장음표시 사용
161쪽
scaret, eas literas intercepi silant Romani, priusqtiam
ad Annibalem per latae fuissent: Claudius Nero colat non cunctandum ratus tempore 'ali, neq; e pectandum decretum Senatus, cum sex milibus peditu & mille equitibus noctu castra egressus, M. Livio collegae sese con- , iunxit, ut nihil tale suspicantem ambo iunctis uiribus aggrederentur Asdrubalem. Horii ergo coniunctione nidubodoratus est Asdrubal ex iIs signis, quorum mentio me facit Rodolphus. Qua de re t ta Liuius eius belli lib. P.MOram, inquit, pugnae attulit, quod Asdrubal prouectus ante ligna cum paucis equitibus, scruta uetera ho-dtiu notauit, quae ante no uiderat, & strigosiores equos
multitudo quoque maior uisa est. Suspicatias id quod:
erat, receptui propere cecinit, ac misit ad flumen, unde aquabantur, ubi & excipi aliqui possent, & notari oculis, ii qui sorte adustioris coloris, ut ex recenti uia esia
sent: Sc. Apud Varum flumen.) Apud Liuium belli Punici lib. . fit mentio no Uari sed Metauri: Alter, inquit an destinatis iam inde ante animo latebris subsedit, alter Per uada nota tranavit Metaurum Strigosiores. Id est ex haustos atq; macilento S. Annibal etiam cum exercitum admouisset urbi.) Hac de re hunc in modum Li- rius, secundi belli Punici lib. 6. Minuere, inquit, etiam spem eius & aliae paruae in agnaeq; res, magna illa, quod cum ipse ad moenia urbis Romae armatus sederet, null- uexillis in silpplementu Hispaniae profectos audiuit, parua aut quod per eos dies eum sorte agrum in quo ipse haberet castra, ii cnisse, nihil ob id diminuto Precto, cognitum ex quodam captiuo est. Et Quintilia-Dux, non esse caeci aut lolliciti percussoris uulnus. ) Locus est in Declamatione ea,cui titulus est, Paries palmatus Cicero quoq; Catilinam. Cicero prima oratione an Catilinam meminit quidem nonnihil de dissicultate eius domestica, & in secunda enumerans genera hominum eorum, ex quibus Catilinae constabat exercitu omnes ferine illo, egestate rei familiaris laborasse oste
it. Nusquam tam ei, quod sciam equidem angustiani
162쪽
rei familiaris in argumentu assumit, ut ostendat publico
aliquod malum illum meditari. Iam Sc quae ἰαόjae diculitur. Cicero in Partitionibus, ουα ἰλήΨα uerisimilia uocat. το τεκμήριον, propriam rei notam. Ea Quintilianus inter argumenta.) Quintilianus lib. s. non tantum signa necessaria sed ea quae necessaria non sunt, esse argumenta negat, sed argumentis sane inualidis . Nam quod ait, ubi sint signa indubitata, ibi quaestione m non esse,id ego iudico no usquequaq; esse uerum. Tametsi enim, posteaquam ipsa cognita fuerint,nihil, post se dubitationis r linquant, tame quamdiu iudex nondum de eis est factus certior,utiq quaestio ac controuersia esse potest. Quod aut subdit,ne dubia quidem signa argumenta esse, propterea quod ipsa argumentis indigeant, id quoq; quam sit inualidum, liquere uel hinc potest quod ex plerisque argumentorum locis eiusmodi quaedam adduci solent, quae parum habitura sint, uirium, nisi aliunde corroborentur. Ergo sibi nihil eoru. Sursum sibi dixit, ubi alius
haud scio an rectius) ei aut fpsi dixisset. Et Quintili
nus inter argumenta. lib. s.cap. I.
