Curui ac recti proportio a Bartholomaeo Souero Friburgensi in Gymnasio Patauino matheseos professore promota libri sex

발행: 1630년

분량: 445페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

PRO VERITATE

SEU ANTAGONI STICO N

AD LECTORE Μ.

incruentum; amulum aggredimur, non hostim, cstius nomen anagrammatismo invertimus, cognomen graco pallio induimus, ne, quod minia me volt mus , famam eius elevemus, modestia

saltera Dp riores turi , si non ca D. Euomui ille ante duos annos libellum in quemdam molibus O dcctrina praeflantismum T ripatetichm , meque longe ιnferioris tribus Mathimaticam ; fd trulum pluribus ijsq; longe rurpissimis , me pauciorιbus minusque mo- pudιUs eonthmelijs lacessit, ac non sine quadam, in re iniquissima, aquitatιs specie excellentiori virtuti scuius bellum indicit, minorem minus acriter rinctatur. 2 ilominus urιus nomen , in cuius ma-

R. xime

142쪽

13o Curtii ac recti proportio promota.

xime caput maledictorum tela intentabat, penitus sublicet, me δε-lum nomine, cognomine, patria, ne qua desint ad cognitionem om-bola, graphicd designat. Cur tandem e Ego quidem illud metu, hoc contemptu accidisse suspicor. Verebatur forte ne si potentioris nomen contemptius usurparet humeris lingua proterviam, ac oris impuritatem lueret, O ὰ bono quopiam Omometra malus Geometra , male mulctaretur; de me autem meoq; ingenio forsan acceperat, nec

nocere posse si vellem, nec velle si possem. Hic ergo Omibis dissidii

causis, quibus suam causam infirmari, ac existimationem labefactari non nesciebat Pythagorico supercilio, ac sola verborum qua ἀ- ,:α, authoritate, mihi aut inscitia aut malignitatιs notam inurere eonatus en . Primum non dissiteor neq; dedecori sies; vittam id est, cuius si quod inest θ probrum aut plurimum minuit communio, aut penitus tollit naturae conditio. Quotusquisq; enim est eorum qui re cte sapiunt qui nesciat, immo qui hoc ipsum sitat se, ae mortalium plarosque omnes nihil scire: aut si quid sitat, quod Nathesi forte acceptum ferre poten, id vero adeo exiguam e e partem eorum quaenesitat , ut iam penitus ignarus sit ni ultro concedat si esse ignarum, Alterum vero consanter nego, Gusq; causa aduersario iniuriarum dieam siribo: doli mali crimen est quod Uingitur turpe , nefarium pdetestabile; cuius me cum in omni vita immunem fuisse norunt quotquot me norunt; tum vero eo tempore quo me eius insimulat , dum simultates mecum eaeercet Eudoxus, ne suspicione quidem ac coniectura coarguendum fuisse fateberis, bone Lector, se mecum otiose ac patienter di dij causam atq; originem inspexeris , O rem totam a carceribus quod aiunt, ad calcem reuocaris. Atque id quidem ad propositiones nonam, decimam , aut undecimam hiaus, in quibus belli seminarium deluestit, aperiendum erat, illic classicum canendum, O calamus ad tu lana defensionem armandus erat ; sed ut υerum fatear, non silum pigebat lectorem ab utili lectione ad inutile spectaculum , ac tanquam ab Academia ad Arcnam auocare , Ad pudebat virum studiose m Mirmilloncm agere, ac pulverem litorarium iurgiose atramento foedare. At urgeor, vis infertur, quid agam enum digitum tollam, arma submittam, ac Salmacide igna1ιior sp lia concedam sine sudore e fanguine Z Consultius hoc forte quidem esset in hoc certaminis genere in quo , ut Dpienter Demosthenes, vincit qui vincitur, ac inferior en, qui superior euaserit; idq; omnino agerem, ni eam mihi vitae conditionem ac veluti sationem fortuna

143쪽

βηe vita, quam sine ea vita, potior se debet9 nulla ratione positim.

