De continentia christiana aduersus Epicuraeos huius temporis, impios Lutheri et Caluini asseclas, libri tres. Auctore Ioanne Bourghesio e Soc. Iesu

181쪽

ctus poenitentiae ac reconciliate cum Deo gratiae, non illius causa, ne dispositione quidem quae thimie nciant atque adimpleant. Εκ eodem errorum fonte est quod Lutherani volunt contritionem ad legem , non ad Euangelium pertinere, non esse opus nostrum, sed potius passionem qua concutiamur, eandem hominem reddete vel pertinacem, vel hypocritam exuere omnibus suis bonis operibus, replere innit nerabilibus peccatis, hoc est cognitione peccatorum timore tremore dc horrore Lutherus cane confidenter plus tibi discutiendum est confessuro , quantum diligas iustitiam. quam quantum odias peccatum , multoque maiore,imo solo hoc labore tibi cogitandum est quomodo futuram vitam agas bonam quam quomodo deseras aut odias praeteritam malam, verissimum est enim prouerbium & omni doctrina de contra tione huc usque data praestantius optima poenitentia noua viata Hec Lutherus admodum congruenter verbis antecuden Sermon

tibus. Haec contritio facit hypocritam, imo magis peccatorem' p φ

&poste peruersissimo ordine nunquam profuturo stu '

dio quare itur amor iustitiae per odium poccati, imo machina otis is desperationis Hetjciendi animi est talis peruersitas Poeni-1.ι.43. tentia enim debet et se dulcisci hominibus Epicureis a quibus abesse debet longissime , quicquid iucunditatem vitas delica tioris interturbet, quibus omnis dolor summum malam, vo luptas summum bonum est. Quare Caluinus ea parte coiam tritionem reijeit quod ubi exigitur doloris acerbitas quei culis magnitudini respondeat, quae in trutina appendatut cum fiducia veniae miserae conscientie: torqueantur re ex agi tentur, nec sibi satisfaciant unquam se officium praestitille quod erat in earum potestate. Sed manis est ea excusatio non enim aliam contritionem exigit Ecclesia, quam qua Deo conscientiarum inspectori fieri queat satis imo contritionem imperfectam, quet attritio dicitur, quae vel ex turpitudinis peccati consideratione, vel gehennae&poenarum me u concipitur, si voluntatem peccandi excludat, com spe venia , -

182쪽

De Continentia cum saeramento poenitentis , disponere ac suscere ad remissionem peccatorum definit Trident. Absurde vero Lutherus in meta eonsistere vult antequam e carcuibus euolarit, versari in termino ad quem, amore iustitiae ac virtutis non desertoet et mino a quo, iniustitia & vitio minime odio habitis ac repudiatis.Sit noua vita argumentum Verae poenitentiae: haec tamen constare non potest, nisi in vitae veteris odio, detestatione, &D. a. expiatione Consessionem non esse necessariam multis docet. ptiuic Lutherus maxime quo ad circumstantias. Ego, inquit Luther.. Babis qui ouid est circumstantiarum, consuluerim potius contem-

1 confessio. Alias non esse confitenda venialia nec omnia motis Latona tali, sed ea tantum que: sunt manifesto mortalia, ac quotidie M i. in deterius proficiens, nego in totum consessionem esse exi- c. gendam Caluinus admittit consessionem generalem quaninalia Minister pro sein populo faciat. priuatam coram Pastore,. quando quis ita angjtur 4ma statur peccatorum sensu, ut se explicare, nisi alieno adiutorio non queat, sed tamen eam esse liberam, nec enumeranda omnia peccata, sed quoad interes. putabunt ad solidum consolationis fructum referendum Ouo. egeant adiutorio ad explicandum, si nihil necesse est explicare, sed hac illecebra matronas Geneuentes ad se Pastorem adliciebat. Confessionem cuiusmodi fit apud Catholicos, vocat plusquam crudelem conscientiarum carnificinam, nec non

laqueum populo Christiano inductum, dicam in summa, qualis lex illa fuerit, primum simpliciter est impossibilis, atq;

