장음표시 사용
221쪽
cendium conceptura sit. Captivitate regis de toto orbe optime meriti Gesarem sibi gradum ad summam inter omnes Principes obtinendam auctoritatem , imperiumque struxisse et vicuncta Mediolanensis ditionis oppida occupas te et praesidia imposuisse : Ducem in arce obsideri, ut illo ejecto , solus ceteris leges praescribat, atque sibi aditum ad invadenda reliqua patefaciat e Scire, libertatem , pacemque Italiae regem semper .pptasse, maximam afflictis Ssortiae rebus toti huic provinciae, atque adeo universae reipublicae Christianae opem laturum. Et ne aliquod officii genus cum Carolo praetermitteretur , Cum Ponti sex Capinum Mantuanum in Hispaniam Citato itinere misisset, ut de singulis rebus legatum Commoneret, Conceptamque, si qua foret in Caesaris animo, de Italis Principibus suspicionem dilueret, Andreae Naugerio solerti viro mandatur , ut Clementis legato omni in re praesto sit, nullumque officii genus, quod vel ad Ducem in imperio retinendum, vel adquietem , pacemque Italiae conservandam, & ad Pontificiae, Venetaeque ditionis limites custodiendos spectet, praetermittat. Santio vero, & Caramiolo Caesaris oratoribus foederis pacti nes anxie nimium, ac solicite urgentibus Senatusconsulto responsum est: Nihil esse , cur his de rebus agendum sit, Francisco Smnia socio , ac foederato in Mediolanensi arce obsec oppidis, civitatibus, libertate denique ipsa per summum dedecus exuto: & Alphonso Santio conquerenti, quod SAGtia Cremouensem arcem Reipublicae tradere decrevisset ; nihil ea de re Siortiam. egisse Senatus gravissimis verbis testatus est. Dum harer aguntur , Mediolani militum licentia, rerum in pia , pecuniae desectu, tumultus, ac seditiones obortae; facinorosorumque hominum adeo excreverat audacia, ut in magno Pamre, ac trepidatione civitas versaretur, nec sine vitae
discrimi ne degi in urbe posset; idcirco Marco Antonio Venerio Oratori Veneto mandatum est , ut , Davato salutato, Bersomum, vel Cremam se reciperet; qui voluntati Senatus obsequutus ab Episcopo Bajucensi accepit sibi a Rovadante familiari mentem Reginae ex Galliis perlatam fuisse ,. quaeVecum Italis Principibus pactiones ineundae serent, intellexisse et
ea omnia ut nutantem Pontificis animum firmarent , PatreS
illi ab Oratore significari voluerunt.
222쪽
Erat sane in Pontifice summum libertatis, dignitatisque Ita- 132stiae desiderium s neque pati aequo animo Poterat, ea te tempestate Ecclesiae, Reipublicaeque Christianae praesectum , fuisse,
qua aut Imperatorum potentia semper Pontificibus adversia, maxima in iisus auctoritatem , atque Italiae perniciem incrc-menta esset susceptura s aut armis de utraque acerrime docem tandum foret; quorum alterum Hispanorum; alterum Gallorum amicitia paritura videbatur . His curis undique fiacto, atque in varias partes versanti nihil praesenti tempore ad tuendum imperium, dignitatemque opportunius videbatur, quam ut Senatum Venetum, Florentinamque rempublicam sibi adjungeret e quae consilia cum a Venetis mirum in modum probarentur , Marco Foscaro facultas , qua Reipublicae nomine foedus percuteret, concessa est. Illius summa haec fuit. Cum Christianae reipublicae pacem, Italiae libertatem Summus Pontifex omni studio, ac sedulitate procuraverit; in Senatu V
neto eamdem erga bonum publicum propensam voluntatem,& curam innumeris argumentis perspectam, ac testatam animadverterit s tot, tantisque periculis, armisque circumseptam nobilissimam hanc provinciam inspiciat, alique intra reipublicae Christianae viseera virus cito in omnium perniciem, ac dein
