장음표시 사용
141쪽
Dioscorid. Martiat. Idem Mehestiat. Meriorva. Destius. Sanctius . in ames.
1 1 o Dii esset Rex in accubitu, ct c. c. I. V. I 2.
A Dum set Rex in accubitu fιο , nardus mea dedit odorem
Enucleatur sensus spiritalis Eucharistiam respi-
I, pete unguentum puer, o coronas. Lucretius lib. q. Pocula crebra , νnguenta, corona ,serta
Seneca lib. a. de ira cap. 33. Ad coenam
inuitauιι eum, ea die unguentum, coronas
misia. Dioscorides lib. l. cap. 8 I. Petalium e nardo praestantissimum unguentu dicitur Foliatum. M artialis lib. II. At mea me librum foliati poscit amica .
Hae licet in Irma qua seruat nota C rm,
Luxuriose bibas, si foliata sitis.
Archestratus apud Athenaeum lib.,3. Semper coronis caput omnigenis inter epulas redimito, quibus terra solum fertile abun. dat , ω βιuatiιjs unguentis bonis capillum procurato. Plura pro hoc argumeto copiosa eruditione prosequitur Sherlogus hie . Porro ex antiquo ritu mulieres orientales . maximὰ ludaeae solebant in contatu sole lectissimorum storsi , vel heris harum suaveolentiam corollas texere, vel etiam unguenta parare ad delinimentum couiuarum, ut bene obstruauit Martinus Detrius hic. Sanctius nardi nomine compellari a sponsa dilectum suum con Brmius existimat textui. Qu4d vero, inquit, sponsus ipse nardus sit, docet aperte Septuaginta tra-slatio , qua nardo dedit genAs masculinum rquod san/nullo modo faceret, nisi sponsum nardum esse putaret. Vbi enim noster , narisdus mea didit odorem suum; ipsi reddunt ,
Et fauetorigenes hom. 2. ex quatuor ,
ubi dicitur ab Ecelesia, vel ab anima hienardi nomen tribui Christo: quale luxti hac expositionem, is videtur esse sposae loquentis sensus t dum in connubiali mensa decumbit sponsus meus regia magnificentia conspicuus . inter omnia odoramenta , Sc amoenissimos lassitus , quibus lautissima mensa fragrat, ille mea est pi cipua voluptas, ille mihi potissimimi suaviter olet, non secus ac nardus odoriseris rebus admixta , ita superexcedit fragrantia, ut ab illa pene extingui socii odores videantur .
Quod in se est, diligenter praestet fideli anima, ut ritὰ ad
d Eucharisticum conuiu Iuse disponat.
T munifice missimo , lea malu inimo sponso co respondeat notra nupta, quod suarum virium, de
ingenii est , confert progenialis symposit pom-Pa, nardum scilicet, siuὰ herbam intelligas. sue unguentum I nautrumq; parare puellaris industriae proprium fuisse innui ta enodatione littere. Moriemur hic partes esse piae animae , ut - diuinae gratie qua piaeue natur,omni nisu V cooperando ad sacram mensam se praeparet. Dum set ux in accusitu suo, namdus mea desit odorem suum; quasi submissio affcctu anima dicat. bubministrauit mihi beneficus sponsus plurima gratiae auxilia, quibus fulta adlaboraui simul, de omni perfugato otio , quod meae fuit ii dustriae exhibui , ut tenuis mea deuotio instar n1rdi odorem diffunderet. Admoniti Magi splendore irradiantis stellae non modo longam ex Chaldaea in Bethleem peregrinationem subierunt. sed de munera auri, thuris, Sc myrrhae, quae erant ex rebus apud ipsos pretiosi ribus, detulerunt. Sed cur magni, de D delicati Principes nec a laboribus, nec ab incommodis , ab itinere adeo grandi remoueri non potuerunt ἰ cur donis ex iis, quae de eorum gaza praecipua e rant, iacentem in Bethleemitica aede fili si Dei consalutare, de honorate no dubitarunte Ignorabant forsan recens illum natum
paupertatis magistrum est Cur igitur non timuerunt, ut ille fastidit et pretiosa munera, εἰ ea rigido supercilio respueret λ quin immo praesepe introgressi aeterni Regis incunabulum , etsi ibi clarius doceri potuerint, de ab humili specu, dci vilibus pannis, quibus magnus Pusio inuoluebatur, quantum illi esset oblecta-
142쪽
menti splendidae supelletillis carentia,
nihilominus intrepido animo apertisthel auras obtulerunt munera, uili, thus,
Bethleem domu pinis signifieat; Magi igitur in Bethdeem pergentes, fideles ad Ecc lesiam, quae est domus Eucharisti
ci panis , concurrentes praenotabant: hi autem ut imiruantur, quale conamen . Sequam exactam diligentiam adhibere, quas virtutum mistas sibi aceersere de beant pro decenti apparatu ad sacram Synaxim, Persarum Dynallae exciti a mulat fulgoribus, & dihina luce interius il lustrati, statim laborioso itineri se coma mittunt, de donaria de his , quae potissi-
Ruth conuiuio, cui debat, etcam prinptio studio, ερ conatu compata tam inie-rens, in typo repraesent vit . ab Euchariastica ineias a meites . ot incurata elimi-- nandos esse, admittendos vero eos, qui
pon.ut, ut congrua aispositi ope accumbant sacrae mensae.
