Gasparis Sanctij Centumputeolani e Societate Iesu theologi, In Collegio Complutensi sacrarum literarum interpretis, In Zachariam prophetam commentarij cum paraphrasi. Nunc primum euulgati cum tribus indicibus vtilissimis

발행: 1616년

분량: 380페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

181쪽

ZACHARIAE PROPHETAE.

remigrariant. Illi ergo, qui adhuc eram in Babylonis,cum viderent templi sabricani seu geri,ut iam nolono esset fastigio, merito dubitant an a voto concepto, siue a re

cepta constetudine ieiunandi soli tilint.Vel certe an liceat instaurata iam antiqua fortuna, & oblata murifica gaudendi causa tristari: cum hoc eius sit potius, qui alterius fit, citati inuidet,quam qui commi ac suae gratulatur. Rop t autem de ieiunio quinti mentis tantum, quia templum iam pene perse mera cuius ob excidium ieiunij illius religio inducta silerat. 3. Hic obseruandum aliter legere Lxx. aliter Hieronymum. Hieronymus habet ; isti erunt ad domum Dei Sarasist, ct Regem Melita, seu, Rum Asel ch. Septuaginta verb; misi in Sethel Sarasar, ct , Hub Pr Rex. Qims conciliare non louis est negotii:sed dicendum impcimis, quod obsentavimus in illud Act.7. in septuaginta semabiti ; esse marin- quidem vera quaedam, quae dicimi I xx. neque illa tradidisse sine in- . MAtai stinetia spiritus sancti,quamuis non P E textu Hebraico. Vide infra num.

. Miratur Hieronymus,quM Lxx. transbiterint Bethel, tam eo mitti non potuerint legati, quia iam B thes eum religione nomen qu re liquerat. Nam quae Bestilicebatur olim, id est, δε-- Dei, postea vocata est id est

immidiat. Sed haec ratio non nimis Nomen premit versonem Lxx. nam cepe contingit ut rei nomen accommo stea . detur, quod iam antea mutatum

fuerat. Dictum fuerat lain. Gen. 32. Iacob apsellabitist immen n-m; sedIsrael icto nen post nec saepe vocatus est Iacob. Et laicium , quae dicta est ab alio Adriano AElia, plerunq re meliori.

ac notiori vocabulo vocatur Ierusalem: & in hoc ipso nomine Re- ta .rithel usi aliquando venit. N.am ut con mune

Bethel fuerit illa , quae dicitur Bethaven, quod omnino certum non est, cum ante aureos vitulos tempore etiam Iosue nomen Miliauenaudiatur : tamen saepissime postii rem lud tempus in Scriptura nomen B Hiel auditurnimo multo post tem p in Zachariae in libris M. acli abae rum.Sed hoc loco neque de Beth uen neque Bethel est sermo; scit de templo Domini, ut habet vulgatus. Neq; enim aliud senat Bethel quem δε-- Domini. Est autem ustatum apud Lxx. ut nomina Hebraica ii terdum relinquant, ita ut, quae no mina sint communia, senum habeant,de sormam propriorum. Cati .ubi vulgatus habet,cum propugnaculu ; ipsi retinuerunt Tal 'Dib. I dic. s. ubi noster, interdussiemim. Lxx. mospharaim: oc supra cap.1.ubi noste milum. Lx x. HasVah. detiam non raro facit vulgatus, qui Pal. 67. proumbra, atque obscuritate positit Sebnon, pro locis confragosis,&pr ruptis tetinuit Bether. Cant.a. & 8. & alia eiusdem generis plurima.Sic etiam pro domo Des adhibuerunt Lxx. eiusdem significationis nomen Hebraicum B ih LHaec minus dissicilia, illud vero hvalde dissicile, quod in nominibus

virorum quibus missa est lePtio. tam parum conuenit inter Hici nymum,& Lxx. nam ille legit δε- g Mel ch,ut in Commentariis in- vicat;&est in Heb. metsi iam in textu habeamus Regem Mel. . At Lxxaegiunt Sagar Rex. Haec tanta vocum dissimilliudo mihi sit bicionem mouit tempore Hi ronymi, ac Lxx. aliquid fuisse v imn inrubraico textumeque enis

