장음표시 사용
521쪽
nendi sunt eaelibes ut si tentationum procellas cum dissicultate salutis tolerant, coniugi portum perant, quibus nempe coniugium voto vel Eccle irastica leges, interdictum non est, quibus patet hie portus, de quibus idem Gregorius sit ne culpa quippe ad coniugium veniunt, si tamen necdum meliora voverunt, nam quisquis bonum maius subire proposuit, voinuit, bonum minus quod licuit sibi illicitum fecit, ut demonstrat Apostolus de viduis quae primam fidem irritam se cerui. r. i. Nec aliter lenserunt vetustissimi quique Patres Epiph heles. ' . . 6 I. quet est Apostolicorum. Chrysost. lib. de virginit. c. 39.
ad quem librum lectorem in commentario remittit, Hier. I.
in Iouin ta 67. S. Augustinus de bono viduitatis c. 3. 9. O. de coniugiis adulteri n. c. I e. Fulgent de fide ad Petrum c. 3.&c Vri est peractum aut consensum peccati ab igne concupissentiae laedi cita pati libidinis aestum ut aduraris, quare uri
idem est quod non se continere. Uritur non qui tentatur incentivo libidinis sed qui tentatione superatur, non qui sentit, sed qui consentit quomodo dicitur uri non qui calorem no- xium, aut molestum patitur, sed qui violatur, ac sauci
tura igne γρου. igniri, incendi, comburi, Aug. Vri est o occulta flamma concupiscentiae vastari Hieron aperte uri 'exponit fornicari, nomine sornicationis omne genus imp u bib- dicit ite complectens. usdsi urin*n plus esset, quam tencia, tari, pati motus libidinis, ut volunt sectarij, iam ipse Paulus qui de stimulis carnis alibi queritur. Uxorem ducere a. debuisset nec vero valet ea ratio in ijs quibus omnino nube rimb re non licet. quibus ipsum velle nubere damnabile est. Qui peccatum libidinis grauiore peccato inobedientiaris violati voti cumularent. Duplici sensu potest hoc Apostoli dictum accipi. Melius est nubere quam uri, primo facta propria coinparatione boni cum males, qualis illa Ecclesiastes 7 melior en patiens arrogante. Si nuptiae per se spectentur, quae sunt per si res honesta a Deo instituta,si nubere sumatur pro solo
ν contactu, seu statu nuptiali non de ipso actu, aut adiuncta
522쪽
η o L III. De Continentia Debem circumstantia incontinentiae, quo sensu sumpsit s. Aug. s φρ eundo tua propria acceptione melioris ut melius dicatur minus malum, quomodo melius erat olim in excelsis Deo sacrificare quam idolis quemadmodum melius erat non co gnoscere viam iustitiae, quam post agnitionem retrorsum reis Asu V. uerti. item sensum secutus et Hieron Apolog. adlamis ιο mach. Ideo melius est nubere quia peius est,ri. Nubere p per incontinenti 1m, quod per veniam indulgentiam per- ω mittitur minus est malum quam consentire peccato, quod tu ad non permittitur. Non continentibus se melius est nubete. Sieram S. Thomas interpretatur melius magis tolerandum. S. Mam ' - tinus coniugium pertinet ad veniam, virginitas spectat ad suu , gloriam Drnicatio deputatur ad poenam. Sed reddamus hic diat L Verba Hieron.&Tertuli. Quibus maxime iugulantur adueris Hiaran sarij. Melius est nubere quamvri. I. Melius est mantum duis Niet cere quam ornicari, ideo melius est nubere quia peius est
is T vri. Tolle Moona Adinudi non dicet, melius est nubere.
' ' Melius semper ad comparationem deterioris respicit, non ad simplicitatem incomparabilis per se boni velut si dicerent, melius est unum oculum habere quam nullum imitatu Hle roni Tertuli ad uxorem. Q tale hoc bonum est, oro te, quod mali comparatio commendat ut ideo nubere melius sit, quia deterius est,ri. At enim quanto melius nec nubere nec uri.
