Ab urbe condita libri. Erklärt von W. Weissenborn. 8. Aufl., besorgt von H.J. Müller

61쪽

a. h. 209.

ilit, equites Nunii las leviumque armorum Baliaris et Afros demisit. Scipio, circumvectus ordines Signa lue, Stendebat hostem, praedamnata spe dimicandi aequin campo captantem tumulos, loci fiducia n0u virtutis armorumque Stare in conspectu; sed altiora moenia habuisse Carthaginem, quae transcendisset miles Roma mi S; nec tumulos, nec arcem, ne mare quidem armis ob fis litisse suis. ad id flare altitudines, qua cepissent h0Stes, ut peri, raecipitia et praerupta salientes fugerent eam quoque se illis lugam clausurum. cohortesque u 3 alteram tenere fauce vat 10 lis, per quam deseri e tur amnis, iubet, alteram viam insidere, quae ab urbe per tumuli obliqua in agros erret ipse expeditos,ilui pridie stationes hostium pepulerant, ad levem armaturam insimo Stantem supercilio ducit per aspera primo, nihil aliud liquam via impediti, iere. deinde, ut sub ictum venerunt, telorumlirimo omnis generis Vis ingens ei sit Sa in e0 e St, ipsi contra saxa, 12iluae locus strata pasSim, omnia serme mi SSili 3 praebet, ingerere, ii 0n milites solum sed itiam turba calonum inmixta armatis. ceterum quamquam Scensus difficilis erat, et prope bruebantur 3 telis saxisque adsuetudine tamen Succedendi muros et pertinacia

suam faciles; ac Agr. 21 in bella Iaciles, liniich faciles ad c li,5; Guint. l. 2, 4; avidus titiliter in , L. 22, 2I, 2 4 6, 2, ebens derDaltv s. 40, 8, 26, 15, 1. P0-lyb. keniit dies ni edere Flache nichi. 7-9. Afros, aucti agi schei ut

din. s. die Manipel unte thren Fali-

nen, S. c. , 0. - Praedamnata,

mi de Sp. s. aut armorum uteSen, S. e. 16 1 3, 42,4 natura loci ac vallo, non virtute aut armis. - m. quid. stet geria und

ordinarii s. c. 2 l4ὶ. insimo, da, wo die utere iache in ledrig- Sten ar, iante a m Rande, nichi inferior, ierim altis r. - Supercilio s. 25, 15, 12. - Por SP., 39, , 5 Sp. at te Per asyreia, .gii strata in Olg. nihil al. S. 2, 8 8. - sub cl. 26, 40, 10 28, 30, 8. - trala etin, gl. 9, 24, 6: saxa erant et temere iacentia, ut sit in aspretis et cons eSta. calonum iril nocli nacti traglichie mersit. 13 - 14 adsuetud. c. 39 7 4J, 5, 12, O L. Selten ebraucht es

62쪽

LIBER XXVII. CAP. 18.1 alii mi subierunt primi qui simul cepere aliquid aequi l0ci, ubi sit in consisterent gradu, levem et concurSatorem hostem atque intervallo tutum, cum procul missilibus pugna eluditur, instabilem eundem ad comminus conserenda manuS, X pulerunt loco, set cum caede magna in aciem altiori superstantem tumulo inpe-15 gere inde Scipi iuSSi adversus mediam evadere aciem victoribus ceteras c0pias cum Laelio dividit, atque eum parte dextra tumuli circumire, donec mollioris ascensus viam inveniret, iubet; ipse ab laeva circumitu haud magno in transversos hostis incur- 16 it. inde primo turbata acie eSt, dum ad circum Sonantem un-17 dique clam0rem lectere cornua et obvertere ordines volu ut hoc tumultu et Laelius subiit, et, dum pedem reserunt, ne ab tergo vulnerarentur, laxata prima acies locusque ad evadendum et me 1 diis datus est, qui per tam iniquum locum stantibus integris ordinibus elephantisque ante Signa locatis numquam eva Si SSent.1 cum ab omni parte caedes fieret, Scipio, qui laevo cornu in dex-