182쪽

ex textu quem nunc habemus, &quem line dubio Hieronymus habuit,talia nomina exprimere polutare L xx. Qvd vero attinet ad R a Mesere uspicisa cum Reiem, de A lub idem significent, alterum Latinὸ,alterum Hebraic: Latinam vocem Regem, qme explicatio est nominis Hebraici, civitatis gratia positain esse in margine, & deinde in textum irrepsisse uotis Habraicis:

aut certe ab Hieronymo cum nomisne Melech explicationis grati P. sitam esse, quod alibi saepe ab e

dem Hieronymo, aliis ques plu-Reg. rae Interpretibus Actum est. Adhibetur enim saepe expositio nominis erini no Hebraici, quod quia in textu on z. linguae non reperitur, absque eo eia dubio Interpretis est , ut Gen. 31. de Benoni, uiuium, de Benjamin, , sibin dextera,e textu non est, sed a sditum ab Interprete. Exo Liti illud quod additur Phas transitus Domi-nnide Exod.ismost Manliu, thbe' addidit sine dubio Interpres. Et facit huc quod ipse sermonis i

xtus satis indicat, non esse distinetiimansAeo dixisset enim aliis Sara ser, cr Regem, ct Meuia; non Saraser Regem Melech sine c' iunctione. Sed in eo etiam potuit esse deceptio, quia Rex in recto esse debuit , non Regem in obliquo, quia ' qui mo G nominantur, non mi tuntur,sed ipsi potius mittunt legae.

tos. Haec ego coniectabarn in nae nominum perturbatione, ineque

mea milii coniecta displicet.Nam litat videam apud Lxx. Regem, aut xliquid simile reperiri, nempeR gom in aliquibus codicibus , Vtin Complutensi, sed in emcndato Sixto non est,neque ineo,quem ha buerunt Hieronymus Cyrillua,

Theodoretus.

c. Qibdamnet adpersonas,iqui bus missa estilla legatio, Hintae ut

resert Hieronymus, existimant esset

Persis Darii Reo Duces i neque ipse aliquid aliud probat. Cyrillus

legationem missam esse putat ab iis, x Samariam habitabant, quique Assyriis in illum locum tranuas istiGant.Utrumquevidetur satis disficite: nam filiae Iudaeos, qui per le- Sacerdotes, & Prophetas c i, &ipsa ratio docet, dc data posio Neque Samaritae ira erant Religione Iudaeoruminstituti, aut

in eos animati, ut Io. annis toties repetito ieiunio eorum causi iei

nauerint. te verisimilius est logationem nullam fuissea Iuda is, ut putat Ribera, qui etiam addit mis tam ab eis, qui in Babylone reman sciam.Quyd etiam puto valdὸ pro babile. Sed fortasse improbabile non est legatos non tam ab his, qui erant apud Babylonios,quam ab aliis,qui mi a bab excidio Solymitano in Regiones

finitimas dilapsi sedem ibi. suam

constituerant: nam remantisse plurimos satis ex Scriptura constat A. Reg. cap.vit.&clarius Ieremiae cap. . -

3. quibus praesectus tat Godolias. .

Neque post eius zaedem Omnes fi

Dunx in AEgyptum, sed qui ex di-

persione ad Godoliam fierint re-ueui. Sic enim Ieremias supra: Tri i

Iudaeos in AEautumabili sed eos qui ex dispersione ad Godoliam se

nes arum o est, quia occiso Mni

itingebant, q in ipua conatu ab Isina te interiecti sunt. Lst auteni v risimi complurra alios , a -.dita

183쪽

dio Godoliae caede in suis se ciuit xibiis: continuisse. Neque praeterea omnes qui in AE ptum migrarunta reditu in Iudaeam prohibiti runt; m in aliqWi inde redierunt in Iudaea, ut teremias scribit . de xc 7. praedicit post Mastitatem relinquendos esse aliquos in Iudaea; ita

tamen paucos, ut una vacca,& oues

duae possint uriam sustentare familiam. Et hoc satis probatur ex Daniele cap. vltimo , usi Habacuc agros hanuisse traditur , de mel os, quibus panes intriuerat in alveolo.

