Beiträge zur Sektengeschichte des Mittelalters

331쪽

familiaritatem angelorum, et tam excellentem gratiam Dei. Et sic stultus religiosus credit omnia esse bona, et ita decipitur. Sin multi decipiuntur; unde et Joh monet probate spiritus si ex Deo sint. Per omnem hunc triplicem modum decipit et haereticus simplices laycos, et per hoc potest deprehendi haereticus et minister Satanae. Venit primo ut Satanas ubi non est multitudo, sed ubi est aliqua simplex semina. Diligunt enim angulos et solithidines ac tenebras haeretiui. Et ostendit se valde virtuosum ac sanctum ac quasi angulum , cum Sit turpis haereticu interius, et totus hypocrita, ac plenus daemoniae spiritu. Secundo docet primo quaedam bona, Sicut libenter orare, Parente honorare et hujusmodi, quoadusque cor simplicis ad se trahat, et quoadusque ei credatur. Deinde dicit crudelia et haereses, videlicet quod non debeat jurare, purgatorium non redere etc. ut Supra praedicatoribus non credere, Plebanis non obedire t hujusmodi, et nullatenus prodatur apud Sacerdotem vel praedicatorem. Ideo Sapientia necessaria St. Et quicunque talem deprehenderit, Sciat eum esse haereti eum et prodendum. De Dominus. Amen.

XIX. Incipit tractatus fratris David de inquisicione haereticorum Cod. 0gg. 12. f. 210-222.)

ctionem extremam respuunt, dicentes potius 1 ore in aledictione quam Sacramentum fier si folgende cui sigefalleli, ad ii bii David iubet. Unctionem extremam re Spuunt et oleum consecratum Seu Chrisma nil valere plus quam aliud. Omnes ordines clericale respuunt dicentes potius ore maledictiones et C.

Stat de dei uultas telen Stelle ei Marten p. 780 Ve-

332쪽

ius testamentum non habent vel reeipiunt, sed evangVlia uiper ea no impugnent et se des endant, dicentes etc. hei fi ὁri hii ger ei Dabibo. 212 Vetus testamentum non recipiunt ad credendum, sed tamen aliqua inde discunt, ut nos per ea impugnent et se dei ondant dicontes etc.

iliari dicuntur hoc sacere, ehien):

Do adoratione uolsert. Quod autem adorent Luciferum vel eum perent restituendum in gloriam, alterius sectae St. Quanto autem irrationabiliora credenti vel detestabiliora a iunt, tanto ne ilius caventur, et ipsa vilitas se prodit esse 1 ugienda in quia malum agnitum minus nocet. Secta vero Ovre de Leon et Simile tanto periculosiores sunt, quanto sub sanetitatis simulatione se palliant. Ita et isti se putant apostolorum et

primorum Sanctorum Successores, eo quod Simulate quaedam exteriora illorum sanctorum Superficialiter imitantur, sicut

illud quod apostoli pro pauperibus collecta in colesia procurabant, et in domibus fidelium, quia nondum ecclesiae constituta fuerant, docebant vel Sacra mysteria celebrabant, vel ad praedicandum per diversas provincias discipulos de-Stinabant, qui fundarent ecclesias vel firmarent stetit et isti hypocritae diversa sibi nomina tribuunt; non enim appellant

Se quod Sunt se haereticos, sed vocant Se veros Christianos

et amicos Dei et pauperes Dei et hujusmodi nominibus alii

vero Sunt credente haereticorum, adhaerentu eorum doctrini et vera eos docere credente et bono eos aestimantes et Sectam amplectentes, Scindente Se ab ecclesiae unitate. Hi Sunt eorum autore et receptoti et pro OSSe deteri Sores, qui nil nisi runt eis do facultatibus suis et discunt ab eis dicta evangelii et apostolorum, et Si qui ex eis tantum pro- seuerunt in doctrina erroris, si petunt, re ipiuntur a magistris ut dictum est supra. Mores eorum in apparentia humiles videntur, sed in corde elatissimi Sunt, praeter Se

