장음표시 사용
361쪽
pse custos in Gessiariocoeluditur, via'; stiri ciuitati condas,ati eondita
Meonstitutas exequatvraut interpretetur
Sedemni neque condere Iureeonsultu,
Dori loco a nobis demonstratum sit reliquum igiturest,utadeptio,&,utita dicam
ex pietatione, ltimus Iurα5- sibi finis statuatur,quotanquam termino
. 'φρο ς , lyramnitis finis, ut Sur qua bet re vltimum expetibile o posteaqua artifex sua actione 6copre: umlhageretum operari desinit si ta
tinet;&aediscator erecta domo. amoli
non aedificat;&legislatoreondii estiae
ac Iureconsultus dato consilio, exoticam
egis mente, ab actione ebili, et ea:
iureconsulti nomen aeonsulendo
videntur, quod aequitatem Plupi uest
362쪽
aem ire inimum finem consequuntur. fructus& utilitates potius,quam fines ipsi. ut mulii perperam existimant, iii sicandae sunt;*tputa, tranquillitas&pax secietatis, respublicae;concordia ciuitatum,&quae his sunt similia. Non enim omne quod ni ci um di ultimum est, id illico etiam finis .est; quia tria necessario ad constitutionem , naturae alicuius finis requiri videntur. Pria niuest, ut is primo di per se expetatur; quia multa expetuntur non perse, sed alterius, finis nimirum gratia. iterum est,ut cum mitiferead eumactione volontemplaticule .pstruunitiquiescat; h est,sitvltimus Me tremus actionis terminus Tertium est, ut hoc finea caeteris artificibus, tanquam propria nota ac differetia distiriguatvi; A . enim Iureconsultus non primo per se AE petit traliquissitatem reipubi sed iustia tiam 3eaequitatem in repub: causisque ciuialibus, quam nititur in interpretatione imium di dandis consiliis utilibus talutaruus conseruare hanemastodiam iustiti de -aequitatis sequitur tranquillitas, quemad modum sanitatem bona habitudo robur, milchritudincolor decinus totius corporis.. alemq; sanete dcilletis ahiones. Ex hoc loeos apparet, inusitae musa ab Aristotele
363쪽
LIBER V. 32ν reprehensum fuisse primo De moribus libro Epicurum qui summum bonum opi . nabatur esse voluptatem,sed non recte voluptas enim sequitur felicitatem hominis. quemadmodum Vmbra corpus quaquam alia quoque sunt, quae voluptati ut fini coci uenire non possunt, quae hoc loco praetermitto Iam vero etsi tranquillitas reipub. vltimum&extremum,quod in ciuitate civilique societate desiderari possit, esse videatur,tamen haec non diuidit actionesIureconsulit, a caeterorum artificum operib. Nam magistratus negislatoris,&militum is ei catorum actiones sequitur,aquillitas concordia ciuitatis,4 ciuium inter se unde manifeste concludi potest, hunc Iureconsulti ultimum finem piopositum esse minime posse.
