장음표시 사용
231쪽
Isse uerba, Noe est ecrpus meum, essentialiter requiruntur vid consecta xionε panis D.Thiam.
crationem essentialiter requisita.
quatuor verba, Hoc ita corpus meum, estentialiter requiruntur ad consecrationem panis,& suffici ut. Est communis TheolO-gorum cum D.Thoma I. p. quaest. 78. art. I. ad Φ Piobaturn stra conclusio ex traditione,& vlu Ecclesiae, in qua praedicta verba semper habita sunt, ut uecelsaria, de semcrentia ad consecrationem panis; de qua re Plutavide apud Fagunde et lib. a. praecepi. s. cap. 6. nu. 6. Secundo probatur, de primo quoad primam partem, quae allerit nece intatem praeductorum verboru; quia illa quatuoriverba sunt neces laria adsi-
nificandu conuersionem panis in Chrii corpus ,.quae conuersio est. stectus verborum consecrationis, ergo illa verse ha sunt necessaria ad consecrationem panis, di ideo ab omnibus Euangeli itis,qui enarrant institutionem huius Sacra-nti,& a D. Paulo I. ad Corinth. II .eadem n errare non potest, quoad doctrinam: Sacramentorum, ut dicitur in cap. Ad ab
lentam de haereticis, quam in his etrare nullus assirmare potest; & si quis assiem
re auderet, poenam excommunicationis incurreret, ut ex cap. s. ae haeresibus comstat. Similiter particula in rc tertur ad illa antece centia, Acc ue. O manduincate, di pertinet ad vium. Accedit, quod nullus Euangeli ita liu us Sacramenti it stitutionem enarrans , nec Apostolus Paulus, ncq; in textu latino,neq; lii Graeco, ncq; in Chaldaeo, neq; in Syriaco h bet particulam, enim, in forma consecrataoms panis . Quare D. Tnomas 3. P. D. Thomaqu. g7. aria. ad 4. docet illam solum ad- idi ala Ecclesia Romana ex consuetudinea S. retro cerauata. Detii 4: quod deprecatio illa non sit necessaria, ex eo cinstat, quod neque e scriptura, neq; ex tr ditione habemus illam adhibitam ei sed Christo, cum tamen tota, & integra c6secratio citra dubium fit peracta a Chrissio, & constat ex illis vel bis: Hoe faciit
D ces, illa uerba an te cedentia; Qui obiectior pridie,qua Paleretur, lunt necessaria,ut forma significare possit, proferti in per somna Christa, quia nisi Sacerdos uerba illa praemittat, non satis apparet, an in per- .οὶ lona propria, uel aliena loquatur,ergo etiam illa uerba sunt necessaria ad pera
veliba magna diligentia obseruata sunt c gendam conlecrationem panis absque ulla varietate; quod etiam fit in omnibus Liturgiis,&in Canone Musae. Secuda pars conclusionis,quae allerit pi dicta verba lassicere,. prQbatur , quia Perilla verba sussicieter significatur id, quod emeitur in Sacramento corporis Chriiii,
idest eonuersio panis in Christi corpus, ut patet, ergo illa verba sufficiunt ad panis consecrationem. Confirmatur, quia si praedicta verba non lassicerent ad sor. mam consecrationis, esset, quia vel alia Christi verba antecedentia, vel consequentia necessario requireretur, vel quia particula illa, enim , esset necessaria, quae in consecratione adhibetur post vocem, i est; aut.quia consecratio non perscitur,
nisi adiungatur aliqua deprecatio, ergo dic. Maior liquet, quid enim aliud fit si potest, quod ad lumeientiam forniae consecrationis panis necessarium fit Minor probatur , quia antecedentia illa vetta, Accipite, manducate, non attinent, ut p3tet, ad significandum id,quod in hoc Sacramento peragitur, sed spectae tantum ad usum, in quo hoc vacramen intum non consistit, neq; verba illa Christi Domini, quod pro vobis tradetur; vel alia, si quae sint , necessaria esse possunt ,
eunt ea RQRana Ecclesii 'mittat, quae
Respondeo negando antecedens, ad hoc enuia, ut loquatur Sacerdos in persona Christi , di uerbis illis, Hoc essέον-.pus meum, denotetur corpus non pilus
Sacerdotis, sed Christi satis est , si no' proprio nomine sed Christi homine pro ferat , ad quod non est necenarium alia uerba de ipso Christo proserte, sed satis uest . si sacerdos sua intentione tenendo perlonam Chrisi uel ba conlacration: proferat, proinde ac si Christus prae
illa proferret; hoc autem, ut reae . notae Val queat m. 3. in 3. p. dis'. 197. cap. I. quicunq; Sacerdos emch li , pila,quod iuxta Intenta cin Ecclesia illupri strat, nam & Anaelus, qui Dei per- sol iam induens Hebraeis loquebatur, nullis aliis praemissis uerbis tu persona Dei loquebatur , dum dicebati, Ego tum
Aduerte, quod aliquando Patres aliqui docere uidentii r hoc Sacramentum confici precibus, sed nomine precum in
teli igunt ipsam consecrationem,aut ce te tantum uolunt, quod precibus conficiatur hoc Sacramentum: ita ut in illius
confectione preces adhibeantur , non quidem ut necessariae , sed ut praeparatoriae. Aduer Responso
232쪽
Disquisitio V. de Eucharistia et oi
Aduerte similiter Graecos in suis Li- Α turgiis post illa uerba i Hoc en eorpus
meum petere. t Deus faciat Panem, corrus L litas ι, ita habet Liturgia Chrysostomi; circa autem hanc deprecati nem multae sunt expositiones, quae videri pollunt apud Bellarminiam lib. q. de Euis charistia cap. 3. haec mihi satisfacit, nimirum , quod deprecatione praedicta ta-
tum exoretur Deus , ut consecratio, &.corpus lint utilia suscipientibus, aetque hoc petit, quasi nondum esset facta consecratio, nimirum per repraesentationem temporis consecrationem antecedentis; sicut etiam Ecclesia tempore Aduentus orat, ut nubes plua ut iustum, per repraesentationem illius temporis, quo Chri- B.stus nondum aduenerat, quod facile pati hit attente legenti Liturgiam Basilij. - ii.Collige noeile admittendam opini nem Moti in ψ. dist. 8. quaest. a. art. a.dubitantis,an omnia verba Canonis incipiet a ab ijs, qui pridi8, quam pateretur, sint
necessaria, cuius fundamentum est, quia praecisis illis, quomodo loquatur Saceris
Eos in pellona Christi, non apparet, at inde patet propositionem este fallam; sed hoc facile diluitur, tium quia illa verisba sunt necessaria, quae fuerunt prolata a Ciuisto; at illa, qui pridie cre. non sunt Christi, sed Euangelistarum vetba Chricii factum narrantia; tum quia non a paret, quomodo ex illis verbis significe- Ctur Sacerdotem induere personam Christi, nam id non pendet ex verbis antecedentibus, sed ex intentione proserentis posita institutione Christi; ita enim inveteri scriptura saepe Angeli loqueban. tur in persona Dei.
