장음표시 사용
131쪽
bilis commentum. Cum praesertim , qui ignis naturam imitantur , minime sint humoris biliosi clientes. Itaque si e fructibus arbor, ex operabus 33 autem, atque proprietatibus, res quaeque aestim -- da sit, monente Verbo Veritatis, non Video, quo usu, fine, necelsitate, aut temeritate finxerint bilem flavam , igneam. Non enim necesse fuit fabulae. instar, tres fingere humores quotidianos, ac domesticos nostri constitutivos , id est, s ne quibus non vivatur. Qui nunquam in rei natura fuerunt, aut ullam sui necessitatem siuggerunt. At quodnam aut 3 quale viscus separabit utramque bilem stiperfluam, ab electo venarum cruore s Renes quidem separant lotium pro vesica. An ergo deerit utrique bili suus separator Z Vel sponte , excrementota bilis, vadet ad cloacas suas 8 Etenim non est lotii tanta necessitas tam in esse, quam in separatore , quanta utriusque bilis: si bilis utraque, sit necessaria ad esse simpliciter. Siquidem aves commode carere potuerunt lotio. Cur ergo ἰnatura fuit minus solicita, ut viscus faceret expurgandae bili, quam fuit eliciendo lotio 3 Ergone eystis fellis, & Lien attrahent forte utramque bilem ad se, absque separatoris sit bsidioὶ Imo eum sanguificatio sit actio simplex,
univom,& scopi naturalis, non potuit sane unicum hepar , producere simul, ex homogeneo liquore. quatuor humores, toto elemento invicem diver- ωs, ac separare procul a se invicem, duos tantum, velut nocuos. Alioqui, si hepar sit foret, separandis sitis liquoribus , potiori jure segregasset lotium,
fecissetque necessitatem rerum prorsus frustraneam. Denique si non omnem e cruore bilem sequestret, ne quidem in temperatissi ino Iobore, peccabit necessario semper natura, vel in abundantia
utriusque bilis, in excessu caloris pro formandabile, di frigoris simul pro pituita: itemque pecca
132쪽
bit continuo, in separando. Adeoque cum excecsum necessarium, in justo ut vocant) temperamento, accuset utraque bilis: non potuit aec, un-3 3 quam fieri apta nutritioni. Cum adhuc quotidie nutriamur iisdem, quibus constamus. Semine videlicet temperato, vividoque, bilem utramqhie respuente. Eritque par ratio bili utrique, quae est pituitae. Ut si haec peνficiatur in cruorem intra Venas: bilis non minus fiet cruor in arteriis. Nani si extra ossicinam naturalem, propriam, & requisitam, pituita in cruorem mutetur: multo magis bilis flava, apta erit, ut in corde, degeneret in sanguinem flaviorem arteriae, atquc in spiritum vitae, eritque cor 3 ossicina restaurativa excrementi fellet. Sed vahq iam miserum est argumentuml dum sanguis ex- travenatus, se disponit ad corruptionem , cernuntur quandoque duo, tres, vel plures liquores: ergo 3 8 totidem sunt nostri constitutivi. Sanguis enim totus , mutatur in lac, & tum post sui corruptionem sub ordinatas tantum habet tres partes, serum Videlicet , caseum, & butyrum: nec unquam plures.' Quandoque enim totus, in ubere coagulatur in durum tumorem casei forma subinde totus, in pus album, flavum, subviride die. quandoque in liquorem pungentem, rodentem, aquosum migrat: ut in Cholera, ulceribus &c. alias quoque in serO- sum liquorem salsum, totus recedit, ut in Hydrope, multisque. Hydragogis. Non raro quoque picis
instar , totus nigrescit, ut in cruore extravenato, gangrena dcc. frequenter autem in cinereum atque
putidum lutum, ut in Diarrheis. Alibi quoque totus in flavum virus, Icterum praefert, qualiter &demorsis a serpente ostentatur. Alibi quoque totus cruor, citra separationem heterogenei, mutatur in Melicerides, atheromata &c. Atque in Diabete,totus cruor, mutatur in lotium lacteum. Prout sub
133쪽
sub tabe, totus migrat in sputum subflavum. Fortene ergo , in cruore, totidem constituendi sunt humores, quot cernuntur ejus degenerationes 3 Totque erunt liquores in aqua pluvia , quot sunt crescentia e terra 8 Est namque cruor, nobis aquae instar: nec opus habuit diversis seminibus in hepate, Ut sit unicus aequalis humor nuti ititius. Sed in culinis ultimis, sitas assequitur requisitas diversitates, quibus fungitur nutritionis officio. Adeoque fru- o. stra. in sui initio, variis polleret seminibus, ache
