장음표시 사용
251쪽
Dis QVISITIO IV. AAn corpus Christi sit sub indi- uisibilibus, S punctis
Ententiam assit malivam , docent Capreolus iu q. l. dist. io. quaest. q. arta s. I. ad i. contra prima conclusionem Sco .i disti Io.
duy. steti 3. Nuenus qu. . . S. Hu dsuppositis, Albertin. tom. a. in praealcam. Utii coroll. i. dub. . Fundamentu, quia Clit illi praesentia e si continua in hoc S cramento, non secus ac praesentia animae in corpore, de Angeli in loco: non autem solet continua, si non corresponderet omnibus indivisibilibus specie tu: intem rumperetur enim per infinita indiuisi. bilia continuatrua, quia sequeretur illi fore diuisam in omnem sui partem,quod implicat. Confirmatur, non potest duratio Angeli esse continua, nisi corres pondeat omnibus partibus,3c'momentis temporis, cui coexist it, erg5 nec praesentia Christi, nisi correspondeat omnibus etiam indivisibilibus specierum . quibus Veli praesens. Praeterea, non magis repugnat totum Chri um esse in spatio indiuisibili. quam in spatio diuisibili exiguo.
ergo cura necesse sit concedere hoc secudum , non est cur negetur primum; tandem quia si solum esset in spatio diuisi. bili, ergo si contingat hostiam diuidi per dimidium illius spatij, vel diuidetur
Christus, vel incipiet esse totus in singulis partibus , ubi antea non erat totus . Sententiam vero negatiuam tuentur Scotas in q. dist. Io. quae . t. o. g. Hic dici tur, Maior qu. r. in fine , Ric nardus art. 6. qu. r. Uasqueet disp. 88. cap. q. Pro.
bat primo Uasque Z, quia sub indivisibili- bus specierum non erat substantia panis,& vini,ergo nec corpus,& sanguis Christi , quae succedunt loco substantiae. Antecedens probat, quia indivisibile panis non est panis . alioqui posset Sacerdos solum panis superficiem consecrare, de illam demostrare posset pronomen hoe . Secundo sequeretur ad diuisionem spe. eierum Christum de nouo fieri sub india nisibit ibus term inaesu is, quae ex d tu is ne resultant, in ijsque desineret, cum iteriira species continuantur, Ze sub alio inia et i i si bili cotinuatiuo ex unione specieru
resulta nte de nouo fieri, quia sub eodem
indivisibili continuatiuo esset Christus, δι subitantia vini timui , ut si cum vino
consecratia misceatur non conlectatum, in superficie continente consecrauim cum non consecrato, erit Christus cum
substantia vini simul; cum enim una sit ii utriusqi superficies, simul in ea et it Christus, quatenus superficies est consecrati, de substantia vim, quatenus superficies
est non consecrati. .aitHaec argumenta pro utraque parte adducta tale, inuoluunt dilhcultates, ut illis fieri satis no polle putet Ioannes Cardinalis de Lugo disp. 8. de Euchari-. din. d. si ιβ se ei. 3. Dum. 37. LVI . . Verum si pedem sistere vel imus in opianione satis probabili in pbilosophia, quae . non admittit induti sibilia , siue continuatiua, siue term a Latiua in continuo, ab omnibus praedictis dissicultatibus liberi eramus . Quare operae pretium puto aliquidi indicare mi l uorem dictae
Notandum ergo, quod quantitas tri 'ne dimenta natura sua talis est, ut possit se ipsa praeliare, quod praestaretur peti tui modi indiuili bilia, si darentur, de ideo diei potest illa continere quasi virtualiter, aut eminenter, di quando exercet munus alicuius illorum , v. g. superficiei, vel lineae, appellatur superficies vel linea; & illud, a quo determinatura ad hoc, vel illud munus cxercendum, divicitur in illa designare hoc, vel illud in- . - et diuisibile, idest designare illam, prout habet rationem huius, vel illius induitia sibilis. Quam lententiam fuse explicat
clus. 3. ubi ait, a parte rei nullam aliam reperiti quantitatem, nisi trine dimensainῖ qua Propterea appellatur magnitudo, & moles corporea , et quia ipsi: is extensio, de ratio partium propter triplicem mensurabilitatem, quam habet, de triplicem rationem, qua coextenditui, loco,censetur quodammodo est e triplex,& tanquam triplex solet explicari, st-cundum longitudinem, secundum latiutudinem de secundum profunditatem; ideo si saccipiatur per intellectum, vel aliquo alio modo realiter solum secuniadum longitudinem, di prout exercet munus solius longitudinis. dicitur linea ; si accipiatur solum secundum latitudinem, dicitur superficies ; de si accipiatur prout potest aliquando exercere munus indiuisibilis , de nullas partes habentis, dicitur punctum. Quae omnia realiter nishil sunt aliud, nisi ipsa quantitas trinὰ diis mensa, prout accipitur hoc, vel illo modo. Et quidem, quod ipsa per intellectu potest accipi solum ut longa, abstia hem
252쪽
do a latituline, vel solum ve lata, ab- Λ habentem partes secundum Iongitudias trahendo a protunditate, c potest ea I tione appellari r inea, & snperficies, non et explicatione, cum huiusmodi ratio ne s vere in illa sint, Se intellectus nihil tribuae longitudini, nisi abstractionem a latitudine, te huic abstracti diem a pr runditate, per quam abstractionem illa habet nigationem latitudinis,& haec ne
gationem profunditatis, quae negationes connotantur nominibus lineae, di super
ficiei, de dum intellectus tribuit huiuia modi abstractiones longitudini, vel latutudini, quae est in re, tribuit complemen tum , ut possit significari nomine lineae, vel nomitae superficiei. Quod vero possienem. Et deniq; si eidcm plano applic
retur aliud planum, daretur contactus secundum solam latitudinem, non autesecundum profunditatem,& eodem ni do partas plani, quae tanguntur, soliunmenturarentur prout habentes latitudinem , neq; dicitur videri mirum . quod res aliqua habens partes possit in ordi ne ad aliquid aliud vel per intellectum, vel etiam realiter ita se habere, ac si non haberet partes. Atq; adeo quod quantitas realis trine dimensa misit habere rationem laperficiei, lineae, de puncti. eum id videamus re ipsa accideri,& ct re colligamus talem esse ipsius naturam, ea accipi, ut nullas habens partes, atque B eiusq; rei post int afferri similia exempla adeo ut habens rationem puncti, sic ex. etiam in aliis.