333쪽

omnes alios contemnentes. Omnis gloriatio eorum est de

singularitate quia videntur sibi prae ceteris scioli, quia aliqua evangelii verba vol pistolarum sciunt ordo vulgariter recitare. In hoc praeserunt se nostris non solum aiois sed etiam iteratis, si ulli non intelligentes quod saepe puer XII

annorum scholaris senties plus scit quam magistri haereticorum LX annorum, dum iste sola illa scit, quae usu cordeat firmavit, ille vero per artem grammatica millo libros soli logor latino et ad literam intelligor quoquo modo. El0vantur tiam singularitate sola sanctitatis, qua se more illius pharisaei solos justos autum, ni, et ceteros in sui comparatione dejiciunt, stulti et caeci non intelligentes quod in quocunque vertice se aetant, clericos apud nos insititos inulto sexcellentiores habemus quia nulla fictione itis eatos, sicut apud haereticos omnia sunt hypocrisis vitio co

lora in.

f. l4. Cum olim una octa hisso dieantur ovi se de Leon et Orfidi arti sit Arnoldista et unoliarii et al-dsenses sit alii, ex ambition primatum et erroris Conditione diversis se inter opinionum altercationibus conscissi in diversas haereses divisi sunt et denominati ab illorum authoribus opinionum oujuslibet horum feetatore S.

Agnoscunt autem se mutuo diversarum haere Sum Sectatores et detestantur et condemnant, et suo complices ab aliorum consortio custodiunt ne ab eis seducantur. Non autem prodit unus alium de alia haeresi, ne forte vicissime ille prodat eum, sicut squam a Leviathun sese comprimunt ne spiraculum theedat per eas. Omnes autem unanimiter exosam habent uolesiam niliolicam quae adversature vinuendo eorum doctrinam et condemnando eos per judicium accepta a Deo potestatis.

P. 783 et D eg et monuel: Narrant i de aliis magi Siris Suis quanta sancti sint passi, ut et Christum videat ei studiui te Stait hic e offenbar cornipten tesse theibi δbe Tabi s . 214': Nariani o do aliis magistris suis quam

Sancti Sint se portii, o quod qui idore eos et audiret, Sic sit quasi quod ipsum Dominum videat et audiat.

334쪽

s. 215b Quomodo deprehenduntur. Haereticos deprehendere vel convincero modo est valde disseno, ita ut aliqui desporon si posse eos exterminari et do ipsis celesiam meaeiter purgari, et hoc tribus de causis una, quia rari sunt is do gelatores qui curent et perseveranter instent negotio inquisitionis et annullationis livoreti ea pravitatis dummodo aperte non insurgant contra nos, non sollicitantur quum sub dissimulatione nostra latenter dilatantur et roborantur, ut post valentius possint eoolesiam impugnare, optantes ut fiat pax tantum in diebus nostris. Secunda causa quod auo Sunt qui sciant os deprehendere vel cum ipsis utiliter agore ut sexterminontur aut enim non agnoscunt eorum versutias, quibus examinatores suos deludunt, aut quadam nociva misse ratione dimittunt eos jam convictos abire, qui digni essent Condemnationis putante eos vere OnVersos esse, qui timore mortis promittunt sobollo quod jubentur credere, cum Sint fallaces, sicut sero de omnibus taliter dimissis experti sumus. Tertia causa, quia desunt nobis testimonia, quibus juxta formam juris excommunicantur e quo enim didicerunt quod non per singularia possunt convinei testimonia, sed per duos ad minus de eodem acto vel dicto concordante testos, cautiores sunt saeti quod non docent plures simul sed singulariter, nisi forte tales coram quibus Sunt omnino Securi.

s. 216 Undo nihil ibiliter notandum quod quamdiu

haereticus sola fautor haereticorum nititur subters ugere ne prodat alios haereticos vel complices suos et errore et Se- .creta eorum, in talibus nullatenus Credendum est eum vere et absolute ad fidem reversum sit celesiam, quia Si vere crederet se errasse, et doleret sicut deberet, accusaret et Proderet omne errores suos ut praemuniret fideles sibi de talibus avere. Accusaret etiam complices suos, ut vel ipsi revocarentur a perieulo erroris, vel ecclesia purgaretur de ipsis no ulterius possint nocere. Qui ei adversarium meum

insidiari mihi ot non praemunit ni ut caveam mihi, vere potest videri advorsario meo plus quam mihi flavore. Qui ver cupide et Sincere prodit errores et suos complices vel

