장음표시 사용
161쪽
ea contemptui fuerunt, aut tardε admisi a. cum iam occasio medendi praeterierit. Sed . in primis requiritur exemplorum fides, ut ne a nobis confingi ea, quae prodinerimus putent hi, quos persuadere volumus. Caeis teruin fides haec ipsa conciliabitur cum de utilitate loquemur,tum ab euentu selici in huiusmodi re familiarium &nostrorum, Se eorum quo S exhortamur qui adhuc superstites sint: tum ab aliorum iuccessu optimo qui in urbe nostra sint. Quὀd s longe pete-da exempla fuerint, ad ea recurremus quae tradita ab antiquis scriptoribus sunt. Idem dicendum ubi de detrimento sermo habebitur. Vtemur ergo hac. aut simili dicendi formula,ubi de fausto remedioru usu dicemus. Nempe Socratem,siue alium quenqpiam,tali alias affectu laborantem, ilico ad nos misisse, seque in nostra potestate constituisse, ut quicquidnobis videretur, age remus. Quare nos confirmato prius illius animo,omnia opportunὸ remedia,quae necessaria erant adhibuisse,& tuto &propera nullaque aut pauca admodum cum mole
stia,sanitatem illi pristinam restituisse. Vbi
vero malum euentum ob contemptum remediorum explicabimus, deplorabimus immaturam alterius mortem, qui tamen viuere per multos annos adhuc potuisset,ni
162쪽
serum,quisquis ille fuerit,dum ad vitet mortisque confiniu redactus esset,elatoex imo corde suspirio supplici voce sed frustra tuc 'tandem remedia pethsse,3c paulo post animam exhalas..Exemplis postea antiquorum insistentes, asseremus ea quae tradita sunt ab his, qui probatiores habentur,inter quos meminisse de Hipp.praecipuὸ & G leno debebimus. Sexcenta vero sunt exempla in lib. Epid. apud Hipp.& in lib. Meth.
medendi apud Gal. eorum qui se curae medicinali comiserunt, & sanati sunt, quod sino omnes coualuerunt, tam e citius adhuc
perisset,si minus medici opera in foret.Adducam tantum unum ex Galeno exemptu, ostendendi scilicet mali euentus gratia,aut saltem periculi in cotemptu remediorum. meto Narrat enim Romae mulieri cuidam illustri tricci ca, quae herpetε in malleolo haberet, & quida . uis potius se passuram diceret, quam medicamento quod bilem traheret purgari parata esset,exulceratione usque ad genu per' uenisse,demum ad bubonesusque ascendisse,non sine magno periculo. quo quum redacta esset,landem serum seJactis sumpturam,ui mali coacta,annuit: quo sumpto, simul cum minimo scammonij clanculum a Galeno immissi, sanitati restituta est: quae si antea paruisse nec tantum affectum pac os e siet; neque tantum discrimen adbitet. Vce
163쪽
Verum nos remediorum natura,& com Oditas ad se vocat: prosequamur igitur de his sermonem. c APUT VII. De Remediorum natura i commoditate.
TAntum est sanitatis precium, tantaq;
dignitas, ut vel si ea cum iactura aliqua contingeret, nempe ex malefica natura medicamenti,nemo tamen desistere ab eorum usu, quando res postulat, deberet. Quid enim interest quomodo sanitato qua nihil charius recuperemus,modo recuperemus Antiqui illi sanitatis studiosissimi ob maleficam medicamenti vim deterriti,nunquam sunt ab eorum us quod nossent omnino maius emolumentum quam detrimentum subsequi solitum,licet non rusnorarent,nullum esse medicamentum eorum, quod non aliqua ex parte nocuum esset,si cui ex correctione & repressione ipsorum medicamentoru conqcere possumus. Quare scammonio,elleboro, peplioque Meolochyntide utebaturineque in robustioribus duntaxat, aut in diuturnis morbis,&fortibus,sed in omnibus quod nondum M lipud eos cognita medicamenta milia e et, in ,&benedicta.sic enim vocant ea quorum a. ' 'ρς ς ictio nullam corpori noxam imprimit. haee enim posteris innotuerunt,&nostro etiam '
164쪽
tempore in usu sunt,Dei Opt. Maximi et mentia, ceu myrobalani, siliqua AEgyptia cassiam fistularem dicunt)sena,tamarinis di,strupus rosatus solutivus, succus rosa
rum,manna,rhabarbarum. Quapropter tali nunc existente medicamentorum natu
ra apud nos,quis est tam vitae sua: aduersarius,atqueadeo hostis qui ea detrectet Nasi veteres vehementia illa usurpantes sanitatem adipiscebantur,quae tamen cruentet par erat militum victoriae, quid quaeso vem rendum nobis ea sumere medicamenta, quae tota benigna sunt, nulla parte noxia. omni tempore tuta, omni aetati salubria, etiam pueris,etiam praegnantibus Accedit ad hoc & commoditas habedi haec ipsa medicamenta,tum quia non sunt nobis haec εlittoribus Indicis peteda.semper enim ad sunt ad nostras regiones comportata, tum quia hac nostra tempestate non tanto sunt in precio quato superioribus aetatibus fuerunt. De Diaetae natura nihil est quod diςam:nam ipsa instituitur ex alimentis boni succi facilis digestionis,paucoru excreis mentorum .Phlebotomiae limiliter ea natura est, ut opportunὸ administrata de hae enim loquimur,hanc institulimus semper prosit aut non obsit. Quoniam vero de optimis nostri temporis remedijs dictum ethboc capite,in sequenti de optima ill om administratione agamus. . De Αὐ
165쪽
c APUT VIII. De Adlainistratione remediorum medicianalium.