DE RII, cap. XXIL NT Omen quoque rei rectὰ mihi inter Accidentia
conferri uidetur. 2 sc enim es aliud nomen. quam uox ad rem significandam confiensu hominum innituta,quod,si quid aliud, uel maximὰ accide tium naturam habere manifestum est. 2 tam'rei antequam fit, postquam facta est, nomen est, O aliud quoq; nolinunquam eiusdem rei nomen est, ut
Ruemuluspost mortem dictus est Quirinus; ct apud Poetas, Hippolytus, postea quam redditus a Pallade esi uitae, Virbius. Cicero quidem ab Elymos
163쪽
xia, hoc es cui ipsi dixto uerbum e verbo, a ueriloquio, ut aptius ct mollius putauitia notatione, ut uulgo dicimus, ab interpretatione nominis,separatum locum descripsit. Quod fieri posse non abnuo, est nonnunquam argumenta inde duci apertius es, quam ut ostendendum sit. Unde multa in notamen Varris cauillatus est, O in ch sogonum pro Sex. scio . Et faceta dictorum crebra sumitur occasio e ut Augurius de eo, qui locum paternae βαpultura arabat, hoc cinquit en patrem colere. Et qui filios ex ancilla suscipiebat , dictus est uerus familiae pater. Quod autem locum nomini inter ea quae sunt in substantia fecerint, non uideo quam rationem sint siecuti, cum rerum apud omnes gentes
eadem si sub stantia, nomina diuersa. a uinetiam ct apud eosdem populos , idem nomen , per πὰ aliud apud maiores, aliud apud posteritatem significet. Ut latro priscosermone, qui mercede miliataret, significabat: Hollis, quὀd nunc peregrinus, est parricida , qui uis hominem necasset, hodie
quid significent, nemo nescit. Ad haec ut quaedam interpretationes ueniant, ut toga a tegendo, Odux quia ducat, o quia regat rex, ita pleraeq; aut
in aliquo non conueniunt, aut disicrepant omnino.
Uraetorium a praetore dici manifestum es, tameno in ca Iris ubi consul tendebat, ct in ciuitatibus item ubi ius reddebat, dicebatur praetorium. Sic
codicis o libri nomina si reddantur originibus suis, neutrum hodie , congruet ei quod significat, quo K 4 rum
164쪽
RODOLPHI AGRI C. vum alterum a caudicibus ,hoc est , tabulis di eiura est: alterum arboris significat corticem; quod his
primum materi' rudis uetustas ad insicribendas literas uteretur. Quamobrem cism ex bis liquere uideatnr, nequaquam nomen inter ea qitie sunt in iubstantia numerari posse, non inueni quem ibι locum putarem nerails Magisq; e natura sua con
venire. v lus eius non simplex es; QSandoque enim exima u i , aut interpretatione nominis; Vt qui dicat, animam constare ex aere, quem inspirando havrimus; quoniam anima, quod uentum significat, sit uocata .Sic pecuniam in instrumento dodie Ilico esie, quia ipsa instruatur domus. Alius estissus, cum ducimus ex id est, agnomi natione,uel ut uulgo loquimur ex aequivocatione
argum uti m. Vt expetendas esse humanitatis artes,quia nihil tam proprium sit hominis quam ipsia
humanitas. Et pepi e facere quam plebi m comtra patres concitent, quoniam nullum in terris no-Men venerandum magis sit, quam patrum.Et Isi
crates in Helcnes laude , pulchritudinem inquit admirandum maxime , laudandamq; se; eiusq; inter reliqua signum fucit, quod uirtutem maximὰ probamus,quoniam pulcherrima rerum sit omniu. Facile est pergiectu, quomodo humanitatis , patrum, O pulchritudinis nιmen in diuersas femotur significationes .Quod si occultius fiat,aut rebus in idem tendentibus,captiosa sit argumentatio. Sin aperitus,in ridi lum p cuue euadit. γι ccrtam
165쪽
DA INvEN. LIB. L se progeniem Aeneae eronem , quoniam patrem Aeneas seu stulerit, et ero matrem. Sic O in eis quae paulo ante diximus, in quibus coledi familia nominum ambiguitas c quemadmodum hic quodsustulisse dicitur 9 causam ridiculo praebent.
Elius praeterea eri bi ius loci usus, cum translato nomine deinde ducimus ex re, non quam in loco,
sied quam pro rie significat, argumentum. Quale est apud Ovidium: Quis enim celaverit ignem. Lumine qui siemper proditur ipsa suos Ignem pro amore posuit; deinde ex lumine argumentatur , tanquam de uero igne loqueretur. Sic apud Terentia
se Phormio; Hisce ego dictis illam tibi tam incensam dabo, Ut ne restinguas achrymis si eatillauexis incensam pro irata dixit; deinde reliqua seubiericit,uelut uere ardentem crederet .Ergo proρ er eas
quas dixi causas , nomen ab eis quae in 'bLIantia sunt remo rei protulique iudicium meum, quorum diuersia si quis putabit accedere propius uero,nihil ob abit , quo minus non me, sed quae credat optima , sequatur. scholia in caput 2I.