Ea vero impetitur, atq; acriter impugnatur, ιgitur vindicanda en, ae omni se opus fuerit πανοπλι defendenda . Humanum en in eos qui humanitatis obliviscvηtAr esse inhumaηum, ne veterem iniuriam ferendo inuites novam, sic, Pod en in prouerbio, si in ovem degraneres , luporum , Lycanthroporum potius in te feritatem proa tamen muliebri impotentia in conuitia prorumpam, aut ex Submrs fornicibus potiui Τηam ex Stea porticibus arma depromam,

sed praetextata veritate Ilipatus id agam tantum ut suam calumniae personam detraham, totaq; re tanquam in Areopago candide exposita, iudicio tuo neque verborum linocinjs corrupto, neq; amplificationum machinis expugnato citra ullam prouocationem sabo.

confido autem adeo liquido auspicio causam hanc d me fusceptam , ut vel improbitas ipsa illi ultro candido atq; integro ealculo sit suffragatura. Docuit annis superioribus in Patauina .Ecademia. Tratheseu vir triplici scriptorum, maiorum, morumq; gloria ter Gloriosus. prima vi non insimum ei inter Nathematicos, ita sua aestimatione longe inferius 2 Omen comparauit. A secunda cognomen ace pitolendidum, splendorem nullum. Tertia Agnomen indidit quod Plautinus Urgopolynices, Terentianus Thraso , recentior Scarabombam

donides inuidere posset: adeo magnifice de se sentire, ae Tragice loqui dicitur . curio enim iucundisma fravde quondam sibi ipsi imposuisse qui Nathimatici nomen mereretur prater se reperiri ncm nem , ac unum se inter mortales qui docenda Mathesios prcuineiam pro dignitate obire valeret: adeo autem alte menti paralogismam i tum ins disie ut ne tribus quidem Anticyras elui pust. Vix credam ita eum credidi ae; neque se credidit , consultum vel curatoribus suis duxero eum blandismo hoc morbo liberare , ne quod ille quondam ς ενοβλαβῆ. ἀβruatoribus suis perditum s se exclamet, ac redditae fanitatis beneficium in malefici, loco ducat. Hoc tamen asseram tunc, ni me opinio fallit , fuisse in vivis Marinum Ghetaldum, lexandriim Andersonum, Ioannem Neperum , O adhuc superstites se Christ phorum Gruenbergium, Claudium Bacbetum, Henricum Erinium, Io. κι plerum, Uvillebrordum Snestium, quos qui Mathematicos nega- R. a m

144쪽

r 3 rui ac recti proportio promota

rit, nae ille in alio mundo natus, ac Mathematicum ne pictum quiadem autfictum unquam vidisse videatur. Addo nullum viri tutus tune opus extitisse quod palmarium censeri, ac di num eognomini nomen tribuere posset. Qui enim extabat de Cometis tractatus ex v riis variorum authorum sententiis apte concinnatus au hori quidem suo ornamento erat, hunc tamen centonem qui trabeam dixisset,ae i de Mathematicoru Imperatorem coniecisset, annon ille Glaucum aestia mandι imperitia superagere Quanto illi interuallo, mea quidem sententia, hae in re praeferendus Scipio Claramontius, insignis O Philosophus er Mathematicus, qui decumana Tychonis Brabe machin menta ne gry quidem reformidans, ac contra immanem quae in omnium animis de nouo illo Athlante inualuerat opinionem ingenii vigore, ac demon urationum ope eluctatus, Cometas nouaque aRra quae ille parum legitima δενοθεω- in caelestia corpora retulerat, ac stellarum riuitate donarat, in ordinem redegit, aut ita redegisse visus est, ut dere , quam praecox hominum credullas indubitatam fecerat, non sine ratιone dubitare possis: de qua etiam aliquando, Deo fluente, meum iudicium qualecumq; illud sit interponam. Sed haec Due ferenda fuiFsent ni Salmonet temeritate etiam maiorum gentium Deos aemulari, atq; ex inglorio adhuc tauathematico in gloriosum Peripateticum , immo oe Feripateticorum supercilιosum Aristarchum euadere te rasiet. Sed

Dum fulmen Iouis, ac sonitus imitatur Olympi iusto in FORTUNIO, LICET, O Lector , admodum

benigno ultricem audaciae sua NEMESIN expertus est. Nam vir doctrina insignis in Controuersiis de cometarum quiete, loco Boreali, ac parallaxi Aristotelea

--densa inter nubila telum Torsit non velut ille faces, ac fumea taedis Lumina priecipitemq; immani fulmine adegit.

