장음표시 사용
231쪽
24 differentia sit 8. lue diuersa.
232쪽
PRAETER hos autem. Tm hoc capide potissimum Rodolphus tradit , uidelicet locorum fiumerum,nom na,& ordinem; quae tria in prioribus exemplasibus mixifice deprauata , aliorum iudicia sequuti ,i ita ut nunc sunt illustrauim us - . Ostendimus interiocos nequaquam posse poni. Ira discussiim est supra capite xi. Sed eo pact0 quo contem dimus omnes fere locos intor antecedentia poste numerari . Eo ipso capite , quod iam nune indicauimus. Vt quod non uiolauem Clodius sacra Bonae Deae Romae Huius rei mentionem secimus superini c*p . t 3. Non potest culpa malec fultorum ante Phocsnse bellum Hoc argumen o utitur Dempsthene 'sebi' oratio
. Ea uerba hunc in modum Larina se cir Leonardus Aretinus; Phocensius aduersus Thebanos bellum g rentibus , non me quidem autore nondum enim tunc in Republica uersabar uos Athenienses sic eratis armati,ut Phocensum quidem rebus quanquam iniuste pugnantium, studeretis . Thebanorum autem quibuscui que aduersis laetaremini. Nec uos immerito id sacere uidebamini. Et quae sequuntur. Non possimi sydera alii humore Fuere , haud scio an Pythagorici, quibus uisum fuit, stellas humore ali. Quorum sententiam hoc argumento refelli Aristoteles, ut dicat humorem eum plane consumptum iri, priusquam ad astra possit per-xingere. Meminit rei eiusdem nisi tamen memoria me fallit & Macrob. Quoniam ut docuimys non solum ςx interpretatione argumentum nobis praebet nomen Lege ςaput huius lib. ia . Quam sormam autem dixi pia Cicero
233쪽
ID E INVENTU LIB. I. ros Cicero,cum speciem maluisse. Verba Ciceronis de re
caps. Iam contrari maluissem dicere, ut Uicero, De his cλproximo,hoc est 27.
ximis quassingulis locis Boethius addidit. Cap.29.
FI 0c pacto simi loci nobis descripti O proprietas
cuiusiq; naturas explicata, intra quorum complexum quicquid ulla de re dici, cogitariae potest, uenire mihi uidetur : siue argumentemur, O aper i ta directas stonte certemus; sive turbemus affectiabus audientem, O medium inter argumentatione, expositionemq; cursum quendam sequamur oratisv nis. Quinetiam uos babebit expositio locos, quEdo, probabilius aliud alio,atq; uerisimilius exponi certatum estquod nisi locis non fieri,quando ex ipsis omnis ducitur fides,nemo,quod arbitror equide, negaratis.Esaut cui initio diximus necesse,quicquid adi, faciendam ulla de re fidem assumitur, aliqua parte ad ipsam pertinere, nec enim ex eo quod nihil attia Met,doceri quicqua potest.Quae attinent autem, , Utra remunt omnia ut extra,unde prima locoru i Guximus differetia, ut alios internos, externos aliosi: Mocaremus.Et generalia locoru uelut capita sex fecimus.D-internorum,ea quae in substantia sunt,et -- r substantiam sunt. Externoru quatuor, cognata, applicita Accidentia,repugnantia. Insub-s stantia septem fecimus, desinitione, genus, speciem, i propriμ tWum,partes coniugata. Tres circa sub x O santiam,
234쪽
RODOLPIII AGRI C. santiam ,adiacentia, actus, subiecta. Externos e gnatorum quatuor, esciens nem,dfecta, Binata. Applicitorum tres locum, tempus, connera. suinq; accidentium, contingentia,nomen rei, proununciata,comparata, similia. Repugnantium duos,
opposita differentia. Fiunt ; ini in summa loci
iuginti quatuor, ὸ quibus; in omnem rem quacunque erutum inuentumq; ratione ducitur argume rum. Idq; qua uia,quoq; modo faciendum,proximo dicetur libro, quoniam iuno maior huius uolum
nis modus excreuit, finisque sit, si illud addiderimus: Boethium, quiq; post eum scripserunt de locis, singulis locis addidisse quandam ut uulgo loqui
muro maximam,id est,pronuciatum quoddamserena sentetia multa complexum,cui indubitata sit fides; ut, De quocunq; definitio dicitur de eo definitum de quocunque species , de eo genus. Quod non faciem dum mihi, non ideo, quia id Artoteles O Cicerono fecissent,putauised quia in nullum id usum feri