Dico secundo, in consecratione sanguinis esse necessaria haec verba, Ite est ea. lix fanguinis mei, vel Hie e I funguis meus: verba vero sequentia, s Romana Ecclesia addit,noui et aterni testamM.qtii pro vobis, O pro multis e funIetur in rem onem pec cat Oia,non esse de necessitate Sacrameli. Prima pars conclusionis patet, quia illa verba sunt necessaria ad sanguinis consecrationem,quibus significatur conuersio Duini in sanguinem, sed hu uisoli sunt
praedicta verbi, ergo&e. Secunda pars conclusionis est communis Doctotum in . dist 8.& Recentiorum,quorum multicitantur i sua rea tom. 3. in 3. p. disp.78. sect. i. & VatqueZ tom. I. in I. p. disma 8. cap. de suffragantur Damascenus lib. de fide orthodoxa cap. I . Am brosius lib . de Sacramentis Cay. s. de
alii sta res, qui assignant verba a nobis in
conciusione posita pro serma consecrationis sanguinis nullis aliis adiunctis. Probatur,nam illa verba , quibus uniueris Nouati Eucbarisi. Amores. Tom. I. salis Ecclesia non utitur In consecratione calicis, non sunt de necessitate Sacramenti , sed verbis V, eraterni tesuin menti eyc.non ut itur uniuersalis Ecclesia, ergo dec. patet, nam si aliqua Ecclesia, praesertim Graeca habuisset mutilam formam,tunc Ecclesia Romana illam reprehendisset; nam non permisisset tam grauem errorem in magna parte Ecclesiae, &multo minus illum approbasset; at conflat Liturgias Graecorum fuisse appro batas sexta Synodo, & in Florentino,ubi supponitur Graecos ritὰ eonficere. Minor patet, quia non omnes Ecclesiae approbatae utuntur.omnibus illis verbis: nam in Liturgiis omnibus Graecorum omittitur, aeterni testamenti, mysterium fidei. In Missa Aethiopum, quae illis tradita fuit a D. Matthaeo , Omiti itur etiam ly, noui teIIa menti. Caetera vero , pro vo
bis , oe pro multis est undetur Erc. non esse necet Saria, patet, tum quia Patres dum referunt verba, quorum vi fit conuersio,
illa omittunt, ut Ambrosius, Cyprianus, e , ,
Emissenus , de Iustinus . tum quia em Elmssen
dem modo a Christo addita est haec de. Iusti uter minatio formae sanguinis, sicut sormae corporis additur; quodpro vobis tradetur, ergo sicut haec no sunt de necessitate tammae corporis, ut diximus in prima coci si One,ita nee praedicta verba sunt necessaviria ad consecrationem sanguinis. Simialiter patet neq; debere addi, ut essentia lia, qui pro vobis, quia non omnes Lituringiae illa habent, nee referuntur ab omniabus Euangelistis. Sed Obij cies ex grauissimis Auctoribus o--: verba illa, qui pro vobis' e. ex parte
praedicati esticiunt unam propositionem cum verbis praecedentibus,quia sunt deinterminationes praedicati; nec valet dicere esse determinationes praedicati no necessarias ad rationem essendialem Sacramenti, nam per illa vel ba tota propositio determinatur ad significationem Sacramentalem , ut scilicet repraesente
tur passio Christi, in qua ipsius sanguis
effusus est. Confirmatur primo ex usu Ecclesx Latinae, nam omnia illa verba proseri super calicem eodem tenore, dc scribuntur in Canone i isdem characteri. hus. Confirmatur secund5, nam Conisellium Coloniense pari. q. cap. I . Οm nia illa refert, ut larma consecrationis, te Innocentius III in cap. eilm Martha de celebratione Missarum,afleri serma conis secrationis calicis, sicut repetitur in Caianone Missae acceptisse Apostolos i Christo. & Ecclesiam ab Apostolis , licet non omnia illa verba reserantur in Evangelio, at ex Florentino serma sunt verba Seruatoris,quibus hoc sacramcntum cO
233쪽
ficitur. N Catechismus recitatis his verbis dicit , illis comprehendi iarniam calicis.
