장음표시 사용
71쪽
Alios praeterea sibi quandoque e primoribus Urbis Ger mani suis conciliavit obsequiis. Roberti Papativae Equitis in Philosophos Medicosque Germanos in ipsorum Annalibus
commemorantur summis laudibus ossicia. Vberrimos autem giatilibspitii fructus reddidit etiam Gymnasio ipsi Natio , non modo spectata lectissimorum auditorum frequentia , qui varia Lycei munera singulari existimatione gesserunt, sed& Doctorum numero non poenitendo Melchi rem Guilandinum admirata sitit superior aetas,nostra Adriane in Spigelium Equitem, Ioannem Pisvotium, Barthol maeum So, erum, Ioanncm Thullium collegas, nuperrim Eq. Ioannem Vestingium Equitem, rebus omnes humanis in
mortali fama exemtos . Itaque prudenti consilio Serenissima Respublica Veneta mutuis Augustissimis Imperatoris vicibus huic Nationi advigilat, eiusque commodis singulati providentia privilegiisque facultatis utriusque studiosis coimmunibus insigni cura consulit. Nimirum seposita sub Comistibus Palatinis Doctoriim licentia in Gymnasio ipso auctoritate Ueneta Germanis multo id tempore petentibus tamdemque impetrantibus , a Praeside in triennium e primis Cathedris ordinariis electo, cum reliquis primae Cathedrae ordinariis,& extraordinariis Professoribus Anno M DC XVI.
xxii Aprilis Philosophiae &'Medicinae Doctores , & anno MDCXXXVIII. iv Martii Chrirurgiae Magistros.
Iurisque pariter iitriusque Doctores anno M D C X X X V. xxiv Maii publico decreto creari jussit. E primis Cathedris ordinariis apud Medicos & Philosophos a Resormatoribus electis .initio accesserunt reliqui Prose res Philosophi &Medici ad arbitrium Candidatorum, nunc autem quatuor prima' Cathedrae totidem secundar Cathedrae ordinariae , de iis deficientibus primae Cathedrae extraordinariae ad sit riem in pagina publica editam. Iurisconsulti numerum constituunt novenarium, cui aliquando omnes I. C. Proses res adduntur. Quod beneficium eximia Principis indulgentia taliquis
72쪽
M Gymnasio Patavino Lib. I. s I
postea Nationibus, privatim id merentibus , co une sectum. Adeo invia virtuti nulla est via. De natione Gallica. Cap. XIV.
Non minus quam hodie Germanorum , storente iam
Gymnasio numerosa olim erat Gallorum natio , cum Iuris ac Medicinae praestantissimorum Prolatarum fama aulecti, tu' exercitiis Gymnasticis, quibus peritissimi olim Patavii praesiciebantur magistri. Gliscentibus autem bellis civilibus, institutisque pluribus in Gallia Academiis paulatii ccepit horum imminui numerus. Locus ei pecullaris estia Vniversitate Iurisconsultorum. Matriculam,ut reliquae,prster Germanam exterae nationes,ab Universitatis habet Syn- dico. Album autem habuit suum, in quo Illustria spectabantur plurimorum nominas Sed cum bibliotheca,quae fuit perexigua, nullis hujus Nationis civibus in Urbe praesentibus ob grassantem anno M D C X XX pestem una cum Bidelli Gallici supellectili iniquis manibus direptum fuit. Viadit involucro holoserico violacei coloris E membranis volumen auro pictum amicus noster Ioannes Rhodius, in cujus fronte patronos sibi elegerati nobilissima natio e Patavinis Vince'tium inaum Mathematicae peritissimum , di peregrinatione clarum, &Ascanium Zabarellam virum sortissimum, e Prose ribus publicis Ioannem Galvanum publicum Iuris Interpretem, de Ottonellum Discallium I. C. Omnes nobilitate& doctrina clarissimos. Privilegia nulla ei sum re peculiana, praeter jus gladii in pii blicis congressibus Uni, ersitatis. Nec ullas sibi leges constituit praeter paucissi. Tias ad aerarii potissimum rationem spectantes Anno H D C XXIX sua lingua. Bini quippe hujus suere Coniliarii Provincialis ac Burgundus . .Ecario illatum suit sym- γolum a civibus pro inscriptione & Doctorta gradu perex
Iuum . Coalescentibus tunc tandem post longa dissidia G a Chri-
73쪽
Christiani Orbis beneficio Principum animis Gymnasino stri incremento generosam hanc nationem ad Musas redi.
