장음표시 사용
111쪽
Medici. , composita compositis nectentes, mille quandoque simplicium farraginem aegiis propinant, ut si unum non iuvet, iuvet saltem aliud. Vel
ad minimum, se excusent, quod juxta tritam normam, curam aegrorum gesserint. Haec est Pharma
cia hodierna, a qua quantum distet Philosophia Chymica , norunt quidem qui eandem vel a limine salutarunt, ignorant vero , soli ignari osores. Fgre sane serent Galenistae, quod suis ignominiis & contumeliis, per meram lucem responderim , quodque suam potissimorum remedio . rhim supellectilem vellicaverim , quare instabunt sat se io) hoc modo. Urges, perlas, coralla dic. io
in liquoribus acidulis non dissolvi : sed tantum a salibus dissolventium velut calcinari, ac pulverari, abscondi quoque, ac fieri invisibilia oculis. Idque probas per argentum in Chrysalca dissolutum: quod inde sospes reducitur: ergo non amiserit pristinam essentiam : Sc istud detorques ad praefatos lapides, & probas ; quia per salem alcati de tartaro, praecipitatur rursus idem lapis ad fundurn , qui antea crat invisibilis pulvis , quatcnus fal alcati, combibit salem acetosunt qui continebat in e lapidum pulverem. Sed non cernis, quod imprimis vestra tyrocinia, hujusimodi dissolutiones doceant, di magrii faciant. Tum etiam quod stomachus careat sale tartari, ut dis lutos pulveres praecipitet, separetque a di luente sito, ideoque proponas ludibrium. Ac per consequens materia Pellarum, Comrallorum dcc. semel hoc modol dissoluta, soluta maneat, & intro ad venis admirtatur, cum liquoribus chymi, ade6que in uritiam vel cruorem transmutetur, praestetque quantum pollicemur: Respondeo. Naturam non opus habere salie tartari, ad separan- i iesum istum pulverem, ab dissolvente suo .Quoniam
ed6cta est tam a parte ciborum, quam digestionis H pro
112쪽
propriae, hunc pulverem sequestrare. Sunt namque 'quamplurima inter cibos quae hunc essectum proferunt. Qualia sunt olera, itemque herbae vulner riae dic. quibus plerumque sal volatile lixiviale in est. Itemque vina cum albumine ovorum , nedum separanteiiismodi dissolventia coagulata, a pulveribus dissolutis: sed & Mercurium praecipitatum revivificant. Denique ipsam et stomachi digestio. oris dinar o spiritus vegetabiles acidos , subriantialiter transmutat in salem urinae, salsium,atque volatilem:
qui cum amplius non habeat pristinas vires dimoui a Vendi, quas in aciditate prius habebat: illico dere linquit id est praecipitat) pulVerem,quem ante occultabat di lutum in sua aciditate: Ideoque ante
fores meZaraicarum venarum,praefatum pulverem
1 3 praecipitat,& exuit. Adeoque sciant Galenists,quod ieriptores tyrocinii Chymici, adhuc Tyroties sint. gestiant aliis proponere, quae summis labris degustarunt: adeoque nondum Philosophiae penetraliai adiverint. Sed iterum instabunt Galanistae. Dicentes, quod notabiliter l/pides Bezoar, cancrorum. limacum &c. tam pulvere tenus sumpti, quam so luti in diffolvente acido, prosint, in Peste, febribus. lithiasi, yulneratis, devolutis ab alto. Quapropter per me stolide i lem negari pertis, corallo &c. Quibus respondeo. Gemmas, lapides, di saxa, multam habere latitudinem, & differre plurimum inter se., Imprimis namque gemmae, silices, marmora, α quaecumque crystallinam habent duritiem. quidquam agunt, aut patiuntur in nos aut a nobis, nisi per modum appensi & perlapti, idque tantisperdum ab ore, per recrementa transeunt. Vis hqrum ideo languida,quia corpore nimis denso, clausa latet. Petiae vero & coralla, quaecumque conchiliorum saxatilem duritiem habent, gemmis quidem in duritie cedunt, attamen proinde nondum con-- . t siciuntur
113쪽
siciuntur in humano stomacho, ut bene in quibusdam avibus. Lapides autem Bezoar, cancrorum &c.
