장음표시 사용
701쪽
sint, tamen in propria persona pugnare non possunt, iuxta plura lura causacta. q. ultim. excepta necessitate omnino inevitabili. Si tamen bellum sit lustum quidem , sed tamen ossensivum , Sive aggressivum , irregulares fiunt, ex desectu persectae lenitatis , qui propriis manibus alios interficiunt, uti probatur ex ea u. Si quis, 4. iuncta Glossa v. Militaverit, dist. Si. quia sunt quasi ministri iustitiae; et quamvis dent operam rei licitae , sunt tamen proxima eausa homicidiorum talium , qualis proxima causa non sunt adhortantes tantum ad bellum tale, aut alio modo, sine Meislone tamen aliorum
De millitatione , et dispensatione in praediciis duabus irregularitalibus.
S. I. Ouid sit mutilatio, et qualis inestularitasea ea contrahatur pMutilatio proprie dicta, non est tantum vulneratio , aut sanguinis es- susio, vel partis alicuius abscissio , digiti v. gr. , cartilaginis auricularum , narium etc. sed amputatio membri alleulus, ita tamen , ut membri nomine, in ordine ad hune finem , intelligatur pars humani e poris , quae propriam lanetionem, sive distinetum ab aliis membris omelum habet, prout oeulus v. gr. est ad videndum, auris ad audiendum , manus ad palpandum ete. cuius mutilationis V. g. si quis causa sit physica, vel moralis, irregularis erit, sive iniusta eausa sit, sive iusta ex auctoritate publica, ad vindictam criminum instituta, prout de oeelsione dictum est, ex desectu sciliret persectae lenitatis, vel ex delicis mutilationis iniustae, cum in iure , quoad irringularitatem incurrendam, nequiparentur inter se homicidium, et mutilatio membrorum , c. In archiepiscopatu , 4. de mytoribus, et Clement. uni. iunci. ylon. v. Mutilat. h. t.
S. II. An qui membrum debilitat, vel aridum, et inutile mutilat , vel abscindit, rei seipsum mutilat, flat irregularis 30ui membrum aliquod inutile tantum facit ad suas lanetiones , laedendo v. gr. illud , aut aliter vulnerando, absque membri talis ataeissione , irringularis non sit, cum allud sit membrum debilitare , et aliud abscindere , huic est posita in iure irregularitas , non autem Illi prout probari etiam pinteSt o can. Sicut, 47. eam. l. q. l. quod si tamen quis abscindat membrum tale sibi, hie et nune inutile, et plane mortuum, ne carens anima , non sit quidem talis irregularis, cum hace ahscissio proprie mutilatio non Sit, quae dieit abscissionem membri vivi; irregularis tamen erit, si tale membrum hie et nune quidem inutile, et aridum , vitam tamen humanam Bdhue habeat, quia vere mutilat corpus humanum membro aliquo : quoties tamen alium mutilando sit aliquis Irregularis , toties etiam sit irregularis seipsum mutilando, immo ad ineurrendam irregularitatem susticit nonnunquam sibi ipsi partem corporis etiam Oeeultam abscidisse, uti patet ex l. i. decret. tit. 20.
702쪽
S. III. De dispensatione in irregularitate contraeta, et homicidio, et mutilatione. Cum homicida iniusto, et indirecte voluntario in irregularitate , quam propterea incurrit, nemo dispensare potest nisi summus pontifex, sive publieum illud sit, sive occultum , prout colligitur ex can. Miror , 4. dist. 50.