523쪽
CAPUT X. Nullo iure maurimomum praecipitur, imὸ non consubtur quidem , sed permittitur dumtaxat s indulgetur.
Picust E sectae ministri,qnam sint aer ac strenui in continentiae Patroni in ea demonstrant, quod conquisitis undecunque,vi deprauatis sacrae scripturet testimoni j persuadere conantur omnibus ijs certe qui continentiae do num non habent, matrimonium iure naturae diuino esse praeceptum, qui alter est eorum error praecipuus. In primis allegant quem exposuimus Apostoli locum Mussusaue uxoremsuara habeat, qui non continent, nubant. Melius est nubere quam uri, similia Adijciunt I. Timoth. e. olo runiores rim. bere, matresfamilia esse,silio procreare,in ad Heb. I, Ho Pr norabile connubium in omnibus, ct thorus immaculatus Imo altius ab institutione matrimoni repetentes aduersus illud Apostoli Bonum est mulierem non tangere, opponunt illud Gen. a. I 8 PDn est bonum hominem esse solum, ct ingeminant: Crescit eo multiplicamim, qui de iure naturei diuino praeceptum sit connubium, cui nulla lex Eccletiastica praeiudi Cata4care queat. Qua de re Caluinus. Si quis utile sibi putat uxore caIere, atque ita nullo examine habito, caelibatus legem T Nila sibi . ii
524쪽
εα L. III. De C inretia sibi edicit Ionge fallitur, Deus enim qui pronuntiauita num est ut viro adiutrix sit mulier contempti sui ordinis pq-
nasia exigit, quia nimis sibi arrogant mortales, dum se a caelesti vocatione eximere tentant. Quemadmodum nulla lex ferinri potest de abstinentia cibi omnis& potus contra insitam cuisque a natura sui conseruandi propensionem, ita non videtur lex ferri posse de abstinentia omnis concubitus aduersus propensionem propagandae speciei &praeceptum quodammodo naturae de coniugio ineundo Huic ratiocinationi, Achisce testimoni j iam pluries responsum est, xliam eme rationem conseruandae speciei, aliam cuiusque indiuidui: Nam si quae est obligatio tuenda specie ad ipsam speciem generatim pertinet, uoci ad quodque sigillatim individuum. Sit igitur aliquod praeceptum ineunda matrimoni ad generis propagationem, id tamen ad ipsum genus pertinet uniuersim ad hominum multitudinem, non ad quemque speciatim,queo admodum praeceptum est initientur aliqui sacerdotio ad Dei cultum exhibendum sacrificio publico, sed nemo speciatimeo praecepto tenetur, sit praeceptum iure naturae matrimo nium, at praeceptum id amrmativum est, quod tum demum obligat cum urget extremus casus necessitatis, ne deficiat genus humanum. Ergo ut ordine retrogrado retexamus eo-Εum argumenta, negamus parem esse rationem indiuidui conseruandi &speciei tuendae prior enim obligatio cuique incumbit, non posterior, tamen esto sit par ratio, uti tum de mum urget pretceptum iuris naturae de cibo potuque sumendo cum indiuidui vita periclitatur, ita tum obstringit prsceptum matrimoni,cum periclitabitur genus humanum, re Constabit ex Dei voluntate nondum adesse mundi finem exitum Verba illa crescite& multiplicamini non continentvllum praeceptum, sed institutionem naturet, nam& ad caetera diriguntur animaliaque: pre cepti capacia non sunt, &νatio illa replete terram, habet locum cum terra erat vacua,
Tuuc certum replendum est, quod continentia potius quam
525쪽