Ossiciosus resipiscentis. Mariae Magdalenae amor, quid Christo Seruatori apud Simone ni pharisaeum prandenti no praestitit, ut illius sibi gratiam consili ret 8 haec copioso lacrymarum imbre pedes eius irrorauit, capillamento sparso extersit, saepius deosculata est,unguentonia sunt in suis Regiis opibus, filio Dei A suauissimi halitus effuso deliniuit. Elee-
humana carue induto inerunt, nec altis
quid eorum, quae ab ipsis praestari valet'
praetermittunt in superes Numinis obsequium. Prodigus adolescens exiit in longi qua regione .lic diarite: te nuditate pene esset consumptus, viam tamen d nicialem arripit, iit ad lares redeat lassitii dine sultinet, semitas petricosas calcat nudis pedibus . non detinerur a temporum tauitia, inermis dbnietardat ut i rugitatibus ad praedam cladelissimis raras: vide quantum latigetur, qua ira, quRm ardua perserat lamescens'iuuenis, ut pace mulier, qua frat in ciuitate pes tr , ut cognouiι quod accubuisset in domo Pharisai, atιulit alabastrum unguentι : or tians et risbecus pedes esus laevmis capit rigare pedes ei M, ct capillis capitis sua μνbas, c-5Mur peces enu, O unguento.. Nebat. Luc.. o. Egrtate admodum indicauit Tue. Ubeata haes fulmina . quo laoci studio, quibus obseq*0rat excolend irinus in lacro conuiuio, cuius di virtutxm ill subodorata est, si fides prὀbatissimo a ,
ctori Pau'ino liabeatur, cuius verb*Ω-apra, aretulimus notula I. ad yersiculum: . Pulchra Iunt gena tua c. Haec inquam beatafivulier c .emptis . selectissimis .
ne in paterna domo refocilletur. Uerum c ς Ρsi fidelem Euriati sileam re si atomatibus ad Christi cadauer
. . appetentem illo re Praesentari certum est; laso, rid si nonnE liqueti, quantum huic elaboranduin ει υb . sit, re omnia peragenda, quae eius sint in ut dicae Eu potestate, ut condignE manducet sancti riviisti: lam Altaris alimoniam p
Ruth inuitata i benignim io Booz ad prandium,accessi 'quidem, sed cibarium de granis triticeis, q iae tuo labore,
eo indultria collegetat , paratum mensae intrusit. Dixitque ad eam Booti Quando' hora vescendi sierit , en i hue, comede panem, O intinge buccellam tuum in actio. Sedit itaque ad messorum Iazus e gest lentam sibi, emeditque, O saturata eri.
dum translationem nostro a. Cui consonat
Tollatus, quis 3 m d Rr ns Uinisset culi genus esset polenta ,hηc habet: Et conge sit polentam sibii lde' 'congregauit tribum factum de gravis . Huatur polenta, multitudogranorum excinoram despicis, σparatorum ad comedendum. Et vocatur po
lentad poliendo, quia potiuntur, ides dυ rantur grana , altatic arsis, ad comedenua. de paucis interiectis. Inam po lentam ta-gesi ι, idest e gregavit nunc M.tb, pomquam messores sederunt ad farci M , O corruauit grana multa. Mystica huius diendum: duabus alijs religiosis mulieribus comWata , vigilans, de stilina
summo mane properauit ad monu-nientum ierudiuit nos similiter ad vir- . t tes sectandas, quae maximὸ communionis tempore latera nostra stipare debent . Auscultemus Dedam venerabilem,
Iuravi Dominica hucr Auaris,aro . t , mala autem, qua mulieres deferunt significant Odyrem virtutum, oe oratio um Dauit rem , quibus Altari
143쪽
is a Duesset Rex in accubitu,&c. c. I. V. I 2
aei m esset Rex in accubitu suo. A non comederim in mensa Aman, nec maia
nardus mea dedit odorem δε i. .
Christus in Eucharistica mensa
est pra cipua voluptas animae diuino amore efferuescenti.
N expositione litterae imnui ea suaveolentia ex cellere nardum, ut ab eius vehementi haliturabam. Devi forara super omnes . exaudi vocem eorumcivi nullam aliamstem babent, O lιbera nos ae manu ιniquorum, cir eruc mea timore meo. Etinet I . Simili amore piae animae exardelaere loent in caelestem amatorem Christum . cuius praesentia in ChrIstina Alsaris mensa ira exhilarantur . ut alia quacuquolatia renuam, & contς mnant. exhilamore Fidem huius rei faciat felicissima Catha. pia mima, tina Adorna Genuen ip in amore diuino ut alia qui feruentii linia; haec enim Eucharisti caere. Un F solo miscetur, consopita re maneant ἱ quod Gregorius Nyssienuς hom. 3. in Canr. insinua-Gret. 'ta uit. Quandoquidem, inquit, multorum, oeseau diuersorum aromatum. sed non ex alta proprietate benὸ spirantia, artificiosa, o moderata mixtio tale escit unguentum ex his, qua simul in ciuntur. una herba redolente, cui nomen est nardusi nomen praebens toti cu .rioni. Quare dum spir i talis sponsa dilectum Eucliaristico eonuiuio accubantem nomine nardi voeat, sola illius diuina fragrantia oblectar i, illo solo potissimum recreari, nihil lue praeter ipsum amabile, aut pretiosum existimare depraedicat: sunt enim amoris singularis blandimen- cta rei odoriferae nomina adscribere ali-r iit ἰ eui. Vndε mulier illa apud Plautum in Curculione sic virum quenda alloquitur.
Nam omnium odor νnguentum pratus nautea est . Tu fracte, tu cinnamomum, tu rosa, tu crocum, ac easia . Ta petatιum. in alijs
codicibus habetur: Tu Gellium . his igitur verbis: Dum esset Rex in accubitu suo, . I. nodus mea dedit odorem suum, pia anima hunc amoris affectum exprimere vide . t tur. o mi dilecte , quem in sacra mensa praesentem habeo, pro omnibus, & prae omnibus unguentis mihi dulcissime ole , ita me delinis. 8e demulces, ut de aliis deliciis non laborem, delinimenta alia non appetam , tu mihi solus iucundus, tu
Regina Esther adeo pe secto amore in Deum rapiebatur, Se ab illo solo obieetamentum, de gaudium hauriebat, ut quidquid regia magnificentia ad gloriam , &voluptatem suppeditare illi potςrat,nauseans lastidiret; Und 8 haec sepremum
Numen deprecando talia pronunciauit. BD Ieis neces ratem meam, quia abominer βι-guumsuperbia, O gloria mea, quod eII supeν caput meum. in diebus ostentationis mea, σdetester illώd , quasi pannum menstruata ,
in odoramenta,quibus ad- B finioni inhiam dicere consueuerat Non habeo cor, quaIe catera habent, meuenim cor non pote ii gaudere, nisi in Do-nriuo Iesu meo ; quare hunc mihi in sacra Synaxi praebete. Et sola communionis
priuatio ut multiplici expetimeto comprobatum fuit eam in adeo graues angustias adduxisset, ut diu sic in humanis no potuisset persi itere; quocirca si quando contingcbat, ut aliqua de causa sacra alimoniam non sumeret, tota illa die remanebat tristitia .& moerore plena, ecsibi metipsi grauis, & onerosa reddeba tur, ita vi famil lares hoc animaduertententes plurimum illi compaterentur. In ζ
r Ita quandoq; fidelis anima suauitate Domin ici cor eoris assicitur, ut corporales, quibus vesci solcbat, dapes non at-tςndat. Audiendus hic Hugo super i I-lud Marc. 8. Et obliti funt fumere panes. M t. Et obliti inquit insunt dulcedine veri panis 'a' 'illectι , sumere panes Psal. Ioi. oblitus
fum comedere panem meum. Pro hoc algumento alia supra videri pollunt a Ll ve l liculum: Mcliora funt Me ra tua vino, notula q.