: Quia cum quantitas, prout habens partes secundum longitudinem , ita illas habeat, ut haec sit extra illam, de illa extra hanc,datur nobis necellarium funda. mentum, ut concipiamus aliquid quasi medium inter utranque, in quo neque sie
Pars prior, neque posterior, sed illa sie rat immediate ante. α haee sit futura immediate post. Et quoniam In entitate quantitatis nihil est, nisi quantitas, illa ipsam concipimus, non quidem ut habentem rationem quantitatis, de par
Si enim anima rationalis, cum sit i diuisibilis , potest esse praesens corpori diuisibili, & Angelus potest esse in loco diuisibili, Ze res quanta, de diuisibilis,
qualis est locus, de corpus, potest habere secundum omnes sitas partes sibi correia pondentem rem indivisibilem, quare nopoterit etiam habere rem diuisibilem siribi corresponde utem indivisibiliter, de habentem rationem indivisibilis Im
mo etiam auctores, qui admittunt indiuisibilia actualia ex natura rei distincta simile quid coguntur concedere. Nam rium, sed utentitatem quandam indiui- C cum punctum v. g. st terminus lineae, sibiliter se habentem, ad quem conceptussirmandum multum etiam iuvamur ex eo, quod videmus circa illam accide re, quia non fieri potest, ut una quantitas ita alteri applicetur, ut illi nullo modo commensuretur, neq; possit illam notisficare prout habentem partes, sed ita is habeant respectu illius, ae si nullas habe rei partes, indὰ occasionem sumimus coaeipiendi entitatem illam prout virtualiter, de quasi eminenter nullas habentem
partes. Et potest illud praestare, quod
praestaret entitas, quae omnino esset uul. larum partium, quod totum realiter accideret , si corpus perfecte sphaericum debet immediate in illa recipi, ut in sis
biecto, cum modus non subiectetur nisi in re . cuius est modus . maero ergo
quid sit in linea, per quod recipit, de s biectat punctum; nam cum nihil in ipsae sit, nisi diuisibile, vel simpliciter nihil erit. quod possit subiectare punctum . vel certe aliquid diuisibile illud iubi
ctabit indivisibiliter. Hoc notato Praecipuum fundamentum, quo asse. ritur in uniuersum no dari haeeiadiuisibilia, scilicet superficies, lineas , de puncta, utentitates distinctas in continuo, est, quia omnia illa, propter quae viden tur poni huiusmodi indivisibilia , ut e
vel pyramidale tangeret planum. Et ex Q titates ex natura rei distinctae inter se, α illo intellectualiter,quo quantitas etiam realiter possit accipi, prout habens rationem indivisibilis, de indivisibilia etiarealiter pollini designari in illa, non autem solum per intellectum . Nam eaderatione sicut corpus sphaericum tangeret planum absq; eo, quod ullas illius partes mensuraret, de ideo diceretur tangere punctum, idest quantitatem habentem rationem puncti, ita etiam si eidem plano applicaretur corpus cylindricum, fieret contactus solus secundum longitudinem. 8c quantitas cylindri solum potest memetate quantitatem planm, prouti quantitate trinὰ dimensa , optiis satiuantur sine illis, ergo frustra ponuntur distincta. Nam si qua esset necessitas ea ponendi distincta,vel esset propter convtactum corporum, vel propter continu tionem partium quantitatis, vel propter terminum earundem, vel denique ut illi tribuat suos effectus inimales, idest litanea longitudinem, Se superficies latit dinem i Non primum, quia contactus corporum optime saluantur, si ipsem gnitudines dicantur esse simul inadaequata, idest non secimdum omnem rationem partium, quam habent, sed se.
253쪽
eundum longitudinem, vel etiam lecun- . dum latitudinem, & eo modo exerceane munus istorum indiuili bilium, quae vir. ualiter, ve t eminenter in te ipsis contianent . Neque secundum , quia si linea
v. g. ellet uni extremorum in superficie,
qaeretur quod ipsa non esset longitudo ; cum enim unio non debeat participare formaliter naturam eorum, inter quae eli unio, ut patet in vivone, quae . Ponitur ab aliquibus inter materiam, deformam, neque tamen participat naturam materiae, neque sormae, etiam unio inter extrema superficierum, idest inter longitudines non participabit naturam
illarum , Ee ideo si dicatur esse longitu- ido, propter aliquid aliud erit ponenda,
quam ut solum vniat,& continuet partes 1uperficiei. Et idem est desuperficie, si dicatur: esse isto partium corporis secuis dum profunditatem ; cum enim huius. modi partes non uniantur nisi secuncum
extrema , idest secundum superficies, Besecundum latitudinem, unio, qua uniu-tur, non deberet participare naturam
superficiet; de uniuersaliter loquendo ad hoc, ut partes quantitatis intelligantur unitae, non est opus intelligere, quod unio prout formaliter ab illa distincta aliquam habeat rationem partium in e dem genere quantitatis, sed satis est, si concipiatur posse uni re quidquid sit de ratione partium, quomodo inhaerentia, ua unitur quantitas subiecto, etiam sit unio rei habentis partes, idest quantitatis, non tamen concipitur formaliis ter habens partes in eodem genere qualitatis . Neque etiam huiusmodi india uisibilia debent necessario poni distincta Propter tertium , idest propter termina. tionem quantitatis, quia hu prime
saluatur per negationem ulterioris extensionis, ut diximus. Neque denique propter.quartum , ut scilicet tribuant proprias rationes partium secundum
longi udinem, vel latitudinem quia omnes rationes partium habentui per sola essentiam, magnitudinis, quae appella.
Et in particulari, qu/d non dentur indivisibilia continuatiua actu; proba.tur primo ex dictis, nam . ut partes secundum latitudinem uniantur, non est
opus linea , ει longitudine, cum possint coneipi inter se unitae , ti facientes unum individuum in sua specie , nihil cogitaudo de longitudine, quae est ratio partiuin alia specie similiter non potestassignari suhiectum, in quo sint, neq;essent
tot, quin essent plura, neq; plura essent in quantitate maiori, quam in minori.