trimentum evasurum: nihil aeque tot malorum, ac aerumnarum ingruentium viribus obsistere posse, quam arctiori scederis , atque amicitiae vinculo Summus Pontifex, Veneta Respublica, Florentinique jungantu . Pactiones ejusmodi fuere. Pro mutua defensione Pontifex, Venetus Senatus, ac Florentini arma sumunto : inimicos, neque consilio , neque pecunia, neque armis Μυanto. Pontifex cum Forentisa Empublica pedites quatuor milla, catapbractos
quadringentos, levictres equites trecentos et totidem copias Fen
tus Venetus habem . Us dignitas, jura, imper um adversus quos aeque Christianos Principes, licet supremo bonorum fastigio praefulgeant, memor. Si majoribus copiis opus fuerit, pro facultate una pari asteri non deesto et rebus postulantibus, spiritualdus telis Pontifex utitor . Respublica terra, marique eidem adsistito et alia faedera absque alterius consensi non in sento , quae bis a resentur , pro Arritis habento. Venet reipublicae amor, quo semper Mediceam familiam amplexa es,
223쪽
i augeatur, incorruptusque in posteritarem omnwm Hrimanet; prinsentem istius statum, atque a b Hrim defendito, atque il-Bus praesertim, quem Clemens familγε caput, principemque in Florentina republica constituerit; praefertem reipublicae formam, familiaeque ignitatem labefactari flentes rape to . Ut wro parem Keipialicae gratiam Summus Pontifex referat, Medueam
familiam in fis, Cy d otione solita, Myal que observantia emga Agustrissimum Dominium perpetuis temporibus mansuram pol-ficetur et a quo summa beneυuentia , o caritate complexum
iri, fartam, or tectam a cunctis periculis servandam fore,
pro certo habet. Haec a Clemente, & Venetis agebantur. Ceterum regis Galliarum mater de iis , quae a Caesareanis
in Insubribus gesta fuerant, certior facta, quaecumque ad dignitatem , & incolumitatem Italiae sustinendam spectarent, praestaturam, Gallorumque gentem semper Catholicae Ecclesiae addictam, discrimen omne alacri animo subituram, per Baju- censem Episcopum Clementi pollicetur. Qui licet mente ad
libertatem , decus, auctoritatem Italiae tuendam propensus admodum esset; in illo tamen vis animi, ac vigor ad cepta consilia perficienda desiderabatur ue cum parvo momento instituta consilia vel levi aliquo rerum eventu perturbatus commutaret , ancipitique consilio inter rerum maximarum successus fluctuaret: mogo probare, modo improbare ; neque se ex dissicillimis anfractibus explicare posse. Hinc accidit, ut Michae-le Herrerio, de quo supra diximus, Imperatoris nomine propediem in Italiam venturo, duorum mensium Cum Caesarea- - .His nis inducias secerit. Interea vero Franciscus S rtia a Davato in arce obsidebatur, exercitu maximis populi voci rationibus atque aerumnis per domos Civium in urbe disposito. Necdum, M., i. i. quae mens Caesaris erga ItaloS esset, rege adhuc captivo, il-are. M.A.. hus ducibus divina armis, humanaque miscentibus, satis contais, lci poterat, plerisque opinantibus mora, & cunctatione Prin- - . cipum animos distinendo id assequi velle, ut iis torpentibus, devictis Insubribus , pcr suos fines in Neapolitanum regnum tutum iter patefaceret 1, inde Tridento in Germaniam Copias immittere , nullo obsistente, pollet; atque eodem tempore Italos, Germanosque, gentes libertati alluetas, imperio, &
auctoritate coercere. Sena. Diuiti eo by Corale
224쪽