matrimonio perficitur,visS .PP. admonent reri ut ii .de mo- togamia Cyprian. l. de.habitu virginum Hieron. I. in Io- uin. August. Non repugnat auctoritas illa Gen. Non est bonum hominem esseseiam Apostoli dicto Bonum It mulierem no rangere , .rram in Genesi sermo est de bono speciei,quo mundus erat vacuus , apud postolum de bono indi- uidui, quo mundus plenus, ex mundo incetium est transmigrandum . Moses de bono vitae temporalis agit, Paulus de Spirituali bono conducente ad salutemi vitam aeternam. Si caruisset Adam Eua socia non tam facile ad peccandum inductus esset, seque ipsum in beato illo statu innocentiae tuisti usin diutius conseruasset Honorabile eonnubium ea omni ibus, qui nec Ct , nec lege ulla prohibentur illud inire iuij qui inhibentur sacrilegium est,in incestus, non connubium, in omnibus legitime coniunctis apud Omnes, Ine m O matrimonium condemnet, vel omni ex parte, siue sacra mentum spectes liue fidem , siue prolem, ut licitumin ho- morabile, non tamen praeceptum, vel potius praecipit Apostolus, ut omnes qui in coniugio vivunt, honore In Ieruerit Coniugij,&thorum inique macula; Fornicatorti enim ct adulis ab teros iudicassi Deus, aeternae mortis afficiet supplicio sacri- Iegos illos voti Deo nuncupati violatores, qui ad incestas nuptias transvolarunt. Nemo, sectariorum afleuerabit intecipsos primo aut secundo gradu consangui os honesta esse coniugia, qui filiorum a ue parentum inita consensu condemnant. Quis eosdem non miretur allegare ausos locum Apostoli ad Timo. s. Vbi de viduis alendis sumptu Eccle set tractat, reij ciendis ijs, qui adversus Christum proteruiunt ac lasciuiunt iumentorum instar, quae bene pasta in Dominos ferociunt, aut vi exponit Hieron epistola ad Α- gherusi Lasciuierunt in Christo, cum in iniuriam viri sui. Christi fornicatosuerint, nubere volunt, habentes damnatio- 'D 'nem, in primam fidem irritam fecerunt, de quo loco pluri
hus alias, Maon Iuli Apostolus nuberescuta via Ion Ili I .
526쪽
bendi sint obstricta , nam in damnationem praecipitant tirnubere volentes, quanto magis reipsa nubentes sed e eisdem iunioribus alias similiter otiosas, curiosas, verbosas, loquentes que: non oportet, siue secreta publicent, siue aliorum semae detrahant. Quas vult reij ci a bene icio sustentationis Ecclesiae, has vult nuberes, omnibus speiactatis, quod illis immineat periculum incontinentiae, damnationas, neque Volo est praecipientis sed suadentis, consulentis minus bonum ut alias uictum est, secundum i dulgentiam , non secundum imperaum Alioquin absolute cupit Apostolus omnes esse sicut seipsum, mad continentat iam omnes hortatur, sed quibusdam coniugium suadet, quod videantur sese continere non posse, aut nolle, ne de ut occasionem aduersatio maledicti gratii iam enim que da in conuerset sunt retro satanam lapse in peccatum fornicationis aut etiam grauius infidelitatis. Quamquam alia ratio est vi iginum quae nuptias nunquam sunt expertae, alia iuniorum viduarum, quarum maius est periculum, si cum vir-gloes essent continere non potuerunt, multo minus voluptatem expertae, potetunt. Facilius continent virgines vite
statur Hieron ad Agheruit. de virginibus habemus expresisse Apostoli consilium et Corint. . ut sic permaneant, cqui matrimonio iungit virginem suam bene tacere, sed pii non iungit meims facere. Verum vivi sit nec piis viduis iunioribus omnibus matrimonium non modo non praecipit, sed nee consulit quidem, nisi certo isto statu quo se nota continent , quo se grauior obij ciunt discrimini, cinearum adhuc est potestate maritos sumere; a quibus domi contineantur, Win liberorum educatione, familietque, domus occupatione distineantur, v a viiij supradictis,
otio discursu , loquacitate, curiositate retrahantur.
