Tractatus de Jure Regularium ubi et de Religiosis Familiis

551쪽

PARS QUARTA. 537

die a constitutione eum de omnibus , sed irritam pronuntiavit

cum secuta ProseSSione.

2' Clemens VIII constitutione in suprema, 2 junii l602ὶ

decretam illum ii Sixto V nullitatem sustulit; sed illiceitatem admissionis perseverare permisit. Unde hodiodum prohibitum est praelatos postulantes ad novitiatum admittere. 3' Intelligenda est prohibitio haec. si e agatur de administratione publica, sive etiam de privata vide Sua rest una, de religione, tom. 3, l. b, c. 7, n. 20 . 4' nostringitur prohibitio haec ad ea sum quo, vel hic et nunc peiideat, propter reddendas rationes, iis aut molestia vel timendum sit ne inseratur. Id enim clare exprimit Sixtinae constitutionis textus. Hinc admitti potest postulans qui, ab que lite et absque Dotabili molestia, ab istis adminis rationibus

sese expedire posse prudenter existimat. V. DE CRIMINOSI s. - 1' Sixtus V, constitutione sua eum d omnibus, non tantum prohibuit admitti reos vel suspectos homicidii. furti, latrocinii et similium vel graviorum criminum, Sed irritam pronuntiavit ipsorum admissionum et secutam profes

sionem.

2' Postea in sua constitutione ad Romanum declaravit praefatam dispositionem de criminosis intelligendam esse, cumactis publicis constiterit ipsos apud Saecularem curiam de crimino accusatos vel inquisitos fuisse.

30 Clemens VIII dicta constitutione in suprema) Sixti V

dispositionem abrogavit, quoad Sancitam nullitatem admissionis et prosussionis; sed in suo vigore reliquit, quoad illic itatem et poenas in admittentes. 4' Ex his sequitur intelligendum esse hodiernum jus in hunc modum : Primo, quaecunque fuerint postulantis crimina, si admittatur, non ideo irrita erit admissio nec secula professio; quia, ut diximus, impedimentum illud, quatenus irritans professionum, a Clemente VIII sublatum est. - Secundo, licita erit admissio, si crimina si ut occulta, id est, de quibus actis publieis non constat postulantem fuisse accusatum vel inquisi-Disiti Cooste

552쪽

tum : id manifestum lacit explicatio quam dedit ipsemet Sixtus V, in posteriori sua bulla. - Tertio, etiamsi agatur de criminibus publicis, id est, etiamsi actis publicis constet pOStulantem de aliquo crimine accusatum aut inquisitum fuisse, licito admitti polosi, si iii judicio absolutus suerit seu declaratus innocens. In hunc sensum interpretanda esse Sixti V verba tenet Suaresius de religione; tom. 3, l. 5, c. 7, n. l9ὶ :si Quocirca, inquit, si post accusationem vel inquisitionem a reus est absolutus et declaratus innocens, existimo licite et a valide posse ingredi religionem. v - Ouarto, addit ibidem laudatus SuareZ. : a Quinetiam probabile cenSeo, etiamsi quisu de tali crimine juridico convictus sit, et ad poenam damnatus, et si jam poenam impositam implevit, et tam reipublicae quam a parti satisfecit, jam manere expeditum ad religionem. nVI. DE ILLEGITIMIS. - De jure communi licite admitti possunt. Equidem Sixtus V, duobus Saepe memoratis constitutionibus eum de omnibus et ad Romanum, impedimentum illud induxerat. Verum sublatum est a Gregorio XIV, per constitutionem circumspecta, idibus martii 1590, in qua sic habetur : lentes eos, qui quovis modo illegitimi procreati fuerint, ad tabitum et professionem regularem admitti posse, quemadmo m a

mitti poterant, si supradiciae constitutiones nempe Sixti V) editas non fuissent. De jure autem particulari aliquarum religionum, prohibetur illegitimorum admiSSio.

