장음표시 사용
51쪽
3o L. I. De Continenti eius mandato imposturis suis reprobos illaqueat. Quod si Deus humanae voluntati vim necessitatem adserat, quis a steteribus4 flagitijs sese cohibe t 'uis non in ea toto feratur impetu si apud comicum inspecta Danaes tabula iuuenis ille se ad flagitium Acitabat, quid non iacti in Caluini disti .plina, qui sibi persuaserit ad ipsum scelus se a Deo permoveri Habet D. Budius homiliam insignem , quod Deus non
sit author malorum, inter alia, stultus vere 4 sensu alienus est, qui dixerit non est Deus. Similis autem huic est nee ciuidquam asulio differt, qui Deum malorum causam esse cicit, parque priori scelus existimauerim, quoniam ambo
bonum Deum umiliter negant, alter quid ea non es le mni no dicit, alter vero non bonum elIecitfirmat, ii enim malo no Np. rum causa est non bonus est Eusebius in eandem sententiaἀΣ - g inpius profecto iudicabitur, imo veria omnium pessimus, qui ' ' a creatore uniuersi alios ad adulteria, alio cadaapina , alios
ad alia vitia impelli arbitretur, unde sequitur aut peccata non esse, aut peccati causam in creatorem referri, utrumque sequitur, ex uno impossibili plura impossibilia hominem noti peccare , carere libero arbitri Maihil dictare a pecoribus, nullam iustet mercedis aut poenae rationem habendam, Deum non esse, si nec bonus est, nec iustus in quam sententiam Terturulianus qui Deum bonum esse diffitentur, Deum esse numquatitentur: nam repugnat Deum esse, authorea peccati;haec sibi&terminis ipsis aduersantur&sese directa fronte conuerum. α lunt. D. Aug.Hoc firmiter&ndeliter tenete, hoc certissimes,m 84 dennitissime credite, hoc omnino pietas religiosorum i M' ἔρδη concussum debet tenere, peccata non diuina potentia, sed pa-
tientia, non operatione&impulsu, sed indulgentia remisisone generari. Quam false Caluinus huius eximij Doctoris
alleget authoritatem, ex eius uno libro responsionum ad obi ctiones Vincentianas apertissimc deducitur, verum id modo non agimus.
Hasce blasphemias ipsi quoque Philosopes Gentiles reda
52쪽
guunt.Plato,modis omnibus pugnandum est,ne Deus dieatur in alorum causa, nec qui iustis legibus victurus est verba haec dicat in sua ciuitate, nec alium loquentem audiat est enim probitatis, vitet communis, degum in ciuitatum extrema eorruptio Plurarchus de sera numinis vindicta ,homines praestantes o pure de Deo sentientes hoc credunt illum elle bono. rum omnium P rincipem, omnium rerum pulchrarum parentem nec fas eum aut agere aut pati mali quidquam , ut enim caloris non est refrigerare, sed calefacere, ita boni quoque non est nocere . Deus tyranno non facit, nec eis crudelitatem implantat, sed illis tanquam carnificibus utitur ad sumendas de alijs malis poenas. Haec Plurarchus longe Epicureis palmam impietatis premi pere ei reticos noltro clare confirmans, quod ipsum aliquot sequentia capita demonstrabunt.
Demonstratur caluinus aerense uthorbbertinorum squam insulse Carboueis Deum
C RHI aduersus libertinos Caluinus instructionem , sed cum illorum ille satorvi progenito e exstiterit , hoc peruer is blasphemo dogmate, quo Deum statuit authorem omnis mali ieccati, plane censendus est aduersus semetipsum di- Utestimonium, demet huius erroris execrandi suomet ore condemnasse Enumerat ipse quinque consectaria, π
53쪽
31 et et Te continentia hoc uno deducta principic', quae sunt inter se connexa aca ligata. Primum est, solum Dei spiritu cfficere omnia, cquidquid in mundo fit, opus ipsius directe censendum esse.