Respondeo primo asierendo instantia
formae corporis, nam etiam ly . quoia tradetur, est determinatio praedicati. Secundo non omnem additionem ad praeis dicatum suspendere sensum propositionis, quia addicio potest pei tinere ad exisplicationem quandam, Bd non ad inte-Γritatem praecedentis propositionis: duplex enim potest esse ratio c imposita, una, cuius pars variatur ex additione alterius , ut ii quis diceret, omnis discipulus, qii frequentat scholam, euade id cius, M ita non est in casu noli ro; nam si talis esset, tunc omnia verba essent necessaria, quia prima pars propositionis Non retineret determinatum sensum sine alia comparte; altera, cuius pars semper retinet eundem sensum,sive addatur alia Pars , siue non, ut si quis diceret, Deus qui natus est ex Uirgine, creauit mun- cum ι & ita est in casu nostro; unde illa propositio aequi ualet hypotet cae, Vt v. hic est sanguis meus, Ze hic pro vobis enfundetur, de licet, si additum esset falsu. tota propositio ei lat talsa, tamen id non esset ratione praecedentis propositionis, sed ratione additae propositionis, S c Pulae ; vi te hinc non fit debere addi illa determinationem, alioquin debere tetiaclici, hic est sanguis meus unitus hypOslatice, nam si diceretur non esse unicus, esset falsa propositio; neque est necessarium repraesentari explicite passionem, sed satis est repraelantari implicate. Ad primam confirmationem respondeo esse de necessitate praecepti, nam illa verba non solum proseruntur significatiuὸ, sed etiam aliquo modo recitatiuὸ, ut explicabimus in sequenti disquisitione . Adsecuudam confirmationem, omnia illa verba dicuntur sorma, non quia omnia essentialiter requirantur, sed quia omnia illa dicta sunt a Christo; colligitur ex canone Missae.& proferuntur ὶn gratiam consecrationis; undd ad formam dicuntur pertinere etiam illa verba. Et ele-tis oculis c c. neque Catechismus ait omnia illa verba esse sormam, sed illis ver bis comprehendi formam. Plura de hac re videri possunt apud Bellarmi iram , SuareE , UasqueZ locis supra citatis
Becca num tra 2. 2. cap. 2 o. de
An consecrationis verba dicantur historice, seu recitatiue,
I storice, siue narrative . aut reci Latradilla verbam proferuntur , per quae ni- - hil intendimus significam e re, vel aifirmare, aut negare, sed tantum narrare, de recitare, seu rela
re, quod alius dixerit; ut si dicas, Arius dixit Verbum non esse consubstantiale Pλtri, tunc enim non asseris Uerbum n5 esse consubstantiale Patri, sed tantum re-ieis Arium id dixis lai verba vero illa dicuntur proserri significatiue, seu assirmat iud, per quae intendimus aliquid am mare; quaerimus itaque hie,an Sacerdos per verba consecrationis intendat allia quid affirmare, nempe in persona Chri, iii, an vero tantum reserre id, quod Christus dixit. Dico primo,ad rationem consecrati nis non esse necessarium proserre verba recitatiuὰ, nam si quis intenderet per illa verba etficere, quod Christus instituit, etiam si nolit recitare, etiam conficer tur Sacramentu, unde satis est ad rationε conlecrationis uti verbis significative. Dico secundo, verba consecrationis a Sacerdote de facto proferri significat
ue, de assicinatiue, de etiam aliquo modo recitatiue, siue repraesentaliud. Suffragatur huic conclusioni Sotus in η. dist. 2.quaest. 1. art. i. post secundam conclusionem, Coninci . inart. r. quaest. Tq. R. p. D. Thomae dLb. ta Suare Z t . 3. in
p. p. disp. 7 . se et . Probatur quoad primam partem,quia sormae Sacramentorum sigmficant: id, quod emetunt, ideo enim dicuntur esse signa practica, ergo verba illa aifirmatiaue proseruntur a Sacerdote, alioquin, si eut nihil signifiearent, iti nihil efficeret. Confirmatur, quia ex Tridentino sess. 13. capite 3. sub singulis speciebus Sacramentalibus quaedam sunt ex vi verboru , quae scilicet per verba formae significam tur ibi adesse ; hoc autem esset falsum , si verba consecrationis non proserrentur significative . de affirmat in E . Secunda pars conclusionis, quod scilicet verba consecrationis proferantur aliquo modo recitatiu8, seu repraesentaliud, quatenus Christus dum illa per Sacerdotem prinstri, repraesentat se ipsum in propria persona loquentem in ultima ccena, pr Ι batur.
consecrationis non est neeesse proferre verba recitative. . Coelus, Verba coniecrationis a Sacerdo te prose setur sini Catuae . a aliquo mado Hora
234쪽
batur, quia Sacerdos verba consecrati nis proteri ea ratione, qua profert illa, qui pro vobis egundetur, ut per se constat; sed dum naec ,erba profert, repraesentat rilium iiivltima nocte loquentem de effusione propria sui sanguinis facienda sequenti die; hoc autem patet, quia si huiusmodi verba non significarent re- Praesentative effusionem illam sanguinis faciendam, ecberent significare effusionem impropriam, quae fit in Sacramento, ubi Hre, de proprie sangu is non effunditur, cum re ipsa non separetur a corpore. Atqui Chrylostomus hom. 83. in Matth. praedicta herba refert ad pallionem Chriasii, quod etiam optime pluribus probat VasqueZ tom. 3. in s. p. disp. Ipo. cap. I. N 2. ubi aduertit . quod si verbum, effundetur, de effusione impropria,& Sacramentali exponi posset, ansam praeberet hereticis exponendi vocem corporis, di sanguinis eodem modo; ita ut per ea non corpus, aut Ianguis propriὸ , sed fisura corporis, aut sanguinis signi ficetur, ut explicat Caluinus. Pro solutione multorum, quae obiici possunt. Adverte primo , non repugnare quod eadem verba simul ab eadem persona historice , de sigmificative proserantur. Exemplum sit, si quis me interroget cur quidam adolescentuli aleis ludant, alii pila, alii trocho, rectὰ dicere possum, sic Poeta respondet. Trabit sua quemque γolutas ; his autem vel bis non modo significo, quid ego de quaesto facto senistiam, sed etiam Poetam referre intendo loquentem, quod est loqui significatiuὰ, α recita liue simul: ita sanὸ Sacerdos co-secrationis verba duplici posset intentio. ne proferre, reserendi nimirum quod Christus secerit, siue repetendi eius ver-ha , D simul intentione significandi id, quod fit in hoc sacraniento. Aduerte secundo, quod Sacerdos per illud participium, direm, paulo ante co secrationem prolatum, nos admonet, se verba sequentia proferre nomine ipsus Christi ivndE cum Sacerdos in Cnristi ipersona proserat etiam illa verba , Accipite, σ manducate, Acci ριte, er bibite, particula illa, enim, rectὰ subnectitur, siquidem per illam assignatur eausa, cur Apostoli deberent manducare, aut bubere ex eo, quod Christus ipsis offere-
Aduerte tera io cum Uasqueet tom. 3.in 3. p. disp. zoo. cap. 3. hoc Sacramen tum ibi esse a. hristo institutum , ut ipse voluerit in iluo non solum verὰ fieri nomine sui per Sacerdotem totum id, quod ipse secit per consecrationem in nocte coenae; nempὰ conuersione panis in pro-Nyaati Eucbarist. Amores. Tom. Ia
A prium corpus, & conuersionem vini in proprium sanguinem, sed etiam totum id, quod ipse fecit immediat Eeadem n
cte , dum consecraret, quasi in tragoedia repraesentari per ipsum Sacerdotem , ut per suum ministrum; ita ut materia, quae a Sacerdote consecratur, repraesentet materiam a Christo consecratam, verbat Sacerdote nomine Christi prolata, re praesentent verba ab ipso Christo immediatd prolata, tempus, quo Sacerdos co secrat, repraesentet illuu tempus noctu num, quo Ch ri stus consecravit, & se deinceps. Quod autem Christus voluerit praedicta ratione fieri i Sacerdote totum id,quod ipse tunc fecit, colligitur ex illis' ipfius Christi verbis apud Lucam cap. 22. post consecrationem relatis. Hoc facite
in meam commemorationem. Ex his autem
patet, quod ratione praedictae repraesentationis Sacerdos verὰ dicit, qui pro πο- bis sundetur, nempe repraesentans Christum loquentem ea nocte, qua trade nisdus , & postea illius sanguis ei undendus
causa conuersonis Sacram a talis, ut vera sunt, an ut
quia cum causa effectura sit prior natura suo itactu, verba consecratio nis necessario operantur,& emciunt,ut prius
natura suo eSctu, scili cet praesentia Christi sub speciebus , ergo
operamur,& essiciunt conuersionem Sacramentalem, priusquam corpus Christi sit praesens , ergo prius natura operantur, de essiciunt, quod sint vera, quia non sunt vera, nisi corpus Christi sit praesens ιnam ad veritatem propositionis requiritur conformitas proii ostionis in resi- tnificata. In contrarium veto est . quia illa verba non eis iunt conuersionem Sacra mentalem. quatenus vera sunt, ergo emciunt, quatenus falsi sunt, sed hoc est absurdum.& contra Concilia, quae ex veritate verborum colligunt praese tiam corporis Christi, ergo de c. Sequela maioris probatur, quia operantur, εἰ es. sciunt, quatenus significant, ergo quatenus verὸ, vel salso significant, orgo si non operantur, & essiciunt, quatenus vere fignificant, ut supra videtur probatu Cc 2 esse,
235쪽
Sotira a valent. Suam a Caletan.
