장음표시 사용
31쪽
I dem cong tinnir ipsum uidelicet esse per dei nonstratione solii. Vci bii viil rasce est Drytine enim. Sed quia notener pro redii ocaiisae ideo transferri pol pro costram titio videlicet vel utiq.Sed omnisi ut inquit ,esse dem stratione nihil .rhibet,& hoc rhat ex xm aniculari,&inquit.Contingit.n.circulo fieri demGraiionem, ex his quae adinvice collertibilia simi. Igitur supple in omnibus R di βψ priora per posteriora circulo demiari piit. ζ Animaduersione densi ron hanc triplli peccare.Primo quide in sor ma quia arguit a positione cosequentis ad positione antecedat s.Secundo in materia, quia ut dicet hypothetica communis est salsa. Tertio quia ab una singulari deducit
uniuersalem no n. si in conuertibillhus licet circulo retro
cedere,in omnibu= sequitur idem fieri posse. TNos autem dicimus nec omnem scientiam ese demonstrvii , sed eorum quae mediis uacant indemonstrabilem esse. K TNos uero dicimus non omnem scientiam demonstrativam esse, sed immediatorum indemonstrabilem. . ita rRsidet Aristoteles, dc huius res veritatem subiungit, Innuit m simul de veritat E quaesiti & Blutionsi ad eoru ro
DE.Veritas itam est in subcotrariis costiti ita. Nam utram contraria filia . .llla.naalsa est omnis scientia est demonstrativa.& illa etia nullasti tia est demonstrativa. Quare utracpharisi vera erit aliqua scirtia est demonsbathra ut mediatoru.Et aliqua scieria no es id ostiativa, ut immediatoria. Ex hoc patet hypothetica illa est e salsam,quia licet si demonstratio fit prima scire sit necesse nam noti ra & scibiliora oportet prima esse, n quae posteriora sciatur notame ipsa scire necesse est per demonstratione. naimmediatorii scientia quide est , sed non per demonstratione quia per seipsa fide habent,inquit. vero dici mus non omne scientia demonstrativa esse, uia aliquam demonstrativa ut mediatoria sed immediatorii indemo strabilem.& sic simul veritate tangit,isc paralogismi soluint pili. conem. r Philoponus reducit eos qui negant dem5stra tione concedere illa.Nam si negant demonstratione aut - per syllogismii ho probant demonstrativa aut per syllogismii non ex neces rariis. Si ex syllogismo no ex necessariis tuc nihil certi haberet. At si ratio per qua syllogizat demonstratione no esse est demdstratiua,tuc negando demonstrationem esse poniit demo one esse veluti qui negant loquelam esse ore ponunt loquela esse. r Quare .. Arist. sapide ab utraci: positione sumit demonstrationEasse,& ab illa positione,quae negat Gnoi ratio Messe,
& ab illa positione, quae ponit demonstrationem esse. NTQMd ι idem nece riuines patet. Nam si necessirium quia demesi uti iora sciamur erra ex quibus conlicitur demona' alio latur autem tandem in hises vicant mediis Heruti
monstrabilia necesse est esse. ζEts hoc necessiriumlit: manifestum est. Si enim necissessure quidem priora: er ex quibus siemonstratio, stant autem aliquando immediata.Ηre indemnar u necesse est esse. rProbat nunc id quod sumpsit.Sumpsit enim . sintqus cs. u. dam quae sciuntur immediata ac indemonstrabilia, des mit ad huius rei demonstrationem. mow prima ex uinbus est demonstratio muntur . Secundo sumit m subilia aliquando stant immediata ita, ut per seipsa sciantur , dc non per alia priora. Aliter esset processis in infinitum. Ex his simul sumptis condu ait pruna per quae scimus media ora esse indemonstrabilia,& sicha r altu esse scientiam indemonstrabilem ut immediatorum , inquit. Et m hoc necessarium si videlicet . sint aliqua indemonstrabiliter scita, mani sinum est. Deinde probat hoc, ut dixi, sisemen tuo, & inquit.Si enim necesse est scire quidem priora: & pro idest ex quibus est supple constitutive demo stratio: quod dicit ad differentiam priorum : ex quibus
non est demonstratio nisi potestate:hoc est primum : si
init secundum:& inquit.Stant autem aliquando immedia ta hoc est secundum:quod eo patet quia non lica proce
dere in infinitum.Ex his concludit propositum:& inquit. Haec indemonstrabilia necesse est elle, & sic aliqua scidii aerit indemonstrabilis, ut accepit. r Ex hoc Italiloponus inseri bole esse dictum in principio differre scientiam a de niem i. monstratione:eo u scientia sit ampliori & in plus. Elin. scientia tam mediatorum:4 immediatorum. At demon pstratio non nisi ipsorum mediatorum.
r Hoc igitur ita sese hibere dicimus: ut non solum sesentiam. id ex principium cienti e quodatim esse asserimus: quo termis
nos usos cegnoscimus. r Haec igiturna dicimus,er non tantuscientia sed er principiuscientie esse quod alicinius.quo terminos cognoscimus. ar Haec igitur ita dicimus: hoc est liscesse immediata ita di CoinL; cimus:& non tantum si aps te dicimus scientiam ipsorum
indemonstrabilem esse: sia de dicimus elle quodba scien
ux eorum principiam quorum terminos cognosci inus.
r Vbi debes scire i, Aristo. per haec voluit habere esse
statum in demonstrabilibus ad indemonstrabilia.Et ideo hamquae dicit dupliciter exponi possunt uno modo: Ut h. Philopomis inqui intelligendo per principium quo te minos nostimus intellectum diuinum: nam rerum resolu ia tio haec est:m sensibiliaresoluuntur ud coelestia. C estia ad eorum formas: quaesint substantis simplices. Has nos cognoscimus dimino intellectu illustrati. Et sic in ait perterininos: in ligit formas coclestium corporum: ad quae resoluuntur haec mortalia. Per principium igitur quo terminos cognoscimus: intelligit intellectum diuinum : qui illustrati cognoscimus substantias simplices: quae sitiat sor mi in
mae siue termini coelestium:ad quae omnia haec resoluuntur.Et ita patet esse statum in M,us. THaec expositio ut milii videtur propositum transtendit. r Propterea me lius Themistius de magis naturaliter:dc ad literam plus coueniens. inquit Aristotclem per principium quo termi nos cognostimus intelligere intellectum nim: dc per te
minos:subiecti a dc pdicaturud quae immediata resisti iuntur. Est is itur haec res lutio: a, mediata de demoni trabilia
32쪽
aesolumnar ad immediata & per illa sciuntiar.Immediata vero resbluuiariar in eo in termino .subiectum d prae dicatima,& per illa sciuntur.Temmi vero intestinus M. xiiii e cognoscuntur. Vt enim seisibilia per se ibi is ipso lumine sensitivo cognoscuntur,& nulla alia ratione sieprima simplicia inteste s lumine.& nulla alia ratione cognoscimus. Intestediiis igitur simplicibus apprehensionibus terminos appriliendit indemonstrabiliter eorum capiens naturam,ex quibus dignitatesconnectit, quare noneces le est res in infinitum procedere tal est & quoddam demonstrationis principium intcllectus,qui res compta liendit,& non indiget demonstratione ipse cum sit principium. TQuo vero ad verba attinet,verbum illud quo graece est .,& licet multa apud graecos significet, nam, nam significat idem quod inqnantum. Hic ut mihi vide tur est Mati uum,& L iiii casus refertur 4 ad archE idest Principium quod graece est stminini generis, Et sie cum A istotcles dixisset immediata esse quaedam ad quae fia mus indemonstrabiliter statim subiungit esse principium
quoddam quo terminos principiorum noscimus'. haec de verbis. Ex re vero ipsa patet immediata sciri. & non tantum intestigi. Quia licetis. ethicorum dicat Philosophus eorum esse in lectum, tamen eorum non ramum inteste. his est sed&u lentia etiam. non quidem demonstrabilis sed indemonstrabilis ut diximus. r Et etiam patera diremus fieri non posse uteir i modo demons; alio finjiciter conmertatur si dem autonem ex prioribus
oportet ac notioribus esse.Fieri enim nequis ut eisdem eademst.
