Pervigilium Veneris, ex editione Petri Pithoei, cum ejus & Justi Lipsii notis itemque ex alio codice antiquo, cum notis Cl. Salmasii et Pet. Scriverii. Accessit ad hæc Andr. Rivini commentarius. Ausonii Cupido cruci adfixus, cum notis Mariang. Accurs

발행: 1712년

분량: 255페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

Quem locum & Claudianus fertur aemulatus in Nupt. Honorii r e miles, pluviae, flores dispergere, ritu Cesat, purpureolue ducem perfundere nimbo. Istud ΦυΜος. λει, videsis apud Pausaniam lib. q. Heliodorum 3. Appianum 2. Civilium, Herodianum lib. I. Horum lib. 1.Lucianum Dialog. marin. Euripidem Hecuba, Suetonium Λerone cap. 3I, b apud alios, quorum vel nomina libellum concinnaverint, Veluti C. Barthius, optime de Iiteris nobis ueadeo meritus Semo, ad Claudiavum, quem nova plane iteratae recensionis indutum veste exspectat Orbis censuit. Elmenhorsius multos ad Minutium quoque laudavit p. LXX

HUodus etiam in Theogonia statim atque spuma prodiisse Cyprsimque pervenisse tradidisset Aphroditen Cyprigenam, circum herbas sub pedibus Cus mollibus erupisse atque crevisse adseruit.

Quorsum & illud Satyrici spectat Puicquid contigeris, rosa fat.

Serimerius cum hic a librario scriptum vidisset : Feriantis maluit scribi feriantes : non feriatos: quod Diana finito iam trinoAio haud Veniret invitanda. Rectissimh quoque feriari dicitur chorus Venereus. Nam & Diogenes apud

cognominem Scriptorem, - ερο ι ἀχολι.εν definivit.

Uers. 4 Nec Ceres , nec Bacchus absunt, nec Poetarum Deusdid est, Apollo, qui Amoris discipulus dicitur Platoni in Conv.

pax. II9O. & apud Stoboeum serm. 61. in 'ner quia quilibet, licet antea rudis, Poeta eVadit, cum primum Amor eum adflaverit. Unde in eam deveni opinionem, quatuor elegantes trochaicos alibi a nobis explicatos & quos praeter Liuium Barthius incomparabilis lib. s6. cap. s. ejusdem auct9

... e

122쪽

AD VENERIS PERVIGILIUM. st

ris, qui Pervigilii fuit, esse credidit, statim praecedaneo illi ita subj ungendus:

Nec Ceres, nec Bacchus absunt, nec Poetarum Deus.

e solis , deinde Liber hk videtur ignifer; Ambo sunt flammis creati, profatique ex ignibus:

Aoebo de comis calorem, vite, radio cθnferunt: Noctis hic rumpit tenebras, his tenebras pectoris. Nullo sane modo sententiam impedirent, sed adjuvarent,& explicarent melius. Praeterquam enim, quod ad Pannychia illa lumine indigerent, aliqua etiam re tempus somniisque fallendus fuit. Unde Maro lib. 9. AEneid. Collucent ignes, noctem eusodia ducit, Insomnem ludo. Accedebat & hoc, quod in minime siccis Pervigiliis A .-λυε γάλα esset ob Arsophani apud Athenaeum: & saturitatis abundantia libidinem creet Fulgentio Mythol. lib. 2. Cumque iuxta D. Hierondimum addebas Jovinianum lib. 2. eius Carnium & potus vini, ventrisque saturitas seminarium libidinis sit; iande es' Comicus: Sine Cerere, inquit, & Baccho friget Venus: pleno insuper ventri, qui plerumque in libidines despumat, caput quoque hilare noseratium paraemidimpositum est, quod in Carmina laeta solvitur. Nam ut Aristoplanis Interpres in Equitibus tradidit : εἰώθασι δὶ e. τοῖο

siis fuit Vigiliarum, ut qui vigilando auroram adtigisset, ille placentam auferret. Seiselbfodi. Quare praesentibus Cerere. Baccho & Apolline Vers. 4S Decinunt,'tota nox es pervigilata cantibus. JIta ego quidem. Non enim dubium est, quin in ista festivitate pervigili Musica praedominata fuerit , vocalis praesertim, sed & instrumentalis. Quod mensium vetus pictura in fragminibus oe:erum Poetarum Pithoes nobis insinuat: Ubi

Sacra Diqitiros by Corale

123쪽

ANDR. RIUINI NOTAE

Sacra Dionaeae referens sollemnia matri, L ascivus crotalis plaudis Aprilis ovans. Quo ipso, scilicet, tempore hoc Pervigilium vernum actum est. Unde fortassis ad utrumque tonum tam cantillantium, quam scabillis, & crepitaculis aeneis tinnientium exprimendum , haud male quoque legi posse crediderim: nintinant, o tota nox es pervigilata canticis. Ita Arnobius lib. . pag. I . Quid sibi volunt excitationes

illae, quas canitis matutivi, collatis ad tibiam vocibus p obdormiscunt enim Superi, remeare ut ad Vigilias debeant lLipsius vero pridem hic in alia omnia abiit, legens

Detument, ct tota nox es pervigil is canticis.