Tum esset Rex in accubitu suo,
Regiam munificentiam,& summam demissionem ostendit Christus in Eucharistia.
exigua, di valde odorata, virtutein humilitatis Nardus hudenotari, satis vulgata interpretatio est et quat Ehie do-t . animai eleuata in contemplationςm sacrae mens in
144쪽
Notula III. de Eucharistia Ii 3
illa Christum Regia remestate conspi- A & vinum offerens. - νοὸ Melchisedecis cricuum, de sul ipsius lubmillione specta Silem admirans, haec proniiciati Dum esset Rex in accubitu Iuo, nardus mea dedit id
rem Dum. Quasi dicat i dum est dilectus meus in accubitu, scilicet in Euch ristico conuiuio, corpore, de sanguine suo pascit, di potat fideles, sic regia magnificentia splendet, ut simul humilitatis odore instat exilis, de anὶ cenae nardi it
freta Duae mortalium turmae conditionis
oppositae ad venerandum Christum in praesepi recens natum conuolarunt. Reges Tharsis, Sabaeorum, atque Arabum Dynastae; te agrestes pastores abiectissi Rex Ialem , proferens panem, oe vinu erat
enim S acerdos Dei Altissimi benedixit ei, σ aιι: Benedιctus Abram Deo excelso, qui creauit calis, o terram: o beneicto Deus excelsM , quo protegente hostes in manibus tuuIunx. c;et,. I . Sed si Melchisedecuregia dignitate splendebat, cur non perstruos, aut clientum manus panis, de
vini refectionem Abra hamo misit, sed ipse portitor ruit e maxime cu ipse Mel cia dedech non solum de eommuni Regii classe ellet, sed lupremus Palaestinorum Monarcha, plures sub imperio habens Reges, ut probant ad caput io. Iosue Montanus, Andreas Masius, Serarius. M in nrmae plebis. Nan salis congrua horum quaeli. a. in eum locum. Uulgatum satis videtur connexio I etenim si humilitate profiteri, de docere voluit Seruator nois stet ab illo vitae primordio si ut huic fini optime deseruiebant stabulum i foenum, de duo ad latera vagientis puera anim lia , ita aduersari videbantur syderis tuisbare tracti Persi rum Reges opibus, lepoletia illustres ad infantuli pedes adorabundi cum muneribus procidentes , usi, ut verὸ Rex erat, haberi, di excoli
voluit, cur adeo vile incunabulum eleis
sit λ cur sceno iacere pertulit cur pastores de humili vulgu accersilit 3 An ut imis altissimi copulando supiemus Mais otteris pallibilem , & mortalem decla. raret . sed simul se Deum este probaret λRecte quidem, sed aliud etiam mysterium subindicatum puto. Bethleem uomus panis explicatur a Gregorio hom. 7. v. Gregor. in Evangelia, qui henὰ ait. Et tam in B thleem nascituri Bethlem qu sto domus panis interpretatur; I e namque et f. qui ait. Ego sum panis vivus , qui de calo descendi i facto homo foenum nostrum veνtit tu seu mentum , qui de semetipso alti si granum
frumenti cadenr in terra mortuam fuerit, ιρ- fum solum maneti VnN n. lus in pra- sepio Feclinatuν, ut si letes omnes, νιdelices sancta animal a carnu sua frumento refice. ret, ne ab ate a latelligentia pabulo ieiura
est hoe schemate Christi praesignatum seritius.
Sacerdotium, pane,& vino praenotatum
Eucliaristiae sacramentum ab eo institutum, quo in opere praestando,cum sublimitatem Regit Male latis consociauerit ille profundissimae humilitati, appositδMelchisedech Rex super teliquos imperatoria Matellate eminens panem,& vinum ipsemet feriantibus famulis desere Abrahamo.
Qiiod si Maiestas Regia potissimam
elucet in singulari beneficentia, & profusa liberalitate, sane Christus supremus christus in Rex maximὸ dignoscitur in Altatis conis C uiuio, in quo se ipsum infiniti valoris ibo ius rem laurum nobis in cibum. N potum tradit, Rex. vere enim in Eucharistia est corpus D mini , ea gloria di splendore, ea integritate, te persectione qua reperitur in caelo Empyreo ι adest de sanguis preti fissimus venas corporis tep ens; anima quoque maximis , de innumeris praedita virtutibus, & donis; persona Uerbi, cui praedicta sunt unira; adest e tota dii ianitas eo mitantibus etiam patre, & Spuri u sancto. Aliqua atriili supra ad versiculum, I troduxit me x in cellaria fua, notula a. quibus Christum se maximis Regem prodere in Eucharis ieci Sacramento indi-
na remanerent . Qaocirca cum in Be- D caui. Subnectam hie pavea de insignithleeinitico prς sepi iacens Christus pil- monstrauit se niturum sub Eueharistico pane, in quo Sacramento, quae sunt sublimia supernae Maiestat s Regiae,fulgent, de quae infima profiandissimae humilitatis apparent, opportunὸ admodum fulgorneliae, potentissimi. de diri ili mi Orientalis plagae Reges ad Christi platas pro. uoluti, eiq, magnifica' dona offerentes excelsa proclamant; infima vero scenu, stabulum, inculti, de paupereuli palloresti stantur Reuertenti E pugna victori Abrahamo occurrit Melchisedech Rex panem, Rouasi Euctaria.Amorra. Tom. I. humilitate eiusdem seruatoris nostri inmemorato Sacramento.
