Tractatus de Jure Regularium ubi et de Religiosis Familiis

81쪽

constat juris textibus quam plurimis; verbi gratia, decretaliquod notum tituli I 5, libri 3, in fl), qua Bonifacius VIII determinat quaenam vota debeaut haberi pro solemnibus, di quaenam pro simplicibus. Item capite rursus 6, tituli qui clericis, libri 4 decretalium), ubi memoratur utraque voti Species, et declaratur matrimouium subsecutum dirimi quidem per

Otum Solemne, non autem per votum simplex. Hi et similes juris textus vota solemnia expresse distinguunt a simplicibus. Atque illam distinctionem insuper Supponunt, varios unicuique speciei effectus tribuendo. Si euim nulla omnino intercederet simplex luter et solemne votum distinctio, Seu divertitus, non possent diversos essectus producere. Ergo Omutuo admittendum est illa vota disserre ab invicem, Vel ex natura sua, Vel

saltem per aliquid uni accidentaliter additum, quod non addatur alteri. Quod autem diversitas non sit in votis ipsis, sed

proveniat ex actu ipsorum essentiae extri useco, et certos essectus uni alligante, non alteri, dicetur infra; hic tantum adnotamus admittendam osse iii aliquo saltem sensu distinctionem seu diversitatem. Quae caeteroquin distinctio constat insuper ex una ui mi doctorum Sente uti a. Nullum enim reperies qui eam tanquam Omuino certam non assirmet, et praesuppin

nat.

II. Quo sensu distingui soleat voti solemnitas, in substantialem et accidentalem. - Per Solemnitatem accidentalem, intelligunt doctores communiter externas has caeremonias atque formalitates, voti emissionem concomitantes, Sine quibus pol Si votum esse solemne, et quibus stantibus pote Si non eSSe SO-1emne. E contra per solemnitatem substantialem intelligunt id, sine quo Votum solemne esse nequit, et quo Stante est Semperet necessario solemne. Quarum vocum Sic determinuto SeuSu, patet solemnitatem proprie dictam, seu stricte Sumptam, comsistere in substantiali, non in aecidentali. Item patot votum proprie et stricte solemne disserre a simplici, per solemnitatem substantialem, non autem per aceidentalem; siquidem haec posterior reperiri etiam potest iu voto simpliei.

82쪽

TRACTATUS DE IURE REGULARIUM.

Caeterum ubi sermo est simpliciter de votorum solemnitate, intelligi solet de solemnitate proprie dicta, seu de substantiali.

VOTI CASTITATIS SOLEMNITAS QUID SIT, SEU AE QUO PROPRIE CONSISTAT.u In quo consistat voti solemnitas ait Schmal Zgrueber, ina tit. 34, libri 3 decret. , n. 8) magna est apud doctores cona tentio. a, Qua stante opinionum varietate, aptior ad digno cendam veritatem visa est methodus, dissicultatem primum expendere in particulari quoad unumquodque trium votorum, atque ad generalem postea conclusionem greSSum sacere. In praesenti ergo capite de voti castitatis duntaxat solemnitate quaestionem instituimus; quam para graphis disti guemus tu hunc modum : l' exponemus triplicem hac de re doctorum sententiam : 2' consutabimus primam sententiam, quae solemnitatem reponit in aliqua benedictione seu consecratione, aliove externo ritu : 3' secundam item consutabimus sententiam, quae Solemnitalem vult csso positam in traditione, quam sui ipsius vovens facit Deo, ac religioso, in quo recipitur, ordini : 4' veram ostendemus tertiam et multo communiorem sententiam, quae Solemnitalem reponit in decreto Ecclesiae, quo statuitur votum illud fore in perpetuum subsecuti matrimonii dirimens : 5' tandem nonnulla deduc mus corollaria, ad magis patefaciendam de solemnitate voti castitatis nolionem idonea.

