장음표시 사용
61쪽
z8 Osculetur me osculo Sc. cap. I.Vers. I.
antans terminatiuum prolationis eorundem verborum noc exempo explicari Poecit. Sit Rcx, clui pro sua reg a munificentia velit distribuere subditis sumulum, de viuuit, nac lege, ut ita tim ac ipse, vel ipsius nomine praeco protulerit haec verba. Dutribuatur flumintum , dc vinum quibuscunq; per sonis ad aedes nostras consuentibu pro toto tempore, quo fax accensa durabit. Sane verba illa cxprestiuλ voluntatis Regis largiendi vinum , de frumentsem, transacta eorum prolatione, perseuerabunt sub illa dura-Mone tacis in erpretatiue, seu virtuali. ter, de mor liter Pro toto Illo tempore, quo fax accensa durauit, ita . t supposita Regis fidelitate non possiti sitae illius vio, latione retractari dicta voluntas Regis, re consequenter i cc auferrs moralis, αι virtualis auratio verborum dictae volu tatis expressiuOIu, Pro eo Lcmpore, quoiax accensa durat. Sic Cluilius pro reis si a tua munificentia, eo ad osseudendas liuitias sui erga uo, amoris inli ituit, ut . verba consecrationis perbram molitrii, idest Sacerdotem prolat inperionali'sus , ut sint in signum ex illentiae tui corporis exilientis sub spectubus Sacramen-xalibus per modum nutrimenti spiritua- Iis pro toto tempore, quo species ipsi conteruantur; nec Poteli Cluilius reuocare supposita illius fidelitate inuiola- sbili .erba consecrationis super illam
materiam nuper prolata, cuius extant. speci s Sacramentales, & sic in illis nam valiter, Sc virtualiter perseuerant transacta vel ba consecrationis. Et ex his Patet,quo modo verba consecrationis se.
cundum suum elle virtuale, & morale sint pars sormalis Sacramenti Euchariis 1liae in esse permanenti, quia nimirum habent vim significandi Christi corpus contineri sub speciebus pro tepore, quo idem Sacramentum est in cile pirmancnti tetenim si fidelis interrogetur, undὰ cognoscat Christi eorpus sub his, vel illis speciebus Sacramentalibias , protem P re consequenti ad fieri Sacramenti Euchatilliae, recte respondebit , se id coisgnoscere ex prolatione vel rum consecrationis facta a legitimo Sacerdote super legitimam materiam ex Christi timstitutione volentis, ut suum corpus,&sanguis per modum nutrimenti spiritua
lis nostri sint sub speciebus sacris post
prolationem verbolum consecrationis. Coelusio pro toto tam pore, quo species conser-
suptio si- uantur. ι ramεil Eu Dico quarto, sumptionem sacramen-
ha tu εnu ti Lucharistiae non esse partem eiusdem lip M saeta menti. Ita D. Thomas quaest. 78.
a. Conincti .ad finem dubij prot
ipsum. Est vero contra Aureolum it n. Aureolo. dist. 8. qu. I. art. I. assiimantem Lucha' tali iam , ut est purum Sacramentum, es sentialiter constitui speciebus, verbi S ,Nv Iu Sacramentali i Videtur etiam csse contra Gabrielem, qui in . distin . S. Gabriti. q. a. art. I et ii doccat specus panis, αvini, ut Christi corpus, de sanguinem co-tanent, ei Ie Sacramzntum , art. ramon 3. dub. r. sub formidine asterit etiam con secrationem, S comestionem esse duo alia Sacramenta a primo distincta . quoniam singulis comi enit definitio Sacr D menti, omnia dicimum aggregatione, di ordine ad unum finem proximum, qui est spiritualis relictio, sicut ordines dicuntur unum Sacramentum per respectu d Presbyteratum. Fundamentum nostrae conclusionis est . quia ant E sumptionem est e dent i a liter integriun . Constat ex Concilijs, quae illud appellant absolutum Sacramentum etiam ante sumptionem ς non ellet autem essentialiter integrum, si sit prio esset pars essentialis. Vnde Con- ..cilium Trident. sessi. I 3. cap. s. tractans de excellentia huius Sacramenti, superieliqua docet illud perfici ante usum; reliqua vero tunc accipere vim sanctificanui, cum illis utimur. Probatur ratione, quia Euchari uia ante sumptione, di usum habet omnia requisita ad Sacramenium a siquidem species lubstantes consecrationi, siue realiter, siue moraliter piaesciati, sunt signum corporis Christi. Prout eit cibus animarum, di ipsum Christi corpus una cum speciebus Sacramenta ' ibus est signum sensibile gratiae lanctificantis ad modum nutritionis sed haec sui liciunt ad rationem completi, dc perfecti Sacramenti, ergo non est Pars Sacramenti Eucharistiae. Sed Obi ci S primo: usus in reliqui, sa .Oblini cramentis est pars eorum essentialis, ut
constat inductione per illa omnia ; ergo idem etiam dicendum est de sumptione Eucharistiae, quae est ipsius usus . Respondeo negando consequentiam. Responsi Ratio disparitatis est, quia usus in relia quis Sacramentis per se primo est insti. tutus ad significandum, & sanctifica dum: in baptismo enim v. g. non aqua secundum se, sed usus aquae, siue ablutio, est per se instituta ad significandum, &sanctificandum, alioquin si aqua baptis- malis secundum se ex Christi instituti ne haberet vim sanctificandi, tune etiaab , legitima intentione ministri ba tirantis , aquae applicatio ablueret, ecla
62쪽
Disquisitio II. de Eucharistia a '
sanctificaret anima na, neqi ad validita- Λ Confirmatur, quia possunt circa idem
tem baptismi esset necessaria ablutio facta ab alio. Contra vero Christi corpus ex eius institutione, ut colligitur ex illis
Dan. e. verbis Io. 6. Caro mea, vere est cibus, o sanguis meus verἐ en Potur, una cum speciebus Sacramentalibus nabet rationem
Sacramenti per se loquendo per modum cibi supernaturalis, licuti panis per se I
quendo etiam ante come itionem habet rationem cibi naturalis.,. Obiectio Obijcies secundo: Quod complet Sacramentalem sigmficationem , est pars Sacramenti, sed sumptio ita se habet te pectu Sacramenti Eucharistiae, siquidem idem Sacramentum non confer i gratiam numero Sacramentum variari actiones, kt si fiat medio instrumento , vel a solo Deo: actiones enim variantur, variato agente , ergo nequit actio est e forma erulantialiter constitutiva huius Saciamenti, alias variata actione variaretur Sa cramentum , sicut quia reliqua Sacramenta essentialiter constituuntur actione, variata actione variaretur numero Sacramentum .