Hi ergo , qui in Iudaea remanse is ruitiac Et initio pauci, credibile est

post longum Vo.annorum exilium, , in eam multitudinem propter naturalem illius gentis lincundit tem i , ut suam iam Rempubli- cam habere potuerint,ti ad aliquam peruenisse potentiam,ita ut Princi- p . . Gubernatores inter suos, ut tenuis illa atque amicta serebat fortuna, designati suerint. Nam ut di cit Isaias cap. dum in haec tempora intueretur,ab Israelitis in suo inii, tunio, ac solitudine R Unum osserebatur vltro illi,cui pallium, do in diocre vestimentum rubere conti

sitset; usque adeo populus ille nudus

atque abiectu; erat.

quiunt, ibi est, o Princeps noster. Ad hun ergo modum verisimile, ςst eos, qui in alique locum, sese rece perupi ex fuga, aut quibus peperci Babylonicus f met , in suo ordin Principςm aliquςm. bal re volitissise de iis c dotan una indictuni esse ieiunium mense sep imo, propter deni Go oliae, quia pro iis tan- tui . constituta erat Pii 'cem Godolias. Quid enim cui iam capti secran , neque, si Moha ad illos liquid pertinebas, praeter generis secietatem tantopere clolerent . G. S ait Omm. in Zachar.

creuerint esse ieiunandum Z De iis rautem,qui captivi ducti non sunt in Babylonein alia ratio est: quia ti b lato Godolia Principe suo, sublata quoque videbatur spes libere,ac tuto manendi in patria. Qui ergo erat his temporibus Principes in suo quique loco , miserunt legatos , ut quid de ieiunio quinti, de septimi mensis flari oporteret,a Sacerdotibus intelligeretur. Huic sententiae fauet Theodorctus, licet nihil asserat certum. Sed fauet valdὶ editio septuaginta, qui aperte ubi nostex Aselech, ipsi vertunt βασιλεῖ . At ut Reges esse poterant; qui neque liberi, ac sui iuris eram in Babylone rEt textus ipse vulgati dum dicit S

gom Melech, ct et in q, eram cum eo;

Ac clarius textus Hebranas , ct viri eius, quae verbi potestatem in alios significant. Nunc accedo ad horum Principum explicanda nomina. Sara M.JEst Princeps Assar: nam id id est Sari Princeps est. Si co I xx. legas A baeth Sagar Rex nomen proprium viri videtur Arbath ; nomen proprium ciuitatis Sagar,cuius crati ex Arbath. Si vero cum vulgato

legas Regem Melic eui Myom ase se , sue ut habet editio Complu-

men proprium esse crediderim, Mel in con mune quod Regem so

sed rq his quomodo Lxx. nonum a diderunt , quod in Ue-

deo id in L .non esse nouum. Nam :.:' - . . 6 ubi in vulgato atq; Hebrai- sine uia. o textu septuaginta animae dicuntur egress e de femore Iacob. apud Lx .egrpssae tradunt ut septueginta quinque: de Ex cap. a. duabus ciuitatibus quas .in AEgyrto icondiderunt xii ta litae , nemra

184쪽

Pithon, de Ramesses, I xx. tertiam stisdiderunt Heliopolim ; &eius generis sunt alia plutinis. Hac de re egimus plucibus in illud Ac . Manu bin se toginta quinque. Nunc ad haec breuitet respondendum caAugustino lib. is. de Ciuitate Dei

cap. i .dc lib. i8. c. 2.& 43. Irenaeo lib. s. cap. 2s. de aliis pluribus,in quibus etiam est Hieronymus . qui miniis fauet I xx. viris in epistola ad Domitionem. Lxx. Interpretes diuino spiritu astlatos in Graecum sermonem Scripturam conuertisse, Mut idem Augustinus docet lib. a. de doctrina Christiana cap. i et misaliter in Graecu exemplarabin inuenit squa,n isti posuerint , cedendum es arbitror dimine d stomimi, qua perem facta est: vi bbri, iriiss gens L loe tem populis vel Religione , vel inuidianiam nolebat , credituris perD minum gentibus ministra Regis Pt Lmae, potestare, tanta ante proderentur.

Ilairu feri potest, ut sis ia inserpretari

sint, quemadmodum congrueresemibus ille, qui eos regebatio qui os vis omnibus fecerat, iri iti sanctus iud auit. i. Iuxta haec dicendum est quam ve- v. Ita, rissima esse,quae tax. conuerterunt, quti x. etiamsi non inueniantur in textu Hebraico: quia alia ellam praete etiamsi ea docere voluit diuinus spiritus.

