장음표시 사용
191쪽
Quando Eucharistia producat in communicantu gratiam.
An Eucharisti cum Sacramentuproducat suam gratiam, vel quando ore sumitur, vel quando gutture trai)citur, vel quando
MITTO eorum sente-tiam , qui putant hoc
suum effectum in illo instanti manducationis,
in quo homo est melius Λ illum indivisibilam gutturis, post quem
terminum est manducatio,& hanc probabilem putat SuareZ cit. Λlij existimant gratiam conferri ab hoc Sacramento,quando sacrata hostia. vel aliqua eius pars, ita transijt terminuillum diuidentem,siue stomachum a gutture, siue partem virum ab alia eiusdem gutturis , post quem terminum dicitur
cibus manducatus,cum antea solum ei et manducatio inchoata, ita tamen, ut cis
bus a reliquis partibus reuocari non possit ad os, sed debet remanete etiam aliis partibus non transeuntibus . Ita Cardinalis de Lugo disp. ia. de Sacramento Cardin. de Eucharistiae lect. a. Pro solutione Luw.n Notandum primo, certum in hac re esse , quod Sacramentum Eucharistiae contei t gratiam in ipsa manducatione, quod aperte docet D. I homas disp. 8o. art. 8. ad 5. & patet ex Scriptura Ioannis 6. ubi manducanti Christi cor pus effectus ipsius Sacramenti promittitur his verbis . frui manducat me , o ipse vivet pro' Ioan. G
Notandum secundo, manducationem huius Sacramenti, quae requiritur ad es-fectum ipsius Sacramenti, accipiendam esse iuxta communem sensum homitum, qui existimant manducationem esse , quando cibus ab ore traijcitur per guttur ad stomaclium: sola autem sumptio
dispositus , quia est sine C cibi in ore non est manducatio comple- fundamento, & merd voluntaria, It cum haec res ex sola Dei voluntate pendeat, neq; sit unde colligatur Christum volui Lis inllituere hoc Sacramentum, eadem facilitate, qua haec sententia asteritu r ,potest etiam reiici. Aliqui affirmant Sacramentum Eucharistiae conserre gratiam, cum primu est in ore. Fundamentum est, quia dicitur tune vere manducari; quam sententiam non improbat vasqueZ to. 3. in I. p. disp. 2o3. c. a. num. I . dicens negari non pollis, species vere manducari . cum sunt in ore, se intri dentes conteruntur, iuxta significationem verbi, manduco I
subdit vero, decerni non posse, virum DEucharistia , dum est in ore, an vero istum dum traijcitur, vel solum in stomacho gratiam operetur , cum hoc solum pendeat ex Dei volimrate Alii existimant Racramentum Eucharistiae producere gratiam, cum primo tangit stomachum . Ita Coninch. dub. 2. in art. I. quaest. N. 3. p. D. Thom. &indicat sua reZ tom. 3. in 3. p. disp. 63. Dct. q. g. Tertius modus . Alii docent hoc Sacramentum tunc operari gratiam, cum primis eius superficies peruenit ad punctum, siue terminuta, neq; enim d icitur manducasse panem ille . qui acccptum in ore, velitatim extraxit, vel a liquandiu detinuit, & postea eiecit; hic enim ab Omnibus exi.timatur ieiunus . I dcm iudicium de vino ore de-tcuto, di non traiecto, sed pollea Mecto. Verum licet , quando alimentum ore ςxcipitur , de dentibus conte Lur , ac comminuitur, non possit uici manduca tio inchoata,quae postea completur, cum alimentum sic commin; Ium cooperante lingua per crcbiam agi atione , di adi uante gula ,i vel oesophago, & concumrente etiam virtute attractiva degi
se, Dico, probabilissimum mihi videri,Sacramentum Euchatistis gratiam operati Eucharistin in gutture, nimirum quando pars sacra- produci etae buccellae pertransiit terminum alique t Mi , dximia principio gutturis, quod pie, se probabiliter credi potest sub indicari etiam hostia a sponsa sacri conuiu a his verbis i Et
fluctus eius dulcis gutturi meo ; ubi eam loqui de Sacramento Eucharistiae grauibsimi expositores tradunt, quos attuli in praece dentibus notulis. Probatur quia effectus huius sacrame-ti, ut supra diximus , promittitur manducanti, sed dum quis deglutit sacratam hostiam,
192쪽
. a. 'Disquisitio Unica de EucharistiaesI 1 si
hostiam, vel eius particulam , dicitur manducare, ergo Sec. Minor patet excommuni hominum existimatione , &etiam ex usitato loquendi modo; homines enim quando cibum traiiciunt per
guttur , nominantur manducantes, lelicet sorsan eici possit, quod duret manis
ducatio moraliter late sumpta, quando cibus attingit stomachuin, de quamdiu in eo perieuerat , non tamen ita proprie, sicut quando traijcitur cibus per guttur. Confirmatur primo, quia satis conlanistaneum videtur bonitati Seruatoris no stri ad sui communicationem maxime propensi, ut hac ratione voluerit instituere Sacramentum Euch tristiae , ut statim ae sacrae species traij cerentur Perguttur. antequam stomachum attinge rent, gratiae dona communicaret.
Confirmatur secundo, qu ia si Christus
in Sacramento Altaris diuitias sui amo-Di K, ris veluti estudii, ut loquitur Tridentinum, certe ingentis amoris est prompte, Zc, celeriter munera sua largiri ; & est proprium libenter facientis cito facere , quin immo tantum gratiae lolet ad ij ci in benefaciendo, quantum morae demitur, ergo verisimile omnino videtur,quod itisuerit institutum Euchari tiae Sacramenis tum , ut conferat gratiam statim atq; sacrae species transelint terminum alique in principio gutturis, antequam ad ii
i.obiectio Sed obiicies primo, si Sacramentum
confert gratiam, quando traiicitur per guttur , ergo non confert gratiam etiam eo tempore, quo sacrae species perseuerant in stomaςho, quamuis augeatur dispositio illius . qui Sacramentum suscepit, quod supra affirmauamus ad ver sic. Duminet Rex in accubiιu Do . Cant. c. I.