Prodierunt postea in lucem exercitationes Mathematica, quae tum priamum ampullas immanes non omnino inanes,suumq; authorem non iam sid Mαθηιακτικον prodiderunt. Licet enim scopis disio luris, que

145쪽

LIBER II. I 3 3

ae emissariis variorum temporum palmitibus similia nonnullis vi Fnt qua ibi promit, neq; ordine connexa, neq; in unum unius operis fianem conspirantia: ego tamen in tanta collectaneorAm frequentiatur torum licentia, canonum inani copia quibus piaraq; recentiorum Nathsmaticorum scripta laborant non posui nonprobare qugine protulit rerum momento utilia , o varietate tucunda , sed proprietate presem tim inuentionis raνa, sit enim veritati, quam profiteor, suus locus, noua sunt pleraque licet non omnia , boni ingenis non improbi tantam , laboris partus, sui peculi, quastus Mon alieni raptus. Atq; utinam in tam bae in re imitarentur quos insanus tabularum calculus vexat,quiaque consuendis in monBroj s vestes priornm a Whorum scrutis inui mlant, ae denique toti in eo sunt ut Tand ctartim fartura Sccrebris inniacas parent, melius ecquidem rei mathematica cor sultum set, neque illa indigestorum operum , ac superuacaneorum voluminum mole laborans tardius ad suum incrementum properaret. Sed de hc minis gloria fatis; nunc propius ad rem noBram . Cum vir iste in Palatiino

Omnasio prima stipendia meruisset, de fecundis chm Illi stris is se

eademiae moderatorιbus conuenire non potuit, ut qui fuae operae pretium sua de seipso opinione metiretur. Agunt quidem humanissimi Domini omnia, υt υirum quem in pretio habebant retineant, rationes omnes adhibent quibus pervicacem aηimum subigant, conditiones proponunt aquis mas ,sed respuit ille, omnes prater suam, cui προ- σέοχεται, ratus forta sis necestate coactos in eam tandem venturos. Sed lasa obstinatione patientia in iustam indignationem vertitur, a dicatur inscio prouincia, cogitatur de alio, accersor ego Roma, aduolo, stupet ille tanquam fulmine ictus, O qui se unicam illam auem arbia trabatur miratur qnibus ex latebris alia prodierit, statuit tandem ut erat tam aliorum contemptor, quam sui admirator, Phoenicopterum e Aqui verum Thenicem colore tantum ementiatur, aut de genere accipitrum degenerem Cucullum, qui cum proprio careat, alieno in nido parere velit. Hinc metus, ne quem videri volebatrastidire, re autem issa maxime appetebat, bolum alius ex faucibus eriperet . QVare inta, Seplasio chaec illi curia erat9 suorum Senat m cogit, narrat a chi se fucum qui in alvear non suum inuolare veliti rogat quid Vcnom ut ignauum pecus a praesepibus arceatur; variantsententia, in hanc tandem pedibus itur, qua etiam consultosancitur, mi mihi qua Ili proponatur ex adytis mathesios deprompta noua, . να-δωκτι- , fusim quia solaturus non essem, id enim tanquam ex tripode pronunciabant, ac futurum

146쪽

i 3 4 Curui ac recti proportio promota

futurum omnino vel sponsionibus eertare parati erant, adeo certo pr iudicio hominem cuius doctrinam ignorabant ignorantia damnabantItum demum Censoria virga notatus publice capite dι minuerer, ac in , aerarios Natheseos Trose ores ablegarer; hinc essent qui omnibus nemvis contenderent , ut atris Rogatorum calculis cum di decore in ultimas terras abigerea. Sic in Panegyri illa omnium ordinum consensu fiatutum de homine ignoto, insonte, indicta causa, quI, ita me Deus a triuet, eo adueneram non ut in alienam positisonem inuaderem , f d ut vacuam occupar m, aut potins oblatam . veris Dominis acciperem; cui non magis notum erat Eudoxi nomen quam άδοξατα- cuiuspiam , quod iampridem elapsa facula obliterassent, aut olim ventura nondum prodidissent. Sed heus vos, o Patres in meam proscriptionem Conscriapti; Hiccine verus gnomon ac libella qua Nathematicum probetis , aut germanus index quo adulterinum a genuino discernatis ς An ignoratis per quos anfractus, ac sinuosas innumerabilium propositionim ambages ad conclusiones in Geometria veluti labyrintho deueniatur, quibus relegendis, saepe ne centum quidem Ariadnes glomifusciant enescitis demo inrationum Mathematicarum inuentionemsaepe improbo multorum annorum labori, aliquando Fortuna, nonumquam peculiari Genio atq; ingenio tribuendam , in qua qui Dijs illis non litarit, frustra oleum em operam insumat e suid se eodem aeuo Euclides atque Archimedes vixissent, atque hic problema proposuisset quo parabolae aquale quadratum inueniendum esset , num ille Mathematιcus non fuisset si hoc absoluere non potui siere Certe si Mathesin ignoratis gnosco; at si in ea versati estis vereor ne malitiae crimen quod mihi postea hic iniuria afnxit ego vobis iure tribuere posm . Haec ego tunc; sed