Excubans Abraham ad ostium domus suae In ipso diei femore ad resectionem
sumendam inuitauit tres viatores, illis dignantibus accubere. Festinauit Abra- Gen. it ham in tabernaculum ad rarum. dixitqu8 ei r ecelera, tria fata sim Le commisce, ct faefubcinericiorpanes. Ipse verὸ ad armentum cucuirit, O tulit ind8 vitulum tenerrimi,
O optimam. deditquepuere: qui festinauit. O coxit illam. Tulit quoque butyrum, σ
145쪽
. Abraham festinauetit, quod ipse ad al-
Portauerit; munera haec famulus demi uanda hidebatur , quorum plures in ob sequium promptos domi habebat opu-lςntii simus Abraham : cur enim laon in decocum reputat vir grauissimus, diui Atiis a tu .iens i seruorum catervis stipatus illis se coae qaare, &quae ipsorum propria aut, peragere, celeri gressu ad armentum pergere, vitulumque inde portare pAbraham sib ardentiori Sole parans D. Ambr. hospitibus alimoniam. Ambhosis expositore lib. i. de Abraham cap. 3. Christutompore , DO se ruentiori iis nos chari
r . . t 'tate Urebatur, futurum Euxharistici co--,4. uiuii institutorem praesign)bat .. Hoc au-
, tem praeclarum facinus sirgulari sui ip- 'φ sius demissione cum ellet patraturus, re cte Abraham ad hoc pretindicandum infimorum seruorum ossiciis fungitur. D. August. Optime perpendit D. Augustinus ser. I 25. de tempore humilitatem,qua Chri-ltus exercet in sacrosancto Eucharistiae Sacramento. Gaudete, inquit, diremssimi, o exultat: in Domino, qui nobis in hoe die Ialutifera consolationis oneria consecra
pus, O sanguinem suam e rid/ nisi de hu- . militate fua λ Et ser. I. in Psal. s3. Doti minia nosser Iesus Chrι ius in corpore, O sanguinesuo voluit esse salutem vostram: vn-dὸ autem commendauit corpux, sanguinem suum 3 ci bumilitate sua ; nisi enim siet humilia , nec manducaretur, nec bibereἰur. αpluta prosequitur de hoc argumento de eadem Christi stabmi stione , N exinani- Dionysius tione . Acule .lqquitur Dionysius Ale-Alex. xandrinus epistola aduer ius PaulumSamosatellum, quae lecta, & approbata suit in Cocilio primo Antiocheno anno Do-Baronius. mini 26 s.cui .verba a Baronio inanis natibus anni praedicti relata, haec sunt. Ait Apostolus de Cbricto, qu)d, cum in forma Deι set, non ruinam arbitratus est esen aqualem Deo . Deus ergo G, qui babito in nobis, secuntum testamentum, quod dιίρ fuit, dicera nobis: Accipite hoe, diuidite inter vos, nouum testamentum eII; hoe D. cite σe. Haec est Dei ad nos exinanitio, ut admittamur ad eapiendum eum. Hoc enim tremendum Sacramentum dicιι Apostolus, cum ait , quod se ipsum exinaniuit, non re. linque m Patrem. νι caρiatur a nobis : absit, immo ipsius verba m feram a uv, ιηquit,er Pater ad eum ventem x , mansionem
apud eum δες emo . Vide suam limitatirrit Mistagogus virita is, vas et Lonis , ens malo postaformam ferui accipiens,
in similitudinem hominu factus. Vt antea dixi, cxinoitionem dicit Iactam ad vos, capi m Sacrocntum PuxPer P μή, σωι cita s. incorrupi biles ipsius manus, utpossimus mdeles eius coere ipsum, ac feri mansio Dei, acci mens eum totum. Et paulo post, cum plura de agno Paschali Eucharistiae typo dixisset, haec subdit. At viro, qui se ipsum exinanivit Glitius Icus. habens in saeaput Patrem. ea tit enim ebri Ii Deus secti potemtam in brachio suo, oe exaltavit burat Iesi ut ab eis capi possit Attigimus , e 'habitare in nobis per ea inunitionem. Sprviatus Sanctus est us βριν omnem carnem masntι peenus; oe surguis idem suxctus, ac vivia ficus ea pro unus umini lateras is Mus , ma vel plenus: hrιstas ι m. qui Ie exinani uit, o anguinem utim incorruptιbilem, σνἰutim, ac νιuscum nobis suaιt. Hucusq; Dionysius.
C. nus quoddam abiectionis videtur, si mulier proprio lacte, quem peperit,silium eo triat ; quocirca Reginae, vel foe minae aliae iternate, & opibus clarissimam gnatos suos lactandos alijs mulieribus tradunt ; quod si ita est. o qualem humialitatem exercet Rex Regum , di Domi inantium Dominus, dum corpus suum sit, panis, languilae iii sub vini specie praebet hominibus in salutis pignora Θ Pulchrὸ Chrysostomus hom. 83. in Matth. Multa, D. CDI Mait, tres pon partum asi s nutricibus infantes dederunt : quod ine facere noluit. sed proprio corpore nos aliι, O sibi coniungit,
atquὸ conglutιnat. In humanitate, quam assumpsit Ue bum, non solum corpus , ledetia anima sanctissima erat. Cur vero hoc mysteriure serens Ioannes p. i. dicit: Uerbum Io n. t. caro factum es, Se animam tacet 3 Humi
litatem Christi hie indicari exit lunae
Augultinus lib. 8a. quaest. 8o. Ideo dici D. Au utitur, inquit. Verbum caro factum est, quia visus ad visibilem carnem Uumptio Illa hu mana naturae a Deo sacta est, atqιὰ in tota tiala unitates ceptionis , ρrancιpaliter Uerba
es, extrema autem, atque ultima, caro . V lens itaque Euangelista commedare nobis dilectionem humilitatis Dei, qui se humiliavit. Se quoulque se humilia uerit
exprimens, verbum , carnemque non Muauit, praetermittens animae naturam,
quae Verbo est infelior, & carne praesitatior; magis enim commendat humilita. Iem, quia dictum est, Verbum caro factumen. Si, ut aequum est, asscntiris Augusti,no, inficiaberis fissan maiore hum uota tem titisse , quam Claristus in consecratione demonstrat .in hac enim sollim dicit Christus. Hoc es corpus meum: ani. mam gratia, & virtutibus ornatam , qua viai ficatum est corpus, diuinitatem, quae
per connexionem, & concomitantiam reperitur in sacramento, silentio inuo-
hiit: siluit quidem Ioanes Christi anima.