VII. DE LIBERIS QUORUM PARENTES IN EGESTATE VEBSANTUR.

- Regula generalis est, non pOSSe eos religionem ingredi, quando eorum parentes extrema, vel etiam gravi necessitate premunt m. Conflat jure naturali, ut satis per se patet; atque insuper canone si quis filii l, distinctionis 30 . Excipitur casus quo liberi nec habent, nec sperare pOSSunt media parentum egestali succurrendi vide Schmal Zgrueber, in titulum

de restularibus, D. 40 . III. DE EO CUIUs PRATRES AUT SORORES IN EGESTATE VERSANTUR. - Si fratres aut sorores premantur necemilate eaeir

ma, debet ingressum in religionem disserre, donec huic neces-

553쪽

PARA QUARTA. 539sitati suffieienter providerit. Si gravi duntaxat, distinguendum: vel fratres aut sorores sic graviter egentes, adhuc sunt sub cura parentis, qui nequit eis sub enire, vel non : si prius, ingressum in religionem disserre tenetur; quia tunc ipse pater in gravi necessitate existere censendus est; ac proinde redit praecedens casus, Obligationis nempe parentibus subveniendi. Si posterius, communis doctorum sententia est, non adeSSe tunc obligationem ad longum tempus ingressum in religionem disserendi vide SchmalZgrueber, tu tit. de requi . . n. 42 et 43ὶ.

IX. DE LlBERIs, QUI LICENTIAM A PARENTIBUS NON OBTINE RUIT BELIGIONEM INGREDIENDI. - Λd quaestionum, an licentia

hac indigeant, sic respondet laudatus SchmalZgruebor loco citato, n. 4lὶ : a Bespondeo, requirendum quidem de honesta- a te, non Vero de necessitate. Consequenter, si negetur, aba ingressu religionis parentum renuitas filium non impedieta canone puella 2, S si vero, causae 20, quaestioni 2 . Rationem a dat Clemens ΙΙ capite eum vinum, 12, de regularibus, in fine , a quia liberi post annos discretionis liberum habent arbitrium,u et in electione propositi seu status sequi parentum non coguna tur voluntatem. Idque desumitur ex Evangelio, apud Lucam a capite 9 et 14, et apud Matthaeum capite 8. Unde nec minae, a nec preces, nec lacrymae, nec lamenta parentum aut pr a pinquorum curanda : quoniam, ut divus Hieronymus sopb. tota ad Heliod.ὶ exhortatur, per ealeatum oportet pergere pa-u trem, per calcatam pergere matrem, et ad vexillum crucis ev

et lare. Nam summum genus pietatis est in hac materia fuisse a crudelem. Eoque sensu capienda est illa Salvatoris apudu Lucam capite l4ὶ sententia: Oui non odit patrem suum et

a matrem suam, non est me ilinus. v X. DE PARENTlBUS FILIOS ALENDOS ET EDUCANDOA HABENT

Bus. - Certum est teneri ejusmodi parentes ad disserendum suum in religionem ingressum, donec filiorum educalioni et sustentationi convenienter providerint. Quod adeo ex jure naturali patet, ut nulla alia probatione indigeat. XI. DE Pu ERIS QUI A PARENTlBUS MONASTERIIS OFFERUNTUR. Diuitiam by Go le

554쪽

540 TRACTATUA DR Iu BE REGULARIUM.- Rusmodi pueri aliquo improprio sensu religionem ingredicensentur ex eo quod nempe ad habitum religionis recipiantur, et sub potestalem praelatorum religionis tran8eant usque ad pubertatis annum. Ad noviliatum autem et prosemionem proprie dictam admitti nequeunt, nisi ea aetate et sub iis conditionibus quae pro caneris requiruntur. Quae conditio puerOrum sic oblatorum, ut recto intelligatur, visum est praecipuus juris dispositiones, quae ipsos concernunt, breviter hic describere.

