장음표시 사용
51쪽
,, AD QUAEST. SANCTALDE G. cepit: nam de praeceptis,quae per Dominum dederat Apostolus: Namq; qui haec spernit, inquit,non hominem spernit,sed Deum,qui etiam dedit spiritum suum sanctum in nobis. Quod autem praesecti ecclesiastici praecipiendi potestatem habeant, ostendit verbum,obedire,toties in scripturis,eis qui illis subsunt,attributum;quia nemo dicitur obe dire preconi , sed ex legit tima potestate praecipieti. Quemadmodum autem de primcipibus non ex potestate sibi data, neque ex
proximi dilectione sibi a Deo inspirata, sed
ex praesumptionis audacia, & ex amore sui, qui ex mundo est, iuxta concupiscentias suas aliqua constituentibus,ait Dominus per Prophetam; Ipsi regnauerui,& non ex me: principes extiterunt, & non cognoui. Mi Christus in Evangelio:Regnum meum non est de hoc mundo. Nam qui ex hoc mundo regnant,hi non regnant ex Deo, & contra; sic etiam de praepositis Ecclesiae, quae sua sunt docentibus, aut iuxta concupiscentias suas, non ex accepta potestate, sed ex sua praesumptione aliqua constituentibus, re- . elissimὰ dicitur:Frustra me colunt docentes doctrinas,& praecepta hominum, haec enim hominum proprie sunt, quae Dei non sunt.
Porro quemadmodum filius patri obediens
52쪽
M. BAII RESPONSIO. s, praecipienti,ut vel literas discat, vel rem is miliarem curet, non aliud facit, quam praecipit Deus,dices per Apostolum: I iiij obe-, dite parentibus. Nec verbo Dei quicquam ρον 'addit, sed illud tantum facit, quod pracipie
I Deus: Sic etiam imminente annua passio-il nis Christi memoria, ex constitutione Ecclesiastica ieiunans, audit vocem Domini dicentis: Obedite praepostis vestris,& subiacete eis . Nec ad verbum Dei quicquam addit, sed illud tantum facit quod mandauit Deus.Sicut & ipse praepositus dans triti--i, ci mensuram, & Iupererogans mandatum, quod a latronibus saucio,& instabulo u k δμcenti iudicat esse necessarium , non addit
aliquid ad verbum Dei, sed id tantum facit, quod Dei verbum illi praecipit . Nam si aliquid praecipere, quod non est in verbo Dei expressum, semper esset aliquid verbo Dei addere,tunc neque princeps subdito,neque pater filio aliquid praecipere posset, sed id tantum annunciat e quod praecipit Deus,ac per hoc neque subditus principi obediret, neque filius patri, sed Deo tantum, quia, Vt diximus,nemo dicitur obedire preconi, sed tantum praecipienti. Et si aliquid praecipere, quod non est expressum in scripturis sa etis,est addere ad verbum Dei: igitur doce-d 3 re,aut
53쪽
AD QUAEST. SANCT-ALDE G. re,aut scribere aliquid,quod non est expreς sum in scripturis sanctis, est addere ad verbum Dei, & sic de rebus sacris inter nos conserentes, siue scripto, siue verbo, multa ad verbum Dei adderemus, contra e pressum Dei mandatum perte adductum: Non addas ad verbum Dei, neque minuas ex eo; illudque nobis obseruandum esset, quod in collegiis Theologicis tepore pran- dij & coenae obseruatur, ut uno sacram scripturam legente caeteri taceant. Si sortὸ per haec non sit tuae eruditioni in his, quae ex epistola tua attigi,factum satis, licebit accepto response adhuc de eisdem latius coim ferre. Bene Vale, aῖ. Nouembris i s II. Louanij.