Mcundo, in media quantitate nulla
datur actu longitudo carens latitudine, neque Iatitudo carens profunditate, e go nulla datur actu linea,vel superficies, eo eram modo , quo longitudo potest protendi in latitudinem. de latitudo in profunditatem , de facto protenditur, ut patet ad lanium. a Tertio, suod non dentur puncta cona itinuatiua ,sic probatur; si dari possunt
hac puncta , sequitur unum punctum c tinuare infinitas partes quantitatis , sed, hoc implicat,ergo dec. sequela probatur, quia unum punctum non potest inter se continuare, Sedunire partes indivisibiles, alioquin continuum esset ex indivisibiliis bus, ergo necessario unit partes diuisibia, Ies, ac proinde compositas ex infinitis particulis, ergo vivi partes infinitas viminor vero probatur, tum quia interii ilas infinitas partes sunt plurimae inter se
continuatae, una totaliter extra aliam.
ergo ne cellario vel idem numero punctueti saepius replicatum naturaliter ad illas continuandas, quod est absurdum,
vel necesIariis multae partes continuatur inter se absq; puncto,& sic dici deberet de omnibus partibus continuis, atque adeo puncta continuat ira sunt etalantialiter superflua, Ad implicantia. Neq; dicas unum punctum unire tantum duas partes inde terminatas. Nam contra est, tum quia non dantur partes inde terminatae ; .uam quia est Odentur , Ee sint quantumuis indeterminatae, tame sunt elsentialiter quantitas ,
ergo essentialiter extensio, ergoessentia' liter constant ex infinitis partibus indeterminatis ; ergo adhuc unum punctum vniret infinitas partes inde πrminatas,8c non tamen duas; de similis discursus
seri potest de lineis, de super ficiebus. Quod vero non dentur indivisibilia
terminatiua actu in fine continui; Pr batur, quia neq; etiam in fine datur l gitudo carens latitudine, vel latitudo carens profunditate . Nam etsi ex hac parte exi gr. haec longitudo non prote , d tur in latum , siquidem in illa finitur
sontinuum . neque haec latitudo protendatur in profundum simpliciter , tamen ex hac alia parte illa protenditur in i tum, de hac in profundum : ac proinda
etiam si longitudo, vel latitudo exilema magis accedat ad rationem lineae, de superficiei , quam longitudo , vel latitudo media i cum saltem ex una parte dicat illa negationem latitudinis , dc hac ne gationem profunditatis , simpliciter tammen neq: illa est linea, cum non careat omni latitudine, neq; haec est superficies, cium non careat omni profundit te.
Muuς siquandoq; Aristoteles, di Peri
254쪽
patetici videntur diuersimodὰ loqui de A sibilia actu terminantia, vel non potest
indiuisibilibus terminati itis, & de continuatiuis di illa dicant ei is actu, haec autem solium potentia, intelligendi sunt, vel quia cum ex una parte habeant ne sationem ulterioris extensionis, viden
tur persediti s reperiri in fine , quam in medio, in quo ex nulla parte illam habent; vel certe intelligendi sunt iuxta communem sententiam Mathematicorum , qui liaeam putabant fieri ex fluxu puncti; sicut enim punctum, dum est in fluxu, de mutu aliquo, est continuum id dii ii sibile, dum vero est in fine motus, habet persectE suam indivisibilitatem, iti peculiari ratione ex illimabatur esse actui a fine lineae, quali quiescens assa
Probatur secundo: si daretur huius.rmodi indivisibilia, deberent si ibiectari in partibus diuisibilibus , sed implicat tala indivisibilia subiectari in partibus
diuisibilibus , ergo Iec. maior probatur, 'iua omnis terminus est ellentia litet modus rei terminatae, ergo debe t subiectari in re, quam terminat; sed terminat partes diuisibiles , quaelibet enim Pars quantitatis semper est diuisibilis, ut supponitur hic cum communiori sententia; ergo ecberent labiectari in partibus diuisibilibus , Minor primi syli gil mi probatur: si indi i sibilia subiecta- dari contactus corporum, vel certe ii retur pecetratio. Nam si duo corpora tangant se, vel erunt simul secundum sua extrema, ut v. s. secundum seperficies, vel secundum se ipsa , id est secundum profunditatem: si secundum Aabitur penetratio: si primum, dantur extrema, desuperficies; & quia contactus fit secum dum illas, non autem secundum prosun. ditatem, erunt illae omnino distinctae
Inter se . Confirmatur, quia ex eo probat Aristoteles c. Physic. tract. r. lineam non Arist 'componi ex muctis, quia Laec cum non habeant extrema, perquae se tangant,sed B necessario cineant e se simul secundumis tota, non possitnt iacere aliquid main ius; quae tamcii ratio etiam valet in duobus corporibus, si dicantur carere ex
tremis, vel illa non habere a sedistincta; nam si ijs careant, non poterunt esse simul, nisi secundum se ipsar 8 si habeane ratione solum distincta, cum non fiat contactus secundum distinctiones i n bis faetas, sed solum secundum aliquid, quod est in re, idem erit contactum fieri secundum illa extrema, it fieri secundum ipsa corpora, quod sine penetratione saluari non potest ; qua decaula Aristo teles ibidem expresse ait, ultimum, vel extremum esse alterum quidab eo, cuius rentur in partibus diuisibilibus , e fient C zit vltimum, vel extremum. ru cola in toto suTecto diuisibili, seu parie diuisibili, M tota in qualibet parte', seu particula illius partis diuisibilis i haec
autem es et riplicatio, qliae non conuenitenti materiali naturaliter , inuti si perfectio propria rei.spiritualis , Ee s luna supernaturaliter tribui mLt enti
''Superest, i trespondeamus praecipuis argumentis, quibus innititur opinio admittens indivisibilia actu,& toturaliter
in continuo. Primum argumentum est: linea , &superficies sunripecies quantitatis ergo
vere exi iurisdistinctae a se inuicem, de iebntinuo: si enim non existerent, essent D taph. traci. Confirmatur se eundo, quia locus est formaliter superficies .. PIUsic. 4 l. ergo cum certum sit dari locum, certum etiam erit dari superficiem. Et haec si dicamus este idem cum quantitate tria ne dimensa corporis locanti sancidemus in lententiam Antiquorum , quod Meus
Iz: Tertium, quod dennit in diuisibiliae
crantinuantia, probatur, quia alioqui lio
daretur continuum, hoe en Mefinitubesse illud, cuius partes copulantur ter mino communi. D:b inuru daConfirmatur , quia punctum habed positionem, & situm in continuo. s. Me-ε nnino fictet, te male numerarentur ut species praedicamenti reales , 8e si non essent distinctae, mald niumerarentur ve Vecies distinctae.' Confirmatur, quia alioqui a parte rei una tantum eis et entitas specifica quantitatis , & cum numerus non sit propriὰ una quantitas, sed plura quanta, & plura una, 3. physicorum trata. 8. cogemur asserere totum praedicamentum quanti talis componi ex una tantum specie, te non esset proprie genus.