mil priora sint at in posteriora, nisi altero modo , Gluti si aliano' a ex parte, aut simplliciter dicantur φιο quidem modo facit inductio notum. mia si ita fit, non bene est dii iustum ipsium simplicirrescire sed nisane Ati x. An ahera demonstratio quae sit ex hisce que nobis sunt notiors,non est simpliciter demoliratio. r circulo autem et imposibiles t demonstrare simpliciter, munifestum est. siqui tam ex prior syportet demonstrationem esse, er notioribus, Ini hibile enim. est eadem, sibi inuicem simul priora, er posteriora cle.nisi altero modo, ut haec qui te ad nos. an uero simpliciter, quo uidem l pta inductio facit notum. Ii autem sic e .non ut is erit simpliciter scire bene delimium .sed dupliciter. Aut non impliciter ultera demonstratio sis ex is
TErat se lida postio Q demonstrativa scientia suquoniam omnium est demonstratio. Uvero omnium sit de monstratio: probabati quoniam circulo demonstratione
est enecesse ...iniod vero circulo demonstratio fit. Itorum probabariquoniam conuertibilia contingit circulo demonstrari. Aristotcles ergo nunc bstendici nihil circu lo posse demonstrari:quinimo nec conuertibilia: uara tione Sc via utili Aristo.habere:q, secunda positio peccet& in forma argumentaditquateruis ex una singulari viii uersalem argumentatur.& in materia: quatenus singula ris illa etiam salia est. 'Quo vero modo illa singularissus asi Philoponus dupliciter declarat verba Aristo. tu hus modis exponens. mo modo se, si circularis ostensii, in demostrationibus est,non nisi pro rato quia posterioribus possit demostrari prius,&si sic non reine est simpliciter desinitu ipm scire sed dupliciter. ζ Secudo mo Philopon exponit sic, SidemGstiatio circularia sit possibilis ille ex posterioribus posset demostrari prius, Quvero ex posterioribus prius demostram non possit, pro batur,quonia dictu est demonstratione fieri exprimis na
tura. At circularis demonstratio prima ex posterioribuν Edemonstra:.Ergo demonstratio n5 fit circulo, nisi detur demonstrationis duo modi & qui ex prioribus natura.& qui ex posterioribus & sic demolistratio nocileti - 'pliciter sed dupliciter definienda. TDissere haec secuda ex po a prima sa haec ducitad illud quod demostratio non μ' simpliciter,sed dupliciter esset definita. I ima vero ducit nil hoc,m stire non simpliciter, scd dupliciter esset definitum.wide inquit. ζ Circulo autem crimpossibile sit de- - ι
monstrare simpliciter, manifestum est. Siquidem oportet. ex prioribus & notioribus demonstrationem este. Si mex prioribus natura si demonstratio,non potest circulo. aliquid demonstrari quoniam non nisi ex posterioribus fieri potest non enim eadem Eisdem priora & posteriora sibi inuice esse postulit simul nisi altero modo Vt haec quidem ad nos,ves illa simpliciter.Simul autem eadem esse priora & posteriora est impossibile , voco priora ad Frios qlix nobis patent, quo quidem modo inductio ex prioribus ad nos uniuersale notum tacit. Ergo vis ratio
nis haec est. Si demonstratio circularis est, possibilis. Aliqua dena onstratio est, ex prioribus ad nos.Tuc de iit consequens Scinquit.Si autem sic est.s maliqua demonstatio si ex prioribus ad nos no vii in erit simpliciter sci re bene desinitum.Et per simpliciter scire intelligit aut simpliciter demonstrationem,ut expositio fixunda dicit aut simpliciter scire hoc est scientiam simpliciter bene defini tam.Sed erit dupliciter definienda , Ves erit dicendum ci, altera demonstratio quae est ex prioribus ad nos, nost simpliciter demonstratio. Sed aequivoce,& per quanodi similituditiem.Sic igitur non est circillo demonstrare,
quoniam ex prioribus ad nos estet demonstrare, non.ri.
eadem risdem sunt nobis priora & posteriora simul, sed
altero modo aut ad nos,aut natura. Modo no est demostrare ex prioribus ad nos,quoniam demonstratio non Gest et xmo modo,sed duplex ves Elia demonstratio: quae est ex prioribus ad nos: non erit demonstratio nisi squi voce. TSed contra obiicit Philoponus quoniam haec demonstratio si Cinis est' c ei ignis aliquando ibit ibi.
Amplius de haec.lima taliter illuminarur: emo est sphaerica. r Iuniores propter haec dixerimi duplicem esse demo νη. calastrationem,quia & propter qui Ihoc est ex prioribus ad
nos:ex prioribus natura. ζ Auermes vero addit tertiam
quam appestat demonstrationem simpliciteri quae est ex simpliciter nobis Senaturae notis. T Themistius vero ScAlexanderide Philopoponus eum syllogismum qui inrex simpliciter prioribus:solum demonstrationein cile aummant: eum vero: i est ex prioribus nobis: niemiraves lyllogi sinum esse rati tum tradunt. Et si demonstratio dicitur non nisi aequi uoce appellatur.Timc patri: q, rationes id quae in dubitatione inductae suntinon sum demostrationes: sed cui Philopontis inquit . Coniecturae:qua rum aliae sunt neces x:in illauquae radiae sitnEAlis nonretit bessed solii rhetoricae: in illa: haec mulier pallida vis. i. est: o peperic& ista:hic den 'evagatur.ergo est sur: com a de tua: hia se ornatiergo mechus veru de his postea. TEuenit autem hisce qui dicunt demonstrationem uersari non solum id quod nunc estdictum edetiam nil aliud disere qua hoc est,s hoc ni Moe uero pacto facile est omnis demonstrare. Alpis putet idipsum accidere tribus postis terminis. Sive enim per mul , res siue perpaucos redire dicatur nihil profecto refert, ato per pascos etiam LM.Nam quando ta. sit, ea ne arios. Et
33쪽
t .aalae emim erat circuli modo uersari. ponaturis. eo in loco
quoi tum s.c. Dicere quar eum. b. sitis. isum esse.nil aliud est qua dicere cum.bst.e.έ ames. Id Mem nil aliud est qua dicere, cum, a M.t sum est.. At idem est.c.σ.a. quare stulti censent orbis modo demonstrationem uersari nihil altiιd dicant qua cllta. t. t.ipsum esseam uero pacto Dile est oti demostrare. r Accidit uero dicentibas circulum demonstrationem se non solum quod nunc dictum est. Sed nihil aliud dicere qua q niam hoc est. setae est. Sic autem ficile est demonstrare omnia. Mania festum autem est stae accidat tribus terminis risitis per plua
res.triaut pauciores re exionem dicere, dissere nihil perpaucos uero quῆper duos.quando enim. s. existente,ex necesitate erit.b. Hoc autem existente,erit .e. ipso A. exiliente erit A. ti igitur A.
K existente necesse Ut b.esse Hoc autem existerire, ipsum A. cenim erat circulo demonstrari poliatur.4.in Do .c.tginir.b. cistente . se dicere.s.c.esse dicere. Hoc autem quoniam. a. exiustente.c. ii c.utro i A. idem est,quare contingit circinio dicentes esse demonstrationem nihil aliud dicere qua quoniamta.estia. est. Sic actem omnia demouisare facile est. - r Cum induxisset unum absurdum contraeos qui concedebant omnia est. demonstrabilia: de demonstrationem circularem videlicet m ex posterioribus priora:& ex particularibus uniuersilia demostretur: nunc transit ad aliud absurdum.& prima facie sic videtur procedere. Si demosiratio circularis esset:ita ut ori demonstrabilia sint: tunc per illam nihil aliud demonstraretur si .a. esset .a. esset.
Ultra si per illam nihil esuid demonstraretur 4 si oti esseto.esset runc facile esset omnia demdstrare.Prima conmusitia prima facie declaratur supponendo m tunc est demoti stratio circularis cu in eadem syllogismi specie couersio fit. ani ut diximus si ab effectu causa demonstraretur, & drinde a causa effectus:haec conuerso non esci in de monstrationibus, qm processus ab esse. tia causam no est demonstratio:sed syllogismus tantu: vel coniectura neces saria ut Philoponus inquit. Quare si.a. demostrat.b.a.est causa simpliciter prior ipsb.b.dc coni b. demonstrata. etiam.b.erit causa simpliciter prior ipsio.a. Hoc enim pa- secundit Arist. erit circulo demonstrare. Tunc ex his patet.a.esse causam simpliciter sui ipsius quom1 quicquid est causia causae est etiam causa causati Iritur sin. est causa simpliciter ipsius. b.& contra.b. causa simpliciter ipsius.a. ini'.αerit suimet simplr causa. Quare si demonstratio circularis est Idem simplr erit sui ipsius causa. Et sic per illa demonstrationξ non plus habebitur H si hoc est, hoc E.
Sic aute erit lacile omnis demonstrare:quia ipsi Gl1rem haberemus: in Eclypsi mox demonstrationξ habeti remus quonia eclypsis esset opter eclypsim.Haberemus enim simul cam de effectu: & ita demonstratione totam.
n , dicentes circularem demonstratione: in pione diuersis generibus demostrationis: aut in diuersa generi, sius cirum non possinit Aristo. rone efficacem reddere. ut confiderati patet.Hanc ratione Aristo. ponit in terminis: dc si imit tres terminos:& illos quide eo mo: quo sumpsit secudo prioru.Et sin syllogistica uerso multiplex φ est:ne confuso accidat in illos tres terminos disponit,Vt
ambae a pdnes in prima demostratione vocentur. a. Ex cusat aute se dices per plures enim aut pauciores resimi
ne dicere refert nihil aue refert si eam dixerimus per paucos aut duos. Et Ppterea non est curandusi durnes uno termino escantur videlicet Uma. Et sic tota an Nteceden3 uoceriar. Mufio vero ad illud sit.h. At coclusionis concluso sit. c. terminis dispositis deducit cosequentili scisi.a.est. Et intelligo per.a. aggregatu ex maiore: de minore:& per.b.coclus Z Vltra: si. b. est. est. de per. c. intelligo coclusione conclusionis:quae est terminus totius demonstrationis circularis:&ita intestigere oportet illud met aggregata: quod intelligebatur per.a. Aliter non est circulo demonstrare. Et licet ex.h. non sequatur unica demonstratione totum illud aggregatum: tame diuersis dea monstrationibus sequitur. Naex.h. cii altera Sponum. sequitur nunc una: dc cii altera sequitur nunc aetera seruado prioru. Accipit tame gratia breui laus ex.b.sequi totu cip. illud am fit simul.Igitur si a.est .c. est a primo ad ulti iniim mediis non variatis: .e.idem est quod .a. vidi ctum est . Igitur Ra.estia est. Et ita si omni una iniet circu Plaris demoniliatio:non plus per illam dcmonstraretur: ψsi. Mest.a.est. qua ratione omnia Gi iacile demonstrare.
