장음표시 사용
121쪽
glorius sim : sed omnino, ex commiseratione erga Tyrones male instructos, &aegros, male sub humorum commento , tractatos. Itaque rei speciem a primo constituam. Enimvero absorpto in Mezenterii venas chylo, asseritiat eundem deportati ad portam hepatis, venam nimirum caudicem, ex ramulis, per mezenterium in In testina distributis, surgentem : Atque sub transiitum, per exiles venarum tubulos, in hepar extentos, chylum illum vi hepatis, converti in cruorem , simulque in pituitam, ac duplicem bilem. Hancque deinceps separari partim in Lienem , partimque in fellis folliculum. Ut scilicet utriusque bilis supervacaneae, sint sui custodes: Naturales vero biles duas, tanquam sanguinis partes integrales, ac constitutivas, commisceri simu Hanguini, ad nutriendarum partium necessitates. In quorum humor u quaternarii symmetria , uti sanitatem consistere : Ita viceversa, in
ametria, morbos omnes hospitari. Ametriam autem, tam eX repugnantium elementorum quatuor,
perpetua lucta, atque hostili indefessaque contrarietate, quam ex assumtorum, intemperie spontanea, & concita pugna innata, provenire. Equidem 3 iam causam antecedentem tanti figmenti, sat
submovi in Physicis initiis , dc ortu Medendi. Ubi
nimirum demonstravi sufficienter, non esse quatuor elementa in natura, & per consequens. Si tantum sint tria, non posse congredi quatuor. Distu-ptum itaque quaternionem, non posse quatuor elem entales impares causare congressus, temperies, mistiones, contrarietates, odia, lites &c. Docui nempe sat clare, fructus , quos Vetustas credidit corpora mista , conflataque cxcongressu quatuor elementorum: materialiter ex unico elemento esse. Denique etiam illa tria elementa, naturaliter fri- scre, nec usquam in rebus esse calorem nativum,
122쪽
ni sex lumine, vita, motu, & Blas alterante. Ade que calorem in elementis, esse merum Reiolleum. Item actualem quoque humiditatem omnem . esse
Aquae : virtualem vero, ex seminum proprietate.
Siccitatem similiter, esse per se in aere, & terra : In fructibus vero , ratione seminum, di coagulationum. Falsam ergo hactenus dodi rinam celebratam de clementis, mistionibus, qualitatibus, temperamentis, dissidiis, gradibus in ordine ad morbos, horumque sanationes. Demonstravi quoque ex pro se , in natura non esse contraria. Sanitatem opponi morbo, relatione integri ad defectuosum. Remedia scilicet, morbum tollere, non vi contrarietatis , ut neque propter nudam similitudinem: sed propter merum Bonitatis donum restaurans naturam adjuvando. quae alioqui su ipsius est medicatrix. Haec sane sat erant . poterantqtic humores remedio tollere nisi consuetudo opposita, mentem velut ligasset, ne ad Veritatis cognitionem
properaret. Est namque perdissicile dissuescere, qui jamdudum istis humoribus . compendiose omnem morbi catalogum inspexisse , sibi confidunt. Quapropter discendi cupidis , lubens manum porrigam. Paracelsus enim, primus, humores ita risit, Helvetico more,ut Galenicos, simul & Arabes Medicos , Humor istarum cognomine deluserit: Attamen ipse saepe inconstans, ad humores labitur, α complexiones , nondum satin suis thesibus funda tus. Interim Scholae Galenicae , subinde quatuor
clementorum datas qualitates, ut solitarias intemperieS , voluerunt oppugnandas: & plerumque iterum , cum parium humorum abundantia , finxerunt proscribendas intemperies. Cumque leporem se aviabus tenuisse oloriatae facilitate commenti delusae, primo in ludibrium venere : quod medendi facultatem deturparint absurditatibus. Imme-
123쪽
inores suae imprimis disciplinae, quod a formae pri- ,