Secundum, nisi actu existerent indiui- Confirmatur secundo quia supersici existere in solidis immobilibus, ta iacorporibus mathematicis express do .cee Aristotelas I 3.Metapla. lani. I. cap. a. corpora autem mathemat Iea nihil liuit
aliud, nisi ipta magnitudines physicae ratione abstractae a materia, Se a qualia talibus sensibilibus,& instantia eontianuatiua esse in tempore expresse docet s. Phys trai'. et . Ee as. quorum tamen
est eadem ratio, atq; aliorum indiuitabilium inquantitate. D:niq; id probatur argumento communi L
255쪽
'munissimo , S dissicillimo de contactu sphaerae in plano, qui non est nisi in mi elo, de impossibile est ut sit, si punctus
Ad primum respondeo lineas ,& Q. perficies solum dici species quantitatis,
quia dicunt rationem aliquam partium, quae quamuis in re sit ipsa quantitas triis ne dimensa , iis tamen nominibus non significat adaequate,ut ratio partium secundum omnem dimensionem, sed solum inadaequat E, ut ratio partium secundum longitudinem, vel secundum latitudinem. Qui modus loquendidici potest ortum duxisse a Mathematicis, quidum considerant passiones, quae conue. munῖ quantitati in adaequa te acceptae Iratione solius longitudinis, vel solius Iatitudinis, eas explicant solum de linea vel su perficie,ut ostendant forma te principium, de causam illarum non esse qualitatem adaequale acceptam secundum omnem rationem partium, quam dicit, sed solum acceptam inadaequate, prout dicit talem rationem partium. Ad confirmationem respondeo quantitatis continuae unam tantum esse sp ciem, si abstrahamus a figuris. & situ Partium, secundum quem dicitur recta, circularis &e. Neque est absurdu, quod Praedicamentum quantitatis solum constituat ut unica specie, dummodo ex illa C desumantur variae praedicationes, & de nominationes : praedica inenta enim dicuntur genera, solum quia sunt certa capita, ad quae reducuntur denominationes, te praedicationes, quae fiunt de substantia: siue formae, i quibus illae sumunis tur, vere sint diuersae, siue solum ex communi existimatione : qia etiam ratione cum tempus secundum omnes suas partes sit quid homogeneum , de eiusdem essentiae; quia tamen aliae, atque aliae denominationes ab illo sumuntur, prout estpraeteritum. & prout est praesensi velisi iturum, dicitur constituete praedicavimentum inando. Ad secundum respondeo negando se- Dquelam, quod scilicet vel tollatur conritactus corporum, vel detur penetratio; nam duo corpora, quae se tangunt, etiam
ii sint simul secundum se ipsa, non tamen sint simul nisi inadaequatE, idest solum
secundum latitudinem, quae quia versus unam partem habet negationem ulteri ris extensionis,dicitur ex tremum.& te
minus corporis; & contactus, qui fit s cundum illam, dicitur fieri secundum extremum, addito prasertim usu loquedi desumpto a Mathematicis. quia sicut corpora concipiunt fieri ex nuxu super.
ficiei, ita illam concipiunt in initio corr
Λ poris, quando scilicet debet incipere motum, α in fine, quando dubet finire. unde etia in bctie aliqui dicunt ta gere se secundum superficies terminalia uas negati uas, quatenus scilicet illa corpora lunt lata, ut lata reduplicatiuὰ cum negatione ulterioris profunditatis, dein noc etiam sentia uicitur corpus viderire aliter secundum superficiem, non quia dem positivam indivisibilem, sed nega tiuam, in quantum corpus vidctur,non ut est Profundum reduplicatiuE, sed ut eli latum reduplica liue,di ut profundum significatiuE; eo hinc colligitur dati superficiem pure terminatiuam negotiua in hoc sentu , quod datur ipium corpus, ut latum reduplicatiue ,& ut reduplic liue fundans negationem ulterioris profunditatis,& secundum ii ne superficiem corpus dicitur suscipere aliqua praedicata extrInseca , ut esse tactum, esse vi
Ad consequentiam respondeo eodem modo, si enim linea componeretur expunctis, quia illa non pollunt es eiimul
inadaequate, omnino tolleretur contactus, Se extensio , quae tamen ratio non
valet in corporibus, quae cum habeant diuersas rationes partium, polluut esse simul lecundum unam rationem,& non secundum aliam , de ideo neq; sequitur in ijs penetratio, neque tollitur magni in tu do Qithd veris dicatur extremum esse alterum ab eo, cuius est extremum. satis intelligitur, si sit alterum secundum rationem, Se virtualiter, quia exerceat allia quod munus, quod non exercet res, cuius est extremum, prout eii talis, de ab illo distincta. Ad secundam eonfirmationem respo-
deo locus ' dici superficiem, non quod
sit aliquid cx natura rei dii linctum imagnitudine corporis locantis, sed quia est illa ipsa, prout habet rationem superficiei ,& hanc solium exercet circa locatum, quod dum est in loco. non e it simul cum magnitudine corporis loc antis nisi inadaequald,idest solum secundum latitudinem. Neq; hac ratione incidimus in sententiam veterum de spat o trine di menso, quia veteris ita volcbant illum esse locum , ut intimὰ penetraret locata, Se haec essent simul cum illo etiam adaequatE. Ad tertium de indiuisit, lihus continuantibus . Respondeo continuitatem quantitatis potius tolli per actualem positionem indi sibilium . quam per ablationem, qui a s huiusmodi indivisibilia. quae actu assignantur, diuidirint, A di Dcontinuant quantitatem , ut Patet ex Arb
256쪽
Disquisitio IV. de Eucharistia ars
Aristotele 8. Phys tract. e s.&68. mul- Αto magis eam uiscontinuabunt, si ponantur actu; sicut enim si aliquod mobile in medio plano consistat, de motum interrumpendo assignet in illo aliquod
indivisibile, dicitur illud planum dis
continuare , quia illud accipit, ut duo, non autem, ut unum, ut loquitur Aristoteles, ita dicendum esset re ipsa accidere , si re ipsa darentur indivisibilia, &in unoquoque illorum discontinuaretur quantitas , Ec vere non esset una, sed duplex, id est altera, quae illo indivisibili re
Ipse terminaretur, de altera, quae inchoaxetur . Quare definitio illa continui, vel
intelligitur de terminis in potentia modo explicato, ut sensus sit illud esse eon. Btinuum, quod ita est unum actu, ut fit multa in potentia, R ideo possit in qualibet parte illius assignari a Iiquid indi uisibile , per quod ostendatur, ut multa inpotentia; vel certὰ intelligitur secundum communem conceptum Mathema.