TAnimaduerte Ut ex his: iquae Philoponus inquit colligi mis turan verbis Arist.est multiplex obscuritas. Imma quidem:quo elementa pro terminis accepit. Secunda vero:
quo terminos pro propositionibus. Tereia deniq;: quo non explicauit quid peria. dc quid per . b. &quid per.c. Tm intestigat. ζ Attamen cut Philoponiis perpulchre exponit ip .a.Vt tur pro duabus sponibus syllogisini: Aut
pro minore der linquens maiore in mente: dc est melius: Vtitur enim. a.pro liac minore: homo risbile.Ipi autemh.utitur pro conclusione via licet. pro illa: homo est dissciplinae capax.Sequitur.n. homo est risibilis. Ergo h mo est disciplinae capax:quia in mente seruariu Omne
rpbnes ho risibile cocib ho disciplinae capax ho. A minor CpGnes B minor A uia..uti s
Hsibile in distiplinae capax.Quare hac in mente seruatat
sequitur.homo est risibilis. ergo homo est distiplinae o p .Et qui circularis ostensio conclusione capit:ut minorem propositione altera iust rendo Rutilis B.b.Vtitur .
ut minore propositione inseredo propostione quς ii ita principio: hoc modo: ho est disciplinae capax Ergo homo est risibilia. Sequitur enim seruata in mente hac,omne disciplinae capax est risibile haec enim est conuertens toris prime demonstrationis: quae filii in mente scruata.
Qirare patet. q, si homo est risibilis, homo est disciplinae
capax.Et conuertimchomo est disciplinae capax. Ergo homo est risibilis.ergo a primo ad ultimum. si homo est risibilis homo est risibilis. Et se omnia esset laetae demon strare. Qin quantum est ex demonstratione: quae fit per
clementa:nul lum videtur absurdum conclusum est sim de perin.ostensum est.b. per B.Vero. resumit sermone de addit ponatura.inquo .c. hoc est ponatur idem.a. cucta sie concludituria.existente. esse.Quare s. a. quidem
existente.b.e .vero existente.c. est. Idem autem erat.
Om.c. Concludetur igitur ina. existente.zest: & cum α&a1. idem sit con luditur.a.exiit Ete est e.a. hoc pacto Philoporum expositu. TTunc venio ad verba.Dicit enim M.
Accidit vero dicentibus circulo demonstrationEeste, non solum
34쪽
A solum quod mmcdiam es hoc est exposterioribus priorem,& ex particularibus υniuersalia demonstrari . Sed nihil aliud dicere cy quonia tioc est: si hoe est: idest eadem cis dem& priora S: posteriora esse:& notiora & ignotiora,quod quidem absurdum est: quoniam se facile est et
demonsitrare omnia. Quod vero accidat dicentibus circularem demonstrationena esse quoniam hoc estus hoc est: Proponit probare.d inquit. Mamissiuautem est Q hoc accisar tribus terminis positis Ap lim merito: ut Philopontis subaudit, quoniam de demosi ratio ad minimum est in tribus terminis. hoc autem ideo: quia omnis syllogis v. primim tribus terminis quare circii laris ostensio ad minimum quidem est ex tribus terminis. Propositionibus vero duabus. Exponit autem hoc: S inquit. Perplures - enim aut pauciores reflexionem dicere disert nihil: p pau- cos aut E st per duos. ossibile enim est composito syllo-
sino utentes per plures terminos syllogizant: de recte .ctere circulari ostensione: at Q nillil rescire siue plures sint termini:sue pauciores. Per paucos autem hoc est per pauciores propositiones j per duas Siseri quonici impossibile est ri exionem fieri per pauciores tribus terminis: dualbus vero sponibus: luoniam neq; syllogismum coringit per pauciora fieri.Deinde ordinat discuritim circu larem:& inquit.Qxiando enim.a.existente hoc est aut minore spositione: aut viris Q ut diximus ex necessitate erit.b.haec est conclusio. Hoc autem existente videlicet. b. quod:vt conclusio ab initio acceptum est: nunc autem: ut propositio, itic. scilicet ultima conclusio. ipsb.ὶ existente.erit.c. quarea. existente ex necessitate.c est. Sed. c.assumit idecum.a ergo. a.existente est. .Tunc resumit ro
nem:de inquit. Stagitur.a.existente necesse est. b. esse: hoe existente.f. b. nec est esse .a. hoc enim erat circulo de monstrari ponatur.a .in quo.c.ponitur:& sequitur ut inquit igitur. h. existente.a.este clicere:est.c. esse dicere: qmide ponitur. Hoc aut .s.sequitur: qui .a. existae. c.essivia primo ad ultimsi patet. c.vero ips.a. ide est: quare ut inquit contingit circillo dicentes esse demonstrationem
nillil aliud dicerem ina. a. estat .est. Sic aute Omnia demusrare facile est.Na. b. Per.a. demonstratur .c. Vero Per. h. sed.c.est idecu. . quare concluditiir nillil aliudqq,. a. existente: necesse. c. esse laoc est a. existente.a.est haec est Positio Philoponi. rQuo vero ad verba attiner Arissim pQi οφ psit. c.idem quod .h.quonia in circivio. Me in principium ct finis,sed quia disserunt ratione ideo quasi altero nomiDabiriit. De Vocavit. ζ Sed dubitares, qisi per hac rone non solum videt desinii circulus in demonstrationibus:sed in syllo-D gismis. Qui si in sylns esset circulus iaciam Aris rontact
nia erit satae syllogizare.Quare per rationE Arisnon sis lumin demonstrativitibus: sed in syllogi sinis circulus de Sotaiis. lebituri r Dicendii q, Aris supponit demonstratione ciseculare esse quoties prima demonstratio & seetida sunthiusdem species. Na tunc sequitur.a.demonstrata . demostiatione simpliciteride a priori:&.b. demonstrat . c. etiademostrationesiinpliciter de a priori.er .a.demonstrat' c.demostitatione simpliciter & a priori. Sed c.est ide ipsia .ergo demonstratione simpliciter & a prior' .a. demon strat.a Noaiit de syllla sic est,qua licet.a .syllogizet.b. b. no syllogizat e.eade si 'lila &PPeano sequitur: H.a.