z. Nullum homini tribuendum libertatis arbitrium non secus
ac dapis ellet. 3, Nihil eorum iudicio perperam fieri, quorum Deus sit author imputandum Deo peccatum aut nullum esse in mundo peccatum, cum omnia sint opera Dei. Fi Licere hominibus quidquid in mentem venerit velut laxatis cupiditatum habenis peragere, non solum quia limus extra periculum peccandi, sed etiam quia desidetium aliquod cohibere, sit impedire Deum. Ita scortationes, adulteria, furta, rapinae, caedes Deo probabuntur, cuius sunt operarneque curandum est ut rapta restituantur,neque enim conueniens est, ut corrigatur Deus Denique ne in singulis immorer Quidquid unquam gestum est, vel ab adulteris impure,
vel a praedonibus iniuste , vel a tyrannis immaniter, vel a Iu daeis& Gentilibus flagitioseis idololatrice vel ab ipsis damnatis spiritibus diabolice omnia sunt probanda, quia omnia sunt potius Dei quam hominum aut de monum opera. Mi orabilis essectorum impietatis series, plena blasphemiae coci sectaria, quae totidem prope verbis ex Caluini libris Institu
tipnum expressa deducuntur, quae tamen ita inter se religatari L. Obaerent, Vt ex VnO caetera consequantur. Primum, quod Iastis. 3 est caeterorum caput&Origo, traditur a Caluino , nihil pec- . . c. cando homines Aticere nisi arcano Dei nutu, nihil nisi arcana Libo eius inspiratione, Deum esse qui eorum voluntatesancitet, M conatus firmet. Alterum de libero arbitrio mox explicabitur
D V, expresse in Ezechies vocat cor hominis lapideum, si quae eit in lapide mollities, quae adminiculo tenerior facta flexum quemlibet recipiat, neque ductile esse cor hominis negabo. Neque vero quidpiam vel minutum liberae hominis tacuitati arrogari potest, quin Deo ipsi suus honor pret ripiatur Te tium sepe repetitur a Caluino, Deum esse aut horem omnium etiam peccatosum, que: isti censores volunt otiosa tantum eius
54쪽
eius permissu eontingere. Quis vero Deum reprehendere audeat, aliquod eius operum perperam fieria ae qui contradicit factori suo, testa desamijs terrae, numquid luxum diiscit figuli, quid facis opus tuum absque manibus est. Iam re/quae sequuntur . vel Deo imputandum esse reccatum, vel As nullum omnino esse peccatum, quod Deo instigante suscipitur,quod eodem operante permovente ac adigenie perficitu quod verius est opus Dei tanquam causet primariae, quare nihil impediendum, non esse rapinas, scortationes , caedes comprimendas, sed magno potius Manimo grato persequendas, cum Dei efficaci motu, certamdefima Dei volunt te inspiratione & operatione perpetrentur, hec prorsus ex eodem principio deduci, quis est vel adeo ecus ut non via deat vel stupidus, & impius,ut ambig IV fi sunt a peccat imisanun es, laude potiusquam vituperatione digni, Abraham
dum filium suum Isaac immolare voluit, Hebren dum Esyptios spoliarunt in egressu suo. Osee propheta dum filios foris
nicationis genuit, quia nimirum diuinae voluntati obtempe . rarunt, quidniri omnes scortatores, adulteri, raptores fuislles, homicidae,flagitiosi non eximantur a peccato, laudemq; mereantur quod diuino iussur obtemperent, non frustra contra nitantur: merito aduersus Libertinos, sed aduersus se etiam concludit Calvinus, qui Deum mal authoren consti tuunt, atrociores sceleratiore contumelia Deum afficiunt. quam si potestatem eius aut iustitiam alio transferrent, cum
Deo nihil sit magis proprium quam sua bonitas ipsum a se
abnegari oporteretvi in diabolum transformari ut malum effiis ceret quod ei ab istis tribuitur Hac sua Caluinus consessi ne se damnat erroremque suum profligat Sane fi Deusauthorsoret peccati, ad illudque homines incitaret ampelleret, instar turiae cuiusdam infernalis dirissimae foret,is ex omnium vitiorum colluuione conflatae, hominum generi maximet
festae, an quicquam et a Dei infinita bona late sanctitate, mritatς, equitate, prudentia magis alienum, quam peccatum
55쪽