BRitannorum nomine,ut imperio iunctos, Anglos,scό-tos , ac Hibernos accipio. :bus literae tantum certe quantum ulli nationi debent. Ab iis nempe Caroli Magni consilio ad Gallos translata . Quarum tam ingens domi cultura , ut vix reliquum sit, quod foris quaerat, live doctorum,sive optimorum librorum, aut studiosorum proventum consideres. Italia tamen huic nationi semper admirationi fuit,maximeque eius gentis primoribus, qui civili prudentiae animum applicant. Quorum adhuc in Collegio videntur monumenta, qui pluribus hinc annis Rectoris &Consiliarii munere claruerunt. Privilegiis a reliquis nationibus nihil diversi junctis animis in uno quidem nationis simul describuntur albo, quod ab anno M D C X VI solum superest , reliquis omnibus omissis per pestilentiae contagium, quae tunc nationis Bidello relicta fuerant. Angli,& Scoti in Vniversitate', quibus se sistunt distinctos habent Consiliarios, i Iurisconsultorum Syndico matriculam poscunt , etiamsi non minima pars Philosophiae, ac Medicinae operam navat. Erarii hactenus apud eos nulla fuit ratio, nec bibliothecae, quae hoc primum anno M DCXLIX Germanorum in exemplo iisdem fere legibus instituta . Summa inter se concordia benevolentiaque agunt, etiamsi civilibus dissidiis optimi Regis interitu patria exardescat, imo in publico hoe
Bitunarum discrimine, ingenii acumine varia eruditione, ac morum integritate conspicui ad maiorem vitae securitatem lono e quam ante numerosiores ad asylum veluti confugientes Patavina subsellia, & Doctorum pulpita cohonestant .
74쪽
De Gymnasio Patavino Lib. I. si
De natione Polona. Cap. NEc adeo sera gens ulla, quin literis possit mollescere iSarmatis nihil olim immitius. At nihil hodie iis huma. nius, qui bonis literis cum divino cultu.animum imbuere, Thracibus ipsis horrendi eleganti Romani sermonis, sapientiamque divinam & humanam omni ingenua contentione sectantur. Nec ulli fere populo Italiae mores, ina ibri suere sn pretio. Quotquot enim se dicarunt rebus divinis,Romanam curiam iit. Sed & aliis disciplinis dediti, pcitissimum Atti Medicae Patavium sibi studiorum sedem eligunt. Iurisconsultorum Vniversitas huius Consilliarium inter suos numerat,eiusque civibus matriculam impertitur,cui eius nationis omnes nomen Obsequiumque frofitentur . In hoc Liceo antiquitus floruit haec natio. Anno enim MCCLXXI Nicolaum Polonum Archidiaconum Cracoviensem Iuriseeonsultorum Rectorem electum toti Gymnasio Irςfuisse, constat ex Statutorum volumine.'Bibliotheca latis intra mediocritatem est tenuis: nec aerarii notabilis opulentia, quia minor plerumque cst civium numerus,qui se disciplinarum studiis tradunt. Egregios suggessit quandoque viros, quibus supremi etiam crediti fuere Gymnasii fasces, ut de Nicolao Polono Archidiacono Cracoviensi Rectore legitur in Lib. Statutorum anno M CC LXXI, nostraque aetate alios; inter quos Ioannes Zamochius Magnus postea Regni Cancellarius Sigonii disciplina clarus, aeterna nominis gloria facit E primus memoratur.
De Transmarinis,sive Graeeis. Cap. XVIII. NEc silenda eorum diligentia, quod mari Tyrrheno sejuncti Antenoris maiorumque suorum cineres venerati ad hoc quoque scientiarum emporium conveniunt Grε-
75쪽
ci veteris disciplinae splendorem a Latinis reposcentes,etiam Zi jugo Othomanici iubiecti. Obvius hisce Romae favor in ollegio hujus genti dicato,& a Serenissima Republica Veneta nihilo minor est. Nam & Patavii crescente ipsoriam fimquentia antetis praecipue abs ostili incursione inetensium
rebus, consuhernium iis peculiare patet, procursate id p tissimum Francisco Mauroceno D. Marci Procurata e , r Mi huius olim Produce. Cujus inspectio atque tutela ta LViro Ioanni Galvano I. zmagni nominis,nostraeque patriae ornamento multis ab hinc annis credita. Natio haec non solum Philosophorum, & Medicorum, sed etiam Iuriscon sultorum universitate Iocum obtinet, nihil a reliquis exteris
Italiaeve indigenis peculiare jactat quorum suo de Consiliario loco justa mentio est.
