Tractatus de Jure Regularium ubi et de Religiosis Familiis

161쪽

PARA PRIMA.

P. Hieronymus Platus ti , a in eam rem multas congerit ra-a tiones, et hanc praecipue quod votum, ut ille ait, est comia lium consiliorum et forma et perfectio eorum : quia quo a cunque sit consilium super quod eadit, id essentialiter pere laetius reddit et Deo acceptius. Ex quo ille quidem effeta putat, si hoc Apostoli caruissent, non laturos fuisse in apicea persecti ovis : ac potius eam abdicationem harum earumdema rerum, quam quotidie ineunt quilibet religiosi, quia votuma annexum habet, perfectiorem futuram fuisse, quam illam et Apostolorum : quod quidem temerarium est dictu, atqueu etiam improbum et impium . . Neque ab hisce theologis regularibus disse uti t saeculares Sylvius et Estius, insignes in Academia Duacena doctores, qui ex ipso Evangelio, ad M. Patrum mentem expenSο, inferre non dubitant Apostolos fuisse veros religiosos 2 . Quod argumentum recentiori etiam tempore, ne plures veteres theologos in id conspirantes sigillatim enumeremus, non sine eruditione retraetavit P. Ioa

ues Aniuuius Zunino, Canonicus Regularis Lateraneusis φὶ; et insuper, quamvis bene nosset quae Thomassinus 4ὶ aliique

scriptores in contrarium dixerant, susscientes tamen sibi su petere putavit rationes ob quas SuareZio adstipularetur, existimanti primaevam illam clericalem religionem a non periisse a cum Apostolis, sed continua propagatione fuisse in eorum a Successoribus ac discipulis conservatam ; s ac proin a fuisse a semper in Ecclesia statum aliquem religiosum per se et exu proprio instituto clericorum, id est, sub tribus consiliis ac et votis perfectioias destinatum ad propria elericorum miui

162쪽

e steria, vel in divino cultu, vel etiam in salute animarum a procuranda l). v Assirmant autem laudati theologi sibi su Nisagari S. Thomam, ex cujus sententia Apostoli intelliguntur vovisse pertinentia ad perfectionis statum, quando Christum, relictis omnibus, sunt secuti p); eodemque pertinere quod scribit idem Angelicus Doctor, a discipulis Christi omnem religionem sumpsisse originem 3); quodque alibi ex Collationibus

Patrum ait, omnem religionem ab illa sancta societate sumpsisse

exordium 4); necnon in opusculo de persectione vitae spiritualis, de septem diaconis loquens : α A quorum, inquit 5 ,

a exemplo omnes religiones derivatae sunt. n Observant iidem vitam religiosam a SS. Putribus nonnunquam voeari apostolia

eam Seu evangelicam, ut fit, V. g. , a SS. Basilio Magno 6ὶ et Bernardo 7); eamque praedicari a S. Chusostomo philos phiam a Christo introduetam 8), α utique, inquit Srlvius 9ὶ,

u in Apostolos. ac deinde in ipsorum succeswres , n quemadmodum hanc dictionem etiam intellexerat S. Nilus, Chrys si omi discipulus I 0). Neque disse uti re credunt auctorem qui saeculo quarto Constitutiones monaSticas conscripsit, vulgo S. Basilii dictas sil), quando uit communem regularium vitamesqo imitationem ii lius quam Christus cum suis Apostolis instituit l 2); neque Eusebium, quando in commendationem monachorum seu illorum qui segregem et casiam vitam agunt,

163쪽

a Dixerant potentes illi: Mee nos dimisimus omnia, et secuti a sumus te. Hoc votum potentissime hoverant; sed unde hoc a eis, nisi ab illo de quo dictum est : Dans votum voventi p a

A quo non abludit S. Hieronymus, qui in epistolis suis pericctionis studiosos sacere jubet quod secerunt Apostoli 3ὶ . atque apostolici fastigii apostolicaeque dignitatis culmen esse dicit saeculum relinquere, seipsum Domino dedere et sequi ex

integro Christum ηὶ .