Senatus vero in hac rerum omnium perturbatione nihil, rsas quod ad Reipublicae dignitatem , atque amplitudinem , ad Italiae libertatem, decusque spectaret, praetermittebat: singulos renim eventus solida prudentia expendere; diu , noctvique de gravissimis rebus agitare s summo studio, cunctisque nervis adniti, ut regi libertas restitueretur. Idcirco cum catadinali Eboracensi, summae apud Henricum Angliae regem existimationis, penes quem totius regni administratio erat , sedulo agebat; suadebat, ut regem ad Italorum principum causam auctoritate , & viribus sustinendam impelleret : hortaretur, ut Galliae reginam ad foedus cum Italis, nulla mora injecta, sanciendum urgeret; cui sane si illius potentia, atque auctoritas accessisset, fore, ut statim Carolus regem libertate donaret. Clementi in rebus communibus conservandis, in libertate , ac dignitate Italiae retinenda suum studium , memtemque significat; ut enixe in idem animum intendat, vehementer hortatur. Plerique, non inanibus consiliis, non reliquos principes permovendo , saluti atque incolumitati publicae satis consultum iri, dictitabant; sed vires Reipublicae augendas , atque in tot, quibus Italia jactabatur, fluctibus, priscae virtutis spiritus sumendos: constantia, ac sortitudine animi opus esse, qua tantum proteri imminentia pericula, sisti ingruentium malorum impetum posse. Coactoque Senatu, de classe , copiisque maritimis augendis acriter disceptatum est, nonnullis creandum classis imperatorem , quinquaginta triremes statim e navalibus educendas , quae reliquae classi adjicerentur , suadentibus; his imperii Veneti dignitatem, Reip blicae incolumitatem tantummodo niti : majores nostros tu bulentis temporibus vel hoste urgente , vel belli suspicione oborta , nullis sumptibus pepercisse, nullos labores reformidasse , ut quam maximas possent , classes compararent : his devicti, ac debellati hostes, servata patria, partum, atque auctum late patens maritimum imperium; navalibus rebus assuetos cives remotissimas oras adivisse, victricia signa in longinquas regiones intulisse : imperia iis artibus facile retineri, quibus initio parta essent : quonam Caesaris ambitio, dominandique libido evasura foret incertum e pacis obtentu in Italia flammam belli in dios augeri, Davatum, ac Vastium nu
225쪽
hil non in omnium Italorum principum perniciem agitare; Gallos prisci splendoris , atque avitae virtutis fato nescio quodam pene oblitos , suique regis captivitate stupore defru OS torpere , atque elanguescere z classem igitur augendam, imperatorem statim declarandum , hoc tantum everti consitalia Italici nominis hostium, ac refringi ausus posse. Alii contra differebant : non eo loco res esse , ut ingentes sumptus subire, populos tot damnis, atque incommodis assicere, cunctas Venetas exerere vires necesse esset et propediem aliquid certi de Caesaris sententia ex Hispaniis venturum s neque in hac omnium rerum ambiguitate principes Italos versari diu tius passurum : summopere providendum esse , ne Carolus. qui Italis principibus parum fidere videtur , novis suspicionibus *dductus, ac ducum consiliis impulsus, hostem se Ita Iiae patefaceret; verendum esse, ne Galli hos Reipublicae conatus ad sua commoda verterent , atque ex Italorum Principum conspiratione iter sibi ad regis libertatem summo istius provinciae damno facerent : itaque in aliud tempus de augenda classe decreta rejici; neque immaturis consiliis momenista maximarum rerum praeVerti oportere. Senatus frequens in hanc ivit sententiam.