adhuc pertis minus duri, non sunt de natura saxastili: sed potius fiunt ex succo lacteo semicaseato, de semipe trificato, habentque tophi naturam , inter cartilaginem & lapidem, neutram. Pro ut putamina Iapidum, in me spitis, persicis&c. Neutrum genus, atque medium servant, inter ligna , & lapidem tophicum. His ita pro veritate rei, & meliori intelle- 1 6ctu stippositis, dico, quod quanquam lapis Bezoar, cancrorum &c. quoad solidam pulveris sui materiam, nullatenus digerantur a stomacho humano; attamen illis inest succus quidam lacteus, & muci-
Iagineus, magnae virtutis , exiguae tamen quantitatis. Qualem contingit etiam e limatura cornu cem
vini elixando extrahi. Si itaque praefatorum lapidum pulverem in aqua pluvia, vel distillata dudum bullias, per filirum colando decoctum a pulvere separes hoc vero per balneum distillando elicias. reperies tandem aliquantulum praedictae mucit agi nis. Caeterum pulvis reliquus, ut elixando invictus, ita & stomacho nostro indigestus permanet. Adeoque ex praefati liquoris quantitate pusilla, pendet ratio, cur dragma unica illius lapidis pulverati, sumpta in aliquo liquore, plus efficiat, q uam alio
qui unus scrupulus eiusdem. Cum interim vinum, vel acetum, eodem haustu combibita , cum praefatis pulveribus, ne sextantem pulveris di luant:
reliquum vero, integrum , non mutatum deserant.
Quod patet, si lapidem cancrorum , non in pulve rem,sed frustatim comminutum biberis,& post excretionem ablueris , reperies idem pondus ejus,
quod ante , adeoque nihil eius a stomacho sub amim. Nec quidquam illorum lapidum per digestionem participari. Agedum, premamque Galeni- Isstas proprio telo. Etenim si lapides praefati.'vel H a perlae.
114쪽
perlae, pulvere tenus assum ita, in nobis liquescerent, frustra tentatis di luere illa. Jam ergo constat per demonstrationem mechanicam, teneriores animalium lapides, continere mucilaginem , qua perlae, coralla, 8c saxatilia carent: Attamen corpora quarumdam rerum, permanentium in sui pulvere, dc soliditate homogenea, & inseparabili, ut Patiuntur in sui dissolutione actionem a di luenterita quoque vicissim, di luens patiatur a di luto, sine ulla interim corporis immutabilis participatione. Nam ex axiomate Chymico, di luens, eadem opera coagulatur, per quam . di lutum dis solvitur Ideoque si auferatur dis luens a dissoluto, ordinario nil praeter insipidam aquam inde recuperatur, sine acrimonia, Zc aciditate: quae sane ut sunt salium clientes, coagulantur in dissoluto, e1q; zo comites astant. Clarius idem cognosces: Si oleum vitrioli, distilles a Mercurio currente, leum coagulatur cum Mercurio , manentque ambo in fundo,
forma nivis. Et quidquid inde stillatur, est mera aqua. Nix ista autem, si lavetur, fit citrinus pulvis, qui facile in pristinum mercurium currentem reducitur, eodem prorsus pondere quo ante. Si vero aquam ablutionis distillaveris , habes in fundo merum alumen, ex acido si levi trioli. Sic nempe dis. solventia mutantur, tam ersi di luta, nequidquam de sui materia, aut substantia perdiderint. Aguntque ejusmodi dis luentia in nos: per modum alterationis acquisitae, in sui passibilitate : non autem ex proprietate participata, a di lutis immua I tatis. Ad propositum ergo Argumentum. Salia aceti, vini, succili monum, vel e quercu, itemque chyli stomachici acidi, quatenus sunt vegetabilia, & a nostra digestione alterabilia, digerendo quidem
mutantur in nobis, in salem urinarium : ait
men pro diversitate rei di lutae, illa dis lutiva
115쪽
patiuntur aliquid, ex aptitudine tuae convertibili . tatis r attamen nequidquam in nos transferunt
dedisse luto non digestibili, nisi partem sui digestibilem contineat ; prout dixi de mucilagine lactea lapidum animantatorum. Quod si vel b alio-di, qui , intro in venas , ejus imodi dissolutum pergeret quod nunquam ut suas nobis dotes communicet sputa pertas aut lapides praefatos in plurimae inde consequerentur anxietates loco subsidiorum. Nam primo , clim non sint digesta in stomacho prout jam ante probavi) neque insecunda demum digestione coqui poterunt. Qitia
non itur ad secundum , nisi per primum. 2. Ergo nunquam convertentur in cruorem , sed in aliud venarum recrementum. Tcrtio, Nascentur pulveres in venis & renibus , constipabunturque exotico hospite pulvere , per nullum de- Inceps remedium eductibili : Haec dicta sunt dedi Glutis , ab di luente vegetabili , ac proinde in nobis digestibili. Verumtamen si di l- Σ3vantur res per dis luentia non digestibilia': ea