Quemadmodum ex Scriptura viri

Hebraico. sancti citant, qua in scriptura non sunt, ut Paulus , Iudas, Stephanus; quae tamen sui it verissima. Quare

verum est praeter Ramessen, & Pi thon 1 filiis Israel aedificatam esse Heliopolim: verum, Principem viiii ex his,ὶ quibus missi sunt legati, se Arbath , & alia, quae ad textum

Hebraicum addiderunt: verum, ii

gressis esse eum Iacob animas se-tuaginta quinque,de quo nemo pius dubitare potest, cum id quoque di exerit stephanus Act. r. Nequeram,

deest optima, quae tacta vulgato conciliet. Vide qui diximus ad illum

locum AOLI. De Heliopoli quam extra textum itiposierunt, malὶ accipit Hieronymus I xx. quam putat ab Israelitis studies condi non potuisse,c ante aduentv xv ab . Iacob nomen ipsius audiatur Gen. i. ubi Ioseph duxisse traditur filiam o

. , . V , . . . . . . plincauit.

Putipharis Sacerdotis Heliopoleos. aut om

Sed sanὰ ratio haec non iam sim grauis, quia fieri potuit, ut eo tem- ore exiguum oppidulum esset Holopolis , quod postea ab Hebraei, amplificatum est,&ad ciuitatis amplitudinem promotum. Quae ratio satis esse potuit, ut aediscata dic tur ab Henraeis: scut Romana esubtas condita filisse dicitur a Romulo, quia ab illo amplificata fuit,cum prius exigua mole esset ab Euandro .consitum. De quo Virgil. lib. s. vneid. '

Tune Ax Euandrus Roma a comaetor arcis.

Et eius rei exempla sunt obuia. De Babylonia exemplum graue , quae proeuldubio aedificata fuit multo ante aetatem Nabuchodonoser, siue Nembrot, ut videtur docere Moyses Genesis io ubi ita de illo:Fuit aut principium Retri eius Bal sen:& tr

dit Orosius lib. a. cap. 6. ita multos sensisse; seu certe a Semiramide, ut est communis Graecorum, Latinorumque sententia. Tamen Nabu- 'chodonoser Dan. 4. de se ipso praedicat: Nonne haec hi Bahlon ciuita magna,quam ego ad scam λ Vide quae diximus ad illud Isai . Filia Cha

ducorum. Vel certe cum esset pri iueuersa Heliopolis, ex antiquis ruinis instaurari potuit ab Hebraeis, ubi a vastitate iniquum esse potuit temptu , aut sacratiu, cuius ante Hebrςorum appulsum in AEgyptium Sace

dos ede potuit Putiphar, sicut Hier

185쪽

ZACHARIAE

3. 36. aedificasse dicitur Ieri cho, quia illam instaurauit , postquaexcisa fuerat a Iosue.cap.6. Sed miror cur hic luserit Hieronymus, cuidem dicere potuerit de Ramesse,. quae a discata dicitur ab iisdem ; de

tamen Gen.47 eius mentio sit. Huc finit quod diximus c. I . n. 3 2. aliquid fieri dici cum continuatur aetio, audaugetur opus.

deprecatu faciem precari ficiem alicuius, est idem quod orare coram, vel ante alique, vel ad aliquem:quia facies coram significat. Exempla sunt obuia. Est autem mihi valdό verisimile, per facie hominem circumscribi, ita ut Acies hominis, idem sit quod homo: imbidetia c5mune esse rebus inanimati , vinciugladii, venti,ustertit apiarm pro gladio, veto, vicere, aquis. Ceria in hoc loco,& similibu mes D mii pro Domino sumitur, maximὰ in orationibus, de sacrificiis. i. Reg. H. Faciem Do i non caui, id est;

Deum:& s. Reg.is. Et ait Rex au visera refciem Do m Dei. ora pro me, vi restituatur manus mea mihi; ora que vir Dei faciem Domini. Iob. it. Deprecabuntur faciem

muneribus vultum tuum de recabuntur psil. iis. Deprecatus sum ficiem

it ran in toto cerri meo. Vide quae dixti

nus ad illud cap. 11. lsaiae, iem

vinculi.

