장음표시 사용
41쪽
neque frangi, neque participari panem nisi benedictum, & in corpus Christi benedictione conuersum.
Ad tertia quaestionem respondeo id quod apud Euangelistas & apud Apostolu i. Corinth. ii. de calice dicitur,eodem modo accipiendum, sicut id quod de pane dicitur, nempe quod ubi narratur Christu accepisse calice,ibi intelligendus sit accepisse calicem vini & aquae plenu,sicut ait Ambrosius: ubi vero verba Christi operata sunt,hoc est, ubi post benedictione ait: bibite ex hoc omnes, ibi non sit intelligedus porrexisse vinum αaquam, sed siuii sanguinem, quo plebem redemit, de de quo dicit, hic est sanguis meus noui testam eti. Quod vero apud tres Euangelistas de genimine vitis dicitur, videtur potius reserendii ad poculti Paschae veteris, qua noui, sicut Lucas no obscurὲ significat. QMeritur deinceps: Sisubiectum positum mme propositione hoc es corpud mei7 utatur, mel mutatu fuit,a Abiecis panis, quod Euan
gensia testatur Christum accepisse, fregisse se
dedisse,quando mutatum fuit,qua et i,quo D mini mandato, quo diuini verbi argumento Respondeo sibi ectu positum in hac propositione,hoc est corpus meum,no mutari, quia subiectu istud corpus Christi est,a quo in S
42쪽
ὀn Sacramento nulla fit mutatio; sed panem quem accepit Iesus, dicimus mutatu eise in Corpus eius,quado benedicedo &cosecrando pane,ait, hoc est corpus meu mutatu,inquam, Virtute Verboru eius,nam, ut ait Ambrosius de ijs qui initiatur,cap. 9.si tantu Valuit humana benedictio, Eliget videlicet facientis serru natare, Vt naturam couerteret, quid dicemus de ipsa cosecratione diuina,v-bi verba ipsa D ni Saluatoris operatur' nam Sacramen tu istud quod accipis, Christi sese mone coficitur. Quod si tantu valuit sermo Heliar, ut igne de coelo deponeret, no valebit sermo Christi ut species mutet elementorumme totius naudi operibus legisti: Ipso dixit, & facta sunt: ipse mandauit,& creata sunt. Sermo ergo Christi,qui potuit ex nihilo facere quod no erat,no potest ea quae sunt in id mutare quod erat non enim minus est nouas rebus dare, quam mutare naturas. Sclib. .de sacrametis cap. 4. Sermo Christi, inquit,hoc coficit Sacramentia; quae aute sunt verba Christi, quibus hoc sacramentu cofi- Citur,exponit cap. .dices:Omnia illa verba
Luagelistet sunt,usq;,accipite siue corpus,si-uo sanguine;inde verba sunt Christi,audi didicente,hoc est corp' meu,et ante verba Christi. calix est anuae & vini plenus , ubi verba
43쪽
Christi cooperata suerint, ibi sanguis efficitur, qui plebem redemit. Ecce habes quod
verbum, accipite,non construitur cum nomine, panem , sed cum nomine, corpus, re sanguinem, sicut supra diximus. Habes secundo , non quando subiectum positum in hac propositione, hoc est corpus meum. mutatum sit, sed quando mutatus sit panis, quem coenantibus Apostolis accepit Iesus, nempe quando dixit,hoc est corpus meum: Habes qua vi,& quo Domini mandato mutatus sit panis,nempe virtute verborsi Christi, quibus dixit & facta sunt, ipse mandauit& creata sunt.Habes quo diuini verbi argumento,nempe argumento verborum Christi , quibus apertissime dixit, hoc est corpus meum: nam quia mentiri non potuit,oportet ut ex pane,quem accepit, id socerit quod dixit,videlicet, hoc est corpus meuine con uincatur falsium suisse quod dixit. Qi eris et iasiit anaissa unionis corporis Christi . um Ecclesia declarata riCorinth.ro.
snasti eis panis, i vini re qua sub antia'
Hanc analogia explicat Augustinus lib. .cotra Donatistas cap. 1 o. verbis D. Cypri ni, quae sic habent: Quando Dominus corpus suum panem vocat de multorum granorum
44쪽
M. BAII RESPONs Io. 43riorum adunatione congestum, & quando sanguinem suum vinum appellat de botrisci acynis multis expressum, atque in unum capria
coactum, gregem item nostrum significat Iue a.