iuncta glossa, v. Miror , et expresse statuitur tu Trident. sera. 24. c. s. De refomm . et sess. 14. c. 7. De reformat. nisi urgeat neeessitas ad dispensandum cum occulto homicida. In irregularitate , quae oritur ex mutilatione voluntaria , et illicita, si Oeeulta sit, probabiliter dispensare potest episcopus, cum sucultas dispensandi in irregularitatibus ex delicto oreulis provenientibus , coneessa sit a conuit. Tridentin . episcopis , nisi proveniat ex homicidio oe- culto ; cum ergo verba licentiam hane concedentia universaliter loquantur , et homicidii nomine proprie non intelligatur mutilatio, consequenter restrictio Tridentini non videtur extendeuda ad mutilationem, cum verba restringentia velut odiosa striete sint intelligenda : prout etiam probabile est, quod episcopus dispensare possit cum homicida occulto, qui non ex proposito, et direete intenderet homicidium , sed in rixa subito contingente , ita succensus, auctorem rixae oecidit, vel homicidium commisit casuale tantum , cum n
que hoe homicidium sub rigida acceptione homicidii voluntarii veniat; et satis probabile sit, quod etiam post Tridentinum dispensare possit episeopus in homieidio easuali mixto saltem ad ordines minores, et beneficium Simplex j sicuti poterat de iure antiquo , quamvis publicum illud, et notorium sit.
In irregularitate vero , quae provenit ex homieidio , defensionis causa laeto quidem , cum exeresu tamen moderaminis inculpatae tutelae , eoque oe- culto , certior sententia docet, quod possit dispensare episcopus , cum concilium tantum excipiat homicidium directe, et simpliciter voluntarium , quale non est hoc, quod illicitum tantum est ob excessum inculpatae tutelae. Contra vero valde probabile est, quod in irregularitatibus ex desectu persectae lenitatis provenientibus, quamvis iuste , et publica auctoritate , et cum exercitio virtutis fiant illa homicidia, dispensare non possit episcopus , cum in concilio non detur saeuitas episeopis dispensandi in quibusvis irreguIaritatibus , sed tantum in illis, quae ex delicto proveniunt, qualis non est irregularitas , quae provenit ex desectu perseetae lenitatis, et incurritur sine ullo delicto : neque tamen contrariae sententiae sua etiam neganda est probabilitas,
ita ut melle concedam, etiam illos in irregularitate ex desectu lenitatis orta dispensare posse, quibus ex privilegio coneeditur potestas dispensandi in omni irregularitate , excepta bigamia, et homicidio voluntario, eum homicidii voluntarit nomine , in rigore loquendo , veniat inlustum , et directe intentum, nisi privilegium tantum diceret, quod dispensare quis possit in homicidio casuali , quo in casu in irregularitate ex desectu lenitatis dispensare non posset , cum homicidium tale non possit diei easuale ; et universim praxi talium dispensationum non facile uti debent privilegiati, circa laetum notorium , aut deductum ad forum contentiosum, eum timeri possit, ex praxi tali, ossensa ordinariorum. Diuili res by oste
703쪽
Prohibentur in hoc titulo detestabiles illae seriae , quae vulgo tomeamenta vocantur, in quibus ex condicto convenire solent plures, et ad ostentationem virium Suarum , et audaciae, temere congredi, cum magno saepius tam xltae, quam animarum pericu Io, ita ut his, qui taliter moriuntur, poenitentia quidem, et Saerum Viati eum , Si petant superviventes, non negetur, in poenam tamen temerariae, et periculosae huius ostentationis negetur illis sacra, et ecclesiastica sepulturii, nisi talia torneamenta cum tali moderamine stant, ut e set periculum mortis, quam Is raro , et per accidenSeliam illa nonnunquam, aut gravis saltem vulneratio sequatur
S. I. Ouid sit duellum, et quando sit prohibitum, vel liritum; et de
poenis iure statutis in eos, qui ineunt illicitum duellum pDuellum quasi duomum bellum est singularis scilicet pugna duorum inter se ex condicto susceptat illicitum, et omni iure, tam naturali et divino, quam humano, civili, et canonieo prohibitum , sive deinde assumatur adprobandam aliquam veritatem, et eriminis purgationem seum alia meata ad