Fatetur nihilominus ipsemet, syllabam hic praeter vulgi morem productam, vitandi saltem iambi grati L De verbo autem detument, id cst, tumorem & fastum Dii illi ponunt , effusi in jocos , & solitam Pervigilio hilaritatem: quamvis etiam Statius Papin lib. D vers. 468. non absimiliter ea voce usus fuerit, adhuc tamen idem Lipsius deliberavit. Salmasus porro ait, se non videre , cur Vera non possit videri tam expressa vetustissimi codicis scriptura: De tenente tota nox es pervigilanda canticis. id est , Continenter, uno tenore, & ut Galli dicunt : Puntenant, de uno tenente. Neque tamen nebat scriptum: Detinent , tota, quod etiam Scriverius agnovit . qui & ipse,

cum omnes in animo suo concenturiaret conjecturas, vanas omnes deprehendit, melius divinare jubens, qui se id posse speraverint. Quid vero speratu facilius , quid planius, quid aptius, quid propius Poetarum Deum insequatur 3 quid choris tripudiantium, &consuetae Pervigiliorum laetitiae convenientius, quid ad somnum pellendum fortius,& melius faciat, quam decinent ' Si quidem de nondum absoluto festo fiat sermo. Quamobrem non modo Pitharus apud Lipsum scripsit Nox pervigilanda , sed & Salmaseus ad Trebellium Pollionem pag. 3O3. legit : pervigianda canticis,

124쪽

AD VENERIS PERVIGILIUM. ya

cum scriptum exstaret vet. cod. pervicianda. Nam& βινλατοροις Graecia quoque recens , dubio procul e Veliis,& Velaioribus pro Vigiliis laxerat & struxerat, Inde ergo& pervelare, pro pervigilare , quod adrisit etiam Metreio. Atque etiamnum hodie Senenses vocant 'glie , hoe est, Pervigilia, congregationem & adunationem illam, quam hiberno tempore viri foeminaeque ad voluptatem & recreationem instituere post coenam solent. Vide Thesaurum trium linguarum. Tametsi nihil impediat, quo minus pervigilanda expressis omnibus literis hic scribatur e ceu Tacitas pervigilatam convivio noctem I 3. Annali dixerat. Similiter Maximiano: Hosta eluit Veneris pervigil obsequiis. Et Galieuus Imperator ejusmodi Veneris Pannychium flagitans , lychnos pervigilare voluit rLudite , sed tigiles nolite exstinguere bianos rumnia nocte vident. Nil cras meminere lucernae. .

Vers. 46. Regnet in Jvis Dione, tu recede Delia. J

Videtur haec cantiunculae lilius, quae totam noctem pe strepuit, fuisse primaria portiuncula: Quasi non Diana amplius , sed Dione debeat lucis hujusmodi praeesse, & sola inibi in posterumIdominari. Quanquam supra pag. q9. totum hoc carmen bacchantium, & ad rythmum fallantium non prorsus negaverimus fuisse cantilenam.

Uers. s. Cras amet, qui numquam amavit; quique amavit ,

cras amet.

Licish scilicet, ut expi Icat Tobias Magirus in Polymnemone qui undecies hunc intercalarem repetitum ipse quoque notavIt, & adprobavit: quod & ipsum verbum amare involvit. Multum enim interest, utrum Amor coelestis, an

125쪽

ς ANDR. RIUINI NOTAE .

Cupido, quem Plato Vocat δημόσιουν, aliquem adflarit. Cupiado inconsederata est necessiatis, Amor juicii, inquit Nomus, citatque Afranium: - Amabis sapiens, cupient caeteri. Et Plaut. Bacchia. - Cupido te conjicit, anne Amor. Et Curc. a Z. , sc. I. Venus Cupidoque imperat, Iuadetque Amor. Rationem moderati amoris addit ibidem Comicus: Nemo ire quemquam publica prohibet via, Dum ne per fundum 1 tum facias semitam: Dum tete abstineas nupta, Sidua, virgiue, 'Patentute, , pueris liberis, ama quod lubet. hoc est, Elige, cui dicas: Tu mihi sola places. Otia. de Art.

