장음표시 사용
341쪽
334siam approbata, et inde est, quod legalis cognatio matrimonium impediat. x Ad 4 e dicendum , inquii, quod prohibitio legis humanae non sussiceret ad impedimentum matrimonii, nisi interveniret Ecclesiae auctoritas, quae idem etiam interdicit: x et prosequitur quodlib. I. art. 5: et Ecclesia in his, quae ad matrimonium pertinent, se habet tripliciter; uno quidem modo per modum
iudicantis alio modo se habet per modum cohibentis .... tertio modo se habet per modum statuentis, quod sit solum auctoritate Summi Pontiscis, et secundum hoc, personae aliquae redduntur illegitimae, ut patet in aliquibus gradibus consanguinitatis et amnitatis. 3 Unde scite Card. Carasa Archiep. Benevenianus in Synodo Dioec. an.
4855 ait: e Si quae igitur a laicali potestate praescribuntur, haec neque matrimonii assiciunt substantiam, neque suo iure convalidare, aut labesa clare valent, sed civiles dumtaxat matrimonii es-
sectus respiciunt. 3 Vide quae dicta sunt 30. Ex quibus omnibus satis exploratum est, 1' potestatem impedimenta dirimentia iure proprio constituendi ad unam Ecclesiam pertinere ; haec
sententia, ut vidimus, non est amplius ex earum numero, quae liberae scholarum disputationi permittuntur, Sed contra, lam quam veritas certa, ac explorata omnino tenenda est, licet expresse ab
Ecclesia desinita non sit; 2' Principibus integrum
esse suis subditis contra civiles leges copulatis , licet ea matrimonia, rati0ne Sacramenti et vinculi inde prognati, valida sint, essectus civiles denegare, idque salis est ad eos in ossicio continendos , ne Principum leges contemnant. Subditi enim a similibus nuptiis facile abstinebunt, dum plane no-
342쪽
runt ex civilium effectuum privatione gravissima damna, tum sibi, tum liberis imminere. Hoc pacto iura utriusque potestatis circa matrimonium clare desinita sunt ac determinata, integra manent, et sarta tecta servantur. Nulla reapse inter utramque potestatem pugna , cum matrimonio, quoad vinculum , Ecclesia, et Princeps , quoad essectus tantum civiles , conditiones apponit. Deus auctor pacis et ordinis utramque potestatem constituit, utrique suos sines praescripsit, intra quos quaelibet continere se debet. At vero quaenam adversariis ratio est, quamobrem potestas impedimenta matrimonium dirimentia quoad vinculum constituendi in Principes etiam conseratur' Ipsi enim aiunt, plures eosque
graves doctores docere, matrimonium sine ministro Ecclesiae, et sine aliqua religionis caeremonia initum, non esse Vere et proprie sacramentum,
sed tamen verum , firmum et legitimum matrimonium habendum esse ; quam quidem opinionem Melchior Canus de locis theolog. l. 8 , c. 6 quantum potuit, tueri et illustrare conatus est. Cum igitur sacramentum a contractu dividi reapse possit, id consequens est, hac ratione concludunt ut Principes , quoad contractum leges irritantes edere possint ac valeant. Ulterius dicunt, matrimonium , quamvis ad sacramenti dignitatem elatum sit, suapte natura lamen et primo loco naturalem civilemque contractum esse, et Sacramentum non tollere contractum omnes vero
contractus propter bonum publicum auctoritati Principum obnoxios esse, eaque de causa, matrimonii contractum a Principibus irritum seri posse. Neque eo casu, uti adversarii regerunt, civi-
343쪽
les leges sacramentum attingunt, sed contractum unum tollunt, irritumque faciunt; contractus namque naturalis, in quo sita est ea materia, est
simul contractus civilis , quando si inter cives , adeoque subiicitur auctoritali Principis, qui proinde contractum etiam naturalem ,. utpote a ma-- trimonii sacramento distinctum irritare potest. Sublato autem omni contractu , qui est materia
sacramenti, nequit Sacramentum amplius consistere, quia sine materia nullum Sacramentum conficitur. Prius enim est existere materiam , quam Sacramentum. Princeps hoc nullatenus attingit,' sed impedit ne materia existat, eo serme modo, quo non attingeret Baptismum et Lucharistiam ,
qui vinum aut aquam corrumperet.