vatione, non detur immediatus regressus ad habitum. Attamen ex quatuor humoribus carnem constitui, hancque rursus in eosdem quatuor resolvi, praecipiti suasu asseruerunt. Decernunt nempe , e
cibis fabricari chylum , homogeneum quidem in
stomacho: qui tamen separatis alvi excrementis, semper quatuor humores, praeter urinam, Unica sanguificationis actione: nunquam Vero unicus, duo, tres, qiunque, aut plures fierent. Idque sic statuerunt, per elementorum quaternarium crC-duliter ab diictae. Unde consequens saltem , hanc quadrifariam re partitionem unius chyli, non quidem e diversis cibo tum varietatibus derivare: sed prorsus essentialiter dependere, ex ipsa sanguificationis en telechia propria. Quod non caret sua absurditate. Quod scilicet unius actus naturalis, esset quadruplex scopus, essentialiter differens. Sed ex- i opioso jam alibi elementorum qii a ternione, ejus dem congressu , ista humorum quadruplicitas supposita, ac subscrip ra quidem fuit . at nondum hactenus probata. Etenim pro tantarum, tamque pernitiosarum fabularum apparatu, duobus turgidis argumentis abreptae sunt Scholae: quae si paululum presseris, foetidum halitum: non autem veritatis succum effundent. Qtiorum prius , ex quatuor est ii elementis petitum : ut invitum sanguinem lub numerum quaternarium cogant , ad obedientiam trium elementorum, tam tim existentium : licet ex unico duntaxat illorum , i ple sanguis materialiter fiat. Quasi singula quae ex elementorum connubio saoriri credunt, quatuor heterogeneas parteS, necessario proinde habere deberent , elementis suis totident conformes.' Certe alibi omnifariam ostendi, quaedam corpora nil habere alteritatis, ne quidem in sale, sulfure, di mercurio: alia autem tan
124쪽
ium duas tandem proferre heterogeneitates) nee enim potior ratio, cur silex in unicum, di simila. rem saltem salem reducatur: quam cruor necessario separetur in quatuor humores. Hinc namque manifestum fit,quod ratio ficti quaternarii elementorum, sita priori, respectu quaternarii humorumi; in cruore, & nusquam alibi. Alterum autem, &poetissimum Scholarum argumentum, pro humorum quaternario, non est aliquis formalis logismus: sed nuda, ac misera inductio , a simili stabilita. Ajunt nempe. In lacte reperitur serum, caseus, dc butyrum. Id est tria distincta. Ergo in cruore, ne-eessarib semper de constitutive erunt quatuor, ebquod in aliquorum cruore notent quatuor diversa: quae scilicet anima, appetituum pedissequa, multo labore, &figmenti ad jumentis , diremsit in quatuor diversitates. Saepe namque aquam supern tantem notant, quia flava, & subpallida est, eam ideo bilem flavam, sive fel, nominant licet non maricet, careatque essentiali fellis proprietate. Sedimen vero circa fundum, ponderosius, ac nigrius quandoque, vocant bilem atram: medio autem interstitio, rubrum notant sanguinem, in quo, dum fibras albidas animadvertunt, coagulationis gelativae matres, eas pituitam dixere. Incisa enim Vena poplitis puellarum, in tepida, telis araneae similes apparent ejusmodi fibrae, quas pituitam dix i re. At primum annotare debuissent, in appositam lactis. & eruoris similitudinem, nil docere, aut urgere. Eo quod aqua supernatans cruori, non sit pinguedo colostri, supernatans lacti: quare vel dispar est agens, vel materia , vel utrumque. Ac proinde in tanta amborum ditarmitate, non rite fundari 3 3 humorum necessitatem , in cruore. Incuriae enim Scholae, non advertunt, in cruore nasci partium heterogeneitatem,postquam se dispositerit,ad mos adlatu
125쪽
