장음표시 사용
61쪽
s8 Lib. I. P0sic. dum diversas formalitates contrahi biles , de
contrahentes. Ad confirmationem resp. neg. min. qui a materia prima reducitur indifferenter ad quamcumque speciem completam substantiae corporeae, cum ex sua natura Exigat, esse partem essentialem cujuscumque substantiae completae: quod sufficit, ut dicatur 1 pecies incompleta determinate , nam, licet pos. sit esse pars distinctarum specierum, per hoCnon Variat suam entitatem physicam, nec sua metaphysica praedicatae' sicuti ex eo, quod sit indifferens ad quamlibet physicam compositionem, non sequitur , quod ex se determinate non sit substantia partialis physice incompleta.
An materia prima possit existere sine omni forma substantiali ξ1 Ircaprassentem difficultatem communi- a ter tenent omnes Phi losophi, materiam Primam naturaliter non posse existere sine ali qua serma substantiali , quod patet ex eo, quod si posset materia existere naturaliter sine krma,
hoc esset virtute alicujus agentis naturalis ; nul- tum tamen datur agens naturale , quod habeat talem virtutem , quia agens naturale sol im intendit producere aliquem enectum, de propter incompossibilitatem naturalem talis ei- sectus cum forma praeexistente in materia , destrui lux talis serma praeexistens, non Vero aliter ; unde evidenter sequitur , materiam
62쪽
Disp. 2. 3. x Licet autem hoc ab omnibus teneatur, est tamen aliqua controversia in assignanda potissima ratione, cur materia nequeat natura liter esse sine Mema' Nostex instrius in Physica
disp. h. quaest. 3. artic. I. resert ex diversis Au.
thor ibus varios modos dicendi ; quos ipse impugnat, ut videre est apud illum: & ultimo te LVit, rationem potissimam esse ordinem Universi, quod ita ab Authore naturae est dispositum, ut agentia naturalia non cos rumpant aliquam sermain existentem in materia , quia aliam de novo in ipsa materia producant; qui ordo ab agente naturali nequit inverti ; ut docet Scotus in a. dist. h. quaest. I 2. liti. G. Ad,
dit Vulpes tom. h. parti 2. disput. 32. arti . q. quod, licet necessaria connexio materiae cum
forma fundetur in praedicto ordine; & in exigentia Universi pro sua integritate poscentis
elementa, mista, &caetera composita ex materia, & sermas quia tamen materia est pars, quae et sentialiter petit compleri, est quid pc . tentiale, dc imperfectum, & ideo naturaliter petit perfici, &actuari, etiam aliquomodo ex hoc capite potest attendi in materia naturalis coexigentia sermae, ita, quod si existeret sine
forma, esset in statu violento, dc contra suam naturalem inclinationem. Haec tamen additio aliquas patitur instantias ; quia plura naturali 4 ter , ut naturale opponitur supernaturali, possunt esse in statu violento. g Aliqui intendunt, hanc naturalem coexigentiam formae in materia, ita, ut nequeat sine forma existere, provenire ex eo, quod mate-xia dependeat a serma in existendo, ut a con ditione concomitante ex intrinseca ejus indigentia ; de sic arguunt: materia essentiali texordinatur ad Imam , Sc est propter formam, ita, ut si serma implicaret, materia non esset: ergo dependet a krma tanquam a conditione concomitante in sua eristemia. Deinde , mate.