ticorum , qui non nisi per illa indivisibilia res suas explicant, te totam quanti talem concipiunt ex illis fieri. Et punctum fluens v. g. dum e stan medio fluxu. dicunt conti nuare lineam, dum vero ethin initio, vel fiae fluxus , eam inchoare, vel terminare. Et quidem si illa expositio intelligatur primo modo, coincidet cum illa alia, quia continuum dicitur esse diuisibile in infinitum, vel in semper C
divis bilia. 3. Phys. t. I. 8c primo cael d. a.di alibi; Maxim d tamen propria continuae quantitatis deseriptio videtur illa, quam affert Aristoteles s. phys. tract. 7. cum ait,continuum in ijs re periti, ex quibus fit ν num quid secundum contaiscium , ita scilicet, ut taliter sint simul seiscundum extrema, ut illa non remaneanta n plius duo. sed fiant omnino unum. Ad confirmationem respondeo eodemodo punctum diei habere situm in c6tinuo secundum locutioaes Mathematicorum, qui in hoc distinguit ni punctum, ut principium lineae, ab unitate, quae estpt incipium numeri; quod unitas nullam habeat politionem, vel situm in numero, Mneq; sit ulla necessitas, ut prius numere tur haec unitas, quam illa, cum tamen punctum ita sit principium lineae, ut possit in illa ubiq; concipi ad continuandas partes illius: de sicut partes habent situ, positionem, de ordinem inter se. ita et iacum eodem debent coacipi puncta, quae sunt inter illas. Quod vero puncta non possint vere, te actualiter habere positionem , S: situm in linea, ex eo colligi tur, quia si omnia haberent ordinem, depositionem, sicut datur primum, iti etiadeberet dari secundum , 8e tertium, dc Euchari II. Amores. Tom. I.
sic deinceps, cum nihil fit aliud puncta
habere hunc ordinem, nisi unumquodq; determinate esse proximum alteri determinato I sicut e contra puncta habere contusionem , nihil aliud est, nisi carere tali ordine i si vero concedatur inter puncta talis ordo, aperte sequitur, quod sint sibi immediata, de quantitas componatur ex indivisibilibus . Nam si ducatur inter hoc punctum, quod ponitur ptimum, oc hoc aliud secundum, mediare quantita, , vel in illa non erunt puncta, ec ideo neq; habebunt positionem in continuo, vel certe punctum,quod arus gnatur lecundum, non erit secundum, Ee proximum primo, cum habeat alia magis proxima illo. Ad secundam confirmationem respo- deo eodem modo in solidis immobili. bus , de corporibus mathematicis esse superficies, vel secundum existimatione Mathematicorum, vel certe in potentia modo explicato, qua etiam ratione sunt
instantia in tempore, quod solum voluit Aristoteles G. Phys.cit. licὰt enim ibi distinguat duplex nunc, id est illud, quod dicitur per se, de primum, de illud, quod dicitur secundum alterum, solum tamen significat id, quod accipitur ut prae sed sde tempore dupliciter accipi; nimirum cum sit praesens secundum se totum, quo modo se habet instans proprie dictum, de ut sit praesens secundum aliquid sui, quomodo particulam temporis dicimus esse praesentem, etiam si verὰ sit si acceiasiua, solum quia est prasens secundum initans, de quod est praesens primo m do, appellat nunc per se , de primum, &quod est praesens secundo modo, appellat nunc secundum alierum, quod totum optimὰ potest admitti, siue nunc, quod est per se, de primum, sit distinctum re liter i tempore , siue solum raraone . Ad ultimum de contactu spnaerae in
plano, respondeo contactum esse omniano inadaequatum ex parte viri ulq: LOr- Poris, quia neutrum alteri applicatur secundum aliquam rationem partium; ita ut eam exerceat notificando tanquam mensura partes, quae sunt eiusdem rati
nis in alio corpore . Et ideo dicitur esse indivisibilis , de per illum corpora extensa, dc diuisibilia esse simul In extensd, Ee indivisibiliter: idq; ex eo, quia quantitas continet pote state, de virtute , Ecquasi eminenter illa indivisibilia , sicut
numerus maior continet minorem, de quadratum continet triangulatum, de
figura per lactior minos persectam, scanima sensitiva vegetatiua , de uniuersaliter quod in persectione alicuius generis se habet consequenter ad aliud, con
257쪽
tinet potestate it Iud aliud, ut docet Aristoteles a. de anima, traei. 3 I. Eii incetiam iit, ut relpiciu ι .u ius, vi I illius e dem quantitas modo exerceat potiti nem unius indiuili bilis,N modo alterius In contactu enim corporis 1 phaerici, vel py ramidali, exercet munus pancti, in co- tactu cyl iri dra munus lineae, In contactu
plani munus supcrii iei. Quod ii ditas adhu manere difficulis latent, utrum poli unum in diuisibile iam signatum, de quasi exercita tum per contactum syllaetae immedia . est qua urqua. titas similiter prout se habens indivisi hi liter , ac proludd utrum puncta etiam γέ it te contenta sin ic orit limo tibi immediata i an vero sequatur quantitas prout se habdiis diuisibiliter. Rei pondeo sequi quantitatem habenistem sed uisibiliter, ides ad partem illa, quae exercet rationem puncti, ita sequi quantitatem , ut semper secundum alias,
atq: alias sui partes sequatur immedia.