ac suturam corruptionem. Idcirco heterogeneitas ista, accusat quidem contentorum factam in morte disparitatem: at nullatenus proinde vividorum humorum necessariam connexionem. Quid namque dicent de illo cruore, qui omni caret prorsus sero' vel qui per totum uniformiter coagulatus rubet Quod frequens est, a multis sudoribus, & potus abstinentia. Ergone serum supernatans, uIina , Ac sudor, relicta in cruore , erunt synonyma cum bile
di felle 3 & unum quid cum ipse sanguinis essentia3
Ego quidem in herbis unicum saltem succum clari- Issicatum vidi hactenus: ut pariter unicum cruorem nostri constitutivum, agnosco. Sanguificationem videlicet simplicem,& unicam unius hepatis actionem, uni vocumque, ex indistincto cremore, unicoque stomachi fermento, factum chymum profiteor. Quam sanguificationem, si io meram tranL mutationem alimentorum sormalem, nequaquam autem solam duntaxat heterogeneorum appositionem. Neque enim etsi pars chyli, vertatur in lo- Iνtium, proinde culpanda est difformitas agentis hepatis: sed recipientis sola incapacitas. Neque enim ideo lotium, pro quinto humore, amplecti sunt ausae. Nam etsi pars lotij, materialiter remaneat in cruore, non est tamen de natura cruoris, prout sexum in lacte, alioqui est essentialis pars lactis. A- quam ergo supranatantem squam sudorem, serum, 3M urinae residitum fatentur, adeo totam credunt excrementosam in turpiter aequiparant nunc butyrosae parti, lactique supernatanti, elemento ignis adaequatae: atque alias, sero lactis. Et longe turpius, utrumque harum, indistincte assimilant felli. Fient 1 9 ergo sub uno sanguificationis actu, eademque ossicina, quatuor pariter humores, e quolibet cibo,
quia ab hepatis destinatione immediate principaliter, simpliciter, atque semper intenti: vel fiunt locis
126쪽
locis & momentis imparibus. Non equidem imparibus: quia sic non elsent unius , dc ei uidem cruoris partes constitutivae. Sin autem paribus : cur, dum lotium . dc bilis fiunt simul, unum non miscetur individue alteri: cum alioqui in natura , aqua misceatur actuae inseparabiliter, prout & fel, lirinae. Cur denique lotium, nunquam amaricat, si semper ipsi fel sit commistum, a quo tingitur ut ajunt 3Cum disruptio fellis in pisce, nulla, utcumque exquisitior elotio , amaritudinem istam tollat 3 Unicaque sel- ' lis guttula, totam urinae situlam, amarore alioquia o polluereti Quis denique ille, tam exquisitus Separator, qiu potuit aquosam bilem , a lotio separare,
non potuit autem lotium omne, a cruore materialiter segregare 3 Quare demum bilis ista, sive selcruoris, non ad renes, una cum lotio rapitur quod
probat amaroris totalis absentia ) si supra hepara I credatur bilis cruori permista3 Consideremus ergo, quomodo a Jecore bilis facta in hepate, devenieti ad folliculum fellis. Ubinam fit sanguificat tot Anci rea portam, dc cavum hepatis 3 An vero in ip met corpore Jecoris 3 An demum in ipsa vena cava supra hepar 3 Atqui quocumque horum locorum fiat ista bilis: saltem non est inde vena regressias, a α pro bile, ad fellis vesiculam. Deberet enim a JecOre, motu retrogrado, incertisque ductibus, pergere ad fel. Cur saltem bilis ista utraque, permanens
in cruoris massa, sua habet excrementa, dc separata diversoria λ Ρituita vero, & cruor, excrementi S ca
a 3 renit Si enim infra hepar, utraque fit, quis ergo S parator, illam separat 3 dc quorsum 3 cum ibidem simul generata, perfecte misceantur lotio 3 Sin autem in celerrimo transtu, per exiguos Venarum,
exilesque ramulos , in hepar disteritos, fel, simul cum sanguificatio is actu fiat, simulque bilis atra; meminerint quaeso Tyrones, exilitatisvmulorum.