63쪽
6o Lib. I. P0sic. xia effet persectior serma, nam effet magis inde-Iendens, cum sorma in sua existentia depeneat naturaliter a materia. Resp. neg. conseq. nam ex eo, quod materia necessario ordinet uxad formam, non ex hoc sequitur, quod habeat necesiariam dependentiam forma in existendo s nam omne relativum trinscendentale, ut est quaelibet potentia, licet necessario respiciat situm terminum, qualis est actus respectu potentiae s non tamen dependet in existentia ab existentia termini. Ad aliud negamus, bene sequi, materiam esse persectiorem forma, ex eo, quoasit magis independens, quam forma is nam cum illa independentia materiae a forma componitur, quod sit potentia physica i & cum depere dentia formae a materia , componitur, quod forma sit actus physicus: & certum est, achum physicum esse entitative perfectiorem potentia physica.4 Quaelibet argumenta, qu ibus potest intendi , probari, materiam primam posse naturaliter existere sine forma, faci te solvuntur, vel ex majori exigentia, quam habet materia ad sormas substantiales, quam quodlibet aliud, quod assigaetur ad illud, ad quod ordinatur. Uel ex maxima potentialitate, & minima entitate materi ae . Uel potius consequenter ad dicta num.2. ex eo, quod ordo Univet si juxta dispositionem Aut horis naturae, exigit naturaliter coexistentiam materiae, & formae, modo ibi dicto.s Nunc autem restat difficultas, loquendo de potentia Dei absoluta, seu supernaturaliter ρει Thomistae communiter asserunt, materiam primam, nec susternaturaliter posse existeres' ne forma. Scotistae vero cum Scoto in x. dist. II. quaest. 2. Per totam , per oppositum affirmant, materiam primam posse supernaturaliter exist te sine forma. Idem tenent communiter Iesuitae. Haec sententia supponit, materiam primam
habere propriam existentiam distinctam ab exu
64쪽
Di p. z. si uast. g. 6 Istentia sormae, ut dictum est quaest. antec. Pro quasi Dicimus: potest super naturaliter materiapxima existere fine forma substantiali. Probatur
ex Molocitato, primo: quia omne absolutum
distinctum, & prius alio absoluto, potest esse sine contradictione sine illo: materia pii ma est quid absolutum distinetum,& prius quacumque
forma absoluta: ergo. . . lr Secundo. quidquid Deus in creaturis sa-cit absolutum , mediame causa secunda, potest facere sine causa secunda, quae non est de ementia eauseti: sed sorma est causa secunda, quae non est de essentia materiae, in quantum materia est, mediante qua Deus dat esse materiae: ergo Deus fine illa potest lacere materiam. Quod autem sorma non sit de eiscntia matextae patet: quia alit ex adveniente alia ,&alia forma, esset alia, de aliaetflentia materiae. - 8 Tertior quod Deus immediate creat, immediate conservat, vel potest conservare: sed materia est terminus creationis, & sic immedia te creatur a Deo: ergo. Prob. min. quia ex quo materia est aliquid primum in entibus, non potest subesse causalitati alicujus creaturae: similiter, cum non possit produci, nisi per creationem, & nulla creatura potest creave sequitux necessario, quod ibius Deus eam Meat: sea entitas absoluta, quae est a solo Deo, sine alia aliqua ent itate absoluta posteriori potest conservari a Deo ; quia Deus sine omni absoluto,quod non est de essentia rei, & quod est posterius ipsa re, potest rem conservare: ergo.
9 Quarto: quia non est necesse, Deum velle aliquid aliud a se absolute, dede necessitate: ergo si vult necessario , formam esse ad hoc , uod velit, materiam esse ; hoc non est simpliciter, sed propter necessariam connexionem materiae ad formam s sed non est talis necessitas absoluta connexionis matellae ad formam; ergo. Minor
65쪽
6x Lib. 1. P, e. Minor probatur, quia si esset necessitas absoluta
tacdnnexionis materiae ad sermam, ergo maiateria determinaret sibi aliquam ormam de n cessitate: Prob. conseq. quia quod determinat sibi aliquod genus, determinat sibi aliquam speciem in genere illo dc omne, quod detex- minat sibi speciem, de necessitate determinatu sibi esse in aliquo uno individuo istius speciei ;' ut omne, quod de necessitate est homo, est hic homo, vel ille, sed materia non determinat sibi de necessitate hanc Drmam, vel illam, ut manifestum est, ergo nec totum genus sermae. Io Confirmatur, quidquid contingenter in habet ad quodlibet cujuslibet genetis absoluti, eontingenter se habet ad illud genus absolutum. sed materia contingenter se habet ad quamlibet formam, ergo Fc contingenter se habet ad totum genus sermae. Omnes praedictas rationes ad ducit Scotus in littera ad probandam nostram conclusionem, contra quam nihil videtur ponse obiici, quod non solvatur ex dictisquetes .an. teci nam fundamentum oppositae sententiae, praecipue consistit in negare materiae propriam existentiam distinctam ab existentia sor
it Alia via potest argui, ut in littera Scoti, quanto aliqua sunt magis unum, tanto sunt minus separabilia, sed materia est magis unum cum serma, quam passio propria cam subjecto, seu essentia, ergo minus separabilis est materia
a forma, quam passio a subjecto, sed per nullam potentiam potest esse subjectum sine passione.