Puntur, quemadmodum ipsa propria. r At uero nes late estpossibile, licti in stumicem consequuntur)iciit sunt propria. TVna expositio nostra est,mnunc vesit Arisostendere G-3
eorum errorem in sorma argumenti qui concesse ni circularem ostensionem in demonstrationibus Alpiimentabantur enim ex una singulari uniueique hoc pacto. Co uertibilia possunt circulo demonstrariLIgitur omnia pose sunt circulo demonstrari . Obiicit ergo nunc contra sor mam huius argumenti,& inquit. T At vero neq: hoe est
postibile vister in omnibus Sed solum in lius: quae se inuicem consequuntur: lualia sunt propria.Quare ex illa sin gulari non sequitur uniuersalis. 'Philoponus ut mihi vi retaris. detur sic exponit. At vero nem hoc est possibile.s eadem Fper idem demonstrari.bed solii cum tres termini capiuntur ita se habentes adinvicem: ut unusquis Q ad caeteros conliertaturihoc est:vt ipsi a Ruiualeant. Hoc autem Edicere quonia Oportet propositiones ex propriis compo ni v suita homo:risibile mentis:S scientiae capax. Vna quod .a: enim horum ad caetera conuertitur. Si enim non ita essent positi termini: net omnino circulari ostensione uti possibile erit.non enim possibile esset: vi propositi nes conuertantur. Siquidem uniuersalia aflirmativa non ad seipsis, couertitur:sed ad particularent affirmativam. Per quae Philoponias ct it intelligere Aris locutit elle hypothetice quoniam non vult in conuertibilibus circulaia demonstrationem fieri quoniam probauit Vniuersaliter
in nullis fieri possc. Sed vult in si circularis dcmonstratio fit possibilis: non fit nisi in coueietibilibus. Praeterea innuit esse intelligendum per propria propositiones: quae com- ' ciponuntur ex propriis. Nam tunc propositiones possunt hiersaliter conueni: 't Auer.dicit sunt autem Propria
sublestiam: proprium:& definitio. r Dimo iratum est igiturprias uno q idem posito nunqua necessario aliquid aliud que uno inqua aut termitio aut politione. Ex dicibus autem positionibus primu minimis feri possessii quide
aliquod esse alterum. Dico autem uno, ma ires termino uno,nes positione ulla posita. Ex duabus autempositionibus primis,
r C si dixisset initis illud accidere tribus terminis positis VR 3 & m per pauciores illud non contingat.nunc in hoc loco vi I hiloponus inquit illud resumit & subaudi edum est: γ.is. quoniam a nobis secundo priorii ostesum est crvno ter iamino posito, aut Vna propositione posta syllogismii fieri impossibile est.Igitur uno posito osi una est: 'nequa
quae necesse est demonstrative aliquod alterum et se.Exponit se & inquit. TDico autem uno, quoniam ness termiano vno:neq; positione una posita: Vocauit autem propositione positionem ut Plistoponus inquit quoniadiuisit immediatas propositiones in Axioma: de Positionem: Positionem iterum in petitiones:S definitiones:&sic communiter omnξ propositionem vocavit positio nem: vel dixit hoc:quonia praemissae in syllogismo generali nomine propositiones dicuntur . In demonstratione vero speciali nomine positiones. Addit. Sed demonstratio fit ex duabus positionibus primis minimis. Primis quidem: quoniam simplicissinit, . Syllogis nius enim ex Pluribus propositionibus compositus non ex primis G
35쪽
POSTERIORVMil poniniri in pro syllogissimis comprobatur. Minimis non ipsam mutum esse censere, aleb idit possi Misistra N
uo o:quoniam non ex una fit. Assignat causam,& ina . tionem omnium esse. Siquiddim contingit de syllogizare: hoc eiulioniam mi r μα uero non mutuo praeditantur, aequa pia esst demonstrare Dei iter syllogismus ad minus ex duabus propositioni' circu lo.Quare cum pauca haec in demonii rationibus fnt.1mui Iehus componitur. r Animaduerte ut Philoponus inquit, eum Hs π vanum, G immobili fit ex his quae sunt adlauiis pruno priorum:ex uno ves termino Ves propositione be cem,esse d monstrationem.atque propter tae contingere omnium z.s,d is ne poste aliquid sequi illative non autem syllogi iii . demoni at sen/m esse. r si st tur.a.σ.b.σ.b .mtuose sequantur, sic tantum fieri O r Cum carpisset retalere errorem in forma eorum: qui Comas. illi ut ostendantur ex sese mutuo coencta quae postulata s ut in circulo Omnia demonstrabilia esie dicebant &' cum acce prima ratiocinationis .ra, ut in Iibro priorum ostendi m . Piisset alterum necessarium ad hunc errorem manifestania Q nolico etiam patebit caeteris infiguris aut non feri ratiocina dum , Videsicci in conuertibilia non nisi in prima figuration m aut non ex hisce serique Iuni sum a. d Onstrari possint: nunc accipit alteriim:& dicit. rQυς .rsi igitur.a. ii id m H.b. π ad.e siquatur Cr hic adin lam. Vero non mutilo praedicantur: neqinus est demonstraret G ad thsum .dfc quidem contingit ex inuicem demo ibrare cra cir ito.quoniam nec in prima nec in aliis uris. Exliis nis ta in priuia figura ut dictum est in his, qui de hilogis duobus concludit errores eonim qui circvjo omnia de mo. Vbi etiam ostensum est quoniam in alius uris, aut nonsit monstrabilia est edixerit rati. c primus error eoru est:mo famismus aut non de are piis. Ad materiam & iiiquitaQuare cum pauca liaec in demo, Probiter nunc ostendit in qua figura syllogistica conuer strationibus sint:patica dico. quoniam non nisi in prima so fit:& probat crin prima solum, scuti videriirea pro figura:& solum in affirmativis: D non nisi in primo priobatione qua exclusiuae propositiones probatur hocmO mmmanifestum est iu de Panii:& impossit,ile sit ex his do. In prima figura conuersio syllogistica fit & in nulla quae sunt adinvicem esse demonstratione subaudi in omnon prima figura fitiergo tantum in prima figura syllo- nibusulic esit error quo ad materiam. Atala propter hoc mistica conuersio fit. PMiacentem exclusiue resolutorie contingere otinuum demonstrationem esse: hic esse error hoc modo probat. In convertibilibus fit syllogismus cori in forma:dato enim si, inconuertibilibua sicinon propter uersitius Haec sunt in prima figura. inir in prima figura hoc in omnibus est circularis demonstratior & dixit va. syllogistica conuerso fit.Vnde inquit. TSi imir.a. ad .h. mim: quoniam eorum ratio non cogit.Dixit impossibile& ad.c.sequatur:& haec adinvicem.&ad ipsium.a.hoce, quoniam in nullis demonstratio circularis sieri potest nis ii tur tres termini sint: ut omnes conueriatur ad om si idem per idem demonstreriir. rQiiaeriit virum demon D 4 sic callidem contingit inuicem demonstrare omnia stratio circularis fieri possit. Pro declaratione vero titilli' quaesta in prima figura ut secunda priorum dictum est: animaduerte: ci, demonstratione circillari fiunt duo pro 'hoc pacto in conuertentes maiorem propositionem: SI cessus. Primus qui dicitur conuersus: siue conuertedus.SOL eam componentes cum concitasione alteram demonstrein cundus VerO:qui conuertens: in que conuertitur: nun P mus vel conuertentes minorem: lacum illa componeri cupatur. Et hic est duplex quatenus potest conclusio nitetes conclusionem maiorem demonstremus Sic igitur pa cum conuersone maioris syllogizare minorem:nune cittet in prima figura fieri conuersionem: quando proposi- conuersone minoris syllogizare maiorem : ut secundotiolies sunt conuertibiles. Et subdit Q in seclido priorum priorum dictum est. Est ergo quaestio virum Herct: fyl etiam est demonstratum in aliis figuris aut non fieri syllo logismus fit demonstrativus. 'Et prima facie videt Vrrii a Mis rigisticam conuersionem:aut non de acceptis. Et dixit aut que demonstrationem esse: Nam Aristoteles seeundo li non de acceptis:quoi 3m sorte potest secunda figura re- hro huius clarissime demonstrationem conuersuam po- :ἱ
duci ad primam sper corii tersionem uniuersalis negaritiae: Dit. Praeterea: t in natura est motus ac circularis operatio
quo casu posset in figura illa fieri ad alteram propositio- sic in anima erit demonstratio circularis . I nsuper quod dia a.
nem tantum: verum conuersio illa non esset de acceptis: generi competit species non repugnat. At syllogismo used ex extrinsecusasseinptis. TPhiloponus longa expost demonstrationis genus est : competit circularis ostenso. tione declarat quomodo in aliis figuris non fit couersio: Non ergo demonstiationi repuntiat,quae species est. Iu- allae I aut non de acceptis sed quia fecitndo priorum haec dilige niores propter has rationes fortassequatuor modis inde ter exposita sunt satis sit haec raptim tetigisse. Animad- monstrationibus conuersonem fieri posse asteriit. Primo uerte. textus iste potest sic ad ordinem reduci, indica- quidem in diueiss generibus scientiae. Sectindo in diuer inmus Q Aris velit assignare errorem eorum in sorma:qui sis generibus causarum:in eodem in ficiendi genere. Te cunnia circulo demonstrabilia esse asserebant ex eo quia tio in eodem getaere scientiae .eodem causiarum menere. conitertibilia circulo ostendi possunt.Et Lmit duo quo Sed in diuersis indiuiduis atq: suppositis. ini totieni oprum alterum est m conuertibilia possunt in prima figura in eodem scientiae genere eodem genere causis: atl e E . . Olum demolirari:& in nulla alia . Et hoe exponit in hoc supposito: sed secundum diuersum modum. TSed Φ alie Pp textu. Alterum', non conuertibilia non possunt circulo tussima sic haec a Peripateticorum scholis:ex eo primo pademostram ,& lioc secundum sumit.& no probat sed -- tet,quoniam Aris generatim in demonstrationibus ci lut manifestum ex secundo priorum accipit.Ex his duo cularem ostensionem exprobrauit: ut Alexander Thohus reniouet errorem in forma eorum:quia circulo om mistius,& Philoponus testes sunt. Secundo etiam quia illa demonstrabilia esledixerunia ut textu sequenti decla primum membrum cum secundo concidit. Nam dum estabitur. Haec de Ordine. tera causarum per alteram demonstrariar altera ut esse ζε uero quae praedicationem non suscipiunt muniam, feri non 'us altera quae demostrat ut causa se habet. Tertio:quo Tmi potist mutuo demonstrentur. Quare cum in demonstrationibus niam tertium membrum impostibile videtur. nam cum alpa tu talia tu, conparuanum estis imp ibile monstrui via imam individuum alteriam demonstrat: idem specis erit l
36쪽
notius atq prius:igno iis atm posterius :& quidem ad nos: siquidem singularia nobis primo nota sint.insere cuindiuidua illa eiusdein speciei sint: fit ut ide specie ad nos si pus&posterius notum. Quarto etiam: qm quodam quod in quarto membro adda Diuolum est. dippe rei singulariSus non sit scienti ec eadem nec diu sic quod non iacit ad scire:nee ad sciendi disserentiam is
cere videriar.Cu igitur i ndiuiduae conditiones ad scire ridiaciant: nec ad sciendi differentias sacere debent. Et ita vali ori ut densus non est diuersum scibile a scipso: ut est i rus. Igitur non plus demonsti per seipsum rarii ad seipsum ut densum ιγ hoc est: si hoc est. r Themistius vero asserit in conuersione demonstrativa. Primia processiim: qui ab effectu in causiam est ese syllim tantu.Sccundia vero,qui est a cuuia ad effectu: esse proprie demonstrationsirpter quid:ut seclido huius asserit:& in hoc primo:& in primo phν scae auscultationis, S sic in demo strationibuscisculare ostensione negat:in syllogismis vero concedit. Qtiam postionem Alexander, dc Philoponus apertissime hic latentur ' Sed dubitares sortile: quonia ab esse diu in cauisti syllogisinus est,& cum non dialecticus:no enim generat opinionem: neci sophisticus, non enim ge, nerat ignorantiam:ergo demiativus. r I lutoponus mdctu, est syllogi sinus conteiriiralis, tu quide necessarius, v lut ille,haec mulier luc trahet in mamillis ergo luitpgnas: hic enim syllogi sinus Signa, quod Aristo. in rhetoricis te erium hoc est insolubile appellat. non tamen inde monstratio nec diale nicus syllogismus , nec sophisticus: sed demostrativa coiectura: per quae Pliilopomis innuit
cunda materia:quia ex neces es Veluti nec homo athus secundu dentes:dicitur abselute albus.
