장음표시 사용
261쪽
aliqua acci detia panι adi vim re
coe Luet. Cone. Flor. Trident. . cocluso.
r vo Vox dilecti me , ct c. cap. r. Vers. 8.ct'
dem substantiae; alia vero sunt acciden- Αtia, quae a panis, & vini substantia distinia suuntur, tanquam res separabilis ab ipsa
substantia, e haec per miraculum polsu texistere separata, ut lunt v. g. quanti as,
color, sapor, di aliae huiustriodi qualiatales
Notandum secundo, quidquid alii dicant, accidentia realia separabilia a subis stantia corporea cile omnia sensibilia , vel in se, vel cer id in aliquo suo eisectu, testu. g. vis innata vini ad calefaciendum. & ratio est, quia omnis qualitas substantiae corporeae, cum eam perficiat in gradu corpore itatis, & consequenter sensibilitatis , necessario ordinata est ad aliquem e fictum sensibilem. Porro lauiusmodi accidentia panis, de vini, species appellari solent, vel quia alensu per species expressas , siue etiam impressas percipi pollunt, vel quia sunt quali simu lacrum repraesentativum substantiae, in qua sunt. Dico prim5, de fide certum esse aliqua accidentia panis, de vini remanere in hoc Sacramento. Constat ex Concilio Lateranen. relato in cap. Firmiter, S Vna vero de Summa Trinitate, ubi dicitur corpus,&sanguinem Christi sub speciebus panis, dc vini veraciter contineri, &ex decreto Eugenij IV. in Concilio Fl retino S. TerIιum est ;&ex Concilio Tridentino leae I 3. can. a. Dico secundo, certum esse, omnia accidentia realia separabilia a substantia panis , di vini, εἰ sensibilia vel in se , vel
in aliquo ellectu, ut declarauimus in secundo notando .manere absque omni subiecto in hoc sacramento Eucharistico . Constat primo ex Cc ilio Constant iensistis. 8. ubi damnatur propositio haec Ioa-nis Uvicte fi r Aeeιde ulla panis non manent sine subiecto in hoc sacramento. Pr batur ratione, quia nota 1ubiectantur in substantia panis, aut vini, cum tota per consecrationem desinat, ut constat ex supta dictis; neq; in Christi corpore, cum repugnet ratione status gloriosi,& in- Aduerte. primam,di te cundam conis clusionem intelligendam esse de subiecto fimpliciter , siue ultimato, di substantiali, nam virum omnia accidentia maneat etiam sine subiecto proximo ,& non vlistimo, ita ut omnia accidentia rem nentia in hoc Sacramento sint independentia a quocunque iubiecto etiam non ultimo, declarabitur puncto sequenti.
Utrum accidentia remanentia in hoc Sacramento pedeant saltem ab aliquo alio accidente tanquam a
Vppono cum communi, & vera sententia, panis,& vini quantitatem romanentem in Euchariastico Sacramento no dependere ab ullo accid
Ratio est, quia cum quantitas sit primu omnium accidentium . N in hoc Sacramento se patetur a materia , in qua pri erat, tanquam in subiecto, hinc nec eis ris fit, ut illa careat omni subiecto; non enim dici potest, miraculos da Deo per aliquod aliud accidens sustentari, quia nullum est landa metum fingendi huiusmodi sustentationem miraculosam . Quod in controuersiam maximὰ v cari solet, est, utrum reliqua accidentia, panis ,& vini in hoc Sacramento rem nentia subiectentur in quantitate an v Io maneant aequὸ per se i de sine subiecto mediato, vel immediato. Solutio huius contris tersiae pendet adiuersis opinionibus philosophicis; qua re iuxti sententiam eorum, qui tueutur omnia accidentia subiectari in materia naturaliter, non autem in quantitate. decens sit tale corpus alterari ἰde affici D consequenter dicendum est, patiis, dc vi- accidentibus. Se qualitatibus substantiae sensibilis panis, 3c vini, licet non sit in- conueniens , ut in illo recipiatur aliquod accidens supernaturale, ut constat ex suis pradictis, non in aere circumstante, quia est incapax talium accidentium, nec est in eodem spatio penetrative cum illis. Dico tertio, accidentia modalia, quae scilicet tantum distinguuntur modalitera substantia panis.& vini, non remanere in hoc Sacramento . Ratio est, quia repugnat modum esse sine re, quam modificat .
ni accidentia remanentia in Sacramento nullum prorsus habere subiectum, ac proinde nullum effectum formalem ibi habere, de ita in Lucharistia non dari album, sapidum &e. sed albedinem, sa po-
rem, Odorem dic. Item qua litates illas non posse pro illo statu naturaliter c O rumpi, vel produci ab agentibus inaturalibus , quia omnes conseruantur concur si creativo, Deum tamen ad pi aesentiam agentis creati illas destruere, vel producere . atque alia hutii si nodi pluia muracula sunt admittenda stando ini prae
262쪽
Iessus. Huirudo Rimaa. C elusio. Omnia ac
Disquisitio IX.de Eucharistia V
Quand b, & quomodo accidentia Sacramentalia desinant
continere Christi corpus,& sanguinem.
dicta sententia, quae tamen non fingun- Αtur, scd viseruntur, supposita probabili opinione physica de iubiecto immedia tia praedictorum accidentium. Quod si
quaera ut, cur lacus tot In hoc Sacram into nitracula faciat, nihil aliud responderi consequentet potest, nisi quod ea Heiae, ut tantu myisterium occultet. Pro hac parte videri' potest Lemus de persect. dium. lib. I r. num. Da. Hurtado
disp. 6.phys.sect. 6. Arriaga disp. q. Phycse 2. r. substet s. Dico probabilius mihi videri, omnia
accidentia panis, ta vini temanentia incidentia pa- hoc Sacramento habere quantitate proras, im subiecto non ultimo, sed immediato.