esse , emetunt, Se operantur, quatenus Alatsh signi ficant.
Solus in A. diit. 2. quaest. I. art. I. Ua.
lentia in I. p. disp. 6. qu. s. verba con secrationis dicunt emeete conuersionem
Sacramentalem, ut vera. Fundamentum
est, quia propo, tio non eicit, nisi significando ibi esse corpus Clitisti , ergo em-ci t ut vera, quia non significat corpus Christi falso, de repugnat propositionem in aliquo priori significare, de non esse veram, vel falsam , & Iicet prius natura
sit propositio, quam sit ibi corpus Christi
in genere causae efficientis, tamen in genere causae formalis, vel, ut loquitur Ualentia, in genere causae finalis pritus est ibi corpus Christi, quam propositio; Butrunque tamen est simul in eodem inis stanti, sicut ingressus aeris est simul cum apertione fenestrae, & tamen ingressiis est pthis in genere causae essicientis, Ecapertio est prior in genere causae materialis . Hanc opinionem improbat Sua reZiom. 3. in 3. p. disp. 38. se l. s. tum quia exemplum est falsum, nam non ipse ingressus, sed impulsus est causa efficiens apertionis senestrae; tum qtia etiam si
esset verum, non rectὰ accommodaretur ad nostrunt propositum; nam cum verutas sit adaequatio- intellectus ad rem , cO- sequenter supponit rem existere , sicut relatio supponit suum terminum, neque
id soluitur ex eo, quod veritas sit relatio Crationis : nam quidquid sit de aliis relationibus rationis, id dici non potest in
relatione, quae exigit terminum existentem, cuiusmodi est haec relatio : neque placet eidem SuareZ, quod respondet Capreolus, propositionem ut veram in nullo genere causae pendere i te significata; nam illi repugnat auctoritas Ariano telis dicentis propositionem vera, vel salsam ex eo, quod res est, vel non est; tum quia veritas habet necessariana conis nexionem cum existentia obiecti, at haec necessaria connexio non est nisi ex habitudine in aliquo genere causae . Caietanus inart. s. quaest. 78. 3. p. ait, verba secundum veritatem practica esse Dpriora , & emcere praesentiam Christi, secundum vero speculativam esse posteriora . Haec etiam opinio non placet eidem Suarea loco cit. 8c consulatur etiami Uasque et tona. 3. in I. p. disp. 2 1. cap. a. & sane non apparet, quomodo verba
illa habeant veritatem practicam, nam veritas practica conuenit propositioni practicae : propositio autem practica secundum communem modum loquendi
dieitur, quae dictat de opere laetendo, de ex vi suae significationis eandem vim habet in ore cuiliscunque. Neque dicas adi
pellari veritatem practicam, quia sicut cognitio practica est principium effcie-di obiectum, ita illa verba sunt principiuessiciendi praesentiam Christi, quia diauerso modo eficium; cognitio enim practica caulans emcir, quatenus dictando de opere faciendo mouet, & regulat a P. petitum, a quo applicatur potentiae ex incutiuae, de verba Sacramentalia essiciuntri instrumenta physica, ad eum modum, quo calor producit substantiam. Confirmatur , quia verba efficiunt secundi i significationem, quam habent ex ptimitiva institutione, atque adeo secundum signifieationem speculativam i tum deismum . nam cum veritas practica consistat. ve I cum adaequatione cum obiecio, vel cum appetitu , non ostendit Caiet nus, cum quo haec veritas habeat cola
sunt Ze aliae opiniones in hae re, quae videri possunt apud Uasquez, de Suare a locis citatis, eas enim breuitatis causa Omitto, maxime cum ex dicendis instaeon stabit, quid in hac controuersia probabilius sit. Sed antequam ad hoc deueniamus, operae pretium existimo, nonnulla breuiter consideranda proponere, ut constet, quomodo verba consecrationis significativa sint.