minio. λι feci multis anno F sui hoc loco proieiunio sumitur, licut etiam i, re in scriptura a bello animae. Quod ' us pro ieiunio sumatur, facile ex responsione Domini colligitur cum enim legati dessetu qu si issent deieiunio r ponsum accepere. Vtrumq; veris tam fetus, quam ieiunium L Escationis nonune significatur, ut

obserualluc Hietonymus. Amu, in- puit, atque ieiunia clificatis aecisur. Vndae in Ioel praeticeptum est Sacerdotibus t Itificem ieiunium cst prae Ato rinionem; cimit enim vulnera δε -

ρο- is abstinentia, di ieiunium ci mimiusquesanctificat. Pro in Alf - re, ΗΛ. est Ilan hi et , quod V rare signiscat,& more vivere Natta -rai separanda se a turba, abstinendo a vino. Hoc sensu: Debeo Nazarae-ando , aut sui etificando me, flere,&e. Quomodo votum Nazaraei ad tempus concipi soleat, diximus pluribus in Achis Apostolorum.

Loquere ad omnem populum terrae,

ad Sareeiaries dicem J Populus terrae pro multitudine sumitur, quae a viris in quibus aliquid est praecipuum, ac singulare secernitur. Iercna Reges vj i, cst Principei vestri,st populus terrae; de cap. sa. Septem viri de his qui videbant faciem Regis, &c. Ursexaginta viros de populo terrae. Hinc accedit aliquid momenti ad nostra sententia quod scilicet non e Baby-lime missi legati. sed ex aliis regionibus magis finitimis uiam hoc resp5- sum redditum videtur hic ut legatos miserunt; redditum aute est Sacerdotibus, & populo terrae , utique Palaestinae , non Babyloniae. Arras Montanus putat nihil esse dictu adlegatos, quia indagni videbatur respoib; sed no puto illos ab hoc oraculo suille praeteritos; quia nihil co-tinet suave, ni ii quod non sit plenuaceibitatis.' Quare ii in legatis alia

quid peccatum est non alio aut vul- , iii aut oratie ne excipi debuerunt.

scat ad notacti an si is, quod

186쪽

vota, clarae Deo gra-

sibi arrogat populus illela ieiunio

non tam vero, quod animum mundat tuam ficato,ac mendaci, quod inanena obiicit speciem sinctitatis: Quare iespondit Dominus sibi non placere ieiunium illud, quod o

annis captiuitatis obierunt Iudaei; ino non ta diuinae voluntati quinii ipsis obsequebantur. Si enim i iunarent, ac serent, ut offensum. Deum sibi placarent ; aut studerent cx animo triacere Deo, id omni nasubmouerent, quod fastidi maxi

it e, atque execratur Deus, nempe

peccata : sed iis indulgent intempe rantius; cum sibi videntur ii cibis, α poculis temperare. Quod aciem Deo non ieiunaverint isti Iudaei Line iit omnino planum ; quia post quam tuta est captiuitas, de templum excitatum, id agunt ut liberisinra ieiunij voto. Notam ergo votum illud concepisse videbantur,ut placerent Deo, quam ut liberarentur ab exilioata quo patet quam P rum Deo grata sint illa vota; ac po nae ideo obitae, ut quis effugia quae timet incommoda; non ut Deo, aut propexcadspinnas exoluat , aut ipsi placeat: quia eiusmodi vota nihil

sibi coeleste, atque aeternum proponunt.Vide eandem omnino ientcntiam apud Isaiam cap. s. quam opti-mὸ exposuit Greg.3. p. Pasti adnam. Io.& hom. m. in Evang. Bemard.s

mone ue Leo PP. sermone dei ei

Pro eo quod vulgariis habet; Nun. quid ieiuni in ieimiastu mihi ' Hebr. est; Nun via ieiunimis mihi Cres Qui loquetidi modus usitatus est apud Hebraeos, neque credo sine epilati. Adhibent enim turpe absolutὰ nominatiuum pronominis, quod deinde in alio casu positu est, Se quod si epit uti non haberet, videri possct otiosum. Gen. a . ubi vulgatus , Redis itinere in perduiut in

I IN CAP. VII.