P Aucis vero interjectis diebus, ab Andrea Naugerio, Reipublicae legato , literae xviij. kalen. januarii ex Hispanis
supervenere, quibus continebatur, pridie idus decembris pacem inter Carolum imperatorem , ac Franciscum Galliae re
gem his conditionibus initam fuisse . Ut Imperatori Burgum diam rex libere restitueret a M, quamprimum in Galbam re 'versus esset , regni oraenes probaturos polucebatur . Pro cationibus, quae a Germaniae inferioris Euionibus fiebant, Parisiensis curia omrino abstineret . Insubrum , ac dissolum vi regni juribus cederet . Caesari in Italiam ad Augustas coronum more majorum fuscipiendum adsentanti sex peditum mistibus , cataphractis sexcentis , totidem levioribus equiti
bus , semestri j enio persoluto , praesto esset . Pro his fer-
226쪽
BAA duos filios , nam majorem, quem in spem regiae fuc- 1326 sonis altum Delphinum υocant et ac minorem Auderata Eurem , aditis Gasiorum procerum duodecim filiis , obsides Huret : hoc facto , statim pro iam libertatem rex conseque
retur . Atque ut pax firmioribus radicibus niteretur , Helerunoram sororem , ex Lusitaniae rege defuncto viduam , matrimonio regi jungendam Caesar statuit ; Maconensem , S nensemque Comitatum dotis nomine tribuit , filiis , qui ex eo connubio orirentur , Burgundiae comitatum tradit, rum pollicitus . Per Europam nuntio pacis perlato ; quamvis ex potentissimorum principum concordia innumeri seu.ctus ad totius christianae reipublicae incolumitatem , atque
incrementum emanare poterant I attamen nemo erat , qui xx pace nuper inita novas bellorum faces exarsuras non eratimesceret . Id vero vel Italiae itatus , vel regis Gallorum exulceratus , ac multis de causis commotus animus suadebant . Neque enim dubium erat , quin Itali principes .s rex promissis staret , a Caroli nutu , ac voluntate pen dere cogerentur ; quippe qui exercitum in Insubribus habebat , duces militia insignes , ac rerum bellicarum peritia claros . Franciscum Ssortiam jam sex menses in arce Mediolanensi obsessum , arctaque adstrictum custodia tenebat satque recenti pace Cum Gallo inita , nullum vel ad augem das vires , vel ad imperium amplificandum impedimentum aderat , ut regis auxilio destituta Italia pares ad obsistendum Caesari copias afferre non posset . Altera ex parte qui superiores Francisci actiones , & consilia metiebantur , vix mente Concipere poterant , praeteritaS injurias , acceptas ct des , amissum in Italia satis amplum imperium , impositas iniquae pacis conditiones aut oblivisci , aut aequo animo pati pone : nullum neque jusjurandum , neque affinitatis vinculum majorem apud illum , quam ulciscendae injuriae , vel regnandi libidinem , vim habiturum . His de rebus Clemens , Senatusque Venetus solichi regis animum , v
luntatemque expIorare decreverunt I ac Cum primum pacem A. , inter Caesarem , & regem firmatam esse Venetias allatum fuit , statim Andreas Rubeus , qui a secretis Senatus erat, s uiam atque ex usu maximarum rerum insignem prudentiam com- - i L a Pa-Diuitigod by Gorale
227쪽
is 6 paraverat , Gallicamque linguam optime callebat, per dispositos equos ad Ludovicam Francisci rcgis matrem gratulatum missus est , cum longiori tempore ad mittendos legatos pus foret . Rubeo in mandatis datum , ut Reipublicae nomine reginae gratuletur 3 nihil jucundius , aut optatius Senatui obtingere potuisse , quam Serenissimo , Christianisi moque regi, de toto christiano orbe , ac praesertim de Republica Veneta optime merito , inconstantis , variaeque sortunae tela indigne perpesso , tamdem ingenti animi virtute ,
invicto robore ingruentes malorum impetus vincenti , felicitatis lumen assulsisse e libertate recuperata , in regnum amplissimum totius Galliae humeris restituto dissicile haud futurum , superiores Clades virtute , ac magnanimitate Comrigere . Ad haec injungitur, ut quam solertissime exploret , quaenam de sancitis pactionibus servandis regia voluntas fuistura sit . Demum Reipublicae vires , classes , ditiones offerat , Senatumque nunquam a rege sejunctum fore polliceatur . Et quoniam Pontifex eadem de causa Paulum Regiensem in Galliam miserat , eidem Rubeo mandatur , ut, quae ille Pontificis nomine egerit , observatis ; si eadem illum mente esse intellexerit, ac illius consilia ipsius mandatis