hoc habeantur j sive assumatur ad vires corporis ostentandas; sive asSumatur ad litem aliquam dirimendam ; sive assumatur ad defendendum proprium honorem ; Sive aSSumatur ad speetantium animos exhilarandos, sive denique ad vindictam privatnm assumatur. Sunt tamen etiam aliqui easus,
sed pauci, et rari, ac bene examinandi, in quibus subinde licita esse possunt duella, praesertim iuxta regionum quarundam, tribunalium, et iuris antiqui praxi in , de quibus vide nuctores. Poenae autem, quae de iure in duellantes , aut duellis cooperantes, statutae sunt, ex Tridentino praecipue desumuntur, ses3. 25. e. 19. De r format. ex quo I ο habetur primo quod excommunicati sint imperatores, reges, duees, prines pes, comites, et alii quicunque domini temporaIes, qui ineum concedunt in suis terris ad duellandum. Seeundo quod privandi sint illi iurisdictione, et dominio civitatis, castri, vel loci, in quo, vel apud quem duellum fieri permiserunt, si Ioeum talem ab ecclesia in laudum. v. gr. Obtinent. Tertio quod duellantes, et eorum patrini excommunicationis, honorum omnium proseriptionis, et perpetuse infamiae poenam incurrant, et iuxta As. canones, ut homicidae puniri debeant. Quarto si in ipso conmictu decesserint , quod carere debeant sepultura ecclesiastica. Quinto denique quod excommunicationis vinculo etiam teneantur illi, qui eonsilium ad duellum tam in iure , quam in laeto dederunt, qui lex condicto Sciliret spectatores adsuerunt. Et quamvis has poenas Tridentinum incurri tantum voluerit
ab illis, qui publica, et solemnia duella, adhibitis pluribus solemnitatibus
chartularum v. gr. provocantium submissione , armorum eleetione, adhibitis patrinis etc. habuerunt, aut his cooperati sunt, extendit tamen easdem poe-
704쪽
684 LIBER V. TITULUS XIV. DE CLERIC. PUGN. IN DUEL L.
nas Gregor. XIII. in sua Bulla Ad tollendum , ad duella etiam privata, quae ex condicto quidem, statuto tempore , et loco, sine patrinis tamen, et sociis adhibitis, ac sine aliis solemnitatibus sunt: et adhue magis Clemens VIII. decretum Tridentini extendit , quia tamen bullarum harum extendentium ,
vel nulla est in Germania nostra memoria, vel nulla earum praxis , quod receptae scilicet nunquam fuerint, hine censurae tam graves vix extra duella solemnia incurruntur.
S. II. Quae poenae tu istre canonico statula sint in clericos puniantes in duellor Quod tales elerici sint deponendi, sive suspendendi per sententiam iu-uleis ab ossicio, et beneficio, de iure antiquo statuitur tu e. Porro , 1. h. t. sive ad duellum, quod hie, et nune committunt, provocaverint ipsi , sive provocati sponte aereptaverint, et comparuerunt, eum neutrum liceat. Quod si tamen mors ex tali duello, vel mutilatio nulla sequatur, potest cum tali ratione suspensionis Sciliret dispensare episcopus , prout ex fine illius capit. patet, iuncta glass. eap. Deponendus; non tamen ratione irregularitatis, si quam ratione mortis, vel mutilationis, quamvis per alium certaverit, et o eiderit, incurrite. Henricus, 2. h. t. iure tamen novo Tridentini taliter induello pugnans clericus ipso iure est excommunicatus, ne scilicet iura benigniora sint erga elericos duellBntes, quam erga isticos , eum tamen illorum delictum gravius Sit.
Prohibet quidem in hoc titulo artem illam odibilem, et mortiferam sagittariorum contra catholicos exerceri sub poena auathematis, hoe tamen tantum prohibitum intelligitur in bello iniusto , in bello autem iusto licitum est quibuscunque armis contra hostes uti, quia tamen vix aliquis huius artis amplius usus est, et Bar in putat, per sagittarios hic intelligi eos , qui laedere cum daemone inito, animam illi, et corpus addicunt, si illius Opera quam longissime dissitos serire, et traiicere possint, hinc ulterior mentio ne-
De erimine adulterii, et eius poenis.
