Tractatus de Jure Regularium ubi et de Religiosis Familiis

571쪽

PARS QUARTA.

torum approbatoriis bullis, concessio haec nou reperitur. Aliunde autem illam e contra concedit ordini religioso :nempe ut plurimum expressis terminis, ut testantur dictae approbationum bulliae : et etiamsi id non exprimatur, inclusum in ipsa approbatione censendum est, cum alioquin illusoria foret approbatio. Ergo remanet ut tota haec potestas circa novitiorum admissionem sit penes ordinem religiosum; nullatenus autem penes Ordinarium. Hinc ex quo Sedes Apostolica religionum approbationem sibi reservavit, hoc ipso sustulit antiquum jus ordinariorum, vi cujus novitiorum admissio, seu ingressus in religionem aliquatenus ab ipsis dependebat. Ergo revera rigorosa est propositio haec : Pontista aliquem ordinem approbando, hoc ipso eum independentem facit ab ordinariis, quoad novitiorum admissionem, nisi eontrarium e rimat.

Ergo hodie ordinarii potestatem circa recipiendos novitios habere non possunt. nisi de jure particulari, nempe : vel quia in aliquo forte instituto approbato exprimeretur non recipiendos novilios nisi de consensu Ordinarii; quia tunc ninprobatio Pontificia, institutum cum hac clausula approbando. hoc ipso dependentiam hanc ab Ordinario firmaret, seu potestatem illam Ordinario tribueret : vel quia id ex speciali iud ullo Ordinarius esset consecutus : vel tandem quia ex Iegitime praescripta consuetudine hoc jus merito sibi vindicaret. PROPOSl Tlo II . - Ergo de jure communi nepuit Diseopus virorum congregationem ab Apostolica sede apirobatam, eostere ad aliquem in novitium recipiendum, nec impedire ne aliquem reo

piat. - Sequitur ex praecedenti : si enim plena et libera circa novitiorum receptionem potestas stet penes solum ordinem religiosum, consequens est ut in eam gese ingerere nequeat Episcopus, nee injungendo ut aliquis recipiatur, nec prohibendo ne aliquis admittatur. Nota. Loquimur semper de jure communi, et monialium familias in conclusione non comprehendendo : nam de jure Diqitigoo by Corale

572쪽

partieulari, verbi gratia, ex legitima consuetudine, seri potest ut requiratur ordinarii assensus pro novitiorum receptione, in ordinibus non exemptis. Item moniales ordinarii consensu indigere pro admittendis puellis ad habitum, dicetur infra.

Pno POSITIO III . - sserta congregationibus viromum independentia ab Ordinario, in recipiendis novitiis, intelligenda venit, etiamsi eongregatio non sit Mempta p imo etiamsi vota solemnia non habeat; modo tamen Pontisti iam approbationem obtinuerit.

Nam independentia haec, juxta traditam Suaresti doctrinam, invicte sequitur ex ipsumet Pontificia approbatione. Pontifex nempe congregationum approbationem sibi reservando, hoc ipso sibi reservavit novitiorum admittendorum potestatem; ita ut potestatem hanc nullus habere queat, nisi quibus Ponti sex contulerit. Aliunde, congregationem aliquam approbando, Pontifex ei dictam potestatem consert, non autem ordinario. Et hoc verum remanet, etiamsi congregatio illa exemptionis privilegio non donetur, et etiamsi vota solemnia non habeat, ut patet. Ergo do jure communi ordinarius potestatem non habet in congregationes a Pontifice approbalas, etiam non

exemptas, atque etiam votis Solemnibus carentes, circa novitiorum admissionem.

Equidem potestatem hanc Ordinariis, etiam in congregationes exemptas, tribuere voluerat Clemens VIII : sed ortae sunt ingentes regularium querelae. et dispositio haec sublata est. Quod sic memorat Fagnanus in cap. porrectum, de regularibus, ii. 33ὶ : a Cum in decretis Clementis VIII, super u forma recipiendi novitios ad habitum et professionem, pro-u mulgatis sub dio 19 maii 160 2, inter caetera constitutum η Emet, ne ... novitii ad habitum vel professionem recipia possent nisi prae via approbatione congregationis reforma-κ tionis, vel Discopi dicreesani, religionibus de hoc gravitera conquerentibus, hoc caput sublatum fuit. v PROPOSITIO IV . - Moniales, etiam Memptas, Episcopi licentia in seriptis indigere ad recipiendam ad novitiatim et habitum puellam, derisum refreunt nonniali a uetores : atii vero jus quoad Disiti Cooste

573쪽

PABR QUARTA.

id aliter exponunt. - concordes hac in re doctores haud reperiens, satius existimavi in mera auctoritatum expositione

sistere.