obiicies ex I. Thoma 3. p. qu. 73.ar. obiecti . . ad s. de in . quae itiuncula r. alii: nran.D.Th. s. te hoc Sacramentum ei se ipsam sanctificationem materiae, per quod distingui. tur ab alijs Sacramentis, quae consistunt ante sumptionem, ergo lumptio est pars B in usu materiae eonfeci atae, non in ipsa Sacramenti Eucharistiae . consecratione materiae. Respondeo dixisse D Responsio. RςUOadeo negando minorem : Stacramentum enim Eucharistiae non con. seri gratiam aut e sumptionem, non quidem eo quod exigat liam prionem tana quam aliquid sui constitutivam in rati ne instrumenti productivi gratiae . sed tanquam applicationem . vel conditi nem neccisamam ad a ictu producendum effectum; sicut de ignis ad comburenduexigit approximat loriem, non tanquam rationem sui intrinsecE constitutivam, siue completivam in ratione combuttiui, sed tantum ut conditionem necellariam ad comburendum.
charistiam esse iplam sanctificationem R- si materiae, quia per hane immediatEattinsitur hoc Sacramentum , sicut peracti nem immediat ὀ attingitur terminus,vnde hic non dixit esse ipsam consecrati nem materiae . sed perfici in ipia consecratione materiae, quod importat habitudinem viae,& pee hoe re id ab alijs Sacramentis disturguitur , quae non perficiuntur consecratione , tanquam via proxima, Ac immediata , sed remota, cmediata, de ideo in illis dicitur Sacra mentale, qua non pertinet immediatὰ iustistis. Instabis, dum Christus in Evangelio C ad Sacramentum, ψt consecratio ad Euis
seca sacra menti Ea charistiae.
dicit, aes manducat hvuc pauem, vinet iuaternum, sumptiotu Eucharistiae tribuit vim effectivam nutritionis spiritualis . ergo sumptio Sacta menti Eucharistiae est pars eiusdem Sacramenti. Respondeo nega lo antecedens ; verba enim Christi tantum significant manducationem, de sumptionem Eucharilitae tanquam conditionem, de applicatiose exigi adhoc, ut idem Sacramentum aetanutriat, de conseruet vitam spiritualein; sicut cu n dicitur, qui manducat cibum, vivit, qui non manducat, non potest viuere, tunc manducationi non tribuitur nisi ratio applicationis necessariae ad hoc, ut cibus naturalis nutriat . Dico quinto consecrationem , siuὸ actionem transubstatiativam non este paristem formalem intrinlecam Sacramenti Eucharistiae. Fundamentum est , quia consecratio, seu actio transtibstantiativa est via ad Sacramentum; via autem non est pars sora malis, seu ratio constitutiva termini: noenim effectus constituitur per actionem, qua producitur, cuius ratio est, quia actio transit, terminus permanet; non potest autem ens permanens essentiali
ter constitui per aliquid, quod transit.
Oleum effusum nomen tuum et ideo
adolescentulae dilexerunt te. vers. 2.
Indicatur sensus ad corticem litterae.
Elebrat spoli a dilecti fuisti gularem lenitatis, demisericordiae dotem. vulgati symbolo olei desi--mἰ
gnatam, ob quam amore sericordiae plurium adolescentula- symbolum.
rum facillime sibi concultauit; nihil enim ita hominem omnibus amabilem reddit, sicut clementia de missericordia. Unde peruenulte Polyb. lib.
q. Tamum nransuetudo, atque benignitψs Polybiuri Principum potest, ut non forum eum sunt masntes, verum etiam maximo interuallo
disiunctι, quosdam quasi fomites amoris, crbenevolentia erga se in pectoribus hominum relinquunt. Cicero lib. I. Epist. fami l. Cato Cassio. Omnibus , inquit, est odio Cic o crudelitas, cin amori pietas , o Hementia.
63쪽
xo oleum effusum ct c. cap. I. Versa
Porrδ dictio, est fum, significat non vulgares , sed copiosos misericordiae, & he-Neficentiae enectus. Quare Monta sie di-Ieictum suum alloqui videtur. O mi O- se adeo in lenitatem, & misericordiam Propensus es, adeo studiosὰ occasiones quaeris, quibus te manifestes indulgentem, & beneficum, ut tu ipse instar od riseri unguenti liquescere videaris, & sic mirifica vi penetras, & delinis omnium Corda , unde non me solam , sed ipsas quoque adolescentulas, idest famula tium puellarum turmas in tuum amorem Pertraxisti.
Oleum essufum nomen tuum. Enucleatur sensus Eucharistiam respicien S.
NOTVLA PRIMA.Christus in Eucharistia misericordiam suam nequit continere, quin largissini e eL
ricordia copiosa in Sacramento Eucharistiae
oleum effusum dicitur. Accipitur autem hic nomen pro re, quod saepe AOMM.3. fit in sacris Paginis. Apoc. 3. Habes pauca nomina in Sardis: di subnectit , qui non inquinauerum vestimenta sua. Illud, qui, non tam resert nomen, quam qui nominibus subsunt; De qua re plura erudite Sanctius . congerit Caspar Sanctius in hunc locum. Porro dictio effundendi,largitatem maximam indicat; ut optime adnotauit Dydimus hunc locum exponens lib. I. JDydimus. de spiritu Sancto post medium. Significat autem, inquit, effusioni, verbam lasegam, diuitis muneris abundantiam. Ioseph ergi fratres , quos conuiuio Gen. 3. refecerat, Gen. s. tanta pietate , di indulgentia asticiebatur, ut non vltri se Gen. s. posset cohibere, ex sacro textu, Gen. s. undὸ pluribus elementiae ossiciis se beneficum fratrem declarauit. Sed sicut loseph fratres conuiuio excipiens Christa reserebat Eucharistica alimonia pascentem fideles , ita ille Iosephi redundans elementiae, di pietatis affectus in statres . de lineauit assiuentiam diuinae miseri. Christua in cordiae, quam Christus in sacra mensa Eucharistis
retinere nequit, quin affluenter excurrat sum ' is ad conuiuas . .