T cum aurem fieri ne irat ut i inter Ide habeat cultu Diutescientia , id nec serium sprofecto quod dem si, Miras iri scientia potestins ea est demoi irat uia scientia quam habemus demonst alionem hibendo.Est ergo demonstrario ex moressariis ratiocinatio.
rmoniam autem impostibile est aliter se habere id, cuius Escietia simplicuer.necessarium utique erit scibili, id quia secundum
dem uia scientiam est. Demonstrativa autem ol,quam Liber mu
inhibendo demonstrationE. Ex necessariis ita, In ον - ψι
d monstratio. TCum redarguisset eos, qui nullius demonstratione dico. bant,di eos:qui omnia demonstrabilia esse supponebar, snunc consequenter, & ordinatim VtPbiloponus cauuiis. nix redit iRid:quod ab initio incepit.videlicet quid na stdemonstrativa scientia Sed quonili hoc scire non possu, mus,nisi inuerimus quoru est demostratio,& ex quibus est demonstratio: ideo resumit de his sermone, & declarat subiecta materiam demonstrationi,& siurandu Philo- Mino. ponti procedit a primo ad ultimii sic Id, ius est demosratio: impossibile est aliter se habere ergo demonstratio est quid necessaria.Demostratio est quid necessariu. ergo demonstratio est ex proposti thus necessu's. Non. necessariu ex non necessariis demonstrari potest. Et sic n5 'soli si simpliciter veroru est demonstratio ed etia necessi rioria,& ex necessariis propositionibus, sic Philoponi ordinauit:& sic leginar secundit ipsiam. rQuonia autem
syllogismi quatuor spes esse: demonstrauoiae: dialecticii impossibile est aliter se habue, id cuius est scientia simplis
sophisti :& lanu:siue coniectura necessii 2.Secudo dubitares quo modo processus a causa in effectu sit demon simo. r Dicendit m per effectu demonstratur causa non simplicite . sed ex codilla ne. videlicet si ille effectus in aliacmiam reduci no possit. A causa vero in effectu demonstratio est opter quisl: sc per notiora naturae,riobla Veroinucia per effectu, ut in metheorologicis diximus. 'Animaduerte tamen ιν Themistio primo huius videtur asse, rere duplicem demonstrationem &ppter qui aedc quo, Dia: quibus Auermes teritu genus. videlicet demostrationem simpliciter addit: n quae oportet concedere conuer
sonem saltem difformem in dia onstrationibus. Veragat D. de his hactenus. ζPerhscdelentiirrationes.Prima quides mio ra quoniam Arisnon de demonstratione: sed de scietitia loAa ia quitur:vt postea dicemus.Secuta vero et qm simili rudori caudicat.In arte enim multi circuli dantur: non tamen in demonstrationibus.Deletur tertia: qm concedam circularem ostensione in demonstrationibus: ut demoriatio sylsir eo, logismus est. non tame Vt demio. TAd contradiistionem
Themistit: pros senti doctrina dicere: m sicut syllogismus quonia non est syllli absolut cilicet dicar syllo mus quo, data:secundo priorii:& hoe,quia est sylli secundu male
,sic demonstratio quia non est absolute demoriatio, demonstratio qlausiquide secundia materiae demo stra rio esticu fit ex neces larijs.Ad hoc enim ut aliquid dicarno absolute ac sinapse tale debet G tale secundu sorma.Quamne cocedi posset sylan ab effectu in cam esse demostrariolad quia non tame absolute demonstratione. Quia licet ex necessariis sit non tamd se diu sorma demostratio
ea inis ua non ex primis,nota Oribus, causis,&caeteris costata
citeriid est quonia scibile impossibile est aliter se habere, Gid quod scum demonstrativam mentia est scibile: erit neces Iariu:hoc est demostratio erit quid necessiriu. Na sistibile: hoc est emblema demonstratiuu impossibile est alis
ter se habere:demonstratio erit quid necessirium, & problema demonstrativisi etia erit simpliciter neces,tu. Deinde argumentatur interius, demG strativa avia est,qui habemus in habendo demonstratione. hoc est demostratio est quid necessaria, ius conclusione habemus in hine do demonstratione itaq: hoc est demostratio est syllogismus ex propositioibus necessarijs. ymede aliter legi textus intestigendo per stibile, cuius est stientia simplicito: vel quod est secudii demonstrativa seientia, conclusionε, quae in principio est quaestio stientifica: in fine in cocluso demonstrata.Et tunc lete sic, quoniam aut E in cuius Hest scientia simpliciter hoc est ipsum simpliciter stibile est impossibile aliter se habere ipsum stibile, qst secundu demonstra tuli stientiam est neces Iariu est. Est enim de finistio necessisti.quod sit id quod impossibile est aliter se habere: locus enim est a definitione ad definitu qui locus est necessiimus.& optimus hoc est primu Enthymema. Deamde sicit secundu Enthymema, ct huellioni r in prius
hoc modo,demonstrativa aut est cluli habenuis in habe do demonstrationE. id est demonstratio est quid nec sta riu: cuius conclusone emus in habendo demonstrationem tunc dat coclusio itaqu1 intendit:& inquit. Ex necesseriis ita syllogismus est demostratio. rQuo vero ad verba attinet,Ammaduertem dupleκ est necessuiu: ut Phi- N. e. loponus assci Alterii ex suppostione: ut necessariti est D infirma ne thoinari,non enim simpliciter necessivisse:
sed sid lut sanari. Alterii simplicita quod videlica ira
37쪽
Iuniorum vide in. 3 .huius obiectio
possibile est aliter se haberesut lino Iri, cu ergo ait id: quod imposssibile est aliter se lite esse neces uisi siti pseneessariti intellexit. r Dubitant cotra id quod Arissupponit. snecessisti no nisi ex no necessariis demostrari. Qua ex confingetibiis aliquando neces lariu syllogizas: Na sequis,cdtingit oe currens esse animal contingit oeni homine cunere. Ergo necessario omnis homo est animal. r Iuniores dixerunt necessariu ex no necessariis syllogizari
possemdasit demtari. r Sed cotra adhuc dubitas. Primo quide quia primo priorii dicit, i, conclusio debet esse milis alicui propositionum .ergo non pol conclusio esse necessaria: li in altera spositionu fit necessaria.Secundo, maior dicit syllogisini non videtur contingens qiA im possibile est aliter se habere. rQuicquid sit, dicendum ex contingenii biis: seu necessari imo quide .ppter quid: sed quonia: ut scdo priorii dicit ex salsis syllogizari versi.
