Beiträge zur Sektengeschichte des Mittelalters

291쪽

delirant. Dicunt enim, serpentem accessisse mulieri se cum cauda eam adulterasse, et ita libidinosum pruritum carnis in eam infudisse, de quo coitu quidam illorum ortum esse Cayn suspicantur. Mulierem ver in luxuria assuefactam ad dam ivisse et ei, qualiter secum coiret, ostendisse et suasisse dicunt. Ita a serpente decepti peccaverunt. Istum ess esum ligni solentiae boni et mali autumant, quod is inhibitum, o hoc dicunt Moysen velatis verbi significasse sub nomine pomi vetiti propter hoc verisimile dicunt esse, quod vir et mulier continuo mombra illa pudibunda coop0ruorunt ad significandum, quod in illis membris peccavorunt. Omnia autem animalia, volucreS, piSce et cetera opera, qua per sex dies in Genesi facta esse dicuntur, fabulantur Luciferum fecisse et ordinasse ex intentione, ut, quia de coelo projectus erat, ubi dominium super angelos habebat, posset in mundo isto dominari et principari hominibus sine

fine, o vero alia intentione permittente, ut congruo tempore per adventum Christi aliquos de mundo salvarset. runb Eoo Adam factus est quasi unus ex nobis, sed Adam actus est peccator, ergo ille Deus peccator erat. Huno crodunt diabolum fuisse aliis daemonibus Conmatulando, quod Adam peccaverat. Itoni inconvoniens esse dicunt credere eum Omnipotentem fecisse serpentes, busones se alia repontia animaliatserra se, in quibus nulla utilitas est te Corpora vero hominum ideo a diabolo acta esse machinantur, quia corpus hominis abo pudenda membra, praeterea spiritus quasi naturaliter peccare appetit. Sit ut diabolum . . dedisse sabulantur, eodem errore prophetas misisse mentiuntur. Ea vero, quae prophotae de advolatu Christi praedicebant, Spiritum Sanctum autumant per eos quasi per tubam dixi S So. Garriunt nim prophetas per Spiritum sanctum quandoque coactos, quae prophetabant de adventu Christi, tanquam bruta animalia non intellexisse. Quando autem bella sutura legibus eoin minabantur, aut captivitatem Judaeis, si vo pestilentia aliquas praedicebant, tunc in aligni spiritus instin tu os vaticinari temerarie aSSe-18 ε

292쪽

verant, addunt quoque quidam illorum, omnes prophetas osse damnatos praeter Isaiam. Habent enim quondam libollum Isaiae, in quo continetur, quod spiritus Isaiae a corpore raptus usque ad Septem coelo deductus si ibi quo vidit et audivit arcana verba, quem libellum, quia tales innectit fabulas, carius amplectuntur. Scripturam illam esse credo apo erypham a calliolicae fidei orthodoxis olim opudiatam, quae apud illo huc usque retenta est. Plures vero illorum, ut rationabilius Sapere videantur, dogmati Zant, quum prophetae resurrexerunt eum Christo et denuo homines acii

sunt, converSati quoque eum manuum impositionem ab ipsis re- ceperint ' , mortui in corporibus Salvi ... opinantur diei in evangelio '), tradunt enim haeretici neminemant advolitum Christi potuisse salvari. Alii animas ex traduce esse dicunt, credentes, quod Sicut corpora a corporibu propagantur, ita ab animabus parentum filiorum animae Procreantur.

Alii autem dissentientes a praedictis credunt , quod

Deu . . . . mundi per caSum angelorum tot spiritus creavit simul quot fuerunt illi, qui ceciderunt, et autumant, quod per diversa temporum circula illos spiritus singillatim humanis infundit corporibus, et isti salvantur tantum et non illi spiritus qui de coelo ceciderunt. Fabulantur ad hoc, quod spiritus illi apostatae, qui daemone dicuntur, incorporantur, Sed nunquam poenitentiain faciunt, et exeuntes de corporibus alia intrant orpora, et hoc erit usque ad nommundi in sine vero mundi secundum eos boni spiritus et mali aequales erunt in numero, ita quot damnabuntur tot Salvabuntur. Summa igitur verborum haec est, quod modo Deus non creat spiritus novos, quia in principio mundi, ut diximus, simul omnes spiritus Salvandos totidem quot spiritus, qui ceciderunt, creavit. Nullus vero illorum Spirituum, quos in principio mundi creavit Deus, damnabitur, quia per

293쪽

Credunt similiter, sed non publice praedicant, quod spiritus illi, si non salvantur in uno corpore, intrant aliud QOr-pUS. Sque dum poenitentiam faciant poenitentiam vero nonnisi de peccato, quod in coelo commiserunt, eo facere

dicunt.