54쪽
ctiones contra responsionem ad posteriores quaestiones per ip .m Sanct- ego amprustas. Ecta responsione tua ad ea quae de posterioribus quaestionibus tuis, quatum Deus largiri dignatus est, disserui,
eruditissime Sanct-Aldegon- de . deprehendi te disputationi meae minus consentire,quod non satis assecutus sis,quomodo vel dicta mea sibi consentiant, vel quibus firmentur argumentis. Et inter ea quae discrepare existimas, imprimis profers quod dixi: verbum substantitium,est,usitata sua significatione notare substantialitatem; cum tamen antὁ praemiseram: enunciationes simplices, in quibus alterum de alturo mediante verbo substantivo, est, enunciatur, aliquando proferri intentione asserendi id quod est prius quani talis enunciatio proferri incipiat: aliquando vero intentione faciendi id quod nondum est j quando eiusnodi oratio enunciari incipit': sed tunc demum erit . quando ipsa chunciatio absoluta suerit. Hanc enim distinctionem sic accepisti, quasi dixissem verbum substantivum est bifariam accipi, aliam quo
55쪽
,s AD QEAEST. SANCT-ALDE G. fgnificationem in ijs enunciationibus habere, quae tantum proseruntur intentione
asserendi,quod prius suit: & aliam in iis quae' dicuntur intentione faciendi quod tali e nunciatione designatur. Id quod neque dixi,neque significare intendi,ted tantum volui ostendere, enunciationes quasdam, manete eadem usitata & genuina vocum om-- nium significatione,posse alia & alia intentione dici, nemge intutione asserendi quod prius suit, & intentione faciendi quod non fuit . sed quod tunc demum erit , quando. elusinodi enunciatio absoluta fuerit. Et quia satis suspicabar, istud posterius enunciatior ui' ἶςnus a te minus obseruatum,conatus sum illud comprobare, non tantum sermΟ-neJἱ is consiuitii notoGap requisisti; de testam entis; sed etiam tribus scriptura: sacrae testimoniis, quorum duo satis leuiter attigisti,sed tertium tanquam huic rei imperti- nons 'mnino praeter isti, in quo tamen tan-.ta evidentia ostenditur, unam & candem
enunciatione, manente prorsus eadem Vo-
cum unificatione, posse proserri & inten tione faciendi quod non prius fuit.& intentione significandi quod ante fuit, ut noni si absurdissimὁ negari possit. Erat quidar m ς η. 4. lus, cuius filius infirmabatur Capharnaum, - abhli
56쪽
abiit, & rogauit Iesiim, ut sanaret fit ii eius,iadem dicit et lesus; filius tuus vivit;& hoc dicedo,sanauit eum, sicut etiam a ministris sibi occurrentibus cognouit. Hic significauit Iesius non quod prius fuit, sed quod haec dicendo fecit, nempe quod filius eius viveret,id est, sanus esset. Delcendente regulo, serui occurrerunt et ,& nunclauerunt di-ςentes ; quia filius eius viveret; ergo & hi dixerunt regulo, filius tuus vivit, non alia vocum significatione,sed prorsus alia intcntione 3 quia Christus resulo dixerat, filius tuus vivit 3 intentione siciendi quod dicebat,hoc est, intentione sanandi filium eiust serui vero dixerunt eidem: filius tuus Vivit. . .: non intentione aliquid faciendi, quod priusinon erat, sed intentione nunciandi, quod iam esse gaudebant,& ipsum regulum gavisurum esse sciebant. Accipe exemptu aliuJ. Cum Iesus ex cruce vidislat matrem,& disecipulum stantem, quem diligebat,dicit m ID
tri suae, non de se ipso sed de discipulo: Iter,ecce filius tuus; deinde dicit discipulq:
ecce mater tua, & ex illa hora accepit eam
discipulus in suam. . Quaero an Iesus hic matrii & discipulo dixit, quod priuν fuit, an potius quod suis his verbis es cst: certe si ante fuisset quod d dice-
57쪽
dicebat Dominus, no subiecissiet Euangelista,quod ex illa hora, nempe qua hoc audiuita Domino, accepit eam discipulus in suam, non significatione, sicut ais, sed adoptione , sicut etiam in ciuilibus fieri solet . Sed siue Christus verbis suis, Ioannem fecerit esse filium Mariae significatione, siue adoptione , attamen fecit quod prius non fuit, α sic etia verbis suis significauit, non quod prius erat quam loqueretur, sed quod ve
bis suis faciebat. Sicut enim Christus mam dando multa effecit,quae nos ijsdem verbis, eadem significatione acceptis tantum praecipere solemus,ut per alios fiant, ut: Surge;
vm M s. tolle grabatum tuum,& ambula. LaZare Veni foras, extende manum tuam, respice,&ς. Sic etiam per praesens enunciando, multa
effecit, quae nos iisdem verbis, eadem significatione acceptis prius fuisse significamus imo etia verbo praeterito significauit, quod
tamen non fuit, nisi completa oratione. Vt apud Lucani: Mulier dimissa es ab infirmitate tua. Iam puto intelligis me, dicendo enunciationes, in quibus alterum de altero enunciatur mediante verbo substantivo.
