Beiträge zur Sektengeschichte des Mittelalters

51쪽

Boi trando Martino piseopo haereticorum do olosa, et in literis continebatur, quod occlesia haeroticorum de Cremona orat in tranquillitate et in pace, et quod ei trandus artinus mitteret Episcopo de Cremona duos deo atribus suis, per quos redderet eum certum de statu SUO. Vidit apud Mira piscem magnam Congregationem haereti eorum usquo ad 600 haereticos, qui venerant ibi pro quadam quaestion determinanda, quam facisebant haeretici inter Se - haeretici respondebant, quod credebant illum Deum, qui socii novum coelum et terram OVam. Frater ei nardus dixit i, quod haeretio habebant piseopum et diaeonum, et cum quaereret ab eo idem testis, unde haberent, respondit ei, quod a principio habuerunt unus ab alio. - Cum quaereret, utrum idem frater er- nardus rediret Tolosam, respondit, quod non niSi pro martyrio sustinendo, dicebat enim, quod non erat ita pulcra mors Sicut per ignem. Idem frater Bernardus dixit sibi, quod nunquam ejus anima gauderet, quousque disputaret

contra Omnes volentes Contra eum disputare.

Addidit confessioni suae, quod quidam de ombardia apportavit sibi panem benedictum ab haereticis. Ambiardus assalli fugitivus pro facto haeresi veniens de Lombardia apportavit eis de pane benedicto haereticorum

Cum Petronilla commater sua ostendisset ei domum tbladum et vinum et alia, quae habebat, dixit, quod omnia ista erant diaboli. Quadam vice audivit praedictam fabrissam dicentem, quod Lucifer fecerat hominem, et Deus dixit ei, quod faceret eum loqui; ipse vero respondit, quod non poterat, et tune Deus inspiravit in os hominis, et locutus est homo. Ipsa rogavit fabrissam, quomodo Deus misisset Spiritum sanctum in opus diaboli et ipsa respondit, quod voluntatem

Suam posuerat ibi.

Quadam dio dicta fabrissa dixit ipsi testi praegnanti, quod rogaret Deum, ut liberaret eam a Daemone, quem habebat in Ventre. 3.

52쪽

Audivit dicentem labrissam, uxorem Petri Vitalis, quod Deus non creabat novos spiritus in infantibus, et quod multum haberet Deus sacere, si quotidie crearet novos spiritus - et quod spiritus Guiliolini rebaudi defuncti iret tantia in de corpore in corpus, done veniret in manu bono

rum homini m.

Interrogata, num credebat, dictos Lombardos peregrinos fore haereticos, vel nuncios haereticorum, dixit, quod non, cum videret ipsos comedente carnes. Petrus Maurelli veniebat requenter ad amicos et credontos de partibus Tolosae ex parte credentium et proborum hominum de Lombardia. - Dixit, quod multos labores patiuntur et magnam poenitentiam saciunt et austeritatem vitae ducunt amici Dei, quos persequitur eccleSia Romana,

et quod expedit, quod decoste homini de carne et Sanguine, qui vult intrare in paradisum, quia ibi non si leviter intrat homo. - Dixit, quod pecunia mundi rubigo est animae, et quod Deus dixit, dimitte patrem et matrem

et uxorem et infantes et sequere me. - Pontius dixit testi, quod matrem Suam quam adduceret Secum in Lombardiam,

cum ipsa mater sit senex et decrepita, et quod de cetero expedit, quod agat poenitentiam. Gordona dixit, quod multum displicebat ei, quod Guillelmus Aribaudi osset mortuus, quia non bene habebat necessaria sua in morte. Respondit Pontius quia conversi ab haeresi interfecerunt terram et gentes, quia reVelaVerunt, quare non amodo invenirent, qui eos reciperet dicens idem Pontius, quod multum sibi displicebat dominium Gallicorum. Diabolus sedit corpus hominis et posuit in eo animam, qua posita in corpore hominis homo dedit unum saltum et dixit diabolo ego non Sum UIS. Dixit, quod omnes spiritus, qui propter superbiam Suam ceciderunt de coelo, adhuc salvabuntur. - Dixit, quod ipsa Begersa portat cordulam cinctam ad carnem nudam subter mamillas, et ipsa testis vidit eam cinctam semel illa cordula. Homines et mulieres castri praestatro habent Suspectam se haeresi dominam egeruam pro eo, quia, quando

