장음표시 사용
191쪽
mine opus est: occurrit adhuc hujus phaenomeni eximium exemplar in Hebaribas malignis, quando secundum trivialem methodum acriares alexipharmacre & resolventes species exhibentur, ut angelica, cartina , imperatoria, contrajerva, aniliora, Zedoaris, petas dis &c. & tamen nonnulli patientes e mortis periculo emergunt; facilius evenire posset ut talia resolventia remedia putredinem m- vitent & accelerent, dum non modo in humorum massa
subtile illud missima malignum haeret, quo mixtioni δε- fructionemminatur, sed ubi adhuc ex superfluo talia subtilia& mobilia principia in hisce resolventibus remedus contenta in eandem mas=bm sanguineam transferuntur, quae partim miasmata maligna iopellunt dissolutoriam illorum efficaciam promovent,partim quae ipsa mixtionem sanguinis invadunt atque invehunt, ut longe citius putredo oriri posset & deberet, antequam mulam malignum ejiciatur :quod vero nonnulli aegrotantes hoc periculum evadant atque superent, non remediis, sed Deo & Naturae adscribendum est , quae ultima in tali casu cum duobus eminentibus adversariis, nimirum cum morbo δι imperito medico pugnare debet: neque tantum natura Circa illud negotium versatur, quo minus Alterantia rememia oblata corpori humano noxam insevnt , sed quo subinde aliquam Atilitatem asserant; id quod etiam obtingit in motuum Alteratione, sicuti modo in antecedentibus dictum fuit: eo
enim adpringentia vias atque partes non confringunt; temperantia motus perse non mitigant & tranquillant; nervina motus non ex sua incacia augent; anodyna eosdem motus non coercent: nisi itaque jam corpus humanum certis motibus instructum sit, haec remedia nullas tales Alterationes in idem corpus inferrent; quare e scacia remediorum adstringentium, temperantium&c.
in corpus exanimatum longissime distat ab illa ossicacia re-
192쪽
mediorum quae ita corpore vivo observatur: quemadmo dum vero in m9ralibus negotiis anima rationalis secuncium diversam objectorum aestimationem motus suoS variat, ita idem hia vitali oeeonomia obtingit, ut objecta motuS ΠΟΠ
sitienter alterent, sed quo secundum & proptero jecta illa
motus mutentur; unde in genere inclarescit, aut per Ulteriores medicationes & indagationes patescit, quam a Ti-va sit natura in directione Alterationam therapeuticarum ad salutarem effectum atque eventum, siquidem congrua ap- salutaris motus ad convenientem non in PO- testate corporis aut remedii oblati consistit: etenim si rig. antisipasmodicum remedium exhibetur, cur hujus essectus se extendit ad locum affectum & cur non in proximis locis, quae immediate contingit, ordinarium motum hebetat : cur anodyna operantur in illam regionem ubi sedatione excessivi motus opus p quaenam relatio remedii antispasmodici & narcotici ad motus excedentes cur non haec remedia operantur in ubi motus sunt debiliores , leniores mutabiles 3 hic sane omnis
sapientia phusica S mechanica in decidendis & bonis solvendis hisce dubiis eXulat.
Et ita ferme plurimas Alterationum species natura humana sua administrare seque potest ac solet, siquidem vitales motus illius dominio existunt, adeoque ab eadem sub diversa occasione & necessitate augeri&-ntinui possunt, Commune sane est phaenomenon, ubi natura constringit&ώlutares fluxus cohibet, adstringit& supprimit, ut nullis orti cialibus cavissis opus sit, dum ide- ales & patheticae commotiones huc promptissime & emem c ne satisfaciunt, ita ut multis modis atque respectibus haec Pontanea adstrictio superet illam, quae per medicamenta provocata fuit; quoties non porro natura
193쪽
Ta apertiones instituit Osigni testimonio H more Dolgrarmuspontanearum, fluentium, reparatio HS morrhagiam in recentarum S aut aliquando reserationis occlusorum &indurator I bsertim, parti uni& regionum; ubi quidam tumores sex vi ve evones ciliat& pars asse ita usui suo restituitur ; quem quisb latet , quomodo satis sepe praegressas inflammationes & vulnerurationes aliqhiandiu inmor quidam in ambitu Comitem qui cum tempore Dcnteiterium partem illam deserit: praeterea non raro citra ullum re ediorum usum natura in humores resolventem esticaciam exserit, dum auget partim