medicamentis comperimuS Ut cor
poris aliqua particulam potius pr - -ς pμr3gueldi sibi sustinere velint, quam ea sumant. tivm mcd. . Sanguinis etiam ex cubito missionem qui faculi. da adeo fugiunt,licet alios mittedi sanguinis modos toleret, ut qujd vis pati possint citius,venae cubiti sectionem quam seranti Alij ita tenue victum oderunt,uelut picrOcoli,ut in lipothymiam concidant. Nolim autem quempiam arbitrari me de modov-
. tedi remedijs medicinalibus loqui pro his
qui huiusmodi sunt,frustra enim id tentaxem,priterquam quod in maius discrimen rem illorum adducerem.Sunt nanq; hi perinde se ad remedia habentes, ac quida ex indiuiduali quadam, & innata proprietate , ad cibos aliquos,vel liquores, vel odores, quos ita aversantur, ut certadum tibi cum ipsis sit,si ea ipsa quae fugiunt,horteris amplectanda. Pro alij s hoc molimur negoch, qui non adeo quidem,ut qui dicti sunt, dicta remedia perhorrescunt,tamen & ipsi -greferunt omnes enim infensam habemus remedijs medicinalibus naturam. are ineunda ratio est,quam facilὸ tribus his o
166쪽
tamur, item cum eurandi causa adhibere
A leuioribus autem inchoantes,tradere in primis oportet quomodo ita aliquem cum victu tenui detinere possimus,ut non eum moleste ferat. Fit hoc multis modis. Primum quidem, si in minimas partes se cuerimus alimenta,quod secta maiore ambitum occupantia quam si integra sint,plura videbuntur.dehinc si in vasa plura distribuerimus quae secta fuerint. sit enim & sic deceptio quaedam. Quod vero ad potum pertinet quem oportet proportione cibis respondere,debet is in vas minus infundi,& poculum quoque quod ori admouenduin breuius eici par fuerit. Praeterea seorsa ab alijs parata mensa prandere,ac coenare his consuluerim, qui tenuivictu utuntur etenim mini md fieri posset, inspecta alioruvoracitate,quin &ipsi aliquando praescri-litos sibi limites praeterirent. Se a nec il-ud praeter re foret, ut adesset aliquis, alioqui gratus, qui eos inter comedendum verbis detineret,ut in respodendo occupatos, temporis aliquid conterere faceret,ne ictu
oculi ut aiunt) absumant quae sibi apposita fuerint,& ob id pauca se sumpsisse sentietes contris entur. Cum vero iam absumpta erunt omnia,Ossicium istius fuerit, ut de alijs quam quae ad cibos pertinet,verba fiat. Quod
167쪽
Quod si qui male se pransum esse senserit,
doleat,naturam paucis, minimisque con- ,
tentam esse dicet ille,& quia nihil tempore velocius statim coenet horam appropinquaturam,& ad dies sibi paucos talem victum institutum,neque amplius de hoc cogitandum. nihil enim fixa cogitatione deterius. Laudanda parsimonia, & quantum ad sanitatem prosit,ex antiquorum victu,& veterum Romanorum temperatia dicendum. . Romani siquidem quandiu temperatδ vixerunt,quod sexcentis annis illis contigit, cum nondum luxuriabant, quod res Ro- ..- mana nondum 3d summum fortunarum fari,ss Osstigium peruenerat,nullis medicis usi sunt. cap. primo Aciducεda aliquorum exempla,qui diu vixerint ob rectam,parcamque vivendi in cibo& potu rationem. contra citandum adagium,quo plures interfici crapula,qua s diomonemur. Quod si de imbecillitate verebitur, ante oculos ei proponemus cama,cur victus talis ipsi sit institutus, ob cruditatem scilice id est ob crudorum humorum copiam, qui quod piῖri sunt, atque ae grὸ mobiles oti crassitudinem ac frigiditatem,obturari dicemus arctas vias corporis,impediri spi ritus vitalis,atque animalis ossicia clausis meatibus,per quos transeundum illis erat. Proinde tantum abesse de
imbecilitate periculum, ut potius de st
168쪽
cope explenitudine,& consequeter de s --ἡe focatione dubitandum.Galenus enim tra,
N dit in his qui pauco alimento indigent, si