Adolescens ille absumpta praediuiti quela'. quia
substantia ad saniorem mentem reda emuri adctus, ut pane in domo paterna vescatur, conuiura. ad patrem remeat: hunc ut benignus genitor redeuntem a longὰ vidit,vim pret- dominanti misericordiae non potuit in serre, ab ea extimulatus celerrime ac currit, ab ea tandem victus, Se veluti viis Q ribus destitutus corruit in amplexum, leosculum filii ; ad eius Ornatum, annulu,& vestes afferti mandat, atq; ad eius re sectionem, parari iubet exivitulo sagia nato lautum symposium. Cum autem ad-hree long8 esset, vidit illum pater ipsius, ct
misericordia motus est, o accurrens cecidi ι fuster collum eius, e osculatus est eum. Diaxitq; ei filius: Parere , petraui in calum, O coram te, iam non sum dignus vocari filius tuus. Dixit autem pater ad seruos suos r
o date annulum in manum eius, ct calce menta in pedes eius, ct adducite vitulum s ginatum, occidite, i manducemus , O epulemur. Luc. I s. o egregium sim
lacium diuinae misericordiae praeuale iis in pientissimo Patre Domino Iesu Christo, dum nos filios Euchai isticum panem esurientes excipit, ut sacrosancta Eucharistia saginet. IPanes azymi, qui ex diuino praestriapto in sacrificium offerri debebant, oleo conspergendi erant , similiter ει lagana oleo linienda. chm autem obtuleris I erifcitim eo tum in clibano de simila , panes scilicet ab si fermento constersor oleo, Crlagana a Uma oleo lita. Leuit. a. Sed cur oleum non intus etiam admisceb tur ρ Ostae enim ut gratiores gutiui reddantur, dum conficiuntur, intus Olcum, vel butyrum, vel aliud genus condunt ii apponi, de commisceri solet. Panis il-bpiis,le,& lagana Eucharisti cum panem prae- mi, de la- signabant, oleum autem diuina ira mise- rana oleo ricordiam huic adhinctam , quae eum im c laeua tytercludi renuat, gestiat vero se patefacere , ad hoc indicandum aptissimusty- him pus suit panis oleo extrinsecus consper- ricordiam sus, te lagana similiter extrinsecus oleo effundentia delinita. insueses. D. Thoma S 3. p. qu. 7Φart. 3. agens D.Thomo de materia Euchar illici Sacra menti, tuq
tur, inquit, quod non νequiratur ad mat riam huius Sacramenti, quod seu panis triticeas . Hoc enim Sacramentum es rememoratiuum Dominιcapasonis ; sed magis νι-
detur esse consonum Dominica passioni panis hordeaceus, qui es asterior, est de quo citam chria
64쪽
1es,.ε. chri pauit tArbo in monte, ut dicitur A poris bristi, di vino cinguinis, in quibus ira
Io. 6. videtur ergo, quod panis triticeis non ' materia propria huius sacramenti. Respondet. Dicendum e et . quod panuhordeaceus competit ad significandam , tum duritiem veteria legis, propter duritiem pa- P. Aurust. nis ; tum etiam quia . ut Augustinus dicit in libro 83. qua tionum, tardet medulla, qua
tenacissema patea tuitur, vel ipsam legem
significat, quae ita cata erat, νι inea νι tale Muma alimentum corporalibra Sacramentis obtegeretur , vel ipsum populum nondum expoliatum carnali desiderio, quod Ianquam palea cord ι ζιus in rebat. Hoc auIem Sacramentum p crtinet ad suave iugum Chrssii, cor ad Hritatem iam manifestatam, o ad ρ
aterna maneat obundantia r tibi autem fili vitra quid faciam λ aut igitur 3 tantus ac talis Dei cultor si nimi inuenit filio ultra, quod praebeat, nisi eadem illi votis imploret iputasne, quod absit, si fueris indiguus tanta gratia , vllis quod polleas bonis, ultra quamnibit amplius in bae vita prassatur rasi dicat, si misericordiae abundantia, quam in Eucharistiae Sacramento effundo, abuisteris, de te actum erit, quia uberior non
Hane misericordiam Christi in Eucharistia quam bene Beatissima Virgo
contemplarctur, perpendit Gerson iu- set son: per Magnificat tract. 9 pari. 3. QR Misericoris
ranis triti ceus , non hordeaceus materia Eucharistiae ,
ter includitur , sed lae illi ἡ eL fuit . Petra, quae Israelitico populo a
pulum spiritualem. Vndd non esset maceria B plabatur, inquit, eum exultatione spiritus di Chri n. se Euebari lium in templo . iubila que dice. sti in Bubat: Sulcepimus Deus misericordiam tum in eharistia medio tempti tui. Suscepimus olim mi eri. cordiam hanc visιιιιι er me praebentante , Symeone recipiente, Auna prophetante . Etenim Deus meus misericordia mea. Susce pimus hane eandem sacrameat aliter quoti dia, si volumus in medio templo cordis no-sra. Iιaque te lum Dei fumus . Pe squaeramus sapientiam accusantem , non tu tiariam damnantem , non potentiam punie te in , sed misericordiam absoluentem. Susce pimus eam Sacramentaliter quotidi/ mirabi lia in excessu facientem. Summa in sacro. sancta Synaxi diuinae milericordiae proin conuin ιcns huius Sacrament ι panis hordei
Sed prαter mysteria a S. Doctore ad. notata, hoc etiam innui credo quod quia hordeum tenacissima palea tegitur, difficile ab ea exit, frumentum vero facilli
me , palea excutitur, at que ob id panis
ex tritico consectus , de non ex hordeo qui Ch accommodatior fuit m uetia Euchari a Piri hoe stix, ut it c etiam significaretur, quo a Christi misericordia in hoc Sacramento non tenaciter cocludi: ur, sed promptis
Petra illa , quae t raelitico papulo aquas suppeditauitam aeuter, Christum
Doctores assic mant; de non obscure insinuauit Apostolus I. ad Corinth. lo. Et quia suppe omnes euntem potum Diritalem biberunt citauit, fi- bibebant autem de spiritali, consequente
charistra. . ad Coiarinth o. D. Cae M.
in Eucharistia praefigurauit . ut plures C pensio te insinuandi in nobis innotuit
in ue a. -c euentu illo admirando, quem Alphon sus Salmeron tom. p. operum tract. 3 l. recenset. Miliorum quendam, ait, vi.