, . . I. De Continentia quod ex diametropugnat cum omnibus eius attributis Deus iustitia est, peccatum iniustitia Deus sapientia peccatum insipientia Deus bonitas, peccatum malitia Deus aequitas peccatum iniquitas Deus Omnipotentia , peccatum imbecillitas Deus ipse suum esse, peccatum priuatio, nihil&insta nihil. Iam , quae maxime impudens et calumnia audet Caluinus Epicuri Deum Catholicis affingere, qui sentiunt homini relictum liberum arbitrium, Deum fingunt in coelo sedere otiosum. Et Beeta pari impudentia , si est in Deo simplex tantum peccatorum permissio non eli Deus omnipotens, sed Deus Epicuri, otiolus, ignauus improuidus Quis Catholicorum negat Deum elle primam causam rerum uniuersalem, omnium effectricem, motricem, aqua secundae omnes turn in existendes, tum in operando dependeant: nihil esse nec co-kitari posse in rerum natura , nullam esse nec internam, ne externam creaturae cuiusquam actionem, quae non sit a Deo; illius effectus, aut influxus, si non tempore est natura prior,
per quem commodo sensu causae secunde; ad agendum admoueantur Mapplicentur. Quis nescit Deum opera ricintelle etia&voluntate, nihiI absque eius praescientia, prouidentia, voluntate posse euenire, sed hac non semper antecedenterpretdefinienteri praedeterminante nonnumquam consequenter decernente termittente prensisa voluntatis humanae determinatione: neque enim causis liberis necessitatem adferre vult Deus, sed sic administrat omnia, quae creauit, ut etiam ipsa proprios exercere agere motus sinat, ut reclare .cria Dionys.&August. Corrumpere naturam non est diuinae pr
mi. no uidentiae Eueniunt igitur omnia Deo volente, sed non anteis
cedenter definiente ex absoluto imperio, plurima solo eius
permissu contingenter euetiiunt. Mala cenet Catholicita cent a Deo decerni, Deum ea velle, at mala culpe permitti dumtaxat, nolle Deum ea impedire, quin a causis liberis fiant, etsi ea noli approbet nec deeernat. Distinctionem istam ridene
Calumus di Beza, quasi Deus foret otiosus, Deus Epcuri, si
56쪽
Peccata tantum permittat&non essiciat. Traditur ea distinctio a Tertullian authore vetustissimo, nos autem adhibita ηδε distinctione viri utque formae separatis malis delicti,i malis supplicij, malis culpae&malis poenae, suum cuique parti det :finimus authorem, malorum quidem peccati culpae diab lum, malorum vero supplici j dc pCena Deum creatorem. Idem aduersus Hermogenem, iam ergo malum ab ipso est, qui est mali, si non author, quia non effector , certe permissor, quia dominator Ad id quod quaerunt, fiat ne peccatum Deo volente an nolente, responsum in promptu est fieri Deo permittente volente non impedire vult Deus permissionem peccati, non directe effectionem August. magna operamo o ἡῖ mini exquisita in omnes voluntates eius, ut miro ineffabili '' modo non fiat praeter eius voluntatem quod etiam contra eius fit voluntatem, quia non fieret si non sineret, non vise que nolens sinit sed volens Permissio, ita loquar, Mnesia tionem: volitionem includit: nam permittere est nolle ut res fiat ditamen velle non impedire, ne non fiat, vult Deus peccatum ne fiat, sed iterum vult, homo libero suo utatur arbitrio, sinit volens nolens, peceatum nolens non impedire.
Fatetur Caluinus nonagere se, de concursu gen tali: C milita, L.2.e.4
hic, inquit, uniuersalem Dei, unde creaturae omnes ut sustiis nentur, ita efficaciam quiduis agendi ducunt de illa speciainti actione tantum loquor quae in unoquoque facinore apparet, idem ergo facinus, Deo, hominumathanae assignare videas non esse absurd uis p roxime supra dixerat Proprie ergo sathan dicitur agere in reprobis, in quibus regnum suum,hoc
est nequitiae, exercet dicitur meus suo modo agere, cum
sathan ipse , instrumentum cum si ies huius pro eius nutu atque imperio huc atque illuc se inflectit ad exequenda eiustulta iudicia. Quare nullum Caluinus discrimen adfert inter bonari mala opera , qui fiant speciali Dei motione. Qusdipsum Beeta aduersus Castalionem, Deus operatur omnia une
ulla boni vel mali,virtutis aut viiij exceptione, alioquin otio E a sua
57쪽
3 6 L. I De continentia sus esset Deus secundum errorem Epicuri. Utitur explicanis dicausa similitudine horologi j numquamne, quae ,horologia contemplatus es, in quibus rota quaedam maxima ad dextram vergens caeteras secum rapiat, unas quidem ibidem ad dextram, alteras vero ad sinistram contrario prorsus motu,seito hane veram esse diuinae illius prouidentiae imaginem.