146쪽
diu ;n stomaeho perseuerat , si
Disquisitio Unica de Euchari sua II s
sed non siluit diuinitatenti Et Verbum earo factum est . Demum quis satis admirari potest
extremam Christi demiisionem in Augustissimo Altaris Sacramento, dum se totum in qualibet hostiae consecra tae parte, etiam minore minima se contegit
Dum esset Rex in accubitu suo,
nardus mea dedit odorem suum. 40mam per odorem diuini dileiacti, de quo hie spii italis sponsa loquitur intelligi potest gratia,
quam Christus effindit in sacro conuiuio, ideo occurrit discutiendum
THEOLOGICUM De gratia, quam Sacramentu Eucharistiae confert ex opere operato eo tepore, quo facR
species perdurant in stomacho communicantiS .
augmentum, quandiu in sto macho perseuerat, si augeatur dispositio co
ICO a mimatiuam Parin tem esse tenendam. Ita Paludanus in . dist. 17. quaest. 8. in fine, Caietanus in 3. partem ad articulum I. quaest. To.& sequuntur multi Recentiores. Suareet tom. 3 in 3. p. di*.63 se a. r. Aegidius Coninch. dub. a. de effectibus venerabilis Sacramenti conclusione s. Cardinalis de Lugo des eramento Eucharistiae disp. I a. sect. a. Probatur, quia Sacramentum Eucharistiae crescente dispositione recipientis. quandiu durat eius applicatio, aliquid Nysaii EAcbarist. res. Tom. I. Λ operatur, siquidem habet virtutem acti
uam: omne enim agens crescente dispositione pani, si caetera non desint, aget in illo effectum suum , sed quandiu per seuerant species Sacramentales in stomacho, durat Sacramenti applicatio, er gb tunc crescente dispositione recipien iis , in eo operatur at i quid. Miuor pro batur, quia quandiu sunt species Sacramentales in stomacho, est integrum Sa
cramentum cum tota sua virtute,& co.
ditio manducantis fuit adimpleta, ergo Sacramenti applicatio adhuc durat. Confirinatur primo, quia hoc Sacramentum ad simi litudinem cibi corporei sumpti operatur edictus suos, sicut aute hic nutrit, quandiu digeritur . iii & hoc Sacramentum, quandiu sumptum pcrseuerat in stomacho, de subiectum melius disponitur, gratiae incrementum consere proportionatum meliori dispc sitioni. Confit matur lecundo, quia ibi Christus adest, qui gratis uberrimus sons est, unde par non est, ut arescat, aut deneget aquae gratia volenti illam haurire. Placet etiam hic referre, quod quare2 cutatus asteri pro hac parte. Videtur cim Iratre quit Me morus institutionis aptismus ad
excitandos hoχiues ad deuotionem , reue rentium exbibendam huic sacramrto, saltem eo tempore. quo in ipsis permanet: nam Me
C maiori cuia O diligentia prastabunt, δεθε
habent maioris fructus: immὸ videtur tem pus illud magis accommodatum, ut homo interitisse totum colligat oe ad fructum ex iboc cibo hauriendum disponat: nam illo bre ui tempore quo en oec,patus circa sumptionem exteriorem . non potes circa interiores actus tam attent 8 versari.
Ex hac docti ina inter alia , quae insere Coninch. cit. loco num. 7. est. Eo tε- Conlach. pore, quo durat Sacramenti sumptio,aut specieium sacrarum consumptio, & co municantis dispositio periectior reddatur per aerus charitatis v. g. aut deum tionis feruentioris tempore distincto elicitos , gratiam primo instanti collatamia in sumptione Euchat istica, deindὰ ce tis inllantibus , quibus illi actus eliciunis tur incerta quantitate, augeri secundum proportionem , qua illi actus augent praecedentem dispositionem di quando vero dispositio continuo augetur , eo quod unus actiis charitatis, aut deuotionis perpetuo aeque intensus eontinue tur, aut etiam continuo intendatur,dum durat sumptio, & consumptio ςacra meati, proportionale etiam augmentum gratiae iuxta meliorem dispositionem conis
Insert etiam eum,qui initio Indispositus communicauit, siuὸ id acciderit sine P a nouo
147쪽
iis Fasciculus Myrrhae,&c. cap. GVers I 3.
