장음표시 사용
191쪽
SMaalim peccare videtur, quemadmodum & illi, qui ad inus
ωα,ώ..iit, .lu teratos errores connivent, cum videantur contentire
ri m te erroribus,& plebi,quae facile erroribus impostorum implicatur, imo sycophantis ipsis ad pernitiem aliorum , calcaria adiiciunt. Propterea neque optimus medicus publicE errata sua conteri erubescet, si forte ex urinae iudicio decipiatur,cum multis modis decipi posset sui demonstratum est:) & huius deceptionis causam inquiret, neque suis esse putabit ita lotium in aedibus spectasse suis, sed curabit, vel saltem admonebit, ut ad aegrotum accedere possit; cum sepius falsa & aemeraria sit diuinatio ex urina, si huius in- spectio sui paulo post ostendemus apud aegrotos, eo, modo quo veteres fecerunt, non fiat. Atque ideo optandum est omnibus modis, ne hunc communem modum medicorum sequamur,qui huic diuinationi, i proh dolor) plus tribuunt quam ferre possit. Atque hic error multos non istum a recta via aberrare fecit, I sed & conscientiae cauterium infixit, quis i praeter mentem cum multitudine errare maluerint, quam cum paucis ab hoc stultiloquio abstinere, vel saltem ab imposturis sese cauere,simplices admonendo non satis esse urinam inspexisse, sed aegros quoque videre admodum necessarium esse: & ita publicis peccatis nequaquam connivere oportet, aut iusiurandu quod . Deo ac Musis praestitum est, violare. Quod equidem
licet ad professores maximὶ pertineat,nos tamen noxios reipublicae errores minime silentio praeterire debemus, ne circumforaneis illis atque circulatoribus ansam imponendi magis magisque praebeamus : pro-' pterea non desistemus indoctam plebeculam admonere,quam periculosum sit ex solo urinae iudicio tam incerto, aegro non viso, medicamenta praescribere.
192쪽
LIBER TERTI Vs. icue Haec omnia,inquam, nos errores seu errata Vocamus,
quae paulatim in medicinam irrepserunt, no tantum illa, quae circumforanei vestri anali habeti ex lolij diuinatione perpetrant, sed & ea quae nonnulli quoque medici de medicinae titulo decorati,dum lotia in aedibus suis inspiciunt, committunt, & iisdem imposturis, ut caeteri uromantes,implicantur. BRur. Quae igitur fuit causa, quam & nobis pollicitus eras explicare) ob quam medici tui, hanc quoque communem consuetudinem inspiciendi lotia in aedibus suis, a multis annis usurpatam, amplexi sunt' & in ea adis huc perseuerant, ut etiam lotia quaecumque ad eos ferantur, in aedibus suis, non cognito saepe nec visbaegro, similiter inspiciunt PHi L. Haec ipsa videntur diuersam habuisse causam . Nam quidam a plebeis
huc errorem coepisse arbitrantur, quod & Memmius nis ini .ctima
quidam nuper scripsit. Vulgus semper Principum in republica veluti simia, Veterum laudabilem urinae intuitum considerans, qui prospero fiebat successu,
quod coram examinatis aegris, essentiam morbi, ex iis quae apparebant, & ratione insecuti collegerint, unde veluti ultronea prouenit curatio, credidit ilicbtalem curationis euentum, urinis esse ascribendum. Nam rationis expers, cuius virtute veteres omnesquo dogmatici medicinam peragunt, quae oculus cernit solum iudicat, nihil ratione adiutus. Qua de causa veteres in rebus euidentibus aemulatus,vtinas inscrutari coepit. Ad quod accessit de urinis, remediisque pariter in lingua vernacula conscriptio. Huic paulatim accreuit audacia, quod quae tentarunt,fecere impune. Nam omnes licentia cui ait Terentius) deteriores fimus. Vnde tandem usque adeb hominum ingeniis imbuta est haeresis, ut aegre extirpari queat.