N q; eo tri hoc urget dissicultas,quod
punctum iam assignatum, de exercitum assignet aliud punctum, quia cum realitas , quae exeicet punctum, vere sit diuisibilis, nulla est ratio, quare assignet indivisibile. inae omnia latis intelligibiliter videmur dici, si illa corpora piaeci s Θ, de per se considerentur, prout quasi mathematice sunt simul. Posset tamen aliquis adhuc urgere in eo casu , in quo poneretur per diuinam potentiam coropus sphqricum relinquere in plano vestigium aliquod sui contactus, ut puta nigredinem aliquam, vel aliquid simile; tunc enim illa cum omitino carerer pamtibus, vere, de proprid essent punctus; Ses militer si contactus eorum corporum ponatur fieri in aere, ita ut palles spliaerae unde quaque ambiantur ab aere ; vel inter sphaeram, & planum intercipitur aer, vel non ; primum non videtur posse dici,quia alioqui illa corpora non se tam gerent ;& praeterea ille aer, qui mediaret , deberet esse in diuisibilis; si veto dicatur inter illa cor ora non intercipi aer, de partes aeris ambientis in puncto contactus discontinuari, hoc ipsu in explicandum est, utrum discontinuentur
solum in indivisibili , an vero in aliquo diuisibili. Ad primum de vestigio sphirae in plano, respondeo si casus admittatur esse possibilis, de quo non disputo , nigredinem illam fore in plano indivisibiliter eadem ratione, qua posset poni in loco indivisibili, si ex illeret per se , te qua noponuntur res non quantae, ut an ma ra
tionalis, di Angelus. Neque maior ecte
A ait ficultastix eo casu, quam nunc uela incio sit, quando finge ius uicit ut esse praeis sens inuic aeri v. g. in diuis biliter. 1 inmosi ut nigredo potest solum tec pi in superficie, non aurem secundum profunditate ur, etiam si s perficie S sit ipsa quantitas trane dimensa, accepta tamen ina da quatὰ ut diximus; ita etiam poterie esse solum in lin. a , de in puncto i de hoc nihil aliud erit, nisi ei se in quantitate magis, vel minus in adaequa te accepta. In eo tamen casu nigie do illa relicta in plano indivisibiliter, neq; posset terminare visionem, neque praestare quidquaaliud ex ijs, quae requirunt modum ali; quem extensionis. Ad illud vero de aere respondeo mediare aerem indivisibiliter,atque ita tres quantitates indivisibilitet esse sinmi, MIe tangere, id est quantitatem plant,qualitatem sphaeiae, & quantitatem aeris ἔneque unam impedite contactum, & simultatem cum altera, quia non sunt si mul nisi in diuisibiliter: de quemadmoda tria indivisibilia, si essent simul non se
impedirciat quoad illam simultatem; ita
etiani quantitates, dum cxercent pote statem eorum indivisibil um , non se impcdirent, quin sint simul concipiendae, ergo concipiendi sunt omnes anguli c5tiugemiae, qui fiunt ex quolibet circulo: dato in sphaera per purietum contactus, de ex qualibet recta linea ducta in plano per quodlibet punctum ; concipiendis inquam sunt singuli delinentes in pacto, de indivisibiliter, de bene qui fiane
utrinq; Pet unam tangen mi ec unum
seni circulum in puncio illo contactus continuari eo modo, quo potient continuati duo triangula, si applicarentur secundum anxulum, vel duae pyramides, si applicarentur secundum punctum, in quo desinunt, vel duae sphaerae si tangerent se; cum enim illi anguli habeant Puncium contactus commune, nulla est ratio, quare no possint continuarii cum ergo spatia conlprehensa duabus illis lib. a ne is facientibus angulos in casu nUltro, repleantur aere, etiam aer, qui ex hac parte replet hoc spatium, poterit conti nuar i cum illo, qui replet aliud spatium ex alia parte, atque ita ictus aer erit c tinuus; ita tamen ut punctus, in quo latangunt sphaera,& planitin, non inter. rumpat, neque discontinuet partes aeris:
quod elate intelligerar, si etiam in ipso aere concipiamus supel ficiem quandam
sphaericam concauam, qua an blturco
pus sphaericum, de quam Deus polle c5- seruare vacuam, si intra illam annihil ret sphaeram contentam . Illa enitu superficies cuni sit periecte sphaerica, non. V et . . Potin
258쪽
Disquisitio IU. de Eucharisti a V sdia
potest tange .e planum nisi in puncto, & A tum semiada quia sequeretur Enrastum
partis illius praecise acceptae semptima. Dis, de magis eleuantur luper planum incute letiatur partes ipsius spnaei quam ambit; & solium in hoe eli dii crimen, quod ilia supernetes aeris solum ex p rte Interiora elt sphaerica, ex qua nimirum ambit sphaeram contentam, iam tamen ex partibus exterioribus continuatur cutoco aere, ac proinde etiam si ex parte .
quae it sphaetica, tangat planum indiuisibiliter, ex partibus tamen exterioribus, secundum quas non est sphaerica, tangit illud diuisibiliter. Similiter a praedictis dissicultatibus, quae ex opinionibus initio disquisitiomisadductis oriuntur, se expediunt ij , qui
docent quantitatem componi ex inlisiadiuisib .libus, & negant diuisibilitatem illam partium in infinitum, ut benen Ut diri. de tat Cardin. de Lugo loco supra cit. coce ' dunt. n. corpus Caristi eme sub singulis inuiuisit, libus specierit , nec contraho urgent argumenta proposita, quia in ea sententia per continuationem non resultant noua indivisibilia continuatiua, nec per diuisionem noua terminatiua, sed illa,qtiet prius erat cotinuatiua fiunt te minaciua , Se ξ contra, ablata solum, vel potita eorum unione inter se; I sicut sub lingulis punctis quantitatis praeerat aliis
quod ii diuisibile substantiae panis, sic
loco illius ponitur post consecrationem
totum corpus Christi per veram conuerinsionem; de praedicta vero opinione adis mittente continuum componi ex indiuisibilibus . quam defendunt hae nostra xtate multi. Philosophi Salmantieenses, e alibi non. pauci. α praecipue in Castellana prouincia, de est valde probabilis, videri potest Sebathianus gallo in sua philosophia naturali lib. de motu in .