Hasdrubal si γεγενημενης τῆς ἔπι

63쪽

llum incucurrerat, maxini in nuda latera h0stium pugnabat. t iam ne fugae luidem patebat locus et stationes utrimi Iustio limanae dextra laevaque insederant vias, et porta castrorum ducis lirincipumque fuga clausa erat, ad dila trepidatione elel hantorum, illi 0 territo aeque atque hostis timebani caesa igitur ad octo milia hominum. Hasdrubal iam ante piam dimicaret pecunia Papia elephan 19li Sque praemisSis quam Ilii ruinos Iolerni de fuga excipiens praeter Tagum flumen ad Pyrenaeum tendit Scipio castris o 2 Stium politus, cum prat ter littera capita omnem praedam militilius concesSi Sset, in recensendis captivis decem milia peditumi luo milia equitum invenit , sex iis Hispanos sine prelio omnes donnim dimisit. Afros vendere quaestorem iuSSil circumsusa inde mustitudo Hispanorum et ante deditorum et pridie capt0rum regem eum ingenti c0nsensu appellavi l. tum Scipi silentio per praeconem acto sibi maximum nomen imperatoris esse dixit ilia se milites sui appellassent regium nomen alibi magnum, R0mae int0lerabile esse regalem animum in se esse; si id in

das voti Polyb. Ab ei chende ause inerander en uesse enite liti te, derdie de Dars telluri de Polybius Zi Grunde legende schon in dervon hin enutrien uelle an dersals vo Pol bear bellet war, lassi ich nichi si cher erkennen. 19. 1 - 2. anteq. dim. L. atilicht bericlitet, das Hasdrub schonvor de Sch lach de Plan esassi habe nach Italien Zu Ziehen, Wie

finitivus, Wies T. mirae. Hominis, im Folg. trili dasu das Adject regium in gur Sache s. 3 c. Ian. 3, 4 Blaeso tribuit, ut imperalor a legionibus salutaretur, Prisco erga duces honore, qui bene gesta republica gaudio et impetu victoris exercitus conclamabantur; de Gebrauch Wir hie Zum erSten- male er aliut Monam Sen Str. l l 22. intolerab. 30, 3b, , die Sp.Ηs hat intolerandum, a L. eben salis rauclit: Zur Sache 2 l,9. re tum, regalem, . , 47, 4 Cic. Verr. 5, 2, 184 regium de Kontgsname, de ei nemino nige angeliore, d. h. das Onig thum. Na-lem ei ne Gesin nun g, te te ines

64쪽

a. u. Io.

h0minis ingeni amplissim uni ducerent, tacite iudicarent, vocis usurpatione abstinerent seu Sere etiani barbari magnitudinem animi, cuius miraculo nominis alii mortales stuperent, id ex tant magno fastigio aspernantis. 0ua inde regulis principibusque ΙΙispanorum divisa, et ex magna c0pia captorum equ0rum CCC, quos vellet, eligere Indibilem iussit cum Afros venderet iussu imperatori quaest0r, puerum adultum inter eos flarma insigni cum audisset regii generis esse, ad Scipi0nem misit quem uim percunctaretur Scipio, quis et cuias et cur id aetatis in castris

suisset, Numidam esSe ait, 3SSivam populares Vocare; orbum a patre relictum, apud maternum avum Galam, regem Numidarum, eductum, cum avuncul Masini SS3, qui nuper cum equitatu sub- sidi Carthaginiensibus venisset, in Iispaniam traiecisse prohibitum propter aetatem a Masinissa numquam aut proelium inisse e die, qu pugnatum cum R0manis es Set in Scio a V une ut 0, clam armis ei luoque Sumpto in aciem exisse ibi prolapso equo II effusum in praeceps captum ab Romani e Sse. Scipio eum d- servari Numidam iussisset, quae pro tribunali agenda ei alit, peragit inde cum se in praetorium recepisset, I 0 Catum eum inter- 12 rogat, velletne ad Masinissam reverti. cum essus is gaudio lacri-Κ0nig s turdi sei, age gen Cic. de

amplissim mn fastigium. - eum cum 6 34, 6.