gatus. Me autem prorter in rem m

gMO: benediceriam; ct mihi pater mi Heb. benedicmihi, o pater mi. Sichoe loco illud ego absolui E post

magnam, meo. iudicio, epitasim babet. videtur autem l craposiope- sui intelligendum.1 Egone. ad te non situ. Egone praecepi et bis istud ieiuniam ' Potio hanc Hebiae uni pluasim valdE cognitam tae oportet, quia illam in aliena etiam lingua seruant sacri, & canonici sciis piores. El. ut omittam alia, suffcjant nobis mod5 duo exempla, ubi He hraeorum more pronoiuen ab lu-

si amen audistis δ' et satis rem gra te Dei data est hi in vili , quoniam is undam reuelationem norum qihi factium est sacramentum, i prioia sine dubio absolutὸ ponuntur. Similiteti Thes d. s. in principio dc r. Ioan. c.

mat in tibis Eud υσι absolutδvid tur esse positum.& Psal. 68. Ego ver, oratio em meam ad te Domine; n HA. illud ero tedundat. Quare illud in sua ic tione omisit Hieronymus, qui ita reddi lit ; mea autem oratio adirDomine. Vide,quq diximus ad illud Iniae coli'. ii .m dis asia radis Iesse . unquid non vilis com distis. JCum expleto iesunt j tempore cO- .medcbat ille populus non id iaciebat,ut aliquid assumeret virium uo Deo .constantius servitex, d .

tutius ; sed ut genio indulgeret suo

187쪽

Do; atq; adeo immodice se in cibu effundebatrix quo colligui viri spi-

tales, non solum Placere Deo abstinentii a cibis, scdetia ciborii us illam du carni detrahit , quod addat spiritui, bunc, dum corporis confir- .mat vires, ut spiritus habeat, quod . impendat Deo.Quare Paulusi Cor. ire a iud , id ficuis, Omnia tangio iam

trahunt ; id : aut avaritir impei dunt, aut arisitioni : siue come dant, voluptati, Jc lux in Theodoretus. i '. non haecβnt verba mea.Jhoc loco ide esse puto,quod

pro νω- Proverbium et ut id.quod an inuit ore requens est. Qua latione M. Mi viii I. gor dixit Dauida fratre repre-

hesus . verbum Virid est i . quid ego dico, aut rogo, nisi quod omnibus pene in ore est 3 Et revera ita paulo ante audierat 1 multis. Ost idit itaq; Deustaec, quae mod5denui lat ludaeorum populo, fuisse prius, integra adhuc Republica; mini parentibus praedicta, ut constatriai. 1 8. quibus denuciata est clades id exis uni, uia dum ieiunarent, rapinis vacabant, calumniis, atq; pe iuriis. Significarat autem Deus per Proplietas scpe id. quod per Zachariam modo denunciat ; Indicium P

rum iudicate, icta

χo Aciremes Domini. Hic. priet irata 'persona transit ad tertia,quod est

a prima inscriptura freque Gen. is. Dixtiti s gesturus su 3cc tio enim quo prae

h. ut custodiant via Domini. i. mea, es Num. a. Zqciuus est Deu ad Aaron, ctc. Si qui fierit inser vos Pro lata Domini. i. meus, βdosito diu reipalam O non per aenum ita, o

figura: Dominum viael. i. me. Huiusmodi phrasim olet illud Gen. 19. ω'tor Domini pluit super Sodomam, O Pmorrhaseulphur, O ignem a Domino ri cuti id est a se, quasi dicat moniluit Dominus ut comuniter anteae nubibus imbrem, aut grandinem, aut sulmina. sed a seipso, id est, sua manu vibravit fulmina, & iniecit sulphureum ignem in illas ciuitates. Est aute vulgare apud . Hebraeos, ut. aliquis des ipso, tanquam de tertia

persona loquatur,vtGen. c. . . sic L. . mee dixit ad uxores. udite vocem

mea uxores Lame dc Dauid de se Pi iast. Memento Domine David. Neque apud profanos infimuciis. In mi Prophetarum priorum. JHeb. Ta bi ad inae vox tinsfertur. insta per manu. Formula vittata Hebraeorum , qua ministerium, seu instrumentum significatur. Est autemidei ac si diceret per Prophetari Eta enerunt pulam recedentem. IIn aliquibus codicibus Latinis est recidentes. Sed Hieronymus sine du- uti, L

bio recedentem conuertit, ut ex eius tur . Commetariis constat, consentania' ad textum Hebraicum, &.ita legunt in singulati I xx. quod secuti sulcodices a Sixto correctici uertere aut