53쪽

laborat in partu, nunquam clamat Jesum Christum nec beatam Virginem, sed tantum Sancto Spiritus adjuva me. Vel: Sancto Spiritus vale OS. Auguria. Stephanus fecerat auguriave pro facto Ray- mundi de Tolosa, qui respondit visis augurii suis, quod Raymundus Comes perderet haereditatem Suani, Sed perSOna evaderet bene de manibus inquisitorum, et ita postmodum contigit, si e ut dictus augur auguravit. Dixit enim se firmi ter credere, quod prasedictus augur sit credens et ami us haereticorum, et ideo confidit de praedictis in ipso augirie. Quia occlesia haereticorum intondebat abore jus in diei terra ratione si utrissae ipsius Stephani, non erat Oluntas Episcopi liueretici), quod ipse Stephanus redderet testi praedictam pecuniam, nisi pater ipsius testis uitaret

diotam terram.

Haeretici coeperunt commendare se ipso Supse absti-n0ntia sua et puritate vitae et scandalo persecutionis, quam patiebantur propter Deum. Quod Deus non hei mundum istum, imo habuit alium factorem, quia Deus est ita dives, quod non est dignatus

facere istum mundum.

Praedicta Domina, postquam est haereticata, stetit per 15 dies vel ei rea nihil comedens nec bibens aliquid nisi

aquam, et ipsa testis servivit ei continuo usque ad obitum. Interrogata, quare non comederat, postquam fuit haereticata, dixit, quod quia neu sciebat orationem, se ilicet modum haereticorum, nec erant, qui dicerent ei.

D. Navari a dixit ipsi Lombardae, quod tantum valebat ille panis ei, qui vellet habere bonos homines in obitu et

non posset habere eos, et quod erat panis bonorum ho-m in m. Boi nardus scolani vidit in ombardia in castro Sermionio Bernhardum Oliva, Episcopum haereticorum de Tolosa et alios, qui docuerunt ipsum Pater Noster et orationem, quam iaciunt, et evungelium S. Joannis In principio erat Verbum, et Coni es Sionem, quam appellant Servicium, quae

54쪽

omni: dixit, secundum quod ipsi docuerant eum, dicendo in oratione Pater OSter panem nostrum Super Substantialem, o addendo in fine evangelii Joannis verba, quae haeretici addunt. Dicebat, quod haeretici erant boni homines et multum valebat minus terra ista, quia non audebant in illa morari.

Raymundus de Comis dixit testi Domino, quid valet nobis, quidquid facimus, quidquid lucramur, si noti possumus facere commodum nostrum, quando neceSSe est, et habere in fine, quod necesse est nobis, quidquid enim boni

erat in terra, ejectum et extraniatiun est.

Cum Petrus de Priatio infirmaretur, intravit monasterium Soncini et assumsit habitum monaehalem, et hoc facto testis visitavit eum ibi et audivit eum dicentem, quod ideo intraverat monasterium et assumserat habitum, quia non poterat extra habere quietem cum Arnaldo et Sarno nepotibus ipsius adeo importune putabant eum et rogabant, quod saceret utilitatem animae suae, quia, si vellet, adducerent ei bonos homines, et noluit eis aequiescere.