Nempe ex Bezaesententia necessitate volvuntur omnes rotae
primariae pari ductu ac motu. Magnum vero Orthodoxi inter opera virtutum&vitiorum discrimen statuunt, xilla quidem non posse nisi Deo authore suscipi, praesertim opera pietatis adfinem supernaturalem spectantia, ad que: sit opus gratia interna praeueniente, illustratione, inspiratione diuina, quamquam huic libere assentiatur voluntas humana. At opera vitiorum peccatorum ex nobis iplis originem ducunt exprauae concupi lcentiae fbmite aut hostis maligni suggestio-'ne , que quidem opera praua, uti iam dixi, a generali Dei
pendeant in fluxu, nec nisi eo permittente, nolente inhibere contingant a non tamen fiunt Deo decernente, aut speciatim praemouente de excitante vi fiunt opera virtutis quiadii et aistemin salutem pertinent. Igitur quoad prauas actiones pra
serendus it Deus Epicuri otiolus Deo Caluini actitoso, qui ad illas incitet atque impellat, qua de regentilis ipse Plutaris Adaὸν chus aduersus Stoicos Infinitis partibus tolerabilius est imis siri becillitatem Deo tribuere quod fecit Epicurus, quam nul-- lamesIe libidinem, nullum scelus, quod non ei aut hori in putandum sit. Id Caluinusi Lutherus non dissimulanteeagunt. Esto Deus actiones prauas non approbet nec decernat, nec speciali motione pessiciat, tamen easdem ad bonum finε ordinat, nec nisi optimis iustissimisque de causis permittit, ut ex eis maius quoddam bonum diuinae suae iustitiae congruens eliciat. Quemadmodum otiosus gubernator non cst, qui procellasin tempestates deuitat aduersisque ventis inflectit in portum , qui in Republicaminora quaedam mala cincommoda permittit, ut grauiora evitet, qui delicta poenis coercet
58쪽
chriniana Cap. III. 37Ita Deus otiosus non est, qui peccata permittit δciniquissimos fines dirigit, ac debitis supplicijs malefactores assicit adproborum exempla diuinetque iustitis laudem & gloriam.
Lutheri es caluinisectatores diuinorum fidei musteriorum illusores atque irrisores existere ,
varitas semper sibi constat, eadem una &smplexis sincera sie falsitasvi haeresis omnium falsitatum deterrima semper varia est, incerta,secum ipsa pugnans seipsam perimen ; cumque eius primi satores here narchae nihil magis propositum habeant, quam incautos fallere, mirum est, quibus artificijs, dolis, fallacijs suos errores eo tegere studeant, sub ipso interdum pallio veritatis Orthodoxol, sed quam mox deserant atque destituant, ipsos errores propalando ac mordicus tuendo. Recte dixit ille Lutheranus, Caluinistarum esse proprium Ἀτι-- sibimet contradicere dc eorum libros esse labyrinthos inexpli si i cabiles& farragines contradictionum. A qua tamen culpa non 'abest Caluini magister Lutherus, nec sit dissicile in quam plurimis fidei myster ijs demonstrare, quam varie inconstanter, irrisorieis Luciani cu ab ijs noui Euangeli docto- ,ertractentur; sed ne longius abeamus a proposito, io dogmate Deuna esse authorem peccati quod velut execrandum dogma Apissime ab sese remouenti calum- ι uiato Ie
59쪽
niatores ac sycophantas vocant, qui hoc eis adscribunt is tamen clarissime alserunt, dum varias afferunt exceptiones, magis etiam confirmant, in eas pedicas, dum se volunt exisContra pediri, magis inducunt. Audiamus Caluinum quod Li-ώρη i bellini sequorum reipsa Princeps est Caluinus non tan- ' tum caelum cum terra, sed Deum cum diabolo confundunt, inde accidit quod exceptiones duas valde necessarias non adis uertunt. Prior est, athanam ciniquos no sic elle instrumenta Dei, quin ipsi etiam suas agant partes, neque enim operatur Deus per hominem iniquum , ut per lapidem, vestruncum , sed per creaturam rationis participem secundum naturae , quam ei dedit, qualitatem. Sic ergo Deus percre turas operatur, ut etiam impij suae parte operentur, proinde iuste plectantur ob peccata quae ipse tua admittunt vo Ibi ορι luntate. Altera exceptio magnam esse aifferentiam inter opus 'si Dei, opus Impi, cum eo Deus vice instrumenti utitur:
'' Impius enim sua auaritia aut ambitione , aut inuidia, aut crum
delitate incitatur ad facinus suum, nec alium finem spectat.