ram periculos E laborantem ponula se sanctam viaticum, quod cum allatum fuisset
eb frequentem vomitum non posset assumere, sed tantum adorare, rogauit Sacerdotem, ut christi eorpus inuolutum faero linteo corditias admoueret , quod cum feeispei Sateris os, corpus Domini penetravit in eo retus, O ita compos desiderν ni exfre magna profecti, non minusquam baemorrhoissa tangens Domini fimbriam, factus eII.
rura eos petra : petra aμtem eras chrinus. Perpendendum illud , consequente, siue quia saxum proficiscentes Israelitas comita. batu , ut volunt nonnulli, siuὰ quia sons E lapide manans eosdem insequeretur, utroque enim modo patet, qui in para.
tum, si pronum erat illud subsidium,quo apposite adumbratum fuit flueti lim di uinae misericordiae quam sponte fluidum in homines. PulchrE D. Caesar. Arela. tensis hom. 7. de pallione . Bibebat inquit de conbequenti eos petra; vides quod qui de christi gratia biberit ,sequitur eum si misericordia. Postquam locupletavit amplissima be . ne dictione Isaae filium suum Iacob,Gen. 1 . Esau aliam ab eo bene d ictionem p
stulant respondit, Frumpto, O vino Bain
bilivi eum, O tibi pon hac fili ini ultra quid ini' i Dei λ quibus verbis significauit uberio.
iis ... ri misericordia hominem non posse di test si iiii tari illa, qua in Eucharistia donatur. homo, qua Audiendus est hic Paschasius de corpo in Eucta' re, M sanguine Christi cap. ai. Quod est,
65쪽
3r Oleum effusum dec. cap. 1. Versa.
De effusione Diuinae Grati , quaesit in Eucharistica
An Eucharistia conferat augmentum gratiae communicanti constituto in statu gratiar, etiamsi careat actuali deuotione.
Ico, mediante Euchari- ilico Sacramento, diui. nam mi aericordiam veluti sponte instar olei e fusi, ita excurrere ,& se insinuare, ut augna entii gratiae transfundatur in communicantem, existentem quidem ingratia, sed carentem actuali dii positione, seu deuotione. Probatur: SacrameΑ propter Citristum. Confirmatur secundo: Conciliii Flo. Conea. rlorent. scit. 23. cap. q. dicit non esse dam-
nandam antiquitatem, si mos dandi Eucharistiam infantibus, in quibusdam lorici S aliquando seritatur, eo quod Sancti simi illi Patres sui facti possibilem causam pro illo tempore habuerunt, hoc autem non ellet admittendum, nisi hoc Sacramentum ti iberet vim conterend i gratiam etiam nullam habentibus actualem dispositionem, quae ne ilariApraesuppo nil rationis usu in . Pro qua doctrina plura videri pollunt apud Suar. in 3. P. Suirea: tom. 3. disp. 63. conclus. a. sect. 3. in quaest. 79. 3. p. D. Thom. dub. I. Fagun D. Tho M aeet de praeceptis Ecclesiae lib. 3. cap. 8. Figund . num. 3. Cardinalem de Lugo ae Sacra. Cardis . iameato Eucliaristiae disp. I . sect. 3. Ue- Lv v riim cum maiestas liuius venerabilis Sacramenti summam exigat reuerentiam, ideo Patres merito inculcant, ut accedentes ad Eucharisticam mensam se tu rem, & deuotionem prius studeant in se ipsis excitare; quar P grauiter reprehendendi sunt, qui hoc sacrum ferculum tepide suscipiunt, quia non exhibent augustissimo Altaris Sacramento congruuObsequium: de licὰt, ut diximus,recipiat gratiam in non ponendo obicem lethalis culpae, non ea tamen ubertate iriustum lioceli institutum ad conseruanda, C gratiae ditantur , quam reportant com-
ta augendam vitam spiritualem, quod fit Per noua in gratiae co' lationem. Qui ma- ducat me, O ine viset propter me, dicit Christus, ergo ex sua institutione hoc S cramen cum nota pr reqt irit in suscipiente ad conserendum praedictum effectum, nisi vitam spiritualem, quae cum pollice sese sine actuali deuotione, confiat hanc non necessa 14 exigi; sed neq; ex praecepto Ecclesiastieo tequiritur praedicta actitatis deuotio in communicante, ergo nullum est fundamentum exigendi eam tanquam necessariam dispositionem insumepte Eucharistiam ad consequenduillius effectu in .
Confirmatur primo , quia dispositio Dad dignὰ communicandum, de consequenter ad effectum digns communionis consequendu est illa, qua requirit ex D. Paulo Concilium Trident. s. i'. cap. 3. Probet autem se ipsum homo, sic de pane illo erat Oe. Sed haec consistit in hoc, ut nullus sibi conscius peccati mortalis, qua iuratiis sibi contritus videat tir, absque praemissa Sacramentali confesone ad Iacram Eucharisiam accedere debeat. Ex quibus verbis nulla colligitur obligatio actualis
dispositionis . immo colligitur , quod praedicta probatio sufficit ad dignam manducationem , per quam homo vivae
municantes actuat iter deuoti.
An Eucharisia aliquando conferat primam gratiam
Concluso. Euchari quandoque consert pri-
Ico, quamuis hoc Sacramentum non sit per se primo institutum ad reis missionem peccati mortalis, unde cum talis pecis m. graticati conscientia non Ilia perucidEs.cet sumereth c Sacramentum , ut constat ex Concit. Tiident. cocii Timsess. 13. cap. 3. conferre tamen primam ψς' 'gratiam quandoque per accidens, scilicet cum quis non est in statu gratiae, sed existimat 'rudenter se esse ingratia , eo modo,quci iussa declarabimus, di Eucharistiam sumati Et haec est quaedam alia admirabilis diuinae misericordiae, Ecgratii estuso in hucharistia. Fauet Au-pustinus de Ecclesiae dormat. cap. 33.
si mens inquit in tu agictu precandi eit, P
66쪽
qu.ἰmpurificatur. Quamuis enim Christus in potestate habeat ae virtute, et Iam talem expiare , nou decet tam n, quoniam impedimentum ob cit, nee parat viam Christi . sed quantum in se est, oblituit . Quod si operam , quam pote t. peccator nauarit, νι doamum suam NIIo recipiendo decoram, congructilem reddat, quamuis non qua decet , fulgeat duuitate ,-mu dι ita , quam uis etiam aliqua mortifera peccata retia quantur in homine, tamen si eorum non tan-Situr consci eutia, nec avetitione . vel quia
oblitus eri siue tata eu a, ae opina Deo dia, vel putat de ipsis fatu Ie dolere, licet non ad fu scientiain doleat, interea d risto praesente precatur veniam, Damiue
indignita:em qua b r potest modis confiteatur , tunc Sacramentum hoc credιtur illa expiare vina, quandoquidem homo steti quod potuit; neque plus ab ipso Deus exiga, qua D. Anton. sive fctione valeat praestare. D. An tonis .
