장음표시 사용
281쪽
De gula es ebrietate viiij eonirari, absinentia es
Iobrietati, seu continentis quae moderatur ..ibum volsim.
V . A proprie diuiditur in duas species,comes- lationem, ebrietatem ut averte patet ex inpostolo. Soties inordinate appetiturin su Admitur cibus 5 potus praeter praescriptam a recta ratione moderationem, que tuendet valetudini seruiat, speciatim tamen inhonestas ac turpitudo ratioque Peccati grauioris inebrietate reperitur, quod iudicita consili tollat, sum ac velut ex homine pecus'essi irratio
Vulgo notum est ea peccata carnalia esse quide aedissima, non tamen grauissima, cum ex parte obiecti non attingant bonum diuinum ,, ex parte subiecti seu suscipientium magna sit imbecillitas ac pronitas naturae corruptae, ac viaut indicta necessitas conseruandae vitae, vel propagandae speciei. Accedit quod maxima passim objjciuntur irritamenta earum voluptatum quibus obustiere perquam dissicile est. - . Gula tum demum censetur peccatum lethale quando auer iit hominem ab ultimo fine, quando quis ita captus est delectatione cibi totus ut praeea Deum contemnere,, eius praecepta negligere sit paratus , quando quis in ea voluptato sationem ultimi finis, summi boni constituit, aliqauini
dumtaxat est yeniale ciun eius inordinatio a mediis haereti
282쪽
21 L.VI. Decretinentia non attingit finem. At vero ebrietas ex eo capite est leth lis, quod priuet usu rationis, hominem in brute pecudis statum perducat. Quod si quis ignoret vim vim , nec opinetur ea mediocritate sumptum possi inebriare, a grauiori culpa poterit excusati Iccussi aduertat in id periculum se con-ilcere, neque tamen absistere ac temperare velit. Quo sensu
S Thomas explicat dictumquqddam S. Augustini, ebriet tem esse peccatum lethale si ut assidua, nam tu in ignorari non sis potest vis vini largius potati. At ille sermo non est S. Augu-ἀ, ρυ stini. Et certum est, si quis vel semel dumtaxat aduertenter g torio immoderato potu se obruat, adimatque sibi rationis usum, peccare lethaliter. Rectu idem S. Auguit inus, ebrietas lonio C ge est a me misereberis ne appropinquet mihi Crapula au-1 gi, tem nonnunquam surrerit servo tuo, exeemus in cibis ultra limites temperantiae, qui tametsi quandoque tantus sit ut vomitu sit releuandus non continet culpam letthalem dummodo constet sana ratio, ranis ultimus in ea voluptate non Lib. et statuatur. Effectus, ex ebrietate consecutus si nulla ratione
ς' tr est prassis nulli culpae tribuitur, secus vii est piae uisus, ia β' si in ea ut 'Niit euitari, tunc enim in causa censetur voluntarius L ei Augustinus excusat Loth, quidem ab incestu non tamen ab ebrietate. Culpandus est,inquit, non quantum ille incestus, sed quantum meruit ebrietas. ιθ. , Gule species enumerantur a S. Gregorio in hunc modum. Ol. 1 in Inque modis nos gulae vitium tentat. Primo namqtie aliquand indigentiae tempora praeuenit. Secundo, aliquis dolauti es cibos quaerit. 3. Aliquando, quae sumenda sunta ac--curatius praeparari appetit. q. aliquando in ipsa quantitate S. Tho lumendi mensuram refectionis excedit . . aliquando ipso l-- aestu immensi desideri Daliqui speecat quispecies continen- ' '' 'tur hoc versu 'rapropere ute, nimis, ardenter , fi diose.' Ad substantiam cibi potus pertinet laute, ad qualitatem studiose, ad quantitatem nimis, ad tempus praepropere, ad
inodum ardenter Laute cum appetuntur cibi singulares, insoliti,
283쪽
chriniaua Cap. V. 26 insoliti pretiosiores quam statui conueniat studiose,cum incondimentisi modo praeparandi exceditur praepropere dum praeuenitur tempus: ardenterdum non seruatur debitus modusci nimis,dum mensura exceditur plus comeditur quam natura requirata, qui modus est frequentissimus. His addit similla Muisonius apud Sobaeum Quoties ad sumen Ser. is. dum cibum potionem accedimus non uniusnOXς periculum sed plurimarum obijcitur quae sint illae noxae peccata mox commemorat qui nimium edit peccat, qui festinan-τius, qui non tempore, qui obsonio ultra decorum se contaminat , qui suaviora salubrioribus anteponit Q rinque omnibus ad epulas acreuntibus summa cura monet adhibenda ordinem mensuram, decorum, honestatis puritatem, moderationem festinationis expertem Aduersus has omnes species inter alia complura praestans illud occurrit S. Hieron. Ad Pati documentum. Sit vilis vespertinus cibus, oleramleg in a