terogeneitatibus, qui totus, homogenealiter tandem, debet in unicum glutinosum, album, ac trans- parens sperma nutritivum, pro partium similarium sustentaculo, reduci , vel mancre ruber pro carne miIsculorum, ac viscerum palenchymate. Qito circa.1 constanter nego , cruoiem , quandiu vivit, aut invenisset iam a morte hominis) detinetur, coagulari: ac per consequens, habere partes integrales disia paratas, ulla sui heterogeneitati sed diversitatem Omnem in cruore, fieri, per ejusdem duntaxat interitum. Ergo, humorum diversitas , est filia tantum mortis, non autem vitae. Nec refert, quod sub - et inde in corpore occurrant eXcrementa, Vultum cru-
Oris mentientia, undesilicet per degenerationem facta sunt. Non enim urina , vinum est amplius, Prout nec pus , aut muccus, aut sputa, sunt adhuc
Partes cruoris. Quia excrementa, non sunt amplius, quod erant ante sui corruptionem. Eo quod
res quoque essentiam, Ec nomen assumat a term Hao transmutationis. Quid enim arguit, si cruor per
Phlcbotomum , aquam, vel alios scindos, sub sui corruptione segreget, si ejusmodi aqua , proinde nec fel sit, nec bilis, nec amara, careatque proprie talibus fellis3 Quaene est ista credulitas Θ SupernatataqUa cruori mortuo : ergo est bilis sellea , quae sub falso glistu, amarorem fellis mentitur 3 Non est 43Ι enim
134쪽
enim ista sci pernatans aqua, pars integralis cruoris, nec de ejus essentia, aut contentis, magis, e cognata cruori, quam currus, resipectu hominis insidentis. Dolendum est itaque, tot seculis, neminem . unquam degustasse, istam aquam : sed avorum nugis sita inicripssisse nomina omnes: specie inquam me deiidi, destiuetiones aegrorum , sub falsis prim cipiis tradidi isse Scholas . Siquidem humores , sunt exitiales ignorantiae, ignaviae, turpitudinesque, amendaciorum patre, introductae, &a sequentium laxa credulitate, celebratae. Non enim etsi fundus cruoris , subinde minus habeat, erit proinde atrabilis: frout nec sedimentum tot ij, est pituita. Sed dum vita cruoris recessit, non mirum singula , quae in vitae unitate custodiebantur , repetant conditiones materiales, quibus obligantur. Fundorum enim varictas , a ponderum piae eminentia in liquidispendet. Latitudinem quippe in pondere habent, quae post mortem heterogenea evadunt, & sensim in a taxiam confusionis properant. An enim sani judicii vir, credat vinum, cerevisiam, herbarumque succos, suam melancholiam ad fundum cum sedimine deponere t Quid enim commune habet melancholia , cum heterogenea se diminis substantiap46 inio ad colorem Vero. Omnis aethiops , cruorem habet fete atrum , plerumque autem absque sero. Nulltis 'tamen illorum, melancholicus. Omnes Vero iracundi. Cruor enim , qui ab ambiente refrigeratur in pelvi statim, rubescit magis illo, qui ad fundum demersius, diutius tepuit. Nam dc hoc ordina rium. Quod extra venatus cruor quilibet, statim in corpore nigrescat. Quaecunque enim facile putrent, facile etiam admittunt putredinis comites, citius. que putrescit pars crtioris, quae diutius post sui mortem tepuit. Ni c mirum itaque, quod pars fundi
inferioris, intensius nigrescat. Gd autem ater
135쪽