vel erunt ingrata naturae stomachi . Ideoque vomitum & sedes movent. Adeo ut sola incongruitas , malignitas & ingratitudo sumptorum , sint causa cur vomitum S sedem moveant , expellanturque confestim, cum iis , quae in siti factionem deturbarunt. Idcirco anxietates ει molestias exhibent. Si vel 5 dissolventia sint naturae grata , intro lubenter admittuntur. Ne quidquam tamen patitur compositum inde, tam ex parte dissoli. entis , quam dis luti. Siquidem utrumque est indigestibile . Er o istud compositum manet sospes ut pridem , transit omnes venarum ossicinas : ac tandem si-qrii dein non potest mutari , nec per consequens transire in familiam vitalem ) expellitur H 3 sudore
116쪽
α sudore, per diapheresim. In quo itinere, quidquid
praeclara eiusmodi arcana attingunt sordium , disi solvunt, secumque rapiunt, sicque medentur febri- ά.bus, dc morbis chronicis plerisque. Quicumque ergo , medendo charitatem proximi cordi habetis, discite di Glvens aliquod, quod sit homogeneiam, immutabile, dissolvens sua objecta in materiam primam liquidam , & nactus eris intimas rerum αι essentias, harumque dotes posse inspicere. od si autem ad istud ignis arcanum non pertingatis, dincite saltem , salem tartari reddere volatilem , ut huius medio vestras ditatutiones perficiatis. Qui etsi sua soluta, anatice homogenea deserat, digestus in nobis: illorum tamen aliquot vire S mutuatus est, quas intro defert, plurimorum morborum domitrices. Ad haec autem, non sussicit libros terere: sed insuper oportet, carbones atque vasa emere,
vigilatas ex ordine noctes impendere. Sic feci, sie dixi, Laus Deo. Quod Academiae Thesi g. venae sectionem nempe inhibeant nisi in cruoris plenitudine , in hac autem solum admittant, eo quod tum phlebotomiae vitium non satis apertum esse possit quodque thesi decima jam implicite concedant febrim non esse merum calorem sed per calefacientia & corrob rantia scalida omnia, curandam.Est nimirum alterutrum necessarium vel scilicet febrim non esse calorent in sui radice, vel non medicandum per
ν mino D. Vopisco Fortunato Ple is disputatis Lo-van a 6. Novembris Anno I 64I.
117쪽
Quam si deinceps defenderint, pertinaci malitia
tegent, atque eandem, Deus indignatus, det geri jam imminente aetate, in orbis Christiani utilitatem, or pertinacium eonfusionem.
Cripseram insolito calamo de febribus,
dumque libesim ad me rediret, et ix eundem intelle*i, propter crassa, utquainnumera menda. Mox abinde , utut vitiosus plane idcirco: attamen instapaueo hebdoma ου desiderari cepit. Vnde censui, simendosus, preto dignu3,inexpetitu/Ο6set, quod Alteram editionem, potiori Iure expeteret. Nedum, ut emendatuου prodiret, qui aliorum navos, ct enorantias ante me commissa3, proderet, adeoque Oitam mortalium , quam proxime, atque intime ponderaret , doctrinasingulari, ad quam re*ondere tenta sset adhuc nemo hactenus: verum peculiarim , utinauita illim doctrina primarib mera, quamvis inexpecrata, stabιliretur fortius. Itaque eoacfu fui, mei numisenatis diploma severaddere r quo ab Humorsis , Galentea Schola assulis, meisque osoribu , Amiter circumquaque tutaretur, traditamque Eeritatem conculcari non sineret. uapropter rationes
118쪽
commenti humorum , quibus, Medentes, pernitiosa fundamento , mundum universum circumvenere, eam eteria saginarunt familias defruxerunt, Viduas atque orphanos, multis myrtassibus fecerunt: adeoque se, in culinarum , is comediarum facetias introduxerunt. Parace us quidem exorsim es hum
rum fallacias explodere, habetque hodie ubrius fere suos sequaces , inter doctismos viros : attamen hunc nodum, numquam quis ante me quod sciam jex professo explicare attentavit. Itaque si quis antehae minatus fuerit, in librum meum de febribus, calamum str ingere, eo quod inique ferret, me duo prasia medendi universialia , nedum evertisse: θὼρο- iissimum demonserasse, nullum laxativorum, electit ὸ
hunc pra illo, humorem subduxisse unquam hactenus, in iis quod essent singula is cuncta purgativa, merum mirus hostile vita: fortassis jam Jisum deponet calamum, dum potentius, confirmatum idem δε-gma cernet. mod scilicet impossibilis sit in natura utriusique bilis, ct pituita existentia , nugaces inde complexiones, ct morbos orira edoctos, creditosque, satin inniti principiis. Et per consequens , medendi methodum, juxta humorum ametrias insitutam, esse fallacem, mera somnia, aniles fabulas, ct nv
ces nanias. Debui namque rotunde, sincere, ac candide agere, quoties de Deo, Veritate, vita, bonoque publico mortalium , scribendum decrevi. Testem in hoc, ut es judicem , imploro, qui Via, Veritas, ac ipsissima es Vita mortalium. Hanc itaque veri indaginem, S assecutum bravium, suasub tutela, irroratione, lubens exposui. Valete mortales consocii. kausa vobis imprecor omnia. Bia vera edoceo.