mina,interdumque pisciculos pro summis chicas delicijs. Qui 2 22
CARis Tu desiderat,in Ilii pane vescitur, non quaerit magnopere de quam pretiosis cibis stercus conficiat. QMd in quid post gulam non sentitur, idem tibi it quod panis Mugumina. Habes aduersus Iovinianum libros de contemptu ventris & gutturis plenius disserentes. Et illud addo Basilij In v. ex copioso, opimo alimento fuliginosteriugdam exhalario x si nes dens nubis instar egeruntur, qui intercipiuntdirustrationem coelestis doctri me natam inseri mentibus nostra infusi ne Spiritus Sancti. Illud item Cypriani de victu parco 3 sobrio diuinis dignationibus admonemur, scilicetne vigore coe lesti sublime iam pectus illecebra tacularis enervet, me largioribus epulis mens grauata minus ad preces orationis euigilet Denique Millud Tertulliani totum illud domicilium. interioris hominis, escis stipatum binis intentum,decoquendis iam stercoribus et stuans praemeditato tru efficitur latrinarum, in quo nihil plane tam in proximo superiit, quam ad lasciuia sapere. Sed ab eodem quoque vitio cumulate nos dehortat tue
284쪽
aas L. II De continentiatur execrandae eius filiae ab eodem S. Gregorio recensim, diagne tali parente soboles Inepta tetritia, currilitas, immunis ditia, mulilloquium , hebetudo mentis, quae totum hominem penitus enervent ac labefactent. Ex parte animae, quoad intellectum hebetudo mentis obscurata ratione per densam velut nebulam ac copiam vaporum ex cibo potu que immo in
derato. Q ad appetitumin voluntatem inepta laetitia exucusso rationis gubernaculi, quoad sermonemri verba mulintiloquium, quoad gesticulationem, scurrilitas, aut quoad verba superflua , multiloquium , quoad inhonesta scurriliisai tas ex parte vero corporis immunditia, de qua Apost fornicatio omnis est immunditia, quae omnium est deterrima, ubicumque saturitas atque ebrietas fuerint, ibi libido minatur Specta ventrem genitalia pro qualitate vitiorum ordo membrorum. Nunquam ego ebrium castum putabo, qui etsi vino consopitus dormierit, tamen potuit peccare per vinum Hieron. in cap. I. Epist. ad Titum. Breui competi
dio gulae damna complectitur Canisius, quid faedius quam hominem a belluis naturali quadam frugalitate contentis superari, dum ventris crapulaeis vinolenti ei quasi mancipium
agit, dum bona dissipat, valetudinem laedit morbos accer-lit , ac vitam denique ipsam abrumpit, eripitque sibi,quod Caput est, vitam gratiae diuinae sibi eripit, dignitatem filii amici Dei vili ima ae breuissima cibi potusq; delectatione
commutat, omnium bonorum animi corporis externorumque fortunae iacturam facit, Vt momentane prope EO
luptatis compendium iaciat, smoni se sternae morti a gehennet mancipat, O quam male empta voluptas i homo cum in honore effet Angelis prope par ad Dei conditus imaginem per adoptionis gratiam, amicus& filius non intellexit dignitate animae suae sed ea neglecta ad corporis immoderais tam curam se abiecit, diuino illo ratiocinandi dono abuta
sus est ad voluptates pertequendas, quare comparatus est lumenta insipientibus,, si uallis, im deterior illis effectus,
285쪽
eomputruit in stercore suo, faedarum cupiditatum. Sidquod Epicurei, Lutherani, Caluiniani non humanae modoratiocinationis dono&lumine, verum ipsis sacris & diutis ni scripturis abutuntur ad hunc gulae dominatum stabilienis dum abrogato omni ciborum delectu, proculcatisque legibus Ecclesiasticis, quibus indicuntur ieiunia, quos nec minae futurorum inferni cruciatuum deterrent ab intemperanistia, nec promissa caelestis regni praemia prouocant ad contiis nentiae studium, imo veto non tantum ipsi voluptates insequuntur, sed omnibus quoque persequenda , omni doctrinae suae fallacis arte ac contentione persuadere nituntur sed antequam cum ijs certamen ineamus, aperienda nobis via est ac praemunienda, selectis aliquot S S. Patrum sentent ijs.