eruor, non sit separatio ponderis in cruore , intilioque minus atra bilis: novem circiter uncias cruoris recentis, & adhuc liquidi, in duas separavi scutellas: quarum unam in aqua frigida natandam e posui: alteram vero , priori aequalem tepore lento diutius detinui. Haecque plurimum atri cruoris ostendebat: illa vero nequicquam. Heterogenei tas ergo, in liquore mortuo. putrescente, ac putre- scibili statim , est corruptionis adaequatum indicium. Quodque ideo, nec habet vitale, aut seminale initium, signum, ut nec suae primitivae compositionis argumentum. Et enim originaliter componimur, ex vitali semine: & resolvimur in putridum, atque cadavero sum liqua men aqueum: quod Sc saepe in viventibus, pli' parte accidit. Qxi id si cruor Sex pallido rubeat, An id pro in pituitae erit ascribendum Z An poma rubea . erunt pallidioribus magis sanguinea: pruna subnigra, albicantibus magis melancholica Z Etenim colores non designant fi-49ctos humores, aut elementa: sed imitantur proprietates vitae mediar atque seminum destinationes. Ita est. Colores atque spissitudines, in materia, sunt opera Archei seminalis: non autem appositorum humorum confusa testimonia. Recurre ad librum code inaudita febrium doctrina. inod ducentorum rusticorum , fanorum sanguines, unico mane inspexerim, aspectu colorum ac fundorum diversitatibus insignes. Qtiidam enim gelativam subnigram Sc coaetam refereb.ant: saepe etiam subviridi liquore permistam , subinde tantum conspersam leviter. Cruor item alius per totum aquosius, alius muccosus erat, alius in fundo rubebat, alius in summitate magis. Alteri aqua supernatabat, clara, pallida, subflava, quae alibi in medio cruoris interclusa latebat. Alius cruor punctatim maculosus, alterque per totum ex rubente pallidus, alter in puniceum, Ι s atrum-
136쪽
atrumve colorem alius propendulus : prout demum alius per strata subviridis erat. Quapropter commiseratus sima deceptoriam haemorrhosco piam , iudiciaque emista cruore solita. humorum commenta, ac faciles aegrorum credulitates. Ariolator namque cruoris inspector, mox peccantis, atque superabundantis nomen, proprietates, itemque hominis illius mores , complexionem, inclinationem, morbi latentis speciem, magnitudinem, euitum , atque inseper mortis genus . imb& fortunarum dependentiam praedicere ex humoris conieb* ctura satagit. Quisquis autem humorum peccaverit in tabula haemorrhoscopiae, capitis diminutione proscriptus sit ilico , di nisi mox ilico paruerit, per infamem secessum profligudus est. Quia Medicus ad manum habet, suorum humorum peculiares satellites, qui vinctos singulos, & putrefactos educant. Sic enim ludificant ignaros, Zc interim sic quoque visitationum crebritas stabilitur. Qui
pe ex praejudicato norunt, quale erit Iabumen, quod assumto suo solutivo, putrefactoum recedet. Etenim etiam maxime phlegmaticus apud illos, si rha barbaro usus sit, flavum excernet, minusque tininim, si scammoneata sumserit, non autem mucidum liqua men , quale ab assumtis colocynthidis magistralibus sunt namque cuncta composita omcinarum, scammonea, vel colocynthide, vel utraque tanquam binis infibita columnis.) Saepe etiam, quem hic iudieatibilissim, alter vocat sanguineum, . sin autem pituit osurn quem putant, viderint semel iratura, mox etiam bile aestuare contendent alii: Potataque scammonea, unus alterum deridet, si separatim vocentur, quod bilem a sanguineo, adeo copiosam eduxerit, sibique ut artis gnaro , mercedem intensiorem deberi, occulte eo ipso insinuat. Nam in iei veritate, fraus , dc fructus dolo con
137쪽
nexus, Vigent, quoties neglectis vanis complexionibus, humoribus, posthabitoque, specioso cruoris emissi indicio, & aspectu, praeicitur ex assumti solutivi proprietate venefica qualem amurcam quinque sit deiectiirus. Solutivum scilicet, obit functionem hepatis apud eos. Quia humores quo S Volunt, fabricat, eductosque ostentat ad lubitum, & jtixta prognosim imposturae. glorianturque velut e tripo de , aegris praedixisse , peccantium humorum cducendorum colores, ac proprietates, illosque cacatos, respondisse in haruspicio , ad prae cita auguria. Misera sane doctrina , inscitiaque pianda: quia miserrimus ille , qui assumto tabefactivo, sinim cruorem permisit putrilaginis larva, exhauriri. At mirum saltem quod Scholae sordes aurium praeterie- Τ- IInt. Nam quae savae, dc amarae, bilis recentiorem darent memoriam , fidemque firmiorem, quanaclitae cruori aqua supernatat. Jam ergo in cerebro.