x M iosio Respondeo prim6. hane obiectionem etiam fieri posse contra eos , qui asserunt
conserre gratiam hoc Sacramentum . cuprimo attingit stomachum, de praeterea gratiae etiam augmentis producere crescente dispositione illius, qui Sacramentum susceperit , toto tempore, quo per seuerant species in stomacho. .ῖs posio Respondeo secundo. negando consequentiam, & dico Eucharistiae Sacrame- tum esse institutum ad modum cibi , cuius manducatio,vel susceptio non est virtus agendi, sed tantum condit io, & applicatio ; ergo sicuti cibus operatur non solum quando traiicitur per guttur , sed etiam toto eo tempore quo est in stomacho; ita dicendum est Sacramentum Eucharistiae conlarre gratiam nutrimentalem, non solum quando traiicitur per
guttur. Sed etiam toto eo tempore.quo
ipsum dura in stomacho, si augeatur di LV ati Euclarist. Amres. Tom. I. positio illius, qui Sacramentum suscepit; siquidem ibi adhuc totum est Sacrame tum, id habet virtutem suam activam ἔα ex altera parte subiectum est melius dispositum: Causa vero necessaria de
bitὸ applicata passo melius disposito
nouum effectum operatur proportionatum meliori dil positioni passi.
Dices non esse in omnibus requiren- Instantia: dam proportionem, vel paritatem inter cibum naturalem, de Sacramentum Eucharistiae, alioquin sicut cibus naturalis tune solum nutrit, quando corrumpitur,& conuertitur in substantiam aliti, sic etiam dicendum videtur Lucharistiae Sacramentum non conferre gratiam nutrimentalem, nisi quando species Sacramentales incipiunt corrumpi; sicut igitur in hoc ,Sacramentum Eucharissiae cibo naturali non aismilatur, ita non est admittendum idem sacramentiam deinbere operari toto tempore, quo durant species Sacramentales in stomacho,quia
in hoc re vera non assimilatur cibo naturali, qui non semper nutrit , dum est in stomacho, sed quando corrumpitur. Respondeo non assimilari quidem in So utio omnibus Sacramentum Eucharistiae cibo naturali, quia cibus naturalis conuerriis tur in substantiam aliti, sed cibus Euch1risticus, cum sit eibus vivus, de vivificantem vim exerceat, non transmutatur in
substantia manducantis, sed potius trasemutat m Inducantem in se , ut benὰ docet Augustinus. Ariustin. Quo ὀ satis consentaneum est, ut cubus:vitalis non solum ita tim atque applicatus est per manducationem homini conserat gratiam , sed etiam toto eo te pote, quo detine tur,le hcmo melius d i L ponitur ad recipiendum vitalem illius influxum.& virtutem spiritaliter reficien e . Caeteriim, ut nostra ratio subsistat de paritate corporalis refectionis cum Eucharisiica in hoc, quod sicut corporalis resectio non solum quando de.
glutitur, sed etiam toto eo tempore, quoi detinetur in stomacho; ita proportionaliter Eucharistica resectio consert gratiam non modo quando traijcitur peruitur , sed etiam quando de .inetur inomacho adueniente meliore dispositione subiecti; rem ita declaro. Verum quidem est, quod completa nutritio fit, quando conuertitur alimenti substantia
in substantiam aliti , sed addo nutriti
nem, seu vitalem restaurationem etiam
aliquam fieri, si resectio subtilis substantiae , & efficacissimae virtutis, qualis est v. g. elixi r vitae, sumatur; quando enim traiicitur per guttur, de quando est in stomacho,tanguentes spiritus vitales ex x citat,
193쪽
1sa Introduxit me in cella, ct c. cap. a. v.
citat, restaurat, clauet,&sic vitalis vir- Λ tur, transiit terminum praedictu in prinistus reuiuiscit in hoe, & haec vivificatio est e Sctus illius reiectionis sumptae, Usumcit, .l aliquo modo in re nostra se rue tur assimilatio inter resectionenaturale,& Eucharisticam in ordine ad operandii. Obijcies secundo, si Sacramentum c6a . biectio fert gratiam statim atque pars sacratae holhiae transiit terminum alique in principio gutturis , sequitur quod alia pars Particulae, quae nondum transiit, quando
postea transibit, nihil gratiae conisret; Sed hoc est falsum, eigo; Maior patet,
minor probatur, quia etiam altera pars hostiae verdeit Sacramentum, & per c
stquens debet signa Mare, & signi Mancipio gutturas , de primo tangit partem immediate lubsequentem eiusdem gutturis, moraliter censentur omnes ea
dem partem tangere, de iam esse ma ducatae, atquὰ ita simul omnes possunt operari, licet non in te ligantur esse applicatae, nisi mediante aliqua sui pa te, siue aliquo indivisibili ; sicut etiam si
ignis palmaris v. g. tantum secundisi aliquas sui partes extremas sit applicatus passo, aut ligno existenti intra sphaeram eiusdem totius ignis., ita secundum Omnes sui partes agit in lignum , ut etiam partes non immediate taneentes lignu, in ipsum agant. Poriis quando dicimus do producere gratiim, stu hac altera B illas particulas successive sum p as simul pars holitae, cum non transiit tunc , qua do prima pars pe rtransiit, 3c tunc gratia fuit collata, non potest producere eandem gratiam, ac proindὰ vel eam nosignificat vel eam significat,sed non producit . undEn lsum erit, quod Sacrameta e Sciant id , quod significant ;& eadeobiectio fieri potest, si quis plures partiis culas successiuε sumat; idem enim dici potest de lacunda particula, quod de altera parte hostiae, quae non transiit, qua-do prima transiuit. Respondeo negando maiorem; qua-
Responsio. nam autem ratione per alteram etiam partem hostiae gratia conseratur . decla. operari omnes, quando una ipsa tu tranis
si it praedictum terminum sutturis,& priamis tangit partem immediate subsequetem eiuldem gutturis, sensus est , quod Deus intuitu non soli is illius particulae, quae transijt praedictum terminiam qu turis. Se primis transiit partem subsoquentem eiusdem gutturis, sed etiam reliquarum , quas Deus ipse prxuidet sumendas sumptione faciente untim mora liter, clim sumptione primae particulae eonferat gratiam,& reliquos effectus, qui per hoc sacramentum causantur, at que ex his patet, ira sin aulas particulas successiuὸ sumptas significare gratiam,viro: quando sacrata hostia sumitur per C etiam eam prod eant saltem moraliter, modum uniuet resectionis spiritalis &unius Sacrameti moraliter sumitur; unis de quando ostia secundum aliquam sui partem trassit terminum illum . quem diaximus, censetur etiam moraliter altera
pars transacta; se sic per illam alteram partem confertur etiam gratia . quod ex his qaae subnectam, magis liquebit. Quando vero plures particulae sumuntur succe muὸ, ita ut recipiantur per modum unius refectionis spiritualis, de unius Sacramenti moraliter, tunc quamuis sumptiones particulares sint plures physicὰ .