est, aliquando proferri intentione asserendi quod prius fuit,aliquando verd proferri in
tentione faciendi quod non fuit, sed quod
58쪽
tunc primum esse incipit, quando prolata est oratio ; non geminasse verbi substanti- , ut , est, notionem , sed semper genuinam& usitatam seruasse, qua substantialitatem, aut aliud rerum genus significat,ac proinde
non esse contrarietatem,quam in meis scriptis contrarietatem esse putasti, sed meram& apertam veritatem, solidis Sc manifestis sacrae scripturae testimonijs susscienter co- probatam. Aliam contradictionem protulisti, quod dixerim apud Euangelistas verba Christi, accipite & comedite, non debere Construi . , Cum nomine,panem,quod praecessit,quando Euangelista ait: Accepit Iesus panem; quia ibi de communi pane loquitur, quem Ambrosius usitatum vocat: sed dixi debere construi cum eo, quod sequitur, hoc est corpus meum, vel cum eo quod intelligitur, panem benedictum & consecratum, quali videlicet haec inter se opponantur rverbum , comedi te, non construitur cum nomine, panem, quod praecessit, quia significat panem usitatum, sed construitur cum nomine, panem , benedictum & consecratum, quod intelligitur, cum manifestum sit panem ben*dictum ὀc consecratum, iam
amplius patim non escisodia Christico
59쪽
pus esse mutatum, sicut aqua in vinum mutata , non amplius est aqua, sed vinum i de homo mortuus, non amplius est homo, sed cadauer . Non est igitur sibi contrarium, verba Christi, accipite & comedite, non construi cum nomine,panem,quod praeceL sit, sed cum eo quod sequitur, hoc est co pus meum,Vel cum eo quod intelligitur,panem benedictum, & consecratum, sicut construit Ambrosius. Longum esset cuncta prosequi,nuc pra sertim,occupationibus me alio vocantibus, per occasione particularium dissicultatum, quas, Deo iuuante, postea per otium carptim excutiemus,eauiae caput praetereamus.Nosti enim cardinem in quo Vertitur summa nostrae controuersiae, esse ; Inrua, imo vero in utra significatione accipiebeat verbum substantivum, est, cum ait Christus, hoc est corpus meum, an ut substantialitatem designet, an verὁ ut ponatur pro verbo, significat Ambo dicimus, propriam & genuinam significationem verbi, est, esse ut substantialitatem designeti fatemur etiam propositionem hae, hoc est corpus meum, eram esse non posse, si verbum
substantiuia, est, in propria sua significatione sumatur, di simul ad id respiciatur, quod
60쪽
ante holaum verborum prolationem extitit, nempe ad panem usitatum. Nam Verum
esse non potest, quod, hoc, id est, hic panis
in substantia sua permanes, sit corpus Christi,& nihilominus ne in Christum,qui veritas est, blasphemi simus,ambo defendimus, verum esse,quod accepto pane dixit,hoc est corpus meum e Sed tu hanc veritatem defendis, dicendo verbum, est, non accipi inusitata & genuina significatione, sed pro verbo,significat,quasi dixisset Christus:Hie
panis significat corpus meum . Ego vero, imo Catholica fides defendit sententiam hanc a Christo prolatam, veram esse, accipiendo verbum substantivum,est,in sua genuina significatione; sed addit Christia protulisse hanc sententiam, non resipiciendo ad id quod erat, priusquam eam enunciarer, hoc est, ad panem usitatum , sed ad id quod his verbis faciebat, & quod futurum erat
ultimo momento prolationis eorum 3 quasi dixisset, hoc quod ex pane verbis meis facio,est corpus meum. & ut ostendam hunc loquendi modum, Christo non fuisse inusitatum alia eius Verba profero, quibus regulo dixit: Filius tuus vivit:dixit matri suae de Ioanne Apostolo, ecce filius tuus: dixit ipsi Ioanni:ecce mater tua. Quibus verbis non