Ioan. Baptistae Portae Neap. De refractione optices parte libri nouem. ..

141쪽

Sit oculus dexter C, sinister B, res videnda A, cadat iis ce tricam C Α, in pupillam N,& sit A N i no venit in D, sed re frangitur in Ε, extenditur in I. Trahatur cathetus ex C Α,occurret xtensae in I, igitur in I videbitur magnitudo Α. Occurrat eodem modo A sinistro oculo per o pupillam, venit non in F, sed restangitur in G, extenditur in L, ducta catheto B Α: occurret extensae in L, sic A videbitur in L. Sic clauso oculo B aboletur L, & clauso C peribit I, sic virtutem diuidendo vi, videbitur Adiuidi, & ad duplicatum iter accingitur, nam ab oculo C vide bitur egredi ad L, & ab oculo B egredi ad L, & virtutem uniendo, & oculos ad usum conuertendo, I & L ad Λ redeunt. Vtris oculo duplicem magnitudiηem Oblique incidentem simplicem videri. Prop. I. HAε c conuersa est praecedentis, ibi enim simplex magnitudo duplex videbatur, hic duplex simplex videbitur. Causa est , quod in contrarias partes axis cadunt lineae. Exem pluma

142쪽

Sit una magnitudo visa I. cadat ad oculum dextrum C, citra centricam in N,& sit IN, veniet in Ε, sed refrangitur in D, extenditur in A, cathetus vero IC occurret D N in At puctus igitur L videb itur in A. Alter punctus L eodem modo cadat in opupillam, &sit LOG, refrangitur in F, extenditur in A,&a puncto B,& L extedatur cathetus B L, occurret O A in A, pumctus igitur L videbitur in A, duplex igitur magnitudo I L videbitur simplici loco a binis oculis in A. Sic clauso oculo B, aboletur A dimidium, clauso vero C, peribit Α dimidium. Et si Lmagnitudo nigra suerit, L alba , videbitur magnitudo in A alba nigra ; scilicet alba ex parte B, nigra ex parte C. Vtrique oculo bime magnitudines rectὸ, er obliquὸ incidentes, ter e

videntur . Prop. 6.

SI recte oculus unam aspiciat magnitudinem, refracte vero

alteram, alter vero oculus refracte unam aspiciat, duae illae magnitudines tres videntur.

143쪽

C VR BIN. OCV. REM UNAM. CER. LIB. VI. Is

Sit dexter oculus C, asipiciat directu A, & oblique B punctuqui cadat cis centricam in D pupillam, veniret in M: sed frangitur in E, extenditur in F, extensa catheto occurret EF in F, punctus ergo B videbitur in F. Idem punctus B cadat oblique oculo H per pupilla O, relabitur in L ,exe indatur I G, occurret catheto exeunti ex H ad B in puncto G, punctus ergo B videbitur in G, silc AB magnitudines videbuturin G F A ter, sic clauso oculo bi, occultabitur G, & videbitur A F a dextro, clauso vero C ascondetur A F. & videbitur G A.

--V ι binae magnitudines duplicatae videantur. Trop. 7. 'VT R i inv ε oculo pote it magnitudo altera recte, altera oblique occurrere, sic binae magnitudines quatuor videbuntur. Exemplum.

Sit dexter oculus H, sinister C, & magnitudines binae A N B. uterq; oculus directe, Z aequi distanter suam magnitudinem in opposito existentem aspiciat, oculus H A, oculus C ipsam B oblique vero B occurrat oculo dextro H cis centrica in pupilla G, descenderet in L, sed lex refractionis contorquet in i, dirigitur in rectum in M: ducta catheto ex N B, occurrit iam directae in M. sic punctus B, videbitur in M. Eodem modo A vid bitur

144쪽

bitur in N,ab oculo C: & quato oculi vehemetius contorquen tur, virtusq; visiva intenditur, eo puncta M N se magis appro Pinquabunt . Sed maxime animaduertendum,quod magnitudines M N videntur minus coloratae, & languidae, quia per resta'ctionem videntur. Et si B magnitudo nigra erit,& Λ alba: vid

Dinae magnitudines viriq; ocula obliquὸ cadentes quatuor videntur. Prop. s. Ρο s s V Μ v s, & alio modo demonstrare, ut binae magnitudines oculis nostris quaternae videantur , aliter quam super tori sermone retulimus,nam ibi altera recta, altera obliquae cernebatur,hic vero utraq; magnitudo virili; oculo oblique cadit, & si altera alba, altera nigra sit, cohaerentes alba nigra me dia videbitur. Cuius exemplum.

Esto

145쪽

Esto dexter oculus G , siti stir H. magnitudo obiecta ipsi G, sit A alba. Et magnitudo obiecta ipsi H nigra sit B , oculus igitur Gaspicit B cadit in pupillam P oblique , veniret in N , sed

labitur in 11 ex refractione. Extendatur ex P in C. & cathetus ex G B occurrat ei in C, videbitur igitur nigra magnitudo Bin'C nigra. Eidem oculo G etiam oblique cadat magnitudo alba A in pupillam S, veniret in O, sed frangitur in P, extendatur P S in F, trahaturq; cathetus ex Α G, occurret P F in F, igitur magnitudo alba Α videbitur in F. Eodem modo ab oculo Hmagnitudo alba A, videtur in D alba, & magnitudo nigra B videtur in E nigra. Vnde si claudatur oculus G. aboletur alba F.& C nigra, & si claudetur oculus H, peribit D alba, & E nigra, at si intentius spectabuntur A B,& virm conetur diuidi magnitudines apparentes in C D. coibunt, & videbitur alba nigra. scilicet alba ex parte D, nigra ex parte C. Si tres magnitudines in longitudine linea ponantur in oculorum prospe- diu, apparebunt quinque. Prop. 9. I in longitudine regulae, quae oculis perpendiculariter op