pusum, partim tonum & sataguinem fortius in partes, di solutioni humorum inservientes, impellit & per easdem aeque strenue transprimit: insigine hujus circumstantiae documentum occurrit in febricitantibus in quibus natura super um & molestinx sanguinem hoc ipso Eissolutorio esse ilia adantenus imminuit & m Crementitium convertit: proinde etiam interdum istin vires humore8 eadem natura spontaneo actu incidir & attri. dum e reliqua massa sanguinea quandoque serum linam intra ventriculum S intestina seponit & illic obhaerescentesipi sores materias attenuat S ineforis salino
dem Ordinarie contingit, quando cibis affunditur, quae sub coctionis actu hoscelincidendo dissolvit : ita etiam ordinari)ferum iiij a intesina transmittitur, quod ra .recrementa mucida taculenta com uis & ad facilia Urem e retionem praeparat: pari Capacitate natura alienas materias abstergit & quidem cum eadem spo lanea activitate, dum sit usabidis tam in intestinis , quam in mi is reliquis materias non modo colhquat, sed dum assuens suidior seroso-mucilaginosa substitialia xeliquas materias involvit, elubricat, hoc modo abstergit
194쪽
&ad promptiorem excretionem disponit,aut quandointrapi ius idam mucilaginem congerit,quae praesente ubtiles frosis millissiores mucidas materias Uiuisit,emossit & elubricat,&ita penitus abstergit,aut quandointerella ulcarationibus, quale quid vim a Febre contingit,impuritates adhaerentes separat Screpurgat,ne citius talis labes partem quam o cupavit, depascat: & quam frequens quaeso est naturae actus discus orius spontaneus p quot noriti ammationes sub moderato tantum regiminsonte quot non superflcialessoses,1 Hores, maculae 8cc. ponte evanescunt,
ubi Deceo, a dis sio facile in sensus incidit, siquidem illi motus, qni ad inducendam & absolvendam dis
Avisionem speclairit, sub naturaepotesate eristunt: ita etiam interdum monte humores incrastare potest natura, quando eosdem ad certas regiones corporis congerit &illic aliquandiu ubi evenit ut sanguis & riditatem&siuidi atem suam quadantenus amittat, testimonio me praegressam cθntumacem congestion demum erumpentium & sanguinem spisum aeque ac nigricantem sistentium, inde nonnulli ex hac circumstantia δε- crediderunt &asseruerunt: quod sanguis menstruus sit virulentus δή haemorrhoidalis sit faeculentus atque atrabia larius: non minus eadem natura facile massam sanguineam incra Ore potest, quando e partibus supersticialibas m sculose sanguinem ad interiora restringit &in alveis capacioribus detinet, ubi ob denegatum si ientem transitum per partesporo 2s,in quibus alias suam uiditateminanciscitur, denique divi orem consistentiam induit: non minus m- humoribus inducitur, quando fluidior substantia separatur & excernitur, sicuti frequentes diarrhoeae spissitudinem sanguinis conciliant: & quid coctio in febribus aliud est, quam materiae subrilis peccantis abster-
195쪽
abstersio & incratiatio : de reliquis modis quibus sanguis citra remediorum usum incrassari potest, hoc loco sermonem instituere non placet: neque etiam naturae facultas
deest, qua emoditionem tam diversis materiis fluiditati alias dicatis, quam partib solidis inducere potest, ita interdum modii & diluit viseidam saburram in ventriculo haerentem per affusionem fluidioris substantiae seroso-aquosae;non minus emollitisitsina subcopiosioribus pi-- alvi iluxibus, quando seroso-mucidam siuidiorem substantiam copiosius & frequentius ad intestina congerit: similem emossitionem perpetrat inpulmonibus: & quando in una aut altera parte congruum tonici motus gradum remittit , tunc in eadem parte mollities & flacciditas occupat : ita etiam sponte ad diversas partes copiosius sanguinem Congerere perficere potest, quos actus &effectus nonnunquam remedia attrahentia & maturantia promovent , ut ita palam fiat, quomodo natura plurimas illas Alterationes, quarum in specimine tertio praesentis tractationis mentio facta fuit onte administrare queat: eapropter vero non praecipitato ausu concludere licet, quasi Alterantibus remediis non opus sit in Therapia medica, quoniam, has Alterationum species onte eXercere pose
sit: siquidem non semper id quod potes natura, etiam actu
celebrat, quidquod subinde circunso nitia ita sunt comparatae, quo minussemper Capacitatem suam eXercere
possit; hinc artiseetalis Alteratio succurrere debet, ubi spontanea deficit. g. V. Posteaquam ha flenusgenerales animadversiones praesenti tractationi praeludentes & ad totum Alterationis negotium speetantes exposuerimus , nunc reliquum filum pertexere &pensum nostrum absolvere placet, siquidem adhuc quaedam Alterationum species oponendae sunt, A a a quam