Exponitur triplex doelorum sententia.

a Prima sententia ponit hanc solemnitatem in quadam eo a seeratione spirituali, benedictione, vel alio simili sacro ritu. Duiliaco by Corale

83쪽

PAM PRIMA. 69α Haec videtur fuisse sententia divi Thomae, 2-2, q. 88, a. 7. v Suareg, de Religione, tractatu T, Iibro 2, c. 6, n. 2. a Meunda principalis opinio in hac materia est, Solemnita- a tem voti castitatis formaliter consistere in dicta si in tradia tione : ita docent graves theologi ... Est autem in modo lo. α qnendi aliqua diversitas inter hos auctores. Nam quidama amerunt, ipsam sui traditionem, quam religiosus lacit relia gioni, esse essentialiter ipsum votum solemne castitatis, a quod nobis non placet. . . Alii ergo distinguendo illa duo, a prout nos illa distinximus, dicunt ab ipsa traditione haberea votum vim inhabilitandi personam ad matrimonium; et ideo

a illam esse veluti moralem sormam solemnietantem ejusmodiu votum. Et in hoc sensu dicunt votum solemne castitatisa includere promissionem cum traditione et translatione dominii e in Deum, mediante homine, seu in hominem vice Dei. ν Suareg, loco citato, c. 7, n. 2.3. Tertiam sententiam describit Schmal Egruebor in hunc modum i et Communis apud jurisperitos doctrina eam voti s u lemnitatem) rcfundit in dispositionem Ecclesiae, ita acceptana tes illud, ut, seclusa dispensatione Apostolica, sit perpetuum, e et voventem inhabilem reddat ad actus voto repugnantes. α Tale votum de sacto est duplex duntaxat, videlicet votuma annexum Susceptioni Sacri ordinis, et prosessio religiosa. v

In tit. 34, Iibri 3 decretalium, D. 8.

Licet autem praedicto modo dissentiant auctores, unanimiter tamen admittunt solemnitatem voli castitatis semper pro essectu habere, ut dirimat praecedens matrimonium non consummatum, et inhabilem reddat voventem ad aliud valide contrahendum, ita ut effectus ille signum certum et insallibile sit solemnitatis.

Antea nempe suse dixerat Suaresius, quid per illam traditionem intelligatur. Sed et satis id intelligitur per eaetera ipsius verba, hie a nobis transeripla.

84쪽

Rescitur prima sementia, quae solemnitatem voti reponit in gliqud hepedielio

Seu eonsecratione, alio e externo ritu.

PROPOSITIO I. - Solemnitas substantialis noti eastitatis non eonsistit in aliqua benedietione, vel eonsecratione. - Ita admittendum est, si possit dari votum castitatis substantialiter solemne, quin adsit illa benedictio, consecrati ove; et si vicis.impossit adesse benedictio et consecratio, quin votum castitatis

sit substantialiter solemne : atqui utrumque certum est. I. absque ulla benedietione, vel consecratione, dari potest v tum eastitatis substantialiter solemne. - Probatur lo ex prω sessione taeita. Illa enim professio sit absque ulla consecratione nut incra ederemonia; et tamen certum est ei anne Sum esse

Votum castitatis substantialiter solemno. Probatur 2' ex praximultarum religionum, in quibus fiunt vota substantialiter solemnia, quamvis nulla intur veniat ejusmodi benedictio auteonsecratio. Talis est societas Jesu, in qua professio sit absque ulla ejusmodi personae aut habitus benedictione vel consecratione. Item religio sancti Dominici, in qua primum emittuntur Vota sesemnia, et postea benedicuntur vestes; ita ut ante benedictionem illam jam adsit votum solemne. Item religiones Omnes mendicantium, et etiam nonnullae monachales, du modi benedietione in profitendo carent. Vide Suaretium, de Religione, tractatu γ, 1. 2, c. 6, n. 4.

II. Potest adesse benedictio vel consecratio, quin votum c stitatis sit solemne. - Patet ex volo castitatis sacris ordinibusnia nexo. Ibi enim adest consecratio; et tamen, latentibus omnibus, Votum castitatis, quod per sacrorum ordinum susceptionem emitti censetur, non est solemne nisi de jure reel

siastico; ac proinde posset, si Ecclesia ita Statuisset, esse tantum simplex; ita ut nempe matrimonium subsecutum non dirimeret. et Potuisset ait Suare χὶ Ecclesia instituere ut facem Diuit Corale

85쪽

e dotes voverent castitatem, et non manerent inhabiles ada matrimonium : nam haec duo distincta sunt; et qui psiluita utrumque simul introducere, potuiSSet etiam unum sinea altero ordinare. Tunc autem eadem eMet consecratio et be-α nedictio personae; et consequenter votum esset annexuma eidem eonsecrationi, et nihilominus non esset solemne. Ergo e solemnitas non consistit formaliter et per se in illa consecra-α tione. B De Religione, tractatu P. I. 2, e. 6, n. b. Objicies. Doctrina haec contrarium sibi habet sanctum Thomam, qui sic docet 2-2, q. 88, a. 7ὶ : Solemnitas voti a tenditur secundum aliquid spirituale, quod ad Deum pertineat,

id est, secundum aliquum benedictionem vel consecrationem, quaseae institutione Apostolorum adhibetur in professione certae restulas.