Versipellis siquidem et errono eorum credulitas Christum, filium Dei angelum et creaturam et non Deum Coaeternum Patri et Spiritui . confitetur. Propterea dicunt, quod Pater et Filius et Sp. s. non sunt una essentia. Quidam ex haeresi Archillorum dogmatigant, quum Deus tres angelos misit in mundum, unus ex eis formam

mulieris accepit, et hic fuit . Virgo aria. Alii duo angeli viriles formas sumpserunt. Unus fuit Christus, alius Joannes Evangelista, quem ipsi credunt adhuc in illa forma existere, quam assumpsit , ideo quia dixit Christus do eo:

ἡ Sic eum volo manere, donec veniam. Machinantur inSuper,

illum angelum in muliebri forma appellatum M. V. assumpsisse in se nescio quo pacto alium angelum, qui dictus est esu Christus, ut sic de conception matris illius diceretur Sententia haec illorum talis est, quum illi tres angeli non vera habuerant corpora, sed quasi aeria et Spiritualia corpora sibi vindicaverunt, ut si similitudinoni et habitum qualitatesque humanorum corporum viderentur habere. Hanc haeresin quia auctoritatibus approbare nequeunt, quibusdam similitudinibus moliuntur astruere Spiritus S., inquiunt, corporali specie descendit sup0 Christum sicut Columba, nec tamen verae columbae corpus fuit e praejacentis vi materia, it ieri solet. procreatum Alii vero de sapientibus haereticorum praedictam sabulationem salsam esse credentes, aliud fingunt deliramentum, quod versa vice alii concedunt esse fabulosum. Beatam quidem Virginem Mariam de sola muliere sine semine viri natum esse opinantur. Et nec quippe eo modo filium . . . . carnem SumpsisSe, ut veram humani corporis haberet naturam, audent consteri, ne Christum de massa humanae carnis, quam diabolus secundum illos condidit, corpus habuisse convincantur credere dicunt enim, quia Christus

294쪽

in ea, non de ea Corpu asSumpSit, non quidem hujus creationis, sed corpus spirituale, operatione Spiritus sancti ex alia materia Concreatum, quo mediante corpore filius dicitur Jesus Christus ab hominibus, Cum eis conversundo videbatur; et quando volebat, se horinnem corruptibilem et passibilem aliosque humanae naturae desectu habere simulabat, quandoque autem se spirituale corpus habere ostendebat, cum in medio hominum ipsum Comprehendero volentium positus ab oculis eorum evanesceret. Hinc namque redunt apostolum dixisse Misit Deus fili tui suum in si utilitudinem urnis peceati, et alibi: In similitudine hominum uetus ethubitu inventus ut homo. Pars denique haeret leorum Mariam Virginem de putre et matru Carnalibus Confitentur procreatam, et non praefatae Sententiae aliorum consentiunt. Quamvis vero eorum regnum per diverSo Sit errores divisum et propterea Stare non poterit, in hac tamen erroris

malignitate eompaginatum et Onjim Ctum , ut non credunt, Christum verum, sed phantasti cum corpus habuisse, omnia quoque alia, quae verae Sunt humanitatis indicia, videlicet osuriem, sitim, algorem, i atigationem, dormitionem et Ceteru, infirmitate corporis non vere in corpore Christis uisse, sed ea in apparentia hominum se habere ostendisse mentiuntur. Propterea non redunt, Christum animam, quae

orpus vegetaret, habui88e, sed illud phantasticum corpus ab ungelo illo, quem Deus misit in mundum vegetatum ibisse dicunt Ut enim supra diximus, Christum non Deum aeternum, sed ungelum X cellentiSsimum Constentur. Consequentia harum sententiarum haereticarum talis est, quod Christus

non Vere paSSUS St, nec vere mortuus, ne ad inferna

descendit, nec vere in corpore resurreXit, denique nec Cum corpore in coelum ascendit Ianuum impositionum, in qua neminem redunt posse

salvari, illorum episcopus hvit. Si vero non adsit episcopus, duo filii episcopi tunc aciendi potestatem habent. Duos namque praelato Secundum gradum juxta epi Scopum tenentes ordinant, quos filios celesine et quasi visitatores appellant. IIi duo loca et civitates, in quibus eorum sunt