arbitrabar. Primum, quod ut postini inae maxima fui illis in locis qui necessarium praebent argumentum: tamen in tu,quiprobabile faciant,parum conneniet, quorum maior sanepars est. Deinde,qu)d multi suut loci, in quibus in nullam certam ct satis conueniente formam concludi hae maximae posiint. Itaq; videas Boethium, dum cuilibet loco maxima suam reddere cupit,in angustias quasdam detrudunt cum locus latisime sit fusus, maxima in arctum prorsus agatur. Et ne per omnes locos sequamur, cu
235쪽
de escientibus dixisset,subiecit maximam, Ou rum e*cientia naturalia sunt, eorum essenta sunt naturalia. Sic de materia: cuius materia dees, O id quod ex ea oecitur dees.ssic de fine, cuius finis Bonus est ipsum est bonum. Et de forma, tantum quenq; agere pule, quantum naturalis forma pem fierit. Uasi uero bi loci orum amplissimus in
ambitus, intra bos conclusi sint terminos:ut pertianeant omnia argumenta, ex incientibus adesse naturale uel non naturale; ct ex materi ad deesse uel suppetere : ct ex fine, ad bonum uel malum: O ex agere uel non . Adde, quὀd si quis eram ct penitus cognitam habuerit locorum naturam,nihil erunt,et opus bae mxim quoniam uitia sere in animum incurrui,ct apertiores sunt, quam ut discendae. Mulsiquis tamprorsus expers ingen siluamq; a comuni e u rerum abhorrens, ut apertisima ista propemodum per se nota docendus sit, illi ego nihilo magis , quae de locis praecipiuntur profutura crediderim,quam Cimmer's c quos stem petua nebularum caligine opertos tradunt postae in
ea quae de positione siderum, deque ipsorum figuris
motuque traduntur. in Scholia in caput 29.
S r v E argumentamur. Quid intersi inter argumentationem & expositione, de ea re dictum est nonihil primo capite libri hinus,& plenissime explicabitur libri sequentis capia 2 ac deinceps per compluscula capita. Si uetui bemus affectibus audientem, & medium inter argi O 1 ment
236쪽
mentationem,oppositionemq; cursum quendam sequamur. Aion mouendis affectibus etiam iit argumentandum,de eo differetur libro z. cap. q. Eis autem ut initio diximus. Lege huius libri caput. 2.Quae attinent aute. Repetit paucis enumerationem locorum , quam fecit
lib.huius capite quarto . Quia id Aristoteles & Cicero non fecissent.) Ciceronem non addidisse istas ut uocant) Maximas certum est. Quod autem eas ne ab Ari- istotele quidem additas ait, id quam sit uerum, secum expendat diligens lector. Ego hoc scio si non omnibus, at quibusdam certe locis ab Aristotele eas adiectas esse, licet nunquam Maximae sit usus uocabulo. Sed quia ianullum id usum fieri arbitrabar. Quod si quis locis singulis suas quasdam maximas uelit adi Icere, atq his ita astringere locos quasi aliter tractari non possint, stulta
sane id foret,& perniciosum magis, quam utile,quando incertar interim maximae illae sunt, atq; loci fere multo latius patent, quam quae subiectae eis sunt naaximae. Nouideo tamen, cur sit improbandum, si in hunc usum addatur pronunciatum, seu axioma unum aut alterum, uti
ijs, qui harum rerum adhuc rudes, imperitique sunt, uia qualiscunq; tractandi loci cuiusq; aperiatur, quam initio ingressi , plures deinde uias,rationesque tractandorum locorum, suo ipsi Marte inueniant. Rut si quis tam prorsus expers ingenij. sit. Hoc ipsum primo Institutionum his uerbis docet Quintilianus : Illud tamen inprimis testandum est, nihil praecepta atque artes ualere , nisi adiuuante natura, quapropter ei deerit ingenium, non magis haec scripta sunt,quam de agrorum cultu sterilibus terris. uam Cimmerijs. Horum mentionem facit Homerus Odysseae lib. 1 t. Meminit de ijsdem Herodotus, Cicero, Lactantius,Hieronymus,Strabo.Vide Erasini Chiliadas, Cymmeriae tenebrae.
237쪽
V Arvo R sunt in summa, que toto hoc Libro docet κοῦ olphus. Principio quid Dialectice, & quis i suq sit finis . Deinde materiam eius esse quaestionem, quidque ea & quam multiplex sit, quomodo in materia . quavis possit inueniri, & in plures questiones diduci. I ertio instru mentum Dialectici esse orationem; cui subhciuntur omnia ea, quae de expositione, argumentationeque & partibus orationis dicuntur. Postremo, . quomodo ex locis superiori libro descriptis , parari possit facultas ac copia disserendi.