Primum: quaelibet propositio in insta. ii terminatiuo suae prolationis est signi fiacatiua , quamuis enim sonus propositi nis, nesue eiusdem soni species, in eodem instanti ad audientis aures perueniant; docet enim experientia prilis soniim per cipἱ i vicinioribus, quam a remotioribus : quaelibet tamen propositio in insta. ii terminatiuo suae prolationis, cum omnia requisita habeat ex parte sua, est Ggnificativa in eo instanti. Secundum: licet propositio de secun do adiacente pro eo n.stanti, in quo primo prolatum fit verbum, est, contineat
periectum sensum, si nimitum ipsum post subiectum sit prolatum; in propositionubus tamen tertii aci iacentis , amrmatio, siue negatio copulae communiter refertur ad instans, in quo primo incipit esse prolata ultima syllaba praedicati; patet ex eo, quod si quis volens dicere, Sol esseclinarus, dicat, sol est , S: immediat Epost aduertens Solem non esse eclipsatum, relinquat illam vocem, eci sui ,
in tali casu non dicetur dixisse falsum. Tertium: praedicata,quae ponuntur in propositione tertia adiacentis, sunt Induplici differentia; quaedam enim sunt, quae si ponantur post aliud praedicatum, hoc e st, ratione ipsius totam propositi
nem distrahist,sive determinant ad alia
236쪽
Disquili tio VII .de Eucharistia ros
sum quem aIioquin propositio non Ahabuisset, si praedicatum illud non fuisset adiunctum: etenim ratione talis deis terminationis vis, de sisnificatio copulae in huiusmodi casu retertur ad ultimum
prolationis instans praedicati distrahenistis, de determinantis; ut v. g. si quis dicat, Hoc tu corptu meum aneum, deter minat, & trahit praedicatum praecedens, corpus meum, ad alium sensum, atque ita
propositio huiusmodi non existimatur habere sensum completam, nisi cum primo incipit esse prolata ultima syllaba vocis .aneum: aliae vero sunt praedicata, quae in propofitione post aliud praedica. tum polita non trahunt illud ad alium sensum, sed habent rationem praedicati Bomnino distincti, quod videlicet v irtua. I iter constituit nouam propositionem, atque in hoc casu, nisi ante prolationem copulae adsit intentio suspendendi vim, de significationem eiusdem copulae usque ad absolutionem posterioris praedicati, siue per posterius praedicatum determinandi primum, vis, & significatio copuis Iae iti resertur ad primum praedicatum avt si propositio sit practica in instati terminat imo ultimae syllabae eiusdem primi praedicati, eadem propositio habeat sua vim, Ze effectum, atque ita fit vera independenter a prolatione posterioris prae. dicati . Quoniam autem in forma consecrationis calicis, verba illa, noui, O Caterni e. sunt praedicata huius secundi generis, ideo vis copulae eiusdem formae
restitur ad illud praedicatum. I mauinis
mei, omnino inde pendenter a sequenti bus uerbis, & quidem ex institutione Christi, ut satis constat etiam ex eo,quod in forma consecrationis panis, vis, & significatio verbi resertur ad illud praedicatum , corpus meum, inde pendenter ab illis verbis, quod ρro vobis tradetur, ab ipso Christo additis; atque hoc patet oipso usu Ecclesiae Romanae, quae incon secratione panis omittit illa verba, quod pro vobis Daretur, quam errare minime suspicari licet, ut supra diximus. Quartum equamuis post ultimam vo. Deem, tum coni crationis panis, tum vi
ni, posset addi aliquod aliud praedicatu
distrahens, vel determinatiuum propo sitionis ad alium sensum longe diuerssi, ut si diceres, Hoc en corpus meum aneum, tamen verba consecrationis sunt sussi.
cienter si*nificativa; di de facto constat nullum aliud praedicatum distrahens ad .d , quin saltem ratione circumstantiaru, in quibus verba consecrationis prose seruntur a sacerdote volente consecra. re, sussicienter in instanti terminatiuo
prolationis verborum intelligitur, nuru Ium aliud praedicatum distrahens sensuri propositsonis addendum esse post illud
instans. Quintum et propositio prius natura significat, quam lit vera, vel falsa, nam significatio conuenit illi ex vi terminorii,
quibus constat, & termini eandem habee significationem, siue propositio sit vera. siue falsa : unde propositio significans
exilientiam rei, non pendet ab existenutia rei, ut exercita, atque adeo non est posterior natura existentia rei, ut exeret cita , nam alioquin non posset ea de pro positio esse vera, vel falsa,at veritas pendet ab existentia rei, ut exercita. Quod si dicas, significatio terminatur ad oviectum, cum quo vel habet deformitatem, vel conformitatem, ergo non potest abstrahere a veritate, vel falsitate . Respo-
deo recte hinc probari, non dari in aliquo instanti reali propositionem significatiuam, quae non sit vera, vel salsa; non tamen probari, quod non abstrahat, vepatet in conceptu uniuersalis; imo propositio etiam in particulari potest prius natura esse significativa, qui m .era, vel falsa,quia secundum communiorem se tentiam eadem numero propositio potest mutari ex vera in salsam ; de licet Gdetur propositio in particulari, quae non habeat adiunctam veritatem, vel salsitatem, non tamen seqaitur secundum se non abstranere, ut patet in hac numero quantitate, quae abstrahit ab hac, vel illa figura, etiam si non possit carere omni figura; quocirca in hac re semper con derandum est , quod in philosophia traditur , duplicem esse prioritatem, naturae scilicet, de lacundum subsistendi con sequentiam, easque prioritates posse es se separatas, ita ut nonnulla , quorum unum est prius natura altero, fit simul cii altero secundum lilbsistendi consequentiam , quae rectE appellari potest simultas inseparabilitatis . his positis Dico primo, probabiliori modo asseri
posse, esse causam conuersionis Sacramentalis, non quatenus sunt vera, sed quatenus sunt significativa, ita ut prius intelligantur esse significativa, quim vera. Suffragantur huic assertioni S. Thmmas 3. P. quaest. 68. art. s. ad 3. ubi dicit, significationem sormae praeintelligi
rei significatae ordine naturae . Ua lieziOm. 3. in I. p. disp. zo a. can. a. dc Νc tus in . di st. 8. quaest. r. q. Illa aliter ergo. Probatur, quia verba Sacramentalia,cum
sint ligna practica,ideo effieiunt conuerissionem Sacramentalem, quia eam signia ficant, ergo ratione significationis efficiunt eandem conuer sonem, non autem
ratione veritatis, cum hanc ab Ipsa com
237쪽
o 6 Uox dilecti mei, &c. cap. 2. Vers. 8.ct
uersionis existentia habeant; siquidem Λ quo absoluitur propositio, existit Chri-
ςmnis pri pclitio sdeo est vera, vcl talsa, quia res ell, vel non est , atq: ita cum veritas sit conformitas plopositionis cuch Ceto,di hurusmodi confolinitas necessario pra supponat sibiectum, nec ulla ratione ab eo praesupponatur, sequitur si itatem nullo modo posse esse natura priorem obiecto propositionis, cuius ip. D est velitas, sed tantum natura posteriorem, se quas Factum. . Dicus , si verba Sacramentalia conis ustilionia sunt causa, non ratione veritatis, sed tantum ratione significationis, sequit ut ea esse Disa , quod probatur , quia sequitur illa esse in aliquo priori naturae fignificativa, sed in eo priori non vexistit obiectum, quod per ipsa significatur existere; ergo in eodem priori naturae sunt falsa. . . Respondeo ex doctrina quam nuper dnotauimus, verba Sacramentalia in quodam priori naturae esse significa tua, in quo nondum intelliguntur esse uera, quis cun in eo priori non existat ipsoru obiectum, cuius existentia est de ratione veritatis eorundem verborum, neq; pro
eo priori potest ellis veritas in iisdem proposi tionibus, igitur pro illo priori signo verba Sacramentalia , seu propositiones Sacramentales abstrahunt a veritate, non autem pro eodem signo veri-
tatem excludunt, ac proinde non sunt Usalsae in eo signo. Dico secundo, probabiliter etiam a Llari polle, verba consecrationis, seu propositiones Sacramentales esse operati-uas ratione veritatis, de pi imo in eo sensu , in quo loquitur D I ii Omas 3. P. qu.
