempe insit virtus, fides, temperantia, innocentia: is Quanta is cinquit innucentia debent esse Imperatores, is quanta deinde omnibus in rebus temperantia, ,, quanta fidei quanta selicitatet quanto ing
se niol uuanta humanitate i Neque enim potest ,, exercitum continere Imperator is ι qui se ip- is sum non continet, neque severus esse in ju-
,, dicando, qui alios in se severos esse iudices nonis vult c47 . Imperatorem non avaritia ab instiis tuto cursu ad praedam, non libido ad voluptariis temo - non denique labor ipse ad quietem is revocare debet V 8
27쪽
II. Quid de Foederibus inter gentes praescripserit Cicero. is Foedus tenetur publico vinculo religionis 9b; A quod fit contra foedus, id sit contra populim religionem et fidem so . Ubi cum hoste justo nempe et legitimo,
namque piratis praedonibusque, quos communes hominum omnium vocat hostes, fidem non deberi, docet Cicero si foedus est initum, hoe sancte servandum est nemo enim est, is qui non hanc animi affectionem probet, at- ,, que laudet, qua non modo utilitas nulla quae . ritur, sed contra utilitatem etiam conserva.
Itaque; Regulus non debuit conditionesis cautionesque bellicas et hostiles perturbareis pessurio ; eum justo cnim et legitimo hosteis res agebatur. adversus quem - multa jura ,, sunt communia c53 . Ut vero laudandus Re- gulus, in conservando jurejurando, sic de- cem illi, quos post Cannensem pugnam jum-
28쪽
COMMENTATI Do tos ad Senatum nil sit Hannibal se in castrari redituros ea, quorum potiti erant Poeni. nisi is de redimendis captivis impetravissent, si nonis redierunt vituperandi cs 2.'
I De se licitate Civitatis ratione conformati
De imperii formis, deque optiuiti regimi- .nris forma. I. Felix , uti vidimus, dicenda est civitas, quae quam proxime accedit ad propositum, quod cives in contrahenda civitate sibi proposuisse censendi sunt. Civitas autem gubernanda cst imperio: is Nam se nihil tam aptum est ad jus conditionemque
na . 34 Cle. de Oss. III. 32. Si non redierunt: Dissen. tiebant scilicet auctores, quot ex decem illis ad Hanni. balis castra rediissent. Cicero enim cibi d addit: is de quibus non omnes uno modo ἔ nam polybius, b is nus auctor inprimis, scribit, ex decem nobilissimis, quiis iusti erant missi, novem revertisse, a senatu re non impetr,ta ἔ unum ex decem, qui paullo post quam egres ,. sus erat e castris, rediisset, quasi aliqvid esset obli ais tus, Romae remansiit. Reditu autem in eastra libe.,, ratum se esse jurejurando, interpretabatur: non recte.
29쪽
is naturae. quam imperium, sine quo nee d is mus ulla, nec civitas, nec gens nec uni di is versum hominum genus stare, nee rerum na. ,, Iura Omnis, nec irpse mundus potest cis .i Ir: Qui civitatem regit, omnia referre debet ad civitatist propositumi: omnis civitas consilio se quodam r enda est Nut diuturna sit. H . autem eonsilium 'rimum 2mper ad eam camim sam est reserendum. quae eausa genuiti ci ,, vitaram 56J.' i: Populi igitur felicitas pondet ab imperii immis. quarum simplices, sive non mixtas, Cicero re
censet tres et a. Monarchicam s. regiam ι . eb. A istocraticam s. optimatium: c. Democraticam. s. popularem.
. ,, Aut enim uni tribuendum est imperium, is aut delectis quibusdam aut multitudini sus- ,, cipienduna est atque omnibus. Cum penes,, unum eSt omnium summa rerum , R g m illum unum vocamus et Regnum ejus,, Reipublicae statum. Cum autem est penesse delectos, tum illa civitas intimatium arbi. ,, trio regi dicitur. Illa autem est civitas A.
30쪽
pularis, ita enim appellant, m qua populi
se Horum trium generum quodvis. ii teneat se illud vinculum, quod primum homines sci. 'eietate , Reipublicae causa, s devinxit, nonis periectum illud quidem, neque mea sentenda se optimum , sed tolerabile tamen et aliud aliori possit esse praestantius. Nam vel Rex aequus se et sapiens, Vel cilecti ac principes cives. M vel ipse populus, quamquam id minime prot,, bandum , tamen , nullis interjectis iniquitatiri bus , aut cupiditatibus, posse videtur aliquo is esse non incerto statu 5 8 . Atque hoc lo, is quor de tribus his generibus Rerumpublicari rum, non turbatis atque permixtis, sed suum is statum tenentibus ; quae Omnia peraiciose ha-- bent vitia; nullum est enim genus illarumis Rerumpublicarum, quod non habeat iter ad se finitimum quoddam malum praeceps atque lu- A bricum cs9 . Nam illi Regi, ut cum po-o tissimum nuncupem, tolerabili, aut si vultis