Exhac nostra comentatione perspicuum
esse arbitror, quisnam crus Iu reconsulti sit finis, di quis eius scopus, quodq; ipsius ossiciu;quae tria, non parum inter sedisserunt, ita a puris' aut nunqua, aut certe raro distinSuuncur. Finia enim, Vt Gai
364쪽
,εs , nihil alludest. luaminet, i in quem desinit omnis motus 'stam autem est in que dirigitur actio QR dicitia -Α -,et in id est a specul in cicon templando quadoquidem anteoniniam
lisex oeulator natura m finis, cum aut in ense soda concipitur, aut extra mentem proponitur,ita ut initium omnisactines
eumres mouetur,at adhuc quidpiam am uulfinis, tum moueri roαartisexagene
et operari desinit . appellatur is vidi ..uod aut mente concepit, extra aut intri
sive quod extras proposuit,extra puom: maitur Exempli gratia: Artis certandi. Ousii scopus est,ta, quaenon animo 5 ripitur,'doculis ursoreproponitiis fi Hris est vicamia, quae eonsistit inadeptione.. seu, ut ita dicam,fiuitione huius metae:hac enim adeptus,am si qui scitatque hie finis 'on re subieo sed ratione tantum sto podissertiquatenus enim meta proponi itur,sopsu dicitur;quatenusiateni acquiria' verum in arte edendi taediὐ 'candi aliter, est habet,quia scopus medici est rus, aedificatoris ipsi domus sa-
365쪽
nitas inquam non illa, quae in alio quaeritu ut domus quae aedificatur,sed notiore idea sanitatis,vel domus mente animoque formata, in quam intuens semper artifex actiones suas in medicatione vel aedificatione regit ac moderatur Finis autem
dici proprius est,frui hae sanitate in alio, ut aedificatoris aedificii extructio,qui certe i ta natura substantia a seopo differes quia non mentis conceptio,sed res existcnscxtra animum dici potest. Eadem ergo rati ne de Iureconsulti oc legislatoris magistratus fine ac scopo statuendum est. Sc pus enim his omnibus,unus propositus si se debet,iustitia nimirum ciuilis&politici, ves eius notio de conceptus animo formam tus Finis autem legislatoris . adeptio h ius iustitiae in repub.ea utilium legumlatione. Iureconsulti ex rectavi legitim
earum interpretatione. Magistratus vero, ex earum aequabili&iusta executione.
Porro autem officium artificis,neq; scopust neque sinis est,sed ab his separatum,quandoquidem viscopum sequitur sinis,ltionseium actio, veluti facultatem operatio. Rursus,ut scopus antecedit officium,& os.ficium actionem, ita actio finem finequet iidem omis actio clauditur ac termina
366쪽
tur. Exem pli gratia:Oratorisscopus in pensiasin ossictum vero bene a p posite dice Iet; hoc sequitur amo, 'ex actione nasi itur adeptio persuasionis. Sic medici scopus. est anitas, officium,omnia medicament
utiliari iuubria, di quicquid ad adipiseem
vim sanitatem vim habet,adhibere, finis sanitat in alio filii. Et artis certandi cur Di finis est victoria scopus ipsa metas ossi
.ium, velociter cuirere. Denique iureconsulti scopusest iustitia;ossicium, rem comota consulere posse sinis adςptioiustitiae
legitimae, partaci acquis tae recta de sal M legum interiπetatione, ac consiliorum coinmunicatione Verumenimueroidinoeila annotasse non inutile est,finem alicuius Apud veteres mores variis modis. Harist Reles in Physicislibro secundo an notauit, conςipi solere Etenim aliquan- dodicitur finis cuius gratiaesiquid fitiali quando, cui quidpiam fit veluti aedifica toris sinis,cuius gratia domum eximit, est custodia corpori bimbre, ento,sigom immu remeteri caeli tempestati cui vero paratur, aedificium, est ipse homo. sic medicissius cuius gratia medetur ini-psa sanitas; cui vero, ipsi homo, Atlaure.
367쪽
in adeptio iustitiae aequalitatisimitianae in causis civilibus conservatio 3 cui haec iustitiauere quiritur, est ipsis respub M secim, ciuilis. Ex his iam perspectu esse arbitror. qua ratione Iureconsultus a legislatore de magistratu diffriat quilaq; cum iii mco.
mune habeat: scopus enim omnibus communis est,finis dc officium diuersa. . tqui ne quisfolia hanc nostram deaurem
sulti fine,seopodiossitio sententiam eme litam,& a nosti. Iure ciuili alienam existi .
