Beiträge zur Sektengeschichte des Mittelalters

511쪽

amantibus Christo servire persecte. Hic miraculose de mundo vocatus et doctus Christi spiritus unctione et

Christo si jus fido totus vixit et ita vestigiis sancti

Francisci cordalitor adhaesit et se totum in moribus consormavit, ut uine Socii sancti Francisci videntes eum quasi alterum Franciscum se videre saterentur. Quinquaginta au-nis et amplius una tantum tunica de veteri et vili panno repectata de sacco et aliis pectis contortis nudis pedibus Semper incedens, praeter tunicam et cordam nunquam invita sua aliquid habere voluit nuda humus paleis strata vel storicio vel tabula lectus ejus erat. Ab orationibus, vigiliis et jejuniis continui nunquam ceSSans, omnes quadrageSimaSSanctae epiphania Apostolorum, Dominae et Angelorum ad exemplum sancti Francisci devotus et quantum poterat ab omni colloquio et tumultu sequestratus j unabat. In juventute sua magnis adeo praeventus gratiis saepe in aere corpore Sublevatus a terra, dum oraret, inventus est, sicut ego ab his, qui eum sursum levatum et raptum viderunt, frequenter audivi. Fratres Johannes de Parma et Petrus Johannes eum in tanta habebant reverentia, ut eum loquentem magis audire desiderarent, quam eo praesente loqui. Nam

fratribus in persecutione poSitis, quos ipse exemplo vitaeo fideli doctrina genuerat in Christo, cum ipse graviora illis faceret et moribus fratrum magis adversantia loqueretur

et de ordino et omnibus illis, qui siligebant, priora sentiret, virtute quadam aemuli ejus seu reverentia detonti et ligati ipsum tangore vel siligere nullatenus sinebantur. Denique succedente fratre Johanne de Muro in officio fratris Raymundi ausi idi, o doctrinam fratris Petri et discipulos ejus vel eum quomodocunque defendentes graviter PerSequente, accusatus est ei frater Chunt adus do Osfida in multis et gravibus quae contra eum in scriptis et testibus comprobata idem ratres aemuli obtulerunt imprimis quod exitum de ordine ad melius regulam observandam laudabat et consulebat et quod ipse asserebat, quod fratres nec declarationes nec regulam observabant, et quod eam observare Volente quantum poterant, impediebant, et quod alium or-

512쪽

dinem, qui erat verus ordo minorum, laudabat et praedicabat, et quod eis ministrum dederat et multa simili liis, de quibus Generalis valde turbatus fuit. Et quum vocasset eum ad se, primo legit ei omnia quae de eo fratres dicebant, et post haec cum magno impetu dolorem O dis vehementem se habere demonstrans de his, quae frater Chun-radus aciebat, dixit ad ipsum Sicut scidisti cor meum, ita vix me contineo, quin omnia vestimenta tua in oculis tuis lacerem et scindam Quod frater Chunradus consideransvehementer esse turbatum, cordali pro ipso ad Christum oratione praemissa, ita paucis et humilibus verbis repente placavit, quod omnem conceptam amaritudinem adversum eum deposuit, et in amore ipsius et reverentia crevit ac deinceps usque ad subtractionem fratris Chianradi de hac vita faciebat eum frequenter ad se vocari, et pro magna consolatione habebat videre eum et audire eloquia ipsius. Hic procuravit cum fratre Jacobo de Monte et Thomad Tolentino habere licentiam a fratre Johanne cum duodecim sociis suis, quos sibi eligere vellent, ire ad infideles; ita duntaxat quod frater adobus de Monte, qui erat vir mirabilis puritatis et sanctitatis esset vicarius ipsius fratris Johannis generalis Ministri in partibus Orientis. Audiverant enim praefati fratres tribulationes varias et perplexas,

quas sustinebant fratres illi, qui ad portas chariae et

Croatiae transiverant tempore renuntiationis Domini Coelestini. Intendebant enim eos secum ad partes infidelium ducere et simul cum illis in omni puritate juxta gratiam, quam eis praestaret altissimus, regulam observare et tali modo a perplexitatibus talium vexationum pSo eruere. Tribulatio vero, quam patiebantur frater Liberatus et socii ejus, et a qua rate Jacobus et Thomas et socii laborabant

ex vera caritate eos eripere, ista erat: Nam frater Chunt adus nescio quo detentus Oraculo remansit cum Suo Socio et non tranSfretavit cum eis. Quia monim in quadam parva insula satis divino cultui apta rater Liberatus cum suis triennio stetisset et quiete spirituali non modica rueretur, fama Sanctitatis eorum ad inultos