146쪽

oculis cadat, extremi autem oblique,chylindriquinque co*Dcientur. au Sit regula A D G, tres chylindri in ea sti Α D G, sinister oculus I,dexter H. Inspiciat H dexter oculus directe D. Et cadat a puncto A ad pupillam T linea A T,vem et in S,refrangitur ua R, extendatur T R in C, ducatur cathetus H A, occurrit ei in C, oculus ergo H videbit Α in C. Sic postremus chylinder G Currat eidem oculo H,per pupillam T veniet in P, restactio co- torquet ad 'extendatur QT ad Ε, cathetiis ducatur ex H G, occurret prius extensae in Ε, igitur G in E videbitur. Eode m

do oculus I videbit A in B, & G in F. Clauso oculo H, peribit chylinder C E, & clauso I, peribit B F.

si bini oculi obiectae regula remotiorem partem rectd aspexerint, oblisis proximorem ex interiori parte ,b da videbitur. Prop. I o. SI regula oculis recte opponatur, at pars una nassi, altera in rectum porrigatur mensura unius cubiti ,α oculi recte remotiorem partem a*exerint, oblique inferiorem, dico ia- seri

147쪽

seriorem partem naso propinquam bifidam videri, cuiuI causa est, quod ea pars, quae oculis, directe aspicitur, suo loco videtur, quae autem obliqua , non suo loco.

Esto regula A E D, naso D opposit perpendiculariter, ociliis dexter B, sinister C. Inspiciat uter directe A remotiorem partem,quippe suo loco videbitur,radio centrico C A, B A. Sed pars E venit obliquE ad oculum B per pupilla L, veniret in N, sed stangitur in L, extenditur in G, occurret catheto E B in G, ergo punctus E videbitur in G,& linea E A, videbitur A G. Eodem modo punctus E oculo C videbitur in F, & A E videbitur Α F, unde Λ G, & A F bi fida apparet. Clauso oculo B,absconde. tur Α G, & clauso C, abscondetur Λ F. Si bini oculi obiectae regula proximiorem partem a 'exerint directὸ , obliquὸ vero remotiorem, remotior pars videbitur bifida. Prop. II. RE O v L A oculis opposita e regione nasi, ut una pars naso alia in rectum porrigatur naso perpudiculariter,& oculi inferiorem naso partem proximiorem aspexerint, superior lineae pars oblique inspecta bifida videbitur. Ratio est, quae oculus recte suo loco, quae oblique,uo suo aspicit loco. Exemplum.

148쪽

Si bini oculi obiectae regulae mediam partem aspexerint reciὰ,at inferiorem superiorem quam oblique,decussuta in medio ridebitur. Prop. Q. II As c propositio ex utraq; composita est, nam prius in remotiori Esto regula oculis opposita A E D, dexter oculus B, sinisterGi C, uterq; directe aspiciat punctum E. suo loco E videbit, oblique vero aspiciat A. Cadat linea incidentiae dextro oculo AI, veniret in L, labitur in N. ex ted hae r NI in G, trahatur cathe-tus ex B A, occurret linia B A in F, punctus ergo A videbi rurin F. de iniuctis E F linea A E, videbitur E F. Eodem modo cadat oculo dextro C punctus A per H veniret in Orestangitur in M extenditur,& occurret catheto C A in G. punctus A videbitur in G,& ducta linea G E, videbitur A E, E G. Sic linea E A ab utroq; oculo videbitur E A, G A & clauso oculo C aboletur linea G E, clauso vero B peribit F A.

149쪽

CUR BIN. OCV. REM UNAM. CER. LIB. - 11

motiori sui parte recte inhiecta n inferiori bifida videbatur, di post inferiore recte inspecta superior diuisa, nunc inspecta inedia sui parte, utraq; pars superior,& inserior bifida videbitur, veluti in medio decussata. Esto recta linea visa A E T, sinister oculus C, dexter B aspiciat sinister C, directe punctum E,videbit illud suo loco E. Pars

longinquior A, ut diximus, cadat ultra centricam in dextram oculi partem I,veniet in M, refleetitur in P, extuditur in G ipsa P H, cathetiis erigatur ex re inspecta A, & centro C, Occurret PGin G, ergo pars A videbitur in G. Pars regulae inserior T, Veniet in pupillam I, procederet in L, sed refractione labitur in S,extendatur I S, venit in D, mox ex re visa T,& oculi centro Textendatur cathetus C T,.quousq; occurret lineae S D, occurret in D, ergo punctus T videbitur in D, ergo linea G E D, videbitur lineti A E T ab oculo C. Eodem modo a dextro oculo

B punctus A videbitur in F, &T in R, & linea A E T videbitur FER decusiantes se in E. Sic clauso oculo sinistro C,peribit lunea G E D, & clauso dextro B, peribit linea FER.

150쪽

PER SVNT adhue de etasione problemata quaedam,siilicet de bis, quae intra oculum fiunt, o extra videri putantur , curiose disienti valde necesseria, ob id nos duximus explananda, Neiusmodi errores ad posteros in infinitum non propagentur. multi enim sunt, qui disquisitionum taedioprv diti, quae ab alsis siripta sunt, non considerantes, pro veris assumpta, quae spa, erroneap, sic salsis innixa fundamentis, Hlsissima sunt, quae deducuntur. αμα conscribenda duximus, haec sunt.

Colores, culices o alia quae intus in ocuIosunt, foris vitiumr .

Prop. I.

IN aliis quoq; sensibus euenire videmus, ut quae intus sint. soris existimemus. In auribus ex sufflato spiritu intus fieri videmus bombos, tonitus, & sibilos, qnos soris existimamus. Sic