iusia rationes in inanes en ationes trahebantur, risuq cachinnis, ac tantum non sibilis excipiebantur. Cum igitur animaduerterem non

doctrinae periculum fieri, sed fama periculum creari, porrectoq; π eluti calyce obnunciari mihi illud in adagio η μι η α,εθι, animum tandem alijs cogitationibus di tractum tu hanc νvam colligo ut proposita quaestioni satisfaciam, quod num assecutus fuerim decerne,mι lector.Genim id prastare polos demonstrationum veritas qua nullis opinionum bibus inumbrata intaminatam ex clarissimis fontibus fundit lucem; ut velis, aequitatis Iludium, vexitatis amor, omniq; gratia Intemeratus animi candor esciet. Erat autem huiusmodi Eudoxi manu scripta,ubi literas tantum mutavimus,ut eam ad nostrum schema apta

147쪽

L1BER II.

Si a puncto L. protracte diametri ducantur in cauam circuli peripheriam recta L Κ.LO. quaeritur num arcus OK. KD. eandem , vel maiorem, vel minorem habeant propo tionem quam angulus OLΚ. ad angulum KL D. tota e

posita apodixi .

Cui ego tribus potissimum propositionibus respondi, quae sunt huiusmodi.

SI a puncto protracta diametri L. ducantur in conue xam peripheriam rectie LF. LE. & ex centro circuli re AF. A E. Dico maiorem esse rationem arcus FC. ad arcum EC. quam anguli FL rim, i in m C Ducantur sinus recti FP. EM.& LE. producta secet PF. in . N. Constat rectam PN. esse maiorem quam ME. Iam si non est maior ratio FC. ad EC, id est anguli FAC. ad EA C. quam anguli FLC. ad ELC. erit vel minor vel aequalis . Sit primur' minor, ideoq; maior ratio FLA. ad ELA. quam FAC. ad EAC. Quoniam FP. est tangens anguli FI P. & NP. tangens anguli NLI'. maior erit ratio FP. ad PN. quam FI P. ad NI P. ssed FI P. ad NI P. ponitur maior quam FAC. ad re i huius E A C. & ratio FAC. ad EAC. maior est quam sinus recti corol. i. et s.

148쪽

i 36 Curui ac rem: propo Illo promora.

FP. ad si um rectum E M. Igitur a primo ad ultimum maior erit ratio FP. ad PN. quam FP. ad ME. minor igitur est PN. quam ME. Quod est absurdum. Sed ponatur eadem ratio FAC. ad EA C. quae FLC. ad EI C. quoniam maior est ratio FP. ad PN. quam anguli FLP. ad angulum NLP. ponitur autem ut angulus II P. ad angulum NI P. ita angulus FAC. ad angulum E A C. seu arcus FC. ad arcum EC. sed arcus FC. ad arcum EC. maiorem habet rationem quam sinus FP. ad sinum E M. Igitur maior est ratio FP. ad PN. quam FP. ad ME. ideoque minor est PN. quam ME. Quod est absurdum . Igitur cum neq; minor neq, aequalis sit proportio FAC. ad EA C. proportioni FLC. ad ELC. necesse est ut sit maior . Quod erat propositum.

SI a puncto L. productae diametri ducantur in cauam

circuli rectar LX. LO. secantes conuexam in E. F.&ex centro redis AK. AO. Dico maiorem esse rationcm

AOL. ad AKL. quam OLA. ad KLA. Ductis enim AF. A E. Quoniam permutando maior est ratio anguli FA L. ad angulum FLA. quam EA L. ad ELA. ex praecedenti,erit componendo maior ratio angulo tum FAL. FLA. ad angulum FLA. quam angulorum EA L. ELA. ad ELA. sed angulis FAL. FLA. simul est aequalis angulus externus A FO. id est AOF. & angulis EA L. ELA. simul aequalis est angulus externus ΑΕΚ. id est AKE. Igitur maior est ratio anguli AOF. seu AOL. ad angulum ALO. quam anguli AKE. id est AKL. ad angulum AI K. & permutando maior ratio anguli AOL. ad AKL. quam anguli OLA. ad ΚLA. Quod erat probandum.