sunt tamen una moraliter ; ac proindὸ particulae illae substantes sumptioni moraliter viii, perindὰχ habent moraliter D loquendo, ac si physicε essent una hostiar quarὸ sicuti si essent una hostia, Ze haec tota simul physicὰ pertransiret praedictum terminum, & immediatὰ attingeret partem gutturis subseque iis, licEt attingeret per aliquid sui induvisibile, diceretur tota pertransisse , &attingere praedictam partem immediata subsequentem termiuo dicto; sicut tota sphaera d icitur tandere planum, licet per
aliquod sui indivisibile tangat illud; ita
etiam cum una particula, cum qua tu
cessive modo supra explicato aliae sumu- qui discursit; n ulto magis fieri potest de
partibus componentibus eandem hostia
Introduxit Me in celtim vinaria , ordinauit in me cbaritatem. Vet f. q.
Indicatur sensus ad corticem litterae.
Rosequitur sponsa huius epithalamii indieare delicias, quas semper maiores percipit a profusa amatoris fui magnifice.
poti stimum se ab eo introductam in Iocum geniali epulo desti.
natum , quem cellam vinariam mei
phorico sermone nominat, ad insinua dam summam, qua ibi repletur, hilarita tem , qualem efficere solent falerni compotationes in apotheca vini; Domvem mille voluptatum delinimenta ibi
experitur, dum sibi obsequia non imodo
a famulorum turmis, sed te a conuiuis nobilitate primariis exhiberi, cumulata videt, non immemor suae conditionis ,
nullo gentilitio splendore clarae , nonnum
194쪽
Notulat des ueharistia, i is 3
opum asiluentia 'samosae , tot bonorum A praeelarus, inquit, est ealis iste, quam reti
authorem admiratur vehementem dilecti sui amorem , cui se non posse non succumbete fatetur. Introduxit me in rellam vinariam , ordinauit in me charitatem'.
Quasi dicati Adeo mirificis voluptatibus. honoribus inconnubiali symposio assicior , ut similis mihi videar ijs , qui suavillimis in cella vinaria generosi lyaei haust is poculis inebrianture'Unde sicut illi i .ini violentia superantur, sic & ego ab amoris impetu.
Introduxit me in cellam vinariam, ordinauit in me charitatem.
Enucleatur sensus spiritalis Eucharistiam respiciens
NOTULA I. In Eucharistico symposio pius
conuiua spiritaliter inebriatur.
cramento locum hunc exponit D.Thom. opusc. is 8 serm. 3 o. cella νι ca ria i inquit, ect Ecclesia , ubi propinatur ealidum vinum sanguinis christit, ad accendendum corda dilectione Dei.o proxi- cmebrarL mi. Non dissonat Genebrardus hic , cuinius verba haec sunt. Per cellam vina iam Hebraei fanctuarium vel altare, ubi libabatur Domino, aecipiunt, eo quod in sacrificiorum libaminibus efunderetur vinum: nos a cana Dei, qua animos hominum inebriant'. vel sacramentum calicis , quod latiscat
Deum, homines. Iud. ri. Num continet
sanguinem Christi pretium nonrs redemptio nis . Idem insinuarunt Nyllenus . Plel-
lus,& Pascha fius Radbertus, quos se,quitur Martinus Detrici in hune versicuIum, a Terens. I emet Rex sponsus me introduxit in apothecam vini, boeeu, iussit introire ad Altare Dei . O illi e fumere calicem salutaris Domi ahqui Deum latificat, qui hominem vivificat. QuarE praemisso interpretamento non alienum est, si dicamus , sponsam sanctissimi Epithalamii depraedicando se ineellam vinariam introductam a dilecto. binnuere pre claro illo calice inebriante hausto , spiritali ebrietate correptam esse: consona habet Cyprianus serna. de Coena Domini. Qua
Oxati Eucharan. Amores. Tom. I. giosa est huius potus ebrietas , per qua Deo accedimus. O qua retνo furit obliti ad ante riora extendimur .non habentes sensum huius munci, sed diuitis ρ paratι delιcιas contemnentes Crucι hyemus, Ianguinem set mus O intra tria Redemptoris nostri vulneis ra figimur lingua quὸ ιnterius exteriusque rubrιcati a sapientibus huius faecuti iudicamur amentes, quia Religionis huius abisserentes mandatum, que Mid retro abeunt, o asecretis diuinis omnium intra se of eriorum continenribus summam dissugium ,σ
Filii Iacob in Aegyptum redeuntes
pro asportanda noua alimonia, consum in
B pta iam quae prius fuerat transuecta, a Iosepho Datre annonae praesecto excepti,& ad conuiuium admitti, ad hilaritatem ita crateras haulere , ut de illis sacra historia dicat. Biberunt, o inebriati sunt cum to . Gen. I. Epulum illud ex commini Patrum ueclaratione, idaeam expressit Altaris mensae, in qua Eucharisticum poculum deuote sumentes ab illius feruescenti virtute incalescunt usque ad ebrietatem spiritalem,hoc est, ab amoris vehementia ita quandoque occupantur, ut extra se acti videantur.