naua peccato , quia bona fide putans te Λesse dispositum accesserit,sive etiam cum nouo peccato conscius suae indispositi nis Sacramentum susceperit, si nostea in . tetim,dum adhue durat ipsa spiritualism in ducatio moraliter, seu dum species adhuc integiae su it in stomaeno Aussicienter ad gratiam disponatur, eum vere suscepturum ei lactum sacramenti, de affert pro sua sententia Caietanum , Paludanum, dc Suare E. Et ratio, quam subdit,est, quia cum tunc Sacramentum habeat adhuc vim conserendi gratiam ex opere operato,sanὸ illam lassicienter diu posito confert,nec in hoc, inquit,est aliquid absurdi, quidquid aliquosi ne pro
batione contra dicant. Porio sufficiens Bdispositio erit in hoc casu actus attritionis supernaturalis, existimatus aetus contritionis, iuxta doctrinam, quam attulimus supra in explicatione versiculi:
In hoc ultimo casu contrarium patat Catilin.da Cardinalis de Lugo de Sacramento Eu- LVI. charistiae disp. ia sect. a. sub nu. F;. Ait enim, si quis in peccato accepist et Eucharistiam, etiam si postea , aute quam
corrumpantur species, confiteretur, vel contereretur, non ideo acciperet gratia ex opere operato ab Eucharistia quia nocausat, nisi prout voluntarie manduca- ea, vel saltem recepta in stomacho, tunc autem post contritionem , aut confessionem non manducaretur , nec reciperetur, sed perseueraret antea recepta, quae
perseuerantia consequitur necessario ad receptionem, de subdit, quod cibus hie Eucharisticus differt a cibo naturali, quia naturalis confert suum effcctum etiasi caesu ,ερ inscienter comedatur ; Euchatisticus autem non nisi scienter, de voluntariὰ recipiatur; quare non significat gratiam, nisi dependente mi receptione voluntaria. Sed haec non cogunt recedere isenis Conineh. tentia Coninchi, nam quandiu durant species Sacramentales in stomacho, donec persectὸ nutriant per modum cibi nutrientis , ex supradictis liquet, quod Udiei pollit moraliter durare manduca tionem ; quare si accedat actus elicitus a voluntate , quo homo velit illam manducationem, manducatio illa erit voluntaria. Et confirmari potest, quia posset homo species illas durantes, sicut te cl-bam alium aliquo artificio, vel sumpta potione auqua medicinali effectria νο-
mirus euomere . vel illarum specierum consumo ionem sumpto aliquo ealido cibo . .el notione calid a celerius assumere, ergλ. dum haec voluntarii omittit, sequitur, quod voluntarie retineat illas species toto illo tempore, quo naturali ter perseuerare pollunt.
Fasciculus myrrhae dilessus meus
Indicatur sensus ad corticem lit terae.
Yrrha est arbor Arab altitudinis quinque cubitorum , similis spinae,
quam Acanthum vocat, Lu us gutta viridis, de amara , unde de nomen accepit myirhar gutta eius sponte manans est pretiosior, corticis vulnere vilior , quae medendis infirim arabus salubris eli, di mortuoru corroribus, ne a vermibus de putredine co- suinamur, condiendis utilis . De hac re
videri pollunt Isidorus Hispalensis lib.
tario ui Apulcium lib. a. Dioscorides lib. t. cap. 67. Sunt qui scribunt myrrham apud Veteres inter odoramenta primatu tenuisse .ut nomine myrrhae cli cia unguenta generaliter intelligeretur. Vox Hebraea 'Ux Neror, quam Uul gatus interpres vertit fasciculii quod uis alligamentum, seu crumenam, seu inuoluctu significare potest, ut notat Deirius hic. Septuaginta etiam lectio habet Atiligamentum gutta pro fasciculo; quarὰ multi expositores hoc loco putant, sermonem esse de gutta, seu lacryma excellentiori myrrhae a rhotis inclusa in vasculo , quod Hebreae mulieres a collo ad mammas pendulum gestare solebat,
'ae lacryma pectori proxima, nobisi iamum erat cordis imbecillitati praesidium, ut colligitur ex Athenaeo lib. I s. Favet huic existimationi, quod , ut tradunt magni nominis Scriptores, myrrha est aspera spinis. Plin vis lib. I a. c. I . Arboris, inquit, altitudo ad quinque cubita, nee siαe Dina, solium oliua , verum crispius, o aculeatum . Et consonat Theophrastus lib. s. de plantarum historia; quarὰ non satis congruum videbatur , ut serta confecta ex ramulis, seu ibitis myrrhae pungentibus delicatorum frontem vel cingerent in conuiuijs , vel mammis mulierum adhaererent. quod
bene aduertit Slierlogus hic . Quoniam vero non desunt alii grauissimi Interpretes, qui de fasciculo myrrhae locum hunc intelligunt, ad sustinendam eorum sen
tentiam dici potest, lasciculum myrrhae
148쪽
nominari, vel flores, vel ramos spinis A bus applicatur, arcet : aequum igitur euulsis, vel earum asperitate, industria aliqua emollita, vel forsan herbas in sa-scem collectas myrrham redolentes. Verum siue sequamur hanc, vel priorem expositionem, quae videtur probabilior , nulla ex his nobis aduersatur. Qui dicimus, verba haec esse sponsae bland lentis dilecto suo: vehemens enim amor nequit ita comprimi, quin aliqua-do in huiusmodi blandulas voces erum. pat, de praecipuὰ inter connubial ia gaudia, unde de simili sensu accipi posse illud
praecedens effatum eiusdem sponsae, Narisdus mea dedit odorem suum , tam supra i dicaui . Quare prae aff euis tenerit udiis et , ut intimo cordis aff.ctu illum amis plectar. Huius expositionis laudatii A. mum Patronum adduco D. Thom m in opusculo de Sacramento Altaris cap. 6.
Ad eo eruationeaut Linquit Ibnitatis an ma, incorruptionis bona vita valet eιbis M. Cantic. i. Fasciculus Ῥrrba di tellus m a mibi, sicut enim myrrha incorrupta
seruat corpora, sic corpus Domini pu f
Lazarum quatriduanum, atq; adeo in vermes,& putrem materiam breui resoluendum i mortuis excitauit Dominus Seruator noller, sed de mensae conuiuam voluit; Fecerunt autem ei coenam Iovi. IC
ne sponsum noua nupta demulcens, sie B ibi, Martia ministrabat, Labrus Nero eum alloqui videtur. Tu gutta suauiter spirans , tu sorida serta, tu myrrna fasciculus ad cordis mei solatium,ad pro pellendos vitς inimicos languores,unde par est, ut pectori meo te adstringam.
siculus myrrhae dilectus meus mihi , inter ibera me
Enucleatur sensus spiritalis Eucharistiam respi
Sacra Synaxis contra vitiorum putredinem est antidotu , atque spiritalis vitae refocillatio.
Yrrham ea dote pret stare, quae 3c corruptioni retastit, de animi deliquio succurrit, satis constat ex supra adductis in ex-
unus erat ex viscambeistibus cum est . Io.