rsum nilum est igitur ex quibus q ahlusue demonstrationis ιδ sciuntur: Atque primo terminerim, quid de omni, quid perse, quid uniuer iter dicimis. TAccipiendum ergo est ex q tibus, cr gratibus demonstratio. nes fiunt, Sed primo determin nimis quid dicimus de omni, erq id per se. qiud uniuersiliter. rCum resiimpsisset Q demonstratio sit ex necessariis O positionibus,dc hoc quia est de necessariis oblematibus: nune ordinat se ad ea:qtiae dicturiis est post haec,& dicit. r Accipiendii ergo est ex quibus a p5nibus necessariis de de qualibus pbsematibus necessariis demostrat Oes sunt. rPhilopontis per verbii quibus intelligit ex quibus propositionibus:per verbii qualibus intelligit .s. problemati bus:ut sit sensus:cii demonstrationes sint ex propositioni bus nece u& de problematibus necessarijs.Eino post haec accipiendii est ex quibus proponibus nectitatis: &de qualibus Oblematibus necessariis sunt demonstratio nes ipse. Na dicemus demonstrationes esse ex .ppositionibus necessariis:&de .pblematibus necessariis : in quibus praedicatu dicitur de omni subiccto dc per te, & uniue saliter. Aiseri in ordine.& inquit. Sed primo determina bimus quid dicimus de omni subiectoi dicari:& quidnse de stibiecto pdicari: & quid etia uniuersaliter desubie isto pdicari. r Huius intelionis ut ex verbis Themistii colligi psit dux cauta videnr prima quide: Ut abundemus
.pponibus liis eni. a tribus cognitis & idonei: & abundi erimus .ppositionibus:quibus de deabus sunt demostra tiones.Et quide facile: ppones poterimus inuenire ad demonstrandii omne oblema demostratii .Secunda vero qui cu demostrationes sint ex necessariis propositioibus& de necessariis problematibus: Sc necessariu ipsim mulistiplex sit nisi ipsum distinxerimus , non poterimus seire ex quibus sponibus:& de qualibus Oblematibus demostnationes fiant. i Ordinis vero causa est: quonia Vniue
saliter pdicari intelligi non pol sine praedicari per se. Prae dicari vero P se minime sine i dicari de omni: iro prius accipiendii est qd sit pr.mlicatu dici de omni vel de ali
quo stibio: si cudo ad fit dici n se ves per acciis de filio. Et tertio u fit fieta vel non vlli de stibio dici. rQuo vero ad veria attinet: Ams. dicit esse accipienda ex quibus& qualibus demonstrationes sunCnsi aute dixit ex quot qua necessariu non est secunda numeria pisatorii: ideo no Oportet perquirere ex quot necessariis demostrati stat. At quia oblema est secundii nummi praedicatorii:
ideo primo topicota Aris proponit dicere ex quibus de
r id ita de omni dicimus quod non cuidam inest, cuidam non inest,nec ιnterdum competit,interdum non competit, rum finia mi omni de homine dicitur,si uerum ess hunc dicere hominem, uerum est eum cI animi dicere. At si nune uerum est er alterudicere uerram est π alterim dicere. Et si in omni linea pnnctum' . .
lal, similiter. . r Et de omni quid vitae dico,quod ut is est non in quodam qai
dem,in quodam autem non . Neque quod aliquando quidem. Hi qua iso uero non . Vt Ji de omni homine animi , si uerum est quidem hune dicere hominem , uerum est etiam dicere animi. st si nunc alterum, π alterum. Et si in omni linea punctumst militer.
TClimrposuisset se velle dicere quid sit de omni bio C5. i. 'o pdicari:& quid per se de omni subiccto i dicari, &quid Vniuersaliter de omni subiecto D se praedicari: niichaec Fsequitiir in primo exponit quid sit de omni pdiea Ori. 'Themistiug distinguit duplex de omni: Alterii quod in libro de syllb est definitii:qst Iuniores prioristicii appellant: Alteria qcphie definituriquod posterioristicii vo Oi dupi erant:&innuit inter haec hanc d iam: i, de omni prioristi- .H-VAcii sit contractii ad materiam de inesse:quonia deoῖ priorisbi est quod non semp: sed aliquando omnibus inesse dicet de sic de omni prioristicii est quando I dicatsi de inesse aliquado inest omni subie 'o. De Omni vero posterioristicii est contra iii ad materia necessaria,&hoc superaddit illi isti tersalitate temporis. Qui no aliquado pridicatsi inest omni sunto: sed semper. rQuam differentiam 4 Philoponus etia assignauit:cii dixit ita ibi quide de omni dicebat:quod omni inescide si non semper dicatur. Cuα ius causam assignat Philoponus ex eo quia ibi non indigebat ipso verbo se per: qm non faciebat sermonEde de
monstrativo sylso:sed simplF de syllci, in quo huius δε- P
lius indigentia est videlicet Q omnibus subiectis insit pudicatum. Hoc tamen in loco:& verbo omni:&s p in diget:quonia loquitur de demiatiuo sylib. Et sic Philop. cu Themistio eade differentia inter haec assignauit. TAd- De M indebamus in imienta q, fit etiade omni dialecticii:suetopicii:urpura qae ad inateria obabile cotrahir:& hsc requirit uniuersalitate teporis:atque subiecimo quide filii pliciteri sed secunta opinione. Amplius quod sit de omni sophisticii:υt puta quod cotrallitur ad materia impossibile:& hoc requirit univosalitate teporis . atque subiecti: Meruis non Vercialit tecundu opinione sed apparenter. DNuc vero talia pace Themisit si de Philo.ri mihi est e dicendii q, PM .no intellexerisit disserentia inter bax.PLaeterea dicendum de omni posterio isticii invicii praedicatu inest omni subiecto secundii re siue consensu si imas omni stadio inesse: sue non sumat. Vtho est animal. Na animal secundit re a sa a inest omni homini: 1 liter: Sc semper: siue consensu inesse sumatur. siue non sumatur: De omni vero prioristicii est inpositione accosensis pnediit si silmitur omnisuruo ines .insiue insit simplὶ siue no insit modo enim sumas: Vt Pae. . . . situ omnes ii teste:dior de omni prioristicii. Causa autem qui syllis non est semper ex veris: sed ex quibus da posi- sis, ut veris. Demonstratio aute ex Veris S neces iis , . sunt P se vera,& necta tria. De omni aut dialecticu e: qn
icio secundit opinionE inest omni de semp. At de omni sephisiicii essiqn pdicatu inest omni subiccto & sempapparenter. Ex quo patre ipsum de omni priori icti no . --, ue contractu in aliqua materia.vid hemistius,& Philo. . di coe
38쪽
A dicere vi inir:sed ε coe ad oem materia: υ luti sylli simpliciter est communis omni sylso. TDescribit ergo Arist. deo rani posterioristice:& inquit: & de omni quide hoc dico:qae utiet sit pdicatu non in quoda quide: in quod1
alit no .Per quae dat intelligere urtate subiecti: nem quod aliqn quide aliqn vero norn quae dat intelligere usitate linoris:&ponit exemptu:& inut.Vt si de omni homi a ne animal praedicetur.na tunc animal de omni homine dicis cuius cam assignat: & subaudi qisi si verum est dicere hunc esse homine:veru est etia dicere esse animes: &hoc quo ad uniuersalitate subicim.& si nunc alterii verit e dicere,& alterii ctia vera est dicere.isc sic innuit ustate lino ris.Qm ho non interdit quide est animes: interdii vero nest animes: sed senast & ho est Sc animal. In dormiedo vero non ita est quonia hominE quide exilitate: aliquandon quid 1 contingit doranti Caliquando no: animal alite aut mortule: vister & se n.Et si in omni linea punctii:silli hoc est non interdit quide inest lineae punctus : interda aut Enon incit sed Pliter de semper. r Sed circa haec dubitant. Primo quide citr reticuit praedicari de millo: de esse in to hSi, a to. TAmplius dubitant: quia non bene definit Arist. praes....ta. Omni per duplicen matione: quonia per puras Tinia. negationes,nihil definitur. TDrsterea dubitant ptermisit loci villiate cu ustas loci necessariast ipsi i dicari de om-m,m. ni non minus cs uniuersalitas teporis. r Insii perur muni ininia. uersaliter i dicari ,& de omni pridicari ide fit: ergo alte tu influit. r Demii quaeriit quaed pia fit inter i dicari de Aa. . Umni:de uniuersale propone.Cii viis proposito st. qn inito. nihil est sumere sebiecti de quo nodicaturi dicatu. r Delentur diis es & prima quide: qm .ppter duas cas plero misit praedicari de nullo .primo quide: quia satis eius definitio colluitur ex definitioe eius: quod est picari de omni.Seclido vero QE sblius dei nostrationis, potissime co disiones inquirit i ad omnis talis est affirinatiua.Omisit Et He in toto. Primo quide qm cocidit cii s dicari de omni. Sechido vero ua haec scietia est resolutoria: de re lutio ai dicato incipit. Praeterea quaecun* de illo dixit. Primo M. M priorii fuerat sustiGterdicta. ζDeser etia.Seosida: qui nihil prohibet descriptione n negationes assignari. Secus ede definitione. st alit astignata haec descriptio P negationes,qua per assimationes esset salsivina sic darer, pdicarii
de omni est qii inest in quolibet subiecto & semP.Modolioc significaret si, scina subiectu hi et plura si ib se, &se lucidii iid dicerer deomni tale & Opterea bene dixit qaeno in quodant:J in quoda non fit.ne uliqn quide alia quando non.Na si animal pdicaretur de homine ante mudicreationediai carer de omni:&non tann cii non es et repus.T Tertia qtioin deserer, i, locus sit magis de condi rione indiuidui Q de conditione viri. Satis.n.fit, ut i dica D iii insit omni stibiecto hocpotius secundu tepus est, H . secundu locu rQxorta deletur.qm vfri dicari est de om-
' si cu i dicatii insit omni subiecto: de s P. Dici vero inter .ppone Mei Sc dictu de omni noest sedin re: qui idem
sint.Differat aute eo solit,ci, dictu de omni det intelliger extremitatE minore siti, maiori extremitate accipi, qua acceptionEM denotat a postio uniuersalis.
r Ais huius sistrum s id quod fuimus. Hoc enim pacto μυ-mus infitiones assem cum interrorimur de omni , si se alias is non dicitur ' si interdum non insis.