3. art. F. nimirum verba c0nsecrationis
essectum suum operari ratione veritatis radicatis, siue eo quod sint verba plinax veritatis , siue Christi,& ideo determinata ad veritatem formalem pro alio signo naturae posteriorem, atque hoc modo Coninch. in I. p. ad art. F. quaeli. 78. defendit formas Sacramentales ratione veritatis operari essectum suum. Secundo verba consecrationis ut vera eisicere
Christi praetentiam , dicere quis potest,
quia veritas non pendet ab Obiecti exi. stentia, ut exercita in illo priori naturae, secundum quod dicitur propositio causare, sed in posteriori naturae, pro quo significatur existere, sicut veritas propositionis de futuro, conuenit propositioni nunc proba ae, etiam si obiectum nunc non existat, nam ad veritatem sui. ficit, si res enunciata sit, quando significatur esse a propositione; undE in proposito nostro, dum dicitur, Hoc es eorpus meum, in eodem instanti temporis,stus sub speciebus, & quia propositio
causat praesentiam Christi, significat illa Plaesentiam , prout causatur a propo tione , atque adeo in posteriori naturae,
Similis es di hctus meus caprea ,
Amantissimus Iesus ambit summopere nobiscum esse sub sacris speciebus.
Aprea montana, seu rupicapra ueloci imma, de mirabiliter agilis, in apricis montibus, qu rum Iuga dum citii limescandit, ita pendula cOspicitur , ut delapsura existimetur, unde Martialis cecinite Pendent umma caprea de rupe videbis , casuram speres, decipit illa canes. de ex cacumine in aliud longe distans saltu ferri narrat Aelianus lib. I . cap. Aelim. II. εἰ Marcus Varro de re rustica lib. a. V t . cap. 3. In Sauracti Fiscello ait capras Monti qua saliunt 8 faxo pedes pius Ita ε- saltu tria.
genes. Ceruorum etiam celeritas nota tenos pedra
istis est, in latis campis N pratis adeo
citi sunt in cursu ce tui, ut frustri eos inscctentur canes uelocitate longe inseri res οῦ hinc alipes,ala usque ceruus a Poetis nuncupatur, quam pedum uelocitate
prisci in Achille fuisse tradunt, fili gentes in insantia sub Chirone fuisse ceruorum
medullis enutritum ; undd de ceruuio lacte canes ali iubet Oppianus, ut uel ciores evadant: de Achille autem Catulli Musa Fepangit rri fetur vobis expers terroris Achilles, C ri v. Qui per se vago victor certamine cursus Flammeaprsuertet celeris vestigia cer . Ceruus Praeteret iuuencuus magis habilis est ad cursum, quam aetate gra
daeui, qui obes fiunt, di sic pu guedine,& cornuum pondere eorum cursus aliquantulum retardari poteli, quo gemino gravamine liberi, velociores redis duatur hinnuli in currendo . Quard
dum huius saeri Epithalamis sponsa co-
parat dilectam suum capreae . hinnuloq; ceruorum,innuit tum eam admirandam celeritatem, qua Christus accurrit, dum proseruntur i Sacerdote verba consecrationis, ita ut eo momento sub l Deci bus
238쪽
Notula II. de Eucharistia et or
natur Iacra prolatio; quod etiam notat bus fermentatis, quia illi poliquam faci sister. Ghisterius expositione secunda subs quentis uersiculi a En ime fiat m. tum etiam summam proρensionem ueniendi ad nos sub Sacramentalibus accidentibus . Paschalis agnus, Domino sic iubente, non aqua coquebatur , sed igne allabatur, qua in re plura adumbrantur mysteria,ad quae mentem dirigens Guillel. c. IleLPep mus Peppinus in cap. Ia. Exod. ciaul. I. m. in hanc cogitationem uenit; Edent carnes, inquit , nocte illa assas igni. Sic autemminas iussit eas debere starari, tum prost ter figuram cbriui, qui fuit agatur in erv. Hune doloris. ebiaritatis , tum quia talis modus parandi carnes en facilior, oe expeditior . Huic poliremae rationi cohae rent, quae stribit fibulensis in cap. a 6.
Matth. qu. I 8. Quia, ait, maioris moraeIi a varatus coquendi cibos , quam asa'di; Deus autem volebat,quod cito facerent.quid omnes earranoma huius agnι ostendebant quandam festinationem, cum dicatur Exod. a z. comedetis festinanter. ιdes potιus G. ita Sari,quam coqui. Quint. ρννter tar.dιtatem in comedendo, oe Uiud adhuc en verisimitius; nam poterat cito eoquι adbibita diligentia, sed non cito comeditur, quia qui coctam rem manducat, duo epulas balet; scilicet earates. O bro ιa carnium . deo
δεηι , aliquo spatio fatis magno tenentur, πορνωπι am digerat, o Iubtιliet maleriam panis i ideo Abraham, quando voluit inutintare Angelos in specie virorum, ut cito p raretur cibus , mandauit Sara quia comi sce rei citis tria ala, idest acciperet eιto tres mensuras farι , ae faceret taris 4res fulcinericlos panes, ut stateι Gen. I 8. Pane illo azymo, panis, qui ad consecrationem adhibetur, ut peruulgatum est, praesignabatur; unia & Ecclesia latina Sacramentum Alt ris conficit pane azymo. Characterem igitur summi affectus , quo Summo Si Dominus noller properae ad nos, Do. fecta chri.