ita non nisi perdere, damnare , confundere, in ruinam desperationem coij cere potest. Deinde peccatores a vero peccatorum suorum sensu abductos, hypocritas facit, Dei queae sui ipsorum ignorantes. Athu exaggerantur a Caluino,nullae S rivi vel apparente ratione sulciuntur audiendi potius Patres Triis Q dentini; impium esse confessionem quae hac ratione neri praecipit ut hir postibilem dicere, aut carnificinam illam coscienti arta

appellare,constat enim nihil aliud ab Ecclesia a poenitentibus

exigi,

183쪽

exigi, quam ut postquam quisque iligentius se excusserit, oecoicientiae suae sinus omnes xlatebras cxplorauerit, ea peccata

confiteatur, quibus se Dominum meum suum mortaliter offendum meminerit, reliqua autem peccata quae diligenter cogitanti non occurrunt, eadem confessione inclusa esse intelliguntur, pro quibus fideliter cum Propheta dicimus, Ab . occultis me munda me Domine, si impossibilis est ea confessio

quae fit homini Dei Vicari, impossibilis ea quoque censenda, que fit ipsi Deo. Si haec est possibilis,&illa Nam xilla fit ipsi Deo, quae fit eius Vicario neque Deus aliam exigit diligentiam , in ea conressione quae fit vicario suo,quam quae sibi fieret. Vere autem addit Trident. Ipse vero huiuImodi eoninsessionis disticultas&peccata detegendi verecundia, grauis quidem videri posset, nisi tot tantisque eommodis consolationibus leuaretur, quae omnibus digne ad hoc sacramentum accedentibus, per absolutionem certissima conseruntur.

Quare qua a sint a veritate alienarius Caluinus deblaterat, Orthodoxorum, quibus eximium est solatium poenitentiae sacramentum , quottidiana docet experientia, Qui enim sedari possent conscientiae timorates, ac perturbate, semped

anxiae de peccatorum remissione nili eas Dei Vicarius sua confirmet absolutione.Valet hic illud Ierem liuiescat Oxuua a plo aratis oculi tui . lachrymis quia est merces operi tuo. Quod si se creta, auricularis consessio carnificina est, quinto magis a publica consistoriali, ex hac non ex illa nata nant Dandala,Lcrilegia, odia, capitales inimicitiae, cedes, rapinae, blasphe mi aeda aec igitur abolenda, non illa quae discipline Christianet eustos re nutrix iure potest existimari, de qua apud veteres plurima extant monimenta.Vnum alterumue hic terseram. Cyprianus eorum impudentiam grauiter aceusat qui post ne i mingatam fidem, ante expiata delicta, ante ex omologesim factam is 'criminis, ante purgatam conscientiam sacrificiori manu sacerdotis acce Iserant ad ahare. Et post multa de occultis instituendam consessionem docet his verbis. Quanto fide maiores,

184쪽

is L. I. De Costinem a timore melioressunt qui luamuisti ullo aerificij aut libelli

facinore constricti, quoniam tamen de hoc vel cogitauerunt, hoe ipsum apud sacerdotes dolenter& simpliciter, confitentur, exomologesim conscientiae faciunt, animi sui pondus exponunt c. Denique confiteantur singuli, quael vos, fratres, delictum suum, dum adhuc qui deliquit, in seculo est, dum admitti eius confessio potest, dum satisfaetio cuiusque& remissio facta per Sacerdotes, apud Dominum grata est. t. α ι Ambrosius idem confirmat Soluit criminum nexus verecun- paenit. da conisusio peccatorum. Et iterum hoc ergo in Ecclesia fa-eere fastidis, ubi nihil est quod pudori esse debeat, nisi non faterio Narrat Paulinus in eius vita, quotiescunque quis ei lapsus suos poenitentiae causa confiteretur, ita flebat, ut In Mai. poenitentem flere compelleret Hieronymus vult Sacerdotesis non prius exercere bluendi& ligandi potestatem, quam audierint peccatorum varietates , ut sciant qui ligandi, quisiech dis soluendi sint. In Eccles Io. Si quem serpens dialobus ocise 1 ct culte momorderit,is tacuerit qui percussus est&e. Si eru-D bescat aegrotus vulnus medico confiteri, quod ignorat me-9- dicina non curat. Apud eundem Ch sostomum vocatur hoe ι. s. o Iribunal αμαρτηρον, testium expers auriculare. Tertiam poeniis