193쪽
BR v T. Haec vero causa videtur pertinere ad circum, Draneos , qui ita paulatim peruenerunt in cogniti nem cius partis medicinae, quae de urinis iudicat. PH1L. Recte ais Brutec quanquam iis primum ansam dederunt fit si illi scriptores, qui medicinam mutavere,quo quisqRe ut quadam Thaide,citra ullum dis crimen abutatur, ita ut nunc diuinam hanc profesΩsionem quilibet impolior vel temulenta obstetrix,vclimpudica meretrix, aut impurus ganeo ex illis libris lingua vernacula scriptis exercere pollet, sumpto initio ab urinae inspectione, adeo fallaci, quae mortem
saepe pro salute propinat. BRvT. Ad quid igitur medici tui, qui adeo sinceri ac pij videri volunt,hunc errorem,quem forte dc primo ante impostores inuexerunt, simul quoque cum Empiricis nostris exercent,
ct sese huic inspectioni inani ac sutili sui vos dicitis)
subiiciunt, quam & haeresim esse velis 3 PHi L. Imo maxima haeresis est in medicina tam praeclara arte, quam veteres vitabant. Verum quae suerit causa,quae medicos nostros adegerit ad urinae inspectionem in suis aedibus, hanc ego,quam prςcipuam existimo esse causam,nunc declarabo. Postquam enim plebcb homines sui iam diximus) putarent curationem ex totqinspectione procedere, arbitrati sunt totam medicinae artem etiam ex eadem inspectione pendere. Hinc quoque satis suo ossicio lictos sese arbitrabantur, si modo urinas ad medicorum aedes detulissent: hoc enim peracto nihil reliqui superesse , quod in rem aegri foret, existimabant, cum medicum ex eiusdem toti j inspectioine & morbum & locum affectum dignoscere.credcrent, quodque etiam simul oportuna remedia ex ea praescribere posset: adeo ut putarent, qudd medicus ex solo lotio non tantum morbos praediceret,
194쪽
diceret, sed& vires aegrotantium, & ut uno verbo complectar) simul omnia, quae ad totius medicinae artem pertinet, perfecte agnosceret. Persuasim etiam sibi habebant vulgares, quod quilibet, etiam mulier, haec ex libris lingua vernacula descriptis de urinis, tum de remediis, facile addiscerent & subito doctores euaderent. Hanc quoque ob causam omnes medicos esse putabant qui urinas inspicerent, licet multi ex iis essent, qui relicta mechanica arte , hoc modumedicinam facerent. Hinc prima totius mali origo, quae magis magisque radices egit, donec tyrannidem occuparet nam mos utpote malus vere Tyrannus est in quasi certa lex posita esset, quam immutare non postemus, quemadmodum fraterculi a capitulo suo Consuevimus ut aiunt) nunquam discedere volunt, etiam si meliora proponerentur: &eo usque proces sit malum,ut non solum pauperes,sed & diuites lotiasba ad medicorum quoque pedes deferri curarent, si in morbum aliquem incidissent, aut valetudinaiij essent. QAO factum est, ut via etiam aperta sit syc phantis, Myrtis& praestigiatoribus, dum cautelas vi in Mum medici palam facerent, subito facti sunt medici, etiam circulatores ipsi, ita ut in inspiciendis lotiis vulgi quoque iudicio optimos quosque medicos anteuerterent. tantum possunt cautelae & impost irae , quibus egregie imbuti fuere: ita ut hi quoque principatum in eiusmodi strophis obtinuerint. Huic diuinationi & vromantiae unice Operam dederunt atque omnes vires intenderunt,qua industria&qua diligentia cautelas illas urinarum perdiscerent, quibus paulatim & suas imposturas atque fraudes adiunxerunt, ita ut simpliciores mortales indies magis magisque dementarint, adeo ut quidam ex uri
messici circ/toribus ans id dere ciendi torra.