dos contemplari pollamus. sςd adhuc suo eωρο- exquires,cur pane digellii dissicili aper- re, de sanin caelestem dapem praenotati . olvit o tui ne refi- inestabilem Seiuatoris nostri amorem.
qui, cum pro suo delicio habeat elle cum filiis hominum, sicut rapitur ad celem X p ς κ ter veniendum ad nox, ita diu, de tena t 4 aciter detineri in nbbas xaestuat .mi detineri In ora culti illud regii Uatis Domis ante nobis. te omne desiderium meum . ogem:- moad te non eri ab eonfisus. Psalm. 37. de summo desiderio, quo Catilius te uis tur communicandi nobis Dominici cor H ID
aliatae raram poris, de tanquinis sui ferculum,exponit
πα UT II ' gemitui meus a te non eri absconditus. Et
curas est. Sed quo tendebλt haec summa quodnam ess cbrim desiderium 8 Pascha pro nobis agere, ideo Geuat Aposto lus. D siderio desiderati: hoc staferi manducare hssicum, antequam patiar. Perpendo ilia ultima uerba prolata a Propheta in perinisona Christi, o gemitus meus a te uou ei absconditus: sand gemitus emitti solet hiis , qui ingenti uoto nus: Iur: unde videmus pupulos, si ijs , quae uali eat sectatu, non potiantur, uxiacrymas ef- tundi,in uoces querulas erumpere : Mergo aniantissimus Dominus, postquam indicauit uota sua eo potissimum directa fuille,ut cum fidelibus inditata ristis ica mensa manducaret; Domiης -- Alete omne desiderium meil. iii Jςns,
celeritas tam mapparatu, quim inela
agni Equidem ad praemonistrandum, quam ingenti promptitudine,& ardenti cupiditate Eucharistici cibi, cuius agnus ille fuit typus, nob s suppeditandi a
deat Seruator noster. Mirari quis poterit, quamobrem panis azymus cum Pret te m- memorato agno manducandus esset Ihic enim minus digestibilis est, quimpanis fermentatus, ut bene notat Abu-jensis in illud Exod. r. i. Et edent carnes nocte illa a Ira igni,st aqymos Panet. Iunimum. inquit, isti a res vald/noctui Roma- lcho , O gra es ei fermentum namque ex Aa Dacutie subtiliat. O digerit Ponderositasem,
in humiditatem commixta βrina cum aqua; eam autem non commiscetur fermentum, νal-
ωρ. is. Lyranus in citatum locum panem a Zymum manducandum esse cum agno ad celeritatem indicandam exponit. Quia, ait, panis a tymus potest fieri ex
commixtione aqua, o farina. Nec dissonat memoratus Abulensis, cuius haec fiuverba. Panes comi immediate, ut farina
commiscetur aqua, fanti Osine Aia expo
o gemitus meus a te non est absconditus , insidua rei. voluit, quam aegre ferat priuata
239쪽
r 8 Vox dilecti mei, dic. cap. a. vers. 8. ct '.
Eucharistici conuiuij intuitu iustitiae rigo te compresso
aescendit, cornibusque prael:atur, unde Seneca in Hyppol coactu i Uitibus roboratis Elias ab ossa illa, quam Angelus lappeditarat, perrexit.&in speluncam ingressus, Di minum comiter sibi sie loque i item audivit. QMd hic is Elia ρ Reg. 3. cap. I9. Atimonetur, ut a cauea egrediatur, S montem scandat, per quem transiturus erat D minus. Egreuere, o sta In monteierarum
Domino. Sed inleamus , quali infigni
Dominus innotuerit ; insulsant venta, horrisono impetu montem verberant, saxa confringunt. Numquid in hae v hementi commoticare DomIntis non equidem ; poli comino: ionem flamnae accenduntur, conflagrationes iacinescunt, grassantur incendia i An in agne I. I eo P caut timidι pratra cerui, ει mugitus dans, concepti
rigna furoru . Si quieto .er6 illis accidat cornua amitistere, in caveis, aut abditis locis delite.
latini, donec renascentibus cornibus ad dimicandu m habiles iterum reddantur :Aelianus lib. 6. de animal. cap. S. In t rebνas,au. O condensa fruticum amissis eor-hibus 'se eerui abdunt, hoe diligentiis ab hostιbus βόι cauentes, quia a cornibus rammopes, tilm apristino robore, tum ab armisse nudos exiuimant. Consona habent Ati-1ioteles lib. v. se hist .animal. c. s. Pli
Si coniugio timueresis V de uallante Dominus e Minime vetor his eliminatissa roris indicibus, 'repitu om ni cessitate , tranquilla fiunt omnia, spi
ressus stetit in ostio Peluncae, eo ra x ad eum oe e. sed quainobrhini Domi ruis post transistim Omnem vendorum. Nnius v b. sc.3 a. hinnulus ergo ceruorum C flammarum violentiam dulci aurae hianis cornibus destitutus ad pugnam omnino inidotieus est, sed totus lenis , Se blandulus 1 quard singularis clementiae ima ginum praesesert. Sponsa igitur huius facti Epithalain ij qquatis hinnulo cetuo. rum diuum amatorem, verbis consecrationis statim prolatis,sub sacris accidentibus existentem, venuste admodum m. tore irae omni ablegato, quim benigne, de perhumaniter nobiscum agat, insinuauit.
Agnus anniculas immolandus Perat iuxti priscae legis ritum; huius rictimae diuertas a steri rationes fibulentis in as.