513쪽

pe venit. Audientes auteni fratres minores, qui in illis regionibus morabantur, famam a morcatoribus et nautis et ab illis, qui ad insulam solatii seu devotionis causa aliunde veniebant, quasi sanctitatis nomen sibi furto vel rapina sublatu in p0rdidissent, dolere coeperunt et mendacia fingunt. Et apud piscopos o barones istius regionis distamatoriis accusationibus aftfirmando, eos de secta Manichaeorum S Se, corrodunt. Ideo, inquiunt, carnes non comedunt ne vinum bibunt et longo ab hominibus habitant, quia missas audire renuunt nec credunt sacramentum altaris nee papam SSepapam, nec Ecclesiam esse Ecclesiam et talia similia multa. Audientes autem Episcopi et principes fratrum Sermone et distam atores, quamvis eorum verbis non crederent, formidare coeperunt et certificari de eis volentes caute viros intelligentes ad insulam et semel et secundo miserunt, qui et moram contrahentes et omnia, quae ab eis fiebant, cum summa diligentia explorarent. Qui videntes, quomodo miSsas devote antante memoriam pro S. Pontifice et pro Ecclesia in suis missis quotidie aciebunt, cognoverunt, invidia procedere et praesumtionibus falsi ea quae de ipsis fratres praedicabant. Et redeuntes ad suos domino referebant quae

viderant, laudum commendationibus eorum more et conversationem effieaeiter extollentes. Quocirca voluerunt principes et Episcopi, quod missas publica coram clero et populo cantarent ad purgationem eis imposita infamiae, et quod fidem catholicam populo praedicarent. Et mandaverunt eis Episcopi, qui secum eos prandere faciebant, quod vinum biberent et carnes, et de omnibus, quae eis apponebantur comederont, et quum eorum obedientiam reverenter implessent, tunc rationem, quare hoc ei praeceperant,

retulerunt.

Turbati fratres furorem implacabilem assumserunt et determinant S. Pontificis adire provinciam et tantis et talibus apud eum eos dissamare querelis et in culpar criminibus, ut vel spontaneus aut invitus cogatur tanquam contra haereticos adversum eos perferre sententias. Habebant tunc fratres Dominum Johanno in de muro sancta o Romanae

Post inger, eidi . . elten. Tolumente. 32

514쪽

Ecclesiae Cardinalem, qui eorum Minister generalis exstiterat, Spontaneum promotorem omnium, quae petebant. Quo favent S. Pontificis provinciam adeunt et coram eo primo

proponunt Quomodo quidam ordinis nostri Apostata ad Auli a provinciam Venerunt, qui propter Singularem modum vivendi, quem tenent et vitam austeram, quam ducunto licentiam Domini Coelestini hoc faciendi, quam jam ostenderunt et habere se dicunt, tanta principes et omnem clerum ad se devotione traxerunt, quod nullam de ipsis justitiam sacere vel rationem habere valemus. Quibus Dominus Bonifacius Papa respondit, sicut qui tunc aderant viri digni fide retulerunt Sinito eos servire Deo, quia ipsi faciunt melius quam vos saciatis. Tunc ipsi ad refugium

praecogitati et assueti mendacii recurrentes et tanto viro salsitates coram ponere non timentes dixerunt Domine S. Pontifex haeretici et scismatici sunt hi, quos vestra nobis praesert et in tota terra illa praedicant et disseminant, quod vos non estis Papa et quod auctoritas non est in Ecclesia, et plura similia quae mentem ejus timore perturbare valerent. Quorum fallaciis deceptus eorum perversae petitioni assensum praebuit jubens, fieri litteras secundum continentiam postulationis eorum, in quibus executores perseeutionis fecit praelatos tres: Dominum Petrum Patriarcham Constantinopolitanum et duos Archiepiscopos Atheniensem et

Patraeensem. Patriarcha moram tunc contrahent Venetiis

cum duobus Archiepiscopis, quorum cuilibet per se plenam executionis OStestatem praedictos fratres puniendi apales litterae committebant, fratribus praesentantur Thebanus autem, qui erat vir eruditus, visis litteris et emissis ratribus dixit non puto, quod tam injustae litterae mandatae fuerint diebus nostris do curia Romana, et captata opportunitate cum Domino Thoma de Sola, cujus illa insula erat, in qua fratres illi morabantur, locutus est, et eadem replicans verba cum ipso de illius litterae injustitia rogavit eum, quod illos de illa insula repelleret et quod tenorem litterarum Papae ratro Liberat et sociis notiscare nullo modo differret Qui ut audierunt, se ei doni Domino Thebano Se-