Dauid ille, qui Regis personam pro
dignitate sustinebat, & decorem , quale supi emum Monarcham decet, tum solio C sublimi residens , tum incessu graui pr grediens, amplissinio satellitio, εἰ famulorum turmis it sui obsequium paratis,
comitatus . fastu omni . de amictu splendido depos o . regalique maiestate eliminata, tripudium agens ante arcam, frequetes di insolitos saltus edebat, linteo vili cinctus,miidano iudicio inter fatuos, te contemptim lex homines numerandus visus est. David fallabae totis viribus ante Dominum ia. Porνδ Dauid erat ac emctus ephod lineo, de paucis interiectis. Cumque intrasset Arca Domini in riuitatem
David; Michol filia Saul pres' ciens per fonestram, vidit Myem Dauid μιβItentem, atque saltantem coram Domino , O despexit D eum in eorde suo. de paulopoli sic subnectit sacer textus . R uersa3 is est David, ut benediceret domui fuit O egressu Michol filia Saul in occursum Dauidiali r quam gloriosus fuit hodie Rex IDael dsoveratns
se ante ancillas feruorum suorum. nuda tu ι es, quasi nudetur unus defcurris. Reg. a. cap. 6. Arcam illam typum tu ille sacrosanctae Eucharistiae docet Gregorius, Beda in eap. s. i. Reg. D. Cyrillus Alexandrinus lib. p. de adoratione , 8e lib. q. Ioan . cap. 28. l 1 Hieronymus, D. Am.
brosius , D. Augustinus ad illa verba. Morate scabellum pedum eius. Psal. 98. X a D.BO.
195쪽
Maaza A enti S. David audem aliaenica v nucia ius la itans.& propterea vilis, ta insipiens iudicatus a Micholuiiuu. lacruui Oloriliauit animae deuotae, quae
impeta Ani ris Eucharistici adeo fertur, via nescientibus diuinae dilectionis vires infatuata iudicetur Pro alimonia , quam a Iosepho sperabant filii Iacob.ad patrios lares transuectanda . asinos secum detulere. Sed hoc mytherio vacare existimabimus f Equidem Ioseph rem foementariam dilir bu nS, D. Ambrosio interprete lib. de Ioseph cap. D. Christum praefigurauit hucharidi iis pabulum fidelibus suppeditates p Ubi ergo ru s ζ bi coni tum Z Amor e .
ubi matronae accor 8 Sed amor caele itis testi, sine sine mundanae lapientiae legibus Opera- mu dantiatur.. Recte Chrysostomus hom. e. In pientiκ l Mattit. Ita baccharι coepit desideras exugiis PhM Ol 'rata chrasi .LUς tu .i n Uc LMari a N Chlysost. Marthae soror crinibus solutis recumbens in
ad Christi pedes lacrymis x tabus illos diruens , propriis capillis abstergens ,&d osculans, δ liquid de amorosa vi Setua toris nostri aliquando futuri sub Sacramento praesens. 8 Ita sane docet Paulinus epist. q. cuius haec, alias adducta, sunt verba. Qua ipso1ὰ ωtatim,vivificums P vli panem ambus, o ore ae timuis . angvine tantem; a finias autem stolidum animal vi quoq: calicis, antequam feret calix sangui-
I im eo affectu ac cedendum audi
communiter vulgo reputatur. Cur ergo fili j Iacob ad vehendam a Iosepho acceptam tritici annonam asinos portitores adhibent λ nisi ut cogitemus, ad sacram Syn. xim eo affectu accedendum esse, ut vulgi existimationem, qua aliquando iv. dicamur vel insipientes . vel stolidi, nihili faciamus . Accinit nobis ex parte Drogo de Sacramento Dominicae Passionis .fVeniunt etab ,σ adsunt quasi alieni fratres tui , sed benign8 a propinquans eis . Uemunt ad te cum almis stultitia, tardia ratisfua, ct cum factis πacuis pra invia, sed non fossim frumento νFles eos, quiu Omeuuiam ligatam reddis in ore sacculι. &paucis interiectis subnectit. Vacui, oenutii veniunt ad te, ct tu remittis eos onu nos, o abundantes frumento sapientia tua. oecurrit hic D. Ambrosius lib. I. debenedictionib. Patriarch. cap .dilucidans illud Gen. 4; Lstans ad 'vineam pullum suum, ad vitem filι mi asinam suam. Hic. en, inquit, tIle alliga s ad vitem esimum faum, vinea villum asina sua, ut 3eruo, rem spiritus Sanui habeat congregatio nationum , an e rem si negligens, sed iam .dcανυ per c risum ,ο- visi ιui perpetua, hoe en Domino Iesu, qui ait. Ego Ium vi ,ris. Pater arrisua, veluti stactuosi palmiter,
quisna indissolubuibus vinculis Dei alligaremur. Ex his premo pro nostri discuta .sas pro potito, asinam suam ligari ad vi. tem, esse animam. stram Christo Ser. vatorii in sacra 4, uax i iungi charitari nexu ; ideo autem asina appellatur , ut nimitum aegre non serat, si apud mundii sectatores fatua, se asinae similis habe
Inuitata valido amoris stimulo Magdalena Simonis domu ingreditur . Ita nὰ sceminat nulla temporis . vel loci habita ratione, penetrat in extraneas aedes, i ter conuiuas soluto crine irrumpit, nec timet ab eis subsannari, ea hora maximὰ,
qua homines i crebris poculis lGale
nis, inculis D aenitιώs stratibarit, O in ip-IO corpore chrιIii Eorpus accestit. Perue nullὰ ad huius sanctae mulieris imitationem nos allicit insun tract. p. super Magni f. Accedas, inquit, d peccatrix ani- Gerson .ma christiana, valla μ verecuridia probrubeat . nullum in prico b inodum tenuisti,sta, maneas νeirὸ secus pedes recumbentis in hac Sacrata tali toma, laxa lacrynus,terrieapillis medιtatioη- Dnctarum , iunge oscula charaiatis: ste ut tandem merearis audire, fides ara: te Ialsum fecit, vade in pace Martyres, antequam ad subeunda tor menta a tyrannorum immanitate parata progrederentur, sacram Synaxim sumeis resolebant, ut tradit Crprianus lib. I. epist. 2. Nam quomodo, inquit , docemus, Cyprian. aut prouocamus eos in confestone nominis ,
DKguinem suum fundere, si eis militaturis
sanguinem Domini denegamus λ de epist. M. aii. Idoneus eis pn potest ad martyrium . . I ... .Eiῶqui ase Ecclesia nou armatur ad praelium, eo mens descit, quam non recepta Eucharistia Prec pit, s accrodu . Hinc tali in Dcum aluolei st rues bant, ut vitam, Ae ea
ae in pretio ibI mundus , nihili s hicientes , apud . profanum vulgum stul- testere cen*tc- Hirc respexit Augustinus e renens illud. Et ealia metis intorians, qumit clarus est. Fol .