non repugnare persenserit, omnia cum Regiensit Communicer, ut eodem tempore, quae ex utilitate publica sint , conficere possint. Rubeus itaque cum Senatus mandatis iter in Gallias quamcelerrime suscepit. e ha -- Interea Alphonsus Santius , ac Hieronymus Cara tolus, Caesaris Oratores , qui Venetiis crant , se minime a pace , es foedere cum Senatu Veneto abhorrere ostentabant f naim vj. nonas martii cum Patrum Collegium adiissent , certas ineundae concordiae rationes proposuere ; quarum Capita haec erant . Nempe ut, expulso Francisco Ssortia a Mediolanensi imperio , Carolus Borbonius dux crearetur , qui eadem auctoritate , viribus , dignitate , qua modo Siortia , floreret e nihil sane Senatus interesse , uter Insubribus potiretur sdummodo ea in ditione nulli Italorum pertimetandus imperaret . ExtorribuS cuncta eorum bona restituenda pollicebantur . Ex adverso a Senatu flagitabant , ut quod in foedere cautum erat, de copiis Venetis pro Mediolanensi tutando
228쪽
imperio, id firmioribus legibus sanciretur, ac pro eo Respublica praedes daret . Ducenta insuper aureorum millia pote-hant , ac ut Ferdinando Caesaris fratri debita a Senatu pecunia persolveretur 3 ut vicissim annis superioribus, dum bella recrudescebant, utrinque ablata oppida restituerentur. Ad haec Senatus decreto in hanc sententiam responsum est . Summo semper studio Rempublicam pacem, foedusque Cum potentissimo Imperatore amplexatam fuisse ; in eadem manere sententia ; nec sibi antiquius aliquid unquam fuisse , quam ut Ita. liae libertatem, dignitatemque tueretur P hoc Constituto , Cetera absque ulla dissicultate consecturam. Nam quod ad Ferdi- mandum attinet ue paratam se solvendo esse ; dummodo pactionibus stetur, atque hinc inde ablata restituantur. Quod autem ad reliqua spectat, rationes concordiae non defuturas: unum id haerere cordi, nec divelli a Senatu posse, ut startia in Insubrum Possessione retineatur ; ex magnanimitate, aliisque praeclaris, ac nullo unquam arvo interituris actionibus Caroli, sibi suaderi, Imperatorem non passurum, ut indigna servitute Franciscus S r-
tia liberatus avito imperio spolietur 3 qui si quod vix cre
di potest adversus Caesarem erratum aliquod commiserit, quae illius est animi magnitudo, ac propemodum divina clementia , Italorum principum, & reipublicae desiderium respiciet; neque statum Italiae aliqua in parte immutari patietur. Ea de re, quae Caroli voluntas sit , cupere Mnatum intelligere; eosdem legatos hortari, ut omni ossicio a Caesare S ratiam obsessium liberari, ac in pristinum statum restitui persuadeant. In hac incertorum eventuum haestatione, ne aliquod ossiciorum genus erga Carolum, & Franciscum regem praetem mitteretur , placuit Patribus ex veteri instituto perhonorificas legationes ad utrumque mittere, quibus pacem partam, assinitatem illustri conjugio Leonorae viduae Lusitaniae reginae gratularentur . Designati fuere ad regem Sebastianus Iustinianus eques, qui tum praeturam Patavinam gerebat, ac Franciscus Pesareus rad Caesarem Laurentius Bragadenus, atque Antonius Surianus doctor, & eques; quorum alteri, ut iunctus legatione apud Carolum in Lusitaniam transiret , cum Leonora nuptias Pintentissimi regis gratulaturus, in mandatis datum. Interea rex iple, datis obsidibus, in suum regnum regressus,
229쪽
6 Bajonam Vastoniae urbem applicuit s ac statim haud occulta
animi indicia patefacere, ingentes mentis impetus vix cohibebe ; in sermonibus Caesaris acerbitatem conqueri ; severas nimium , ac praeduras pacis conditiones inclamare s quaecumque assensione approbasset, cum vi, ut pote captivus, fecisset, irrita existimare. Rubeus de adventu regis certior factus, Bajonam magnis itineribus contendit; ubi a Rubertetto gaZae regiae praesecto, summae auctoritatis viro , in Monsortium oppidum , ubi rex crat, deducitur 3 Senatusque Veneti nomine in amplis Ibinum regnum incolumem reditum mirifice gratulatur 3 propem iam Reipublicae voluntatem, studium, observantiam in regem
cunctis animi, & corporis virtutibus praenitentem , atque adeo in universu in Gallorum nomen extollit et in omni fortuna eamdem servasse mentem ; prospera omnia non modo optasisse , verum etiam quantum in se fuerit, ut res votis re onderent , egisse . Ad ea rex perbenigne respondit : Maximas Senatui habere, atque agere gratias ; non ignorare quos Pro
sua libertate labores suispisset . His dictis , statim sententiam, consiliumque suum Rubeo aperit 3 multa de Imperatore , illiusque ministris conquestus, decrevisse illatam sibi capti.