Ad haec iisdem theologis placet vitam religiosam inter laicos quoque natam esse una cum primitiva Ecclesia Ierosiarmitana; quo sensu S. Bernardus, de ordine monaStico loquens, cum ait esse 5ὶ a primum in Ecclesia, imo a quo coepit Ecclea Sia; ... cujus Apostoli institutores, cujus hi quos Paulus tam a Mepe sanctos appellat, inchoatores exstiterunt. s Ac hujus opinionis iundamenta suppetere sibi autumant in Actibus Apostolorum 6); e quibus, saeculo quarto exeunte, abbas Pammon apud Ioannem Cassianum illam intulit consequentiam 7ὶ: a Caenotatarum disciplina a tempore praedicationisa apostolicae sumpsit exordium. Nam talis exsulit in Hieroso-a lymis omnis illa credentium multitudo, quae in Actibus Apo-

a stolorum ita scribitur: Multiιudinis credentium erat cor unuma et anima una, nec quisquam eonum quin possidebat aliquid suum a esse dicebat, sed erant illis omnia eommunia. Possessiones et a substantius vendebant, et dividebant ea omnibus, prout cuique a opus erat. Et iterum : Neque enim quisquam egens erat inter

164쪽

150 TRACTATus DE IURE REGULARIUN.

a illos. Ouotquot enim possessores agrorum aut domorum erant, a vendentes offerebant pretia eorum quos vendebant, et ponebanta ante pedes Apostolorum. Dividebatur autem singulis prodit cuique a opus erat. Talis, inquam, erat tunc omnis Ecclesia, quales

a nunc perpaucos in coenobiis invenire dissicile est. B Adversus hanc inter monachos aegyptiacos receptam speculo quarto de status sui origine sententiam objicit Thomassinus l) non satisse videre a unde suppetere possent Cassiano solida argumenta, a quibus conficeret primos Ecclesiae Hierosolymitanae sideles, a tam conjugia quam patrimonia repudiasse. . Verum facilis videtur ex Alphonso Salmerone ad hanc objectionem respo

sto 2) : et si tales conjugati opus generationis et procreationis

e liberorum sibi non adimerent, stultum erat et contra om- a nem rationem facultates suas in pauperes distribuere, quasa jure naturae servare cogebantur, ut filiis alimenta relinqueu rent et ni filias dote data honeste collocare possent; nequo a verisimile est Apostolos permisisse ut substantias suas divia derent et ad pedes suos ponerent. v Graviorem nonnulli dissicultatem in eo positam arbitrantur, quod Piammon abbas verba S. Lucae de omnibus universim primis fidelibus Ierosolymitanis intellexisse videatur aut saltem videri possit; ita ut hoc potius ex capite aliqua correctione indigeat. Hanc suppeditat Estius, caput quartum Actuum Apostolorum commentans; ubi, postquam probabilibus rationibus suasit ea quae a S. Evangelista, universalibus licet terminis, dicuntur, non accipienda esse de tota quanta erat Ecclesia Ierosolymitana, sed de magno tantum fidelium numero, dein subjun

git sa) : et Manifestum etiam quod qui Christiani fiebant, non

a jubebantur omnia sua relinquere et pretium rerum cona ferre in commune; quia Petrus dicit Ananiae: Nonne manensa tibi manebat, et venumdatum in tua erat potestate 3 id est,