praedicta accidentia ad eum alterationis gradu pei ueniunt,ut incipiant non esse apta ad conseruationem formae panis, ct vini, tunc etiam de
is i 0 munis Icntentia, de pro hae par- is sinunt continere Christi corpus , & sa
crimεio ita tς Dcit primo, quia qualitates activae, ut bera quali calor, frigus, se mutuo expellunt in hocinatim 'o Sacra mento , quod non posset heri, nisi , . 'ca h bςr ni in eo aliquod subiectum com-' ib. urunc, hoc autem non potest esse aliud, ' quam ipsa quantitas. Facit secundo, quod si reliqua accidentia non reciperentur in qua utitate, seqlieretur, quod traiis v. g. calefaciendo imitiam ageret miraculose 3 siquidem crearet calorem , aut certe dicendum es , ignem non ag re in hostiam, sed solum Deum ad prae sentiam ignis . ita ut si ii ostia combure- retur, non ab igne procedat combustio, sed tantum a Deo; hoc autem fidelium guinem. Ratio est , quia sicut vi con secrationis praedicta accidentia contianebant christi corpus. Be sanguinem , prout erant accidentia panis , vel vini, consequenter statim ac desinunt esse ae cidentia panis vel vini, & incipiunt esse accidentia alterius substantiae, non possunt amplius continere Christi corpus, vel sanguinem , quae proinde desinunt esse sub eisdem accidentibus, succeden. te alia substantia, quae generatur. Aduerte autem hic circa modum Io
quendi, quod quando dicimus nouam substantiam suocedere Christi corpori, non esse sensium, quod id fiat per con-
sensui repugnare videtur, putant enim o uersionem corporis Christi in eam sub fideles, siquando est ingeret talis actio, si utiam, suae generatur, quia revera
quod a causa naturali procederet, de naturalis esset. Facit tertio, quia per qualitatem Sacramentalem reliqua omnia aecidentia remanentia in hoc Sacrame-rovidentur extendi. de ad eiusde quantitatis diuisionem diuiduntur, sicut ad
eius continuat nem, & motum continuantur, de mouentur; pro quo argumento plura acute perpendit Cardinalis de Lugo di ' Io. de Sacram. Euchar. anu. . Demum calor in hoc Sacramento videtur comtituere calidum, albedo albsi,visensu Qidetur patere; hqc auteindicant in quantitate Sacramen
tali reliqua omnia accidentia panis, de vini subie
tunc non fit talis conuersio e siquidem Christi corpus non definit esse sub rerum natura : ad conuersionem autem su stantialem necessario requiritur , quod id ,quod conuertitur in aliud,desinat cruse in rerum natura. Sed qustes primo, quomodo ex spe- x.Quaesit ciebus consecratis generetur alia se lγ- stantia , v. g. chilus , vel vermis , vel ignis .:Suppono enim cum communi, &vera sententia, ut certum, generari aliquam substantiam, de nutriri hominem, qui species comedit . Ratio dii Ecultatis est , quia Christi corpore desinenti D esse sub accidentibus, quanam rationepos et alia substantia succedere per g nerationem, cum nulla sub illis sit materia , quae necessario requiritur ad generationem omissa responsione nonnullorum,qua
hend consulat Io. Cardinalis de Lugo CDds c tidii p. Io. sedi. a. num. 32.i Respondeocii Luto. communi sententia, quando accidentia Satisfit. Sacramentalia ad eum alterationis gradum perum iunt, ut non amplius apta sint ad eonseruandam sormam panis. aut vini, tunc ilatim desinere esse sub il
lis corpus Christi, de sanguinem, ut supra
263쪽
Dubium Solutio. a Quaesit card n. de
r3r Vox dilecti mei, ct c. cap. a. Vers. 8.ct'.
diximus, se a Deo creari ibidem materiam prunam, eique iniri quantitatem P nis . aut vini cum qualitatibus, quae tunc ipsis inhaerent, per quaveadem materia ultimo lit disposita a a receptionem sormae subitantialis succedentis. Sed quaeres, a quo producatur illa sor. ma substantialis p Respondeo illam formam in illo instanti, vel tempore, quo creatur materia, produci ab illo eodem age .e, quod eam produxisset, si ibi priussu ut et substantia panis, aut vini. Dixi, vel tempore , quia quando comburitur hostia, tune ficuti forma ignis succestiue producitur, ita etiam materia eius dein ignis succeisiue creati debet.
in aeres secudh, an materia, quae crea tur, sit eadem numero eum illa, quae petr consecrat ionem fuit destructa Nonnullorum opinio assirmat, quam veriorem putat Io. Cardinalis de Lugo
Respondeo probabilius mihi videri
contrarium;& ratio est, quia non Postulat natura re productionem rei iam deliruciae, vi patet ex eo, quod nunquasorma destructa redit eadem numero. Obijcies, eadem numero quantitas,& alia accidentia, quae tuerunt in Sacramento, & in materia panis , perseuerant
praesente Christi corpore, & exigunt idenumero subiectum, dc non aliud, ergo iuxta eorum exigentiam debet reproduei eadem numero materia. Respondeo qu ntitatem,& alia acci dentia separabilia a materia ex se esse indifferentia ad hanc, Ze illam numero materiam, ac proindὰ non magis exigunt illam numero, in qua prius erant,
quam aliam, Ee illis aeque bonum est , esse in hoe subiecto, atque in alio eiusdem
Collige. quantum Deo placeat, ut in obsequium fidei intellectum nostrum suis biiciamus circa hoc venerabile Sacramentum, quod per antonomasiam mysterium fidei appellatur, cum ad hoc occultandum Deus creet nouam materia, quoties species Sacramentales ad eum alterationis gradum perueniunt, ut non amplius sussiciant conseruate formam panis, Ic vini, ut suprad Ictum est. Et nim si accidentibus 'acramentalibus alteratis , ut supra dictum est, non generaretur substantia,atq:noua materia i Deo non crearetur , intellectus vi sua nat rati conijcere posset ibi praeter consuetum naturae ordinem ita contingere, atq;
adeo, vel accidentia ibi sine substantia diuinitis sustentari, vel mysterium ali quod ibi diuinitus operari. A Quaeres tertio, quodnam agens uniae 3 .Qtist
qualicitatem , & reliqua amicientia Sacramentalia materiae de nouo produ
ctae Respondeo i solo Deo quantitatem
pom in maceria , quia agens naturale Iuxta communem, oc veram Philosopli rum sententiam non habet vim productivam quantuatis, nec habet vim e cietidi illam inhaetentem in mare ria,
quapropter alii mandum est a solo Deo
pom in materia quantitatem Sacramentalem, de ea me aiante reliqua acciden ita, quae iuxta opinIOnem, quam ut communitarem secuti sumus, ex natura sua inhaerent quantitati.