Hom. 3. tentiae Partem satisfactionem omnium acerrime impugnant

ad ρ, haeretici Lutherus vehementer odi& sublatum vellem hoc ' ερ- voeabulum satisfacti, quod non modo in scripturis non in uenitu , sedis periculosum habet sensum , quasi Deo quisquam possit pro peccato illo satisfacere, cum gratis illei ignoseat ii nil Caluinus maiore licentia in secibus suis toris . . ' pent,quia confidunt expiationibus ludicris se posse erga illum

defungi Er alias tertium locum satisfactioni in poenitentia assignant de qua quicquid blaterat uno verbo subuerti potest. Dicunt non sufficere poenitenti a praeteritis malis abstinere, de mores in melius commutare nisi de ij quae facta sunt satisfiat Deo. Eile autem multa adminicula . quibus peccata redim inus achryurus, ieiunia oblationesicharitatis ossicia,th Deum propi-

185쪽

chrima Lais XXXI. r ea propitiandum, ij debita iustitiae Dei persoluenda, ijs compensanda delicta ijs veniam emerendam. Quamuis enim laringitate misericordiae culpam remiserit, poenam tamen retinere disciplina iustitiae Hanc esse poenam quae satisfactibnibus redimenda lit Optime sed hanc poenam temporaneamnquam sempiterna iit commutata dicere debuerat nam aeterna naeum culpa remittitur Gratis quidem sed non absque praeuia

meritis innititur 6 inde vim suam omnem mutuatur. Est autem ea poena non solum emendatoria, verum , indicat ria non modo praecauens peccari relapsum, qua ratione pertimnere potest ad Dei misericordiam, qui nobis ea ratione con it, verum iuniens iam ad mitium ex lege iustitiae ad otin senti numinis gratiam amicitiamque recuperandam ordinata. Deus, inquit S.Cyprian quantu pietat satris indulgens tan sermo. tum Iudicis maiestate metuendus est. Alto vulneri diligens, ' 'longa med in non desit, poenitentia crimine minor non sit, orare oportet impensius, diem luctu transigere vigilijs noctes ac fletibus insomnes duceres, empus omne lachrymotis oecupare lamentationibus, stratos solo adherere Cinem, in cilicio versariis sordibus. . D. August. non sufficit mores m meis Ilus commutare, &d factis malis recederes, nil etiam de ijxquet facta sunt satisfiat Deo per humilitatis gemitum, per eonintriti corciis sacrificium, cooperantibus eleemo, is non diis Homo octum est vitantum abstineamus a peccatis, sed de praeteri ex so 'tis deprecare Dominum ut ibi dimittatur sed Caluinus, D e uerum me mouent, inquit quet in veterum scriptis de satisfa- s.ctione passim occurrunt. Video quidem eorum nonnullos, dicam simpliciter omnes fere, quorum libri exstant, aut hac in partesapsos esse, aut nimis aspereri dure locutos. O praeci rilan Censorem Epicureum, cui quemadmodum Luthero nulla nisi dulcis amaritudine omni diluta placebat Poenitenta. Sed qua fronte Caluinus citat eosdem P. Chrys. August. - ad

186쪽

rs I. De Continenti Gad impugnandas satisfactiones, an, ut ipse sibi passim contra . dicere silet ita Patres secum pugnantes inducat, apertum est eos loqui de gratuita culpa, aeterna poenae condonatione, qua CR RIsae Domini meritis est asscribenda, ex quibus& omnis nostra satissectiois praeparatio ad iustificationem vim suam obtineta, sed Caluin nullam culpet poenae, nullam poenae aeternae temporalium, nullam peccatorum letalium