295쪽

Conventicula, circumeunt, et fratre suos visitant, et in proposito suae sectae doctrina sua confirmant, Si quae corrigenda sunt corrigentes. Si quo vero minus cautos inveniunt, ab unitate catholicae fidei rapere et in ventrem sui erroris transfutire desudant. Praeterea alios habent praelatos, quos diacono appellant episcopia unusquisque per singulas civitates constituitur, qui viris et mulieribus suae sectae praeest, ipsos secundum arbitrium Suum disponendo. Hospitium vero proprium illorum diaconi tenent, in quo fratres extraneos Superveniente hospitalitatis gratia suscipiunt, eisque diligenti providentia hilariter necessaria tribuunt. Glutino nim dilectionis ad invicem vehementer sunt con- nodati . Potestatem itidem diaconi habent conserendi manus impositionem piscopo et duobus filiis praedictis absentibus. Alios namque praelatos non habent. Verum Si necessitatis causa exposcit, et subditis haec potestas concuditur. Hujus

nempe Sacramenti solemnitatem convocata 1 ratrum et sororum multitudine celebrant. Virum vel mulierem post unius anni probationem hoc suscepturum in medio eorum Statuentes, ibique unus de praelatis praedictis, tu aliquis alius antiquitate et sapientia dignior longam pertrahit orationem, docet enim eum, quid credere et qualem conversationem eum eis habere debeat nullam quoque spem salutis in fide Romanae ecclesiae vel ejus Sacramentis habere, et quanta constantia et stabilitate pro fide et doctrina Sua tuenda omnia ....

Dicunt quidam haeretici sacramentum baptismi nullam habere eis caelum nec in parvulis nec in adultis dicunt enim omne meritum esse penes voluntatem hominis et non penes rem extrinsecam sed pene intrinsecam . . voluntatem, et hoc probant sic: liquis accudens ad baptismum si est adultus sicut in primitiva ecclesia Martyres antequam paterentur

296쪽

rogabant baptigari, Sic ut . Laurentius baptigavit Romanum,

sicut dicitur: auferens autem urceum cum aqua etc. Similiter tiam infiniti alii, aut ille baptisandus poenitet de peccatis suis aut non si non poenitet nou prodest sibi baptismus si poenitet jam justificatu est, ergo Omne eCeatum remissum est, et baptimus non habet efficaciam remittendi peccatum. Item apostolus neque baptismo remittitur peccatum sed sola divina gratia. Item si baptismus institutus est in remissionem peccati, quare non ab initio humani generis mi institutus, quod Adam fuisset baptigatus et omnes aliinni pa SSionem et peceata fuissent eis remissa se sic Christus non fuisset passus pro peccatis nostris. Item quae est ista Vi aquae , ut corpus tangat et mentem abluat Dicunt

etiam quidam haereti ei, quod baptismus non prodest sine manuum impositione, quia legitur in ut Apost. quod Apostoli imponebant manus super baptigatos, ut acciperent Spiritum sanctum sed Spiritus sanctus datur quando peccatum remittitur, etiam Sine manus impositione. - Item haeretici ponim disserentium inter consolatos et perfectos. Consolati sunt illi qui nuper et noviter ad eorum haereSin pervenerunt. Persectos vocant illos qui in haeresi confirmati sunt. Sequitur consequenter alia quaeStio. Quaerunt etiam haeretici, quare credamus nos Christiani panem fieri corpus Christi, cum in Symbolo Apost. se Credo in Deum, nihil de isto pane dicitur, et in illo symbolo, Credo in unum Deum, item nec in eo: Quicunque vult salvus esse in istis enim symbolis tota fides nostra consistit, et nulla mentio fit ibi do corpore Christi. - Sunt etiam quidam haeretiei, qui dicunt:

soli Deo sufficit consteri cum lacrymis et amaro Corde, et non Saeerdoti, et hoc probunt sic Petrus sevit quia Christum negavit. Dicit Ambrosius super Lucam Invenio quod flevit, non tamen invenio quod dixerit, lacrymas lego ejus, satisfactionem vel Consessionem alicui factam non lego. Item Propheta dicit: Revela Domino viam tuam et spera in eo et ipse i aciet; non enim si non dixeris ignoret a te. Item praedicti haeretici nuptias damnant, quod probant sic: si conjugium esset bonum, Christus nequaquam Johannem

297쪽

Εv. a Conjugio revocasset. Item dicunt quod conjugium sit contra legem coelestem, quia jure poli omnia sunt communia, sed conjux est propria viro et e converso. Item ibonum esset nubere quare Apostolus ait Volo vos esse sicut ego Sim i. e. Continentes Item haeretici praedicti ob-j ieiunt nobis illud apostolicum viri diligite uxores vestras sicut Christus dilexit ecclesiam, in quo potenter volunt probare , quod inter virum et mulierem nulla debet esse sol nicatio sed pura continentia, sicut hi inter Christum et ecclesiam. Item dicunt: Quicunque reliquerit patroni aut

matrem suam aut agro aut uxorem, centuplum aecipiet.