196쪽
quarum modus operandi etiam aliquali illustratione indiget: progredimur itaque ad HUMECTANTIA remedia,
quae nimiae ocitati, densitati & connexae immobilitati alicuius objecti, imo etiam assera a iopposita sunt, quemadmo dum Maedicamenta quae humectant etiam leviaηtem qualitatem habent; quoniam Vero praeternaturalis cetias tam inqUam corpore contingere potest, ita Humectantia in toto corpore conveniunt: operantur
haec medicamenta perfluidam humiditatem aquosam, aut diluitarn δ μdammmcilaginem, nec non simplicem fluidam pinguedinem : priora materias ρ .res &is nores eluunt, iafluorem convertunt & quo eaedem ulterius & aliorsuin promoveri queant in consistentiam humidam & mobi mconvertunt, ne viis S partibus in & adhaerescant, neque asdem occludant defunditones vitae S sanitati subservientes
offendant,atque sumaminent: ita praecipue interdum fianguis in tota sua massa adeo*issus, terrestris & siccus est, ut dissiculter per partes arctiores porosas tubulosas& cribro, sis progrediatur, sed varias quatio ibus &s feos periculis ansam praebeat, hinc adminicula aqu02 humiditate praedita spissam talem massam ingrediuntur, eluunt,
humectando separant&-enu sint, ne ita cito coalsam &congrumescant: quoniam musa sanguinas praecipue per mucilaginem lympham in coa Lationem tramst, ita humida mucisoginem dast lvunt, eliqumat, eXtenuant, quo minus conglutinentur; quo magis vexo mucissitates ta les sussicienti sua humiditate desti uiantur , eo facilius it Tum congyediuntur,con ut miser, obviscantur & eκ seu taatque tenaci tali consistentia denique in tophaceam siccitatem &-degenerant: thinc humectantia remedia non
modo massam fangiιinis, sed seorsim etiam alios humores mucilaginosos &-mobiles reddunt, sive con-vinuenter dclassiciente uti scant,quo ulteriu
197쪽
mectationi milem, aut cum lius nectantibus co 'sterau; exserunt, dum meas& tenaces substantius Imismi, perluunt,
laevigant& mobiliores reddunt; quale quid tanto facilius contingit. si simplieiora humectantia conjunctim exhibentur: proinde eadem Hume istantia fiugulis, potuIenia altios, aut dilutiora mucilaginosa vias & partium internarum super cies, quas contingunt, si ceae ct a flexilitate & leni ta-
te alienae fuerim, ditaunt, liquant, munt, flexiles & m bi-- reddunt, subinde ita praeparant, ne materia iisdem facilius adhaereant, sed eo promptius abluantur & tranSprimantur; hac ratione Corpus humectant aquosae' substantiae,quae alias per transpirationem insensibiIem sec dere solent, quando tuis trans piratio impritur, ut a per pheria ad interna viscera retrocedant tales humiditates: quaresi cisas pecλω emendatur, quando minus Cum o romtpinguedine mangitur , hinc pectoratio humida mucida promovetUr: Idem Contingit in infantibus, quando ipsis sunt OUrait , ubi mulierculae extrinsecus nares cum
singuedine delinire solent: similis essectus etiam obtinetur, quando intestina valdeseca sunt &-eodem modo iuungitur: proinde diversis partibus congrua Humectatra conciliaturi, si intra H as sufficiens sangiariis Muidioris romo Vetur: potest PraetereaAd ro S sialibus liquidioribus&solubilioribus detersivis aliqualis humectans ossicacia
adscribi, quando haec remedes a spis tudinem lymphae & muciditatis quantisper colliquant & emendant, iit hi lihi mores' fluidiores evadant,adeoque maiorem humiditatem praesentent; quod si etiam externae partes ob contumacem conseri ctionem durae Scaridae fiant,t Ceadem aquosa & mucilaginosa, nec non oseos pinguia remediatis mediatam suam applicationem contractas &arefactas partem relaxant, moti
198쪽
mores iterum illas queant, unde eaedem denuo humectantur, qualis estectus ita a balneis, fomentationibus, inunctionibus, cataplasmatibus calidis frictisnibus obtinetur. f. VI. Humectantibus remediis opposita sunt EXSICCANTIA, habent ad sanguinem nimis aquosum& pituitosum, nec non ad partes sio as,in quas ea coeo ehumores assivunt, easdemque successive magis etiquant, ad corruptiones disponunt: non quidem de eo nobis in praesenti tractatione sermo est, an etiam remedia in talibus casibus, ubi humiditas abundat,
ivio adhiberi possint & quomodo illa usurpari debeant; de
eo potius nobis impraesentiarum agendum est, quo modo de quoι modis tilia remedua operantur: exsiccant itaque quaedam remedia, quae humiditatem evacuant