335쪽

sod exaetus reddit jurare se difficilem ad hoc quoquo

modo voli semens est suspicio pum adhuc in erroris prosossion ligari liuot metus mortis aliquatenus iam ad conversionem superscieienus inclinasse videatur. Vora enim contritio ex poenitentia tit promta consession et satisfactione porpenditur Olim ad hoc serventiores inveniebantur qui requisiti non nugabant de se ipsis quod profitebantur, licet sorte aliquandiu conarentur verbis Cooportis Oeeultare quod

erant,

Jurare autem penitus non aequiescebant, et per hoc facile tune poterant deprehendi i multi de sedi auferri. Sod modo cauti or hoc redditi no senitus seleantur, negant, jurant, ei jurant, ut Sic evadunt, exceptis valde raris, qui pertinacius errores suos aperte consitsentur, qui etiam peribet apud eos reputantur et pro magistris reputantur. Sed summa diligontia causent ne tales apud eos Capiantur, quia his exterminatis eorum complices possent acile depre-hondi et hoc per indicia satis probabilia.

XX.C0d Casanat in 111. 34.

Ista possunt qua ori ab Albanensibus: Si Albanonsis sit celesia Christi. Idem de Lugdunensi. Utrum possit non jurare in peceat in aliquo caSu. Si homo pot0st salvari sine impositione manuum Catharorum. Utrum Potestas possit in peccato justitiam saceredo latronibus, homicidis ot maleficis occidendo eos. Si docuistis unquam idem, quam habuistis. Utrum S. Dominicus de O FF. P. et S. Petrus martyr, et sic de ceteris Sanctis, sint sancti. Utrum majus peccatum sit destruere ecclesiam istam quam domum aliam; et si adere illo occlosias sit melius quam sacere domum unam. Si peccatum S COmmodare ad usuram. Si homo absens usuras et malo oblatae surta potest salvari, si potest rostituere et non restituit. Si Papa potest magis dimittere peccata quam alius homo.

336쪽

Si homo habet majorem gloriam in coelo, si vadit ad s.

Jacobum, quam si sim vadit. Si homo daret pauperibus nullo libras pro animabus patris et matris suae defunetorum triti uero cantari illo missas, prodesset ei S. Quare non faciunt manuum impositionsem diacones vestri mulieri praegnanti t morienti sive cum moritur Si mulier impraegnata a viro suo habet daemonem in corpore. Si aliquomodo possit salvari talis mulier, Si morersetur in partu. Si aliquis potest salvari, nisi a Catharus. De Concor regensibus. Quis posuit animam Suam in corpore. Si anima Adae et Eva i uerunt angeli. Si anima b. Virginis et aliorum sanctorum in paradiso sunt. Si peccatum est adorare crucem et picturas. Si est majus peccatum comburere crucem Christi quam alia ligna in magnos rigore. Utrum peccet quis eundo ultra mare de mandato ecclesiae ad recuperandam terram Sanctam. Si credis serpentem jacui SSe cum Eva et inde natum Cayn. Si indulgentiae faetae a papa euntibus ultra mare valent eis. Si animae sunt e traduee. Utrum valeret manus impositio,

si ille qui acit esset in podeat mortali. Si ille qui saeumanus impositionem post peccatum convertatur ad eccle- Siam, utrum valeat. Quis facit pluere, utrum Deus vel diaboli S.

Ista possunt quaeri a Lugdunensibus: Si est Pauper Lugdunensis. Item si ombardus vel Ultramontanus. Si ecclesia Romana est ecclesia Christi volmeretrix. Si papa est loco . Petri, et si tu potest potestate quam alius homo. Si aliquis est bonus homo vel potest Salvari tonendo fidem Romana octilesiae. Si aliquis est loco . Potri in terra qui possit solvero et ligare, et quis est. Si quilibet bonus homo possit consecrare, ni Si Sit

ordinatus et a quo. Si malus sacerdos possit ConSecrare et alia sacramenta cons erre ecclosiastica Si ins ante salvantur sine baptismo Romanae ecclesiae. Et de sacramentis. Si

ecclesia Dei defecit tempore Silvostri. Et quis reparavit eam. Si Silvoster papa fuit Antichristus. Quis successiti, Petro in potestate solvendi et ligandi. Si Pauperes Val-