Demum restat, ut rideamus, quid dicendum siem opinione eorum, qui assc-runt quantitatem componi ex partibus i ii finitu diuisibilibus, e reperiri actus lustian
de nouo fieri praesentem, ubi antea non erat, sine noua conlecratione; dc quidem cum haec praeientia sit supernaturalis, quam Deus producit mediante larma consecratoria. non debet temere ad alia agentia extendi. v
Nec placet, quod huic dissicultati reia
pondet Sua re 2 supra cit. aci argumen- SMΠ3. tum concedendo, quod quando liostia diui ditur, de consequenter una superficie pereunte duae fiunt, Christum sub illis incipere elle de nouo abique ulla consecratione ; quia quemadmodum, inquit,
indivisibilia quantitatis facta diu ilione
si resultant absque noua actione eius, qui quantitatem produxit, vel fecit diuisi nem, ita etiam poterunt ad diuisionem potentiae Sacrametatis resultare in Christi corpore in diuisibiles praesentiae absq;
nova consecratione, de sicut quantitatis
indivisibilia possunt dici fieri ab eo, qui
produxitquantitatem, ita de indivisibi les praesentiae resultantes ad diuisionem praesentiae Sacramentat:s extenset possune dici fieri abeq, qui ante consecrauit, MChristum accidentibus , quae postea diis uisa sunt praesentem fecit; Non placet, inquam, quia similiter quis dicere poterit, titillum non elle sub qualibet pa te specierum ante fractionem, sed post C stactionem solum; nec urgebitur ratio ne , quam supra praecedenti puncto adia duximus, quod sola diuisio, clim fiat vi tui inaturali, non conitituit Christum ubi antea non erat: dicere enim poterit. quod praesentiae resultantes ad diuisione
specie tum fient ab eo, qui ante consectauit. Ae Christum accidentibus, quae PO
stea diu ita sunt, praesentem fecit. Similiter non placet, quod habet ideSuare Z tom 3. in s. p. disp. sa. sect. 3. Idem unum indivisibile praecise sumptum in materia consecrabili polle conlecrari, si ad ipsum tantum dirigatur intentio. Noplacet , inquam, quia si sermo sit de puctis, certum mihi videtur, quod non indivisibilia, tam continuatiua, quim D possint per se puncta consecrari. Ratio terminatiua in continuo . Quard stando in hae opinione concluso. L ico, Christum existere ex viconis.1' ex stu erationis sub indivisibilibus, que suppo.
vie nuntur antὰ consecrationem, non autem
ius inaes sub illis , quae resultant post consecratio sbilux q it 'ς m. Fundamentum primi,praeter assi-
supponti.isi gnatum in prim L sententia est, quia subm e conte. Quolibet indivisibili quantitatis est in rationem , diuisibile substantiae . ne detur accidensia sitie proportionato subiecto,sed Christus
- consecrationis existit sub omni eo sube ferit. - quo praeerat aliquid substantiae panis,
Mai. ci in illi ad aequa te succedat. Fundame-
Oiisti Eucharist. Amores. Tom. I. e st, quia eum certum sit illa non posse via Io se usu externo qui est potentia corporea , fle diuisibilis , vel certe operatur per organum diuisibile corporeum perte percipi, quod etiam infra magis constabit, neque poterunt per unum sensum externum in materia consecrabili distingui a partibus eiusdem materiae, vel per se demonstrari per particulam boe, vel his, de per consequens neque poterunt per se consecrari. Idem tensemus dicendum esse de Iineis,nam lineae non possunt ullo sensu eraterno in materia consecrabili distin-
259쪽
gui . reliqua entitate mater , ergo non Λ consequenter per se consecrari; acceditiosi, ut m r se demonstrari per particulare, vel hic, de eonsequenter neque con lactat . Antecedens probatur, quia si
daretur linea,non qualis a nobis destriabi solet. secrete carens omni latitudine. non polliet ullo sensu percipi, ergo non Piniunt diueat in maretia consecrabili ullo sensi distinguia reliqua entitate male trae . Antecedens, in quo solo potest es.se difficultas, probatur, quia certum est qiram labet potentiam sensitivam hominis habere terminum tuae pericta Ion IS, quem naturaliter excedere non potest;
ex altera vero parte quodlibet obiectuseusibila potest diuidi in partes mino.
xes,dc minores in infinitum: cum autem, B
quo minus est obiectum sensibile, eo pe laetior potentia sensitiva ad it Iud perci. prendum requiratur, sequitur aliquod obiectum sensibile posse saltem a Deo diuidi in duas partes aequales, quarum neutra sit naturaliter sensibilis ab ullo
sensu externo humano, quod etiam colligi poteli ex atomis, quae rix in sole, &in umbra ullo modo videntur; iam vero sic dicimus, si Deus.alteram e praedietis partibus miraculose extendat ad Iongitudinem certam, v. g. Palmarem, vel etiam maiorem, profictg non pote, thentitas illius partis ita extensa momuere vllum sensum; nam si ante extensio.
nem a Deo factam non poterat mouere Clantam . multo minus poterit mouere postilIam, quando habet partes minus
unitas, te consequenter minus aptas ad
agendum , de mouendum senssim i & tamen illa esset diuisibilis lacundum longitudinem. latitudinem, de profunditatem , ergo multo minus Iinea poterit mouere sensum; fiquidem linea cum illai parte obiecti externa habet proporti nem solum secundum longitudinem, non
autem secundum latitudinem i& profana ditatem, quae non reperiuntur in linea, di multum e ferunt ad sensibilitatem . ut conitat γ ex his autem a fortiori colli.
girue non potis per se consterari puncta
in materia Eucharistiae. - Superficiem vero solam quidam n gant posIe de facto videri, aut in corporibus posse visi distingui i pinsunditate , eo quod putent omnia corpora ,
quamuis densissima habere aliquid traseparentiae, stiridetur colligi ex tenuibus ligni segminibus, quae constant esse lumina peruia; verum dato quod superficiesinon possit visu distingui i prosunditate, saltem videtur posse tactir ab eaadem profunditate distingui .ae proinde supertates , fi non in vino, saltem in hoastia videtur posse per ae demonstrati, dei 2 a . t etiam quod ut supra diximus, bene suastineri potest, quod corpus videtur realiter .secundum superficiona non quidem polit tuam in diuisbilem, sed negat viam,m quantum scilicet cor pus Midetur, non ut est profundum reduplicatiue, sed veest latum te duplicative. dc ut reduplis eat ita fundans negationem ulterioris profunditatis.
An Christi corpus sit in hoc Sacramento, ut in loco.
a i io, ut in loco,est ab eo contineri, & ambiri , dc sic apertὰ cottat si Christi corpus comparetur ad species. non esse in illis . vi in loco, sicut nec sub tantia panis erat sub illis accidentibus tanquam in loco.