Sententia aliquodn. Patrum aduer gulinebrie
tatis mitium. dictum est,gulosos, ebriosos,bru-' is pecoribus deteriores esse. Quod praeclarha b confirmant Sancti Patres inui, ipsis a malo
daemone obsessis miseriores esse contendunt. Ba filius insignem scripsit homiliam in ebrietatem&luxum, ex qua pauca haec decerpta sunt: Vinum Deita num ad infirmitatis robur, iustentationem sapientibus concessum , nunc vero instrumentum incontinehtiae, intemperantibus est iactum Ebrietas daemon est voluntarius, exii a voluptate
286쪽
ao L. II De contissenti voluptate animabus nostris inditus Ebrietas malitie materest virtutis inimica, sortem virum reddit ignauum,ex tem perato facit lasciuum, iustitiam ignorat, prudentiam exti gulti sicut enim aqua igni est ad uelia, sic vinum immodicum rationem supprimit. Non solum peiores sunt brutis, quod mente infamant ebrij, sed etiam quod se bus longe infra illa deficere videantur, quod quaeso animal, ita vise,auditu veatque ebrius homoedebilitatur nonne familiarissimos inter dum ignorant, alienis vero ut domesticis saepe congrediuntur nonne umbras saepenumero tanquam sulcos aut loca pre-
rupta transiliunt p&c Lymphatus & malo daemone captus, miserie ordia quidem dignus, ebrius vero sere & ipse eadepatiens minime misericordia dignus, qui spontaneo seruit daemoni. inis est qui maledictionem Cain in seipsum trans-sert an non qui vino tremitin vacillat per omnem vitam λquid quae sunt ebrij, quam gentium idola, oculos habent
non vident, aures habent, non audiunt, manus para
lysi affectas, pedes infirmos ac facile offendentes p tota homilia solet exscribenda sane ebri cadauer semiuiuum ci Seν mi cum ferunt. Addamis hoc salutare monitu ex Balilio Mutin. q. tos ego aduerti sepe qui cum alterius cuiusuis generis viiij. Iaborarent, ad lanitatem tamen redierint postea, qui autem gulae morbo tenerentur aut in occulto esitare eos delectaret, aut ventris ingluvie ducis sinerent neminem vidi unquam NM qui conualuerit. Non minus copiose atque eleganter Chry-ria... Omus, ibivgula perniciosius est, nihil ignominiosias,
haec obtusum ti crassum ingenium, haec carnalem animam reddit, excaecat intellectum, nec sinit ut quidquam perspisciat. Item demoni nemo magis amicus est quam qui delicijs ebrietate maculatur, hic enim fons, haec mater, haec Orig vitiorum omnium es Hac via olim Hebretos in cultum idolorum diabolus iniecit. Hac iniquos amores Sodomitarum inflammavit, haec enim iniquitas est Sodomes, in copiat multitudine pavis luxuriabamur. Hac denique via mille alugebennae
287쪽
gehennae traditi periere, quid enim deliciarum hiee faeditas mali non inducit LSues ex hominibus facit, imo etiam suibus multo deteriores. Quant enim melior asinus ebrioso est,
quinto canis praestantior, Omne certe anilnantes quastra Ilia