Verum non dissicile opus videtur huiusmodi rationibus respondere. Enimvero quod ad primum
argumentum pertinet, certum est, neque Canum, neque alios eiusdem opinionis patronos ita contractum matrimonii a Sacramento dividere , ut contractus ei sacramentum Seorsim existant, sed tantum contendere interdum se:ri posse, ut verum,srmum et legi limum matrimonium contrahatur. quin sit sacramentum. At vero cum matrimonium ita initur, ut vere et proprie Sacramentum Sit, tum plane latentur contractum et Sacramentum non duas esse res inter se distinctas, ut una ab altera secerni possit, sed unam eamdemque rem, quia contractus matrimonii est materia sacramenti. Hinc Melchior Canus cit. loc. disserens de matrimonio ita inito, ut sit etiam Sacramentum, e Verba, inquit, contrahentium Sunt Sacramentum, id est contractus est Sacramentum : s et paullo post ita concludit: e Verba igitur contrahentium ma
344쪽
DE IMPEDIΜENTIS MATRIMONII 337
teria sacramenti sunt: s sive, ut verba S. Thomae iterum usurpemus et actus exteriores , et verba exprimentia consensum directe faciunt nexum quemdam , qui est Sacramentum matrimonii. 3Praeterea Benedictus X lv de Syn. Dioeces. l. 6, c. 7: e Scimus profecto, ait, esse Theologos, qui in ipso fidelium matrimonio contractum a Sacramento ita dividunt, ut illum omnino persectum quandoque consistere credant, quin ad sacramenti excellentiam pertingat. Sed quidquid sit de hac opinione, quam nos quidem nunc in medio relinquimus, siquid de hac opinione sentiendum nunc Sit, post solemnem loquendi modum a Pio u G. pressius adhibitum, superius dirimus) ea certe locum nullum vindicare sibi potest apud eos , qui Tridentina lege obstringuntur: etenim qui praeter
formam a se praescriptam matrimonium allentant eorum Tridentina Synodus non sacramentum mOdo, sed contractum ipsum irritum diserte pronuntiat, atque, ut eius verbis utamur, eos ad sic contrahendum omnino inhabiles reddit, et huiusmodi contractus irritos esse decernit. 3Αd alterum argumentum quod Spectat, ultro latemur matrimonium adhuc esse contractum, et sacramentum non destruere contractum, Sed negamus primo, realem dari distinctionem inter contra clum et Sacramentum, adeoque tenem VS coniugium, in suo conceptu formali, ac practico nil aliud esse, quam contractum naturalem ad divitatem sacramenti e Iatum. Nam licet, speculative quadam ratione concipi mente possit aliqua in casu distinctio, reapse tamen, et in concreto contractus et sacramentum duas separatas ac divisas . entitates reales nullo modo ei formant, adeoque
345쪽
338Princeps nequit attingere contractum, nec ponere conditionem, unde eius validitas dependeat, quin, hoc ipso , attingat sacramentum , ac statuat de re sacra omnino, et Sacramentali, quae ad civilem potestatem nullo modo spectat. Secundo loco , negamus pertinere ad Principem . ullum ius circa contractum matrimonii naturalem , praesertim quod, ante omnem legem civilem , a Deo ipso in hominis creatione institutus est, et a Christo Domino ad sacramenti dignitatem evectus , adeo ut inter coniugium naturale et sacramentum nulla disserentia intercedat, unumque cum altero penitus identificetur. Tertio demum prorsus negamus in civili ac naturali contractu materiam sacramenti sitam esse, sed in contractu ad praescriptum ecclesiasticarum legum