Superest locus I. ad Corint. T. quem explicuimus, sedvbetioris doctrinet causa ad Caluinum refutandum, qui aithoe certa voce citari aene ad coniugium qui uruntur,
527쪽
hoe est, ut ipse interpretatur qui tentantur, tametsi ten L. inistationi non plane consentiant, ramen iacula intus penetrant aut sentitur carnis delectatio, ,entis pertulba
tio Pauca ad ij ciamus. Et in primis fundamentum hoc Caluini, quod idem est Lutheri, prauos concupiscentiae motus cum sentiuntur , etsi non adhibeatur consensus esse peccata, quidem aethalia nullum enim discrimen et apud eos peccati laethalisis venialis, necesse debet plenire integri aut semipleni consensus, plane est erroncumhaereticum, aperte falsum cum non possit esse peccatum nisi sit voluntarium, talio capite est demonstratum. Non citari omnes ad matrimonium ob solum sensum tentationum, sed ob consensum patet ex illis verbis, si non
se continent. Qnibus eisdem significatur illud ipsum quod est ri combuti igne pestifero libidinis, qua rarione
S S. P. Apostolum interpretantur, praeter Hieron. August. quos produximus Chrys. in eum locum, significata postolus quanta sit concupiscentiae tyrannis, hoc est, quod dicitii magnam violentiam pateris,in libidine incenderis, laboribus te iudoribus libera ne quando decidas Theodoret ustionem non vocat cupiditatis molettiana, sed animi mancipationem . Et ad id quod est deterius, in linationem. S. hom idem confirmat excipia vocis proprietate, uri enim non est calere , quod tentatis conuenit, sed calore labefactari suo conuenit j qui tenta iotione superantur . Atque hic scriptura , comparat iustos in tentationibus positos auro, quod per ignem prob/tur sv 3. Deinde forma loquendi Apostoli non est praecipientis aut
imperantis, sed indulgentis, permittentis, aut summum consulentis tanquam minus malum maioris euitandi causa. Quod omnino licet. Similiter ad illux Volo iuni res nubere Chrys. volo, quia ipset volunt, minfra. Ab ero matrimonium praecipit, absit, sed neque pro bet '
insta. Prohibet igitur ob huiusmodi viduas, atquc de-
528쪽
CAPUT X. Christus Dominus omiuibus sectatori spus caelibem vitam exemplo verbo consiluit.
PRAEROGATIVI nouae legis Euangelicae non vltima est virginitatis re vitae eaelibis De quens v susis cultus; nam in veteri quidem omnes sere dabant liberis operam,& maledicta censebatur sterilis in Israel. Quis negat, inquit, Ambrosius hanc vitam fluxisse de caelo, quam non facile in L. et uenimus in terris, nisi postquam Deus in haec terreni corpo ris membra descendit, statim ut Dei filius ingrestus est super terram, nouam sibi familiam instituit,ut qui ab Angelis adorabatur in caelis, habereti Angelos in terris. Hoc stange D;. αliea, caelesti,in diuina virtute virginitatis exornatus San adiu.ctissimam matrem , nutritium Ioseph, Baptistam praecurso s.chia. rem malterum Ioannem Euangelistam quem ob hanc ipsam virtutem plurimum dilexit. Habeant nuptae suum tempus Wis, Da titulum, mihi virginitas in Maria dedicatur& Christo Chri isto. stus virgo, mater virginis nostri virgo perpetua, mater virgo Virgo post partum, mater antequam nupta. Iterum Christus virgo, Maria virgo, utriusque sexus virginitatem dedicauere, produxerat Iovinianus Zachariam ilietabe th, coniuga
529쪽
3 L. IV De Continentia conlupatos, cui respondens Hieronymus sciat de acharia
Elisbeth Ioannem esse generatum , id est de nuptij
virginem, de lege Euangelium, de matrimonio castitatem, ut a propheta virgine, virgo Do in intis annuntiaretur lapisti Zaretur, similiter a cluidio reposuerat, tu dicas Mariam virginem non permansisse, ego mihi plus vindico, etiam ipsum Iose ph virginem fuisse per Mariam , ut ex virginali coniugio virgo filius nasceretur. Voluit Dominus a Virgine concipi de Spiritu Sancto , eademque intemerata in lucem edi, lactari gestari,in enutriri, ut quam sibi chara virgin