B In ea vero sententia, quae docet om nia accidentia ex sua natura immediatdinhaeiere in macecia, dicendum est ea omitia i solo Deo introduci in materiam
de nouo creatam, quia licet agens naturale possit unire accidens materiae illud educendo de potentia passiua eiusdem, non habet tanteii vim uniendi materiam accidenti iam producto, de ex utenti separato iam a materia, faeta autem introductione accidentium in materia, eo ipso rem auet materia ad formam subis stantialem disposita, cuius dispositiones sunt eadem accidentia. Quaeres quarto, an per commixtione 4.REM. specierum consecratarum cum aliis Ilia C quoribus, ut cum aqua, vel vino non
consecrato, Chiisti sanguis desinat esse sub speciebus pSuppono vi certum, ex cap.6. S Q- isti de celebratione Mularum, quin do cum speciebus sacris liquor aliquis admilcetur, non permisceri hunc cum Chrilli sanguine; de racio est, quia ea, quae permiscentur, diuidi debent secundum minutissimas sui parriculas, do secundum eas confundi, hoc autem non potest conuenire Clutili sanguini existenti sub speciebus vini, cum totus sit sub qualibet, vel minima parte illarum. Respodeo, speciebus vini consecratis siclise: poste aliud vinum , vel aliquem liqum D rem ita misceri, ut Christi sanguis saltem aliquo tempore adhuc remaneat sub iliadem speciebus. Est fere communis sententia. Vide sua re 2 tom. 3. in I. p. disp. Suam 37. sect. q. UasqueZ item tom. 3. in I. P. Uasquea dii P. I9 . cap. Cardinalem de Lugo Cardin. da de Sacramento Eucharistiae disp. io . sect. LM' 3. i num. I. Ratio est, quia non statim ac vinum non consecratum , aut liquor aliquis miscetur cum speciebus vini co secrati , species sacrae ita alterantur, ut non lassiciant ad conseruandam formam
.ini, si ibi adesset, ergo pro eo tempore , quo in tali statu perleverant, ut aptae sine
264쪽
Disquisitio X. de Euchari sua Θ33
ad conseruandam substantiam vini, si R Io hac re multi putat in sacerdote,dui ibi adesset, continent sanguinem Chri . non solum hostiam sacram, sed etiam viasti, ut ex supra dIctis liquet. Pro hac parte vide plura apud cit. Cardinale de
Dixi, saltem aliquo tempore, quia si permixtionem vini non consecrati, vel alterius liquoris species vini consecrati iti conuertantur physice post aliquod te rus, vel in aliud vinum, vel in alium liquorem , vel ex tali mixtione resultaret, seu produceretur aliud tertium physic8 diuersum, tune Christi sanguis desineret ibi esse; patet ex dictis, quia destructis accidentibus necessarias ad conseruatio. nem formae vini , necesse est sanguinem Christi desinere. Quaeres quinto, an quando in hostia consecrata miraculose apparet Christus in figura pueri, vel in forma carnis, vel sangu inis, adhuc species Sacramentales
retineant suum temperamentum requisitum ad sormam panis, vel vinis Respondeo cum communi sententia Chri iti praesentiam Sacramentalem non desinere per tales apparitiones. Ratio est, quia cum ills fiant ad ostensionem verae, & realis praesentiae Christi, omninis verisimile est no tollere eiusdem praesentiam : & licet aliqua immutatio fiat in speciebus quoad figuram, Ze colorem;
ni species sumpsit, in semiquadrante
horae species omnes sacras ad eum alte rationis Fradum peruenire. ut non amplius Christi corpus, de sanguinem contineant .
Respondeo mihi magis placere senis Satisfietentiam eorum, qui ad quadrantem horae extendunt durationem specierum saeratum in stomacho Sacerdotis, qui &hostiam sacram, de species vini consecrati accepit; nam licet Marmius Ca- gnatus lib. I. de sanitate tuenda cap. I 8. relatus i Ordinali de Lugo disp. Io. de Eucharistia sect. a. sub num. 3 . probet ex usu veterum, qui die una 8. uncias cibi solidi su mere solebant, a calore naturali singulis horis duas uncias dictieibi posse concoqui ; unde iuxta hanc regulam pauciori tempore, quam quadrantis horae praedictae species sacras ita
transmutari, ut non amplius contineant Christi corpus,& sanguinem,aliquis Pru denter existimare pollit i nihilominus ob reuerentiam tanto incramento debitam in re valde ob lcura, de dubia, tutior pars videtur eligenda. Quoad particulam vero, quae regulariter la icis ad communionem dari solet. in minuto hora, hoc est in sexagesima talis tamen mutatio non destruit statu, C horae parte, ita virtute concoctrice in lio seu temperamentum specierum necessario requisitum ad sormam panis, vel vini. inae res sexto quanto tempore in st mactio species sacramentales perseuerent in tali temperamento, ut sub illis maneat Christi corpus, de sanguis pQuamuis haec res sit sa is obscura, primo, qu a virtus concoctrix non est in omnibus aequalis. Secundo, quia hostia consecrata potest esse maior, vel minor. Similiter varietas saepὰ contingit in speciebus vini eon secrati, no i solam quoad quantitatem, sed etiam qualitatem , nihilominus plurimum conducit aliquam regulam inuestigare, tum pro obligatio Dne praecauendi vomitum, te pro alijs a cidentibus, in quibus semper attenden dum est, ut dignitas Sacramenti praeseratur utilitati priuatae; tum etiam, ut post sumptionem Eucharistiae aliquantulum cum tanto hospite intri nos re cepto piis affectibus, gratiarum actionibus, de colloquiis detineamur, eumq; etiam externis grati, de obsequentis animi signis veneremur eo tempore , quo verisimile est, ut intra nos commoretur sib speciebus sacris, ut sic etiam uberio. res e gratiarum sonte hau stus attrah
N ati Eucharist. Amores. Tom. I.
maelio mediocri alterari, ut non amisplius contineat Christi corpus , amrmae citatus Cardinalis de Lugo adhaerens opinioni peritissimi cuiusda medici, que in hac re consuluit; quam opinionem saltem ut probabilem potest quilibet amplecti, sed, ut dixi, pro reueretitia Sacra menti , malus tempus quoad praxim vi detur assignandum in re adeo dubia , de obscura.