S. I. Quid sit adulterium, et quibus modis committatur pMulterium est alieni thori violatio , duplicem malitiam continens , unam luXuriae, in quantum est copula virl cum foemina extra coniugium , et iniu-Stitiae, quia est cum foemina alterius uxore , huic , ut suo marito ab auctore naturae Deo adstricta, evi iuri cedere non potest maritus, aut uxor. Quodsi
705쪽
TIT. XVI. DE ADULTERIIS , ET STUPRO. 585
amen solutus rem habet eum uxorata, aut coniugatus eum soluta, simplex dicitur adulterium, et de iure elvili poenae in adulteros constitutae in talleasu loeum non habent, Sicuti locum habent etiam de iure civili, si conlu-gatus eum eoniugata aliena eopulam habent, quod adulterium duplex dicitur tam ex parte viri, quam ex parte foeminae. S. II. De accusatione criminis adulterii. Ante omnes alios Bd accusandum crimen adulterii admittitur innoeens maritus, eum huius vel maxime intersit, fidem coniugalem sibi servari nisi colludere magis eum uxore adultera ideatur, aut ex alio capite infamis arguatur , ut non aecusare possit iure mariti, sed iure extranei, quo in casu praeserretur, quoad aecusandum Bdulterium , pater adulterae, qui, etiam n lente marito , agere ad accusandum stllae suae adulterium admittitur, et post eum propinqui alii, ac tandem extranet, eum adulterium inter crimina publica numeretur , ad quae necusanda quilibet de populo admittitur, dummodo sit mas, et malor 25. annis. Neque tamen ad accusandum mariti adulterium de iure civili, si criminaliter ad legalem poenam agat, tam facile admittitur uxor adulteri huius , eum malor ab uxore debeatur reverentia marito, et malus delictum uxor committat adulterano, quam maritus etc. de iure tamen canonico, secundum quod pari iure damnatum. est tam viri, quam mulieris adulterium, hoc non procedit, eum utrique parit Innoeenti plena potestas sit de adulterio criminaliter etiam necusandi iuxta eanon. Si quis, 4. caus. 32. quiarat. l. iunet. stl S. v. Ad imparia, ubi dieitur, quod vir, et uxor in adulterio deprensi non iudicentur ad imparia quoad debitum reddendum , divortium, et aecuSationem. Debet autem aecusatio adulterii fieri, si fiat a marito lure speetali, aut a patre, si nolit accusare maritus , inter 60. dies utiles, a die soluti per divortium matrimonii, ita ut, prioribus cessantibus, post elapsos 60. dies, etiam extranei admittantur , intra 4. menses utiles, et aeeusari potest dendulterio non tantum adulter, et adultera, modo sciverit eam partem, cum qua copulam habet, coniugatam alteri esse s nam adulterium sine dolo malo non eommittitur j sed etiam qui talibus adulteriis cooperantur, quaestum v. gr. ex adulterio laetentes, len inium exercentes, prostituendo ad adulterium uxores , domum concedendo ad talia admittenda etc. et si agatur eriminaliter ad poenam sanguinis, aut mortis, solus iudex saecularis potest
cognoscere, ob periculum irregularitatis; quoad alias vero poenas legales mixti fori hoe delictum est; si vero ad divortium tantum civiliter agatur, nd ludirem ecclesiasticum tantum pertinet talis cognitio , prout ex dictis iam patet. S. III. Θυmodo probandum sit adulterium pQuod non possit directe probari per testes, vel per documenta, aut instrumenta, sed indire te tantum ex solis praesumptionibus, flagitii huius ορο culte committi soliti turpitudo facit. Et quamvis ad plenam probationem adulterii non susticiat quaelibet probabilis suspicio, sed requiratur violenta praesumptio , Saltem ad condemnandum , quae moralem certitudinem facit, et
706쪽