De Rectoris elictisne . . p. XIX. R Ediorem Gymnasi studiosi primitus geminum elegea
reaurisconsulti unum, Artibus dediti alterum, amplioribus nempe privilegiis, mai0rique auctoritate. Sed quoniam plura fierent proterve, placuit Senatui Veneto paulatim moderamen addere.Quo factum ut postea unicus utriusique Universitatis Rector alternatim nominaretur, nunc Ultra montanus, nunc Citra montanus : & si non inveniretur idoneus in una Universitate , dignitas ea magistratus ad lum transferretur: qui vero munus gesserat raro confirmabatur. Imminuta nostris tcmporibus scholasticorum frequentia , ob libertatem nimiam, & ob ingentes sumtus raro quisiquam honorem istum suscipit. Sed Prorectori, aut Syndico Gymnasii cura omnis committitur. Rector autem coram Pissidibus Vrbis creabatur a Consiliariis Universitatis: quorum est seligere Virum illustrem, providum, eloquentem, a C divitem,quique eo pollet rerum usu,ut Gymnasii decora ipsius gubernatione & splendore augeatur. Si quem huic mu -ncri ucstinarunt, quidem liberum eia onus ei reculare: causae
76쪽
tamen ab Vniversitate expenduntur. Eiectus autem, & a Senatu Veneto confirma tus intra biduum spectabili comitatu visitare consuevit Episcopum urbis, Praetorem, & Praestactum, deinde scholasticos opiparo conviviis excipiebat. Huic festivitati apud Iuris prudeles decimus Augusti dies, apud Philosophos, Medicosq. dies quintus, ac decimus eius adem mensis erat dicatus, quo pileum solemniter imponebatur in Basilica Cathedrali. Nec memoria pr tereundum viis detur, qua solemnitate haec peracta fuere comitia . Rector pro dignitate tanti magistratus laudabili e5suetudine pridie sesti S. Laurentii hastas non minus, quam ducenistas cum chirothecis studiosis equitatibus initio elargiri consuevit: qui tibicinibus Reuerendisi. Episcopum, & Illustriis. Rectores Civitatis in diem sequentem ad celebranda in Baslica Cathedrali solemnia more invitabant. Paratis heic subselleis D. Episcopo, Rectoribus,&.Quaestoribus invitatis Rector magna pompa accedens postquam Capitium ab Episcopo accepisset, Illustrissimis Rectoribus, Praecessori suo, ac Quaestoribus Civitatis singillatim par chirothecarum cum sceptris elegantioribus, vulgo Is , nec non panem Martium destinavit. Do istoribus Collegii pariter chirothecas, Syn dico autem,& Vicario, atq; Consiliarsis,ceterisq. secum
reuersis praeeunte tibicinum turba epulum opiparum exhibuit . Post prandium hi omnes equis Rectorem cum Praemdibus ad decursionem aliosve ludos equestres deduxere. Quibus Proses res conveniens precium constituebant,
uod Rector victori distribuebat. Multa praeterea maximisebant expensis. Quibus postea modum ponere libuit.
De halitu Rectoris, eiusq- auctoritate, praerogativa, - ω commodis. Cap. XX. R Eetoris vestis aestate serica coccinei coloris, hyeme ex
holosetico purpureo cum caputio supra sinistrum hu-
77쪽
merum auro & gemmis contexto, soleisque rubeis. Nec
unquam prodiit in publicum nisi cum insignibus Rectoris& comitatu , numeroque famulorum.
Iurisconsultorum Rector praecedit Rectorem Artistarum, uterque Quaestores, Deputatos, Equites, & omnes dignit te Ecclesiastica fulgentes praeter Episcopum Patavinum Vrbisque Rectores , post quos proximus iis locus conced batur. Omnis ipsorum auctoritas versabatur in regimine Universitatis,tuendisque & augendis privilegiis scholasticis. Munus praeterea ipsorum Doctores ossicii monere. Dissensiones litesque inter studiosos natas integre componere. Quavis hebdomada, praecipuE die Iovis in curia causas a Prosessoribus, studiosis, aliisque Universitatis nomen professis in medium allatas auscultare, imposito etiam jurejurando plena sententia dirimere, nefas alium Iudicem compellare; quamvis supplicare integrum.Tribunalia etiamnum versus occidentem in Palatio spectantur duo . Rectorum Iurisdictio est ut vocant Legistae, ordinaria. Nec onus illud commodis caret. Cathedram centenis Ducatis obtinet. Candidati, qui Doctoris titulum in jure civili consequuntur,ips duos coronatos,in utroque Iure tres pendunt; nis gradus Iuris Canonici gratis conseratur. Rectori Artistarum olim dabatur quidem par chirothecarum, quae de pelle caprina serico pictae, itemque annulus, qualis solebat dari Doctoribus pretio solidorum quinquaginta , pileolus etiam laneus quatuor libris aestimatus. Nec aliter Baccalaurei. Sed consuetudo ista obsolevit, solisque relicta fuit nobilibus, qui adhuc chirothecas tribui curant. Rector sibi socioque Doctoris gradum sine impensis habet. Civibus Patavinis adscribitur,& dignitate Equestri a Principe Veneto decoratur,aliasque praerogativas obtinet,quarrum statuta meminere .