multum & totum simul ingeratur, periculum esse ne calor natiuusextinguatur,sicut etsi paruae scintillae ignis lignorum multitudo superaceruetur. Adhaec quam mirabile sit cococtionis op9 explicabimus,quam ve impium cruditatibus tantum impedire negocium docebimus. C5 coctionis opus nimirum celebrationem medicis vocari, quasi sacrum officium, quam natura ad animalis nutritionem instituerit,& ob id veh-triculum fecisse velut promptuariu quod.dam omnium particularum commune, in medio animali positum, quod alimentum uniuersum excipiens ceu diuinum,no humanum sit opificium) primum subiret in cibarijs laborem,sine quo haec essent inutilia, in nullamque rem animali commoda, ut transmitteret cibaria repurgata pro hepatis, ac venarum nutritione. Quanuis autem figuram illi natura rotundam,&oblongam, quare & capacissimam dedit, & cir cum posuit hepar, quod quibusda/ος usi dest fibris tanquam digitis illum ad unguε circumplectens calefactione iuuaret ad cocoquendum id quod ingestum esset, praeterea Omentum,musculos: tamen & illud ad nertendum esse, quod neruosa substantia
169쪽
eonstantem illum feci liquet cum frigida sit& propterea imbecillis, no esse admodum grauandum,ut qui eum replent, indigestu 1uper indigestum continud superaddentes dum metuunt,ne ventriculum ipsum obliuio amplius sumendi alimenti capiat, ignari naturam illi non defuisse:quippe quae ipsi, Se maximὸ eius partibus,his quae ad orificium pertinent sensum indigentiae contu 1lerit,ad cibum sumendum,velut tuba quadam nimal excitantem. Sensum porro istum non aduenire antequam membra avenis,uenae ab hepate, hepar a mesaraicis. mesaraica ab intestinis, intestina a ventriculo, ventriculus deforis alimentum petat. Expectanduin ergo sensum hunc, antequacibus ingeratur nouus,atq; eo magis quod neque tunc etiam cum eo ipso stimulante.
non potest aliquando animal alimenta sua mere,vel qaod desint,vel quod alijs maximis sit implicitum negochs, quae transmitati in aliud tempus nequeant, natura deest corpori sustinendo: ut quae reuocare soleat
ab hepate nutrimenta, tum quae ex venis, quae a caua uentut,tum ex his, quae per me senterium,& omentum terminantur:ita ut
non sit de obitu ex fame ita facito metuendum. Quo loco exempla sunt asserenda eorum,qui longa famem tolerarunt,& narra-da quae de vi odorum traduntur.inter quae
170쪽
praecipuum est illud de Democrito , cpiesit
nonum & centesimum annum agentem,ritam triduo cum solo panis odore consera,. u sse ferunt. Sed nec illud minus,quod tra Plin. lib.m dunt Historiae Astomonem,gentem propε cap. i. fontem Gangi s, ex solo odore vivere. Quae res non abest a Pythagoreorum quorundala lis fen sontentia,qui nutriri quaedam animalia oa Letosibili doribu ,xeste Aristotele crediderunt. At si
cum Hippocrate &Galeno sentiamus,non utique ita facilὸ dixerimus, vera nutritione singulas corporis particulas ab odoribus nutriri sed spiritus ipsos duntaxat ab his refici sustinebimus. atque hoc magis odoresessicere,dum sunt naribus propinquiores. Tunc enim magis reseruant rei,a qua deciduntur,natura,quam cum per longius spa.cium vagates multo aeri commisti,in multas partes dissipantur.Haec itaque,aut similia habenda sunt apud plenitudine graua tos.hoc enim pacto peruincutur,& mites redduntur,neque amplius dolent arcta se vivendi ratione vinctos fuisse, vel si ingluuiosissimi suapte natura semper fuerint, quod facillime cognoscent talem sibi necessariam esse vivendi normam.sic enim fieri posse, ut crudi humores concoquantur. raperiantur viae,spiritus suo munere fungatur, auferatiar de syncope, Se suffocationβ instas:quod natura a superfluo humorum