196쪽
Adeo :n excessum ab amore suit raptus Christus, dum Eucharistiam instituit, ut mu diiudicio opus patrasse visus sit , quale ab ebrio, & demen
N cella vinaria, in Altaris scilicet epulo, ubi sponsa spiritaliter ebria remansit, & sponsus etiadiuinus inebriatus fuit. Admiratione iat an tibi ii ij cit hic loquendi in
dus p In mentem reuoca de eodem diuo amatore verba illa a Uate prolata . Et excitatus est tanquam dormiens Dominus , tanquam potens erapulatus a vino. Psal. 77. Ioseph cum fratri,is in conuiuio se exhilarantem ad ebrietatem bibule, in sacra historia innuitur. Biberunt, o in bricti Iant eum eo. Gen. 3. Sed fierineri titulus schola hujus belliset Religionis chri
stianae stultitia est aradente Lactantio a Madi postolum .awadicamus Iesum christum, Iudais quidemscandalum, Giscis veri stu ristiam ,sed quod stultum es Dei, sapientius es bominibus. Discιρ. Cur ea, qua coni munia sunt pro tota fide Chrastiana, nunc in ducis ad singularem materiam, quam tracta musὸ Mag. Ratio in promptu est.quia nat la videtur apudIUietes butus faculι maior, nulla absurcior Baltitia, nulla, qua magis ivituat sensus earnis , quam bac Iapientia Deι. CogniIum ess , quod latrator isse demens euomuerat adversus leges omnes,quod mala δεηι. Cbrisitana vero pellima, qua Desi suum quotιdιe comedit. B Pertimescens David, ne cognitus ab Achis Rege neci traderetur, prudenci consilio simulatae stultitiae tegumento se munivit. Immulauit os suum , impingebat in Utia porta, aestuebantque Alinae eius iubarbam, quas commotiones insolitas ν dens Achis Dauidem hominem infama Ium reputavit; sic enim adflantes Mi nistros allocutus est Vιiliti homi mi unum 3 Quare Uduxis is eum ad me Audesunt nobis oriosi, quod introduxi iis iiiii, τι fureret me pis ente ρ Reg. I. cap. i. Cuius quaelo typus haec Dauidis api' rens amentia i ,Certe illius, quλDI Cus, Chesari
sius iuxta saeculi ext illin. t tonet in dem n iuxta mu
ii auit iii sacramento Altaris instituen- di existima
Potui ,ut vir temperantia amantistimus, C do. Percipiamus hoc ab Arnoldo Car- Hodem d*no ςnsi de verbis Domini, declarante sti ait illud , Sitio. Γρc intimabant illa per bar- ' is ridire eo maxime tempore, quo annona ca
ritas cunctas gentes premebat, Ni luxume, adhiberet. & adeo largiter tale ni calices hauriret, ut temulentus fieret Equidem si ebrietas tamentum est tibiadinis, incentivum insaniae, venenum s pientiae,ut ait Ambrosius i ib. x .de Abraham cap. s. haec a Iosepho utpotὰ casti. moniae studioso cultore, prudentia , de sapientiae dono insignito exterminanda omnino erat. Uerum quidquid sit de phrasi Hebraea, ad mystica recurramus . Ioseph sedens ad madueandum cum fra tribus suis , recepta satis expositione Chri ilum praefigurauit Euchatallicae mebam Dauid Luen ei saliue quod contem- - Eucharistia da iseni a pro nis Sacrumsuta odimica , Arnold. O quasi arreριιιν, o fur hundi reputandi, C. M. esent horum dogmaιum discipuli, in ιnIeιιιctuatium muterioram Ministr . bcd.udi Augustinum luculeuxiora pro noli O Auzustin. scopo pronunciam em iii psal. 33-ia G, furor infanta vide ἰνν dare eaνnem fuain manducandam bominibas, est libenduin Ianguinem, ι deo quasi insanus pulatus est D , uid, quaη dixi ipsi r chis, arx PDHum . hunc mihi addolis,nouni ridetur . amaZmanducate carnem meam, oe bibite Ianguila eum Apostolis accumbentem, in cuius D nem meum . quamn utre videbatur, sed υ- institutione adeo potentillimo amoreri ferbuit , ut male percipientibus alti mum Supremi.Regis Sacramentum v Iuli ebrius appareret. Averroes Philosophi commentator, se aliquando locutus est. Mundum perainyraui, rarias sectas reperi, sed nullam adeo Histum inueni, qualis est secta Christianoris, nam Deum, quem adorant, centibus deuo rant. Quo mentem direxit Cancellarius
Parisien. luper Magnis tradi. s. partit. I.
ubi dialogum ias iuves sub personis Ma gistri,& Distipuli, haec habit. Mag. Hic
t histit si Acbis inranire videbatur, ides startu, O ignorantibus. Amor non videtur unquam sibi sati fecisse, nisi eo deducat amantem, ut ea peragat , quae insipientiam sapiant. Socrates, ut narrat Aelianus lib. vati histor. AElianus:
forte cis Lamprocle filiolo pueriliter lu- dens ab Alcibiade deprehensus, Si vehementer derisus es t at ipla , Non est, in- quit, ut me parentem cum filio ludente rideas immoderatius, qui ignoras parentum in filios affectum; tacebis itaq:
donec & ipse liberos genueris, similia
197쪽
quod insaniam prae sciebat esse
i 66 Introduxit me in cella, ct c. cap. a. V.q
tentaturus , c fortassὰ magis puerilia. Agesilaus quoq; ex ingenti affectu in ii.
beros suos aicitur aliquando arundine pro equo conscensa una cum pueris lusilla domi. Sic relati citatus Aelianus lib. I a. variar.ihistor. Uecordi et quis non arguet Samsonem,
dum bis detecta staudulent ia Dalilae, illi adhue fidere voluit, a qua postea in
manus Philistiorum traditus ab eis oculis orbatus,& illusus fuit presertur historia Iudic. I 6. Sed Samson deperibat Dalilam , de prae more suo amor non desistitit, quoaduth: pertraxit Samsonem ad sic operandum, ut vesania laborare vide. retur. Verissimum itaqι est , amorem
Sacra Synaxis charitatis seruorem ad normam Christianae disciplinae attemperat.
carminis interpretes locum hunc de ordinata charitate exponunt. Ab
his non longe discedemus, si dicemus, quod in numquam quiescere , donec emciat, ut B diuino symposio, quamuis ita incalescat amans amens existimetur : Talis iiiii Christi amor tradendo nobis carnem sua in cibum, &sanguinem in potum, dum induxit Christum ad instituendum Eucharistiae Sacramentum, quod insaniam prisciebat esse ab aliquibus diiudicanda, hunc extremum amoris gradum subindieauit Euangeliina illis verbis; c dilexisset suos, in finem dilexit eos. Io. 3.