Amandum itaque licite , non licenter; & moderate, non insane: Alioqui si non ames , inhonesto igne flagrabis, si vero ames, calamitate & advelsitatibus tamen haud carebis . Ut recte huc Arietinum oraculum transferas. Gell. l. cap. 8.

Peribo, s non fecero Si faxo, vapulabo Quicquid sit, amores potius ampliandi & odia restringenda. Ut non amicus modo , sed & amica e gemma vetusa verbis Rigallii castigatis videatur aliquem ita adfari:

Gruteras inscriptione ultima; quod ita vertebam: Si , qui amo te , redamas , dupla es Charis ; oderis

at mes

Non tam odibile potes, quam te ego diligere. Vers. 48. yosephus Scaliger , Doueta:

Jussit hyblaeis tribunal stare Diva floribus: Proes ipsa jura dicet, a detunt Gratia. '

126쪽

AD VENERIS PERVIGILIUM.

Lepida hercle fictio est, inquis Lipsius, ut Venus in illo tribunali quasi praeses quaesitorque lit , Gratiar adlestrices. A. Alciatus PCtus emblemate L. illud agnovit: Tres Charites Veneri ad istunt, dominamque sequuntur, Hincque voluptates atque alimenta parant, tac. Quod e veteri quodam Epigrammate, Romae adhuc exstante, traxisse illum statuit Claudius Minos, qui & ipse non minus , atque Pithaeus in sua collectione pag. Ia. . hoc ita Proposuit :

Sunt nude Charites niveo de marmorer at illas Diva Colamna suis aedibus intas habet.

Et paulo post:

-, Veneris turba ministra fuit. Inde alitur ntidus placida sub matre Cupido, Inde voluptates, inde alimenta Dei. Has utique Veneris & Liberi filias nunciavit Servius ad a. AEn. quod per horum fere Numinum munera concilientur Charites; quas alii, prout Placidus Lactarius I. a. Thebaiae mers χq8. Veneris famulas scitati sunt, licui di claudian. Epithal. Palladii , Serenaee

Idaliae iuxta famulae, triplexque τὰ ssim Nexa sub ingenti requiescit Gratia quercu.

Meminit quoque Phornutus , adsidentes Venerem sibi habere Gratias, & Suadelam, & Mercurium. Sicuti ἔκ apud Apulejum eadem Diva Gratiarum choro stipatur, & toto Cupidinum populo comitatur. Quorum portem ι eitetur etiam adnotavit, & illud : Stare foribus , ait esse ypum,arnari, redimiri ac conspergi. Sic Virgil. 6. AEn. Stant lumina flammae

Id est, pleni flamma sunt oculi. Et ra. AEu. pulvere coelum stare valet oppletum esse puisere. Tangitiirque hic iterum illud vetustissimum honoris genus , non Romanis

modo , & Graecis, scd di Barbaris uti jam osteniam

127쪽

ς6 ANDR. RIVINI NOTAE

frequentatum, quo Reges & Principes , victores praesertim reduces dispersis floribus , sertis & solutis excipiebantur. Ovidius lib. q. Trs. Eleg. a. de Augusto triumphaturo sitiaque ibis manibus circumplaudere tuorum , dique jactato flore tegente Pias. Similiter Porphrius Poeta Paneg. Consantini Aui Post maritos labores

Et Caesarum, parantes Virtutibus per orbem Tot laureas Sirentes, Ee Principis tropaea: Felicibus triumphis Exsultat omnis aetas,

Urbrisque fore grato, f ρηribus decoris,

Totis virent plateis. Benh vero adsidebunt GaI. ut mox : Ruris hἱe erunt pueLLe, quas etiam ad dere jussi pueri mater alitis: Nec aliter lex metri toleraret. Hybla porro cumprimis flori legio, & mellificio celebratur, unde etiam ingeni ἄmus iIle Epigrammatarivis BilbiDeus lib. s. in Nomen EARINI, Caesaris Domitiani Eunuchi , Iudens dixit:

Nomen eum violis rosisque natum, Puo pars optima nuncupatur anni, '

'blam quod sapit, Atticosque flores. Quorsum, ut & ad , spectant & sequentes versiculi e Vers. O.