195쪽
narum mendaciis ditissimi euaserint,quanquam plures praesertim circumforanei & agyrtae occiderint, quam curauerint; cum praeter imposturas eiusmodi
imperiti vroscopi nullam aliam arte haberent. Clim autem optimi quidam medici animaduerterent,hanc stultam & plane inutilem de urinis spectandis cosiae-tudinem, maximum progressiam habere, multi sui credo) auaritia illecti, veterem illum modum, cum lotia prius nisi apud aegrotos spectarent, paulatim reliquerunt, & hanc consiletudinem, licet malignam, tandem susceperunt: quidam verb&inuiti sui non dubito) eb deducti, ne sine praxi vacui acociosi haberentur. Existimo aliquos etiam fuisse coactos, qui ita diuites non essent, ut vitam sustentare possent, si ita urinas allatas, ut insipicerentur, ab aedibus suis ad alios, qui id libenter faciunt, ablegarent: & ita lotia inspexere, & ex iis medicamenta praescripsere, quae
tamen causam mortis saepe pnebuere,praesertim uros copis circulatoribus magis quam circumsipectis medicis,temerarie medicamenta prascribentibus. Adebdeinceps maiori licentia accrevit hoc malum ; instar hydrae,capite uno detruncato plura emersierunt m virus situm in plurimos exspuit,adeo ut viribus Herculeis opus si, ut medicina in ordinem redigatur: nam& Medici quoque docti, non selum hanc constretudinem amplexi sunt, verum etiam quidam ex iis non' infimae notae de cautelis urinarum tractatus composuere, ut magis stolidae plebecular opinioni indulgerent, ita ut non selum sycophantis ansam dederint, sed etiam plebem in hac falsa opinione retinuerint. Appellauerunt vero cautelas honestiore vocabulo, quas & viri docti ob malam consuetudine, cui etiam indulgebant, describere coacti suere,& inter caeteros etiam
196쪽
etiam Gordonius medicus haud contemnendus, qui hinc a ducentis & octuaginta annis, vel paulo plus. de eiusmodi cautelis mentionem facit ; ita ut horum
medicorum temporibus &fortasse multo antea,haec peruersi consuetudo optimos quoque medicos to
serit. Magis tamen laudandi fuissent,alioqui in artis operibus eximij, si contra prauam illam consuetudinem seripsissent, neque de quibusdam friuolis cautelis urinarm mentionem secissent, & si illis cautelis callidὸ ab urinarum latoribus dignoscitur sexus:quas inquam cautelas postea mala feriati medici auaritia plusquam sordidi illecti, in linguam vulgarem transtulerunt,& occasione praebuertit circulatoribus,tum
medicastris,ut plebem magis deluderent, & hominibus nimiu credulis callidius imponerent. Evt. Quid non essicit Erdidum illud lucrum, ut etiam coegerit optimos quosque medicos huic stultiloquio urinae
fauere, & ita obnixe eius diuinationi adhaerere, ut etia nunc plurimi inueniantur, qui hac uromantiam non solum admittunt,inad quidam ex ipsis totos dies in iis cautelis versantur, quo possent maiori commodo ac lucro lotia spectare. Ego celebrem medicum
noui, ante multos annos , qui dudum mortuus est,
etiam in Academia haud vulgari,qui omni mane suis de dignus mihi retulit) ex loliis, quae ad aedes eius inspicienda quotidie apportabantur, plus quam sex
somnos nec multo minus singulis diebus lucraretur. Adeo dulce sordidum illud lucrum est,ut Vespasiano Imperatori, qui vectigal lotio imposuerat,non sord ret. Ita nec istis medicis illud lucrum , quamuis ex inconstanti urinae iudicio,imo mendaciis plerumque corrasum, serdet, licet stiant eiusmodi inspectionem utinae reipublicae pernitiosam esse, & saepe aegris peri-L 1 culosam,