149쪽

SI a puncto L. productae diametri ducantur in cauam

circuli peripheriam rectae LΚ. LO. sintq; eadem quae prius. Dico angulum OA D. ad angulum ΚAD. id est ara

cum OD. ad arcum ΚD. maiorem habere rationem,quam OLA. ad KLA. Nam cum maior sit ratio AOL. ad ALO.. quam AKL. ad AL K. erit componendo maior ratio viriti

que AOL. ALO. simul, id est ipsius DA O. externi illis aequalis ad ALO. quam AKL. ALΚ. simul id est ipsius

D AK. ad ALΚ. & permutando maior ratio DA O. ad DAX. id est arcus DO. ad DK. quam ALO. ad ALK. Quod erat demonstrandum.

Vbi demonstratio successit, eam ego non Eudoxo, me enim ille tamquam Diris deuotum caput auersabatur, sed Hippico id nominis erat Patri patrato qui oblato prius aduersaris ιιbello. mihi bellum indix rat 9 eius amico non vulgari in manus dedi, cui pallor in genas momento emicans turbati ex felici successu animi indicium non leue dedit. Hine rogat quem prob8 demonBrata propositionis iudiccm se velim; Non alium, inquam, quam actorem ipsum mihi insensum. Quid si ille ratio condemnarit e Appellabo opos qui mihi tot Rhadamantos fusi tabunt, quot Academiae Platonica ii rem Geometria dignos reddit, qui omnes scundum legem Cornelium de falsis, hominem condemnantes, veris demons rationum numellis, ac manis is constrictum, ac ignominiae Rigmate inunum, in publico literatorum foro calamidiandum exhibebunt. Sed prouocatione, vi audivi, opus non fuit, ille d monstrationem genuinam agnouit, in qua tamen hoc deesse dicebat, quod non , ossenderet, sed ad absurdum deduceret, quae res apud nonnullos Prathe feos imperitos non demonstrata propositionis innar erat, i ciebatq; ut non minus ignarus haberer, quam se nihil demonstrassem . Hic ego, ut verum fatear, labrum momordi, ac totus in vindictam exarsi . Quid, inquam, numquamne Philothersites itie me ultro vexare, atq; alia ex alta molentam nectere desinete aut forte hic mihi chm Iosepho Sc luero negotium est viro mortalium omnium μεωυιτρητοτα ω cMi δυνατον ἀπαγωγη scopuluis eiusq; usus violenta in Ueometria Tyrannis

150쪽

138 Curui ac recti proportio promota

esse videature minime vero , praetextam exuit hinis, veteranus en ac inter Triarios non vltimus,quem liuor in pugnam accendit,non inscitiae obuiam igitur eundum,ae toto corpore, omnibusq; ungulis resinendum,

pugnandum, vincendum,sed quo pacto e Frimum se opinioni,qua puraque mortalium reguntur, satisfecero; hinc si Udem armis, quibus me hostis, ego hostem incessero, ac Herculea ultione,quod dedit malum illud ipsum reddidero. Igitur exertis ingenioli quantuliscumq; viribus,aliam δε κιis inuenio qua erat huιη'odι.

Si a puncto protractae diametri L. ducantur in conuexam peripheriam rectar LF. LE. & ex centro circuli re AF. ΝAE. Dico maiorem esse rationem arcus FC. ad arcum E C. quam anguli FLC. ad angulum BLC. Ducatur recta LI. tangens circulum in puncto I. Item per puncta F. E. recta FB. secans A L. in B. secabit autem cum angulus LAF. recto minor sit,nam cum rectus sit LIA. erit LAI. ac multo magis eius pars LAF. a- Lutus , & in triangulo I- sescete AFE. angulus ad basim AFE. acutus, quare angulis AFB. FAB. e- L. xistentibus minoribus duobus rectis concurrent AB. FB. ad partes B. maior erit ratio sectoris AFE. ad triangulum AEB. quam trianguli AFE. ad idem triangulum AEB. sed sector AFE. ad 1cctorem AEC. adhuc maiorem ha betrationem quam ad triangulum AER Igitur sector AFE. ad sectorem AEC. id est arcus FE. ad arcum EC. maio-

, Iem

SEARCH

MENU NAVIGATION