i' Certum est, et de jure naturali, et de jure ecclesiastico licitam suis se hujusmodi puerorum a parentibus oblationem seu donationem, alicui ordini religioso laciam. De jure quidem

naturali: Iaam usque ad pubertatem, non propria, sed parentum voluntate pueri regendi sunt: jus autem illud parentes cedere possunt alteri, modo huic non desint conditiones requisitae ad rectam et piam puerorum gubernationem et educationem : quae conditiones cum in religionum pranat is reperiantur quam maxime in eos praecipue possunt parentes jus illud suum transmittere. Unde pactum de hoc parentes inter et monasterium initum, omnino censendum est de jure naturali validum et licitum. Item licitum est de jure ecclesiastico, ut constat, tum ex aliis multis, tum praecipue ex canone monachum 3, causae 20. q. lj in quo sic pronuntiatur : vonachum aut paterna devotio, ant propria professio Deit. 2' Offerri et recipi possunt ejusmodi pueri, non solum impuberes, sed et ante rationis usum vide Schmal Zgrueber, in titulum de regularibus, n. 15lin. 3' Becepta religionis voste, et adepto rationis usu, habetitur ut personae ecclesiasticae ibid. n. i50 . 4' Non sunt veri religiosi ut satis patet. Imo nec sunt veri novilii, seu ad novitiatum proprio dictum admitti nequeunt. antequam adepti sint sussi eientem discretionem ad recte intelligendum quid sit uoxiliatus, ei ad convenienter subeunda probationis experimenta. Posse nutem id conlingere in quibusdam ante pubertatem, ne proinde posse eos tunc uil novitiatum, Disit Corale

555쪽

PARS QUARTA. 54llicet adhuc impuberes, admitti, vide apud Suaresium de religione, tomo 3, l. 5, c. ij. Alii tamen auctores docent uos non esse vovitiatus capaces ante pubertatum vide Selimal χgrue-ber. in titulum de regularibus, v. l5l . 5' Possunt pueri a parentibus dicto modo offerri, etiam inviti vide Schmal Zgrueber, citato loco, n. l52ὶ.6' Post factam et acceptatum a monasterio Oblationem, jam nequeunt parentes, ante pueri pubertatem, cum e monasterio revocare Suare Z, loco citato, n. la). Item uoquit filius ante pubertatem propria voluntate egredi : est Enim adhue sub poteStute paterna, quam exercet monasterium. Imo antiqui lus si egrederetur factus pube3, infamia notabatur; sed hoe correctum cSi capite cum simus, 14,

de regularibus Schmal Zgrueber, loco citulo, D. i53ὶ.8' Statim autem ac lacti sunt puberes, liberum eis est egredi; quia in hac aetate voluntati parentum jam non subjiciuntur, quoad status electionem. 9' Filium Osserre potest puter, etiamsi mater dissentiat: item matur abSque amengu patris, modo tamen hic non contra- dieat : item tutor vide Schmul Egrueber, in iit. Ue regularibus, v. lb2J.l0' Ius commune, quoad ejugmodi impuberum Oblationem, nequaquam hodie sublatum censendum Ost. Equidem Tridontinu SJuOdus Sess. 25, c. 17, de requiaribus) prohibuit ue ad habitum religiosum admitterulur puella, nisi prius explorata ipsius per Episcopum aut ejus vicarium voluntate. Sed ita disposuit duntaxat quoad puellas duodecim annis majores. Unde per illud decretum nequaquam immutatum est jus commune de quo loquimur vide SchmaIZgrueber, loco cit. n. 154J. Nota. - Nihil dicimus de servis, quia otiosa hodic laret illa quaestio, a canon istis olim experidi solita. Ad amentes vero et furiosos quod attinet, Satis perSpicuum eql illos uoti esse status religiosi capaces. Di iii od by Cooste

556쪽

TRACTATUA DE IURE REGULARIUM.