ni expertes sunt, cum bibunt aut comedunt, ultra quam satis est, etiamsi mille homines cogerent nunquam elabuntur. Peiores igitur irrationabilibu vos estis, qui inebriamini non apud mentis compotes solum , verum etiam apud vos Iudices, quia nullum brutorum supra mensuram comedete aut bibere cogitis Natura haec nostra inferior quae carne, vita , appetitu , sensu, continetur , eadem nobis est cum pecoribus, sed illud interest quod tripecorauus, non est depra uata peccato, cinstinctum a Deo inditum semper sequitur, in nobis deprauata peccato, totaque ad seipsam sese rererens non ad Deum conditorem abutitur adiuncto lumine rationis& iudici ad eius instinctus natiui limites transgrediendos, neque Mum ullum ac finem statuat voluptatum Persequendarum in quibus sepe rationem finis extremi actum m boni,hoc est, infiniti conitituit.Redeuia Patres.'idem Chrysostomus. Sicut nauis oneraria , quei supra suam magnitu Rdinem vehenda capit, oneris magnitudine grauata sub Τ' mergitur , ita corporis nostri natura , si plures accepit cibos, quam ferre possit, indigestotum grauitatem non ferens, in perditionis pelagus emergitur,d nautas is uom. gubernatores vi ipsum onus cum hominibus perdit Adijcia. - mus unam e patribus Graecis Isidorum Pelusiotam. An non carnium, ollarum cupiditas Israelem in deserto D ad
fecit ' An non rabitus venter, μcarnium erepti O, craput, insanus mulierum amor effecit vi optimis Ρhinees s eerdotio in arcat di tribuum imperio, o gloria. honore priuati hostili gladio trucidarentur λ An non carnium voracitas ignominiosos sacerdotes Eli tempestate, gladio ac
288쪽
quas deinde Ieium j laudes attexit. An non ieiunium Niniuitis cum breuem δε celerem mortis sententiam accepi illant, vitam attulit ran non ieiunium Danielem eximi ei virtutis, adolescentes qui ea mente praediti erant, de ho ite, tyranno Migne tonante superiores reddidit Annon ieiunium,& vitae sanctitas hoc Ioanni pret stitit, ut incarnatum Deum baptizaret, ut qui dignam tanto sacramento puritatem adeptus esset An non ieiunium, nudjtas, corporis maceratio hoc Pa lo attulit ut paradisi arcanorum auditor etfeto quid. igitur harum rerum imitatione relicta, malo consilio deteriora sequeris Luthera num alloquitur, aut Caluinitam hostem ieiuni j gule: deditum Epicureum, sed accedant, duo tresue patres Latini.
Ambrosius, palcitur libido conuiuijs nutritur delicijs,vi
no accenditur, ebrietate,nflammatur, grauiora sunt his fomenta verborum, ubi caro inebriatur, mens titubat, animus vacillat, cor fluctuat, adde corpus omne velut paratu si di sinsolutum, diffluit. χἱb. d. mitti non debet Iudith viduae continentus ac ieiunantis via. ct exemplum longe praeclarissimum a S. Ambro propositum:
his armis munita processit, ieiuna se in castris alienis praeten' dit, diuturnis moeroribus& quottidianis roborata ieiuniis, seculi oblectamenta non quaerens, abstinentiae meritum, pudicitiae gratiam reseruauit, nec cibo maculata nec adultero, non minus seruate: castitatis ex hostibus revexit tropheum,
quam patriae liberate Non vino sepultis sobria vidua gladium abstulit, manum exseruit, bellatoris abscidit caput, per medias hostium acies intemerata processit. O quantum nocere potest mulieribus ebrietas, quando vina viros sic soluunt, ut castalis ab adultero; hic te nequaquam tentabit , si illa non tentent. Si bibisset Iudith dormisset cum adultero sed quia non bibit, haud difficile vicit, eluut Momnem Astyliorum
circumuenit exercitum : unius mulieris sobrietas, eluis
nium innumeras ebriorum strauit phalanges.