celebrato; quapropter S. Thomas in supplem. quaest. 54, art. 4 9d 7: 4 Sicut Deus, inquit, non coniungit illos, qui coniunguntur contra divinum praeceptum, ita nec coniungit illos, qui coniunguntur contra Ecclesiae praeceptum, quod habet eamdem obligandi essicaciam , quam ha bet divinum praeceptum. 3 Id perspicuum est
ex facto et consensu totius Ecclesiae : Ecclesia enim, uti valida semper habuit matrimonia canoni se contracta, quocumque obstante impedimento civili, et e contra matrimonia, quae
contra leges a Conciliis et Minmis Pontificibus talas contracta essent, irrita perpetuo retinuit, licet lex civilis rata ea haberet. Vide responsa ad Episc. Brexinonensem an . 1804, et ad Episc. Vi
varionensem an . 1824 in opere e Examen raison-ne 3 t. 2, p. 317. Ad illud quod postremo dicebatur de aqua et vino pro Baptismo et Euchariatia,
346쪽
DE IMPEDIMENTIR MATRIMONII 339
facilis est responsio. Nam aqua et vinum aliis passim usibus inserviunt, contractus matrimonialis semper est sacramentum inter fideles. Insuper aqua et vinum sunt materia remota tantum, contractus vero naturalis in matrimonio est ipsum
Haec praenotasse sussiciat de matrimonio chri
Putamus rem gratam et utilem facturos, si in medium proseramus gravissima verba, quibus iacultas theologiea Lsvaniensis a Carolo Lolliaringiae Duce sententiam rogata respondit, 22 Ian. 4759. Sunt autem huiusmodi et . Extra dubium esse positum, penes saeculares Principes esse potestatem irritantia impedimenta statuenti respectu matrimoniorum non baptizatorum sibi subditorum, quatenus primis Ecclesiae saeculis impedimenta matrimonii a Principibus tum ethni eis, tum eliristianis constitola admisit Beelesia. Saeeulo quarto Theodosius, eliristianus plentissimusque Imperator, decretum tulit, quo consobrinorum matrimonia irrita decernebantur, cuius decreti eum elogio meminit S. Ambrosius ep. 66 ad Paternum.. Numquam Prineipes sacculares potuere irrita sacere matrimonia fidelium, quoad omnes esseetus, nisi consentiente, et robur
addente Principum edietis ipsa Leelesia. Hoe doeot S. Thomas quem passim Theologi sequuntur et namque tametsi ius aliquod in matrimonia potestati civili competero non dissiteatur, dum dicit L. a sent. dist. 14, q. l, art. 4 ad 4 iure naturae, divino, ecclesiasti eo, et civili impedimenta dirimentia eonstitui posse, cirea Christianorum tamen matrimonia , eorum esse restrictam Potestatem asserit, dum ait, L. 4 , dist. 42, q. 2, art. 2 ad 4:
DIUT. Quae verba saltem do fidelium matrimoniis intelligi debent, cum nemo sit, qui in dubium revoeet, utrum Prinei pes saeculares matrimonia infidelium, seu non haptizatorum, quoad Omnes ellectus, irritare valeant. ldem saetis historie is valet demonstrari. Pallavi ei nus enim lib. 22 Hist. Cone. Trid. e. a refert, Regis Galliae oratores diu multumque institisse apud Pa tres Coneilii, ut matrimonia filiorumfamilias, non eonsentienti. Diuitigod by Cooste
347쪽