Dixit, quod valde grave erat, quod boni homines erantita fugati de terra, quia non poterat male contingere homini, qui posset eos habere in fine. Vidit morantem apud Cundum Bernhardum de Guideriis, fugitivum propter necem inquisitori perpetratam vinioni,

ct audivit eum jactantem se et dicentem, quod Dominus Ra mundus Comes Tolosanus et Sicardus Alamanni pro eo dederunt ei pecuniam, in recessu vero de Tolosa et postea miserunt sibi pro expensis suis, dum exulabat. naidus de illanova respondit testi, quod viderat haereticos et disputaverat cum iis, et neseiverant ei respondere rustiei proditores, qui faciebant se adorare. Ipse testis gravatus infirmitate tu tantum quod erat omnino extra memoriam suam fuit et consolatus a praedictis haeretieis, et hoc audito ipse testis servavit sectam haeretieorum et abstinuita carnibus 5 vel si diebus et postea deseruit. Qui Ha0reticorum orditi intersuerunt, multum e mutuo

diligunt, et quando per aliquem fidelem molestiam aliquis

55쪽

eorum patitur, inter so sunt promti ad conspirandum contra eum et imponendum crimen haeresis, et unus eorum denunciat et testificatur et nominat alios pro testibus, cum quibus conspiravit, leui frequenter inventum est. Et eorum depositiones, additiones et corruptiones multum solent esse periculosae, quia, cum ipsi sciant modum vivendi, redondi et latitandi haereticorum, sciunt etiam modum adorandi et haereticandi, aediter concordant ad ferendum testimonium contra quemcunque fidelem, qui eis displicet, verisimiliter et

Concorditer, Sicut frequenter visum est.

Si sunt conjugati et praesentes in haereticatione, alter alterum absolvit Deo et bonis hominibus et ecclesia Dei, deinde haereticatus ponit manus suas inter manus haeretici; tunc ponit antiquior haereticus Super caput haereticandi librum, in quo continetur evangelium Joannis et praecepta eorum, et deinde legit evangelium: in principio μ usque ad si gratia et veritas per Jesum Christum saeta est doinde imponit manus super caput haereticandi, quibus hetis tradite Orationem Dominicam Pater Noster et ista ultima sunt de substantia consolamenti, et postea faciunt, si Sunt plures, genuflexione suas modo haereticali vel in duplo vel in simplici. Adoratio fit ho modo fleetunt ter genua coram haereticis stantibus diuondo ter benedioite, boni Christiani, orat pro nobis vel parcite nobis vel per inclinationem ponendo manus ad terram vel super bancam et inclinando Se ro- funde et postea erigendo se ter dicentes benedieite, sicut Supra Diuit linereticus Deus vos bone lion et perducat ad bonum finem, vel Benedictio Dei et natura 3 sit vobis eum. Mos haereticorum existit, quod, ubi duo perfecti haeretici ad haereticandum aliquem infirmum conveniunt, alter eorum Solus et communiter antiquior in haeres sive qui primus fuit haereticatus, infirmum haereticet ponendo manus infirmi inter suas et tiain solus tenendo super ipsum librum, in quo est scriptum evangelium Joannis et solus legendo et proserendo verbii, quae in haereticatione dicuntur, alio hae-

56쪽

retico junior sive posteriore in tempore assi Stente et quandoque respondente prinei paliter haeretilanti. Dicebat, quod missa nunquam celebrata sui usque ad tempus Sylvestri, nec ecclesia habebat possessione usque ad illud tempus et quod oficeret ecclesia citra viginti

anno S. - ASSeverabat, quod non jacuerat cum Xore Sila.

Cum Fridricus Guit Garsias loquorsetur de illa authoritate: sin ipso factum est nihil cum Petro Gareia, ipse dixit, quod illud nihil 'supponebat pro rebus visibilibus, quae sunt nihil. Nihil istorum visibilium est bonum ergo nihil horum socii Deus quod matrimonium erat meretricium riuod nullo modo saetenda est justitia condemnando aliquem ad mortem. - Unus Deus benignus, qui creavit incorruptibilia et permansura, et alius malignus, qui corruptibilia et transitoria.