Atque infra, articulo 9 : Solemnitas voti in quadam spirituali benedictione et consecratione consistit. - Ad illos Λngelici doctoris textus respondet SuareZ : a Haec sententia intellecta a prout Verba sonant. . . aliis theologis sere omnibus displicuit: a praesertim Scolo. . . , Durando. . .: et ex Τhomistis illam rea fellit Cajetanus. . .: et mihi etiam improbanda videtur. η De Religione, tractatu γ, I. 2, c. 6, n. 3.) Ibidem autem, n. l8, ostendit Suaresius quomodo possit saucii Thomae allegatus textus intelligi.

P msITIO ID. - Etsi votum nequeat esse solemni absque aliqua eaeterna manifestatione, substantia tamen solemnitatis non consistit in ullo ejusmodi eaeterno modo aut ritu, in emissione votorum adhibito. - Probatur prima pars propositionis, id est, ad votum solemne requiri aliquam externam manifestationem. Etenim nisi votum aliquomodo externo manifestum fiat, erit duntaxat mentale, seu mere internum; nec poterit de eo hominibus constare. Ergo traditio sui ipsius, quam quis Deo Iaceret per ejusmodi vota, non posset ab aliquo, nomine Dei, aeceptari. Ergo deesset traditio illa, ab aliquo homine, vice Dei, acceptata, quam supra probavimus necessariam ad constituendum statum religiosum proprie dictum. Ergo vota si

86쪽

72 TRACTATUS DE IURE REGULARIUM.

non essent proprie religiosa. Ergo a sortiori non essent solemnia. Et revera in jure non habetur ullum votum ut solemne, nisi sit externum. Idem tradit Suarosius se Religione, tractatu T, lib. 2, c. 5, n. 5ὶ, adnotans, Sive ad votum substantialiter

solemne, sive etiam ad Votum accidentaliter Solemne, a n cessariiιm esse ut, non solum mentale, sed etiam externuma et visibile sit. Tum quia nullum potest simplicius votuma e SSe, quam pure mentale; ergo, ut votum sit aliquo modo a solemne, debet saltem addere aliquam externam manifestua tionem. Tum etiam quia Votum non dicitur solemne, nisia in ordine ad Ecclesiam, cui debet de tali voto constare. Eta ideo in jure nullum votum solemne appellatur, quod extera num non sit; quia internum, per se et natura sua, Occultuma est hominibus. BProbatur secunda pars propositionis, id est, solemnitatem substantialem non consistere in ullo externo modo aut ritu vota emittendi. Etenim quicunque sit ille ritus seu modus externus in omissione voti adhibitus, potest Ecclesia decemnere ut volum cum ipso emissum sit Solummodo simplex. Sic, verbi gratia, si Romanus Pontifex decerneret ut in aliquo religioso ordino jam emitti non possent nisi vota simplicia, ex tunc revera simplicia duntaxat forent emissa in illa religione Vota, licet pergerent emitti cum eodem omnino ritu externo, qui antea in votis solemnibus adhibebatur. Item si decerne rei Summus Pontifex votum castita is, quod susceptioni Sacrorum ordinum annectitur, jam non fore impedimentum dirimens quoad Subsecutum matrimonium, ex tunc votum illud foret simplex, quamvis solitus in conserendis sacris ordinibus ritus nulla ex parto immutaretur. Unde nullus excogitari potest externus vota emittendi modus, qui per se solum et ex natura sua solemnitatem substantialem importet; sed votum cum ipso emissum, attenta sola hujus externi ritus natura, tam potest esse simplex quam Solemne . Proinde quod sit solemne potius quam simplex, id non provenit ex natura ipsa

87쪽

externi ritus adhibiti, sed aliunde. Ergo solemnitas substam ualis non consistit in ullo externo ritu seu modo vota emit tendi.