I. Auetoritates quoe dictam Discopi Istentiam, monialibus etiam regularium jurisdictioni subjectis, necessariam faciunt. -

Besert Pignatellus tomo 4, consultatione 17Iὶ sequentem

S. Congregationis Episcoporum et regularium decisionem: u At Vesco vo di Brescia. Alire veste dassa S. Congregatione ea stato resoluto, che ne' monasteri di monacho, anche esentia et wggetti at go verno de regolari, non pomano introdursia Zitelle monachande senZa che preceda I accellatione dellea suore capitolarmente e per voli segreti per un luogo a vacante dentro ii numero presimo , e la licenaa in scriptisu deu' Ordinario. Ora sentendosi dassa lettera di V. S., che ne' u monasteri Sometti agi 'abbati Cassiuensi si pretenda da' supea riori di essi di poter fare ali ramente, e di non haveru biso O det suo consenso, questi Eminentissimi miciu signori, inerendo alle resolutioni sudette, mi han eo in an u dato ei seri verte, ehe ella non Solo noli lo permet latu ma in caso di contra ventione proceda contro i transgressoria alle pene canoniche, e alia censura di violata clausura.

u Glie lo signifieo : e iddio la prosperi. Di Roma, at primo dia iuglio dei l650. a Si authenticum sit e umentum illust,

nequo quoad hoc varia eri ut Romanae Congregationes, monia libus etiam regulari praelato subjectis necessaria Episcopitieentia in seriptis merito inferri videtur. Subjungit autem Pignatellus: u Batio est, quia id pertinet ad clausurum a monialium, cujus congervatio EpiScopis demandatur pera S. eoncilium Tridentinum, sevione 2b de regularibus, capite a b, et per constitutionem Gregorii XV de privilegiis exem-u piorum .s A me autem haud bene perspici lateor, quomodo clausurae legem attingat puellarum ad novitiatum et habitum susceptio. Legislator enim prohibendo ne ipsae ei iam mulieres claustra ingrederentur, profecto id de novitiis nunquam inte, lexit. 2' Pigna tellum secutus est Ferraris voce moniales, art. Duiligod by Cooste

574쪽

TRACTATUS DE IURE REGULABIUΜ.

l. n. 66ὶ : u Nec potest, inquit, in dictis exemptis mona- a storiis ad habitum admitti spuclla), sine praevia licentia Epibu se opi in scriptis. v Nullam tamen praelatus auctor novam rationem adducit. 3R Idem certum supponit Monacellus, siquidem sormulae b, tituli l3, tom. 2ὶ id inseruit in hunc modum :u Proibi amo. . . alle Superiore e superiori e monache de' mo-α nasteri goggetti a' regolari, o in ultra manera egenti, dia ammetterte e accet tarte come sopra, Si prima non sarau stata da noi es plorata la loro volunta, ed oltenula la nostra a licenZa in scritto, solio pena, in caso che fossero rice vute a senZa i expressa nostra licen Za inqualsi voglia monastero,a anco egente, delia nulli la deli' ammissione, da incorsi ipson facto et ipSo jure. ηlΙ. Auctores qui hac de re jus aliter eaeponunt. - Sic habet Fagnanus in caput porrectum, de regularibus, n. 30 : et Etiam et in monasteriis non exemptis, monialium receptio de jure u non spectat ad Episcopum, sed ad abbatissam ct conventum, et ut capite si ad solum l . . . Quod autem ait frater Ludovicus a Miranda . . , abbatissas non poMe novitias recipere sine Suine runt prietatorum licentia, non probatur jure . uAd Sua resium quod attinet, quaestionem ponit hoc modo :u Tractari etiam hic potest de authoritate recipiendi aliquama in monialem, apud quem sit. De quo etiam videnda sunte eodem tomo dicta de receptione novitiorum, et cum propor-u lione in praesenti applicanda. n De religione, lomo 4, l. l, c. XI, n. i. cum autem, ad quem remittit Suaresius, si adeat lector, laec reperiet se religione, tomo 3, l. 5, c. i0ὶ : imprimis tanquam certum tradit, potestatem novitios reci-

In hae deeretali, quae est ultima lituli ea reptiliaribus, in realo. sie disposuit Boni laetus VIII : Si au solum abbatem perlineat cretilio monaehorum, eo

defuncto nequibit nouus monachus a conventu ereari: alias poterit. si eorum erealio speetat insimul ad utrumque . Ex hoe textu inserunt communiter stoetores, ex solo jure discerni non posse an novitiorum admissio perlin at ad solum abbatem, an vero ad abbatem simul et conventum: sed hoe pendere a tonsuetudineel eonfututionibus uniuseulusque ordinis.