289쪽
Hieronymus Esus carnium&potus vini, ventrisque satu ritas, seminarium libidinis est, unde comicus sine Cerere g . Libero, friget venus. Dd si quis existimatis abundanti 'ciborum potionumque se perfrui, vacare posse sapientiae, hoc est, xversarii delicijs videliciarum viiij non teneri; seipsum decipit. Cum enim ab his remoti saepe capiamur naturae illecebris,&eogimur ea cupere quorum copiam non
habemus, quani magis si circundati retibus voluptatum esse nos liberos arbitramur. Vinolentia scurrarum est,is comes satorum, venterque mero aestuans, s pe despumat in libidi μή 'nes, in vino luxuria, in luxuria voluptas in voluptate impudicitia est, qui luxuriatur, vivens mortuus eli ergo qui inebriatur, & mortuus msepultus est Noe ad unius horae ebrietatem , nudat femora sua, quae per sexcentos annos sobrietate contexerat Loth per temulentiam nesciens libidini miscet incestum, quem Sodoma non vicerat vina vicerunt. SL quid in me potest esse consilij, si experto creditur, P. 1 a. hoc primum moneo, hoc obtestor, ut sponta ua Is T AE EM- vinum fugiat pro veneno .Haec aduersus adolescentiam prima βρ arma sunt dae monum. Vinuin adolescentia duplex est incendium voluitatis, quid oleum flammae ad ij cimusλquid ardenti eorpusculo fomenta igniu ministramus ' non aethnei ignes,
non Vulcania tellus, no Olympus tanti Sardoribus aestuant,
ut iuueniles medullae vino plenae, & dapibus saginatae Infinitum sit persequi quae unus Hieronymus huius argumentia, bet pre clare dictat caput Aq. Ezechielis in I. ad Galatas x. a M. ad Titum&c. Quae item D Augustinus integro sermone t V . MI 232. eleganter ac pie disserit. Unicum addam Isidori te stimo mum ebrietas perturbationem gigni mentis, furorem cordis, flammam libidinis Ebrietas ita mentem alienat, ut ubi sit nesciat, unde etiam& malum non sentitur, quod per ebrietatem committitur Ada quid Epicurei Luth rus quidem nihil Hieronymi, nihil aliorum Patrum auctoriis
tale mouetur. Quando nec in caeteris fidei mysterijs mille
290쪽
L. II. De Continenta Hieronymos, mille Augustinos vel flocci et stimet Ebrietatem autem hymno sacro celebrarit, eamque magnorum viro me heroum , quorum ipse non infimus , eximiam viris tutem ste depraedicer Caluinus pro more suo semper impudens 4rs claras Sanctorum Patrum de ieiunio sententias, hallucinationis duperstitionis accusare non veretur, qua in parte, inquit, non in totum excusare audeo veteres , quin Sesuperstitionis quaedam semina iecerint, occasionem praebuerint tyrannidi, quae postea exorta tyrannis est grauimina, L. . e Epicureis abstinentis ac ieiuni legum impositio Occurrunt , i quidem interdum sane in prudentes de ieiunio sententiar, sed postea occurrunt subinde immodicae ieiuni laudes, quae ipsum inter pretcipuas virtutes extollunt, Caluinum aper te redarguunt negati te iciunium esse actum virtutis abit nentiae aut religionis, sed rem mediam indifferentem qu cunque fine suscipiatur, in consimili argumento Hieronymum quod virginitatem matrimonio prettulerit, nimis luculentum, inquit, maligni peruersique ingentispecimen edi-Zπς disse. Quod porro uniue sim monet Dominus. Attendite vo- ' boneforte grauentur corda esura crapula febrisDite ad Ecclesiasticos precipue pertinet, quarum nempe conuersatio e celestis esse debet, qui quotidie populo denuntiant, sursum Pet corda Ebrietas in alio crimen est, in sacerdote sacrilegium fae quia alter animam suam necat vino, sacerdos spiritum lancti- αι talis extinguit, dicente Apostolo Spiritum nolite extinguerat. Breuiter Salianus . Foedius inebriatur sobrietatem fronte preἴ- tendens. Ad eosdem pertinet quod habet Basilius in illud Isaiaeci a qui potentes estis adbibendum : ibi credita cum sit dispensatio Sacramentorum, sermo sapientiae, scientiae vis; etrabundus per ora oculosq; mortalium circumfers animam vino immersiam , an noni ulta ratione te lamentatur Prophetad turpe sane est Mindignum hominem initiatum sacris oris'
, inibus frequentem esse in popinis aut largior indulgere po-
.h... tationi. atquc, ut loquitur Hicron7mira, ignominiosam te iunio