PUT III. hus parentibus contraeta, irritarentur; quod Patres post diuturnum examen multis et gravibus de causis abnuerunt. An ila per oratores institisset Rex Galliae, si penes se hanc potestatem esso reputasset An Ecelesia abnuente generale impedimentum constituere pro omnibus christianis fidelibus, Rex ChristianissimuApro suis subditis legem irritantem non tulisset'. Hoe tamen Galliae Reges numquam attentarunt, et proinde id ex se posse non existimarunt; varii quidem Galliae Reges matrimonia filiorum lamilias absque parentum consensu eontracta , nulla et irrita deelaraverunt ; at quoad effectus tantum civiles esse irrita patet ex Ludoviei XIII responsor Ille enim Gallia o Clem super dicta clausula sollicito et anxio respondit, NON VALIDE coηTRAni, intelligit usoan πνEous civi LEs: quorsum tam inquieta cleri Gallieani sollieitudo, ut Regis edieti tolleretur ambiguitas, si Principi saeeulari potestas competeret contraetut, matrimoniales sie irritandi, ut nec naturale vinculum indueere, nee Saeramenti materia esse possintra igitur qualiscunque sit quorumdam Galliae Partamentorum ei rea talia matrimonia praxis et sententia, si ambigua sit, ad praedietam Ludoviei Xlli deelarationem, et ad mentem illius est explieanda; si vero inveniatur adversa, per eamdem erit emendanda. a Beelesiae Gallieanae cirea talia matrimonia sententiam manifestam saeit Habertus , qui Cleri Gallicani nomine scribens adversus Regii edicti detreetatores sub titulo OPTATi GALLi sic ait:
DEBiTAT ORTao xus. Quod si tanquam fidei eaput in ipsismet Galliis adstruitur, soli Eeclesiae eompetere potestatem statuendi conditiones requisitas ad validitatem contractus matrimonialis, quatenus ad Saeramentum ordinem habet, potestati eivili ius non est adseribendum, quo va Ieat contra elum matrimonialem irritum sacere , nisi in ordine ad esseetus civiles. Ipse Van Espenius, quem nemo suspicabitur nimium Ecclesiasticis savisse, Eeelesiae ius tribuit impedimenta matrimonii dirimentia privative statuendi; sic enim scribit Iuris Eecl. Univ. p. 2 I.
348쪽
. Constat etiam, impedimenta matrimonii stetisse auctoritate Ecclesiae, quae Principes saeculares cessare volebant ; nam eum Theodosius statuisset irrita matrimonia in secundo gradu consanguinitatis, illud de retum sic suum laeti Ecclesia, ut eum Arcadius et Honorius illud revocassent , hoc minime obstante, . idem impedimentum perseveraverit. . Quid de hoc responso Clem. Xlli autumaverit apertum sit ex litteris Arehiep. Damian. Nuntii Apostoli et ad D. Coli vard , 26 Martii 4750 datis, quas refert Moser, op. de matrim. et Hausser o dissert. can. de Pot. statuendi impedimenta dirimentia , Lovanti l 853. De toto hoc argumento vide 'Cuccagni Tract. de matrimonio Christian. An. I9l, Mueteta relli . Dissertagione dei contraiti delmatrimonio. . op. 29, Moser a De impedimentis Matrimonii. . Mechliniae 3854, Martin. . De matrimonio et potestato ipsum dirimendi Eeelesiae soli exelusive propria. ν Leodien. l844, Pe rone De matrimonio, Melanges theologi lues, fixi eme s6rie, emeealiter, p. 200 et seqq. Carriere compendium cit., de matrimonio Parisiis 3856, Audisio . Questioni politiche, Napoli 854, Petrus Giovine, α Op. de dispensationibus matrim. p. l, Scel. I, s lo, Neapol. s 865, Opus a das helligo Sacrament des Eheauci. Miebaelo Haringer, Presbyteri Cong. SS. Redempt. Ratis-honne, l854.