515쪽

mel et secundo studuerunt praesentare, sed ipse conscientia detectus avertebat ab eis aciem et per suos familiares secreto interdicebat eis, ut in conspectum Suum nunquam comparere PraeSumerent. Et iterum cum Domino soli loquens mandavit ei sub poena excommunicationis, quod eos de terra sua quantocius ejiceret. Patrae ensis vero Archiepiscopus, qui erat Domini Papae con Sanguineus, conscius de modo impetrationis litterarum, nullo modo eos reeipere voluit, sed propter illarum litterarum impetrationem magnam displicentiam de fratribus, qui eas tali modo procuraverant,

concepit. Quid plura Coguntur recedere de terra Domini Latinorum tempore famis, quo divites opprimebantur penuria et nihil habentes peregrinantur et agentes λ), qui eos

ut hasretici devitabant, accedunt ubi contracta mora ferme annorum nil aboribus multis in multa penuria et aerumna steterunt , donec Patriarcha a Venetiis rediitNegropontem. Quem mox fratres adeuntes ut breviter me expediam Xeommunicari semel et secundo, quo expulerant, faciunt, leguntur excommunicationis illius litterae ex mandato Domini Patriarchae ubique publice excommunicantur cum Sonitu eampanarum, et ipsi fratres ut procuratores hinc inde ipsam Patriarchae sententiam publicando discurrunt. Sed divino judicio quanto amplius suae voluntatis contra absentes impetum ostendebant, tanto majorem displicentiam Dominorum et omnium qui discretionem habebant - . . . Ex qua re coacti Sunt, o S praefato eorum conatus impios rogare fratres illos

vid. Jacobum de Monte et socios ejus, qui jam hebas et

Negro pontem pervenerant, pro pace laborare fratrum illius provincia et accedere ad illos quos post ejectionem excommunicari secerant a Domino Patriarcha, qui Dominus post illius excommunicationis sententiam judicio satis pavendo non multis interpositis diebus fuerat de hac vita subtractus, et tractare cum eis, quorum se ubere notitiam fatebantur et modum aliquem in vo ni re unitatis et concordiae, Per quem

consopirentur catulata clero et Secularibus ex eorum Persecutione exhibita Venerunt ad preces fratrum fratres

516쪽

rant et tanquam si angelus de coelo venisset, sanctus ille jam Senex cum Sua Societate Suscipitur; et nuncios ad Dominum Johannem de Muro, qui vice generalis tunc ordinouido S. Pontificis auctoritate rogebat, cum litteris sui vicariit e fratris acobi et cum litteris ministri et fratrum provinciae Romanae deprecatoriis et praedictorum fratrum celeriter mittunt, quibus omnes unanimiter supplicabant suae paternitati, quatenus dignaretur concedere, quod rate Jacobus posset Secum fratrem Liberatum et socios sub sua obedientia ad partes infid0lium de sua auctoritate et beneplacito ducere, cum de tali concessione pax magna 1 ratribus illius provinciae oriretur et aedificatio non modica in populo et in clero et ordinis utilitas sequeretur. Ad quod faciendum nec litteris sibi missis nec fratris Chun radi et fratris Thade et socii sui, quem ipse Dominus Johannes Super omnes sere mundi homines diligebat, potuit precum

instantia inclinari. Sed misit litteras suo vicario contrarium continentes. Frater vero Thadeus suggerebat suis litteris, quod . . . propter Domini Cardinalis deliberationem nullo modo dimitteretur. Omisso igitur fratris Thade consilio visum est fratri Liberato et sociis Domini Papae adire praesentiam et obedientiam Ecclesiae et summi Pontiscis omnibus facto et verbo ostendere et corporum et animarum benefactori Deo curam committere, et sub specie discretionis fugam a facie persequentium nequaquam deincep pro remedio S sumere, sed ultro persequentibus viriliter se of serre. Mox vero ut Fratri Consalvo generali Ministro, innotuit, quod rater Liberatus cum sociis redierat et erant in quibusdam remitoriis in partibus regni, litteris munitus papalis sententiae et excommunicationis illius Domini Patriarchae ad illustrissimum virum regem Carolum Siciliae accessit et litteras efficaces ab ipso contra praefato fratres similiter procuravit. Et fratre Thoma de Adversa inquisitore haereticae pravitatis vocato a rege ad petitionem generalis Ministri et ex regis mandato inquisitionem depraesulis et aliis quibuscunque facere iis so initiatur a fratro Liberato et sociis suis inquisitionis officium in castro