65쪽

i h. 209.

lnis cupere vero diceret, tum puero anulum aureum, uni tam lato clavo cum Hispano Sagulo et aurea fibula ei tuum siue ornatumili nat, iuSSi Sque pr0Sequi, quoad vellet, ei luilibus dimisit. D liello inde c0nsilium lial, itum. et auctoribus quibus lam 20 iit confestim Iasdrubaleni consei lustretur, anceps id ratus, ne Mago atque Hasthubal cum e iungerent copias, praestili tantum ad insidendum Pyrenaeum misso ipse reliquum ae Stati recipienilis in idem 1 Iispaniae populis absumpsit. paucis p0st pr0elium lactum ad Baeculam diebus, cum Scipio rediens iam Tarraconem saltu Castulonensi excessisset Hasdrubal Gisgonis lil et Mago imperatores ex ulteriore IIispania ad Hasdrubalem venere, Serum 90St 3le e Stam rem auxilium, consilio in cetera exequenda

laque aurea et unica laticlauia. Ornatum S. 30, 17, 3 equos

beSOrgie S ., gl. 28, 25, 8. Dies escist ei nessintseliuidigii uides Feli-lers, den Scipio adurch egi en g. das er asdrubal, de gurii cli Zu- hallen se in nactis te Ausgabe War, nichi verni clitele S. c. 7, 4: gl. 28, 42, 4 quem Hasdrubalom manibus luis in Italiam emisistielc. aucti Polyb erWalint die Sache, da e si nichientschul digeia karin, gan inurg, c. 39, 9 s. v. Vincke 32l: Becker Vorari, et tela 35. Pyren . S. 2l 30, 7 die silichen Pyrenaen passe, una Hasdrubal den Jebergan Zu ehren, s. 21, 23, 4; de aber diese nichi in jener Ge- gelid aussit hi te s. App. c. 28 o Hasdrubal δε ιν λαθοι τον

3. Pro et factum, s. c. 33, 5 u

Gleictilitan uia Chiasmus, de die

66쪽

LIBER XXVII. CAP. 20. belli haud parum opp0rtuni ibi c0nserentibus, quid in cuiusque provinciae regi 0 ne animorum Hispanis esset unus Hasdrubal Gisg0nis ultimam Hispaniae ram, quae ad Oceanum et Gadis Vergit, ignaram adhuc Romanorum esse, eoque Carthaginiensibus satis sidam ensebat inter Hasdrubalem alterum et Magonem c0nstabat beneficiis Scipionis occupat0s omnium animos publieo privatimque ess0, nec transitionibus sinem ante s0re, quam omnes Hispani milites aut in ultima Hispaniae amoti aut traducti in Galliam forent itaque, etiam si senatus Carthaginiensium non censuisSet, eundum tamen Hasdrubali suiss in Italiam, ubi belli caput rerumque Summa esset simul ut Hispanos omnis procul ab n0mine Scipionis ex Hispania abduceret exercitum eius cum transitionibus tum adverso proeli imminutum Hispanis repleri militibus, et Magonem Hasdrubali Gisgonis filii tradito exercitu

geschicli sind. Dulier lassi sicli schwerlicii opportuni in cetera belli consilio exequenda construierenuia et Liareia: te die Sachen an de libri geniunt ten des in I riege besindlichen pan stellen, in inerBerathun diirch gehen, da S 3uSserdem ei ne esu clite oris leti ung3n genominen erden und celera belli aus die nichi uia mittet bar denΚrieg et reflenden Verti alluisse in Spanien egogen erden muSSte. consilio is Wol, D enis prechen d Kriegsrath - consilio habendo, capiendo, uti de Gegens an desset ben durch in belli ausgedrii chi; dies Verbi nilun ist War unge Moliniich, aber aliutiche ha sicli L. aucti sons eria ubi, g l. c. 6 S; einemplum in te. l0, 25, 2 auctores sunt iri; 43, 9, 4 hortari in amicitiam; I, 25, 12 in quae laboravimus; die oris tellula istgan wieri 11 de imρ abrog. eius u. a. Wie celera belL, I, 25, celera tristia eius anni, gl. 26,l, 6 reliq/ι belli Mad vi Verin.: in celera oestquendi belli, as aberschwerlicli ede uten ania de bello