3. p. tit. 14. 9 6. Per hoc etiam quoq; remittitur peccat .m mortale , non quidem ια lud , turi s quis eo cientiam habes, cum ae ceditas inum , sed taltis aliud tune es minit
tit mortale, sed illuc , cuius couscienti ectum non habet: forid enim primo non fuit fugitienter contritus , sed deuote ,
reuerenter accedens per hoc sacrata entum gratiam recipieι, qua perficiet contritionem,
O sic consequetur remis ni m. sic intelligitur ιsiis Gregori u ablutio scelerum . iD. Thom D Thomas in cap. a. Io. lect. 6. m fine, ubi expresse, ut patet, docet, non solum Baptismum , Poenitentiam , sed etiam Eucharistiam, Extremam Vnctionem, et reliqua Sacramenta colarie remuli,nem peccati mortalis, si antὰ ipsorum susceptionem dolor de peccato non lae. rit sufficiens ad eius remi montim, dummodo non sit fictio in suscipiente. Praeterea saepius Christus in reddenda aegris sanitate , di praesertim in vita de- iunctis restituenda , solitus erat non δε- est: tum uti verbis, sed di adiuncto manus E . uisei. tactu, ut nimi tum intelligeremus cametrix . eius vivificatricem esse ; Unde Cyrili. Cyrili. Ale- Alexand. lib. q. in I . c. I . Quoniam and . igitur inquit Saluatoris cum Verbo Dei, quod naturaliter vita est , coniuncta. viuia sca ejecta est, quanco eam comedimus, tunc vitam habemus in nobιs, illι coniunm , quavita effectae i. Et subnectit. Hae de causa in suscitandis mortuis, non folummoda verbo, atque imperio ut Deus νtebatur, verum etiam carnem suam quasi cooperatricem noununquam adbibebat, ut re ipsa ostenderet carnem quoque fuam, quoniam sibi conia mest, vivificam esse.
. Praeterea Patres interdum uniuersali ter docent per hoc Sacramentum ause ri omne peccatum, omnem animi mor-
Cyrill. lib. q. in Io. c. 16. & IT. Damast. Di nasten. lib. . de fide e. 14. de alii apud Suar. in buxea. 3. P. to m. I. disp. σ3. sect. i. poli primam conclusionem. S. Sed contra hanc conis clusionem. Huiusmodi autem Sancto tu
Patrum dicta saltem probabiliter postlitteferri ad illum casum , in quo quis cum peccato mortali bona fide accedit ad
hoc Sacramentum; ex quo patet, quid quid aduersarii dicant , nostra in con esulionem habere fundamentum in Patribu S. In cuius rei comprobatione sic discurro. Hoc Sacramentum habet vim producendi augmentum gratiae in iubiectis non ponentibus obicem , ergo Se conferendi primam gratiam . ii respectu illorum non ponatur obex . Huius co sequentiae ratio generalis est ,ilui a virtus sutriciens a a intendendam formam, et hetiam sulficiens ad producendam illam primo, si non est aliquis obex. Conltat
cautarum naturalium inductione, ut v. g.
corpus luminosum, quod potest augere
lucem in acre iam Illuminato potest etiapto ducere illam in aere non illuminato,& quidem ut caiisae naturales habent il- Iam vim ex natura, ita hoc Sacramentu habet illam vim in eleuatione, & virtute supernaturali. Colligi hoc idem etiam pollet ex ratione intensionis, nam qu cunq; modo fiat intensio, non poteli intelligi per actionem agentis intendi sommam, quin producatur sorma; nam si intensio fit per maiorem radicationem msubiecto, adhuc illa radicatio non po- teli iritelligi, mi' quatenus sorma sit magis inhaerens in subiecto, vel per ad diationem gradus ad gradum , di tunc primus gradus, vclest aequalis secundo, vel certe pet tectior, unde potens p: o ducere lacundum , poterit de primum Comroborari etiam potest nollet discursus se ratiocinando; ii cur Sacramenta per
se instituta ad primam gratiam, si illam
inueniant in Libiecto, dant augmentum gratiae; ita Sacramentum Eucharisti uni
J per se quidem institutum ad dandum
augmentum gratiae, si non inuenit gratiam in subiecto non ponenti obicem, dat primam gratiam . Confirmatur,
quia etiam Sacramentum Extremae Vnctionis, quamuis vivorum sit Sacramentum utpote institurum ad modiatiam dicinae , peccata tamen mortalia per acincidens remittere potest, si suseipiatur bona fide, Si cum supernaturali attriti ne de ijsdem peccatis, erg6s militer Sacramentum Eucharistiae, licet fit uiuot Sacramentum , idem praestare poterit in
ijsdem circunstant ijs, maxime cum ia
67쪽
Oleum effusum ct c. cap. I. Vers. a.
hoc Sacramento adsit ipsemet Cliristus, A tia ,&prucienter a a Eucharistiam aceta fons vitae, di gratiar, atq: Omnium Sacra
inod vero Sacramentum Extremae Uncitonis habeat praedictam vim , est
Bellum . communis sententia, ut probat Bellarismiuus de Sacramento Exircinae Unctionis cap. 8. Et colligitur etiam ex illis Iacobi verbis . Si in precatis sit , remitten-xur et , qtramuis nomine peccatorii possint in eligi peccata veniatia, pollunt tamen etiam intelligi peccata mortalia, praesertim cum peccini nomine communiter indicetur peccatum mortale . Atade, quod in verbis formae ipsius Sacraia menti extremae Unctionis indicatur satis hoc ide, vel ba enim illa, Inlulgeat tibi Dominus quidquid Oc. coinprehendutetiam peccata mortalia. Obiectio. Dices, c ibus materialis no habet vim dandi primam vitam, sed tantum auge-di. vel nutriendi , di conseruandi praecedentem;.Sacramentum vero Enchariis sitae institutum est sub accidentibus cibi, ut per .nodum cibi gratiam conferat, ergo non potest primam vitam causare,
siue remittere mortale peccatum.