Utrum Christus, prout est in Eucharistia, possis cognoscere,& cognosci.
IX I, prout est in Eu charistia. Nam certum est, quod Christus per
concomitantiam ex diactis supra puncto a. habet omnes actus cogno
scendi, quos habet in caelo: ij enim sunt independentes i loco. Praeterea suppono punctum nostrum procedere connaturaliter loquendo, nacitri dubium est, quod de potentia ab
265쪽
soluta bene posset Christus, prout etiam est in Eucharistia, elicere quoscunquς
actus cogntilonis, Se cognosci etiam ab
alijs saltem cognitio te intellectuali.
1. Coelusio Dico primo, Christum, prout est in
x', yrout Eucharistia, non posse connaturalite teit M.Lv- elicere actum sensationis internum, vel isti Esthoie ex rnum, ac pro rite non polle qui naturaliter quam videre. audire, aut tangere. Ita elicere actu communiter Theologi. Ratio est, qui sensaraonis huiusmodi lentationes fiunt mediantitizi nil, H bus qualitatibus , siue realibus, siue in-
R mi adibus ab obiecto transmissis, siue producitis in organo sensus quanto, ec' diuisibili, ut supponimus ex philosophia: nullum autem agens naturale potest producere huiusmodi qualitatem in olgano sensus Christi, quia alioquin produceret illam totam in toto organo, 8e totam in qualibet parte, ac proinde produceretulam cum modo supernaturali existendi in subiecto, do in spatio, quod agens naturale suis viribus piae tare non potest. x.Coclusio Dico secundi, , Christum, prout est in Christus, Eucharisia,posse elicere actus spiritales P ut est i scientiae infusae, perquam operatur inde-Eu h Dii δ iande inter a phantat matibus; nihil enimis' ais, impedit , quod isti actus producanturritales letε primo, de per se diuisibiliter in Euchari.
ρος qua opς An veris possint a Christo connatura- 'ς liter elici. prout est in Eucharistia, actus phintasm intellectus , qui dependent a phantasia.
Su sect.3. in fine, de Ioannem Cardm.de M. β.Lμι' go disp. s. sect. a. nu. 17. dc 18 a.Coclusio Dico tertio, corpus Christi in Eucha- Christi eor ristia non posse naturaliter videri oculo Pus in εu' corporeo. Iti Uasquet mi. disp.cap. 1.chvisti no eum eommuni Doctorum sententia. R md j .ide ii praecipua est . quia corpus Christi in ri oeulo Eucharistia existit modo indivisibili. ac corporeo . proinde caret extensione quantitatis ad Vim R. locum, ut supra deci rata uis disquis-tione a. extensio autem quantitatis inordine ad locum eis necessaria conditio. Dut aliquod cornus operetur, de ex se spe etes sui, aut effectum alium transmittat, hinc est,ut in parua quantitate,quae aliis videretur, nequeat videri. 4 Cdclusio D co quarto, probabiliorem esse se Christus tentiam multorum, quos asscrr de sequi. ste in tur Ua uer eici disp. cap. 2. Christum
existentem in Eucharistia videri posse
ab oeulo' ab oculo corporeo non'naturali, sed sa- corporeo Pernaturali virtute praedito, Schac paris virtute suῖ tem tuetur etiam citatus Cardinalis de naturali P ε largo dicta sect. a. num. ro. Praeci Puum caldio. M sundamentum st, quia nulla ratio im-
Lugo. Plicantiae assignari potest ;tram lic di illa
praesentia sit supernaturalis, non oc dii tamen limites obiecti visibilis, quia sicut lux supernaturalis, includitur etiam intra latitudinem lucis. Plura de hac re videri possunt apud citatos Auctores. Dico quinto, aciualem existentiam s. mcluso Praesentiae corporis Christi in Eucharistia naturali virtute ab Angelo cognosci
non polle. Est sententia conan uni sali ccirporiscet sit contra , tum, de alios, quos ase Christi inistri Suarea cit. disp s r. feci. 3. Ratio Euc ranis est, quia illa praesentia est emitat me supernaturalis ; quare sicut grati , Vmo domo bypoliatica ,& aliae ςmitates superna ino pol.
rates non sunt naturaliter cognoscia Suarea.
B biles ab Angelo, siς illa praesentia.
Dixi,naturali virtute, quia certum est,
quod potest cognosci dicta praesentia
corporis Christi tu Eucharistia scientia beata, vel intusa, Se etiam abstractiue
Coii se ex dictis prima conclusione Christus in
huius disquisitiovis . Christum ζμj 4 s. iapi
nobis indicare, quod inter alia, quae iii et et epcuiuaccedcntibus ad sacram mensam exigiis exitit, Hesse, ut d sui imitationem ita oculoS, N, oculos, caeteros sensus cohibeant. ut totus ii emsq;m ternus animi affectus sit in cogitando, quam magnum sit hoc amoris argumen
tum, di quales illi gratiae sint agendae Adde, quod non facilὰ explicari potest ,
C quantum accubantium sacro conuiuio ueatur mutua devotio, si omnes oci lorum verecunda de iect ione,matam incessu, caeterisque actionibu et externis ad modestiae regulam compositis ex parte v declarent, qua reuerentia , quo timorocacipiendus a nobis sit in sacro serculo ille, qui est homo, Se Deus,
Dominus, de Ren caeli, de terrae, in enius conspectu ipsi mei . caelestes spiritus co tremiscunt.
266쪽
En dilectus meus loquitur mihi: A sponsa, ut, quim singulari amore ab eo
Surge , propera am Ica mea , co
Ian enim hyems transqt , imber
Flores apparuerunt in terra πο- stra , tempus putationis adu zit a mox turturis audita es in terra nostra .