Romulus post mortem dictus est Quirinus. seruius Grammaticus Romulum ait dictum esse Quirinum, lyhasta uti soleret, quae Sabinorum lingua curis diceretur, uel quia Greci κοίρανον regem uocent Plutarchus in uita Romuli alias quoque causas quasdam nominis hurus affert. . Sed longum sit referre hic omnia. : Vide Ouidium Metamorphos. libr. xiii. Et apud poetas
166쪽
Hippolitus. Hunc ab equis discerptum Diana Aestir lapi j opera in uitam restituit, ac deinde Virbium qs bis utrum iussit uocari. Autor Seruius super illud septimo Aeneidos.
Ibat & Hippolyti proles pulcherrima bello,
Cicero quidem ab etymologia. Locus est apud Ci-eeronem in Topicis. Unde & multa in nomen Verris. Quem interim Verrem dici ait,quod omnia uertat. inqteram malum sacerdotem uocari a Siculis, qui tam nequam sibi Verrem reliquisse. Et in Chrysogonum pro Sexto Roscio. Verba Ciseronis in ea oratione haec: sunt , Venio nunc ad illud nomen aureum Chrysogoni. sub quo nomine tota societas statuitur, &c. Est autem Chrysogonus appellatus, quod aurum undecunq; pseriat. Nam aurum est,γο η laetum Augustus de eo qui locum paternae sepulturae arabat. Hunc Uectium quendam fuisse author Macrobius libr. Saturnaliorum secundo,capite de iocis ac responsis Augusti Caesaris. Et qui filios ex ancilla suscipiebat. Hic quisnam fuerit haud dum legisse memini, locus est in nomine patris, etiam si Rodolphus,non in patris,sed in familiae nomine causam ridiculi ineste existimat. Quandoque enim ex ipsa ui nominis. Sic Cicero in Antonium,ex nomine ipso tumultus ostendit,tumultum sine bello esse nopode. Quoniam anima quod uentum si nificat se uocata. Virgi. in 8. Quantum ignes animaeque ualent. Et Horatius: impellunt animae lintea Traceae . Dixit APlautus. Ne quid emittas anino. Id est, ne flatum ue tris. Porro Diogenes fuit,autore Aristotele, qui centeret animam esse aerem. Ex homo lavinia. Aristoteles in
Categoriis, ψέγεται,αν ονομα μονον κοινον, ο δ κατL του νομα - της ουσι ues , id est, Homonymai,
dicuntur quorum solum nomen commune est, ratio autem essentiae quae secundum id nome datur,diuersa. Est ergo ut apertius dicam honionymia, quotieS uno no- nune res diuersas significamus,ut taurus,gallus,aquila. Expe-
167쪽
Expetendas esse humanitatis artes Hae sunt illae i sae, quas ingenuas,liberalesque vocamus. Nam humani
tas interim Interim eam quam . δα αν
Graeci uocanr,id est,eruditionem ac liberales disciplinas signiscat. Lege Gellium lib. II. cap. 36 Plebem contra patres, Patres qui fuerint apud Romanos explicae T. Liuius lib. ab urbe condita primo. Et Isocrates in Helenes laude. Extat hodieque hic oratio Isocratis de laudibus Helenae. Fecit eam Latinam Ioannes Petrus Lucensis. Certam esse progeniem Aeneae Neronem. Suetonius autor est,posteaquam iussu Neronis occisa esset Agrippina ipsius mater, tum hos in illum uersus euulgatos suisse: miis neget Aeneae magna de stirpe Neronem Sustulit hic matrem, sustulit ille patre. Aeneas patrem Anchisen sustulit, cum impositum humeris ex incensa iam urbe exportauit. Nero autem sustulit m trem, cum occidendi eius mandatum Auicero dedit. Apud Ovidium. In epistola Paridis ad Helenen. Apud Τerentium. In Phormione, ubi minatur Phormio se Nausistratam uxorem Chremetis ita incenturum ira, ut a marito ne lachrymis,quidem ac fletu ea ira restingui possit. Perstat autem poeta pulchre in eadem metaphora uerbis incendere & extinguere.