De impedimentoriini reIaxatione
In exponendis impedimentis singulorum originem scrutati sumus. Ea itaque vel a iure naturali et divino, vel a iure humano prosecta sunt. Prioris generis impedimenta a nulla potestate humana relaxari possunt; ius enim naturale et divinum humanae potestath non subest. Secundi vero generis impedimenta relaxari possunt ab uno romano
349쪽
342 , Pontifice, et qui secundum plenitudinem potestatis de iure potest supra ius dispensare, s cap. PRO-PosuIT de concess. Praebend. e duamquam enim, ut recte animadvertit Drouuen lib. 9 de Re Sacram cap. 4, q. 7, hoc nulli bi legatur antiquis Canon ἱ-bus constitutum, usus tamen invaluit, et generalidisciplina receptus, ut pro huiusmodi gratiis obtinendis solus Pontifex Maximus adiri communiter deberet ac posset, et merito quidem tam propter debitam Sedi Apostolicae reverentiam, cui poli S-simum Canonum observatio et dispensatio divinitus est commissa , tum quia, cum impedimenta matrimonium dirimentia vel a Conciliis generalibus, vel a Summis Pontis cibus fuerint instituta , in quorum decreta potestatem non habent Episcopi, consequens suit, ut solis summis Pontificibus deberet relaxatio regulariter reservari 3 Eadem dicunt Thomassinus N. et V. Eccl. discipi. p. 2, t. 3, c. 24. Nat. Alex. Theol. Dogm. de Mat. n.
clesiae saeculis nulla dabatur relaxatio. Primus dispensavit Innocentius III cum rege 0thone IV, et successu temporis quod vulnus erat legis, evasit hominum medicina. Hanc potestatem communi sere calculo Boetores denegant Episcopis, et Congregationes Concilii ,1 ae supremae inquisitionis propositionem asserentem Episcopi ius ordinarium
dispensandi super impedimento publico dirimente
pro matrimonio contrahendo sive in articulo mortis, sive in alia iurgentissima necessitate, in qua continuo S. Sed is dispensatio obtineri non potest, tamquam issam, temerariam, scandalosam, pernicio ara, et seditiosam, non seivel pr0Scripserunt.
Vide Riganti l. 4, in Reg. Canc. n. 2, Bened. XIV de
350쪽
DE IMPEDIMENTIs MATRIMONII 343
Syn. dioeces. l. 7, c. 8, n. 7; Zachariae diss. de Episc. in dispens. super impedimento matrim. potestate, Faventiae 1789; et litteras tum Pii VI ad Electorem Trevirensem 2 febr. 1782, et ad Archiep. Colon. , et Episc. Monaster. 20 ian. 1787, tum Pii III, ad Episcopos Galliarum 27 sebr. 1809 datas. Relinquitur itaque, ut Episcopi ex solo Indulto Apostolico, quod Romanus Pontifex ex iusta causa petentibus nunc magis, nunc minus amplum pro temporum et locorum varietate impertiri solet, aut ex indubia et inveterata consuetudine facultatem super uno aut pluribus impedimentis dispensandi consequantur. Indultum autem Apostolicum lentum tribuit potestatis quantum exprimit, et exspirat lapsu temporis praesa niti. Episcopus dispensans vi indulli, sive pro soro tantum conscientiae, sive pro soro externo, debet necessario, et ad valorem dispensationis easdem sequi regulas, quae ex strio Curiae romanae Observandae sunt, ubi
S. Pontifex ipse in eodem impedimento dispensat, ut ali S. Poenitentiaria i iunii 1858. Indultum Episcopis datur ad quinquennium, vel ad beneplacitum S. Sedis. Duplex hic agitur quaestio: 1' est, an apostolici indulti vi possit Episcopus dispensare a
communi, seu, ut aiunt, eorrelati Vo, quo nupturientes detinentur impedimento , ubi eorum alter eiusdem iurisdictioni tantummodo subiiciatur' Licet multa in utramque partem dicta sint, nullus tamen hac de re dubitandi locus superesse videtur, post sequentem S. Poenitentiariae declarationem diei 4 sept. 1839: ε Quilibet 0rdinarius
agendo cum facultate non ordinaria, sed a S. Sede absolute , simpliciter , et absque ulla conditione . delegata, dispensando cum suis dioecesanis, po-