165쪽

a via o feres in vitam eommunem, vel tibi retineres. Tuuca autem voto se ad eommunem vitam obligabant, quando suas asserebant ad pedes Apostolorum. Unde Ananiae uoti totume asserenti, et tamen voventi vitam commutiem, et rerum a suarum dimissionem, dicitur : Mentitus es Spiritui sanolo, ida est, fidem Deo datam fefellisti et irritam fecisti; id est,

et vovisti quod praestare non cogitasti, promisisti ore, non a corde. n Eodem sere modo, quamvis brexius, Bella minus

rati inatur st). Neque vero temero haec a doctis iis viris asseverari liquet e Patrum testimoniis, a Salmerone 2ὶ et Cornelis a Lapide 3ὶ eoIlaetis : Cypriani videlicet, Gregorii Naxian Zeni, Ioannis Chus tomi, Hieronrmi, Augustini, Fulgentii, Gregorii Magni; quibus adde scriptores duorum

operum, olim indubie M. Athanasio 4ὶ et Basilio 5ὶ tributo

rum, Duue vero dubie tantum, veneraudae tamen antiqqit

tis. Ii quippe Oinues aperte doceot Ananiam ac Sapphiram ideo a S. Petro tuerepatos atque a Deo morte plexos fuisse, quod votum sacri Iege tofregissent. Unde cum aliis S. Scripturae interpretibus ulterius inseri tatius Ν) : a Puto igitura istos omnia communia habentes fuisse veros religiosos, quo-a modo nunc de religiosis loquimur; quia in manibus Petria tanquam Praelati vovebant vitam communem, et proindea Eliam obedientiam, sine qua vita communis non potest suba sistere; item continentiam, sine qua vita illa esset plena tura harum , rixarum et querelarum , propter filios nutriendosu iisque providendum. Et Patres originem vitae communis,

166쪽

a qualis religiosorum est, referunt primum ad fumiliam Christia ot Apostolorum, qui dixerunt: Mee nos reliquimus omnia, in-α ter quae etiam uxores nominantur : unde et vita apostolica

a vocatur. DNegari vero non potest esse nonnulla Ss. Patrum pronuntiata, qtue huic sententiae queant accommodari: exempli causa, quod S. Ioannes Chrysostomus asseverat monachos ita vivere uti initio Ecclesiae vivebant fideles in Ierusalem ij; cui consonat S. Hieronymus, idem prorsus assimans 2). Sanctus vero Possidius, ubi narravit S. Augustinum monasterium intra ecclesiam instituisse, illico subjungit 3ὶ: et Etu cum Dei servis vivere coepit secundum modum et regulama sub sanctis Apostolis constitutam; a quod et ipse Augustinus, de clericis suis, qui religiosi erant, Sermonem lactens declarat tu hunc modum : a Nostis sic nos vivere in ea domo a quae dicitur domus episcopii, ut, quantum possimus, imia temur eos sanctos de quibus loquitur liber Actuum Aposto-a lorum .... Ecce dico, audite : qui societatem communis vitaea jam susceptam, quae laudatur in Actibus Apostolorum, dea Serit, a voto suo cadit, et a professione sancta cadit 4 ....u Ipsa de libro Actuum Apostolorum vobis lectio recitabitur a ut videatiis ubi descripta sit forma quam desideramus ima plere 5 . v Item verba illa Davidi ea : Mee quam bonum, etc. 6 commentans, ait : a Ista enim verba Psalterii, iste dulcisa sonus, ista suavis melodia. tam in cantico quam in intela lectu, etiam monasteria peperit. Ad hunc gonum excitati et sunt fratres qui habitare in unum concupierunt: iste versus a suit tuba ipsorum .... Ipsi primi habitaverunt in unum qui

167쪽

a omnia quae habebant vendiderunt, rerumque suarum pretia a ad pedes Apostolorum posuerunt, sicut in Aetibus Apostolo-a rum legitur .... Ergo ipsi prius audierunt: Mee quam bonum a vi quam jucundum habitare fratres in unum. Primi audierunt, a sed non soli audierunt. Non enim usque ad illos ista dilectio a et unitas fratrum Venit. Venit enim et ad posteros ista a charitatis exsultatio et votum Deo. Vovetur enim aliquid a Deo, et dictum est: Vovete et reddite Domino Deo vestro Exa voee hujus Psalmi appellati sunt et monachi, ne quis vobisa de isto nomine insultet catholicis. B Hactenus A. Augusti

Putamus ex adductis iis documentis plane evinci, non deesse quamplurimos, eosque Vere ecclesiasticos scriptores, qui religiosi status existentiam ab ipsis Ecclesiae exordiis repetendam existiment. Unde prorsus salsum est fere unanimes emeeruditos in admittenda contraria sentcntia.