FP protulit grossos suos , vineae forentes dederunt odorem Itiu. B Mens deuote communicantis
En dilectus meus loquitur mi r rge, propcra.
Enucleatur sensus spiritalis Eucharistiam respi
Indicatur sensus ad corticem litterae.
nouerat sponsus noua, nuptan ad amoris sub . leuandu languorem,si rum . N pomorum fragrantiam appetere ; illius enim fuerunt illae voces. Fulcite me floribus . stipate me malis. Quare plurimum fote recreandam ratus, si ad hortos onrni florum venustate hilares , nec non ad
Has luaue olentes eam secum peramanter tinultaret. N ut inuitamento sti-musos nc uos ad iceret, opportunum ad Onan m amoenitatem. At rurales delicias vernum tempus praesens proponeret. surge i 'ropera, amica mea, columba mea, sermo a mea , e vera. Iam enim Demstrantiit, imber ubi t, ctreecst. Flores apparuerunt in terra nostra. t us putationis adueniti vox turturis audita est in terra uostra . Fιeus protulιt Irosios suos, vinea I rentes dederunt odorem suum. Quasi naec verba proferat: O unica dilecta . cuius eximia pulchritudo cum pristantissimis dotibus est coniuncta, postqaam dona
pluribus sanctis inspirationibus illustra-
. . o Itur. . Ponsi vox , quam sentire
se prodit Eucharistici sponsalitii dilecta sunt
eaelestes ini pirationes, quibus supremum Numen animam in Altaris mensa pie alloquitur, de altissimis mysteriis edocet, de ad praeclara virtutum facinora allicit. Quaerit Rupertus lib. I. in Exod. cap. I. cur quatuor ante diebus agnus immolandus per domos, Ec familias , Deo ita praecipiente, detinendus esset i filiis istaei, Exod. t a. de in hanc existimationem , quam subiicio verbis ipsius ex. mellis, venit. Vt quid tandiu ant/ tolinietis , tanto tempore struaturi ρ viselicetur, dum ille praesto est, causa quoque et corda vestra solliciιet, ne sitiis immemores, vel imparati, quia transeundum est, dum ille tot ante diebus de profectione paranda
Nos admonet , quotiri enim ille balat timmittit, totus quasi tuba sonitus, exiluras castroru acies eacitet. Uerum sicut agnus
ille Eucharistici typus erat, ita illius ingeminati balatus in domibus Israelita. ab hortis, se ab agris decerpta ad tui D tum praesignabant multiplices diu iam Rupere amoris fulcimentum ambis , quid mora-risy accelera , mecum perge ad mea vineta, ad meos agros, ibi mille florum figuris picturati campi, ibi vineae tu cun dum tenerae prolis halitum diffundentes, tuis plene satisfacient votis; iam rugida bruma exalat, iam placidissimum adesi caelum. iam veris nuncius fidelis
resonat turturis cantus, iam felicissima arborum germina intiletium oculos ob- lectant. iam laeta cuncta rure animos exis hilarant,& mirifice demulcent; haec vero festiua sponsi blandimenta subsumit
Nouati Euctari II. Amores. Tom. I. toris voces, quibus corda communican. tium instruit caelesti doctrina, de pro mouet ad sublimiores virtutum gradus. Abraham sedens in ostio tabernaculi sui in convalle Mambre tres viros transeuntes blande exorat, ut aliqualem alimoniam sumere non dedignentur rannuunt roganti viatores; de eccὰ hic adgregem accurrit, vitulum saginatum d seri, Saram coniugem alloquitur, ut panes concoquat. Fac subcinericios panes, ipse verὸ ad armentum cucurrit, σ tuliti inde visulum tenerrιmum, oe optimum .
tabant diuinas Ucces squibus corda communicantiu ii lustrantur.
267쪽
cumbentes diuinatum inspirati nu aura deis liniuntur.
1 6 En dilectus meus, i cc. c. 2. V. I O. II. I 2. I 3.
G . . Iου. aliaque ad recreandos hospites parat cibaria: Sed quis prandendi locus conitituatur , videamus. An in aula aliqua, vel in cubiculo intra aedes 8 Non equidemi sed totis, sub umbra nimii uin arboris. Ipse stabat iuxta eossibarbore. Cur hoc Θ deerant forsan commodae , εἰ ornatae habitationes intra pς-netralia Abrahae λ Non equidem, quia illi plurima erat supellex , de greges, Et armenta possidebat, vernaculos etiam plurimos alebat, E quibus in pugnam
tercentum decem. de octo numerauit.
Verum nonne illi peregit ni hospitio excepti fuere in friuore diei, scilicet quando. . meridianus aestus' rit Z antequam .eti in dapex kitulus essEt conditus: Tuis ι quoque butyrum, σιώ, σ vi lum, quEcoxerat, car Posuit roram eis . Gen. ibid.& panis ex farina compasus, & dec cius , vnnis, aut at derius horae spatium debuit pertransire. Quare opportunum tempus aduenerat, quo suaves Zephyri perss. re incipiunt, sicut colligitur eciam ex illo Gen. i. ubi dicitur, mundi co ditorem deambulasse ad auram post meridiem : Comedentes ergo hospites sub arboris tegumento plurimum demulceri poterant a luaui ventorum flabello, quo lymbolo praemon stratum egregie fuit, quantum Eucharistico symposio per m
moratum Abrahami conuiuium adum brato, accumbentes supernarum inspurationum aura deliniantur. D. Macharius hom. 7. perpendens
spiritalem progressum animae post esum sacri pabuli praemonstratum in Israeli. iis, qui manducato agno paschali pergere oce erunt ad terram promissaonis fic loquitur. PU celebratum Pascha fili Israel abeunt, proficit anima, qua visam sancti Spiritus aecNit, de agno gustauit, eius sanguine uncta ess,e ' panem verMm .