eaequendo per reliqua el λ ρο- Sterum. - haud p. 22, 26, 4. 4-5. confer. C. Att. 1, 20 Icisi quid res feret, coram λὶ ler λὶ Osconferemus. - cuiusque jedes derFeldherria, v0n Pro Vinciae abhangi g, 22, 7, 10 quae cuiusque Suo 'um

4 2 b. - alterum, Mago Bruder. - conStabas, te convenit inter, si stim intensan darii iuberet n. transilion. uber den Dati V. . ,

eundum fuit. - castu b. 28, 2, 16 26, 7, 3 caput ipsum belli Romam; ur Sache s. v. Vincke S. I 4l 232. - ab nomine, O asssi ilin michi nennen horten rat, 10, 2. - simul ut in Keiles

67쪽

209.

psum cum grandi pecunia ad conducenda mercede auxilia in il aliaris traicere Hasdrubalem Gisgonis cum exercitu penitus in i lisitaniam abire nec cum Rona an manu conserere Masinissae F omni equitatu, quod roboris Sset, tria millia equitum expleri milliaque Vagum per iteriorem ΙIispaniam sociis opem ferre, 0- filium oppida al lue agr0S 0pulari his decretis ad exequenda i piae statuerant ligressi. haec eo anno in Hispania aeta. Romae sama Scipionis in dies crescere, Fabio Tarentum capiunt astu magis quam Virtute gl0riae tamen SSe, Fulvi senescere talia a Marcellus etiam ad Verso rum0re esse, Superquam quod 10 lirim male pugna Verat, quia vagante per Italiam Hannibale me ilia aestate Venusiam in tecta milites abduxisset inimicus erat H

ii C. Publicius Bibulus tribunus plebis cis iam a prima pugna,

au, stillen. - citeriorem, o dem

ne Anhians da selbs in Rom, s.c. 36 nichi uberein stimini. et twahrscheinlicher selgi Polyb. die Seh lachi ei Baecula in asta. 208, lassi Hasdrubal in diesem Jahrenoch nach Gallien, in Digenden

20 9-21. Vertiandiungen undda hien in om s. Plut Marc. 27; Fab. 23.

68쪽

LIBER XXVlI CAP. 20. l. quae adversa suerat, adsiduis contionibus infamem invisumque plebei Claudium secerat, et iam de imperio abrogando eiu age- 12 bat, cum tamen necessarii Claudi obtinuerunt, ut relicto Venusiae legato Marcellus R0mam rediret ad purganda ea, quae inimici obicerent, nec de imperio eius abrogando absente ipso geretur. 13 sorte sub idem tempus et Marcellus ad deprecandam ignominiam 21 et Q. Fulvius consul comitiorum causa Romam venit. actum de imperi Marcelli in circo Flamini est ingenti concursu plebisque et omnium ordinum accusavitque tribunus plebis non Marcellummodo sed omnem nobilitatem fraude eorum et cunctatione fieri, ut Hannibal decimum iam annum taliam provinciam habeat,3 diutiu sibi quam Carthagine vixerit habere fructum imperii prorogati Marcello populum Romanum bis caesum exercitum eius aestiva Venusiae Sub tectis agere hanc tribuni orati0nem ita

0bruit Marcellus commemorali 0 ne rerum suarum, ut non rogatio

deri egle votis audi g, Cic. Verr. 2, 2, 2, ibi obruitur, testimoniis es geschali Mol in inereontio an dem Tage des Vollis gerie lites oderati inem de Anklagetage, 26, 3 b.