Locm qui semitur ex eis, quae quisequam de re proposita,uel dixit,uel quod perinde em siens eum quidam ὰ iudicio, nonnulli ab autoritate , Cicero testimonia uocauit, Arso teles, ct itidem quandoque Cicero θ Quintilianus probationes inoartificiales dixerunt. Hos csi quicquam nobis poss
168쪽
R ODOLPΠΙ AGR IC. tantos uiros licet θ pronuntiata appellare malitiamus,quoniam reliqua nomina adductiora erant; σab arte quatenus ad nostrum utique insitutu pertinet non credidimussemouenda. Pronunciata autem dicimus,quae quisquam ulla de re,ut anirmaret aut negaret,est elocutus. Ea quidem cui modo diximus AriItoteles clusque ipsiumsecuti sunt Cicero
O Quintilianus,remota dixerunt ab arte,' emem runtque numero locorum. Quapropter ne cui negligentius uideamus uel imperitius fecisse,qui co clamus illa in hunc locum, facti nostri paucis redde da nobis es ratio. Si quis igitur testimonia, id es quacunque aliquis ea de re,de qua disperimus, dixit sic accipiat,ut inter disserendum tractatitur a nobis,fideique parandae sunt instrumentum: non uideo
qui minus ista contineantur arte,quam reliqua cuncta,quae uel effecta sunt rerum, uel contingentia, ἐquibus argumenta sumuntur. Cumque ea, ct quaeria dicentibus, ct inueniri uideamus, alius alio melius ct commodius eis utatur;constanter ipsa ct artis, huius esse loci,contenderim Aristotelem uero,quique alij autores ista tradidire, credo equidesensisse arte carere teLlimonia, non quatenus d dif- strente confirmandis adferuntur rebus, ed ut ab eis ipsis quorum punt testimonia, praesentem in rem dimcuntur. Foro namque ct ciuilibus attribuerunt ea certaminibus.Et testissane oratio,in quantum probatur ab ipso res , nihil ad disserentis rationem pertinet , nec iam ut inueniendi argumenti lo-
169쪽
cus potest accipi, cum non dicentis arte ,non argumentatione ed etiam qui dixit tacente,haec peragatur probatio Sic tormenta, sic chirographa, sic k-ges c plebiscita;quae ad rem pertinent, non orat
ris expectant uocem,sed ipsi sibi iudices oculis, auribusque faciunt fidem. Non magis sunt itaque dissearendi artis ista, quam si quis cum multa se pro Re publica pertuli1se dicat, idq; probare uelit, diductu ueste, silens demonstret in aduerso pectore cicatrices, ct con iciendum concionis oculis, id quod erat animis probaturus, offendat, Quando ueris
in Orationem sibi assumit inta, qui dicit, tum artis esse declarat eorum, qui uel in sibolis eruditionem tradunt, uel in publico de ciuilibus negociis di pu
tant, labor quem sumunt: quo uel confutent eos, qui diuersa dixerunt: uel eorum, qui secum sensi re, uerba confirment. Quinetiam tradita sunt ab autoribus praecepta testium interrogandorum, O Uruendae testimoni' infirmandaeq; fidei, prout res poposcerit, ratio monstrata : O testium quoq; aeditae sieorsum interrogationes, ct confutationes ipsoarum, asseverationes perpetuarii orationum monumentis comprehense. Qu i potest ergo fieri, quod arte sit trad tum, quodpr cripto tractetur artis ,
ut id esse possit ab arte siemotum d 2 si sine arte
credimus dixisse Lucanum i Quis tutilius indura at arma, Scire nepbas, magno se iudice quisque tuetur. Victrix causa D ijsplacuit , sed uicta Catoni, cum diuinum humatium tesimoni um pariter
170쪽
en futura. Quo facila perspicitur, Oposse rem
sne oratione, ct orationem sine re esse, O pronuntiata rem inter accidentia numerari. Ita que sunt etiam , O antecedentia pronuntiata, ut praedictiones uatum famae expectatio. Et conse quentia, ut rumor opinioque de rebus ad posteritatem diffusa. Et adiuncta, ut laus uituperatioque, extantium , ctiam in omnem partem de praesentibus uerba. Possunt etiam inter pronuntiata n
Merari quaedam, quae non in oratione, sed in re sunt posita, qua quid dicere quis uelit, significat. Ut qui inter rogatus, qualis esset bominum uita , cum parum perse oriendisset subito abscondit, quod solum in eius locum fecit, quo uolebat breuem esse ipsam pronuntiare. Et Tarquinius Superbus, cum eminentiora pauperum sapita baculo decuteret, non dixit quidem, si signo quocunque potuit promnunclauit, primores Gabiorum a Sexto filio auferri debere. Nobilitas quoque huius loci esse poterit, quandoquidem non aliud esse uidetur, quam vel maior virtus, uel opes, uel resgosa, fama hominum celebrata. Diuerbia etiam, ut: Ne quid nimis. Nodus optimus. Tempori seruiendum quaeque alia huius generis publico hominum iudicio firmata sunto locum habent testimoniorum, non iniuria qui merauerit in Pronunciatis.