127쪽
sive venularum, quae vix urinae transmittendae, satis sit, adeoque requirerent momentaneam urinae, cruoris, triumque reliquorum humorum, transmutationem, a cremore factam. Hoc alibi ex pro sesso, a de sextuplici digestione, toto tractatu explanavi. Et para grapho i 6. singulariter. Quod e cibis non fiat bilis, ac t r. quod fel, sit viscus in forma liquoris, atque necessarius balsamus vitae: nullatenus autem excrementum. 2 s. Explicatur curiosa opinio
Scholarum, de usu sellis. 26.Quod natura plus pro felle , quam pio phlegmate fuisset solicita. et r.
Quod sepvatio urinae , dc serositatis cruoris, tota essentia disserat a serositatis separatione e Licte. 3 o. Qirantum fel importet, supra omnem excrementi indolem. 3 i. Quare aves, lotio & rene carere potuerint, non autem felle. 3 s. od excrementa renum, & alvi, colorem fellis quidem habeant, non autem felle proinde tingantur, multoque minuSbile. 36. modo stercus, excludat fellis commistionem. 3 r. Fellea videantur, quae neutiquam fellea sint, ideoque perperam a Scholis haec fuisse praeterita. Item liquorem porraceum, non esse fellis, probat galli historia, & aliquot experimenta subsequentia cap. de Pyloro. 24. Quae ne cum tae dio hie repetam, inquiret curiosus lector citatisque locis reperiet. Etenim si Jecur, utramque bilem, & .
Pituitam, una cum cruore generet, cur magnam
illarum partem pro excremento despicit & deponit 3 reliquam vero in cruore reservet 8 cum alioqui simplicis, & homogenei cruoris , vel nulla deberet esse partium singularum dualitas, vel non minus pituitae & cruoris, quam utriusque bilis eadem esset necessaria dualitas. Nec ratio alioqui patitur, quod idem singularis ciborum cremor, quotidie, atque semper aequaliterque in sex partes secetur: cruorem nempe, utramque bilem in sanguine retentam, dc. I utram' s
128쪽
utramque iterum excrementitiam & sua in hospitia reclusam, ac tandem pituitam. Praesertim ubi fel, tota proprietate, differt a liquore, sanguini ex- travenato supernatante. Quibus sex humoribus, si lotium addideris: jam ordinario constituentur ex unico cremore septem humores, peritque suppositum,quaternarii elementalis commentum,figmen- a s lique necessitas. Itaque si unico actu unius hepatis, , haec simili directo, ordinarioque destinationis cursu fiant, cur ex homogeneo cremoris liquore, generat illa tanquam necessaria , quibus ad esse, ut neque ad bene esse, nullatenus opus est 3 Sin autem sint alendo, cur potius bilem utramque sequestrat in suas thaecas, & primaria constitutionis domicilia, quam pituitam i quam videlicet non eru-
bestiant fateri, liquorem defectuosum, frigidum,
adeoque mortis, erroris, & indigentiae vitalis participem 8 Atqui volunt pituitam invenis recondi, ac recoqui in cruorem. Ergo nondum est hoc aliquid, crudum , indigestum, & incoctum adhuc,
nondum humor verus , singularis, nondumque constitutivus cruoris: cum sit adhuc deficiens, non . secus atque omphacium, vinum dici nequit. Etenim si aquae pituita respondeat, prout & cruorem, aeri assimilant: tam perfectus in se unus esse deberet, quam alter, tamque necessarius aequaliter , si sint elementales humores quatuor, ad compositionem & vicissitudinem nostri, aeque necessarii. Ludicrum sine id continet, quod humor, a siti de stinatione deficiens, in alium ordinario mutaretur. Qtia si aquae, non esset sira perfectio,destinatio, ordo, & constitutio: sed in aerem naturaliter ac scopo Creatori proposito ferretur. Atqui alibi, in
nostras Physicis ostendi, arte aut natura, nunquam aquam in aerem, nec vicissim hunc, in aquam mutari possc. Si ergo pituita, aquam referat,quia Continet,