scapulam, ignit est eius, qui alterius

mandata. ac monita contemnit: Seest visitata. ac pene Prouecbialis Hebraeorum forma, quae sumpta est ex diabitu illorum, qui dum alios, aut

non curat, aut parui faciunt, faciem Hauertunt, de Guertunt terga. Ierem. ica' Verterunt aqme tergum , Uno

ficiem: super quem locum sic Hieronymus. sua a mani Zer praecipit, ob diem, tisicium est,sidem se tantia

audiar capis ; si autem vertat tergo 'contemnetussit in hunc sensu apertε acceperunt hunc locum L xx. Jam v tunt νῶ ν ex. Wratii Adin sica

188쪽

rueo COMMENTAR

ai. Et roseas rura erat J Conatum indicat haec setina verborum,

ouo aliquis sibi ipsi eripit audiendiracultatem; & ignorantiam , ut dicunt T heologi , asseetiit; ut deaspi

de dicitur aspidus da;

sic, puto, isti de quibus modo Zacharias. Potest fortasse aliusesse sensus sumptus ex proprietate vocabu- ηιν-m enim est impediri aliis 'μα quo graui onere,quominus aliquod membrum situm sibi munus obire possii; v nde pedes aggravati dicuntur. 2.Reg. 3 . pedes tia com- ted ui ago a vi ; de cor, si occupatum sucrit variis studiis, aedes&riis aures si captae sunt inanibus promissis. & blandis adulationibus. Et hi dicuntur a Stepliano Act 7. bere cor, de autes incircuncisa; uia non remouerunt illa, quae cordi. & auribus adhaeserunt ao ambiatione, & auaritia, & ab aliis noxiis animi pestibus. Hi ergo, qui imodo a Zacharia reprehenduntur, iam aliis studiis, seu vot ibus aures occuparant, quominus illas peruias baberent diuinis admonitionibus. a 3. Ei corsuum ps eruta ut ad amobstin tem. J Ostendit Iudaeos sic obdu-2 u. ruisie contra diuinas voces. dcccxle- .ia. stes impulsus, ut omnino statuerint illis non es le cedendum, neque relinquendum id quod iam animo compte cladissent; sicut adamas naiaturali sita duritie, ac firmitate.neque frangitur, neque cedit ictibus: siementem assuetam malis, eorumquem,n solum des derio, sed etiam tyrannico dominatu occupatam contracoelestem vim, ac diuinae boni: tis impulsum obfirmat.obstinatio.

Hic odserua , quibus gradibus ad

tantum malum,id est adamantinam obstinationem peruenium sit. Pininum non audiuntur diuina verba,

deinde recedit scapula, id est. diuina

contemnitur admonitio: ad extremum cor instat adamantis obta rescit.

ra cepe.lsai. 6 .hatin es, O peccaui η ψ, id est, quia peccauimus. Quare

ratio hic redditur, cur populus diaspersus, & dure mulctatus sit , quia

Deo per Prophetas admonenti ai diens non siit. Sic claniatant, ct non exaudiam. J is. Incertum est an haec ad eos perti- neant, ad quos olim facta Prophe- 'tarum verba ,& qui obdurati animi pinnas ut iam dederiant,aut modo pendunt in alieno solo: aut certE ad

eos tantum, qui tunc aderant, a

qui sciscitatum, quid fictus is esset, 'legatos miserunt. Quidam ad antia quos reserunt.& in his est Theod retus,& Cyrillus:& ex his nonnulli tempus siturum pro praeterito ad hibitum esse centent. Alii illud, cla-i

siti dictum putant: ita ut repetam, tur verba, non quae nunc primum

dicit Deus; sed quae ad antiquos

olim per Prophetas dixerat 1, in hanci tentiam : sicut ipsi non audierunt; se nee in tribulatione claman- . tes auditi sunt .Quod Deus illis aniEminatus fuerat cum dixit, ct in iant, non exaudiam. Cui expositioni Luci, quod ubi vulgatus habet,

soc placet Riberae, & in satis veria simila. 'Mihi verisimilius est praesentes has minas pertinere, id est. ad S cerdotes,& populum terrae, qui nuper

189쪽

meongregari hissi sunt. Adducuntur autem in exempluin antiquorum supplicia, ut ex parentum cala- nutate viscant posteri quid ipsi aD suti quoque sint,si illorum mores,&cosilia secuti, auresin corda aggrauent contra Prophetarum voces. Et revera ita accidi neque minus va-HE. ac duriter disperii sunt, quam

eorum maiores: neque minos ho-siliter a Vespasiano, quam parentes olim a Nabuchodonosore vexati sunt. Ab eodem propὸ argumento, neque oratione admodam dissimili cap. r. exorsus est Zacharias suam Prophetiam.