Item dicunt a retici quidam ordinem diaconatus vel Sacerdotii non esse sacramentum quod probant sic: Non legitur apostolos usquam hisse ordinatos in sacerdotes, quare ergo vicarii eorum ordinantur Item Apostoli non leguntur unctichriSmate, quare ergo unguntur eorum vivarii Item meritasaciunt ut aliquis sit dignus officio aliquo, quare ergo ordo consertur Dicunt etiam haeretiei quod locus specialis ad orationem non pertinet, si ut est ecclesia et hujusmodi, quia sicut ubique est Deus ita ubique potest orari et Deus adorari. Item dicitur Veri adoratores adorabunt patrem in spiritu etc. Item si locus est unus adorationis, quare heremitae antiquitus in absconditis odis habitabant et ecclesias non curabant Quid operantur parietes ad supplicandum illi qui ubique est Item quomodo potest esse oratio fructuosior in templo quam illa qua fuerit in agro si par heri devotio 3 Dicunt etiam haeretici supra diuti quod orationes Sanctorum non prosunt vivis nec rationes vivorum

mortuis, et nolunt quod sancti orent pro vivis, quia sancti mediante gratia Dei sciunt qui sunt damnandi et etiam qui sunt salvandi, pro damnandi non orant quia orationes O-rum nihil alserent, quia in inserito nulla si redemtio; item pro salvandis non orant quia bene seiunt quod debent salvari et Sio oratio eorum esset superflua Itom judicabitur Secundum merita et opera sua quilibet, et ideo orationes

Sanctorum non prosunt quantum ad meritum vel quantum ad Praemium, quia ne augent merita nec praemia. - Item

298쪽

sancti damnatis cui compatiuntur ergo pro his non orant. Etiam die in haeretiei praefati carnibus non esse utendum, et hoc asserunt sic Deus maledixit terrae dum dixit maledicta terra in opere tuo, set in illa maledictione maledixit animalibus quae de terra vivunt, et ideo eis non est utendum quia sunt animalia malodiuta. Item Christus nunquaml0gitur comedisse carnes nisi in ultima coena ut legem Moysis adimpleret, antea non comedit carnes ut et nos ita faceremus. Item multi sancti leguntur non comedisse earn , ergo et nos. - Dieunt etiam haeretici quando homo vadit ad confessionem, jam compunctus est et Ontritu pro peccatis suis ot statim Deus dimisit ei peccata sua, quia quacunque hora ingemuerit peccator te. Quid dimittit ei sa- Cerdo cum Omnia peceat sua sunt ei a Deo dimissa video quod sacerdos eum ligat vinculo temporalis poenae, sed non video a quo eum absolvat, quia sine ministerio sacerdotis sunt ei Hecata jam a Deo dimissa. Nunc dicendum est de error Manieliei, qui posuit duo principia aeterna o prineipium lueis et tenebrarum. Principium lucis dixit Doum a quo sunt Spirituale creaturae, Ut sunt angeli archangeli, animae et hujusmodi quae non Sunt

corporalia. Principium tenebrarum est Lucifer a quo sunt omnia corporalia in eo, et hoc probant sie: Non potest arbor bona fructus malos sacere et e eonverso mala arbor

bonos. Cum Deus summe bonus sit, mala ab ipso non sunt creata, Sed si mala sunt, ab aliquo sunt, ergo ab alio quam a Deo, ergo eum Deus sit principium bonorum alius est principium malorum. Item in Genesi legitur, quod tenebraeerant Superci aciem abyssi et sic mundus habuit principium tenebris, mundi creator itaque fuit principium tenebrarum, et sic malus fuit 1 actor hujus mundi quia creationis suae initium recepit a tenebris. Item Christus solus ait in Evg.: Venit princeps hujus mundi et in nae non habebit quicquam; in illo loco vocat Lucii erum principem hujus mundi potiusquam se et ita erat. Item dicit Evg. nemo potest duobus Dominis serviro su Deo et diabolo, ibi Christus vocat se dominum et etiam diabolum dominum, sed Christus non di-