I III.

R ieitae seeuno gen entia, solemniiniem reponens in traditione, qua Mens Deo et religioso quem ingreditur ordini sese donat et manelpat.

Superiori paragrapho illam aliquot doetorum opinionem impugnavimus, qui Solemnitatem reponunt in certa quadam

benedictione aut consecratione, aliove externo riιu. Nune imp gnandam suscipimus Opinionem aliam : eorum nempe, qui dictam voti castitatis solemnitatem reponunt in traditiora sui ipsius, quam vovens facit Deo. et quae Domitie Dei a Praelato religionis acceptatur. Quae posterior opinio, quomodo tuteli, gatur et ab aliquibus sustineatur, etsi jam supra breviter dictum sit, adhue tamen tantisper exolvendum duximus. Distingunt nempe hujus opinionis patroni votum, seu promi sionem Deo factam, a traditione. Qui promisit, verbi gratia, agrum suum alicui Ecclesiae donare, non ideo jam illum tradidit. Nimirum vi solius voti seu solius promissionis Deo factae, tenetur agrum tradere : at donec tradiderit, et traditio ii mine Dei acceptata fuerit, dominium ipsius retinet. Unde giagrum hune donet postea alicui amico suo, valebit illa dona. tio, quamvis illam faciendo peccet graviter, ob voli sui violationem. Pariter, inquiunt, qui vovet eastitatem absque actuali traditione sui corporis Deo facta, et nomine Dei a Praelato religioso acceptata, si postea corporis sui dominium conjugi tradat, id est, matrimonium contrahat, peccabit quidem contra votum castitatis; sed valebit matrimonium contractum. E contra si vovens castitatem, simul sui corporis dominium Deo traddierit, eamque traditionem nomine Dei Praelatus religiosus acceptaverit, jam non poterit corporis sui

ut pote rei jam non suaeὶ dominium tradere conjugi; ac

88쪽

proinde erit ad matrimonium valide contrahendum inhabilis. Cumque haec inhabilitas signum certum sit solemnitatis voti castitatis, concludendum existimant, dicti voti solemnitatem nihil aliud esse quam illum ipsam traditionem; quae nempe Si Votum castitatis comitetur, votum illud ex hoc ipso solemne erit; si vero non adjungatur voto castitatis, votum illud remanebit simplex. Idque continget ex jure divino; siquidem ex

natura ipsa voti castitatis, cum vel sine prae sala traditione facti, necessario Sequitur, adesse vel non adesse ad contrahendum matrimonium inhabilitatem, ac proinde volum S Iemne esse vel Simplex. Hanc porro expositam opinionem

veram non eSSE, PROBATUR I. - votis scholasticoram societatis Iesu.

Nam, prout adnotavit Sua resius, si in religione societatis Iesu et post biennium sit votum castitatis cum reliquis, simul mum a traditione, qua vovens se tradit religioni per Ecclesiam apa probatae, et acceptatur a Superiore, in cujus manibus pu- a blice et cum sacris caeremoniis sit. Et nihilominus illud esta votum simplex, ut ex instituto societatis ejusque approba-a tione per bullas Pontificias constat. Imo ante Gregorium XIIIa votum illud adeo erat simplex, ut subsequens matrimonium et non irritaret. Et quamvis postea Gregorius XIII, in bulla a Ascendente Domino, illud impedimentum introduxerit, et a personam sic voventem inhabilem ad matrimonium reddia derit durante volo, nihilominus declaravit etiam nunc eSse a Simplex, et non solemne. v De Religione, tractatu T, l. 2, c. 7, n. i5.ὶ Ex quo Sic argumen lari licet. Si voti castitalis solemnitas consisteret in traditione, non posset votum illud esse simplex quando intervenit traditio : atqui in votis scholasticorum societatis Iesu intervenit traditio, et tamen votum remanet simplex : ergo solemnitas in traditione nou co sistit.