'bla totos funde fores , quicquid annus adtulit. Hybla sorum rumpe usem, quantu Enna campus

128쪽

AD VENERIS ΡERVIGILIUM. 9

Prudentius h m. D. Cathem. Nato & adventanti Salvatori orbem vernantem, quem mundum renatum, non Verbo,

aqua & spiritu, sed acre tepido redivivum dixerat prodiisse obviam cum ostendisset, subjunxit ad eumdem flores mittendi morem respiciens, & Virgilium Ecl. q. veν. I 8.es' seqq. imitan SP Sparsisse tellurem reor . Rus omne densis soribus, Ipsasque arenas Artium Fragrasse nardo , nectare. Atque sic 'bla h. l. totos, id est, omnis generis flores.& quantumcunque vernus annus proferre valeat, jubetur in occursum Veneris , & sociarum Venerum effundere. Est autem una Hyblarum ita dictorum montium in Sicilia, non procul ab Enno vel Enna, quae in umbilico ejus est insulae, Cereris olim templo nobilis, & nemore sacro, ex quo Proserpina fertur abrepta. Sic Arnob. s. In ne- re Ennensi quondam flores Proserpina virgo lectitabat. In cujus raptu Claudian. l. a. Enna parens forum. Et lib. 3. ejusdem Ennae roseae convalles indigitantur Campus Ennensis utique in floribus semper , & in omni vernus die, ut scribit Solinus. Quin ΣΕtna quoque florulenta dicitur , atque interdum pro Enna legitur. Quare sic ego suspicabar:

H bla toros funde flores, quotquot Ennas Ennus

adtulit. Hybla odorum numpe messem, quantus AElna cam pus est. Ita & tautologia evitaretur, & verbum rumpere non modo messi bene conveniret, sed & hoc melius odoribus, ceu perfectis jam fructibus aptabitur, quam floribus: veluti messis Sabaea Poetis celebratissima. Haud absimiliter Dra

Ibant per fores, per tota rosaria uti, Inter odoratas messes, Iacssique virentes.

129쪽

ANDR. RIUINI NOTAE

Virgil. Georg. I. Illius immensa raperuut horrea messes. Aturae h1c ZEmam quoque maluit Pithoeus, quod plata illes ad radices montis AElnae floribus bene olentibus iit amoenissima. Nisi quis priore carmine praeferat:

Quicquid Gisis tulit.

Ouasi Hybla amne illo Siciliae Decundetur. Scriverius , uti novus Alexander , nodum hunc Gordium, trajectis ita hemistichiis, solvi mile autumavit. 'bla totos funde fores , quantus Enna campus est, 'bla florum subde messem, quotquot annus adtulit. Non displicet quoque Salmasio , nec Meltero correctio

doctorum

rumpe vestem , quantus Enna

dicitur. Virgil. 2. Georg. vers. 2I9.

sinaeque suo viridi semper se gramine vesit. Quod CL Marius Victor , in Genesin lib. I. & Alcimus

Id. I. imitati: .esita es gramine tellus. Atque sic Columella ripas gramine vestitas dixit. Ob. GUanius ad Lucr. Vestis continet omne tegumentum. Ita gramen, herbae , segetes dici possunt vestes terrae rhaeus vestium nomine thecas & vaginas storum signincari

Nisi quis larte legere malit:

130쪽

AD UENERIS PERVIGILIUM. 99

'bla florum rumpe rases , quavius Emue campus es.

Quod & Plinius allii reses dixisset. Sed retineamus florulentas 2ses , quibus omni Salomonised gloria pulchrioribus aulaeis voluit exornari tribunal Venereum. Et sic

Lipsus: .Hybla forum prome vestem , quantus Eume campus es.

Ex quo iterum intelligitur mos ille priscus, fores & r in S, atque etiam vestes in ingrcssis triumphali spargendi,

Puor siparram fores Τ quibus infertabo coronis Atria φ quie fesis suspendam pallia portis immunis tanti belli, ac te sante sub armis Libera φ . Et Panet isses in Theodosum: Quid portas virentibus sertis coronatas p quid aulatis undantes plateas, accensisque funalibus auctum diem referam Z Claudianus in nuptiis Honorii iterum Tu Gratia flores Elige, tu geminas Concordia, necte coronas: Hi nostrί nitidos pses obducere urto Contendant, lucos , flamma ari ere Sab. eos zPars infecta croco telamina lutea Serum Panaete, Sidoniὐque solo prosemite de ses. Talis quoque Nympharum chorea sacra per urbis coronatos vicos oraculo , Chalcedone lapidi incise , praedicta apud Amm. Marcellinum, CedrenumdeSocratem legitur: K αι δη Nli, - αςυ χρορ ιίαν

SEARCH

MENU NAVIGATION