PROPOSITIO IΙ . - Veros religiosos fuisse Essenos, Seu ther mutas Dptiae , temporum apostolicorum eos vos, saltem ut

probabilo admittendum est. - Hanc pariter quaestionem erudito more suo, excusserunt hodierni Bollandistae. Ut adeo visum sit ipsa eorum verba, utpote quae conclusionem nostram Omnino firmant, hic subjieere : Eusebius memorat de sancti Marci Evangelistae apud aegyptios praedicatione : a Tanta multitudo virorum simul aea mulierum qui fidem Christi illic amplexi fuerant, ab ipso

a statim initio tam philosophicam tamque severam ascesima prosessa fuit, ut studia illorum et coetus atque convivias totamque vitae rationem scriptis suis commemorare operaea pretium duxerit Philo. . . . Cum ascetarum nostrorum vitam et quam accuratissime describit, indicat se non modo vidisse, e sed etiam vehementer probare et mirari apostolicos viros, a qui ex Hebraeis, ut credibile est, oriundi, ob stam causam

168쪽

c magis judaice veteres ritus adhue magua ea parist flexustisa haut . . . Viros quidem ipsos therapeutas, seminas vera cum et iis versantes therapeutrias ait appellari. . . . Aute omnia is a cultates suas eos abjicere testatur. ... Deinde, R eeta omnia rerum humanarum eum, extra moenia progressos in hortisa agellisque deviis degere. . . . Quod quidem illius temporis a Christiani animosa quadam ardentissimaque fide essetissea mihi videntur, cum propheticam vivendi rationem aemularia studerent. Etenim in Actibus Apostolorum sincera veritatea resertis seriptum habemus omnes Apostolorum familiares, a praediis et facultatibus suis venditis, divisisse singulis prout a cuique opus erat. . . . His plane similia de therapeutis post a quam Philo testatus est, tum illa ad Verbum subjungit : Ida genua hominum in variis orbis rogionibus reperitur. Derebata enim Grureos et barbaros tanti boni participes fleri. Horata tamen in AEgypto praecipue, per εingular ejus praefecturas disea Daum; mainime vero circa Al andriam. Undique vero optimia quique in locum quemdam opportuniarimum, qui est trana Ma- a riam paludem. . . tanquam in patriam therapeutarum migrari.

. Hinc postquam descripsit cujusmodi osseut illorum domi-u cilia, de eorum per regiouem illam ecclesiis ita dicit: ma singulo autem domicilio est quoddam εacellum, quod semnaeuma et mmmterium appellatur; in quo soli, remotis arbitris, sama etioris vitae mysteria perastunt. Me cibum potumve, Me guia ama aliud ad corporis curandas necessitatea perιinens eo inserunt pa sed seges et Prophetarum oracula, hymnosquε α alia hujusmodi, a quibus pietas ac scienιia augeatur et comummiantur ... Saeraa enim volumina lectitantes philosophantur, patriam philosophiama auestorice e lieando. γψμ ε stimaria verba ipsa esse sistra a rerum abditarum, quas per intellissentiam Melarantur. Surua etiam apud eos commentarii veterum quorumdam, qui fecima illius auctores, multa eis monumenta doctrinos in vilestoriis a positos reliquemunt . . Haee certe ab homine videntur dicta

a qui nostros sacras litteras exponeutes audiverit. Quas auium

169쪽

s ait penes illos fuisse seripturas, apparet .m esse Evnngelia, a et Apostolorum scripta, et expositiones quasdam veterum a Prophetarum, eujusmodi plures in Epistola ad Hebraeos alii e que pluribus Pavii Epistolis continentur. ... Multa quoque

a alia... commo morat; Sed haec maxime excerpenda esse duxi

a quibus ecclesiasticae disciplinae character oeulis subjicitum a Quod si quis ea quae recitata sunt, diseiplinae evangelicae nequaquam propria esse, verum etiam aliis praetor eos quose dixi competere posse existimet, is convincatur saltem se-α quentibus Philonis verbis, in quibus, dummodo aequus rina rum aestimator sit, rem extra controversiam positam depro.