129쪽
tinet, & cruor aerem. Nunquam poterit subsistere pituitae ullius in cruorem adoptio. Ac per consequens , fictum est quidquid de humorum , atque elementorum unione, similitudine, commistione, complexione, atque necessitate est edoctum hactenus. Imo si nondum pituita sit matura, tempori iaque celeri yate praecoci, sit tantum in via ad cruorem : ideoque in venis relicta, mistaque cruori, ut perficiatur, ac tandem alat: Iam non solum hepar, erit cruoris officina : sed canalis quilibet venarum, Visceris naturam, quia proprietates, atque officia continet, hepati praeferetur in sanguificando, Sccruoris perfectione. Imo nec pituita , essentialiter esset separatus humor , a cruore: non alias, quam uva acerba, non differt essentialiter a matura. Eodem ergo titulo totus Chylus stomachi, erit pituita. Denique, cum pituita sit senio , defectui, &imperfectioni tributa , morti quoque idcirco propinquior quam bilis, huic etiam naturae magis inimica: visiis esset rerum opifex severior, qui ejuς modi hostem, per omnes venas, cruori adaequale permistum reliquisset, nec illi receptaculum dicas.set. Is inquam qui mortem non fecit, defectus necessitates ab origine copulasset natu uar humanae. Denique cum eo dato, proprium iecoris munus, a non esset sanguificatio ; persectius, & plus poterit iecur operari eminus, in venae cavae confractibus, quam cominus in propria domo: nis1. malint Scholae, sanguificationem, independenter venis tribuere. Finaliter, si pituita, non nisi sola differat matu-Titate, a cruore, non est essentialiter distinctus humor, ac per consequens, quaternarius humorum,
In ternarium migrat. Deinde teste Galeno , fit in a gdies duplo plus pituitae quod probat per tertianam febrim) quam bilis. ωantum ergo pituitae, non fiet in sanis, ac persecte digerentibus3Quantumque I a pituitae
130쪽
pituitae quotidie non generabitur in frigidioribus, si humores, fiant iuxta complexionum disipositiones 3 Imo ex insequitur: semper necessario, ac naturaliter , omnem digestionem esse defectuosam, divitiosam. Quia nunquam finem, atque naturae propositum assicquetur natura: si naturaliter pituita , ut quartus humor cruoris, generetur. In temperatis alioqui deficere deberent pituita, cum utra- 9 que bile. Cur quaeso, cruor abundans vertitur in axungiam, cum longe facilius sui a junt de chola. bilem mutetur, dc minori pondere naturam aggravet, quam bilis, quae tam obedienter paret vocanti solutivoὶ Cur enim sobrie vivens,in temperata quam vocant) complexione , quotidie utramque bilem , in sua reponet receptacula Z Annon inde potius liquet, fel, & lienem nutriri alio, vitalique liquore, quam qui e sanguine proscriptus,3 o excrementi conditiones acquisivit Z Sed agedum, quis ille humor in Podagra, tam immani dolore molestus 3 Ego quidem alibi ex instituto, probavi esse acidum, quare & juxta Scholarum instituta frigere, ideoque longe a bile, dc igne diversum: attamen in Podagra , quam vocant calidam quo
nempe est acidior, eo quoque atrocior conqueruntur acutissimi doloris, dc caloris. Ergo vel bilis erit acida, ec amplius amara: vel quinti humoris 31 oblitae sunt Scholae. Idem esto, ac par judicium, in Colica, dc torminibus. In Erysipelate quoque acidus est humor : quippe qui saponariis mitescit remediis. Itaque non est bilis, amarumVe l. Dein, in causticis, eucharoticisque puta in pruno , Igne persico dcc. est sal causticus, de sorte alcatium: non
autem amarus. Pro ut nec in Cancro, Lupo, Phagedaenicis cunctis, ac summe dolentibus. Sal enim qui rodit, nullatenus amarus est. Quapropter effectus, maxime ignei in nobis, rident frustraneum