In quaestionem ergo solum vocari potest, an Christi corpus consideratum noin ordine ad accidetia panis, & vini, sed
ad locum eorundem accidentium, vere
sit in eo, ut in loco: in qua re Dico primo, si corpus Christi compa- .coag.
C retur ad locum accidentium non secundum se, de immediate, sed mediat E , seu
ut denominatum coopertum, & veltituaccidentibus panis. vel vini,i quibus tamen proprie non assicitur, nec informatur, posse aliqua ratione dici esse in loco accidentium, idest impropriE,& media-tὰ, seu secundum quid, nempὰ ratione ipsorum accidentium, quae propriE, dc simpliciter sunt in loco . Iti Cardinalis Cirlin. Ade Lugo de sacra meto Eucharistiae disp. Luo.
s. st ei. s. num. a. & satis patet conci sio ex modo loquendi. Dico lacnndo, Christi corpus secun- x.Coclusi. dum se consideratum in ordine ad locis accidentium Sacramentalium sina plici- D ter,de propitia loquendo non esse in loco. Iti D. Thomas 3. p. quaest. 75. art. s. de D Ttiom. sequuntur communiter Theologi. Pt batur. quia rem esse in loco propriE. seu circumscriptiud , est tem per proprias dimensioties ita comparati ad conticiens extrinsecum, ut ipsa secundum se tota occupet totum locum, M secundum sui partem occupet tantam partem eiusdem
loci, quod non potest fieri absq; propria
extensione in ordine ad locum, sed hoc non conuenit Christi corpori in ordine . ad locum accidentium panis, vel vini a siquidem, ri supra diximus,corpus Chri-.' sti
260쪽
Disquisitio VI. de Eucharistia et '
sti in Eucharistia habet quidem partes Λ de per consequens simpliciter ,&absoli.
extra partes in ordine ad se, non autem in ordine ad locum, ideo caret extensi : in ordine ad locum, secundum quamssit comparati ad continens extrinis
An Christi corpus ita sit in loco specierum Sacramentainlium, ut vere, ac proprie
te loquendo non eli definitiud in Eueharistia , cum sit eadem ratio, ut patet, unius partis hostiae, de alterius, unius h stiae, di reliquorum omnium accidentis Sacramenta lita. Antecedens patet quia praesentia corpors Christi in i .ac num ro parte Α, v. g. hostiae no faeit,. t Chriasti corpus in caelo non retineat suam prPsentiam naturaliter,& fine nouo mIr eulo ; similiter Ac sine nouo miraculo
Christus post diuisionem hostiae conse .cratae est pissens in utraque parte hostiae
Obiicies, si praesentia corporis Christi Obiem
in sacramento, se praesentia silaus in ea E hoe puncto videri pos- B lo non sunt ex natura sua incompossibum ----- ς π Ies . sequitur Christi corpus non esse ineaelo definitiud, sed hoc eli salsum, ergo &c. Respondeo. quod quamuis naturalis Responsio praesentia eor potis Christi in caelo non repugnet praesentiae supernaturali,quam habet in hoe Sacramento, repugnae ta men cuicunque alteri prasentiae naturali
in alio loco, atque hoc sufficit, ut Christi corpus fit in caelo definitive, siquidem per huiusmodi praesentiam definitur in atali loco circumscriptiue, idess impediatur, ne possit ei Ie natu taliter simul in alio huiusmodi loco. Caeterum in aliquo sensu dici posse sa- i Icramentalem praesentiam definitivam, quatenus haec ex se habet continere coris spus Christi intra aliquod spatium finitum , quodcunque illud sit, iii ut extra illud esse non possis, connaturaliter i quendo, amomat Cardinalis de Lugo Cardin. de citi disp s. sect. 7. 2 am lic/t, inquit, Lux . hae mae emia non laxet 'i determinat/tantum spatium, indeterminat d tamen, o vagὸ petit halere semper aliquod spatium finitum , extra quod non 'ost eonnaturalia teνem idem corpus christι; o in Me fensu saltem indeterminat 8 desinit eomus illud, quavium est ex se, ut non post extra illos
termines vagari. sunt,quae habent Suarez
ti m. 3. in 3. p. disp. 48. seel. 3.& lo. Cardinalis de Lugo de Sacramento Euchatistiae disp. 6. sect. 3. num. 33. disp. s. sedi. . anum. 183. usq; ad finem sectionis. verum ut rem hac breuiter explicemus . Notandum , quoad modum loquendi dupliciter accipi esse in loco definitioὰ . Primo late, de improprie in loco quando nimirum res est in hoc loco, ut non sit alibi. Sectindo stricte, de propriὸ, qua do nimirum ita res est,in hoc loco, ut non nisi miraculose possit esse in alios Cparato , 8c distincto, eo quod praesentia rei in Φno loco sit saltem naturaliter incompossibilis cum simili piae sentia eius. dem rei in alio loco. Hoc notat Dico primo, certum omnino esse, si lo. quamur de primo modo. quo res latῆ, de impropriὰ dicitur asse definitiuὸ in loco, Christi corpus non esse in Eucharistia, vel eius loco. Patet, quia ita est in Eucharistiae loco, ut sit editam simul in caelo, imh nee in caelo est defiuit iud hae ratio. ne, cum ita sit in caelo , ut etiam simul sit in Sacramento, vel eius loco. Dico secundo, si loquamur de modo. quo res propriὰ dicitur esse definit me in loco, Christi corpus non esse sub spe. Diiebus Nacramentalibus, vel in'earum loco definitive. Favet S. Thomas art. praecedenti, puncto cit. ad primum, ubi simpliciter negat, Christum esse in Eu.eharistia definitiuὰ, & est communior opinio. Probatur, quia praesentia cor pori, Christi in hae numero parte A, v.Dhostiae post colaetationem diuisae in duas partes non est ex natura sua incompossibilis cum praesentia naturali eiusdem corporis in caelo, neque cum praesentia Sacramentali eiusdem eorporis in altera
parte praedictae hostiae, ergo Christi eorispus in parte Λ hostiae non est definiti ,
sine subiecto in hoc Sacramento, de quae .
accidentia modaliter talum i substantia panis,3t Vini distingui, ut F.g. est v nio, per quam ipsa accidentia uniuntur eidem Duilire