337쪽

denses, Lombardi 0 Ultra montani sint delesia Dot. Sidongregatio Caibarorum si uolesia Christi. Si in eclogia Dot deboni osso ordin0s set unetio Ostende, quomodo in tua D indulgentiis se peregrinationibus, quas sauit eclo si a d pleiuris set erue et in ultramarina. De constitutionibus culos in Romanae et de eo in ostione amatum in quadrag0sima. Si s. Laurentius est sanetus. Quis odit tibi autoritatem praedicandi. Si anima sunt ex traduee. Sippe catum mortale est ac ei per Consanguineam in uxorem. Si prod0st die or millo missus t illo libras dare pro destinctis, qui sunt in purgatorio. Si quis suis xpensis aedi- seni et mille celosius, mereretur apud Deum Si quis peccaret morialiter destruondo omn0s ecclesias materiales et Combureret times via eos. De justitia. Et quid movo tedicor justitiam ess malam De juramento pro vita hominis servanda.

XXI. Cod. Casanat. A. IV. 49. s. 287.

Isti sunt serrores haeretilorum Catharorum.

In primis dicunt, quod sunt duo principia, unum bonum et ultorum malum et quod a bono prinoi pio seu bono Deo creata serant septem coeli et omnia supercoelestia, a malo vero prinei pio seu malo deo creata erant onmia qua sub illis coelis sunt, se omnia visibilia et quaedam invisibilia. Itona dicunt, quod Satanas qui dicitur draco ascendit in eoolum cum sequacibus suis, volen ponere sedem suam ab Aquilon 6 0sso similis Altissimo. Et tu hasel Archangelus eum ang0lis suis restitit ei et commisit sellum eum eo, et expulit eum Cum Suis sequa ibus do coelo, et ipse drae cum Sua cauda traxit secum tertiam partem Stellarum Sive bonorum angelorum, et quod propter istos angelos reducondos in eoolum Christus, filius Dol vivi, venit in hunc mundum. Et quod isti sunt spiritus, qui sunt in corporibus

humanis et quos atholiet appellani animas, ut quod qualid0

338쪽

homines moriuntur , tune Sti Spiritus, si egerunt poenitentiani in nomino Christi aseendoui tu e Hlum in dio judieii et non prius. Illi vero qui non egerunt postudentiam in nomine Christi, deseendent in die judieii et non prius in inseritum. Et quod istam poenitentiam appelluni Patureni consolationem, quam saviunt per impositionem manuum sine qua impositione nominem diutini salvum, et 0r ipsam inpositionem credunt constedi plenam remissionem omnium peccatorum quoad poenam et quoad culpam, et quod isti spiritus sive anima sunt illa invisibilia, quae sunt sub

coelo, non cronia a malo Deo.

Item ditiunt, quod diabolus insundi istos spiritus in corpora hominum, et quod prius erant in potestate ipsius, et quod nunquam salvati sunt aliqui de istis spiritibus ante adventum Christi. Item dicunt, quod caro et anima Mariae virginis et caro et anima esu Christi non suerunt creata sub coelo, sed in coelo, set quod fuerunt sanetissima, et quod nulla corruptio fuit in is Et quod ipsi non comederunt vel biberunt cibum vel potum corporalem. Itom dicunt, quod sunt dua ecclesiae, se ecclesia ju-Storum et malignantium, et delesiam justorum dicunt Patarent illorum qui faciunt poenitontiam Secundum doctrinam Christi et apostolorum, et Salvantur per ianuum impoSitionem, Sient dictum est supra. Ecclesiam sero malignantium dicunt omnium aliorum, qui non recipiunt praedietam manuum inpositionem. Item dicunt, quod baptismu aquae nihil saei ad salvationem, ne est necessarius ad Salutem. Unde parvuli, priusquam ad annos dis Cretionis Perveniant

et Suorum peccatorum absolutionem petant et ianuum inpositionem recipiant, non salvantur.

Itoni di eunt de aeramento eonfirmationis, quod nihil est, vel quod non valeat aliquid. Item dicunt de sacramento corporis Christi, quod orat soluin modo memoria Christi et

non Verum Coi Pu neque Verti Spiritus, Sed puni et vinum.

Et quod non est sanctior neque melior neque utilior alio pane vel ulio vivo.