Responso. Respondeo cibum naturale non posse producere primam vitam naturale, quia vitaliter non innuit, dum nutrit; vita enim naturalis non effective pendet ab ipso naturali cibo, sed ab anima,& a ρο- tentia vitali, quae in recipiente est , nec Caliquid vitae a cibo naturali transfunditur, atque ita constat alimentum non posse coierre primam vitam naturalem: Sed Euchari iticum Sacramentum acum sit vere cibus vitalis, vitaliter influit invitam spiritualem, Si gratia, quam co- seri , aliquid vitae spiritalis cit. Se hcc sum it ad viuifieadum spiritualiter animam, & sic verum est, quod cibus Sacramentalis habet vim tribuendi animae primam, Se sufficientem vitam, dummodo in ipsa non sit impedimentum , quale non est solum peccatum habituale, eum poenitentia supernaturali saltem imperis secta, Se ignorantia inuincibili eiusdem
Dixi in conclusione ,si quis prudenter existimet se esse ingratia, O nibilominus sit adhue in statu peccati mortalis babitualis . si
quis enim cum attritione confiteatur homini, qui non habet intentionem ab soluendi, vel qui communiter reputatur ab omnibus Sacerdos, & tamen re uera
non est, eo quod eius ordinatio fuerit nulla, siuὰ per defectum baptismi .suὰ per desectum legitimae intentionis in ordinante, is qui cum attritione peccatum mortale consessus est huiusmodi Sacerdoti,prudenter existimat se esse in gra.dit, di tamete ipsa in statu peccati nam. talis est . Similiter si quis cum attritionc
non vera, sed iuxta moralem consideri: Iionem putata vcra , consistus sit peccata mortalia , poli vero confessionem elicuit actimi verae attritionis . nullumque
peccatum mortale post illam cstulem nem, & post elicita veram attritionem admisit, hic prudenter putat se esse in statu gratiae, cum re vera non sit ; similiter si quis urgente trecessitate commvn Cat, dum copia conteilatii deest. & ita dolet de peccatis mortalibus , quae comis misit, ut putet se elle contritum , cum revera non sit nisi alti itus , hic etiam pru-B denter existi natieeλ in statu gratiae, cum te vela sit in statu peccati habitu iis
Ideo adolescentulae dilexerunt te.
Qui pabulo Eucharistico nutriuntur , facile vitiorum senecta exuta iuueneia
Esta ut Deltius disquisit. Delmis cmagi c. lib. 23. Tarenti amo i 63 i. senem c putarem fuisse, qui depositis pilis, cute arenti, omnique ingrauescentis aetatis squalorei eassumpsisse viridem muciatam, qua anonis quinquaginta superuixit'. petrus quoque Magaeus histor. Indic.lib. D. Ie- fert, cuidam nobili Indo, annorum quibus vixit trecentorum, & quadraginta spatio, ter virorem iuuenilem elanguinse, ter reuixisse. Hac orania in vita coris
porali prodigiosa simi, & ordinarias nais D tarae vires excedentia, sed non est nouuin vita spirituali senium in iuuentam co- nautari, iste ictus hic est proprius diuinae gratiae, de praecipue illius, quam 'liaris I indis. . alimonia confert,& hoc a d lecta Dei re animitii,
innuitur his verbis . Ideo a b centula ut veterem dilexerunt te, animae scilicet non vetulae, homine dein
sed spiritu renouatae, quae deposito kete pL RV , αri homine, nolium hominem Christum v Induunt; Ita hunc locum exponit D. Ambrosius lib. 3. de Sacramentis, &cm D .Ambr. sonat Origenes hom. I. ex quattuor: OGῖ
Sed nune inquit quando nomin t Mum factum es unguentum minanitum, dilexerunt
68쪽
te, non ilia vetula, ae veterem hominem m- A rire, cuius aqua epota longev
duta anima, neque rugas habentes, neque maculas, sed adolescentula , in augmento scilicet Musis, O palabritudinis pWita anima , qua semper innovantur . oe de die in dum renouantur nouum hominem induentes, qui fecundam Deum creatus est. Quam ve- roesticax sit sacra communio a a induc dam animam, ut veterem hominem deponat, de Christum induat, egregie pφr- D. Ambr. pendit idem Ambrosius lib. q. de Sacramentis cap. r. Deposui βι inquit peccatorum senectutem , simpsisti gratia iuuentutem. Hoc praestiterunt tibi Iacramenta celestia. Et lubdit exponens illud Daui-HAE io,. dicum Psal. icia. Renouabitur rat aquila iuventus tua . B ac ait aquila esse coepisti, qua caelum petis, terrena Iamdis. Loeta aquila circa Altare. Vbi enim eo Fus, ibio Aquila. Forma corporis altare est, σcorpus Christi est in Atiari. Aquila vos estis renouata ablutione delicti. D. Thomas in opus. de Sacramento cap. I a. cu-D Tbo ius iniba notatu digna haec sunt. Simia litudo qua indieatur, qvo i mutetur in eorpus cb lii tota substantia panis , fumitura conuersione spirituali , de qua primo Ret. io. dicit Samuel ad Saul, quisignificat peccatorem. Insiliet in te spiritus Domini.