517쪽

Fresolonis Treventina dioeceseos, qui frater Liberatus in vigilia pentecostes cum tredossim sociis eidem inquisitori se spontanse obtulit, de ea, qua in ipso et ouiis fide atholica erat, paratus reddere rationem. Facta

igitur de ipsis inquisitione cum diligentia dixit ad

eos inquisitor ego de ista villa recessurus sum nee cogo vos mecum venire; tamen sciatis quod maxima tribulatio erit vobis si remanetis et minor si venietis mecum. Et conversus ad statrem Liberatum dixit non possum exprimere lingua, quantum ratres minores adversum te odium conceperunt. Et si ego voluissem te vendere, nunquam alicujus animalis carnes fuerunt ita care venditiae in macello. Post aliquos dies inquisitor idem cum sua sa- milia et socio secedens transibat per illum desertum, in quo frater Liberatus cum sociis morabatur. Et ecce repente turbatus aer et coruscationes et tonitrua magna fuerunt et

fulgur de coelo cedidit juxta inquisitoris equunt. Qui substitit et conversus ad fratrem Liberatum o socios dixit: frater Liborato, ego de fide tua et sociorum tuorum sum certus, nec duco vos. Ecce locus vester prope est, si placet vobis, redite ad eum. Nam ego pro minori tribulatione vestra consului vobis venire mecum. Cui frater Liberatus dixit: Ego deliboravi non r0cedere a vestro tonsilio. Cum autem inquisitor Tianum cum ipsis venisset , innumerus ibi a fratribus infestationes sustinuit, qui si atrem Liberatummodo precibus, modo minis tanquam summum postatam ab o instantissime sequirebant. Qui licet multis eorum insultibus valide uerit con ussus, Onfixus in proposito stetit Et volun fratrem Liberatum a fratrum insidiis perSeverare, Secrete die quadam post Solis occasum allocutus ost eum dicens: Vide ne in regno isto remaneas, sed per vias quantum potes occultas ista nocte recedo et stude a curia Romana vel ab aliquo Cardinalium ad me

litteras reconiniendationis habere. Si vis in regno morum Contrahere, - - quamdiu inquisitor fuero ab

omni homine to essendum Essedit igitur irator Liberatus juxta inquisitoris consilium, et assumio uno de sociis esti-

518쪽

nabat ad curiae Romanae locum accedere. Sed in itinere graviter infirmatus Vltorbi in loco Armeniorum multis mensibus ignotus omnibus jacuit. Et post annos duos inoromitorio Sancti Angeli de Vena angelicus vir decessit. Alii vero fratres devertentes a recto itinere, ut Suum reCeS- Sum de regno notum facerent sociis diebus aliquibus in regno tardaverunt. Inquisitor vero Neapolim reversus, quibus rationibus aut causis vel quibus impellontibus fuerit motus ignoro, sed statim post se dies vel circa per suum cursorem litteras piae fraudis misit, in quibus confitebatur, se non bene fecisse, quod fratrem Liberatum et socios emiserat, de quibus tanquam pater in posteria in intendebat gerere curam, attentia rogans eos, qui de sociis 1 ratris Liberati

remanSerant, non recedere, sed suas mittere litteras ad fratrem Liberatum et ad illos, quibus ipse mandaverat de regno exire, quod redire quantocius festinarent, quia sua intentio erat, ipsos tanquam fideles et catholicos viros tam clero quam populo regni dare et talem de ipsis gerere curam, ut a nullis deinceps possent in ci sermone molestiis perturbari. Obediunt litteris inquisitoris et missis

nunciis cum rumoribus fraudis ovocaverunt omnes fratriSLiberati socios, qui festinabant juxta datum eis mandatum de regno exire. Et ecce inquisitor rediit cum cohorte hominum impiorum et convocatis primo sociis, quos emiSerat, fratris Libserati in castro Fresolonis laudavit eos in prima sua praedieatione in populo et multos alios, qui in diversis locis Domino serviebant, per eosdern fratres congregaVitusque ad numerum quadraginta duorum fratrum. Quibus congregatis, quum jam plene certis eatus esset ab eis, quod frater Liberatus inveniri non poss0t, iterum sedit in populo

eorum quae gerebat in animo expressionem cum furore nimio se minarum tonitruis, omnes haereticos SSe denuntians, quos ipse congregaverat et illius castri homines nutritores et autores ac defensores haereticorum in periculum suarum animarum et rerum extitisse. Deinde mandavit eos omnes capi et sub certis poeni ne quisquam eorum fugere posset cum Summa diligentia custodiri. Et ex tunc se cum