Iapient ιa, inquit Salomon prouerb. o. unmolauit victimas Iaas, miscuit vinum, proposuit mensam suam, inuitat ad conuiuium, si quis est paruulus, Neuiat ad me . Et insipientibus locuta eri r Venite, comedite panem meum. Sed is quales com uas quaerit P Equidem,quod pueruli quandoque
admittantur ad symposium,non omnino incongruum est, quorum in moribus , &verbis plurimum gratiae,& festiuitatis aliquand5 esse solet, undὰ comeden tium iucunditatem excitare, Sc fouere polsunt: Quod vero insipientes sedeant ad mensam, in qua sapientia habet solium , non videtur opportimia; quae enim dicta sale, & lepore condita praeside sapientia digna, te ad obIectandos conue scentes apta ab illis expectari possunt Quae sit praedicta mensa, exponit Isid rus. Det Hylentia , inquit, constituit domum, sanctam Ecclesiam, in qua mactauit fui mor, ut cluabus pincedentibus notulis indicauimus, hic tamen intra fines co tinetur a charitatis methodo praescri-Pros; de quo charitatis ordine speciatim tractant Theologi cum D. Thoma a. a. quaest. Σ6. hoc itaque sanctissimi huius Epithalami; sponta insinuau;t his verbis, Ordinauit in me charitatem. Quasi dicat i Et si in Altaris mensa cor meum diis lectione ebulliat, donum ra me simul c5- ponendi actus imeos ad regula, qua vi tutum chorus diligitur, mihi largitus est
Ioseph Aegypti Prorex ad prandium
admittens fratres suos , ut cum eis iucu-dὰ epulare tur,discubitus ordine ad aetatis discrimen obseruauit . Sederant co ram eoprimogenitus iuxta primogenita sua,
Nihil est iii hoc conuntio: Euchar ist icum denotante, quod mysterio careat; con- uescentium ille ordo specialem ordinanis dae charitatis gratiam , qua sedentes ad sacram sympositam donantur, prasigna
Tli amar geminae prolis grauida ner uenerat ad templi vpat sendi,& eccὰ Zara unus ex pupulis E matris utero manum prius emitu, impulsu nescio quo praeueniendi in ortu Pharen germanum; Pa
corporis hostias , in qua moessit vinum fui . uuli grandem nisum n. signivit obstetrix sanguinis in Olice saeνamenti divini,' o. D alligata eius manui vitta coccinea. qua accepta statim tenellus in materna aluum1num retrahens , compresso celeriuspraparauit mensam. idest Altare Domini .
Insipientes vero ad illam vocati quinam sunt certὰ inudo stultescentes,ve Christum sapiant, maxime habiles sunt ad digne manducandum diuinum pabulum ab infinita Dei sapientia per amoris excessum paratu,
prorumpendi in lucem impetu primo dia nascendi si atri concessite. In tante antem partu avaraerunt gemini in utero: atq: in ipsa effusione uicantium unus protulit manum, in qua ob letrix liga it coccinum , dicens : Iste egredietur prior; Illa vero retrahente manum , egressus est alter . Gen. G ιν
38. Sub hoc portento diuini consilii a cana plurima obteguntur;:Ad aliquod ex his Investigandum procedamus praeuia Patrum explanatione,quasi iace pre-
198쪽
lueente in via adeo obi cura. Resticula Αilla coccinea Christi passionem adum-
bracam fuisse plures autumant, inter quos est Irenaeus lib. . contra haereses c. qa. FUnum, inquit, coccineum, quod quides pastoc bristi. Alfine huic interpreta. ment Oe it, si asseratur, coccineum illud insigne filisse praeclarum emblema sanguinis, qui in Christi passione tu it ella. lus, Se a communicantibus sumitur a V dE Zara ad tan i Sacramenti hieroglyphicum intra maternum ventrem retro. gressus,ne nascendi Ordn turbaretur,fra.
tri primatum de tu lit,quo facto admoni- Eustitistit risumus, quanta sutura esset Eucharisti civit in in- sacramenti virtus in humanis actibus humanis ae moderandis , Sc spiritui discretionis , or
zz I ii di δtae', charitati consormandis. simi, Ciuit tem Iersthontinam expugna.
titili eo turus Iosue , rationem , qua capienda hirundis. erat, a Domino fuit edoctus , nimirum circumlatione arci foederis septem diebus per circuitus murorum, resonante tubatum clangore; sed & idem Dominus, formam etiam praescripsit a militibus seruandam in ingressu ciuitatis , quand eius maenia diruta essent ad tumultus praecauendos, qui facile ex estraena martiali ardore excitari possent; modus au tem ad consuaonem euitandam tuit , Ut unus iusq; bellator eo tramite, qui recta progrediendo illi obvius erat, pergeret
Notula IV. de Eucharistia i QOrdinauit in me cbaritatem
Diuinus amor in sacra comam unione piam animam d norum affluentia vincit,& eam sibi deuincit.
Et bum hoe, ordinauit Ibellicum apparatum s nat, nimirum eum tu mae ad praelium recto ordine adiponuntur.