An cleriei, ad statum religiosum transire volentes, Episcopi sui licentia indigeant

PROPOSITIO I'. - Omnino certum est clericos omnes, etiam beneficiarios, atque etiam curam animarum habentes, absque Episcosi sui licentia, atque etiam ipso contradicente, religionem ingredi posse. - Argumenta deSumemus, tum ex juris textibus, tum ex unanimi doctorum catholicorum Sententia, tum ex ipsa status religiosi essentia et divina institutione. Probatur I juris teoetibus. - Praecipuas hac de re juris sanctiones adducit Benedictus XIV in suo brevi eae quo, I 4 januarii l747, in suo Bullario, tom. 2, sub numero 25ὶ in hunc

modum : a In concilio ΤOletano IV, anno 633, sub saucto Isia doro celebrato, canone 50, ita legitur : Clerici qui mona-

a chorum propObitum appetunt, quia meliorem vitam sequi cupiunt, a liberos eis ab Episcopo in monasteriis largiri oportet ingressus, a nee interdici propositum eorum, qui ad contemplationis desidea rium transire nituntur. Τextus habetur in collectione conci-u liorum Hispaniae Cardinalis de Aguirre, tomo 2, pag. 487 ;a et resertur etiam in decreto Gratiani, canone clerici sis, et q. l). Quinimo, in eadem cauSa is, quaeStione 2, canonea alienum, poStquam pOSita regula eSt, quod clericus absque et permissu Episcopi ab Ecclesia sua discedere et alterius a servitio se adjungere nequit, hujusmodi exceptio Subnecti-u tur : Sed subaudiendum est, nisi ad propositum melioris vitaea transire voluerit. Tunc enim liberum est illi, etiam Episcopo et contradicente, monasterium ingredi. Concordat canon sequentia loco relatus, qui incipit duoe sunt, in quo distinctio sit intera legem publicam ct privatam : et posito quod publica quia dum lex velat clericum ab una ad aliaua ecclesiam transire a sine assensu proprii Episcopi; privata vero lex, quae iustinctuu sancti Spiritus in corde scribitur, et dignior est lege publi-κ ca, nequaquam id prohibet; ex hujusmodi principio argui-

557쪽

PARS QUARTA.

et tur, licere clerico beneficiato, etiam contradicente Episco-ο po, beneficium relinquere, et in monasterium SeSe recipere :a Si quis horum in ecclesia sub Episcopo populum retinet, et sinu eulariter vivit, si alpatus Spiritu Sancto, in aliquo monasteris,u vel regulari canonia, salvare se voluerit, quia lege privatau ducitur, nulla ratio eaigit, ut lege publica obstringatur. Digniora enim est lea privata quam publica . . . Ouisquis igitur hoc via ritu ducitur, etiam Episcopo suo contradicente, eat liber, nostra

a auctoritate. BProbatur II eae unanimi doctorum catholicorum sententia.

u Sanctus Thomas 2, 2, q. l80, a. 7ὶ quaestionem proponit,

a utrum presbyteri curati possint licite religionem ingredi :a eamque assirinali ve resolvit; ea ratione ductus, quod nulla a lege obligantur toto vitae tempore curam animarum Sustis nere. Articulum vero ita concludit : Dnde manifestum est, a quod archidiaconis et presbyteris curatis licet ad religionem a transire. Et paulo infra : Dicendum quod presbyteri curati etu archidiaconi obligaverunt se ad curam agendam Subditorum, a quandiu detinent archidiaconatum vel parochiam; non autemu obligaverunt se ad hoc, quod perpetuo archidiaconatum vel pa- a rochiam retineant. Haec a Sancto Antonino in sua Summa spar

et te 3, tit. l6, cap. 2, S 2ὶ, ubi praeterea addit Episcopi dis-

a sensum minime obstare : Archidiaconis et presbyteris curatis a licet ad religionem transire, etiam Episcopo contradicente. Quaeu verba similiter leguntur apud S lvium 2, 2, q. 189, art. 7ὶ .u Et quoniam alicui in mentem venire poterat, hujusmodi li-u bertatem transeundi ad claustra, quae SaecularibuS presby- a toris a canonibus conceditur, locum habere duntaxat pro a claustris monachorum, de quibus ipSi canoneS expresse lo-