mutaberis in virum alium, in qua eouuersio. ne, seu mutatione, quatuor lam fuρradictae sideranda sint, scilicet contιnens , O
maciem in iuuenilem nitorem commutat, sed hoc an verum sit, scrutentur alii; Nobis cerid constat in Eucharistiae Sacramento iantem illum aquae vivae reperiri admirabilioris virtutis, cuius aqua malorum habituum senium ab iacit, adducit vero spiritalem iuuentam omnibus virtutibus floridam; Hoc nobismem rat Ecxlesia in talem tale corporis Christi celebri illa Antiphona . Introibo ad Altare Det, imam cyra tum, qui renouat
In Arca testamenti urna aurea erat habens manna, & virga Aaron, quae tronduerae, de Tabulae testamenti, memorat
B Apostolus ad Hebr. v. Uerum sicut in illo manna diuinissimum Altaris pabula praesignatum misse satis constat, ita in
virga Aaron, quae admirando modo germinauit, de qua tureentibus temmis erusterant florer, qui ho*s dilatatιs, inam Idalar deformati sunt, Ut Numer. II. refertur,spiritalem iuuentam nouissem per virtutum germinibus,& incrementis resiorescentem praeadumbrata esse nullus inficiabitur. Ex quo mytherium ad nostrum scopum iam eluce nimirum co- iunctionem illam virgae floridae, &Ductiserae cum manna denotare animam, quae deuote accedit ad Eucharisticam mensam, virtute illius in vita spiritali Euiliaristia
contentum, operans, σορtratum. In statu C ruuenescere, Se recenti semper vigore in enim peccati noster homo exterior pulcher, Deum ferri. est sanus . interior ver4 amarιtudine, O veneno peccati plenus es, mitus. Hiedum perspiritum Det conuertitur.specie cor. poris manente exteriori, amaritudo, γ Iau-guor peccati interior in dulcedinem , ct uis nitatem gratia commutaιur. Primum, scilicet corporis species exterior, manet, secun dum , scilicet amaritudo peccati interior .
transit in quartum,scilicet in dulcedinem gratia, O boe per tertium, scilicet per Diritura Dei. . Eo sicis, ut dictum ess in consecratione corporis Chri ii. Eugenius ad quendam conuersum. Quanta , air, qua celebranda beneficia Pti bonitatis Diumaveratur, O quod tibi non nouum, o impossibile ese debeat, quos in ebrisii rubstantiam terrena conuertuntur, te i um interroga, qui praeterita vilitate deposita subit) nouum indutus es hominem, in exteriori nisil additum , totum eIi in interiori mutatum. Haec D. Thomas, qui etiam eodem opusc. transmutationem illam, de qua paulus Apost. ad Galat. r. Vivo ego iam non ego, xiuit vero in me tariIIus , virtuti Eucharistiae tribuit. Sunt, qui testantur in Insula Boniea nomine , quae est in Indiarum partibus . sontem adeo admirandae virtutis scauru su ιι Euchar i.Amores. m.I.
dae cu man na denotae anima vir tute Euchatistiae invita spirita-
Ideo adolescentulae digexerunt te.
Eucharistico pabulo animae mirabiliter adolescunt invita spirituali.
Ancta Florentina Syno-l duq docet ab altaris alia monia ea omnia in iustorum animabus praei lari, quae a corporeis cibis in corporibus e Sciuntur . Quare sicut cibus corporeus nutrit,& auget eorpora nostra, vitie Deri mento constat iti pueris, qui quotidianoe ibo adolescunt, iti Dominici corporis resectio , inere menta vitae spiritualis operatur in animabus; Vnde hae conis gruenti titulo hic nominantur adolescerulae. Appositὸ D. Antoninus p. tit. I . cap. q. l. 2. Per cibum homo augetur, cum ea in statu augmenli, est ideo pueri in
digent frequenti ei ' νι augeamur, o quia D a sumus
69쪽
Nulli. 14.1 ueh, istia resecti itas eiu utitutum traduseandunt,ac si semitam planam eat carenta
V Trahe me post te Sc. cap. I. Vers. 3.
Mntis in via in aptitudine augmenti spiria A parte aqua positis , steterunt aqua dest, Iolue 3. ruatis, ideo frequenter sumere Uebemus, πτaugeamur in vιrtutibus . Cohaerent quae habet D. Thonias serm. in festo corporis Christi. Vultum, inquit, Sacramentum hoc salubrius est ,per quos virtutes augen. tur, er mens omnium ριritualium, chara a. rum abundanιia impιnruat Ar . Consonat Tertullianus de Resurrectione carnis c. 8. caro corpora , σ sanguine Chrisi νesciatur, νι anima Deo saginetur. Conuerte Olur sedepte,in umbra eius: via uent tritico, germinabunt quasi vinearmemoriale eius sicut vinum Libam. Oster . De Eucharistiae Sacramento oraculuhoc esse satis constat ex eo , 'uhd nominatur memoriale Dei, in sui memoriam vero nobis sacrum conuiuium reliquit, ut ipse dixit , Hac quotiescunque feceritis in mei memoriam facietis , de sie adnotat Hugo in cap. 6. Io. cuius haec sunt verba. Memoriale tuum, iden corporis, σfanguinis Sacramentum, quod in commemoratione
pulso uis en institutum, ut dicitar Luc. χα. i. ad corintb. I i. Sed ad rem nostra , quaenam arbor ita feliciter germinat, ita copiose ,& utiliter fructificat , sicut viisne 13 hule igitur assimilantur sacram me. sum frequentantes, ut insinuentur admirabiles eorum progressus in vita spirituali. Inter mysteria, quae docere voluit
dentes in loco uno, O ad instar is i iv Euellisistit meDemes Vparebant procul ab νrbe. Iosue subsidio foy. Insurgant, intumelcant fluctus , ad- bonus aduersa quaecunq; obruere coneDtur grais uersa quae-dientem per semitam sanctitatis , si lan.
Trabe me r post te curremus in
sui imperio se macipata agnoscit ob sinceri spo. saliiij leges, ut sine eius villu domo pedem effer re non possit; quarὰ eni-x8 deprecatur, ut sibi veniam faciat pergendi ad ipsum, cuius praesentiam quo a flectu concupiscar, in dicat, dum ait, Trabe me post te. QIasi
dicat: Permitte quaelo, ut ad te metras
stram , in qua profectione non ego vilia sentiam laborem, non aliqua lassitudine languescam, non vires deficient,sed ma-
Christus post coenam Eucharisticam cum V ximo a meiat solatio, quia mihi adeo
Apostolis in montem Olivarum se con- suauis es, ut tua lauitate luauiter tra. serens , Et Dmno dicto exierunt in mσntem Oliveti, Matth. at . hoc praecipuum fuisse reor; ut indicaret sacro Altaris pabulo resectos ad montem persectionis prospero gressu pergere; sed cur non dicitur ascenderunt in montem , cum hoc verbumaxime aptum sit ad significandum motum, qui ad sublimia fit 3 Sed hoc non
est sine sacra inento; cum ascendimus, labor, & defatigatio interuenire solet, qui vero Eucharistico cibo roborati sui, iti facile virtutum gradum scandunt, achar: trahi enim dicimur,cum non modo sine reluctamine, sed vehementi cum voluptatis impulsu ad aliquid tendimus. Unde Cicero in lib. ossic. Omne, inquit Gςπο errabimuν, ω ducimur ad coenitionis , σIcientia cupiditatem. Et oratione pro Archia. Trahimur omnes Radιo laudis Oc. Et est vulgatum illud Virgilii. Trabit sua quemque voluptas.