79쪽
sullus ritibus Caputium Rectori conferebatur . Cap. XXI.
Solemnitas haec tanto peragebatur impendio, ut nemo jamdiu hanc dignitatem ambierit , quae ea quoque de causa fere dc siit. Rector praesentibus illustris imis Vrbis Reetoribus ab Universitate electus Venetias concessit, ut decreto Principis confirmaretur, quod postea Bidelius Geaneralis Urbis Rectoribus exhibuit, eoque in tabulas relato mox Rectori ex aerario Gymnasii centum Ducati Veneti numerabantur. Is vero Doctoribus, & studiosis comitatus ad Episcopum deinde Illustrisi. Rectores quadrigis contendit, qui eum veluti Gymnasii caput perhumaniter excipi bant. Demumque reversus Doctores, & Comites solemni symposio excipiebat. Vicarium sibi elegit & Synditum is uorum consilio uteretur,duodecim praeterea studiosos,qui asciis ornati baculos gererent inauratos & binos, qui lancibus argenteis Statuta, & sigillum praeferrent. Vrbis Rectoribus cum Episcopo invitatis a Rectore, &Assessoribus a prandio, Prosessoribus autem a Bidello Generali cum Sceptro duodecim istos equestri pompa praec dente, cui Gymnasii Doctores equos procurabant,die consituto in Templo Cathedrali subselliis instructo pariete au-leis sericis undiquaque velatis. a Rector Vniversitatis, Consiliarii, & Doctores comitant, bus studiosis hoc ordine in aedem se conferebant. Praeeitntes quatuor tibicines vestibus Rectoris stemmate insigniti totidem sequebantur tympanistae, totidemque pedissequi, ac bini Ephoebi honorarii. Quos excipiebant xi i studiosi fasces aureatos manu tenentes, & tandem bini quorum alter lance argentea sigillum,& Statuta Vniversitatis,alter itidem co 'cineum ex holoserico Caputium gerebat. Hos viator
80쪽
niversitatis sequebatur toga indutus violacea , stolaque capiatio rubro sceptrum humero gestans. Post hos Re-:ox toga si libet auro contexta vel rubra, eiusdemque colos veste , crepidisque ex holoserico. Era sinistra erat Pro-rmor caputium impositurus. Sequebantur bini, Vicarius, e Syndicus, mox Vniversitatis Consiliarii Prosessores ad inistrum latus ducebant. Templum quum essent ingi nixectoribus Vrbis cum Episcopo, & Decurionibus part dextra considentibus, & Retiore loco inter hos medio ad alterum paulo messem,in qua caputium, Statuta ,sigilla in lancibus erant reposita: cuia dextra Collegii Prior, a sinistra Vicarius, Syndicus, ac Prosessores e regione duodecim illi fascibus conspicui stabant. Conticescentibus jam omnibus, studiosus E suggestu de magistratus dignitate, ac Rectoris laudibus Panegyricum dixit luculentissimum. Hinc Professor eleganti oratione Rectori caputium auro & gemmis
distinetum pellibusq. mustellinis suffultum indidit, deinde sigillum, & statuta praebuit. Episcopo, & Vrbis Rectoribus,
ceterisque de honore brevi sermone Rector gratias egit: Chirothecis iuxta consuetudinem, S: Statuta distributis,editisque publicae laetitiae signis Episcopus, de Rectores domum
redeunt. Eodem ordine Rector ad suas aedes deducitur,ubi solemni epuli splendore comitatus omnis excipiebatur. Antistiti, Rectoribus Vrbis, ac Quaestoribus varii generis bellaria mittebantur. Decursiones equestres olim ludique instituebantur per Urbem , nec quicquam ad tantae festivitatis elegantiam omissum, quam temporum calamitas infestis, i tio ibi armis intervertit. Idem stolae Pro rectori tradendae ritus, hoc solo discrimine,quod is quinquaginta Ducat. e X aerario prςnumeratis,toga nigra, veste rubra, pileolo ex holo serico nigro quadrato, solaq. coccinea ex holo serico, Aepidisq. de holo serico nigris, prodiret, nec Bidelius cum duodecim istis fasces gerem. tibus pompa equestri ea solemnia indicaret.