I a. quae mysteria docere nos hic volute sapientissimus Magister ρ Sanὰ Christi mensae accumbere quid est , nisi ad Eucharisticum epulum admitti.quo se ite tandus est rediuiuus Laetatqs, scilicet homo fragilis ad vitam spiritualem restitutus ne in peccatim )rtem te incidat, atque vitiorum lepulchro miserὸ puri
Similiter filiam Archisynagogi ubi ad
vitam reuocauit idem Seruator noster, cibo refocillari mandauit, O .ixta dari illi manducare. Marcis. quem locum de Marc. s. Dominici corporis edulio exponitChrysostomus hom. 7. in Marc. quo roboram Chrysost. dus est homo, ut in vita spiritali, quam habuit per gratiam, permanere potuit. In gentem illam turbam,quam triduo comitem habuit Dominus noster, am plificata septem panum, de nonnullorum pisciculorum substantia pauit in deserto,animaduertens homines illos ieiunos non satis virium habituros ad perficie dum iter in patrias aedes . Misereor IUer Mire. . turbam, quia ecc/ iam triduos linent me, si dimisero eos ieiunos in domum suam, deficient in via, Oe. Et interrogauit eos: Quot panes habetis 3 Qui dixerunt ; septE. Et praecepit turba discumbere super tcrram. Et accipiens septem panes gratias agens se positione litterae. Quare D sit. O dabat discipulis suu ,πt apponerent,
dum sponsa Eucharistici conuiuij sacrum dilectum celebrat his
verbis: Alligamentum gutta, seu Fasciculas myrrha, virtutem, quam ille effundit, maximὰ in Altaris mensa labefactantium culparum expultricem, Ze spiis ritalem vitam mirifice restaurante insi-rmat . Quasi dicat: diuinus amator meus
sub lactis accidentibus ita me spiritali. ter consortat ,& i criminum infectione vindicat, ut non dissimilis mihi videaturin yrrhae , quae de vitales spiritus fugiem tes reuocat, de putredinem i rebus, qui-O apposuerunt turba. Et habebant pisciculos paucos: est' ipsos benedixit, o iust apponi. Pabulo illo Eucharisticum cubum praesignatum fuisse satis explor tum est; quo nisi confirmentur mortales in via, scilicet incursi humanae vitae, qui dirigitur in patriam caelestem , languescere, de deficere solent. Hugo Cardinalis in cap. 6. Ioan. in- Η 'go Cut uehens acriter in eos. qui negligunt ac- ' cedere ad sacram synaxim. sic loquitur: Tales a fonte plenitudinisgratia tu e liuia dant, O ideo non est miramis crescμπι.
149쪽
i 18 Fasciculus Myrrhae, ct c. cap. I. Ver I. I .
more 3 Equidem sicut scirpi, cum imbriudefectum patiuntur, vita ditat Omne amittunt. ita homi ne s, qu fluent O gratiae Eucharistici Sacramenti saeptiis non irrigantur, omni spiritali vigore infeliciter de stituuntur . Quod velo per Sacramentum Eucha ristiae praeseruetur homo i peccatis , habetur in Concilio Tridentino sess. II. C.
Cone. Ttu a. ubi dicitur. Iumi autem voluit Sacra-d x. mentum boe, tanquam spiritalem animarum cibum, quo alantur . edi confortentur viventes vita illitis, qui dixit: Qui manducat me, O ipse vivet propter me, tanquam anti dotum, quo liberemur a culpis quotidianis, Er a peccatis mortaltibus praeseruemur. Sed lhic occurrit
THEOLOGICVM. De necessitate Sacramenti
An vita spiritalis diu pers stere possit sine Eucharistica
I Uando neeessaria sit sum. ptio Eucharistiae ex praea li cepto diuino, vel Eccle-.3 siastico, alibi dicemus:
Eucharistita resectio sit ita necessaria, ut no posisit homo diu pcrseuerate sine ea in hac mortali vita in statu gratiae iustificantis . .eodusi. Dico primo, non esse simpliciter ne. zasi is ostr riam sumptionem Eucharistiae ad Deiret M. conseruationem vitae spiritalis. Eth co. cessat a s d munis Theologorum sententia, te patet, tonse u quia vita spii italis , quae consistit in gration m vi' tia sanctificante, potest etiam conseruaritae sp per alia media, ut sunt pii affectus erga Deum . dolor de peccatis, caeteriq; vi tutum supernaturalium actus. Coelus, Dico secundis,esse adeo utilem sacram Eu haristia synaxim , ut dici possit. moraliter ne- est adeo uti cessariam esse ad perseuerandum in gratis, o tia. Iti Suareet tom. 3. in 3. p. disp. 6I.
yi sedi. p. probari potest primo ex Conci- π, ta lio Guilonensi a. sub Leone III. celeis
brato anno Domini 8I3. ubi cap. 66.hας pineumn habet. In perceptione corporis, fan' du in ira.guinis Dominici magna dferetio adhibenda ria. est, cauendum est enim, nesi nimium in longum digeratur. ad perniciem anima p ui Th. 'neat,dicente Domino: Visi manducaueritis
carnem sti, hominis biberatis eius fanguinem, non habebitis vitam in vobis. Et Optime accinit Cyptianus exponens LyrP-- orationem Dominicam, circi verbum ilis lud, Panem nostrum , subdit. Vt mari' Rum est eos vivere, qui corpus eius atri gunt , edi Eucharisitam iure communicationis ace*iunt, ita timendum est, O oranda, ne dum quis abIlentus separatur a chrisi corpore, procul remaneas a falare . Et quidem quod mota liter sit necessarium hoc Sacramentum, ex eo etiam laiatis conitate potest, quia illud remedium moraliter eli necessarium ad effectum, quod Deus instituit, ut ordinarie homines illo uterentur ad i Ilum effectum, sed ad effia ctum perseuerandi in gratia,N Vitandi peccata mortalia Deus instituit hoc Sacramentum, ut patet ex Coucit. Cone. 6. Trident. uess. I 3. cap. a. ergo. Et per- denti pende dum est, quod iclem Conciliu sessa I. cap. 3. ait, fideles communicantes