197쪽
culosam, si ex tam fallaci iudicio remedia porrigant. Propterea magis qua circumforanei incusandi sunt, quorum proprium est plebi imponere. At docti palam potius errata sua confiteri deberent, quae in arte
medica ab impostoribus exercentur, tum etiam corrigere, quam iisdem imposturis implicari ali ter a suis praeceptoribus instructi. Hippocrates enim sui iam cictum ess neque Galenus aut veterum medicorum aliquis, hoc modo urinas in aedibus spect'runt. Ab hac perdita urinarum diuinati 'ne peruersa consiletudine Italia libera est. BRur. Nescio, utrum Italia ab eiusmodi inspectione urinae, quae ad aedes medicorum deseruntur, omnino libera sit: cum &Ponius Florentinus orator in facetiis sitiis dicat morem esse in urbe Roma, ut infirmi urina mittatur ad medicum. E v c. Sed qualem , non addis. scribit ibi de impostore : nam medicos probos & doctos id nequaqua facere, nos Romae agentes vidimus. Qua re audiamus ipsum Florentinum P gium loquentem; qui ita scribit: Mos est in urbe Roma, ut in s
mi urina mittatur ad medicum,cum vno aut duobus argenteis nummis, ut consulat sanitati. Q idam medicus , quem ipse noui, varia nocte remedia morbis scribebat in scedulis quas receptas vocant in eas Omnes ad sacculum ponebat: mane cum urinae ad eum referrentur, postulato remedio, ille manum ponebat
adficculum, casu line in manus inciderat silmpturus, dicens inter capiendum petenti vulgaribus verbis , Prega Dio telum an i bona, id est, roga Deum ut sertiaris bona. Misera eorum conditio , quibus non ratio, sed fortuna opitulabatur. Eadem sere serunt quidam, ut aliquando mihi relatum est, de Empirico vroscopo tres tantum formulas descriptas habenti:
198쪽
benti: modo unam, modo duas vel omnes, post lotium inspectum p benti, quae ad Pharmacopoeum dein ferebantur. At ut eo reuertamur unde digressi sumus, proseitares ipsi,tum alij medici clarissii ni in Academia Patauit a,am in Bononiensi admodum c lebri, urinas ad se allatas ne dignantur quidem inspicere,& antiquam illam auctoritatem adhuc retinent, ut nos spectauimus, quod & Langius epistola prima ad Lectorem testatur. PHi L. Vtinain & nostri medici
hanc auctoritatem retinuissent, nunquam circumforanei in artem medicam illotis pedibus irruissent: nam haec sela causa est, quod ex hac fallaci urinae dinuinatione a vulgaribus pro medicis habeantur & fidem apud cos consequantur licet imposturis) quam
per fraudes & mendacia tantum retinent. Hoc malum a nos iis inquam processit, & nemo est qui huic
malo obuiam eat, aut medeatur. Et ita ut ingeni sus artifex est venter in apparet, hanc spectandi consuetudinem lotij, in sedibus medicorum ab avaris medicis ipsis inuenta esse, ut esset captandae pecuniae aucupium. Sic omnes sunt ad fo2dum quaestum propensi, ut bonam partem resicindere necesse sit, si ess-cere volumus, quo minus profana & facrilega consuetudo in medicina cxerceatur. Evt. Hinc fit Phili atro,ut tot uromantes medicos ubique inuenias:nu la ciuitas vel pagus iis caret, quaintus pestiles sit haec stulta urinae diuinatio, omnibus modis explodenda, quae in aedibus medicorum passim adhuc exercetur, quae hanc artem ut paulo ante diximus, Ic contemptiabilem & coniecturalcm fecit. BR v T. Quid aliud scribunt vestri medici, quam artem medicam Coniecturalem esse, & ideo minus certam 3 PHi L. Illud
non scribunt Brute, quanqua Medicina quandoquo quadam
199쪽