virum prudentissimum indueere potest ad iudicandum adulterium esse eommissum, plures tamen enumerantur a Menochio de praesumpt. l. 5. praesump. 4 i. et a Sanchea lib. 10. de matrim. disp. II. et disp. 22. ubi videri possunt, lib. apud auci. Method. hoe S. S. IV. An maritus teneatur uaeorem adulteram non resipiscentem dimittere, nec eam sibi reconciliare, nisi post peractam poenitentiam , et emendationem 'Resp. affirmative ex e. Si vir, 3. h. t. quia patronatus censetur turpitudinis , qui crimen celat uxoris, atau. I. 2. eod. Ad legem Iuliam de adulter. non quidem, quasi obligatio se Separandi ab uxore adultera oriatur ex adulterio praecise , quia penes innocentem est divertere, vel non divertere; neque quod oriatur praecise ex praeeepto correctiouis fraternae, quia huici praecepto satis steri posset, Bdmonendo uxorem; sed ex praecepto vitandi Mandali, ne vir patrocinari videatur adulterio uxoris , si aliis mediis vitari illud non possit, et causa iusta urgeat retinendae adulterae. Neque tamen potest uxori adulterae resipiscenti maritus denegare alimenta necessaria, cum hoc medium ad finem omnimodae emendationis obtinendum, Sit nimis neer-hum, et Oeeasionem praeberet turpis quaestus faciendi. S. V. Quae sint poenae adulterii tam criminales, quam civiles pΑntiqui testamenti poenae in adulteros statutae , et quae de iure civilieaesarea decreta est adulteris poena gladii, et quae denique de iure cano-nim in adulteros statuta est poena excommunicationis , vel omnino sunt abrogatae , vel saltem in nostra Germania non sunt in usu, ubi pleraeque non tantum adulterorum poenae, sed aliis etiam delietis statutae, arbitrariae sunt et in poenam commissi adulterii hodie adulter , et adultera tribus diebus domini eis , vel festis ante fores templi cum necensa saee, vel candela stare debent. De clerico vero statuunt ss. canones, ut, si adulterium commisisseeonsessus, seu convictus suerit, ab Omeio , et ordine clericali deponatur, ac communione fidelium privetur, et in monasterio vel carcere hodie in ad agendam ibi poenitentiam collocetur, prout habetur ex c. Si quis, 10. dist. 81. quamvis merito dubitari possit, utrum huius etiam poenae aliqua hodie praxis supersit. Vide plura de his poenis apud auet. Met. S. eit. S. VI. an, et quando adulterium unus coniustis compensetur cum adulterio alterius pCompensari per adulterium coniugis , prius coniugis alterius adulterium, non tantum quoad divortium, ut ex dictis lam patet, sed etiam quoad alias poenas civiles, probatur ex l. Viro, 39. b. soluto matrimon. et eae e. Intelleximus , o. h. t. quia in causis civiliter actis datur delictorum mutua nonnunquam compensatio. Quodsi vero post divortii latam sententiam coniux prius innocens adulterium committat, probabile quidem est, quod non obstante sententia divortii, petere possit, ut admittatur ad consortium dimissi, coniux separatus, cum in sententia lata divortit, ea elausula subintelligatur, Si vir v. str. servaverit continentiam: quae si non ob Servetur, ius suum Diuitigod by
707쪽
DE ADULTERIIS, ET ET UPRO. 687
nequirit iterum dimissis ; valde tamen probabile etiam est, quod nulla competat actio ad repetendum coniugem dimissum , a quo propter adulterium
separatus iusta sententia quis fuerat, etiamsi post sententiam divortii, eon- lux prius innocens adulterium commisit, eum in tali casu nulla sat iniuria per adulterium post sententiam divortii commissum, quae est fundamentum mutuae compensationis, quamvis possit iudex ecclesiasticus ex ossicio suo redintegrare prius matrimoniu', et eos i liter se reconeillare, ob animae perieulum , et ad vitanda peceuis. S. VII. De aliis eausis ea santibus a poenis adulterii. Cessant etiam poenae adulterii tam civiles, quam criminales, si uxor v. gr. Violenter fuit oppressa; si adulterium commissum fuit eum consensu viri, qui eam prostituit; si post adulterium innocens nocentem retinuit, et sibi reconciliavit; si propria auctoritate uxorem in adulterio deprehensam et dit maritus; si moriatur maritus ante accusationem adulterii; si tempus accusationi praefixum, quod Solet esse, durante matrimonio, quinquennium a die commissi eriminis sit elapsum, ete .