Matth quae apud ipsum videri possunt ιdimento comitatus leniter Eliam allo. quitur λ Equidem in memoriam Fcum
candum est. Eliam pane illo peruulgaco Eucharis te lambolo refectum prius tuita ab Angelinquare Elias hominis lacra alia monia pasti speciem referebat; Dominus et ergo, ut significaret, quam benignus, &
elemens iaturus esset ob Eucharalliciam Sacramentum, nihil de tumultu, nihil de ijs,quae irati Numinis argumentum P bete possent, dum cum Elia loquitur , ad mitti . stabat ad mensi Redemptor nosteri in qua ipse.& diseipuli eius pati i fuerant, R inter sermonem, quem cum illis habe
potissima haec mihi videtur; quod si cu t D bat, subdis a i nou habu . mentit tanicam
p . Agno illo Altaris Sacramentum praesignabatui, itii quam blandus. Se mitis n. turus esset Christus Sacramenta us, praemonstraretur; nihil enim in Agno asperum , nihil durum, nihil, quod iracundiam denoter, reperitur. Huc respexisse videtur Lyramis i Anniculus, inqui , idest unius anni , O se pater. quod erat adhuc tenesias . eor per Mesiguificatur in cbHIIo pietatis teneritudo . Luculentius vero pro instituto nostro loquitur Guillelmus opinus in cit. cap. 12. Exod. Res immolanda est agnu , in quo notatur Christimansuetudo. suam emat gladium. Lue dia. rcia duo Lue. xx. Ilaris hie , respouderunci Apostoli 'el mentissimus vero Dominus . Diiseri, inquit i 'Mirum videtur . quod qui tanta cum emphasi hortatus si erat diicipulos, ut lineia' i gladios pararent eduobus d mcinstraris i statim quiescidi: ec quaenam quaeso acies armata duobus stadiis ad biugandos, vel deterretidos hostes apista instrui potest λ Mytti eum arcanum discamus. Cli istus, ut praemisimus Gorporis , 8c sanguinis sui Iacet sancti pabu
rati ut Ister iusta Iubesset causa tunc diru
240쪽
Notula IV. de Euchari sua et o '
stringendi, te rotandi plures enses in vi- Α n. - n --An '
tionem sacrilegi proditoris, & Hebrὰ6. V si ς post parietem nosi mrum maligne conspirantium in sui Domi- respiciens per fenestras , profi
ni necem , nihilominus sola duorum gla diorum demonstratione contentus sit, imo nec unum ex illis veli taginaeduinci; undE paulo post petro, qui evaginato gladio abscidit auriculam Malcho, sic in iunxit. conuerte glacium tuum in locum
Mel in ore leonis demortui repertumi Samsone Eucharisticam alimoniam sis. per caelesti dulcedine mellitam adumbra bat ; sed cur in leone vita iuncto put ni
mirum conciperemus, quantum hoc S clamentum diuinae irae furorem com
presserit, non enim post illud conditum, ut lco vivus saeuit, sed demortui .& iacentis leonis speciem refert, dum miti. affectu peccata hominum aissimulat proapter poenitentiam. Mater infantulum, cui ubera exugen da praebet, omni etiam vel leuissimet seueritatis indicio ablegato, hilari fron. te, leni vultu, blandulis oculis respicit, mirisque tenerrimi adictus modis deia
mulcet ; simili lenitate agit Christus cufidelibus, quos instat indulgentissimae matris filiolum lactantis alit. Ad hoe
satis alludunt plura Patrum effata . quae attulimus supra ad versiculum . Meliora sunt Mera tua vino; non repeto, quia ibi videri possunt. lQuanum iustitia suam eohibeat Chri .ssus in sacra Synaxi, declarauit aliquando B. Gerit ud i, ut lib. 3. c. I S. insinua tionia diuini pietatis refert Tilmannus, Cuius haec sunt verba . Item cum die quadam in praedicatione sermo de cisina tu iistia protenderetur, illa eo modo intendebat, quod expaue cens trepidaret accelere ad di. Dina Sacramenta , unde a bemunitate Dei bis me is est animata r si negligis interioribus oeulis benignitatem meam attendere tibi mul. tiplicibus modis exhibitam, respice Ialtem remoralibus oculis, intuere quam paruam. xide eonet ar tibi obuiam procera, ct scito pro certo, quod nigor iussit ia mea ita pleadmitos sua
No TULA IRChristi prssentia in Eucharistia
miris quandoque modis fideli animae innotescit.
nostrum, reuiciens per ρ- ne iras, prooiciens per cancellos. Ghisterius in chiillac expositione secunda liuoius versiculi per parietem nostrum intelligit carnem Christi, quia intri illam aeque ac intr parietem quodammodo , &post parietem stat Veibum diuinum, itivi a nobis videri nequeat, sicut nec post T .
parietem se occultans ; elausulam vero . . .ata. illam , remetentem per fenestras , prospicientem per cancellos, interpretatur de Christo, per externas videlicet panis, Ecvini species sese nobis prospiciendum , exhibente; et enim sicut qui post cancellos prospicit, licde parcὰ se intuendum irconcedat, iti ut a transeuntibus per via, vel a non attendentibus non conspici tur , ex paucis tamen, quae transparent per foramina, lineamentis discerni potest ab attente in cancellos oculorum daciem collineantibus; ita Christus post Nparietem humanae carnis stans, per can- 'rcellos sacrorum accidentium se cognoscendum praebet fidei oculos in illum. coniicientibus; non autem iis, qui per fidem ad sacras species non at tendunt. His cognata habet Ludovicus de Ponte lib. F. in Canta ex hori. io. S Sed quois Ludovic.deniam, inquit. distantιgimus ena nobis pa- et .ries iste calorum, alium sibi. arietem propinquiorem elegit in terra, post quem staret,
circumclusus en mansuetudine misericordia D tum ; nam sicut Verbum diuinum stetit occuti meae, quam in exbibitione huius sacramenti tum pGρarietem earnis assumpta, fite totus
ch st. erga recus humanum digranter praetendo. Quo autem tendit adeo eximia Setia uatoris nostri beninnitas in sacrosancta Eucharistia λ Certe ad alliciendum nos in sui amorem; nihil enim magis ad reis da mandum prouocare potest, qua blandientis amoris lenitas. Unde Chrysostomus hom. 38. in Gen. Vibu mansuetuis dine violentius. Duati Euebarist. Amores. Tom. I. Christus, o homo poacta consecratione panis in vini Rat post accidentia illarum in- elusus, ita νι certissima siti dicat Ecclesia,e ipse stat post parietem nostrum . Per. pendenda pro nostro scopo est particula demonstrativa, eii; illa enim denotat ut
Christi praesentia , quam pia anima percipit mirabἰli quodam, & ineffabili inducto . En ipse Hai; quasi dicat Eucharistici conuiuij sponsa: Non fallor ,.verissime agnosco, quem unicὰ diligo, adeta. Venuste Cyprianus serm. de coena D, cyprian. Dd mini