torum tuorum. si per semitam planam deambularent; ad hoc igitur indicadum apposite exie- Neque sola accedam. lato enim hoc de
runt, non autem conscenderunt in monis M A -
tem, dixit Euangelista . Certii est, quia progredienti in via persectionis plura
obiiciuntur impedimenta. plura occurrunt ardua, quae vel retardare,vel etiam retrahere ab incoepto persectionis eursu hominem posse videntur, sed si succurrat Eucharistiae virtus,nullo negotio omnia vincuntur, omnia superantur . Hoc adumbratum fuit in Israelitis per Io danem transeuntibus auxilio Arcae, quae
noti Isima est Sacramenti Altaris figura, aquis illius numinis cedentibus. Ingressisque eis Ioraeanem, O pedibal eorum in decere sponsam nobilissimi viri,&p tentissimi Regis, sed puellarum turmas
mecum adducam, quas unguentorum tuorum donis a te profuse emissis sic deliniam , & recreabo , ut de ipsae ad nuptialem testiuitate in condecoranda conuolent, quod tibi maxime iucundum elle non dubito.
70쪽
Plentia ad inuitandos homines darenam sui corporis.&sa uinia mittit elle pes inspira
Enucleatur sensus spiritalis Eucharistiam reipiciens.
Illud gratiar auxilium, quod ad
pertrahit, dilecta Dei postulat.
lata face praeibant; non secus Diuinae gratiae illu-ltratio praeuenire solet eos, qui ad Eucharistica cinnam pergunt. Praeclariim huius rei symbolum suit; quando Reges Magi fulgentissimo illo iubare praevio ductore peruenerunt in Bethleem . quae cum d mum panis denotet, certE Ecclesiam, in
I eii panis ille verus, qui de caelo de-endit , significat. Nuptiale prandium,de quo Matth. a . loquitur, typum gemit Eucharistici conuiuii, ut bene notat Chrysostomus hom. 3. in cap. r. ad Ephes. cui quotquot assiderunt per seruos conuocati fuerunt. Et egregi seria eius in vias, congregaverunt
ines, quos invenerunt, malos o bonos ro impleta sunt nuptia. Sed quinam Suthi serui, nisi diuinae inspirationes, quibus alliciuntur fideles ad Altaris mentam 3Locum illum Prou. o. Sapientia aedificauit sibi domum, excidit eolumnas Iemem, de Eucharistiae inlli tutione exponunt Beda, de Hugo in citatum textum, Cyprianus in Epitiola ad Caelium de Sacramento Altaris, Ac lib. a. Testimoniorum contra Iudaeos. Ambrosius lib. . de fide cap. . Chrysost. hom. in psal. ar. D. Thorn. opusc. de Sacramento. Unde haec domus est Ecclesia, in qua Christus quotidiὸ lautissimum coluium celebrat;qua-rὸ subditur. Immolavit victisnarsuas, miseuit vinum, O proposuit mensam suam. Misit ancillas suas, ut vocarent ad arcem, ad maenia ciuitatis . Quibus indicatur, quod sapientia Diuma ad inuitandos homines ad sui corporis , 8e sanguinisecinam misit, idest destinauit caelestes
A vocationes seu gratiae excitationes ; sed si hic ad reti etiones aduocantur homines , Quotiuin a 1 arcem re nice ua acce suntut hic enian locus sicuti pugnae gruus, ita epulis, de conuiuio ineptus.
Qui ad arcem , Ae id mα ita ciuitatis aduorantur, non nisi voce magna, Se elata aduocari solent, quo clamore valido efficacia diuinae uoca ionis ad sacra SP naxim pilissime designatur . Et sane cacertum fit m nae cat nolica ad omnia persectionis Christianae opera praesta da praeuium Spi itus Sancti impulsum requiri; omne enim datum Urimum, σοmne donsi pessectu de fur sil en descendens 4 . Patre lumiuum. Iacob. I. 3: Nemo potes, 'U' B inquit Dominus, venire ad me, nisi Pater, qui I.ι me, traxerιι eum, o nisi ei faeris
datum a Piare meo. Io. 6. nemini dubium esse poterit , quin ab eodem praeuenien Ad Euehaadus sit, qui ad sacrum conuiuium acce- ristiam a
diti hoc enim est opus sanctissimum, e eeiam Aad summam persectionem conducens; μο 'conscia itaque anima fidelis tuae imbe- πης-- cillitatis, his verbis , Trabe me post re, eam gratiae opem implorat, qua suauiter ad dilectum suum, Garritum scilicet in Augustissimo Altaris Sacramento exiis stentem, P rtrahatur . Rasi dicat i Omi Diue dilecte praeueni me quaeso ea
tua gratia, qua bonitatem tuam, maximὸ in ulvino pabulo communicatam agri
C lcam, ut ea illecta ad tuum sacrum conuiuium attrahar, in quo tibi persectE adhaeream. Quantim vero possit Christi amabilitas. Ec iucunditas animam piam demulcere, de ad se eam efficaci oblectamento allicere, de nulla libero arbitrio
illata violentia suauiter trahere, perue- . nullὸ explicat Augustinus tract. 26. in D Aurust. Ioan. Trabitur animus O amore. Nec timere debemus . ne ab hominabus, qui verba perpendunt , O a rebus maxim8 diuinis intellIendis remot/funt, in hocscripturarum sanctarum evangelico verbo forsan reprehendamuν , o dicatur nobis. Quomodo vo. Iuniare credo, s trabor e Ego dicor Paνumen voluntate : etiam voluptate traberis.
Quid est ιν abi voluptate λ Delectare in mismino, abit tibi petitiones cordis tui. En quadam volvtat eordis, cui panis duia eis est ille calestis. Porro si Poeta d cerelicuiti Trahit sua quemque voluptas, non necessitas , ses voluptas ; non obligatio , sed delectatior quanto fortius uos dιcere deo bemus , trabi hominem ad chri m, qui deis lectatur veritate , delectatur beatitudine , dilectatur iustitia . deIectatur sempiterna vita, quod totum christus est en veris babent eo oris senos voluptates suas O animus deseritur a voluptatibus suis p Haec ve