575쪽

piendi. immediate esse in qualibet religione approbata per Pont flam, et in sola illa citato capite, n. 2). Postea quaerens, ad quos de religione pertineat potestas haec, concludit eam pertinere ad praelatum uniuscujusque religionis sibi d. n. 3ὶ . Tandem ad quaestionem, num abbas Solus possit novitios recipere, an vero capituli sui assensu indigeat, expositis doctorum opinionibus, sic ipse respondet: a Mihi tota haec quaestio parum a videtur utilis, quia in ea nihil fere potest ea solo jure eommuniu definiri. Nam in ipsomet communi jure supponitur, intera dum ad solum abbatem. interdum ad cum simul cum con-u ventu pertinere, ut patet ex capite ultimo de regularibus, inu Maeto, quod sic habet : Si ad solum abbatem pertineat ... v

Haec quae tradiderat Suaresius de potestate recipiendi nou tios, dieit esse applicanda cum proportione ad quaestiouem de receptione novitiarum. Illam autem applicationem si faciat Ιector, deveniet ad hanc conclusionem : pertinere potestatem novitias recipiendi, vel ad solam abbatissam, vel ad abbati

Sam cum aSSenSu con VentuS; nequaquam autem necessariam

esse ullam Episcopi aut praelati regularis licentiam. Nihilominus, attento communi usu, existimat SuareZ requiri etiam praelati, jurisdictionem in moniales habentis, licentiam. En ipsius valde attendenda verba de religione, tom. 4, tract. 9, I. 1, c. ii, n. iὶ : n Communis vero usus, juri etu rationi consentaneus, est, ut haec potestas sit in ipso cona ventu monialium; Simul tamen requiratur praelati licentiau seu consensus. Nam quatenuS illa receptio est ad commu-u nem vitam et Societatem cum monialibus, ratio postulat ut is ipsae voluntarie illam admittant : quatenus vero illa re-α coptio est aliquo modo actus jurisdictionis, oportet ut a praelatus, apud quem est propria jurisdicti O, concurrat . . Notet lector necessariam a Sua resto existimari licentiam

praelati apud quem est jurisdictio; ac proinde solius praedati re gularis, si moniales regularibus subjiciantur; Episcopi vero,

si Bec . I. M

576쪽

TRACTATUR DE IURE REGULARIUM.

Haud absimilis Pelligarii doctrina. Ad quaestionem a qualis . debeat esse receptio monialiumὶ ut sit legitima. v Sic respondet de monialibus, pag. 6, editionis non prohibitae, Romae l76 l) : a Debet fieri capitulariter, et quidem una cum K consensu proprii praelati; nimirum Episcopi aut ejus vicariiu generalis, Si moniales quorum interest non sint exemptae ;. aut praelati regularis, Si sint exemptae : ita SuareZ. . . Cum a Sua resto sentit Miranda ..., dicens hane conclusionem essee certissimam de jure communi; et in omnium monialium a monasteriis quarumcunque religionum, receptionem no-

a vitiarum pertinere ad proprios praelatos : assertque ad id a speciale indultum a Nicolao V concessum Fratribus Minoa ribus, et relatum a CaSarubio... his verbis : Idem luteo- et laus V statuit, quod astatissae, nec simul omnes moniales a possint aliquam ad religionem, vel professionem recipere, nisia de provincialis, aut visitatoris e rena lirentia. Idem sentitit et PeJriuus ..., mouen S praelatam concessionem Nicolai V, et cum sit lavorabilis, extendi ad alias omnes religiones. sPraetermissis aliis, qui idem sentiunt, canonistis, haec ipsorum concors doetrina Sic breviter exponi potest : i' Necessariam monialibus esse praelati sui licentiam ad recipiendas novitias, non probatur jure, ut ait Fagnanus. 2'Ob communem tamen usum buri caeteroquin et rationi consentaneumὶ nece saria ipsis est licentia, vel Episcopi, si non sint regularibus subjectae; vel praelati regularis, si regularibus Subjaceant. 3' Quod autem monialibus cliam exemptis et praelato regulari subjectis necessaria sit Episcopi in scriptis licentia, a minmoratorum canonisin rum doctrina prorsus alienum est.