S. I. Quid sit stuprum stricte, et specifice sumptum, et quotupleae,
sive quot modis committatur pStuprum late acceptum pro omni illieito concubitu masculi eum foemina sumitur , proprie tamen, et striete dictum, de quo hic sermo est, estillieita virginum desoratio; et quidem si hoe sat eum violentia, propriissime dictum stuprum est, si tamen volenti Virginitas corporis auseratur, stuprum quidem est, sed non violentum. Illud malitiam specie distinetam a simpliei sornicatione continet, contra iustitiam; non autem hoc cum volenti , et consentienti non stat iniuria sive deinde intervenerit etiam consensus parentum, aut tutorum, sub quorum cura puella consentiens vivit, cum penes puellam v. gr. sit sui eorporis usum alii concedere. S. II. Quae sint poenae stupri decretae de iure civili, ae canonico pQuae poenae de iure ei vili in stupratorem sunt Ialoe, in terris imperii
vix loeum habent, cum etiam hae hodie saetae sint arbitrariae, sed servatur poena, quae de iure canonico lata est, si civiliter scilicet eontra stupratorem agatur : nempe, quod virginem stupratam dotare, vel in uxorem ducere debeat, prout colligitur ex c. 1. et 2. h. t. dotando scilicet eam, si nubere illi nolit, aut pater eam tradere nolit, ad quod neutra pars compelli potest, et dotando eam iuxta qualitatem personae, ut aeque bene nu- here possit, ne si corrupta non esset. Et quamvis de clerico stupratore Ss. e nones statuant, quod ab ometo ille sit deponendus, hodie tamen etiam huius poena est arbitraria.
708쪽
S. III. Ad quid praeterea stuprator virginis in variis easibus obligetur ad stuprum illatum, vel non pSi per vim, Daudem, minas, aut metum iniuste incussum consensum puellae in sul denorationem extorsit stuprator, teneri hune ad omnia damna illi exinde subseeuta reparanda, lus naturae docet, Vel per matrimonium cum illa eontractum , si stuprata velit, vel per dotem pompetentem illi subministratam , vel per argumonium dolis , ut aeque bene nubere possit, ne si corrupta non suisset, ita ut penes violatam sit eligere, quam satisfactionem seri sibi velit, et post sententiam condemnantem ludicis, ad talem determinate satisfactionem obligetur Stuprator, modo huie non notabiliter maius damnum ex tali reparatione immineat. Quodsi tamen nullum ex tali stupro stupratae damnum pretio aestimabile Sequeretur , ita ut aeque commodas nuptias habeat, ac si eorrupta non fuisset, aut Si libere, et Sponte sua, nulla fraude, aut vi inducta consensit in sul violationem, vel blanditiis tantum, munusculis, precibus, etc. persuasa fuit, ad nihil tenetur stuprator , cum
ubi nullum damnum datum est, nulla possit esse damni reparandi obligatio , neque volenti fiat iniuria , quae reparanda sit; et quamvis parens , subeulus potestate constituta est silla, dotem augere debeat, ut aeque honas nuptias obtineat, ae si deflorata non fuisset, si tamen volens illa suit ad sui deflorationem , nihil patri restituere debet stuprator, cum damni musa non sit stuprator, sed filia libere consevtiens In sui denorationem , penes quam etiam libertas est bene, vel male nubendi. S. IV. Ad quid teneatur, qui stuprarit virginem, sub Spe, ac promissione matrimonii pSi serio animo promisit matrimonium, et illa hae promissime inducta