sub una specie nulla gratia ad salutem necessaria privari. Et nota, quAd vocatur gratia necessaria, quae consertur ab hoc Naciamento; non quia haec sit gratia iustificati nis. quia hoc Sacramentum non est institutu ad conferendam primam gratiam, licEt eam aliquando conferat non ponenti obicem, ut diximus supti in explicati ne vers. 1. Similiter nec dicitur necessaria, eo quod realis susceptio Eucharistiae sit necessaria necessitate medij ad salutem, nulla enim est talis necessitas, ut suppono hic. Nuperest ergo, ut i Tridentino dicatur necessaria gratia, quae confertur ab Eucharistia, quia illa est medium, non quidem simpliciter necessarium, sed ordinarium, di moraliter necessarium 1 Cuenim hoc Sacramentum per se sit institu- tum , ut conferat homini singularia auxilia ad euitanda peccata, de perseuer dum in vita spiritali; hoc autem cum
homo dissicil8 possit assequi fragilitati
subiectus credibile em n no est, si negligat hoc medium facile lapsurum . Quod etiam indicatum fuit Io. 6. ubi saepe di- Ioan 6.citur, Panis vivus , & Panis de caelo descendens pro saeculi vita; hinc enim colligitur similis aliqua ana logia inter huc
Panem, id eum, quo nutritur vita corporalis, ad quam conseruandam sicut est medium ordinai tu . licet enim sine pane colat uari possit,dissiculter in ita ad cor
150쪽
seruandam vitam ammae panis Eucharia Λ cegnouissent tarba, secuta sint illam: σλτ parassticus est medium ordinarium, de quasi moraliter necessarium, est tamen differentia inter panem hunc Eucharisticum. Fc panem corporalem,quod quando eius usus impossibilis est , eius votum aliquomodo suppleat, ut docet D. Thomas P. s..quaeli. 63. art. 3. ad a. quod de pane orporali non verificatur. Λduerte .auxilium,de gratiam praeseruationis i mortalibus, non ita ella ab Lucharistia, quasi accipiens Eucharistiaminiat ibi I iter praeseruetur a peccato mo tali,id enim est contra experientiam,sed quia insallibiliter habet auxilium abundantius , quo homo potest se tinmunem excepiι eos, i loquebaitur illis de regno Dei, o eos, qui cura indigebant, fatia . & paulo post. Faeue ιlios discumbere per conuiuia quinquagenos. ει ι ta secerunt. Et discumbere fecerunt omnes Acceptis autem quinque panibus. O duobus ριμιbus res exit in lalum .eν benedixit illis: O fregit,
O distribuli discipulis suis, ut ponereοι an
ii turbas. Et manducauerunt omnes, o D
rurati sunt. Lucae cap. o. Quid myttice hie docemur λ Sane resectione illa prae- adumbrata fuit Eucharistica alimonia, cuius virtus in fugandis morbis quam Eutharistioessicax sit, ut mundo praemollitraretur , i U P a
congruum valde sitit, ut ab illis turbis I
re Sacramenti insallibiliter datur auxi .lium, sed non est insallibiliter essicax.
Fasciculus mTrrirae dilectus meus
mihi, inter . bera mea commorabitur.
Virtute sacrae Synaxis propulsantur corporei morbi, etiam contagiosi.
Yrrham mederi pluribus morbis docent Dioscorides lib. I. cap. 67. dc Aponius in hunc versiculum , dc medicinalem eam nominae absolutὸ Aristoteles Problema .sect. Ir. e aduersum venena plurimum pol se docet Hieronymus , siue alius Auctor Commentariorum in psalm. in illud psal. M. MIrrba , ' gutta, σ casia Oe. immo de contagium propellere asseri pCaelius Rhodi ginus lib. 1 . cap aa. Levulnus Lemnius lib. 2. de oc itas naturae miraculis c. si . Raare spiritalis sponsa, Mitib ν: asellis Mulier illa, quae morbo sanguinis immoderatὰ profluentis iam duodecim an norum spatio confirmato afflictabatur, ut extremas partes veilis, qua Christu indutus inced bar, tetigit, ill ico conualuit. Et ecci mulier, qua sanguiuis fluxum patiebatur duodecim annis, accesι retro, tetigiι fiariam vestimenti eius. Mariti. cap. s. sed si fimbra indumentorum Seruatoris nostri liberare potuit tremi nam ab aegritudine inueterata, atq; l medicabili, quid de eiusdem Domini nostri carne i perandum erit Z Discamus a Paschalio in v. Matthaei. Audiat , in quit, christianus quilibet corpus christi de C Altari participans, qua ut ais re eo possit --
rnere meticinam . quando mulier tautam ra
puit de sola cbristismiria fanitatem. In Pammeade, quae est C sarea phi lippi. insigne prodigiti de virtute Chri
sti in curandis hominum morbis recenset Eusebius lib. . Eccla fias . his .cap. Iq. cuius haec sunt verba. Verum quia Vrbi Euseri huius sicimus mentionem, iussu n videtur sommemorare etiam illud mea, quod historia dignum duximus. Mulierem, quam an guinis prouum t orantem a saluatore cu ratam Euangeliis tradiderunt, huius Vrbis
ciuem conuat Dipe; don usquὸ eius in ea eii nunc ostenditur; pro foribus Nero domus i sus, basis quadam in loco editiore collocat dum in Eucharistico epulo dilectum suu D montiratur, in qua mulieris ipsiui velut ge- alligamentum guttae,seu fasciculum my riata appellat, virtutem illam .quae de ipso Christo exibat,de sanabat omnes prodit. Quasi dicat: Dilectus meus est uni. cum solatium , de praestantissimum ant
dotum adue sus quolaunqιcor oris languores , etiam pestiferos, unde aequum est, ut illum pectore meo foueam.
Inter turbas , quas Christus dilatata quinque panum substantia in deserto Bethsaidae refocillauit, quicunque adiauersa valetudine vexabantur, sanitatirtius ab eo laetant restituti. ad Od cunambus protioluta palmasq; Iuppliciter te dentis imago are videtur evro a.
vcris alia aere nihilominus f a salua habitu viri stola emptE circumdati, O dex erammAlieri porrigentis. Huius ad te es statuae basi herba quaedam noua specie nasciιur, quκ cum exorta fierit,exerticere usque ad stola ιllius aerei indumenti fimbriam silet. quam cilmsummo vertice crescens hreba contigeris , vires inti ad propellendos omnes morbos, languoresque conquirat, iIa H qua
cunq; illa fuerit infirmitas est oris , baussu euomadesa iiDlutarii araminia depella