mus haec verba, qua vitam Sancti Spiritus accepit. Sand si Spiritus Sanctus est fons caeleitium inspirationum quid aliud erit animam accipere vitam Spiritus Sancti, quam ab i, o fonte affluenter repleri piis cogitationibus,& vitam transigerela pernis illustrationibus enutritam Gaudetius Brixianus Episcopus tract. z.premens illud Exod. Si quid residuum fuerit. igne eomburetis, inquit. Si qaid autem superfuerit,etiam nise in uni cuiusque se M. quod expositione ita non coeperit,
ardore contremerar, quoniam Deus noIerunis consa ens est. purgans, erudires, σillinuinans corda nonra, ad istelligentiam
di oram mineriorum, ut in ipsius 4 cbriam iactitat. sacrifici, caelestu causam, ratio-Mmae miser arrabiti dono cias , Λ siue zratia. relaturi. Ad considerationis trutinam reducamus pro nostro scopo, quod in huchatillia Deus noster ignis
consumens en , purgans , erudiens , o ιιl minans corda nonra ad intelligentiam ciuianorum mysterιorum. Equuum cum eruindit, de illuminat corda nostra, interna
Numinis voces, quibus altissima doctrina traditur mentibus nolitis, indican
S. Teresia insigni piet te,& sublimi
deuotione repleta , quoties Dominici corporis sacrosanctam alimoniam sume bat, i Christo Domino plurimis altissimarum visitationum , veritatumq; illu strationibus, ει caelestium arcanoru c
B gnitione irradiabatur, plerumque illud
temporis Puncium expectando, quo singularibus illis donaretur fauor ibus, non
raro intuita est in faciata hostia Christuipsum Anastasi gloriosa insignem , aliis
in cruce pendentem, spinea corona aliis redimitum , alias alio modo se videndupraebebat, huiusmodi tamen maiestatem praeseserentem , ut timorem sanctum , Screoerentiam simul incuteret. In gestis huius Sanct e cap. 2 o. habetur.
In sacrae mensae conuiuis diuini edulia desiderium ambit
po vernae tempe statis, quando tellus virenti amictu circvuestita r det, qua do prata vario florum discrimine Pi guntur, quando horti . di vineae suaves emant odores, quando sub mitiori caelo nouis germinibus ga dent plantae, di gratos volucres attem- D perant eantus, repraesentat omnia , queeximiam asserunt hilaritatem, cumulate
reperiri in sacro symposio, ad quod auliciens dilectam animam, dum, ut acce Ieret , eam hortatur, insinuat, quim ardenter cupiat, ut pabulum illud laci sanctum magno cum desiderio sumat; ad ea enim quae vehementer appetimus , velociter tendimus. surge propera.
occurrit hie oraculum illud uatae s s.
Omnes sitientes venite ad aquas: O qui non habetis argentum, properate, emite, O c mediter venite, emite absque argento, est
268쪽
hellum squod exitituran laeta mensa , est Miditas
quo D. Hieronyino interprete, fideles A perpendens Ambrosius ii, de Cain,&.D. A f.' ad Eucharistiam inuitantur. Sed cur ad aquas, de non ad liaustum vini λ no nὰ hoc magis congruum videbatur ad Altaris Sacramentum indicandum vinum enim tu lacra conuersione in Christi sanguinem transmutatur. Mysteriuinuestige inus. Equidem siti exardest tes non ad vinum, sed ad gelidos latices anhelant: sitis enim est trigidi, te humidi appetitus, hae veto qualitates soli aquae natura inditae sunt; dum ergo sabaqua sitientium symbolo proponitur Euchari itica alimonia, vehementer illam ςxoptantibus praecipuὰ paratam esse recte denotatur; ut autem intelligeretur Abel cap. 7. Hales, inquit, in Euangelio dicentem Dominum Iesum: Zacbae fenianans descende, Erille, cui imperauerat,quod volebat, ut chritium vi ret , O amplius imperauerat , νι videretur, O vocaretur 4cbristo, si nans descendit, o accepit illum raudem, O ideo pro Lauit Dominus eius auesectum, νι eum celeri remuneratione conauit , duens, quia hodie salus domui huicD-cta est. Verum nonne exemplar struenti desiderio communicantis expressit
Zachaeus λ qui enim Christum sub sacris accidentibus intra se suscipit, veluti hos
pitem suscipit; recte enim Hugo Carensis in cap. s. Io. exponens illud Matth. Muth. xs. iermonem esse de sacro cibo, subditur, B x s. Hostes eram,oe non collegistis meo comedite, cum alias praefatis consonum magis videretur , bibite. Premamus cae tera. Cur dicitur, imite, qui κοn habetis argentum & cur subsumitur, emite absque si enmo, O absque ulla commutatione vinum, lae 8 NonnE in emptionis contractu pretium intercedere debet 3 sedo egregiu pro instituti nostri scopo do cumentum λ Pretium, quod exigitur hoc loco, est illud, properate, auiditas nimiis rum spiritalis, tu nutus diuini cibi grandis appetitio. Accinit pervenustE D.
Gregorius Nazian Zenus oratione qO. exponens praemesoratum Isaiae locum. Hoc bonum, inquit , solo voluntatis pretio
Ver/, ait, Miser est sub speciebus i Ilis, 'sol
quasisub veste peregrinar Rrard qui
licita deuotione , ει cupiuo astectutum hospitem admittunt, celerem munerum q*lpilium largitorem experiun
Canibus illis,qui plagatas LaZari caris nes lingebant, fideles praenotatos fuisse Christi vulnera pio affectu in sacra Synaxi meditantes, Augustini expositio P. est , lib. a. quaestiolium Euangelicarum. Ulcera, inquit, pagi es sinu Domini ex insirmitate earnis, quam pro nobis fuscipere dignatus ess; canes vero, qui ea lingebant. gentes Iunt, quas bomines peccatores , Oemendum rιbi ρνυonatur, appetitionem ipsa C immundos dicebant Iudait o tamen paso Deus ingentis pretη loco habet.