commistione adunatae multitudinis adunatum e nam queadmodum panis, ex quo corpus Christi coficitur, quod interdum etiam
si panis Vocatur, Vt, panis quem frangimus: os, quemadmodum, inquam, panis, ex granis inta unum adunatis conficitur,& quemadmoduvinum ex multis acynis in Vnum consuentibus coalescit: sic etiam mysticum Christi Corpus,quod per hoc sacramentum significatur, de coit, ex dispersis Dei filijs colligi tur , qui per fidem & dilectionem in unum corpus adunantur . Nec huic analogiae obstat,quod in consectione Sacramenti, nulla est panis de vini reliqua substantia; quia nec remanet ipsa granoria aut acynorum forma, ex qua tamen sumitur potissima huius analogiae portio, quia analogia sumitur non ex substantia, quae in ipso sacramento permanet, sed ex ea quae in pane& vino,ex quibus conficitur, praecessit. Ultima quaestio sic habet . Suomodo veteres docuerunt eandem, aut similem esse transformationem panis ct vini in corpus es sanguinem Christi, quacu eras aquae admixta et ino
45쪽
etino in populum Christi, eius corpori per
dem agglutinatum REsPoNsIO. Hanc quaestione moueri puto occasione verborum beati Cypriani in epistola 6 quae est ad Cecilium, quae sic habet: Quando in calice vino aqua miscetur, Christo populus adunatur, & credentium plebs ei, in quem credidit, copulatur & coniungitur. & infra: Sic autem in sanctificando calice Domini osserri aqua sola non potest, quomodo nec vinum solum potest: nam si vinum tantum quis offerat,sanguis Christi incipit essesne nobis: si vero aqua sola, plebs incipit
esse sine Christo: quando autem Vtrumque miscetur, & adunatione confusa sibi inui-Cem copulatur, tunc sacramentum spiritale α coeleste perficitur. Quibus verbis non Continetur ea comparatio, quae in quaestione exprimitur, nempe quod talis sit transformatio panis & vini in corpus dc sanguinem Christi, qualis est aquae vino permistae in populum Christi; sed tantum exponitur, quid sacrificium ex aquae & vini commissione consectum significet & essiciat;nempe ut quemadmodum sacrificium ex aqua vino permista conficitur,sic etiam Christusci plebs eius in unum corpus coadunetur,
non Christum mutando in peruersos plebis
46쪽
assectus, sed reformando plebem, ut cum Christo quae Dei sunt sapiat,& deposita prauitate spiritum Christi induat. Nam & ipsa
vini & aquae mistio sic temperatur , Ut non vinum in aquam,sed aqua in vinum conueriniatur, & hoc modo inuicem copulentur. Quod si sorte quaestio haec alia veterum scri pia respiciat, quae mihi non occurrunt, cuperem illa designari, ut si Deus largiretur, possit eis conueniens responsio adhiberi.
sDiam D. SancLi et gomo. DUM per otium relego epistola tuam datam quinta Nouembris anni 3 yrr. Eruditissime Domine, nonnulla occurre runt, de quibus visum est aliquid breuiter dicere; id quod spero eruditionem tuam nograuaulaturam, quia idipsum nominatim
expetijt, de constitutionibus Ecclesiasticis. Dicis itaq; tibi licere illud cum Chrysostomo Contendere, multos quidem Spiritum sanctum iactare,sed qui propria loquantur, falso illud praetendere: id quod verissimi dicis , quia id docet scriptura sacra, cum alte Nolite omni spiritui credere, sed probate spiritus si ex Deo sunt. & rursus: Prophetae duo aut tres dicant, & caeteri dijudicent.
47쪽
.t AD QUAEST. SANCT-ALDE G. sed si quis hinc conetur persiadero, Veterum testimonia, & decreta conciliorum, praesertim antiquorum, quae per multas annorum Centurias a viris doctissimis atque
sanctissimis adscripturas sic ras discussa tanquam a Spiritu fincto prosecta, hactenus sine contradictione recepta sunt, posse leuiter reijci; puto quod non facile ex cusabitura contemptu eoru quos Venerari conuenit.