Porro quia implexa sunt haec, de

interrupta hypersatis . sic videmur apte posse contexi. Primum Deus dicit non placere sibi praesentium i uni sicut neque pri sis parentum ieiunia placuere. bus hoc ipsum tE sgoificarat integra adhuc, dc forente Republica. Deinde praecepit Dominus Zachariae, ut illa reperat verba, quibus parentes olim ablocutus est, nempe, Iudicium verum micare,occ. Deinde ostendit quomodo illi non paruerunt, sed auerterunt scapulam recedentem, dec. de aggravaveriat aures,&ideo dispersi,

i isque sunt: se istos, qui modo

in sitis tibi ieiuniis placent, non mi noribus assiciendos incommodis, si iudicium verum non iudicauerint, .Et huc spectat illud, vi λιψ, o non exa iam, nempe qui modis, ut p*rentes olim, scapulam recedentem auertunt. Vbi stibaudienda est smilitudinis nota, quae apud Hobr os omitti solet. Sic clam ibat, dec. D inde postquam interpositum est de posterorum supplicio vaticinita, videtur redire ad parentum incommoda, quae interrupisse videbaturi perbato. sed credo potita, .uae

reliqua sunt ad finem usqne capiti ad posteros quoque perii re , quia in Graeco textu non est, distrisi eos, sed, dispergam non daeso a s sed ,d solabiti. r. Neque Hebraicus textus huic significationi repugnat nam licet tempori futuro si praepositum .is, illud tamen neque semper suturum in praeteritum conuertit ue-que hie illo notatur puncto, quod habere debet, cum illud obit

munus. Habet enim Seban, non Pathach: cum altero puncto copulat, cum altero conuertit.Quod optimi vidit Valabius, qui per futuru reddidit. Sic iam clamet recen exaudiam, dicit Dominin exercituum : quin emproturbem in omnes genus. Neque, si omnino per praeteritum esset conuertendum, ut secit Vulgatus, quio quam crederem incommodare posteriori Gitrentiae:satis enim notum est in scriptura, maximὸ apud Prophetas, pr teritum tempus usurpati profuturo, propter rerum certitu- innem. Exemplis supersedeo commemorandis, quia passim occur

runt.

Et possemni terram desid rasilem 13. inrisertum. J saepe terra promissionis desiderabilis dicitur propter

pulchritudinetri , dc abundantiam. Psal. io s . Pro nihilo habuerunt terram

desiderabilem , de qua multiplex est

commendatio, de frequens in scriptura.Thren. a. de Ierusalem: Haecciane est et bipe feri, decoris ,gaudiuis uersa terra Z Cam. 6. Pulchra es amica

mea uariis, ct Acora, sicut Iem alem; de saepe dicitur manare lacte,& melle. .ani vctbsit vastata hostiliter,

explicuit Ierem. Thren. I. Is ii .cap. I.

ω maxime intelligitur ex eo, quod posta dicitur in desertum , ubi pro hominibus ante Religiosis, de sapientiae deditis, serae habitant, sicut

190쪽

in aura vi umentabatur Ierem. Thren. s. Possa vero licitiar nobis tu,& si ςiosa ciuitas in desertimi, non tam pri iis a Nabuchodonosor, dc postia, Romanis quilina Iudς rum peccatis, quibus prouocatus Dominus hostiles manus in Israeliticae sortis vastitatem ninuit. Cui accedit qu0d deeiusdem terrae ant, quis habitato ibus multo antE

maluia inhabitantium in. Di et

Gil non tres. J Hebraica pliralis. qua significamus aliquid esse omnino derelictum. Quid enim magis, aut desertum, aut contemptum, quam illud ad quodi 'medio reuertitur consulto , at casu: saltem in transcursu

SEARCH

MENU NAVIGATION