Quod omnes illi, qui ululabant in eclosia cantando voce non intelligibili, decipi obant populum simplicem. - Nullum

est matrimonium nisi inter animam et Deum. - Ecclesia Romana meretrix dans venenum et potan veneno omne Scredentes in ea. - De quadam ecclesia sibi ostensa dixit, illam non esse ecclesiam, sed domum, in qua dicantur salsitates et trichoriae. - Quod non nouerat carnaliter cum UXOre Sua duo anni erunt in Pentecoste. - Quod nullum

miraculum, quod possit oculis corporis videri, aliquid est, quod beatus Franciseus vel alius nullum fecit miraculum. Quod Deus non voluit justitiam, quod aliquis judicaretur ad

mortem. - Damnavit idem Petrias Gareias omnem ordinem praeter ordinem Fratrum Minorum, dixit tumen, quod ille ordo nihil valebat, quia praedicabat rugem. Angeli, qui ceciderunt, Salvabuntur, Sed non omneS, at principales et assessores, simpli es tamen, ita quod de mille non damnabitur unu S. Quod nullus salvatur, nisi perseete secerit poenitentiam ante mortem, et quod spiritus, qui in uno corpore non poterat sacere poenitentiam, si debebat salvari, transibat in aliud corpus ad complendam poenitentiam. Quod omnes, qui non erant haeretici, fecerat diabolus in corpore et

57쪽

anima. - Si ego tenero eum, qui creavit multas animas et de illis paucas salvat, dilaniarem eum. Guilaberius de Castris, episcopus haereti eorum, et Ray- mundus Merceri haereticus tenebant publice domum Suam juxta ira piscem sit ibi pluries praedicaverunt. Consolamentum interrogata fuit, utrum se vellet reddere Deo sit evangelio deinde promisit, quod ulterius non

comederet Carne nec ova ne caseum nec aliquam uncturam nisi de oleo et piscibus, et quod non juraret, ne mentiretur, nec aliquam libidinem exerceret toto tempore vitae suae, et quod non dimitteret Sectam haereticorum timore ignis vel aquae vel alterius generis mortis deinde posuerunt haeretici manus et librum super caput infirmae et legerunt; postmodum fecerunt plures venias reverentias et genuflexiones coram infirma et oraverunt et dederunt eidem pacem eum libro . Omnes praesente adoraverunt haereticos et acceperunt pacem ab haereticis, scilicet homines osculantes haereticos bis in ore ex transverso, et mulieres acceperunt pacem a libro haereticorum, deinde osculatae fuerunt sese ad invicem similiter bis in ore ex transverso, et tune

dicta infirma dimisit dictis haereticis centum solidos Tolosa-nense poSt mortem Suam, Si contingeret, ipsam de dicta infirmitate mori, et tunc Isai nus de Moniserver, filius infirmae, promisit haereticis se soluturum dictos denarios, Cum primo recupera SSet terram suam, et Si contingeret, dictam infirmam evadere de infirmitate, promisit se daturum Singulis annis matri suae a oretidae dimidium modium humenti et dimidium modium vini puri ad mensuram de Mirapisce.

58쪽

Ad honorem Patris ot Filii et Sp. . amen Oto de Ramegello, Dei gratia Confrater pauperum spiritu. . de Sar-nago Tadeus Marinus. . de Papia. . de Lignanio. G. demoliasio. J. de utina. . Franceschus Jordanus de Dogno. Bononius atque homas dilectis in Christo fratribus a sororibus, amicis et amicabus trans Alpes pie de-g0ntibus in vero salutari salutem et dilectionis perpetuae firmitatem Sagadis animi refert ac providi, nociva linquere, Caduca 1 ugere, munda prosequi, solida complexari Gratias agimus Deo nostro in omni memoria vestri semper in ecclesiis orationibus utentes pro omnibus vobis, cum gaudio deprecationem acientes super communicatione vestra in evangelio Christi a prima die usque nunc Confidente hoc ipSum, quia qui cepit in vobis opus bonum, perficiet usque in diem Christi Josu, sicut os nobis usium hoc sentire pro Omnibus vobis eo quod habeamus vos in corde et in defensione et confirmatione evangelii socios gaudii nostri omne vos esse. Testis enim nobis est Deus, quemadmodum cupiamus 3 vos omnes in visceribus Jesu Christi, et hoc oramus, ut caritas vestra magis a magis abundet in omni scientiue in omni sensu, ut probetis potiora et sitis sinceri et sine offensa in diem Christi, repleti fructu justitiae erra Christum in gloriam et laudem Dei. Scire autem vos fratres Olumus de controversia, quae inter nos et Ultramontanos di-

C. B. ad Pauperes de Lugduno, qui sunt in Alamannia. y Voltrasto C. V. . C. B. semper in rationibus nostris pro omnibus vobis.' C. B. capiamuS.