ο quuntur, idem S lvius loco citato) ussirmat eam facultatem

et aeque competere, SiVe de inStituto ligatur contemplativae a vitae unice dedito, Sive de eo in quo vitae ac livae opera x exerceantur : Possunt religionem etiam illum ingredi, quin ina vita mere contemplativa, aut Potissimum in corporalibus vitae

a activae ospiciis sit occupata ; quoniam plus eaeedit status religio-

558쪽

544 TRACTATUS DE IUBE REGULARIUM.a nis cujuscunque, statum seu Potius odietum archidiaconi vel a plebant, quom status altissimoe religionis statum cujuscunque

t inlimre, propter solemnia Dimirum vota ea StitatiS, paupera talis et Ohedientiae, quae in unaquaque religione emittuna tur . . Hactenus Benedictus XIV in supra citato brevi eae quo. Auctoritatibus autem quas sic tu medium adduxit, addenda est ipsius mei tanti Pontificis auctoritas ; eo pluris facienda, quod in dicto brevi, de ipsissima, quam expendimus, quaestione quid tenendum sit lanquam Ponti sex edoceat. Caelerum consonant et alii omnes probatae doctrinae scriptores catholici; nec puto ullum citari pOSSe, qui rem negaverit, vel etiam in dubium revocarit vide Schinalggrueber, in titulum de regularibus, n. 34 ; ubi Sic concludit, quoad clericos etiam curatos, religionem ingredi volentes : Licentia Episcopium est opus. Vide utiam alios canoni stas, ubi cum dum titulum commentariis illustrant . Probatur III eae ipsa status religιosi natura et divina institutione. - Cum enim ipsemet Christus Dominus ad consilia e vangelica homines generaliter vocaverit, sicque flutum religiosum instituerit, ab illo statu exclusi non censendi sunt, nisi ii qui, vel in sublimiori adhuc perfectionis Statu Versantur, quales Sunt

Episcopi, vel qui ligantur aliquo impedimento, eum dicto statu religioso incompatibili, prout sunt conjugali, et alii supra descripti. Caeteri omnes, Ob ipsam mei Christi vocationem , licentium habent, jure divino datam, statum ill uiningrediendi. Porro clerici, etiam curam animarum exercentes, ex illa Sua clericorum aut curatorum conditione, nihil

habent cum statu religioso incompatibile. Licet enim curae animarum osscium acceptaverint, non tenentur ad illud semper exercendum. Ergo a Christo ipso jus habere censendi sunt ad religionem divertendi. Ergo nequit Episcopus hoc ipsorum jus icitore. Et hinc est quod supra citati canones, statuendo liberum esse clericis religionem, etiam contradicente Episcopo, ingredi, id non decernant tanquam Statutum mere clesiasticum, ad mutabilem disciplinam pertiuens, sed ex Disitigod by Cooste

559쪽

PARS QUARTA. 545 ex ipsom et jure divino concludant, prout ex eorumdem canonem tenore satis patet. Objicies i - Clericus, in sacrorum Ordinum receptione,

obedipntiam juravit Episcopo; ergo nequit absque ipsius licentia a dioecesi discedere. Bespondeo: juramentum illud laetum

fuisse ad terminos sacrorum canonum, Seu in eo Sensu quem sacri canones determinarunt: porro Sacri canones expresse