ergo neque materia sine forma. Prob. min. pruma, quia materia facit unum essentialiter cum sorma, dc per se, sed propcla passio non sciacit unum cum sub ecto ; qiri: facit unum secundo modo dicendi per se , tantum, ergo.Responudet Scotus disting. mai. est enim vera de unitate identitatis ; falsa tamen de unitate unionis ad
constituendum tertium, in primo sensu subie, et um
66쪽
ctum, &passio sunt magis unum, quam mat ria, &formas cuni passio sit idenriealiter cum subjecto; secus vero materia cum .ima i in se. cundo vero sensu materia, & sorma sunt magisunum, quam subjectum, &passio; de hoc probatur in argumento. Unde, non sunt minus separabiles materia, di forma, quam passio, ec subjectum. ax Aliter arguitur ex eadem littera Scoti tmateria videtur plus dependere a serma, quam forma a materia: sed aliquae formae naturales nequeunt separari a materia, ergo neque materia a serma. Prob. min. quia si sermae naturales essent separatae a materia, essent spiritua-Ies, & sic intellectuales; & per consequens im- materiales : sed hoc nequit admitti ergo formae naturales nequeunt separari a materia a &Consequenter, nec materia a forma. Respondet Scotus primo: neg. mai. quia, inquit, licet entitas materiae sit miniis persecta, quam formae, non tamen pilis est dependens s immo minusi&ideo, licet forma non posset separari a materia, posset tamen separari materia a serma. ia Secundo respondet lese Scotus neg. min. quia, inquit, licet forma sit magis ens , quam materia, non tamen est causa constituens esse materiae, sed est causa concurrens ad esse comis positi constituendi ; te ideo potest separari soriama a materia, sicut e converso. Ad probationem respondet Scotus neg. mai. quia sicut quanistitas est forma ejusdem naturae, quando separatur, di quando est in sub)ecto,sic etiam sermae naturales essent ejusdem naturae, si separarenis tura materia, sicut chm materiam in sermant.
34 Ex quo sequitur ex mente Scoti, quod sicut materia supernaturaliter potest esse une sermas ita forma sine materia. Quod, praeter dicta, potest probari ex eo, quod, licet serm a materialis dependeant a materia in genere causae materialis, quia educitur ex ejus potentia slamen
67쪽
tamen haec causalitas non est intrinseca, alios forma constaret ex materia, tanquam parte intrinseca illius, sicut compositum constat ex materia , &Hrma, tanquam partibus i nixin secis , eo, quod illud intrinsece causant, sed est catas litas extrinseca, quam Deus potest supplexe, licet non in genere causae materialis, saltim in eminentiori genere,scilicet,causae efficientis, ut contingit in accidentibus Eucharistiae,in quibus supplet Deus causalitatem subjecti,non in gene-xe causae materialis, sed in genere causae es
. Is Diximus, supernaturalitex posse formam materialem existere sine materia, quia natuxa- litis hoc contingere nequir, dc propteretati nem assignatam de materia, di quia cum Hima materialis producatur ab agente naturali, Magens naturale, cum nequeat creare , nequit aliquid producere, nec conservare independe tela subjecto. . I 6 Aliqua argumenta, quae possunt militare contra dicta num. I . sunt ejusdem rationis cum argumentis, quae possiunt fieri contra materiam, S sic eodem modo potest ad illa responderi, ideoque illa consulto omittimus. ι onsequenter ad dicta oritur unum dubium , scilicet, materia, & serma, si conservarentur a Deo separatae,hoc esset eodem concursu quo conservabantur conjunctar'Circa materiam est communis consensus Scotistarum, conserva ti a Deo in statu separationis eodem concursu, quo in statu conjunctionis . Patet, quia conseLVatio est eontinuata productio , sed productio,
qua Deus produxit maletiam, est independensa serma, ergo concursus, quo Deus conservat materiam in statu conjunctionis cum serma, est independens a forma . Minor patet i qui a actio productiva materiae est a i io creatiVaterminata ad existentiam materiae pro priori diormam: ergo est actio independens a Brnu, λ
68쪽
consequenter, concursus, quo Deus conservat materiam in statu conjunctionis, & inde pendensa forma s & ita eodem concursu conservaret materiam separatam a sorma. I 8 Dices: Deus conservat materiam in statucon unctionis, ut unitam formae: sed in statu separationis conservat illam, ut non unitam formae: ergo non est idem concursus conservat vus. Res disting. mai. ita , ut ly ut unitam importet aliquid in ordine ad esse, seu existentiam materiar, nego ; ita, ut tantum importet aliquid ex parte unionis, concedo s &similiter disting. min. &neg. conseq. Etenim, alius est concurius, quo Deus conservat entitatem materiae, dc alius concursus, quo illam conservat ut unitam formae s concursus enim , quo conservat enti talem materiae, est ipsa actio productiva mat xiae continuata, quae actio, cum, ut dictum est, terminetur adentitatem materiae pro primai ad formam, & consequenter ad unionem , nullatenus dependet a forma, nec ab unione s& consequenter, neque conservatio ipsius materiae quoad entitatem , concursus vero , quo Deus conservat materiam, ut unitam sormae, est