299쪽

citur dominus nisi creationis ration cum Patre et Spiritu sancto ergo a simili diabolus dicitur dominus ratione creationis. - Item si Deus ista visibilia istius mundi socii, auti acere potuit incorruptibilia aut non Si non potuit fuit impotens et non omnipotens hoc nullus fateretur. Si potuit et noluit, invidus fluit. Item si Deus est immutatus, et ejus est ectus est immutabilis, sed opera sua sunt mutabilia, ergo et causa eorum mutabilis est. - Item quaedam creaturae sunt quae videntur non esse alicujus utilitatis ad creandum, ut Sunt muSeae, araneae pulices, pedietati, urticae et similia, ut ranae, Serpentes, basiliscus et hujusmodi cum ista ad malum sint et non ad bonum, a malo sunt creata et non a bono, ergo diabolus creavit ea qui est malus et non Deus qui est bonus. - Item quidam haeretiei negant Deum singulis diebus rear animas et insundere humani corporibus,

et dicunt quod illi daemones qui ceciderunt, infunduntur corporibus humanis Dei permissione et ibi agunt poenitentiam in octo corporibus vel XVI. Insuper dicunt quod omnes spiritus qui in coelo angeliei erant, eum Lucifero e ciderunt et nullus remansit, et hoc probant sic: Non summissus nisi ad oves quae perierunt domus Israel. Iisim nemo ascendit in coelum nisi qui descendit do oelo filius hominis et angeli ejus. Item: Misereris omnium t nihil odisti eorum quae secisti. Item dicunt quod Lucifer in Antichristum fundetur, et ibi aget podnitentiam, secundum illud Lucifer in Antidhristo totaliter rogitabit. - Item dicunt haeretici Christum ad inferos non descendisse et animas non eduxisse, quia nulla anima ante passionem Salvabatur. Item dicunt prophetas damnatos omnes et Johannem

Bapt. quia dubitavit de Christo, omnibus mediantibus discipulis dixit: Tu es qui venturus es ad inihi num an alium exspectemus Et Jesus non dixit ego sum vel non una, ergo dubitavit. - Item quidam haeretici negant Christum Surrexisse. - Item die uni quidam nerotici quod Christus verum corpus hominis non habuit, sed umbram humani corpori , quia si corpus hominis habuisset nequaquam uterum clausiani exivisset. Item quomodo potuit humaniana Corpus

300쪽

ejus ambulare super mare pedibus siccis item clauso ostio

intrasso ad discipulos. Item non dicunt eum vere SSemortuum nec dolorem habuisse in passione sua, quia Hilarius dicit nulla passio et nullus dolor sui in Christo Itoni dicit apostolus habitu inventus est ut homo. Itom si dedit

discipulis suis corpus suum ad manducandum, quod CorpuS de mane seria sexta passum fuit, quare de nocte fuit manducatum. Item dicunt haeretici Christum nec bibisse nec comedisse, secundum id omne quod intrat in os insecus sum mittitur; sed nos cum Jeronymo libentius volumus esse agrestes atholici quam cum antehae carnales 3 haeretici. Item quidam haeretici negant resurre otionem mortuorum. - Quod resurrectio mortuorum non sit, ipsi haeretici probant per Salomone ut, qui didit Unus est interitus hominis et jumentorum. - Dicunt etiam quidam haereti ei, Christum carnem sumsisse, sed filium se non fuisse, quia

absurdum esset dicere filium Dei carnem sumsisse. Item aliqui haeretici dicunt, Christum accepisse coeleste Orpha Set beatam Mariam de coelesti materia creatam, et de tali corpore Christia accepit corpus suum, quia Paulus dicit, qui de terra est, terrestris est, ut Adam et alii homines, qui autem de coelo est, coelestis est, ut Christus, et illa coeleStis substantia apparuit in transfiguration Christi in monte Thabor. Item nullus propheta tu dicit, . Virginem habuisse putrem et matrem, ergo de coelo formata est, et ex subtili natura assumta de virgine. Christus potuit ambulare super mare Siccis pedibus t intrare ad discipulos janua laus et exire clauso iter alii se nullo modo nisi ex illa coelesti natura. Item dicunt eum non comedisse eo bibisse quia natura coelestis non seget nutrimentis. Item

nemo ascendit in coelum nisi qui descendit, filius hominis, quoi nodo ergo in illa coelesti materia pati potuit et hujus modi Distunt etiam isti malo diuti haeretici, legem Moy sis datam a princip0 tenebrarum . . diabolo, et legem evangelicam a principe tu is i. e. a Deo, et sicut sunt duo rerum principia ante dicta sic sunt duo testamenta a duobus principibus. Probatio prima legis lex Mosaica lex