clerico praeservatam decernunt libertatum, ad religionis castra, quando voluerit, transeundi. Objietes 2' - Regulariter loquendo clericus Episcopo suo est apprime notus, et melius caeteris perspicere poterit Episcopus, an clerico Suo, et generali Ecclesiae bono utile sit, ipsum ad rcligionem migrare; ergo magis expediret ut clericorum in religionem ingressus a proprii Episcopi judicio penderet. Bespondeo : regulariter loque C do, clericus arcana comscientiae suae proprio Episcopo non detegit, nee detegere tenetur a quorum tamen notione rectum hac de re judicium plurimum dependet. Praeterea multo melius de vocatione judicare poterit praelatus regularis; tum ob integri anni experimentum, quo novilii voeationem experitur, tum quia de idoneitate ad religiosam militiam aptiores, regulariter loquendo, judices sunt religionum praelati, quam Saeculares, de quorum numero plerumque est Episcopus. Insuper clericos pietatis et ingenii dotibus praecellentes solet Episcopus praecipua quadam dii ctione ac benevolentia, et recte quidem, prosequi; hinc aegre eos dimissurus merito praesumitur. Accedit quod, pro humana illa infirmitate . qua nec Episcopi exempli Sunt, haud raro superveniant regulares inter et dioeceseon Prudatos dissensiones. Unde et Romae permanens tribunal constituendum visum est, Sacra nempe Congregatio Episcoporum et regularium, a quo ejusmodi controversiae dirimerentur. Quid autem magis expediat in materia de qua agimus, judicandum non ost ex ideati quadam persectione, Sed ex communiter contingentibus. Cum ergo, experientia teste, Episcopi haud satis aequo ac benevolo animo regulares virorum familias quandoque prosequantur. i IID iii rod by Corale

560쪽

,in TRACTATUS DE IURE REGULARIUN.

prudens vel inde aestimanda foret lex canonica, quae ipsorum arbitrio clerici in religionem ingressum relictum noluit. Et tandem certa est Iex illa, et ad universalem Ecclesiae discrusinum pertinens; nec perimitur ex eo quod quis sibi videre videatur, haec aut illa inconvenientia ex ipsa prosuere. Qui autem sublatam optaret universalem ejusmodi legem, et Episcopi arbitrio remitti vellet clericorum in religionem ingressum, videat ne nimium sibi sidat, et sese Patribus, totaque retro antiquitate, atque ipsa demum Ecclesia sapientiorem faciat. Objicies 3'. - Non deberet saltem clericis patere ad religia ouem ingressus, nisi communicatis eum Episcopo dioecesano consiliis.- Bespondeo : quod elericus certiorem facere debeat Episcopum de suo ad religionem discessu, ut is vacanti ex hoe diseessu muneri alium substituere possit, nemo est qui dubitet. Quod insuper possit tunc Episcopus, si clericum religiosae militiae minus aptum existimet, id regularem praelatum commonere, negat nullus. Perperam ergo supponit objectio impediri Episcopum, ne opportuna consilia tum clerico, tum praelatis regularibus eum ad novitiatum admittentibus, dare queat. Objietes 4'. - Clemens VIII, pro admittendis novitiis nece sariam fore decrevit licentiam, Vel Sacrae Congregationis, vel Ordinarii. Sic enim habetur in ipsius decreto sanetissimus is

mali 1602: Sanetissimus in Christo Pater . . . Clemens divina providentia Papa VIII, ... pro sentis decreti virtute mandavit, ne. . . vitii ad habitum recipi ullatenus possint vel admitti, nisi prius ab ipsa Congregatione, vel a propriis loeorum Ordinariis, aut ab illis, in quorum diceresi novitiatus existunt in quibus novitii reo

piendi approbati fuerinι, et sui recipi et admitti possint in lirentiam in Scriptis. . . obtinuerint si . - Respondeo, dispositionem illam Clementis VIII non fuisse executioni mandatam, sed sublatam; quod sie refert Fagnanus : o Cum in decretis Clementis VΙΙΙ, a super forma recipiendi novitios ad habitum et professionemu promulgatis, sub die is mali 1602, inter caetera constit

si Dreretum illud in extenso refert Tamburinus ad aura abbatum. Lom. I, disp. 6, ad ealem quaesiti 43.