mare possit, sprarier ipsam, naturam quae rationibus lectarata iani est ae confirmata, etiam veterum philosophorum in Iureconsuliorvii haedere loque uin a diat consentientes nobiscum opinioneso Plato equidsm in lib. de Legib. sexto, frumstra leges in ciuitate salutare nueniri opinatus est, si non suum, ad quem condita 'sunt, effectum sortiantur. Etsi enim quis de ipsae per se quid faciei, im aut noriti oriendust, Hendant, mittestamenabiis ηeflectentes,neque vi sua corrigere, neque ad meliorem metem reducere possimi. Idcirconecessarium esse iudicauitanopitiana repub.custodes quosdam costituendos, Uil noli tantum a legibiis praescripta execu-
368쪽
perspicuam reddere, quandoque etiam, si Ita res ferret,ea, emendare possent, his verbis. Ti. An nescis idem inhaere quod in pictorum facultate contingeretillaquippe nullum inpingendis animalibus terminum habere videtur, sed semper inumbrε- do deumbrando . vel quomodocunque alitera pictoribus id vocetur, exornare e natur, nee cessat Vnquam. Non enim p rast fieri, ut ad pulchriora expressioraq; incrementum non habeatur.C La. Intelligo sermhaudiens quae dicis: nullum enim at-
sis huius usum habeo. A et M. Nihil tibi o. 'suit. Sed hae forte nobis allata similii diue sicutamur. Si qui pulaherrimum nimal pingere vobierit quod non ad peius. sed &ad melius situm semper tepore progrediatur, nonne vides eum mortalis sit. nisi aliquem artis successerem reliquerit,
quis quid ves tempme exanimali aboliis
tum fuerit, instaurare, vel per imbecillitatem artis ab artifice praetermissum, adiic M possit,atque ita su entius indiesanimal reddere,laboriosum illud anima pauco topore duraturum CL I. Prorsus Arim. An
non legislatoris voluntas tibi haec esse videtur Principio quidem,xt leges sibi sus-t
eateri exquisii pro viribus consciis
369쪽
riculo rerum facto pum ne seanieleniae. . anuminetalii muliasibi limitii qui mendationesuccessoris alicuius indigeant, ne peior quidem, tamelior respula sense permnatiorquerificiaturi CLi. ει - ieest: quomodo nolle id potueriti τη. ' Quacum igitur via terit, tam equani minis,alium siue maiorem siue monte docebit, quomodo conseruandae de eoni gendae leges sint,necvnquam in his dicen- -dentigabitur,nisiadfinem perduxerit. CL a Maceris. ATH. Nonne id mihi di vobis in praesentia faetendum C La. Quidais ATH. Quoniam leges laturi sumus di m custodescreati sunt. nos autem ad occasum vitae appropinquam us, 'custodesistinobisiuniores sint. oportet rins vidirimi aegra ferre imulatque hos tam legumlatores quam clistodes, quo ad Cais. Quidost dii μι- id sitis fieri queat Aa m eruti tamen impensus annitamur Chr. Ni Qprohibet tu. siem' aleos scin i amici legum conseritatore ,
i in singulis nos qui legς ponimus,miuvemus, qua tamen non
370쪽
paruaerunt, imb&remonanem pro Viri in bus exteriore quadam circumscriptione si -
gnificabimus,quam quidem im pleria vi bis oportebit. Quo veris id facturis nobis respiciendum est, audite. Megillus , eg que climas haec inter no sepenumero diximus, probe nos dixisse conuenim vosque rogamus, ioc indulgere nobis M imitari quasi discipuli magistros velitis,ad . ea ipsa respicientes, ad quae legumlatori R eustodi respiciendum concorditernosco sentimus. Huius consentanis copules ut homo bonusessiciatur habensvirtute a animi hominis propriam , studio aliquo hariam, dec. His verbis diuitius ne stet Plato, quod proprium lagislato is χωstodis legum. quemvi magistratum dc I ruperi esseconstat, ossicivin sit adviis uuindescripsissς,5 quo omnes hi in gubernand ciuitate ε repub viqua', elicissumh uiuat,respicere lebeant,perspicueinis casse videtur. Nam hocconandum est, sin id omnes animi cogitationes intenden-ἡ ase ruit,ut honiinobius, hoeest. D
dentes issi forte atque temperantes
ciantur. Ahiod x a 'γisti possis, initio legum ex misima, quantum fieri potest,