actio productiva ipsius unionis, & compositi iquq actio nullatenus attingit entitatem materi Gunde, licet talis actio , ει conservatio deficiat in 1latu separationis materiae , cum sit poste xior actione productiva , dc conservativa entitatis materiae, nihil addit ipsi actioni producti. vae, di consexvativae materiae , nee quoad substantiam, nec quoad modum ; de sic praedicta actio, seu concursus, manet invariata quoad substantiam, di quoad modum, si ve materia sit uni ta , sive non unita formae. Quod potest exemplificari in anima rationali. . is Circa formam videtur esse diversa ratio sideoque divisi sunt Scotist . Aliqui enim ali runt cum Mastrio , eodem concursu conservari a Deo formam materialem separatam a ,
69쪽
quo conservatur conjuncta. Alii autem per opasitum tenent, non conservari eodem con uxsia is Licet autem praedicti modi dicendi videantu voppositi, in re tamen oppositi non videntv x. Qui enim dicunt, conservari eodem concursu , debent intelligi sumpto concursu materiali tex ψ& ut sic verum est, quia invariatare, non Variatur concursus materialis, Cum talis concursis nihil aliud sit, quam ipsa res, seu esse ipsius rei , tim in fieri, quam in conservari: & hoc
iritendit Scotus citatus a Μastrior nam dicit , neque materiam, neque Brmam recipere alia quod elle de novo, si sint separatae. Qui autem dicunt, conservari diverso concursu, debent inistelligi , vel sexmaliter, vel quoad modum a Quod videtur esse verum: nam concursus, quo Deus conservat formam materialem in materia, est actio productiva formae materialis, sed talis actio est dependens a materia ; nam concurrit materia in genere causae materialis , quia ex ejus potentia educitur serma, ergo concursus, quo Deus conservaxi formam materialem in malec tia, est dependens, modo dicto, ab ipsa maω texta: sed concursus, quo Deus conservat soris mam sine materia est i n dependens ab ipsa materia; nam materia nullatenus concurrit ad taulem conservationem, ergo formaliter, Fc quoad modum est diversus concursus. Nihil potest o lici, quod non solvatur ex dictis.
Κuomodo rat o potentiasub jeci iis conveniat materia prima t
i DLuta sub hoc titulo continentur , quae L communiter de potentia materiae exagitantur ,& nos per sequentes conclusiones brevitate communi proponemus . Igitur 2 Dicimus a. Potentia subjectiva materiar in ordi
70쪽
Dij. Ω-st. q. 67 ordine ad Armas substantiales est naturalis, sed
Inde terminata. Ad probationem conclusionis praemittendum est, potentiam passivam in ot-dine ad formam , vel esse naturalem, vel violentam , vel neutram; quod communiter tenent Scotistae cum Scoto quaest. I. Prologi , vers. Adqussionem , litt. L. Potentia naturalis dicitur, quando passiim naturaliter inclinatur in sormam , quae inclinatio potest esse duplex i alia determinata, secundum quam passum determinat Einclinatur ad unum , ut grave inclinatur deor. sum, alia in determinata, secundum quam pas sum in determinate in plura inclinatur. Sic expresse tenet Scotus in I dist. l. quaest. .f. ad propositum , vers Cum probattir liti. H. Po entia violenta dicitur, quando serma est contra naturalem inclinationem subjecti. Neutra dicitur, quando passivm neque inclinatur in formam, n oue in oppositum illius, sed ad utramque indis. ferenter se habet. Advertendum tamen est,quod sicut dupliciter dicitur potentia naturalis, ita dupliciter potest dici potentia neutra . Primo, prout opponitur cuicumque inclinationi naturali, tam determinatae,quam indeterminatae, dc ut sic dicitur proprie, & rigorose potentia neutra , dc importat duplicem negationem, scilicet inclinationis,& repugnantiae ad sormam,&conia notat meram capacitatem in sudijecto ad reci piendam formam. Secundo, prout opponitur inclinationi determinatae tantum , dc ut sic idem est, ac potentia naturalis indeterminata. Nun C3 Probatur conclusio ex ipsis terminis, nam potentia receptiva materiae in ordine ad formas, non est violenta , ut ex se patet, neque neutra , rigorose loquendo, nam haec, ut dust una est, negat inclinationem, seu propensionem insormana, de hanc, ut omnes concedunt, habet materia in ordine ad formas, ergo restat, quod talis potentia sit naturalis, sed non naturalis determina