RINCIPEM Graece facundia virum DemoRhenem,cum ad bulum contra Philippum Macedonum regem, maiori apparatu atrique cura gerendum , populum hortaretur Atheniensem doceretque,quicquid incrementi magnitudinisque Phi
lippi rebus accessset, non tam illius esse uiribus,
238쪽
RODOLPHI AGRIC- , quam desidia ct inanibus Atheniensium concionibus effectum,in hanc inter ωtera locutum esse con- Ra t fiententiamsolere reliquos homines,cum consului ent, agere; contra uero Athenienses , ubi res actas acciperent,tum demum conssulere. Quorsum haecq inquierim o uideor equidem mihi magis apta,
propinquaq; imagine,quam illac ipse,posse nostroisrum temporum dialecticos figurare. Cum sit enim JIum istud, propriumque dialectices munus , posse de qualibet reprobabiliter,quantum ipsius natura patitur artumentari: quod totum cui praedixi duabus comprehensum eri partibus, quarum una excogitandi argumenti uiam docet quam inueniendi u cant,cui parti omnis de locis destinatur di*utatior altera um inuentum en argumentum forma quadam argumentandi, hoc est, certam explorandi amgumenti tradit regulam, qua ueluti numi moneta,
probum ne sit, an nequam, fallaxque, dignoscatur: ea dicitur iudicandi pars. cumque prior illa conmteneat uicem, ct deliberet quid sit de re quaque dicendum: altera quod assumere ad probandam rem placuit, in argumentationem tanquam in expediationem, ad conficiendam fidem audienti, ducat: noster dialecticus contra, cum ablatam temeia, O undecunq; dederit caseus, sectam iam et formatam habuerit argumentationem, tum si fortὰ addu bitet
aduersarius, dicatque uel non cohaerere eamuel res
sese non consequi,tum ad id, quod consilis erat , postrem factam reuertitur,oe inueniendi partem trans
239쪽
stri ad iudicandum,conaturq; ostendere,benest amgumentatum esse,quoniam sit argumentum, uelὰ maiori, uel smili,genere, specieue deductum. 2Vec intelligunt docti mi uiri csic enim modestissimum mihi es ipsos uocaro nullam argumentationem , quia a specie , vel genere , uel quouis aliorum locorum ducatur, nece ario cohaerere, quoniam ex omnibus istis inepta, ct minimὰ cohaerentes duci queraant,sed tum demum cohaerere argumentationem, eum est ea rerum inter sie conditio, ut positi con--ci in olluimi, uel aliam quempiam formam amgumentandi probatam, per quam cohaerentes inter se res, O necessario connexas esse colligatur. Scio uero quid 2 nonnullis mihi possit re*onderi. MAnus hanc dialectices iacturam indigne ferendam , in tanta omnium studiorum colluuie: cum cunna , velut sirae caveis effractis, in proximorum ius σfines irruerint: nec quicquam fermὰ discatur hoe tempore suo loco. Sic Iurisconsulti, perplexa ct inuoluta disputandi p cepta balbutiunt. Sic meraditime sudia magna ex parte reda dia sunt ad sum peruacuas instituto suo p sicas quaestiones . Sic p sice matbematicas arripuit. Unde verbosa illa est de maximo ct minimo, ct de calculandi ut aiunt ratione iactatio. P am mathematice ipsa,veluti quae minime ad inanes faciat contentiones cim culorum, neq; clamorum sit capax ,sed pulvere Oradio contenta, mutam potius oculorum,quam lore
quacem aurium sequatur dem, deserta es; ct iso ε circo
240쪽
RODOLPHIT AGRI C. eirco etiam tanquam non accessa prophanis mM ria,minimὰ contaminata. De Theologia verὸ,quid
dicere oportet e cui si methap sicen, si phsicen , si Dialecticen hodie demas: nudam porro desi
tutam, qua nomen suum tueri nequeat, reddas. . Ergo cum docendus erit populus , ct ad religionem. iusticiam continentiam adhortandus , ex illis artibia inextricabilis aliqua eruitur disputatio, qua temα pus extrahat , ct inani Hrepitu audientium feriat aures. Docent itaque quemadmodum pueri solendi in aenigmate proponere , qua ne tum quidem quum docuerint , uel ipsemet qui docent , vel illi qui didicerint sciant. Has ego persepe quaeretis audiui grauissimorum doctifimorumque hominum quos uel grandior aetas , vel acrior ingenii uis , meliorum admonebat: qui ferebant grauiter pulcherrimarum artium ordinem turbari, membra confundi; quauera esse quemadmodum virmare non audeam eesse falsa uel maxime optauerim. Nibi utique commitendum non est, ut cum uidear velle aliorum Liudiorum crimimi culpam Dialecticorum condonare, prouocem grauiorem viribus meis aduersarium .
Quin agi perpulchrὰ mecum putabo, si cum quo contuli pedem,contingat siue pericula mibi luctari
Si quem ergo eorum, quos doctores artium uocant, arripias , rogesque, dic quaeso vir doctissime de diari lectice quando illam uel solam uel maximὰ omniuartium,quas uos numeratis liberales; viderisprae te