Dices. - Praevalere debet S. Congregationis Episcoporum et regularium supra trai Scripta decisio. - Id et ego fateor, modo decisionem hanc fideliter Pigua tellus excripserit, et sententia haec apud romanas Congregationes prie valuerit. An autem ita se res habeat, diligentioribus aliorum explorationibus enucleandum relinquo. PROPOsiTio V . - Cogi ab Ordinario nequeunt moniales, etsu Diuiti co by Corale

577쪽

PARS QUARTA.

non me toe, et etiamsi vota solemnia non habeant, ad reeiapiendam aliquam novitiam. - Hanc regulam generalem admittunt doctores communiter. Quod euim, de jure communi, requiratur etiam communitatis conSen Sus, jam asserentes audivimus Suaresium, Ferrarium et PolliZarium : et concordare caeteros reperieS. Ergo, non consentientibus, Seu invitis monialibus, nequibit admitti novitia, quantumvis id praecipiat Episcopus, et licet moniales non Sint exemptae. Ab hac tamen generali regula, excipi solent duo casus :u i ' In monasteriis quae abundant redditibus et patiuntur de-u sectum monialium : nam potest Episcopus monere abba- tissam et conventum, ut de DOVO debeant aliquas creare. a Quod si infra terminum eis praefixum non parerent, pomeu Episcopum negligentiam Supplere, ibique moniales comu stituere. . . Quod tamen ego intelligo verum in monasteriisu non exemptis : aliaS enim non pertineret ad Episcopum a supplere hujusmodi negligentiam, sed ad illarum supe-u riores ... ΑtVero ceSSante negligentia, etiam in monasteriis a non exemptis, monialium receptio de jure lj non spectatu ad Episcopum, Sed ad abbatiSSam et conventum. v Fa-gnanus, in cap. porrectum, de regularibus, D. 28. 2' Item contingere potest, ex aliquo jure particulari, ut receptio novitiarum exclusive Pertineat ad Episcopum, ac proinde possit Episcopus con Ventum cogere ad aliquam ad mittendam; nempe ut ait. Fagnanus, loco citato, n. 32ὶ et inu monasteriis virorum Vel mulierum, quae ita sunt Episcopo a subjecta, ut ad eum Spectet receptio monachorum velu monialium I puta, CX consuetudine proeseripta, Vel privilegio. νCaeterum, secluso ejusmodi exceptionali jure, seu stando in jure communi, certum eSt ab ordinario cogi non posse moniales ad recipiendam aliquam novitiam. Quod sic inter

Intellige de rigore juris, prout supra diximus et nam ex stensrali consuetudine requiri etiam Ordinarii eonsensum, quando moniales non gunt exemplae, evin

eunt alis in auctoritalea.

578쪽

TRACTATUA DE IUBE REGULARIUΜ.

alios tradit Feriaris V. moniales, art. i. n. 82ὶ : a Ordinariusn nullo pacto compellere potest moniales ad acceptandasu puellas, neque ad habitum, neque ad professionem ... 0 Aeceptatio enim puellarum ad habitum religionis, pertinetu libere ad moniales; et Episcopus, praeter oluntatis explou rationem, nihil aliud lacero potest, ut respondit S. Con-- gregat io... nAtque idem auctor infra, n. l04. ita subjungit: u Episcopo u vel alio praelato seu superiore jubente recipi noviliam adii professionem, contradicente majori parte monialium, nonii debet admitti : non enim superior pol est ad id monialesu compellere , ut pluries decrevit S. Congregatio Episco-

ii portim et regularium ... Et Si superior de se, cum minorin parte, reclamante majori parte monialium, novitiam adu professionem admitteret, profeSSio eSSet nulla... v

Ad quosnam de eommunitate pertineat novitios reeipere.

Dictum est quatenus novitiorum receptio ad ipsum mei religiosum ordinem pertineat. Remanet dicendum per quosnam ordinis seu communitatis religiosos receptio haec facienda sit. I. Ante Sixti V constitutiones, ex juris textibus non satis liquebat, an novitios recipiendi potestas perlineret ad solum praelatum religionis, an vero necessarius etiam foret capituli consensus : unde id concludendum erat ex singulorum ordinum constitutionibus. aut consuetudine vide Sua rosium de religione, tom0 3, l. 5, c. l0, n. 6 necnon Tamburinum, loco

citato, D. 6 ut γ). II. A Sixto V statutum suit, ut praelatus religionis non

posset novilios Isi annorum se late majores admittere, nisi accedente aliquorum conSUltorum consensu. In Sua nempe constitutione cum de omnibus, anni l 587. statuerat laudatus Pontifex in hune modum : Volumus ut cujusque juvenis aut viri Diotiirco by Gorale