69쪽

i. 209.

- Dium de imperio et iis abrogando anti litaretur, sed p0stero die inlisulem eum ingenti consensu centuriae omnes crearent addi 5 tur conlega T. uinclita Crispinus qui tum praetor erat posteroitu praetores creati P. Licinius Crassus Dives, li0ntifex maximus, P. Licinius Varus Sextus Iulius Caesar U. Claudius. Comitiorum ipsorum diebus sollicita civitas de Etruriae delictione suit. principium eius rei ab Arretiuis fieri C. Calpurnius Ilii Serat, qui eam pr0 vinciam tiro praetore obtinebat laque poli testim eo missus Marcellus consul designatus qui rem inspi-ι' i rei ae, Si digna Videretur, exercitu accito bellum ex Apulia in E iuriam transferret eo metu conpressi tria Sei quieverunt. larentinorum legalis pacem petentibus cum libertate ac legibus 8 ni reSponsum ab Senatu est, ut redirent cum Fabius consul Ilomam venisset. audi et R0mani et plebei eo anno in singit 9 in dies instaurati. aediles curules suere L. Cornelius Caudinus o Ser. Sulpicius Galba, plebei C. Servilius et . Caecilius Metel-his Servilium negabant iure aut tribunum plebis suisse aut 10; ii Milem esse, quod patrem eius, quem triumvirum agrarium occi- Stim a Boiis circa Mutinam esse pini per decem anno suerat, Vivere atque in hostium poteState esse satis constabat.

4 in Iadere L. Cornelius ist25, 2, 2 gen anni. - eli. C. Mel.

υλὶ iam Semel, S. c. 6, 19. An die

c., dies es anu nicht,ol de Grund

nachiraglicli erwalitate, das derVater ei ne curuli sche iii de be-kleidet habe is schwerlicli aus- rei chen d s. lom insen Str. 1, 4b8. trium v. agrar. ge Ohiilich dissies triumviri agris dandis assignandis tr agro dando; . l, 6;etur Sache S. 1, 2b, 3.

70쪽

a. u. 46.

22 Undecini anno Punici belli c0nsulatum inierunt M. Marcel

lus quintum, ut numeretur consulatus, quem vitio creatu non

gessit - et T. Quinctius Crispinus utrisque consulibus Italia decreta provincia est et duo consulum prioris anni exercitus tertius Venusiae tum erat, cui Marcellus praefuerat cita ut ex tribus eligerent duo, qu0 vellent, tertius ei traderetur, cui Τa rentum et Sallentini provincia evenisset ceterae provinciae ita divisae praetoribus P. Licini Varo urbana, P. Licinio Crasso, pontifici maxim0, peregrina et qu senatus censuisset, Sex. Iulio Caesari Sicilia, Q. Claudio Flamini arentum prorogatum imperium in annum est . Fulvi Flacco, ut provinciam Capuam, quae . uincti praetoris suerat, cum una legione obtineret; prorogatum et C. Hostilio Tubulo est, ut pro praetore in Etruriam ad duas legiones succederet C. Calpurnio pror0gatum et L. Veturio Philoni est, ut pro praetore Galliam eandem pr0Vinciam cum isdem duabus legionibus obtineret, quibus praetor b- tinuisset qu0d in L. Veturi0, idem in C. Aurunculeio decretum ab senatu latumque de pror0gando imperi ad p0pulum St, qui

c/L, die so Gewahiten alien is Magistrate und wurden in densas tenals sol che verget clinet, legi en abersi et willi das Am ni eder, S. 23, 31, 2 s. - utrisq. 9, 2, 2 29, 37, 7 utrisqile censoribus) 30, S, T

utraque cornua u. B. - duo OHS.

stati ita ut eae consularibus prioris anni et tertio, cui Hyraefuerat, eligerent, . c. 3b, 1. Ta

dieri s. 28, 38, 12 29, 13, 3 ib. 36 8 Ander is das Versali renaei de Verto osuit 39 4b, 4; Onam S. 2, 200 L