Objicies. - Ut valeret probatio deberet talis esse dictorum scholasticorum traditio, ut non tantum ipsi sese obligarent religioni, sed religio vicissim se quoad ipsos obstringeret:

89쪽

atqui societas Iesu sese non ligat quoad ejusmodi scholast, eos, sed libertatem sibi reservat eos dimittendi, si opportunum existimaverit : ergo non valet probatio ex hoc exemplo deducta. - Respondeo, negando majorem; id est, negando infirmari probationem per illam circumstantiam, quod dicta societas non sese obliget quoad scholasticum. Nam opinio quae solemnitatem reponit in traditione, tota sun datur tu hac ratione : quod per traditionem, vovens amittat dominium sui eorporis; ita ut nequeat illud postea conjugi tradere, ac proinde inhabilis ad matrimonium ossiciatur. Sed scholasticus societatis desu, licet possit a superioribus dimitti, eo tamen tempore quo non dimittitur, non minus dominio sui eorporis caret, et est ad matrimonium inhabilis, quam si professionem emisisset; siquidem Gregorius XIII voluit per scholasticorum

ejusmodi vota matrimonium subsecutum irritari. Unde si traditio constitueret solemnitatem voli, illam constitueret etiam quoad se holasticum societatis Iesu, pro toto illo tempore quo non dimittitur : atqui e contra certum ost ejus votum esse simplex et non solemne ; ergo merito inde concluditur solemnitalem voti non consistere in traditiove. PROBA B LI. - juris textibus. - Ηdeo secunda probatio sic contrahi potest: si essentia solemnitatis voti consisteret in traditione, solemnitas esset juris naturalis seu divini; siquidem foret necessario alligata traditioni; nec posset ulla humana aut euelesiastica potestas lacero ut, posita traditione, votum non foret solemne, vel solemne esset absque traditione : atqui tamen juris textus probant voti castitatis solemnitatem esse institutionis mere ecclesiasticae; ergo dicta solemnitas noueonsistit iu traditione. Bemanet ut probemus minorem; id est, ut asseramus juris

textus, qui plene evincant voti castitatis solem uitalem esse revera institutioicis mero ecclesiasticae. Primus t tus probans pubstantialem solemnitatem votorum esse institutionis ecclesiastica'. - sic habet decretalis Ouod vo

90쪽

a beat dici solemne, ae ad dirimendum matrimonium essicax, a Nos eonsulere voluisti : Nos igitur attendentes, quod votia solemnitas ex sola constitutione Ecclesiae est inventa; matri. a monii vero vinculum ab ipso Ecclesiae Capite, reruma omnium conditore ..., unionem et indissolubilitatem aco a perit; praesentis declarandum duximus oraculo sanctionis,u illud solum votum debere dici solemne, quantum ad posta contractum matrimonium dirimendum, quod solemni Eatuma fuerit per susceptionem Sacri ordinis, aut per professioncma expressam Vel tacitam, laetam alicui de religionibus pora sedem Apostoli eam approbatis. Reliqua vero, etsi quandoqueu matrimonium impediant contrahendum ..., non tamen rea scindere possunt matrimonia post contracta. v Ex hoc textu sic argui potest: verba illa, voti solemnitas eae sola constitutione Ecclesiae est inventa, evincunt substantialem solemnitatem ad jus mere ccclesiasticum eme reserendam, si

ibi Pontifex loquatur revera de solemnitate proprie dicta seu substantiali. Atqui in hoc sensu locutum fuisse Bonifacium VIII

omnino admittendum est.

Nam, primo, talis est naturalis et obvius verborum ipsius sensus, prout satis per se patet. Meundo, in hoc sensu decretalem illam intellexerunt eommuniter doctores; quod sic testatur SuareE : a Vera et coma munis jurispcritorum intelligentia est, Pontificem in dicto a capite loqui de solemnitale substantiali voti, id est, de vira tute et ossicacia quam habet ad irritandum subsequens ma- a trimonium. Unde Glossa ibi, notabis primo) ex eo quod a dieitur in illo capite solemnitatem voti inductam esse con- a stitutione Ecclesiie, colligit, non votum ipsum, sed constitu-a tionem Ecclesiae esse quae dirimit matrimonium. B De MI gione, tractatu T, l. 2, c. 8, n. 3. Tertio, si Pontifex loqueretur duntaxat de solemnitate aeridentali, absona larent verba haec, Fos attendentes quod voti

solemnitas eae sola eonstitutione Ecclesiae est inventa. Nam verba

illa praemittit tanquam fundamentum et motivum doeisionis