a hendet. a Post haec, citato Philonis testimonio de insigni therapeutarum temperentia : u Has, inquit, Philonis dicti, a nes perspicue et citra controversiam de nostrae ReIigionisu hominibus prolatas arbitramur. Quod si quis adhuc periba naciter his refragari voluerit, is manifestioribus convictusa indiciis, quae non alibi quam in Christiana Secuulum Evam a gelium religione reperiuntur, pertinaciam Suam tandema abjiciat . Ait igitur Philo, cum his viris de quibus est sermo

a versari etiam feminas, quarum plurimae grandaevae sunt vir, a gines, quae castitatem non necessitate, ut nonnullae apud a gentiles sacerdotes, Sed libera potius sponte servaverunt, o propter amorem ac deSiderium inpientiae .... Quid praetereaa hio attinet eommemorare ecetus, et virorum hinc, illiue a mulierum seorsum degentium exercitationes, easque quaea etiamnum apud nos in usu sunt aseesm .... Insuper graduSet praesidentium describit, eorum videlicet qui eoelesiasticaa obeunt munia, diaconiasque et Episcopatus apieem omnibusa ante fitantem .... Philonem denique, dum haste seriberet, prua mos illos evangelieae doetrinae praedi eatores et mores primum et ab Apostolis traditos in mente habuisse, unicuique est mania sestum. B Hactenus Eusebius si). Sagaei huic historiographo adstipulatur s. BieronJmus, cri-

170쪽

ticae artis scientissimus, qui de S. Marco inter alia refert i):uΑssumpto itaque Evangelio quod confecerat, perrexite aegyptum ; et primus Alexandriae Christum annuntiansu constituit Ecclesiam, tanta doctrina et vitae continentia, ut et omnes sectatores Christi ad exemplum sui cogeret. Denique a Philo disertissimus Iudaeorum, videns Alexandriae primama Ecclesiam adhuc judaigantem, quasi in laudem gentis suaea Ιibrum super eorum conversatione scripsit. n Ae rursum de Philone 2ὶ : a Librum de prima Marci Evangelistae apuda Alexandriam scribens Ecclesia, in nostrorum laude versatusa est, non solum eos ibi, sed in multis quoque provinciis esse a memorans, et habitacula eorum dicens monasteria. Ex quo a apparet talem primum Christo credentium fuisse Ecclesiam a quales nunc monachi esse nituntur et cupiunt: ut nihil cu-α jusquam proprium Sit, nullus inter eos dives, nullus pauper, a patrimonia egentibus dividantur, orationi vacetur et psala mis, doctrinae quoque et continentiae; quales et Lucas reserta primum Ierosolymae suisse credentes.s Pariter S. Epiphanius eumdem Philonis librum, quem de dessaeis inseriptum dicit, laudans : a Ubi, ait 3ὶ, illorum vitae disciplinam ac praea conia celebrans, eorumque monasteria ad Marianam palua dem circumcirca posita describens, non de ullis aliis quama de Christianis illa narravit. s Quod tantorum virorum concors judicium suspiciens Guillelmus Beveregius, Seriptor heterodoxus, ita de eo loqui non dubitavit 4ὶ : a Τres itaque a gravissimos habemus testes, Philonem Judaeum . . . de Chria stianis therapeutarum nomine disseruisse, videlicet Eusea bium, Hieronymum et Epiphanium, qui omnes quarto cla-a ruerunt saeculo, ac propterea de nascentis Ecclesiae, ad a quam longe propiores accedebant, disciplina multo melius