tacesset, tum in se, tum in matre sua demonstraret. Ac tam in etsi earia con meliarum pro ra ac maledicta ferre non re cusari ab holtibus. Pharisaeis, nullam tamen nec de se, nee de sanctissima matre sinistri hac in parte rumoris auram sparingi permisit. Mirabantur discipuli quod cum muliere Samaiaritana loqueretur, & Simon Pharisaeus quod a Magdalena tangi se sineret, elucebat in eius diuino uultu suauissima
maiestas, quae intuentes ad se raperet , cu pudici ci ei flammis incenderet Apostoli omnes aut virginus aut cuilibes,plutita martyres corporis himique puritatem, intemeratam seruarunt, plurimi item octo resin Pontifices integritate viris ginea, aut certe castitate heroica non impari effloruerunt, ut hac prei rogatiua Dominus illustriores quosque sectatores suos cohonestasse videatur. Ad huius eximiae virtutis studium Wimitationem non tantum eXemplo sed verbo cohortat ut 3Dιι. cum ad sese sequendum inuitat. Si quis vult venire post ma
abnegri semetipsum sis ollat crucem suam ct sequatur me. Nam quae potior aut rei stan Iior abnegatio hac omnis sensualis delectationis abdicatione, qua nativa propensio sed anim lisin bruta reprimitur, qua quis se Christi Domini exemplo atque imitatione ad caelestemis Angelicam traducenis da vitae normam prouehit atque eleuat, re velut humo suis stollit in cetium. Hac virtute crucifigitur caro cum viiijs,ricincupisceatij c, carnis ea crux est atque uiartyriuar, dum aduersus
530쪽
aduersus concupiscentiam continua vis adhibetur, dum nunquam intermittitur intestina pugna habet&pudicitia seruata martyrium suum, virgines lane sequuntur Agnum qu eunque ierit, ut eius hac imitatione proximi, ita etiam gloria simillimi ac vicinissimi hac de causa cum tentatus a Pharisos virum secundum legem Moysi, uxorem liceret dimitte re omnino fieri prohibuit, quod discipuli considerantes, dixerunt; Si talis est eause hominis cum uxore , non expedit na Mattώ bere, quibus ille respondito Von omnes capiunt erbum istud, ' φ Fdquibi datum est ρῆμα enim Eunuchi qui de matris Meropenai sunt, Ursunt Eunuchi quifacti sunt ab hominibus, ct fiunt Eunschi qui se agrauerunt propter regnum calorum cui potest capere , capiat Caluiuus in Harm. Matth. I Io discipulos quod ita magistro de oneribus matrimonisdiiserenti, responderunt,inter alia vitia impiae accusat ingratitudinis, multis
contendit, CHRIATI mentem esse penitus contrariam dissuadere se ilicet non suadere caelibatum, quam virtutem censere stuliam imaginationem esse censet ipse pre clarus c sor Apostoli iam quidem Dominum sequendi, atque mi.
tar dicitia dio caelibem vi ameram .professi , minitumque nuptiis, si qui eas inieram, non inuita coniuge remiserant.Verum hoc admirati graue iugum,& onus ex in dissolubilitate matrimoni somnibus impolitum, quod uxor qualis qualis demum obtigisset , excepto aestiterio dimitti non possit, eaque di missa non liceat aliam ducere id, inquam, admirati, conis cludunt non expedire cuiquam matrimonium inire,hoc enim μαησαι utriquet sexui comune Respondet Dominus miro quodam artitiaio ac rem peramento , nuptias nec probans
nee improbans, sed non omnes ab iis cohibere se velle aut posse , quod res sit ardua, quae singularem quandam opem diuine gratiae postulat, vel potius approbat Apostolorum
euinclutionem ex Hieron7m interpretatione. Recte quidem
sentitis prias non proinde expedire , sed difficilis tes est, Σ ἐφ' timor unco im pauci capiunt verbum hoc in animum '