579쪽

PARS QUARTA.

majoris 16 annis a saeculo ad religionem transeuntis, approbatio, admissio et receptio in generali vel provinciali eapitulo, ut supra Ordinatum est, pro tempore fiant. Et paulo ante disposuerat admittendos non esse ad habitum nisi approbatos in capitulo generali vel provinciali, tam superioris generalis seu provincialis, quam disti nitorum consensu. POStea Vero in constitutione ad Romanum. prioris declarativa, et duodecimo calendas novembris 1588 edita, praefatam dispositionem moderavit in hunc modum : u Cum vero in quibusdam religionibus capi-u tuta provincialia, aut nunquam , aut non quotannis sedu rarius celebre utur. . ., concedimus et indulgemus ut in qua-ii libet provincia, saltem duo, vel si commode fieri poteritu tria aut plura monasteria Seu domus regulares depulentur, a quarum Seu quorum SuperioreS infra annum, saltem adu inquisitionem super novitiis faciendam, et ad ipsos religiososv juxta sormam praefatae conStitutioniS recipiendOS.... Simulu congregentur. Quod Si paucitas aut nimia distantia mona-u steriorum ne id quidem patiatur, saltem tribus ex anibu quioribus patribus unius monaSterii aut domus ejus pro- . vinciae hujusmodi facullas et authoritas, per capitulum v generale, Scilicet monachorum, Vel provinciale mendican- tium et reliquorum regularium hujus ordinis demandetur. u Verum in iis monasteriis, domibus, et locis regularibus, quae v aut nondum iu congregationeS redacta, aut alias nulli pro- ii vinciae Subjecta Sunt, Statuimus, ut trina capitula convenu tualia, tribus distinctis cum intervallo saltem decem re dierum vicibus celebrata, eamdem de recipiendis novitiis, i per trinas hujusmodi distinctas vices approbatis, habcantu authoritatem, quae per NOStram constitutionem capitulisu provincialibus est attributa. v Addit Pontifex necessariam

non eSSe unanimi lutem Suffragiorum, Sed susscere numerum

jure communi aut statutis religiosi ordinis determinatum. Duas citatas Sixti V constitutiones in extenso reperies apud Tamburinum ; de jure abbatum, tona. 3, disp. 6, ad sinem quaesiti 4 ; extant etiam in bullario romano. Ex his autem

580쪽

bullis patet receptionem novitiorum pendere, non a Solo Praelato religionis, sed simul ab aliquot aliis religiosis, ad serendum in hac re judicium deputandis.

III. Modum hunc novitios recipiendi necessarium fecerat Sixtus V, non tantum ad liceitatem, sed etiam ad validitatem admissionis et secutae professionis. Sed Clemens VIII, constitutione sua in suprema 2 aprilis lG02, Sixtinain illam dispositi nem ita moderavit, ut necessaria foret ejus observatio ad licet-tatem, non ad validitatem. En ipsius verba: o Constitutionesu praedictas Sixti praedecessoris; quoad eam partem perquam n eorum qui formam in eisdem constitutionibus praescriptamu de caetero non servaverint ..., profeSSio nulla declaratur.

v ad terminos juris et Sacrorum canonum sperinde ae si praea dici de constitutiones in illa parte editae non fuissent) aucto-α ritate Λpostolica, tenore praesentium, reducimus. Caeterum K poenas contra Superiores ..., qui in Bdmittendis regularibus - ad habitum et professionem, earumdem constitutionum

a formam non Servaverint ..., Salvas esse Volumus et statui-

IV. Dispositio Sixti V, circa eos qui possunt novitios admittere, sic a Clemente VIII moderata, constituit adhuc jus commune. Adhuc nempe iget obligatio formam a Sixto V praescriptam servandi, et vigent etiam poenae ab ipso in contra venientes latae; sed ipsius violatione non sequitur novitiatus et professionis nullitas. V. Ius autem illud commune ortum dedit sequentibus diss- cultatibus : primo an suis ciat pro admittendo novitio majorem PBrtem conSultorum consentire cum abbate, vel provinciali respondendum assirmative videΤamburinum, loco cit., quaes. l. n. 10 . Secundo, si tres sint consultores, et unus cum provinciali sit pro admittendo, alii vero rejiciendo postulante, an possit fieri admissio 3 respondendum ussirmative ibidem n. I l). Temtio, si abbas vel provincialis sit pro admissione, alii autem Omnes contra, num postulans admitti ad novitiatum licite poterit respondendum nega live ibidem, u. 12). Di iii rod by Corale