interrogati aut si in φιοdam non,sulsi elici tinti non. Er Cum accipissis indescriptione eius qae est dici de omni csi. 3
demostrativit υniuersalitassi subiectorii,& ipis:rbat nuco instantiis,quae serunt contra demolistrativas spones. Qui.ri.stant contra aliqua .ppone demonstrativa, no Blum putant redarguere ipsam fi osiddunt non omni subiecto ineste praedicatum: aut non inesse: sed etia si si ninsit aut no infit.Vnde ut Themistius inquit) qui 'ita τε isthendere hoc genus volunt solent alterum Obare, aut alicui uni non insit aut ci, aliquando non infit. Instamus enim contra hanc omnis homo disi utat vel quia mutus homo non dissipiit an vel quia dii dormit, non disputat. Sed quot modis aliquid destruitur tot modis construit: igitur si a pler temporis pam cularitatem di etiam de omni destruitur:propter temporis Vniuersalitatem construi tur. Similiter si subiecti particularitatem destruitur, pros Fpter sit ecti uniuersalitatem costruitur. Igitur utraq: Uni Dicio deuersalitas necessaria E. TAnimaduerte . ipsi dicto de omni datur duplex contradictoria , ut una contradictoria morio da habens duas causas veritaris:vid licet haec,rion omnis homo dispistat quae vera est.Siquidam homo non disputat ut mutus St. n.aliquis homo non disputatilequitur cyno omnis homo disputet.Amplius vera est si aliquandono omnis homo disputar ut puta dii dormit.Sequitur.n.dsi dormit,non omnis homo disputat. Ergo non omnis homo disputat.Quare si duabus causis veritatis vera est cootradictoria dictum de omni construetur duplici uniuersalitate: inquit. ζ Signum autem estinaci: instantias sic se minus Vr de omni interrogati aut si in quodam non aut si aliquando non.Indicto de omni prioristico instamus solum uno modo . vid licet si in quodam non . dicto vero G de nullo instamus:si in quodam sic: nulla habita ratione ad tempus. TVnde Philopontis inquit. Quod ipsiim de omni in tale Vesut diximus superius. Signum est interrogati concedere, demonstrativis propositionibus:videlicet si omnis homo est animat: omnis homo disteriti instantias proseriintano solum quaerentes si omni subiecto insit plicatit sed si etia omni quidem sed non semper. t n. manifestim-non insit omni: nisi semper de omni erit
subiecto i dicatui haec de dicto de omni sussiciant. r Per se autem disimus ea quae sunt in ratione quid est Zicente. aut triangulo linea U' linea punctum inest. Ex his enim ipsorum substantia constat. er haec insunt in ratione quid est dicente. TPer se autem sunt, cpiscun te sunt in eo quod quid est. Vt triangulo lines, π lineὰpunctum.Substantis .n. ipsorum ex his et, o in ratione Γcenti c idea insunt. HrCum determinasset quid sit de omni, descendit ad insum per sessit secundum Philoponum quatuor assignat ipsius per sesgnificata. Verum aliter Philoponus: aliter Themistius.Primum lanificatum ipsus P se intelligere videtur. ζ Philoponus. n. simpliciter Aserit.Primum ipsus p se significatum, quodcunq: de aliquo i dicatur in ipO so aio
quid est.qu quidem in definitione illius ahumitur. ζAt Thei istius inquit. Primum ipsus p se significatum esse
eorum:quae cum de omni dicantur: in eo qu sit res esse desubiecto dicunturin quae dat intestigere ipsum de omni esse vestiti genus ipsus primi lanificati per se , quoniam non omne quod i dicatur de omni, praedicatur P se, nade omni Ciso candidum i dicatur.quia & s p ,& om
39쪽
triangulo linea. Est.n.triangulus figura plana tribus lineis contenta &lineae punctu. Nalinea est linitudo,cuius extrema sunt duo psim.Horii exintorii cam assignat,& inquit.Substantia.n .ipseru.s trianguli ,& lineae ex his est, scilicet trianguli ex lineis & lineae ex pueris:& in ratione
dicente quid est triangillus:& quid est linea, instini haec pdicata. Philopontis de definitione lineae dicit,m illa definitio non sit Opita qm in linea non est puctus ut pars. i in s Propterea est lineae definitione esse , m fit magnitudo in si diuisibilis.Pot tamE dici. licet psicta non sint partes cdstitutivae lineae: si int paries definitiuae,per quas linea b. iis, definitur,veluti triangulus definitur Π lineas. rDubitant Iuniores,na in hac propone , animal est homo: de in illa: Animal ronale est homo: ho praedicar de animali, ves de animali ronali:ideo uritur qualia i dicata sint. Praeterea in hac ho est equus equus Miciar dehola,ideo urie quan. 5. Hi te praedicata sit. TQ iida dixeriit, oes has praedicationes K- - primo m5 rediictive. Sed hoc videt dissicile, qm od quod ad Miud reducit:dependet ab eo . in quod Q iri reducitiir,ut se do Phiscae scilitationis colligis. Mo
do nec conuersa a conuertet e.nec contra conuertes a con
P ., is Meria dependet. TPropterea ves dicendii in nulla illarum ει n. Marii hominE esse naturale praedicatsi de animali,sed potius cotra ves dicendo Ulibet illam duarta esse per se secudo modo,qin subiectu est aut praedicati definitio aut de finitionis praedicati pars. Quaeriit rurius quot sitiit spes Aua Mai. Praedicatorii per se secundu hunc primu modii. rQuida Iunioru in hoc primo mo esse quinior spes,sive gradus. Na in primo gradu reponiit uniuersari definirione. In secudo vero parid definitionis genus ves specie. In tertior Onut oe magis coe respectu natas coli: quo gradu es
per se primo mo assinant pdicari de quolibet. In quarto gradu ideas it esse pdicatu de seipso: Vt ho de homiavi su uo ne.' Sed haec no sunt peripatetice dicta qua Aris ut Themistius & Philoponus exposuerulea cutorii de omni per se primo significato esse asserit: icunt in rone dicente quid E ipsius subieeti insiliat.MG nec so inest in rone sui ipsius: necens inrone alicuius entis. Praeterea ens no est pacatu:vt primo topicorii costat,quia nec genus nec definitio:nec accias nec .ppriu.Iterii nec ho est praedicatsi de se
ipso. Primo uallo sub nullarone plicati ipsi hominico petit. Secudoua Ut Philoponus inat .Praedicatili Araperor a vult esse alium parte diuersiam asuvio. r Medicem: de ' Q iii prirno in Mato verbi per se sola ea intestigimr: qM cupdicens de omni: insunt in rone definitiva subii dico. in rone definitiva:ua si me it in rone descriptiua ibi e
G.no ob id essent n se irata in primo signato & se desinitio:&definitioilantes sola irata sunt per se hoc mo. Hactenus de primo significato verbi per se.
TEt item ea quorum in ratione qui siu hipaefuit,ta tua sunt
m. r. r Cii accipisset primu sisyssicam verbi h se: hic assignat
secundu .Et vult ut Themistius exponit; Uea accidentia in quo ii roneud est declarante subiecta insunt, haecnse
his subiectis inesne dicuntur. Per quae dat intclluere acta tia de subiectis si quae definiunturiper se pdicari se
de homine no pescar.qm homo non collocatur in Gne Ndicente quid est albii. Simitudo vero hic significati rone per senas binest,quia definitio studinis nasi inuitas ADSciedum vero in Philoponus animadi tertit verba A risto. hie quandam obsturitate sprer verba illud ipsis. me inquit. TEt quibuscunq eorti: quae peraccides esse quibus instincea in rone instant quid est doctarante: hoc dea subta quibus instini accidetiae in ratione assumunt accidEliu declarante ad est:in totu sit tale:& haec dico Π λέhabct suu ee in aliis quo ii in definitioitibus serua ipse MassiimunturLt dixit. In rone insunt,quide declarii te: sas poneretur in descriptione ex acoetibus collecta,qus nodeclarat quid est: non intabitn se hoc modo.