alter est bilis custos , ac solliculus. Ast hae sordes, non nisi sanguine absumto, in alimoniam cerebri, apparent: fclautem in esse pristino, pera ianere nequit, ibinato cruole, cujus fuisset pars integralis: esset ergo auxilium pro bile , ab excremento formaliter transmutato, petitum. Praesertim, quod intum fuliginis specie, per aures exhalat. Nam quo profundius, scalprum in aurem mittitur, minus istarum sordium )eraditur. Sunt ergo ridicula, &languida argumenta , quotquot pro humoribus spem faciunt. Colores etiam dejecti excrementi, effectus sunt potati pharmaci: non autem testimonia abundantiae, aut humoris electi,rejectique con-ibrinitas. Haec de doctrina febrium , cap. de solutivis ad longum sunt descripta. Sussicit mihi testi- s laraonium, ex ore Scholarum, quod inter cuncta so-Itativa, sola aloes innocua. Non ergo innocui, qui
hoc profitentur, interim aliis noxiis quotidie uti
138쪽
non desinunt: non quia sana aegris, quae noxia do-s S cent, sed sibi reperiunt proficua. Quid agimus, agemusque, inquient aliqui, nisi enim venam subinde
pandamus, & alvum subducamus, domi manemus,
ues vulgi risus , & scenarum fabula facti p In Seholis enim praelegitur libellus de natura humana, Hirpocrati calumniose ascriptus. Docens, quod unum& pari quantitate solutivum exhibitum , diversis anni stationibus, diversos humores emunxerit, ac semper post spata os, una cum sic larvato cruore,' vitam abstulerit. Quod Enat, sub specioi purgationis titulo, ius factum, putrefaciendi cruorem. colliquandi carnem, sub impostura, & ad lubitum
medentis, alicuius coloris humorum, tandemque nisi dosis dolum , venenumque tegat, quod pro- ' fluxurus sanguis sic mutatus. aegro necem sit ali turus, ut quanquam praefato libello dicatur. unum idemque laxativum, aliis atque aliis anni stationibus, alios, atque alios, primo educturum humores: est tamen constanter verum, omne solutivum, supra debitam dosim,suum enecare sumentem. Adeo ut frequenter tabida illius vis, tam pertinaciter venis intincta maneat, quod restringi nequeat, &mors colliquando subsequatur. Quanquam ipse potus solutivus, necisque patronus, fere primus excirderit. Frustraque hoc casu adhibentur restringentia: ubi non est laesa retentrix: sed venenum impressum continuo tabefacit. Quare requiritur potius antidotus, quam astringens pharmacum. Quod nempe peccando facit lethalis diarthea: idipsum laxativa , sub medentum artificio, involuto falsa humorum thesi. Tandem educto humore reo , di
accusato insonte, nequicquam tamen inde plerumque mitior morbus. An ergo inde non sunt eo
licienda ludibriaὶ & quicquid de humoribus, illorum excessu, delectu, di segregatione, est garritum
139쪽
etenim quotidianum est, quod eventus, frustrent aegrorum spem, ac Medentum pollicita. Ideoque
nec audent certo spondere sanationem, per abductionem humorum, suis laxativis quos solos, in causam continentem morborum, attamen accusant