Inter mortales nato Seruatore nostro
excitantur ab Angelo pastores , ut ad eum videndum pergant in Bethleem. Et ecce illi citissimo gressu accurrunt. Et venerunt festinantes. Luc. a. Et inue nerunt Mariam, O IUNb, o infantem p situm ιn praesepio . Bethleem domum panis significans Eucharisticum panem ex vulgata Patrum declaratione , ut saepius monuimus, praemonstrauit, quod etiam S. Zeno Martyr de Natiuitate Christi cap. s. adnotauit, cuius verba dedimus supra notula a. ad praeced. versi c. atque ita fine mora conuolantes pastores ad Bethleem . blandulum insantem Iesum Dinuenientes, praeadumbrauere non segniter se ferentes ad Eucharistiam, qui valde sibi indulgentem, de propitium
Non impiger fuit Zachius in exeipie-do Christum hospitem: seni nos enim
descendit, O excepit illum ga udens. Luc. IV. Ut autem Seruator noster, quantum illi acceptum esset Zachaei votum celeritate , de gaudio expressum gaudium enim est de re valde concupita praesenti declarauit sausta illa remuneratione.
Hodie huic domui salus a Deo facta es. Hoc
nes Dominι in sacramemis corporis, o D suιnis eius per totum iam orbem suauitate ιambunt deuotisma . Sed perpendamus hic pro nostro argumento communicantes canibus assimilari, qui fame semper excruciari videntur et unde eleganter Seneca epist.7 . Solebat, ait, Attalus hae Seneca. imagine uti; vidisti aliquando canem anima Domino fraIla pams, aut carnis aperto ore captantem, quidquid excepit, protinus integrum deuorat , O semper ad spem futuri Mat. Et accinit illud psal. O famem patientur, ut canes ; quare, qui instar canum nouam esicam appetentium recentibus
semper d iuini corporis refectionibus imhiant, gratissimum Deo obsequium praestant
Placet hic, quod B. Thomas de vil- B. Tbomas lanoua conc. a. in sesto corporis Christi ψ dς quadam moniali enarrauit, in me- '' dium proferre. Haec corpus Domini, sicut ceruus fontem aquarum desidera bat sitiens, eui, ut videbatur, dissicile erat a Sacramento vel una sola die a itinere , tanta erat sumendi auiditas, tantus accedendi appetitus i si enim in . ,- loco, ubi degebat, interdicti, aut cista tionis a diuinis impedimentum contigit leti quominus communicare illa die posset,
269쪽
138 En dileeliis meta S, ct c. c. a. V. IO. I I. I 2. I 3.
- t' posset, aliorsum gratia communicandi A mur, Dominici corporis escam eo animi. unmigrabat, ne vel una dies sine spirituali hac te sectione tratisiret; die ergo lancio Parasceve, cum corpus Domini Ecclesiastico more in monumento reponiti ir, quia oblitus Sacerdos formam . qua illi daret , non reseruauit , eiulatibus, Scclamoribus domum repleuit, ut fit j vnigeniti sepulturam lugere videretur, neq; tamen elu, desiderio subueniri poterat, ratione iam dicta : tandem eum in fletibus,& lacrymis diu persisteret ni Irabile dictu duae manus visibiliter ei cum Sacramento apparuerunt, ex quibus ipsum accepit, quo accepto omnis illaumaritudo in consolationem uberrima mutata est.
Animam ad caelestem patriam celeri gres u contendentem Eucharistica mensa libenter admittit. ACER sponsus fidelε
animam ad Eucharisticum pabulum alliciens, ut gressus acceleret, hortatur; sed quo equide ad Altaris mensam in praecedenti notula diximus. Sed nonne etiam simul admonere videtur, ut ad supernam patriam aste-ctu i mundanis rebus abdicato sestinet Surge , propera. Quasi diuus amator di- Iectam anima in sic alloquatur: Ah cave, ne perituris pedem infigas, ne ter. renatum voluptatum irritamenta, aut blandientis sensus lenocinia . te aut retrahant, aut retardent ab incepto cursu ad aeternitatem beatam, sed perge, pcr scnsu manducandam esse, ut non fi muhic habitaculum habere ,'sed ad cn Pyreum nos anhelare recolamus. Audiamus hic B. Eligini h mil. i y Nee B Elicui Fratereundum , at si negligenter quod dicitur , eon edetis festinanter Fe Ilinantes κιcue Pascha i omedimus . t i m nos hic non habere terram mansionem νecolentes, quotididde m inant ι, ο, ιam tamque imminentι tines,Pendimar, assidue me ιtamis , Oniam incolae luper terram, em peregrini fumus.
Attinia his habet Chrysostom. siue alius Cris
Auctor imperfecti operis in Matth. ii mil. 32. Sicut enim, inquit, qui obuiam vadit alicui, in via Dat, O ea pectat e- . B quandiu veniat: ita qua credis in chris Am, sic debet vivere in hoc faculo, quasi per grιnus: O ν. on insulsata in transitu pomtus. Pro teνea, Cr Iudaι exituri de As
sunt manducare : ad exeundum parati. offendentes nobis, quomodo quicunque -- striam Euchariam manducant, ita fem
Fugiens iratam Ierabetem Elias, ubi
proximus fuit deserto, in quo nulla erat is humana ciborum. victusque adiumenta, comitantis iis muli solatium non admittit, itinere tellus non sub molli gramine ad umbram amoenae, se frondosae plan- C tae recubat, sed sub arbore iuniperi , spunis, caculeis rigidae , demum di mortalem hanc vitam nauseans,mortis ma- sint, somno nimirum se tradit. Tιmuit ' ergo Elias. re furgens ab ἰ quocunque eum se ebat voluntas : venitque in Bersabee Iuda, o dimisit ibi puerum suum, O perrexit
Angelus eum excitat , & porrectum illi panem manducare iubet. Et ecc/ Angelus Domini tetigit eum. dixit ιlli: Iuris ge,s comede . Ad mystica seramur. Uates cucta mundi huius ob lactamenta fastidiens, moriendi cupidus p taeelarum
ge velocius semper instar peregrinan tis ad cocupitam patriam; talibus enim exprimit exemplar, cuictim taedio sint
Exod. 11. Aenus cur cunni sestinatione e me.