Tago pacto lineae quidem rectum Cr inruum ιntst,numero ueroparat si mr, πιmum ars compo sita, figura denis; laterum osqualium ac alteramne longior. Atque in Lmni quidem definitione numerus,in illorum autem linea inest . Quae litur aut illo, aut hoc in uni modoper se ruis competere dico. TVeluti rectum Cr curuum insunt lineae. er par Cr impar nua mero. Et primum Cr compositum. Et Ucpleum er altera parte langius, ex omnibus his insunt in ratione quid est dicente . istinc quidem tinea hinc uero numerus.similiter autem er in alijs tauiusmodi unicuis per se esse dico.
rQuae dixerat de secundo significato verbi per in minc C5. o.
quatuor exemplis exponit. Prima duo apud Exposit res gucos non sunt dissicilia, quonia illa concorditer ex ponunt. Vnde dicit. r Veluti rectu:5 curuli insunt line stibaudi hoc secundo modo per se: quoniam in definitione recti linea ponitur est enim rectum linea: cuius medisstio discrepat ab erumnis. In definitione etiam curui linea collocaturiest enim curini linea, cuiris medium discrepat ab extremis. Et par & impar hoc modo per se insuntnumero: quoniam nummis ponitur in definitione eorum. Nae impar est numerus in paries ins quales diductus. Par Vero numerus in partes aequales diductu&HM ergo duo exempla peribi a sunt astere tertium: Sc inquit. Et pismum de compositum subaudi eodem modo per se numeaeo insunt: quoniam in definitione cuius in horum numerus ponitur. Intelligit autem Alexander Per primum is numerum,non primum secundit se sed primum ad aliud: Atiatam
Viptita,qui a sola unitate mensuratur: Ut qilinarius: septo narius.xi. t '. Nel enim a duitate: ne Q ab ullo alio mo
do hi mensuranni r . Sed a sola unitate ipsa. Composi ros Vero eos esse asterit, qui ex unitate Sc alio quctam
numero:nut numerus mens nuntiir. Vt senarius:etenim
a duitate:& trinitate,& unitate: mensiiraturi'.etiam vini tate,&ternario. a .vero unitate: binariis:t ariis,&qtia internariis. Qilare per primum numerum Alexander intelligit qui sela unitate mensiliari potest. Per compositum vero,qui Unitate di alio vel aliis numeris. TSed comm
Alexandrum ob adit Philoponiis limitiam Aris no pluraliter dixit primos numeros: l fingulariter primum S compositum. Et sic per primum intestigit Plautoponiis primum simpliciter: n compositum Vero eii: qui eN Primo iis crusmpla componis. 'Potauid Alexander defendi: qin primu accipitur indefinite:& sic pluraliter intellum potestrue
homo curritiε vera:si plures homines currunt. Haec deterri exemplo,deinde affert quartum: de inquit. Et Isb pleurim: hoe est aequilaterum: ct altera parte longnis: Aumda
hoc est gradatum. 'Et Alexander intes Diu in figuris. Est Quin inura magula quaedam aequilatera. quaedam gra
40쪽
data: mitis altera pars logior est. r Quae expositio in Philoponus inquit videtur verisimilis. tamen aliter exponit:& .ult Aris haec in numeris intelligere est enim aequitaterus ni minis.Vt.'.qm extemario in seipso dueto factua est. Altera vero parte longiores dicimus eos qui ex in qualibus numeris multiplicatis restillam: Ut Piata. t ς. nacoponitur ex quinario ditisto in ternariti. cauod aut nota figuris haec: sed in numeris acceperita declarauit ex his: quae subscribit de inquit. Et pro nam quasi dicat, tali omnibus ipsis insunt in rone quid est declarante : hinc qiiiddlinea hinc vero punctus.Hoc est in definitione omnia eorti: qus dicta si intunsunt subiecta ipsis:hic qitide linea hoc est in recto&curuo linea. In aliis vero numerus.& sic ea laterii,& altera parte longilis non in figuris: sed in numeris accepit: Haec Philopo. TSi quis aute vellet: posset defendere Alexandrii: S dicere: i iii definitione omnici eo xu:quae dictassint ponitur aut linea.aut numerus. Linea quide in definitione curui 3 recti. Isopicuri & altera parte longioris. Est.n. Is Pleurus triangulus a clualibus lineis contentus. Altera parte longior est triangulus altera linea inequali.Et sic in definitione citrui & recti linea ponitur: et genus in deῆnitione Isbpletiri de altera parte longioris linea ponituitavi disserentia. In definitione vero paris & imparis primi & copositi ponitiir numerus. A ddit&non solii haec quae insunt numero & lineae sitiat 1 medicata per se seclido modo sed filii in aliis huiusmodi per se esse dico vescuit subiecto quod ponitur in eortim definitionibus Et sic potest Alexander defendi. ' Quaerunt quot sunt gradus siue species huius seciandi modi. r Re spondent Iuniores m utiqua praedicata reponsitur in hoc modo directe:aliqua per reductionE:quae directe reponit turi sunt ves quae fluunt ex principiis speciei: x et risibile,&disciplinabile ex principiis hominis, vel quae suunt ex principiis indiuidui: et Simum ex principiis huius vel illius hominis. Per reductionem vero asteriint quatuor reponi in hoc secundo modo . r Sed videtur ca per reductionem nihil reponatur in hoc modo. qiii nihil reduci tur ad aliud: quod non dependet ab illo : ut si verius di istium est. T Propterea dicendum: l praedicata secundi modi quaedam sunt naturalia.In quorum destnitionibus ponuntur subiecta Vt homo est risibilis: Vel nasiis est simus: qu 'edam sunt praedicata non naturalia. In quorum definitionibus ponuntur subiectaeut animal est homo: se substantia est animal. Homo .n.de animali:& animal de sub stantia innaturaliter praedicantur, A subiecta ponuntur in definitionibus praedicatoriim. r Ex his sequitur u, no oportet priedicata secundum hunc modum esse de omni ut ex via is Themistii colligitur.satis olim est: in subie istum ponanir in definitione praedicati, nec aliud requiritur secundum Themistium:& Philoponum. TQuae uero nerutro modo compet mi accidentia quem odi competit animali musicum aut allivim. neutro medo insunt,accidentia sunt. Vt musia cum aut albu m animili. r emistius indetur verba haec referre ad tertium mo du: sue significariam verbi per se. Dicit .n. tertia sema eoriam quae per se adsunt:pertinent ad arentia , quae ita su-hiectis suis insunt,ut non alijsprius. ilio sit per iei colorct muscii animali. Propterea cocludit Themistius ea igitiir u tribus his modis de aliquo affinitur per se asseret dicunt .Haec Themissius.per quae dat intelligere Aric hic
at tulisse tertiam formam praedicatorum per se:& no in alii dixeruo i dicatorii per accides.Praeterea dat intelligere hanc forma esse,qn kiqiiod accides inest alicui si litor non mediante aliquo si lito priori. Hac rone color sin citi per se inest quonia primo & immediate ei inest. Con senant huic expositioni: i Aris insitis. metaphysicae. &Auer.ibidE.Vnde Arist. insit Salio modo illu),in quo est aliquid primo naniraliter ut color in superficie. Aueri vero inquit δc dicis per se etia de pro clicabilibus sit biecto Opter nanira subiecti fine aliquo mediate, sic dicimus si, sit perficies est alba per seidest primo: & sine medio.Corpus.n.rio est album:iiisi per superficie. Quod aute textili non distbnet patet si sic legatur. ζ ait inci: vero neutro modo insunt hoc est nec primo, nec secundo modo &si baudi immediate acciaua sint per se prsdicata: et musto dc albii animali. Musicu.n.immediate animali inest secimdsi anima. Albii vero immediate secti dii sti- perfici .rEt si dices Themi. velle od per se este de omni.'Dicendu illud solii est e verit de primo signistrato verbi
per se. T Pliilopontia vero haec accidentia esse asse, cuius expositioni haerent Aucr & alii Iuniores haec.ri .exposacilius Ari verbis accomodatur:est enim illa Themistii parii violenta Vr patet legenti. r Qtio rit Philoponus & u-dξ non iniuria nunquid ea accidentia, quae non separan rur per se inesse dicant his si biectisse quibus non separatur. Vt nigra conio. Responda quide satis adna dii probe ci, nullo pacto quonia Aristo.determinauit ea accidentia per se este in subiectis in quorsi definitionibus subiecta ponunt siue snt separabilia,sive no. ζ Vlterius qua ritnun iii id fit aliqua regula eorum accidentili inse parabili si qliae per se insunt f Item respondetu, sic: nam ea accidEtia recipitii subiccta in eorum definitionibus, i illis inesse per eoru narinum determinantur. ut sinum &risibile.Simii.n. in naso natura determinatur. risibile vero in homine:qus vero in subiecto natura non determinane, ut calidii in Cinno licet esset inseparabile, subiectit tamenon recipit. TSed 'tiaeres Vtrum omne praedicatsi per se, infit subiecto neces lario. r Tenent Graeci AAstotelis inter praetes si, non omne. Nam simum per se naso inest, nee tamen necessario nec de omni nasis prsdicatur. Haec de accidentibus. TAnimaduertetanae , Themistiti voluisse primum significatum verbi per se esse eorsi quae per se
praedicantur: secundum vero,& tertium esse eorum, per
se subiectis insunt. r At Philoponus asserit primum significatum verbi per se esse eorum quae per se de sit blaetis
praedicantur.Seciliadum vero eorum, quae per se subie ctis inanit. At tertium nec eorum quae per se praedicans, nec per se insunt,sed eorum quae accidunt.
TPraeterea id per se dicimus quia non desubiecto aliis Ziciturula. Ambulans enim aliquid aliud est,qsta ambulans est iam album. At sub lantia Cr quis uis hoc ali pid fgiiij tant. Nosunt
T A ius s non te subsecto dicitur alio quodam.Ut ambulare, alterum quid existens ambulans est, o albumsubstantia autem et quaecunq; hoc aliquid fanseant,non alterum quid existentia satiques quidem sunt. rSecundit.Themistia hic ponitur quinii significatu ubin se deest scum Themi. no in his ude alio predicantur ut fuerunt pet dicata primi modi: neci: in his q alteri per se in sum ut fuerunt nccidentia per se, quae insunt subiectis se cundo:& tertio modo.sed cui Thcinctius inquit . In his