in eopulam consensit, tenetur promittens eam dueere squia reciprocus , et onerosus est contractus talis , ita ut alter etiam obligetur ad sdem servandam , nisi de novo intervenerit dirimens impedimentum aliquod, quod contrahere matrimonium tale non permitteret etiamsi promittens voto simplici castitatis , aut religionis olistrictus sit, cum votum non obliget in praeiudicium iuris, quod Memina corrupta sub promissione matrimonii aequisivit; neque Deo plaeeat voti facti observatio, quot sine gravi alterius iniuria se vari non potest: quin etiam , si fiete promittendo matrimonium , consensum in stuprum obtinuit, tenetur eam dueere , si ipsa velit; nee satisfaciet suae obligationi pecuniam dando , pro damno per stuprum illato, quia ex contractu oneroso ex una parte impleto, ad matrimonium determinate obligatur per aequivalens non implendo, nisi ipsa violata consentiat, aut notabi- Iis excessus Sit promittentis, supra conditionem foeminae, praesertim si de eo excessu ipsi etiam violatae constitit, aut ex Verbis ambiguis promittentis, vel ex aliis circumstantiis, sallacem animum facile colligere potuit; aut promitiens etiam a violata, quae fingebat se virginem, deceptus suisset; aut alia notabilis mutatio interveniret, vel seandalum, vel malus etiam exitus ex tali matrimonio timeri posset.
709쪽
s8s S. V. An stuprum sit erimen muti fori, et quomodo probrendum pContra clericum stupratorem cognoscit iudex eeclesinsticus, eoutra laicum Stupratorem iudex Saecularis; et quamvis sit crimen mixti fori, ita ut si poena canoni ea tantum puniendus sit stuprator , ecclesiasticus iudex etiam contra laicum stupratorem procedere possit; si vero poenae civiles in stupratorem a iure civili, aut recepta consuetudine statutae , imponendae sunt, ad iudicem laicum cognitio huius criminis pertinet: ita tamen ut violata in foro externo praesumatur suisse virgo, si communiter pro tali tempore stuprationis habita fuit, et stuprator, si neget eam virginem fuisse, tempore, quo eum ea rem habuit, debeat hoc probare, quia praesumptio stat pro puella in re ista, de qua merito gloriantur puellae , et multum sollicitae sunt: quae tamen praesumptio, si iud leem quidem inducat ad dotem V. gr. solvendam puellae a stupratore , salsa tamen sit, probari tamen salsa non possit, non potest in foro conscientiae dotem illam retinere puella; prout etiam retinere non potest, si falso asserat, invitam se, et fraudibus induetam , in sui violationem fuisse , cum sententia iudicis salsa nitatur praesumptione , quae in foro cOuscientiae cedit veritati. Probatur autem stuprum eisdem sere indielis , et praesumptionibus , quibus coniugatae adulterium probatur , cum etiam huius vitii turpitudo vix aliam admittat probationem.
Da aliis desieiis carnis, eoruinque poeta A.
Agit auet. Method. de hae materia tribus M. huius sectionis, quia tamen vel civilia tantum sunt, vel ex theologis moralibus satis intelligi possunt , vel poenae delictorum talium arbitrariae sunt, nulla videtur ulterior necessaria explicatio.
DE R 'OBIBUS, INCENDIARIIS, ET VIOLATO BIBUR ECCLESIABUM.
Agitur in hoe titulo non tantum de raptoribus v. gr. bonorum , Sed etiam personarum, et hine explicari etiam debet illud Impedimentum dirimens , quod raptus dieitur. Sit ergo
De raptu, et raptoribu , tum personarum, seu torporum . tum eliam rerum , seu bonorum.