ideo ex radice illa, id est ex animi affectione fine, quem spectat, opus qualitatem sumit,is malum iudicatur. Sed
Deus respectum omnino contrarium habet, nempe ut iustitio. i. tiam suam exerceat, Alibi tertiam adfert exceptione, obij ciens
Inst. ι.ε. sibi si in homicidijs,in furtis,in adulterijs Dei voluntas intem 7 cedat, si Dei voluntati seruiunt huius odi homines, quare puniuntur ' respondet, sed eos Dei voluntati seruire nego. Paret ille Deo qui de voluntate eius edoctus eo contendit, quo ab ea vocatur unde enim edocemur nisi ex eius verbo Proinde in rebus agendis ea est nobis perspicienda Dei voluntas, non abscondita, sed patefacta, quam verbo suo deci rat. Id requirit unum Deus a nobis quod nobis praecipit. At
nisi vellet non faceremus, fateor, sed an racimus mala in hunc finem ut ei obsequium praestemus' i aec quarta exceptio nihi inlo melior prioribus, nam certe exceptiones istae non alio perintinent, cluam ad salisndos&illudendos lectores,& Caluinum
60쪽
in hoc atheis no pertinacem ac praefractum esse conuincunt. Principio, dum ait homines iniquos esse Dei instrumenta,
dum peccant Deum per eos operari, uti primariam causam mouentem, impellentem An non id est alserere Deum ellis authorem, effectorem, operatorem peccatorum In omni genere causarum seu naturalium seu moralium prima praecipua Muniuersalis causa spectatur, cui tribuatur effectus tanquam ess cacior iin potentiori,quae inaxime causam inferiorem excitet&ad agendum admoueat. Nihil refert ad rationem instruis menti libertate utatur an secus, quamquam ii velut instrumentum agatur, impellatur fieri nequit, ut sua libertate utatur. Caeterum si Deus semper est caula principalis, praecipuus aut horri et Tector operis, id opus illi potissimum est adscribendum, non homini licet ratione praedito, libertate, qui vicem instrumenti dumtaxat subeat, id tantum essicit, ut homini quoque peccatum adlcribi possit. Agunt homines arbitrio suo, voluntate sua, sed Deus illam spirat, mouet, . impellit hoc minime dubium est, ait Caluinus, summam ac P praecipuam omnium causam esse Dei volu marem , quae vo o Gi. luntates hominum, que in malum ex eius mente inflectit, La.& destinat summam omnium , quae in mundo aguntur causam praedico csse Dei voluntatem. Idem prς dicauit, ante me Re*.ad Bucherus in ut herus, eiusdem erroris antesignani yii Dei voluntas summa est, vel remota indurationis causa , homo ab iipse ubi cor indurans proprior est causa , propterea&uniuer Inse. salis Dei motibinde creaturae omnes, ut sustinentur, ita essi.
eaciam quiduis agendi ducunt, est specialis Dei actio quae '
in unoquoque factnore apparet, qua Deus Sc consilia impiorum destinat, quo visum est,ri voluntates excitat&conatus rirmat.Si careret homo libero arbitrio , ut alio delirant errore, tum homini peccatum non imputaretur sed Deo dumtaxat authori. At nunc eo magis Deo adscribitur peccatum,quo magis homo libertate sua peccatum admittit. Esto peccet im