serio. Quia nimirum male edocti, & nimis ad falsorum axiomatum persuasiones. Attamen ait Hippocrates si illa educantur, quae educi oportet, melius se habent. atque facile tolerant. Quinimo nec audent, corpora serio solicitare purgantibus, antequam morbus suae digestionis: natura autem victoriae sese spem, fecerit, idque absque Medentum opera) futurae cristos. Hoc autem , ne solutiva, simulque sua Scholarum axiomata, apud vulgus infamentur, si praecociter, antequam corpora turgeant, Id est, ante morbi pessumdationem , epotis laxativis, sanatio non subsequatur. Itaque cum praeter venaesectionem, & purgationes , parum supersit apud Medentes, remedii; ne tamen Medentes nauci fiant, minora laxativa, subinde propinant, ut aliquid fecisse videantur. Fatentur quidem protestanturque, illa minorativa, morbum a radice non detruncatura inuasi alias majora laxativa, morbos, falcis instar demeterent) sed humoris peccantis di- minutiva, atque hactenus auxiliatura: Puta, si non ad sanitatem: saltem ad mortem aegri, Vel Medentisculi nam. Clam enim Medici fatentur, parum uegauxili j E pulsu, urinae inspectione , & cruore hau- .ssum: Inspexisse vero lotium, &cruorem sub Go donij regulis.sive impost uris, ne scilicet praedeceς
soribus sapere viderentur minus. Quae sane dolum, atque superbiam fraude velatam, continent. Impuri saltem Medici inventum tulit , hominem, stercorum nomine vocari, dc distingui. Biliosum nempe, Melancholicum, Phlegmaticum, quae mera credunt excrementa. Certum est enim, per laXativa phar-
140쪽
tiva pharmaca, cruorem, & carnem, sine separatione heterogeneitatis, in putrilaginem istam flavam, ac putidam. resolvi. Estque argumentum he-66'. inde intulisse. Si sanguis & caro, liquata peranum recedant, fiantque flavus liquor , aut mucidum excrementum: ergo caro & sanguis, constant, ' & componuntur iisdem materiis: quae sunt vera
oi bilis & pituita. Siquidem, praeterquam quod cruor, non esset verum compositum naturale : sed appositum e pluribus diGrmibus essentialiter: etiam non posset retrogradi iterum in bilem , unde compositum aiunt cruorem. Vel alioqui esset immediatus recessiis, a privatione ad habitum. Ergo vel ex bile, nunquam factus fuit cruor, multoque minus caro, quae specie disserrent a bile. Et per consequens,
si tota caro & sanguis, quandoque in istam putredinem squam bilem nominant in transmutentur . &ejiciantur, adeoque tam arte, quam morbo , tota caro lique seat: necesse est alterutrum: vel istam bilem putridam, formaliter, & actu adhuc cruorem& carnem esse : vel bilem , semel in cruoris ortu, mortuam & transmutatam, iterum immediato regressu, revixisse , tam a liquatione carnis , quam cruoris. Necesse est inquam , vel quatuor istos humores persistere semper in propriis suis formis, sub
specie tamen ac velamine , tam carnis, quam cru
ris: vel demum quatuor istos humores , suum esse, ac formas, exuisse , sub introitum formae cruoris,& carnis. Si prilis dixeris: Iam cruor non est compositum naturale: sed appositum ex pluribus. Sin vero posterius velis. Est impossibilis immediatus regressus cruoris & carnis , in bilem, aut alios humores constitutivos sui. Unde rursus sequitur. Quae per poculum laxativum ejiciuntur, non esse bilem : sed cadavero sum liquamen putidum, Viq pharmaci sic deturpatum. Galenus enim videtur