S. I. De raptu, et raptoribus virginum, et aliarum mulierum, eorumque poenis. Raptus proprie quidem, in genere tamen loquendo, remetur committi, quando virgo, vel etiam alia muller , sive vidua , sive coniugata , Sive Sintuta sit, modo ingenua sit, ae honesta, et libera i non ancilla, nut quae impudice vivit libidinis, aut matrimonii eontrahendi causa per vim abducitur, sive vis illa illata sit ipsi foeminae abductae, sive parentibus, aut tutori- 44 Dissilirco by Cooste
710쪽
090 laus illius, Sub quorum cura adhue est, sive utriusque. Poenae autem in raptores tales a iure civili stutulae sunt plures , capitis supplicium Miliret, praesertim si Deo fuerint dedientne n uetae , amissio omnium honorum , quod matrimonium nullum contrahi possit raptorem inter et raptam , etc. de iure canonico vero raptor punitur poena servitutis, et si eleri ei sint, vel raptores , vel raptorem adiuvantes, deponendi sunt a gradu suo clericali, si vero laici sint, sunt ex pommunieandi , et bona talium, si rapta religio-snm vitam vixerit, eeelestae, vel monasterio sunt applieanda, in quo rapin ivebat, etc. nescio tamen utrum poenarum harum tam ei vilium, quam ennonicarum usus hodie adhue vigeat. S. II. Quaenam conditiones requirantur, ut raptores incurrant poenas iure communi ciuili, vel canonico in eos statutas 'Quatuor ex communi requiruntur. Primo, ut raptus sat cum violentia illata, vel ipsi raptae , vel eius parentibus, aut tutoribus , in quorum est ρο- testate : si tamen parentibus tantum invitis violenta a uetio facta est, mitior poena imponenda est raptoribus, vel nulla etiam incurritur t saltem de iure eanonico , si tractatus de matrimonio contrahendo, sive sponsalia eum rapta praecesserint e. Cum causa, s. h. t. quamvis invitis parentibus, ipsa tamen volens ad matrimonium eum ea contrahendum suerit abducta. Secundo requiritur , ut fiat raptus talis, exercendae libidinis eausa, quia raptus personae proprie loquendo est Species luxuriae. Tertio requiritur, ut mulier traducatur de loco in locum , abducendo sei licet eam a loco, ubi habitabat, ad alium locum. Quarto denique requiritur, ut mulier rapta sit honestae vitae, raptor enim meretricis poenas allatas non ineutrit, sed extraordinaria poena, nrbitrio iudicis puniendus est; in foro tamen conscientiae non est distinctio facienda inter honestam mulierem, et meretricem , eum in utroque casu sit violenta abductio. S. III. De matrimonio eontracto inter raptorem, et raptam. De iure civili matrimonium absolute nullum est inter raptorem , et raptam , ut dictum, et constat ex t. unica cod. De raptu vitain. et eae Authent. de raptis mulieribus, collui. s. novella I 43. De lure autem canonico prohibitum quidem olim fuit matrimonium inter raptorem, et raptam, aut quamcunque aliam , ut constat ex conril. Tolet. can. Statutum, a 4. caus. 27. q. 2. si tamen alienam sponsam de praesenti rapniti, validum tamen fuerat, si postea in raptorem libere consensit rapta, quamvis in raptoris poteState
adhue existeret, can. Tria, 8. cauS. 36. q. l. et c. Accedens, T. h. t. cum per consensum consequentem tolleretur Vitium praecedens : attendenda tamens hodie sunt, quae Tridentinum concilium Statuit. De quo. S. IV. Ouid iure novo concilii Tridentini statutum sit circa matrimonium inter raptorem, et ruptam initum, et quae poenae ob illum raptum sint decretae pStatuit Τridentinum sess. 24. c. s. De res m. matrim. nullum pomee sistere matrimonium inter raptorem , et raptam leuamsi ille non physice