Adnotauit hoc eruditδCaspar Sanctius hic di-cςns. Omnium fere sensu metanhoramelse militarem; est enim pro ordinauit, Hebraice νυ i rar Diuis alat, Vexillum
eius super me charιras; id est, instruxit coistra me charitatem, tanquam aciem. Sumitur autem hic pars pro toto, vel signupro re significata, vexillum nempe pro exercitu: Quare iuxta hanc translati nem hae loquendi formula sponsa huius sacri carminis a diuino amatore in Euis charistico conuiuio munerum suorum aciem 'instructam sebindicat, eui libentissime cedit. Ordinauit in me chiaritatem. Sanctius. AELIn urbem. Dixitq; Dominus ad Iosue , ecc/ ' Quasi sie loquatur: T0t gratiae donis dedi in manu tua Iericho, O regem eius, om r nos fortes viros: eircuite urbem eunctι bel. latores semel ρer diem .sie facietissex diebus, septimo autem die Sacerdotes tollant septem buccinas, quarum usus ect in Iubilao, pra cedant arcam foederis , septie': circuibitirriuitatem.-sacerdotes elangent buccinis ἔcumq; insonuerit vox tuba longior, atq, ωnelsior,inin auribus vestris iner utrit,cou- clamabit omnis ρπulus vociferatione maxima, O fundιtas muri eorruent ciuitatis, ingredienturq; seguli per laeum , contra que steterint. Iosue cap. s. plura hoz hier glyphico mystica documenta traduntur, pro praesenti seopo unum seligamus; ni- amor mei dilecti in Altaris mensa me mismulat, ut sermam reserat ordinataec hortis ad me expugnandum, cui re lucta ri nequeo , 8e victam me trado. De cibo illo, quem ad relactionem Israelitatum d mma liberalitas demitto bat, haec habet sacer textus. Man8 quom, ros laeuitρer eircuitum eastrorum. Exod. 16. Ros hic manna erat, quia roris, de chris allinae guttae in coriandri seminis sermam conglobatae, speciem repraesentabat, ut cum Nycino, philone, Iosepho, probὰ aduertit super eitatum Exodi locum Cornelius a Lapide. Neque enim manna simile erat humori rorulento, St
miro in quod arca illa foederis Euchari- D liquido, sed simile rori concreto, & con
niam praefigurans coniuncta erat summa cum militum coordinatione cohibito Martis furore , At nimio victoriae gaudio moderato, quo symbolo indicatur, quidquid inordia nati esse potest. Sacram tum Eueharistiae elimina
glaciato , ut sunt grana grandinis, vel pruinae nocturno frigore condensatae, Scagglutinatae : sed cur per circuitum castrorum dicitur iacuisse Crediderim, ut Israelitae tanto beneficio, veluti ammtis obsidione circumuallatos se agnoscerent, atque ita Deo se omnino submitterent. Egregium sanὰ simulacrum diuini amoris in Eucharistico Sacramento, ubi tot amatoriis blandimentis, tot singularibus beneuolentiae signis fidelem ani. mam circumambit , ut eam suauiter subiugatam in sui amorem trahat.
Exod. LNνει Philo Ioseph . comes. a Lapide. Mannae ros diuini amotis in Ba eharisti eo pabulo si.
199쪽
Fulcite me floribus ct c. cap. a. Verss.
Destinarat Dominus celebrem illam, Λ nino superatam , S Dei seruituti manci
Iosue s. Diuinu filistaris eduliueaelestui .i
& toltissimam ciuitatem Iericho Israelitarum ditioni,& ad eam capienda quina essent adhibendi modi, instruitur Iosue,
nimirum foederis arcam circumducendo Per circuitus murorum. Circuire urbem
cuncti bellatores semel per diem; sic ficietis
sex diebus ; septimo autem die Sacerdotes tollaut septem buccinas, quarum Uus est in Iubilao , O praecedant arcam forIeris, μ' tiesque circuibitis ciuitatem , irracerdotes clangent buccinis. Iosue 5. Sed O nouum belli machinamentum, ubi arietes, ubi balistae, ubi telludines, ubi ferro aculeatae trabes, ubi alia a militari indultria apta instrumenta ad moenia arcium de param; Fuit qui dixit; Aureis hastis pugna, omnia vinces, sic amor ubi aurata bene ficiorum tela iaculatur, quemlibet, etiam durum, de agrestem prosternit; quin & ipsae sylvarum fetae leniuntur, de mansuescunt officiorum illecebris; UGnuste Seneca lib. I. de benes cap. 3. OF cia, inquit, etiam fera sentiunt, nec νllum tam immansuetum animal est, quod non miatiget eura, O in amorem sui vertat, leonum ora a magi Bris impune tractantur, elepho. torum feritatem Wque in seruile obsequium demeretur cibus, ade)etiam qua extra interulectum, atque existimationem benefici, posita fons , asduitas meriti pertinacis euιncit.
molle ad x Qi id in hoc praeelaro typo P Quo circa s pote t tantum amor benefi-myi iee iosnuatum sit, perscrutemur. ciis contendendo , quid mirum si anima
H --: a deuota victoriae palmam deserat diuino
amori, i quo in sacra Synaxi constipatis donorum turmis se videt obsessam . Portentum nimis insolitum e liet, si belluae nativa seritate exuta, placidos mores a pabulo illis frequeter suppeditato, alijsque blanditiis hauriant; Rationalis vero creatura in Altaris mensa fauorum lenociniis toties recreata, plusquam belluinam feritatem induendo,tanto bene. factori suo reluctetur.
Sola arcae foederis Eucharistiam denotantis circumlatione, debellata ciuitasIςricho, graphice delineat animam Dei obsequio blanda caelestium donoru violentia in Altaris symposio subactatu. Vidit Moyses rubum instinamatum, Scab ignibus inconsumptibilem, prodigiinctu itatem admiratus , di cognoscendi my sterii cupidus appropinquare coepit; Et ecce de medio rubi vox praecepit ei,ve depositis calceis nudipes incederet.
conens autem Dominus, quod pergeret ad . videndum,uocauit eum de medio rubi, ait,
Moyses, Moises; qui respondit, Adsum. At Cille, ne appropiet, inquit, huc, solue calceamentum de ρ dibus ιuis; locus enim in quo stas,terra aucta es. Ex Id. 3. Aliquid de occultatii sub hoc lite roglyphico Sacra mentis in tetigemus . Rubus ille acce-sus exardescet em Cluilii Seruatoris nostri in sacra Synaxi amorem praemonstrauit, ut aduertit viderius Chorda 7. cap. o. Hic, inquit, est ver8 rubus, quem
viderat Moyses ardere, neque comburi . ar
det namque caro, sanguis . ἐν anima chraui, ardet totus cbrisus charitate , ardet mate. . flate , ardet deitatis potentia, neque combuiaruntur in illo bac. sed integra manent. Sed
Fulcite me floridus , stipate me
Hef. s. Indicatur sensus ad corticem litterae.