quadam coniectura indigeat, ea tamen coniectura arte non caret, & ideo quoque artificialis coniectura nominatur, quam neque idiotae percipiunt; verum N 'i tantum ij qui artem ipsam certa & vera methodo ad-d cunt & recte etiam exercere possunt. Propterea t. quanquam medicina ob errores, tum imposturas maximξ Empiricorum circumforaneorum, quibus in urinarum inspectione utuntur,habita sit tamquam ars coniecturalis, id artem non infamem reddit, sed eos qui hac abutuntur. BRVT. Hac tamen ratione videtur vel maximε coniecturalis, iuxta vestram hypothesim, cum diuinationem ex urina quae coniecturalis est & incerta, partem medicinae esse dixistis: pam si unius urinam ad diuersos mittamus, apud omnes non idem erit iudicium, ideb oportet ut ars vestra plane sit incerta. Eu L. Haec ad artem non sunt reserenda,&s inspectio urinae apud aegros,etiam pertineat ad Semioticen partem scilicet medicinae,reliqua signa aduertit medicus, & ad inuicem facta comparatione,certilis iudicat medicus. At illa diuinatio ex urinis in aedibus medicorum saepe fallax est,& multo magis apud vestros circulatores, quorum
iudicium nihil aliud est quam callida inpostura, &verborum captatio & extorsio, quae nullo modo ad partem medicinae pertinet. Praeter alias partes media cina etiam alias artes quam plurimas sibi adiunctas
habet. Sed quibus scientiis vestri vroscopi insigniti
sunt, optime Brute, & quas artes medicinae subiectas callent' BRvT. Eam ipsam, qua recte urinam speculantur. EvL. Hoc modo & coeca mulier urinam
probe inspiceret,modo intellexerit dolorem aliquem in latere adesse iudicabit statim pleuritidem esse, siue is sit in parte exteriore aut musculis, vel dolor circa hepati
200쪽
LIBER TERTIV s. 173hepar, lienem, renes haereat,id non considerant,cum omnis dolor lateris apud eas pleuritis erit. Haec est egregia illa diuinatio, omnium impostorum tutissimus portus in medicina. Ad hunc portum confugiunt bullati doctores, mulierculae pannosis, gane nes, & qui bonis suis emuncti sint. ciuibus homines
adeo confidunt, licet quotidie ab illis decipiantur, sepiusque admoniti aeque stupidi manent, tamquam dementati,& Circes poculo inebriati,ut socij Vlyssis chis in bestias commutantur. BRvT. Id quod Empiricis circulatoribus obiicis, eo quod urinam inspiciant in
aedibus suis, id etiam non minus in vestros medicos vroscopos detorquere possumus, qui urinae diuin tioni insistunt,& non minus quam nostri insulsa exurina blaterant,garriunt atq. inepta loquuntur. EvL. Fatemur, quod lotia in istis regionibus ob consuet dinem iam innatam, & inueteratam, etiam in aedibus suis inspiciunt,neq. hoc laudamus;interea tamen alio
modo id faciunt, quam vestri circumforanei; abstinent ab illa fatua loquacitate, & ab imposturis, dum lotia ita inspiciunt, & libere aliquando confitentur praestantius esse aegrum videre, quam ita de lotio solo
iudicare. Insuper diligentiores medici nostri hae Σφ'
in re se ostendunt, ut non pudeat eos subinde de adibin in- morbo ac statu aegri inquirere, antequam ex lolio iudicent: quod si sciolos plebeios homines nacti sue- risse tau rint, qui ad interrogata i psorum respondere non volunt. iis quoque medicamenta non tam facilὸ praestribunt. donec quid certi de morbi essentia intellia gant. Et licet haec sint tolerabiliora nemo est ex iis qui
non optarent hanc pessimam consiletudinem abolitam esse, ut coram aegris recte curationem instituere