re venialium distinctionem admittit, qua sublata qui potest Patrum dicta conciliare Duplicem ipIe poenam statuit vindiis .correctionis, duoque iudicij genera, unum iudicis, aberum patris, allegato Chrysostomo poenam aliam esse M liorum, aliam seruorum . verum hic nunquam aste arit Deum in hae mortali vita ita iudicem agere, quin se patrem e 1 e meminerit, sum usque omnes illi& famuliis filij, quorum omnium orat salutem Memendationem, Deus idem de Iudex, Pater est erga omnes a se conditos d redemptos; quos dum punitin castigat ipla punitione monet, d cautiores reddit, latet hic error Caluini ante extremum iudicium nullis previsis meritis, nec vitae exitu distinctos esse electos&repto bos aduersus electos Deum Patrem existere,aduersus reprobos iudicis officio fungi, nempe pro solis electis

Castis Tu passus est,in eorum non tantum poenas omnes ternas&temporales,sed&culpas suscepit ex imputatione

Caluini, quare nulla illis opus est satisfactione reprobis quo-q te nulla prodesse pinest frustraque ab eis ad hibere ius. Ergo

totum opus saluationis unius CHRIS I humeris imponenis

dum nulla vero erunt relique partes mortalium , nec CRRIsTI gratiae cooperandum, si quibus constat sua electio, ut Caluinis istis omnibus, securi sunt altum dodimire possunt, absque ulla poenitendi, satisfaciendi cura;

quibus vero non constat hos necessu est se reprobos repuiua ire in desperationis barathrum proruere. Ve Ium quam di praesens agitur vita, nemini de salute desperandum, est nec in quemquam saeuit Deus cum ira, Iudicio vindictae ut eum

187쪽

confundat, dissipet S perdat . sed om es uti filios siduandriu seuerius corrigit, ut ea ipsa punitione ac mulcta

Oceat, cautiores impolierum reddat, ira ac Uindicti . Pruae Prie in futurum iudicium reseruatur L mrus vero satisfactita&Poena, siue quae infligitur a Deci , iue quam quisque sibi volens imponitumulestri vindicta peceat pretieriti,& admonitio&cautio futuri eademque D per Mad diuinum uinmen propulandum nos ipsos mulctamusi punimus,in ad Peccatum Omne deinceps vitandum praemunimus accircum spectiores reddimus. Sed anteculam de satistactione uniam , paucula de absoluxione praemittamus.

via Aia, responuones Martini Lucteri Da. t. Actoris exhnij Epicureorum Coriphei, de occult. Miu. audiendae consessionis facultas liberrima omni ius tutibus ae sororibus vermittenda est Qui ginti cumque te absoluerit , siue ioco, uue serio, min o. ix. do eredideris absolutus aris. Cessent hominum mendacia, claues sunt totius Ecclesiae Ecuiuuibet ministri eius tam iure Muamvis .i omnibus msedi mi πι---. ni Sacerdotes sunt; - viriquam muliems, Iuvenes re senes sis. Domini serui, Dominae ancillae, doctiac indocti,prae ADMsentes&futuri addois praeteritos hic nullum dilcrimen est, sinde inaequalis M. Ministerium verbi omnibus commune est tuam mulinibu4 npn modo iure, sed&Praecepto.

188쪽

In lacramento poenitentiae non facit plus Episcopus, quam Infimus sacerdos, immorbi non est sacerdos latitum facit qui nbeb tithiarius reiadisi mulier & puer esset Nee infimis fit facerdos lecynastitur, non o inatur sed reatur. Qur quis ex baptismare prorepsit gloria Motest, se iam Sacetaotecti i Episcopum in Papam esse in aduersus hoc nihil valent innuiveta Concilia interna consuetudo, uniuers, multitudo mundi: Ο hommenaeelirum i sed potestne ulterius eiu thsania treo, gredia saeramenta etiam diabolus recte de is me eofitere,es epignus dederim , ramquam diabolu egisse Pastorem Behesibi consulit dum pignore deposito certaretio visi RScit enita quo Doctore proiecerit. Ego non dicam quod P Ui Medicunt nullum Angelori , non ariam mi dem ipsam con- mi are gosse. Seste coattario beeta; si diabolas ipse venitet Seposter Alcisiciem lagorum sic lare plane in prolum Pa--stotis Eccletiae, δὲ specie hominis vocatum ad praedicandum,