59쪽

otos Valdosii ' socios jam diu versatur, ad quem nemolim anno nativitatis Christi MCCXVIII. tonso adio juxta civitatem Bergamum post multas inquisitiones invicem habitas potuimus pervenire Inprimis orgo ad quandam nostram quaestionem de praeponimento cujus tenor est hic: si ho inprimis quadrimus a vobis fratribus Ultra- montanis, quod audivimus, Valdosium ' dixisse, videlicet

se nolle aliquem in societate Ultramontanorum aut talicorum fratrum fore praepositum in vita sua nec post mortem, uirum velitis in eodem sine aliqua diminutione vel alim-Ctione permanere an non. Talem dederunt responsionem in ' expositione cujusdam artae mendacis a fratre quondam ' Massario in civitate Veronae haudulenter traditae, ubi legitur: Et communiter eligere praepositos' aut rectores subjungentes, quod nos si intelligimus simpliciter et absque volamine, quod Commune nostrum et illorum Congregatum in unum, sicut dictum est, communiter eligat praepositos aeternaliter vel rectores ad tempus, secundum quod utilius communi videbitur vel amplius ad pacem perti- alere. IIaec, ut diximus, de praeponimento fuit Ultramontanorum reSponSio. Ad quaestionem autem nostram de ministrorum ordine, cujus tenor est hic Secundo quaerimus, quid sentitis et qualiter vos ' habere vultis de ordinatione vel ordine ministrorum, talem J Similiter dederunt respon-Sionem, ut in expositione praedictae cartae sal Sidicae continuturquod ministros taliter eligere communiter vel de nuper conversis vel de amicis in rebus permanentibus ordinare aeternaliter vel ad tempus, secundum quod communi J utilius

60쪽

vel amplius ad pacem pertinere videbitur. Et haec de ministris, ut diximus, hi Ultramontanorum reSponSio. Ad quaestionem vero nostram de laborantium Congregatione, cujus tenor hic est Tertio quaerimus de hoc, quod audivimus Valdesium dixisse, quod cum de omnibus aliis

esset pax et Concordia inter eum et fratres Ytalicos, nisi Separarentur laborantium congregationes, quae tunc tempori Sorant in talia, ita ut unus cum alio non maneret Pacem cum eo habere non possent, utrum in eodem sine aliqua diminutione vel adjunutione velitis permanere an non. Quorum videlicet Ultramontanorum ad hanc quaestionem responsio in eadem saepedieta 1 ullaci cedula haec inter cetera legitur, videlicet si aliqua persona consilium Pauporum petierit β in

terreno labore manere, detur illi consilium secundum Dominum et ejus legem, si Sola manere voluerit, vel jungere Secum pluribus. si Haec praescripta ad tres praenominatas quaestiones, ut diutum est, Ultramontani Valde sit odii responderunt, quaedam verbis de laborantium congregatione addentes alia, super quibus talem eis responsionem dedimus: Volumus vicia omnia, quae fratres Ultra montani 7 coram nobis Ytalicis enumeraverunt, vel etiam alia similiter 'h de congregatione laborantium penitus amputari. Quo peracto exoramus eos humiliter, quatenus dicto laboratores communi utriusque societatis consilio et concordia ad Dei honorem permanere concedant, et si de illis tribus principalibus quaestionibus, quibus lilii manebat discordia, consentientes eramus ad invicem, ut, si de omnibus aliis concord0seSsemus, de his penitus inter nos et illos, ut ab ipsis audivimus et ut ipsi a nobis, nulla discordia remaneret, Si tamen, quod ore dicebant, opere confirmarent, et quod in fine cujusdam cedulae, quam nobis tradiderunt, legitur, ad flectum perducerent, quod est Et hoc circa supradiuta ab

'ε C. B. volens in terreno labore permanere. M C. V. vel magis si in pluribus. 7 C. V. TranSmontani. λ' C. B. si insunt.