sinit purgantia, sive diaphoretica sive diurnica sive alia,quae proximo modo subtrahunt praeiudiciosam aquosam &pituitosam substantiam : hinc ex experientia Constat, quO- modo purgationes non modo sanguinis spissitudinem& comparativam siccitatem concilient,sed quomodo primas vias suspectam mistem convertant , ut alvina excertio in futurum admodum di*ieulier succedat,& faeces alvinae durae & siccae evadant: eapropter vulgo tales evacuationes in chexis Scidrope ordinantur, quia in hisce affectibus haec suspecta humiditas abundat, interim etiam injTherapia medica cum hoc modo Exsiccationis prudenter procedendum est : altis modus e. humores est, quando paulo quantitate sicca terrea & crassa remedia offeruntur,imprimis quae simul a frictoria virtute praedita sunt, velut usta, cretacea, fabaeea, bolaria utina Scc. quae non modo propter terrostreitatem suam humores inerassant sicciores reddunt,
sud&propteris c*ρη suam lutinam constitutionem cum
199쪽
mesisum eXemplum occurrit in pratis & arvis lutosis am livunddoni teng Id, quae tellus communiter est cca,
arida, exsicca, calida: de qua oeconomiae periti dicunt :adstringentia vero remedia in tantum hanc ex ecationem adjuvant, dum vel humorum coagulationem promoVent, Vel vias occludunt & constrin,
in quibus humores suam fluiditatem & humiditatem obtinent,unde etiam illa organa obstruunt,per quae humiditas intra humores transferri debet, aut has partes oppimi, in quibus Scexcernuntur , quae alia S humo
rumssi iudinem & siccitatem inducunt & accelerant: quae-Cunque itaque sive terreae sive sublilius folinae & acidae indolis fuerint, illa simul ex contem essectum post se relinquunt: dantur etiam remedia, quae partibu fidis Exsiccationemnducunt, quo minus vel ordinarius vel extraordinarius &excessivus humorum o xus ad illas continuet, unde successive exarsentia iisdem conciliatur : ita nonnunquam aliquam partem largus decubitus catarrhalis amigit, aut quandoque ad ulcus superficiale ni
mia quantitas inuit, ut aliquali Exsiccatis ne Seillius amuxus aversione & cohibitione opus sit . ob id talis a Beon. succedit vel per modu retrogressionis humorum , quo praecipue adpringentia & repetigentia imprimis silpha rata remediu conserunt, VHessii immediate copiosa & planusuperflua illa humiditas attingi potest , praeter hunc mo
dum exsiccandi, etiam terrearernedia applicata, quae inter chirurgos audiunt, incrassant Sc exsiccant, quem modum, ut monuimus, interdum in chirur,..cis casibus praecipue necessarium iudicant artifices ; licet alias in genere hic modus per aUrictionem & repulsionein exsiccandi non admodum latus existat i quando vero interia medica Camphorae exsiccans qualitas adscribitur, tu no
200쪽
DE EPULOTICIS ET ESCHAROTICIS.
cqualitas non admodum probata attamen si ad Iupem fiatis agnationes mucido serosias addidbetur, tunc tenuio em, mobiliorem S subtilorem portionem discutit, cra sorvero substantia in loco assecto obhaerescit S contumacem alcyae refractari tumorem& inserestum constituit: alioquin etiam se posita haec virtus camphorae exsccans vix ita fimplex est, nisi di cussorio effectu, Cum camphora administrato, copiosus humidus imus a quibusdam partibus avocetur, Sper Consecutionem comparative dicendo pars illa quadantenussic reddatur, testimonio cor mae habi-rualis, catareth, is de xionis intra oculos manansium capitis ulcerationum, ubi Camphora in nucha , Vertice aut collo gestata successivMaas humectationes &catarrhales axistinae tis es nimiam partium humectationem avertit.
Posteaquam Exsiccantium hoc ordine mentionem secimus, nunc placet de aliis Alterantium speciebus disserere, quae cum Exsiccantibus aliqualem consensum habent: in praecede tibus mentio facta fuit EPULOTICO
quae in foro chirurgiso cicatrices & crustas promovere solent: ct horum modus operandi UX stius est, quam Uti α siccante, coagurante, incrassunte & adpringente effectu super- fetolis talis condensat Concilii emri quod enim cisarrisum&-generationes attinet, tunc eaedem non nisi induratione Sc humorum amuentiu perficiuntur,quamdiu enim in affecta parte nimis Hi continuantosumus, tamdiu nulla expedianda est crasto,quandova. ro eo usque, esitaries quaedam laesiones & continuitatis vitis repurgata & praeparata sunt, ut denique consolidationem expectent, tunc continuans a uxus &affectae partis humectatio, quae concretioni coerce tur Per applicationem praedictorum remedi