Ponsa perpendens animo insignem dilecti tui am rem , a quo admissa fuit ad tam sublimes nuptias, . licet nullo gentilitio spledore, nulla abudanti luis pellectile conspicuae en
Amoris misces anima rependere debet , quae
quid aream innuitur , cum calceos abi; sent , εἰ insuper nouis assidue cumulatacere Moyses iubeturλ Certe discoop rtis V donis. sub tanici amantissimae benefice ambulare pedibus submisaonis de captiuitatis insigne erat apud Antiquos, ve dilucidat Pratus ad cap. 6. EZechiel. &colligitur ex listaea o. ubi Vati maendat Dummus, ut deponat calceamenta ad praesignandam captiuitatem Aegypti. Vade, Osolae accum de itimbis tuis, o calceamenta tua tolle de pedibus tuis. Isai.ro.& paulo post subnectitur . sic minabit Rex Amriorum captiuitatem A ypti. Quare Moyses ante rubum dicialceatus subiugationis citaracterem reserens, symboli-cὰ repraesentata flagranti amore Christi in Eucharistico Sacramento anima -- donis, sub tanto amanti ismae benefice tiae pondere oppressa suauiter angi rur, quod vices non possit rependete ob vehementem animi amictationem, a vitali vigore paulatim se destitui sentiens, ad circumambientes puellas conuersa petit, ut amoris deliquio, vel florum, & pomorum, vel unguenti, aut vini iucundissima suppetant fulcimenta. Fulcite me foribus , sti ate me malis i quia amore langueo. Quasi dicat: Carae adolescentulae mcas collabentes in amore vires restaurate,
vel viridarii, vel pomoerii donis, vel unguentis , vel generoso falerno , vel alijs amantium solatiis. Dixi,
200쪽
' Dixi, vel unguentis, vel vino,quia vox Λ diuo sponso se esse storem eampi, de litigHebraica monas A IOth, pro qua noster fores Septuaginta vertunt unguenta Abenezra vas vinarium, Pagninus, de Itaeorus phialas ; quomodo autem contingat ex amoris vehementia languor , d ciarauimus tom. a. de Eminentia Vir-Finis . de quod similem languorem esiiciat diuitius amor in anima, eam. vulneret, de sauciet, sacrarum litterarum Interpre
tes passim docent. Vide Richardum a S. Victore lib. de 4. gradibus viol. charit. D. Bernar dum de gradibus diuini Amo
Enucleatur sensus spiritalis Eucharistiam respi
convallium; ipsa etiam eum malum cinpellarat, Sicut malus inter ligna Aduarum . Nunc autem hos flores , huticq; malum prssentissimum pharmacum sibi prae m gnitudine , Se vehementia amoris languenti , de deficienti optat, de efflagitat, nec restri, quod plurali numero poma referantur. tum quia familiare et sacris
paginis figurate ponere plurale pro si gulari; Hi sunt Dis tui Israel, qui edux
runt te de terra Aegypti, de tamen unum dumtaxat erat idolum , scilicet vituluS, ut constat ex ultimis verbis eiusdem capitis; tum etiam ad emphasim, quia om uium florum venustatem, omnium p v morum dulcedinem eminenter continet
Huic expositioni accinunt praemem ratae versiones de unguento, te vivo; Eucharisticum enim Sacramentum, quia Evehar stia exhilarat, e stagrantiam diuinae gratiae cinus m effundit, non incongrue unguentum dici
Ita amore laguescit deuota anima post Altaris refectionem,
potest, vinum quoq; ex notissima deci ei M. ratione; de optime etiam consonat Hiis cincionymronymus, qui hic vertit Lores, 2 Reg. I. Paralip. 16. praedictam vocem Hebrai cam vertit, similam frixum oleo; qua quid aptius ad sacram otiam, in qua potissimum Dei misericordia elucet, praesignidam esse potest Z Huic interpretamentoas finia habet Almonacitius hic, ubi postis Almonuicquam de sacra Synaxi antecedentem veris
E amoris languore , α deliquio hunc, de subsequentem versicul9m exponit Gerson super Ma-x is tract. p. partit. Φακιά , inquit , tota ιι quisce s, tota collabens, tota se nonsuuirens, fust tribunda susurran , fulcite me floribus, stipate malis. quia amo iata lare langueo. quia vulnerata e ritavera med nonnulsis interpositishoe sacramen γolitis subnectit . Desurientes impleuitllulum exposuit; sponsus ergo, inquit, quando introduxit sponsam in cellam vina- νιam, prassitu illi certismumsummi amoris
monumentum, nempe Iacramentum Altaris,
in quo chrissus ipse contιnetur,o corpore,ac sanguine suo roiciens sponsam, futura beati tudinis pignus illi laetitur. In diluς id tione praesentis versiculi post allatas superiores versiones sic subnectit. Omnes Idem. 2 Iha versiones iudicantprasientissimum antidotum ad subleuandum animum sponsa , se aus. flores, aut mala, aut νnguenta, aut vina ipsa, quibus ipsa inebriata fuerat. Dum ergo pia sponsa hac prosere: Fulcite me seria
bonis, o sic implent ri ut planitudincm 'o' bus, stipate me malis r quia amore langueo,
capiant , destiant , . quasi ruptu lagunculis visium omnium titubant, qua si qui ex ulato a vino, pondere plenitudinis spiritus ta-dem resident, O quiescunt in id sum, pondo meum , amor meus, die si potes, quaηtis bonis impleta est, euius πονtuit caput a laua
dilecti fui oscipi, O leuari, hie est effectus
principalis unus inter ecures edi, O potus salutisse νι Sacramenti. Per florum vero, vel pomorum munera, vel νnguenta, aut
vina a sponsa huius sancti thalami expetita ad suavem languoris sui medicinam, iteratas diuini pabuli sumptiones signi ficati arbitrori nuper enim audierat a Notiati Euchariti. Amores. Tom. I.
hunc animi sensum exprimere videtur; Prae amoris vehementia me deficientem, Collabent ἔme collabentem sustentare potest unicus anima iaci amator meus sub sacris accidentibus i mira me susceptus, hoc ego peto, hoccxpeto.
Richardus de S.Victore in tract. de q. Riehud. gradibus violent. charit. sic scribit; Hic Viare. gradur, qui humana post bilitatis metas se mel excessit , crescendi, ut cateri, terminum nescit, quia semper inuenit, quod adhuc eo rupiscire post e qμidquid agat, quidquid fas sibi, desiderium ardentis anims non s