libenti stimE diuinam meam alimoniam
praebeo. paschalis, Agni eomestio ex diuino praescripto magna cum sestinatione perficienda erat . comedetis feRinanter . Exod. I a. sed cur se stinationem requirebat Dominus in esu agni λ certe ut intelligerent Israelitae ab Aegypto ad selicissimam terram properandum illis esse, ut be oὰ in cir. loc. Exod. aduertit Ly anus . ver qhod, inquit, designatur, quod frberent ire expedit/, oe velociteν,
non de iii Ose . Qua in re optime in litui-
diuitiae. voluptates, honorum, atque dignitatum tituli, ad celerem ab humanis di cellum anhelat , ut supremo Numini in aeuo se licissimo iungatur: hic autem
in optima dispositione est Eucharisticupanem pane illo Eliae praesignatum reis
cipiendi. Panem non m quotidianum da nolis h die: hane petendi ibrmulam praescripsit Dominus. Panem hunc de Eucharistia frequenter Patres exponunt. ita Ter Te Iliamtullianus lib. de oratione cap. 6. D. Hie- D. Hiero ronymus tu continent. m Matth.& lib. I. aduer
270쪽
b.cr Λ a I. D. Cyprianus lib. de oratione Do- P. Anselui. minica, D. Anselmus in Matth. S. Petrus .Pe L Laodicensis,& Sermanus Constant. indi expositione orationis Dominicae tOm. I. Bibliot. Chrysologus ferm. 7o. Cassianus collat. p. cap. zo. Sed si Dominici corporis resectio ad spiritalem vitam fouendam toto hoc tempore, quo hic interris degimus , neces liria est, qu1m brem pro eo die, quo postulatur,tan umpostulatur Panem nostrum quotidianum da nobis bodie. Ο magnum documentu lPro praesenti tantum die et stigitatur Al-S I 'i' laris cibus, ut instruamur, eo affectu eum
'sa. iis, inobis esse suscipiendum , ae si dies illa
quod committere etiam inimico post, sed quia interuemum quadam, qua consuetudo fecit arcana, tum amico omnes curaa, omnes cogitationes tuas misce. Et Plinius iunior Plinius qinnne epist. s. lib. i. Hae tibi Ierim, ait, quia aequum erat te ρro amore mutuo non f lum omma mea Dcta. dictaque, Nerstm etιam consilia agnoscere. Et emblematum Bathyllus S . amicitiam variis notis deli- Bathyll neans inter alia haec canit: cur tibi sic latus est,ipshq ad pect' apertu Ipsum animi nudo sic penetrale meum. cui consonat Causinus in Pol hystore Causinus symbol. lib. a. num. II. Iuvenem, qui amicitiae speciem exprimebat, refert ha-Fis.1 t totam vitae nostrae periodum clauderet, B buisse latus apertum usque ad cor, Se
lcipeda, ae atque ita animo penivis a terrenarum si titi illa rerum amore seiuncto. νηη ' l Lauto symposio parato, rex ille man dauit seruis , ut inuitatos aduocarent; venire renuunt ii. Iubet Rex, ut iterum famuli egrediantur accesuri,quos in semitarum confinibus liuenirent. Tunc
ait seruis suis i Huptia quidim parata sunt, sed qui inuitati erant, non fuerunt digus. Iιeeetb ad exitus νiarum , O quoscunque in- ih. H. ueneritis, vocate ad nuptia . Matth. ra.
Hoc geniali conuiuio communi Patrum Mittis esca calculo Altaris mensa repraesentatasiit, diri poti L qua potissimum digni redduntur, qui
constitutos cogitant, ad solam aeternino se sem p ratem beatam aspirant; hi enim per ho- constitiuos mines in exitu viarum repertos praesi- Iaant. gnati fuere. brachium inclinatum digito cor ostendens. Quare ex his liquet debitam Hiise ranimae prae arcanorum communicatione, utpote lupremo Numini persecto foedere coniunctae in licto symposio,quod honorifico titulo amicae hic tacite reor
indicatum. Inter epulandum aenigmata propon Inter eonare, Ze enodare prilaa consuetudo fuit: ut aenit undE Iosephus lib. Q. Antiquit. cap. a. mala pro
de sympotio, quod septuaginta duobus P πιτ, α senioribus Ptolemaeus Aegypti Rex parara ivlsit, sic scribit. Cumque Rex situ se Ios*h. set, quantum satis visum eIt, coepit philoso' nullam sibi in hoc mmdo viam praefi- pbara proponens segulis quaestionem aliqua nientes in ultimo vitae termino se semper V de natura subtilιd6quisitione dignam ; illis vero disert d adquidlibet respondentibus de
In saera mensa ita Christi amica evadit fidelis anima, ut
i caelestium arcanorum notitia decoretur. l
absolute amicam nominando Diuus ama. tor apertὰ satis declarat cum ea perfectam contraxisse amicitia; mutuo autem animorucon ensui secretorum communicatio cO- uenit, quod eleganter monet Annaeas
Seneca epist. 3. Diis eo ita , inquit, an tibi in amicitiam aliquis recipiendus sit. cilmplacuerit fieri, istam illum pectore admitte, tam ausa ter cum illa loquere, quam iocum;
lectatus eorum consuetudine per duodecim dies instaurauit conuiuium ; si quis autem cupit cognoscere quassiones agitatas in eo conuiuio, legat Araitai librum, quem de hoe argumento conscripsit . In qua hiltoria relata tom. I. Biblioth. Patrum Coi niae impressae enumerantur septuaginta duet quaestiones inter conuiuandum enuclea tae, de quo more plura erudite collegit Salara r. in Prouerb. cap. 9. a num. Salaxa I . Verum si in humanis epulis peritisIimi magistri griphos, quaestiones,& sti phas obscuras ad naturalem cognitio- ne spectantes dilucidare solebant; equia' dem augustae Altaris mensae diuina uis saerae mε-pientia praesidens deuotos conuiuas su- iae fouiu spernaturalia mysteria edocet. Hoc dei non strarunt illa Salomonis verba. S li, mysteriapientia adificauit mi domum, excidit co docet. lumnas septem, miscuit vinum, ρνορο- Prou. s.
Ivit mensam: hunc enim locum de Eucharistiae institutione Patres frequenter interpretantur . Cyprianus' in epist. ad Cyprianc Caecilium de Sacramento Altaris, lib- ,-b ist,. testimoniorum contra Iudaeos, Am sba: brosius lib. . de fide cap. 7. Chrysosto. D.Thom amus homil. in psalm. 12. D. Thomas in Beda. opust. de Sacramento, Beda, de Hugo Hu .