119쪽
seuatuor humores Galensarum , esse fictilios.
sripturire volent. 2. Supponitur dogma Scholarum. 3. Falsum esse , quicquid de elementis, gradibus , misionibus, di idiu, se morbu edoctum hactenus. 4. N 'iam ossa calorem, nisi ex lumine, motu , vita , is filaε alterante. s. Humiditatum atque fecitatum determinationes. s. Relatis morbi ad sanitatem, qualis. 7. Remedia morborum, Mnde. 8. 7 rares inconstantia, prout se Galeni. s. privatione non dari regressum, juxta Scholvi: qua tamen ubique in hane regulam impingunt. Io. Desciunt in probando quaternionem humorum. II. Franguntur dua columna ιμ- morum. I 2. Mialta in simplicibus, diam tantum habent aia teratares. I 3. Miser Agismus a similitudine pro humorum numero. I . In lumine cessitant Schola. Is . Larva detegitur argumenti sopbistici. I s. Similitudini ex lacte , opponitur similitudo ab herbis. I7. Pariter lotium , pro quinto humore poni deberet. I g. Seholarum anxietM. I s. Di- lemma contra humores. 2 o. thesi supposita, argMmentum. a I. Fusicienti enumeratione ossetnarum. 2 a. Ab -- possibili. 23. Obamurdo. 2 . Rationes. I 6. numero. 2S. Contra thesim de pituita. 26. . Ab implieita blas hemia. 27. Ob ο cina. 28. Ab impertinentia supposita rhesii. 29. eonvenienti. 3o. podagra se torminibus. 3I. Ob eralelate. 32. causticis. 33. O verba Evangelico. 36. defeetis Separatoris. 3s. nutritione similarium. 36. Ob impertinenti. 37. Deformit argumenti Scholarum si mali. 38. M Simili. 39. natura elementali. Φ .
120쪽
magii insupermis. 48. simili. unae colorum muta rio in rebus. so. elefacti, in pluris-. fr. Liadi ahamorrosiopia Scholarum s 2. postura misera. s 3. Omisso Seholarum ridicula. s . Iudietum Medentum, conreas pugnae. ss. Subterfugia invitis buuis elabentia. manis libellin de natara humana. 37. .Ab effectibuae; c timore. s8. eonfessione Medentum. 39. Stercorarj non distinguunt homines , ns per stercora. d . Argumentum
Seholariam ridiculum. 6 I. Contra. Ob xiomare Phrsires. 62. Dilemma. 63. Valen in ridiculus, circa causam varietatis humorum. ε . Mnxietates Galent.. 6s. Refutauiones
per initia PhUea. 66. Parares error. 67. Schola cruoremnesiunt. 6s. Orgumentum contra Thesim. 69. Fassamae ridiculum Seholarum fure rum de Splenis succenturiatu. o. --rda. 7 I. Mechanica demonstratio. 72. Contra Thesim de atra bile. 73. Multa absurdasquuntur. 7 . 2, 3- serrime probant Schola, Thesim Dam pro atra bile. 7s. ω fectus aliquot eonsequereres. 76. vilemma. 77. Paraeesuisti uo. 78. cidum, non fermentat terram. 79. μό-pertinenti. go. Dilemma. 1 I. si ossibili. 8a. ρ- p mm ridi iam Sehalarum , ejissique quatuor αεμνώ. ε 3. Alisaeor absiarda. eomisantia Uimonem de melle Galent.
Ofectis bristatis. . 88. Si non eundum per humores: quomodo sanauidumt 8s. Os sistis tartari volatilis.
e si, ut audirem, quid me do ni feliciora ingenia. Erant nam- qui se promiserant arbitros,quos in silere tantisper conjicio, donec tractatum de humoribus, quem promiseram, me
ex magno opere meo excerpturum, edidissem. Siquidem non poterant ignorare: Si humores praeter cruorem )sblitos in Scholis, in natura nunquam fuisse, aut futuros, sat superque demonstrarem: quod nullam quoque mecum litem de febribus,
sint habituri. Idque iam me ingenue facturum Nndeo: non quidem quatenus Paradoxi nomine glorI