e Hlia Nam concilijs generalibus, quae communi misi i patrum consensu conclusa, a cunctis fideli-
c:eto bus recepta sunt, etiam hoc accedit, quod
miMρῶ- non immerito existimentur,& praesumaturi. 1οι. 3 Continere sensum Ecclesiae, de qua dicit Apostolus, quod sit columna & firmam et urn ib. 18. Veritatis; & generali sententia mandat Dominus,ut qui Ecclesiam non audierit,sit tibi
sicut Ethnicus & publicanus. Quod vero
Maximino scribit Augustinus lib. 3. c. ι . Nec ego Nicaenum,nec tu debes Arimineis tanquam praeiudicaturus proserre conciliti; causamq; subdit, dicens: Nec ego huius authoritate,nec tu illius detineris;non eo spectar, Ut credatur Nicaeni concilis authoritas posse contemni: nam paulo superius eodem capite dicit, Homousion in cocilio Nicaeno aduersus haereticos a catholicis patribus veritatis authoritate, & authoritatis Veritate firma-
48쪽
Amatum.& lib. r. contra epistolam Parme- niani dicit,quod de iis,qui ab Ecclesiae unitate separati sunt nulla quaestio est, quin Mhabeat baptismum & dare possint; hoc enim, inquit, in ipsa totius orbis unitate discus,sum,consideratum, persecturn atque firmatum est. & contra Donatistas lib. 6. Cap. a. dicit uniueris Ecclesiae sententiam, plenarii cociiij authoritate roboratam, atque firmatam. & lib. .c. H. Id sit cura securae vocis asserere, inquit, quod uniuersitatis Ecclesiae consensione roboratum est. Non erisgo vult Augustinus, ut credatur Nicaeni, aliorumque conciliorum authoritas posse contemni,sed quia Catholici cocilium Ariminense reprobabant, & Maximinus comcilium Nicaenum no recipiebat, licet ipsum recipere debuisset,si catholicu, fuisset ideo dicit Augustinus, quod nec ipse Nicaenum, nec Maximinus debebat Ariminense tanquam praeiudicaturus proserre concilium, quia uterque inutiliter protulisset . Nam πιπλα ouemadmodum Christus, cum Sadducaeis de resurrectione disputans, non prophetarum testimoni js, quae tamen certa & longe apertiora erat,sed tantum usus est testimoniis quinque librorum Moysis,quos Sadd caei recipiebant: sic etiam Augustinus com ,
49쪽
AD QUAEST. SANCTALDE G. tra Maximinum ijs tantum testimonijs v- tendum censebat, quae Maximinus recipiebat. Quamobrem si Maximinus licentia haeretica, scripturam aliquam Verὸ canonicam reiecisset, sicut reiiciebat concilium Nicaenum , non ea aduersus illum utendum esse censuisset Augustinus, sed tantum ijs, quarum authoritati consentiebat. Licet igitur D.Aug. iudicaret concilium Nicaenum idoneum , Ut apud fideles firmatum esse ostenderet,quod in illo conclusum erat;attamen quia Maximinus illud non recipiebat, ideo ait: Nec ego Nicaenum , nec tu debes Ariminense tanquam praeiudicaturus proferre concilium. Constitutiones Ecclesiasticas in Christi regno libenter agnoscis,sed addis ab ipso rege in quovis regno constitutiones debere
proficisci, id quod etiam de Christi regno
verissimὲ dicis. Sed debes aduertere no eas tantum constitutiones a Christo rege proficisci , quas per semetipsum immediate Constituit, sed etiam quas per illos statuit, quos peregre proficiscens constituit super iam, Marthiti liam tuam : sicut ostendit Christus rogans Pharisams Vrrum baptismus Ioannis esset ἡcoelo,an ex hominibus & praesuppones esse
e coelo, id est, a Deo, licet esset baptismus
50쪽
ἰ Ioannis ab ipso Ioanne institutus: similiter: - , Apostolus i.Corinth. i . vocans ea quae ipse ex data sibi potestate praecipiebat, Domini a s mandata. Si quis videtur propheta esse aut spiritualis,inquit,cognoscat quae scribo Vobis, quod Domini sivit madata:Nam quem admodum ad Romanos i 3. constitutio, seu mandatum principis, Dei ordinatio nuncupatur, dicente Apostolo r Q ii resistit pol stati,Dei ordinationi resistituesic etiam man datum praepositi ecclesiastici, cui Apostolus 1 AL 13ἰ nos obedire & iubiacere praecipit, Christi iordinatio est. Et quemadmodum ijs qui ex spiritu sancto loquuntur dicit Dominus: Vos non estis, qui loquimini, sed spiritus pa- Maii uri tris vestri qui loquitur in vobis; sic etiam ijs, qui ex potestate sibi a Christo data aliquid recti; praecipiunt,iuxta D. Bernardum verddiciturr Vos non estis qui praecipitis, sed Christus qui potestate dedit,qua praecipitis. Vnde illud Moysi: Non enim contra nos est modi. rei murmur vestrum, sed contra Dominum.& illud Domini ad Samuelem r Non enim i Ret, a te spreuerunt, sed me. Si quis loquitur, inquit Petrus i. Epistolae c. .tanquam sermo-
nes Dei, si quis ministrat,tanquam ex Virtute quam administrat Deus, igitur si quis praeci-PK . tanquam ex potestate quam a Deo ac .d a cepit i