519쪽

tanta furia et animositate ad extorquendum pecuniam a clericis, laicis et monachis sub spe officii inquisitionis inverecunde convertit, ut omnibus potius a maligno spiritu agitatus videretur quam humano sensu vel arbitrio regi. Nam cujusdam militis filium Sancti Oniafri Priorem captum in turribus castri Capuani reclusit et quendam alium Archipresbyterum, Priori imponens quod de Papa Bonifacio murmurasset, Archipresbytero, quod fratrem Liberatum et socios hospitio recepisset alia innumera his similia faciens, quae ad explicandum magni voluminis tractatum exquirerent. Omni namque modestia et morum honestate seposita, honorem sui officii et potestatem ad crudelitatem et pecunias extorquenda converterat. Insuper mendacii se ipsum involven S, per nuncium specialem litteras Domino regi et caeteris principibus scribit, quibus significabat, se quadraginta haereticos de secta Dulcini, natione Ombardos, Cepisse, qui ad disseminandum sui erroris venenum de novo regnum intraverant. Quas litteras cum Dominus Andreas de Servio legisset, vocavit duos fratres de sociis fratris Liberati, qui ad ipsum verant et processus inquisitoris ei notificaverant, et dixit eis: Erat vobiscum aliquis frater Lombardus Qui dixerunt Domine, non, nec inquisitor aliquem detinuit. Tune scripsit Dominus Andreas inquisitori,

quod ipse a personis de dignis acceperat, quod nullum

Lombardum excepto uno inter omnes, quo ceperat, habe bat. Quare attondere ad sui officii dignitatem eum exhortabatur ut amicum praecipuum, et veritate in ejus executione

uti, sine qua inquit, nec humana nec divina judicia juste fiunt. Et logit inquisitor Domini Andreae litteras et furore nimio repletus ad vindicanduin se de pauperibus illis quos

ceperat, quibus et praefatus Dominus locum dederat, omnem indignationem et iram sua in furibunde convertit. Et mandat illius castri hominibus, qui pauperes fratres illos cordaliter diligebant, post tot dies sub poena tantarum unciarum coram ipso in civitate Triventi representare. Quos sibi in praefixo termino praesentatos in quandam veterem cisternam do positos secit includi, in qua ditibus quinque eos

520쪽

detinere secit quasi in vegete sine spiraculo clusos, nullum pro aliqua corporali necessitate eis exeundi aditum praebens. Post quinque vero dies novus Decianus faciebat festinanter quendam locum in civitate ad torquendum eos suis carnificibus praeparari. Sed ut vidit quod Episcopus et principales homines civitatis tale spectaculum in eorunt oculis de talibus personis seri moleste portabant, mutavit consilium, per Boyanum tran Siens ascendit ad occani Maginardi, locum sequestratum et maleficum ac durum Dominum habentem per omnia consorinem malitia cordis sui, ubi post se tracto fame vinculis et itinere fatigatos includi sedit sub firma custodia et in crastinum ingressus ad eos alloquutus est ipso sub juramento se terribili stringens quia nisi confiteamini mihi quod haeretisti ostis, hoc sit illud faciat mihi Deus; si non vos omnes in loco isto sub diversis suppliciis et tormentis crueiatos occidam. Si vero Secundum quod ego quaero, confiteamini quod estis vel aliqui in aliquo errore fuistis, statim Sub levi poenitentia omnes liberos abire permittam. Cum quoque fratres dicerent ei, quod nec ab eis quod verum non erat, ipse deberet inquirere, nec ipsi sine morte animarum et injuria Dei possent tam impium mendacium confiteri, iratus inquisitor ab uno de eis, qui spiritu serventior videbatur et sacerdos erat jubet initiari cruciatus et ipse cum suis apparitoribus domum illam ingressus ligatis post tergum manibus troclea affixa ad trabem domus, quae erat altissima, sursum elevari fecito in alto per horam detentus funem repente dimitti faciebat, ut confractus dolorum vehementia vinceretur et confiteretur, e quandoque fuisse haereticum. Dixit eis: ego fidelis et atholicus Christianus fui semper et sum et ero, et Si aliud vobis dicerem, non credatis mihi, quia propter tormenta illud dicerem, et istud sit vobis perpetua mea Onsessio quia hoc quod modo dico, veritas est, illud autem

mendaeium esset cruciatibus extorsum. Tunc amenti furore

insaniens inquisito jubet eum tunicula, qua operiebatur, exui et aqua frigida balneari et saxum ligari ad pedes ejus o elevari in altum et detineri et post detentionem repente