339쪽

Item dicunt de saeramento poenitentiae, quod contritio, conssessio se satissaetio non fastiunt aliquod ad saluten, et quod neque alia oonit sentia valet nisi de qua supra dictum

est se undum Patare nos, videt manuum impo Sitio per eos. Itoni di eunt de aeramento unctionis extreinae, quod non

valeat aliquid. Item die unt, quod neque Papa Romanus ne Arehiopiscopi vel piseopi possint ordinare ministros

ecclesiae, videt minore sacerdotes et ministros, et quod sic ordinati nullam auctoritatem habeant. Item die unt, quod matrimonium carnale non est ordinatum a Deo, et quod neque aliquis existens in matrimonio carnali est in statu salutis. Item dicunt, quod non re Surgent corpora humana, nec habebunt gloriam neque poenam. Item dicunt, quod semper in commes Satione prius quam cibum sumunt Patarent, ille qui Major est inter Patare nos, sive ordinatus sive christianus, in memoriam Christi a deipit panem in manibus suis set senedicit non signando, sed di Cendo orationem domini eam et frangit o distribuit singulis. Item quod in cruce aliqua et etiam in ligno vera crucis nullam habent Patarent reverentiam, imo habent crucem inhoriorem. Item quod cruces et imagines non possunt haberi in reverentia Sine peccato imo rupuiant illis, qui adiunt eis reverentiam, ad idololatriam, nee signant se Signo crueis, nec habent in aliqua reverentia signum crucis. Item dicunt,

quod non sit licitum alioui des endere se ita, quod invasor possit laedi. Item dicunt, quod nulla potestas terrena possit uii gladio maioriali in vindietam males actorum. Item dicunt, quod intorsistere aliquam bestiam vel avem, exceptis piseibus et sexcupidibus t putidibus et hujusmodi, sit peccatum, et si quis interseeurit gnum vel avem et hujus in odi talia, peccaret mortaliter. Item quod Patarent

consolati non OSSunt comedere carne ne Ova, nec CaSeum,

et si non haberent ad eo modendum alia, per initterent se priu uiori, quam comederent de praedictis vel aliquo praediciorum. Item dicunt, quod nulluni jura monita in possit fieri Sine peccato aliqua de causa. Item dicunt, quod quodcunque peccatum seuerit homo, Siv surta sive rapinas seu alio 21 ε

340쪽

modo aliquo illidit habuerit aliena o damnis avserit aliquem, non tenetur consteri neque satisfacere, sed omnia remittuntur ei per impositionem manuum Patarenorum, quando confitetur se Hecatorem, nec tenetur pestificare ne nominare peccatum. Item dicunt, quod non sit decutum accipere Suras, nisi committatur in aeui piendo fraus, set illa fraus, Si committitur, est peccatum. Item dicunt, quod illam manuum impositionem Seu peccatorum absolutionem Secundum ritum alarenorum possunt dare episcopi, filii majores, filii minores set diaconi ex autoritate propria, alia vero Patarent qui christiani appellantur sex jussione et concessione praedictorum vel ulieujus eorum. Item die uti quod talis diaconus diaconatus est sh cium praelatorum et disponsationis tum in spiritualibus quam in temporalibus, et quod hujusmodi diaconi liguntura christianis et ordinantur ab piseopo, set legitur in ordinatione diaconi vangolium et dicitur oratio dominica cum manuum impoSitione. Item dicunt, quod filius minor non sest nisi unus in una ecclesia et si sub filio majore major pro filius est immediate sub piseopo, et uecedit ei in piscopatu sine aliqua alia eleetione. Item dicunt, quod in truscia est eclesia Florentina, quae extenditur a civitate Pisana usque retium in Clusive, et ab Aretio usque Monto puleianum in Clusive et Grosse tum et se inde omnis terrae intermediae usque Pisam sunt se ipsa ecclesia Florentina.

Cod. Casanat. A. III. 34.

Super inquisitionibus useroti eorum primo qua pratur Siost at harenorum voliatharus vel crodens. Si est Consolatus. Si Consolatus est alios. - qua opinione Patha

ronorum. Si credit, quod aliqui albaroni, qui non sunt de opinione Sua, ut ventur. Si Credit, quod Jo Sus Christus sit