Vitatis injuriam, ac mala, quae ex ea perpessus sit, non diutius pati s experiri rursus fortunae aleam 3 cunctas amplissimi Galliarum regni vires adversus Caesarem moturum s nihil praetermissurum, quo potentia Caesaris refringi , ausus imminui, exardescens in cunctos Europae principes ambitio retundi queat : Vehementer Cum Veneta Republica, ac Summo Pontifice foedus, & societatem exoptare ; in id Henricum Angliae regem Consensurum, quemadmodum ex cardinalis Eboracensistiteris Compertum habebat s atque eam ob causam se legatum propediem in Britanniam missurum ; petere a Senatu, ut statim mandata ad haec peragenda in Galliam, Angliamque mita tantur . Haec omnia quamcelerrime per literas Rubeus Senatui significat ; statimque , nulla interjecta mora, Xiv. halen. majas Senatus cogitur , ac summo Pontifici, quaecumque Rubeus de resis voluntate, novoque foedere ineundo perscripserat, signthcantur : quae temporum ratio , quae Italiae conditio , armis Carfarcanorum in ejus viscera adactis ; Mediolani duce arctiori custodia septo et exquirere Senatum , qua -
230쪽
nam in summi momenti negotio Sanctissimi Pontificis mens, 15 26 quod consilium arduis in rebus ab egregia illius prudentia hauriri posIit. Pontifex, cui semper Italiae dignitas, ac libertas, sine qua Pontificia majestas refulgere vix poterat, imi S recondita praecordiis fuerat , regis postulatis annuendum existimat ; Senatus sententiam, consiliumque amplectitur, eidemque vij. kal. majas significat, se alacri animo foedus amplecti, atque ad id ineundum Ioannem Ioachinum in Galliam , c& Angliam misisse , Capinumque ad haec peragenda mandata cum pactionibus transmissurum. Eadem die i iterae ad Rubeum scribuntur, Senatum in voluntate regis futurum, libentique animo arctiori hoc foederis vinculo arma, vires, animoS Conjuncturum et ad haec facultas Rubeo publico nomine percutiendi foederis mittitur ; eademque Laurentio Aurio apud Anglum Oratori signi antur, & mandantur. Accepta Rubcus Senatus voluntate, Burdegatas. totius Vasconiae caput statim proficiscitur, ut regem alloqueretur, quem tum ibi opperiebantur 3 ac ιtim satur Proregis Ncapolitani nuntio , qui ad firmandas jurejurando pa- ρ cis Madriti initar conditiones in Gallias venerat, palain se minime ad ca teneri , quibus captivus subscripserat , professus fuerat, in pactaque jurare recusaverat: atque eo incredibili laetitia persusus fuerat, cum Rubeum ad se Senatus nomine venientcm audiverat. Nam statim Pontificis , Vcnetique Senatus audita voluntate, in societatem, ac foedus prompto, ardentique animo descendit idque in Coniaci oppido ix. kal. junii
ictum cst; quo Franci sicus Galliae rex, Summus Pontifex, Senatus Venetus, Franciscus ortia Mediolani Dux comprehensi
fuere. Summa foederis capita haec crant. υν Francia
Turbusentissimis temporibus , RHI 1acibus in ItalZe viscer,sus cuncta ta pascentibus, ex qua exitiale Urus ad reliquas Christiani orbis proincias inficiendas permanare facisi e p sit, ud tutius, υ ad dignitatem, I ad utibialem CHMimnae reipublicae, quam si Ab, qui funim L a oritate, tardus, ac Egnitate praefulgent , invicem arctioris amicitiae, societatisque foedere connectantur, non ad Um alicui inferendam, vesinjuriis quempiam lacessen um, sed ad res communes tuendas, ad quietem Christianae reipubticae firmandum, ad Dabae Bbertatem , decusque retinendum : quo in foedere Imperatori, Fer-L 4 Zbuam