absoluisse a peccatis, & tali munere functum iuxta nititutum Cis crM Gion instituit sane Cis scitabolum sa

cramentorum

sacramenta ideo n qn esse inefficacia, sed verum baptismum, verum Euangelium, veram absolutionem, verum sacramen. tum corporis & sanguinis rimos accepisse. Haec L . e. Doctor Martinus ulnerus Caluinus in ahero extremo ne 3 α in necessitate quidem permittit laicis praesertim mims - ... prismum, conrer sed ministris dumtaxat legitimesocatis. Vis omnem faeminis ad publicum ministe*ium praecludat aditum. - . . in Tertulliatio prosere, o permittimulier loqui in Ecelesa, Aer. r. sed nec docere, nedringeret, nec inerre, nee vi Im variis,et m. nεdumsacerdotalis et ij sesi em sibivindieare. Quoad com- tessionem tamen scribit Calu Iacobum liborum permittere., ut ei confiteamur qui ex Eeelefiigrege maxime idoneus su rit visus , mox tamen addit Quia Pastores pro alijs, ut pluis' Maium iudicandi sunt idonei si Durissimum nobis eligendos .

189쪽

sed quid sivεro maxime videatur idonea mulier, ut quidam ex Uluariensi Prouincia Minalter respondit Iacobi mentena elie, vir uxori uxor vico confiteatuta an e DC Ferzillurcal vim discipuli, Ecclesiae capita Principes Cluit: agnoscere M itatuere, ue illi viri, siue pueri, siue igna in sint, cui uia cumque tandem sectae, Religionis. Est enim , inquiunt, pene magiitiatum eiulicus Ecclesiasticarum legum conssit Si de Religionia reformatio . Docendi in Ecclesia & sacramenta administrandi potestate, non laici solum omnes, sed meminae etiam Ouadent. Si Reginali in conscientia credendus est iurisdictionem habere ad reformandum ordina dum cor

nim G Me nihil apu nomines mulierosos Epicurebsi ab Orthodoxis rat- iu*cio utentibus, lane renudiabu-

Iur Scimul claues Eccletiae a C Tm qivino datas latis Episco ins ac Sacerdotibus leῖitime ordinatis secundum eas Iunctiones ad quas ordinati sunt. Quis ignorat veterem L bi a

hunc Ecclesie minem fuisse quς defetibi TertulIianus v s 'i t nitentes nonnisi pres--βmbro- 2. Os potestas ligandi solumdi selis acerdotibus conerara m .a. est. Hinc Hieronymus uti xeterilege soli Sacerdotes interlapram lepr m disternebam ua in noua lege claues illi re Iu 6.gni caelorum, quibus peccata remittuntur, soli acceperunt Absit inquit idς Hieronym. yt denis quidquam sinistrum Ad moloquar qui Aoost Cia i sua codipus ac Ῥω - - per quos tinos Christiani sumus;

qui claue regna coelorum habentes quodammodo ante diem Iud lucit iudicam, qui sponsam Domini sobria castitate conseris uanti hinc magnus ille Leo CHRISTU Ecclesiae praeposi-.tis hau potestatem dedia ut confitentibus poenitentis satisfactioncm 1inpia uerent, Hinc Cinsostomus Sacardotum note

190쪽

auribus sunt insinuata quod Abbatissae moniais proprias benedicant psuru quoqua confessiones in crim imbus ausiant,&Iegenies Euangelium praesumat putat cespiaedicaro, Ciuiniin tur id abso munitate pariter ωλέurduis udandam . u Meui usne id de cetero lincutetissim iterantia bue qua licet beatis liana VI MAnata igni eo excellentior fiae rit Ap . stolis visui ersis, non tamen illi sed istis Domi nus clavi e regni C stum comunsita Hacterius an sinu obii cananctorum Patrum sentcgila a cui uim ud pernva ituri a sumunal kntentiarum dist. 2D c. intelligi de bonu u de Ee assione. peccassinum quae fit ex sacramentum p relinentiae sedeo retrutiendi modo quo qui, per orMia I es, ge-