장음표시 사용
311쪽
vide 1. lib. Machab. cap. 6. In alio nim sententia facilem nabet explicationem hic locus, si ibi notam addas similitudinis, hoc sensu. Erit Ierusdem sicut lapis oneris,que ita
versit, aut stibleuat homo , ut eius podere du vires ostentat, fiangatur, aut opprimatur. Quod cepe accidere solet in arroganti, atque inani virium ostentatione. 11. In illa die, dicit Dominu , ercu nimo em equum in stuporem. JHic iam ,--, ostendit Propheta quomodo, de iii ap- quibus viribus frangenda sit illa impiorum potentia , α tollendae serdes illae peregrinae, quae ciuitare foedauὀre Graeca superstitione.Hic ver5 notandum, equum, & ascen- rem sumi pro omni bellico apparatu, atque ideo haec duo in Scriptura saepe coniungi. Exod. is. ascensiorem miscit in re. Iob. 39. Deridet equum, ct ascenserem ei M. AMaeli. Equi, cst Uce morum. ira verb tempore Machabaeorum percusiae Letint Gentes in stilporem obiectis terribilibus spectris, aut alio quouis modo in- cui se pavore, satis constat ex 2.lib.
Machab. variis locis, quae nos supra adduximus cap. 9. ad illud, Dominus Deus super eosvidebitur. Praeterea
in illa die significari teriis longius, a nobis primatiuncit supra cap. I. id illud 'odie quoque.
io. Usuper do mim Iuda aperum oculos meos. J Quo tempore tam grauia haec acciderint incommoda,
miserebor, inquit Dominus , po puli Iudaici,& ad stuporem usque percutiam inimicos, ita ut quid faciant nihil sanum, aut certum Occurrat. Nam subitus motus, ac timor deliberandi Acultatem eripit, sicut accidit Philistaeis Iud. capiter s. qui cum ingentem plagam accepissent a Santanas bipentes suram . G anct Comman Zachar.
femori imposierunt : dc hoe est quod statim subiicit, ' omnes equos
populorum percutiam caecitare, seu quia illis erepta mens est, seu quia consilium inierunt in instruendo, inferend6que bello suis rationibus non
μοι puto pro equitibus stimi, i76c videtur allusum ad tempus Ec-lisaei, quando equites Syriae in me dium plateae Samariae caeci deducti sunt id est, inter medios hostes.
Subauditur autem notas militudinis: sicut olim equites Samariae percussi caecitate, lic,&c. Eo ergo i m pore,quo alii caeci, dc amentcs errabunt,Dominus aperiet oculos suos super domum Iuda, quam neglexi se videbatur, & inimicorum armis tradidisse. Et dicent Duces Iuda in corde sua ; confortentur mihi habitatores Ierusalem. J Hieronymus Duces Iuda illos ei te putat, qui cum hostibus oppugnabant Ierusalem 1, qui melius iam in patriam animati optant,ut sorti sint animo. Alij de Ducibus intelligunt, qui populo praeerant Iudaico, qui'; postea debellatis hostibus genti suae taluti fuerunt.
Et hoc mihi videtur magis expeditum. Illud autem , conforrentur mihi habita mes Ierusalem, videturor. alio , qua Duces talutem a Domino precabantur, ubi obseruandum est primum effectrina diuinae misericordi. x postquam oculos super populum iesim aperuit, fitillei piritum grati ,& precum,ut statim
dicit nempe ut animos excitent ad preeun, ei pem libertatis,eamque a Domino impetrare contendant. Et hoc nae miseri.
magis indicat translatio Aqui lae , quae sic habet , ut refert Hieronymus; Conforta mihi habitatores Iu . Neque ea duplicet Hieronymo. Et quidem ita accidit:
312쪽
rram oratione tape se populus c5- muniuit contra hostiles acies;& sine dubio ita coligit,licEt id in Scriptura expressuria non habeat raus, primum Mathatias contra Antiochi imperium Iudaeos commouit. Haec autem verba orationem indicant & preces, quando aliquid videntur optare idque tacite in cor
Odieiis ponam Duces Iuda sicut caminum linis, ct sicut facem ignis in
faeno. Duces sibi prostratos, ac supplices sic corroboratiitDeus,ut exi a militum manu innumerabiles hostium copias ea Dcilitate deleuerint, qua exigua scintilla magna copiam aridae materiae consumit. Haec satis nota sent ex Machabaeorum libris Est aute apud Hebraeos Prouerbialis figura; Vnu ad μ' , seu, ad 'num, ut constat ex Asdia,& Isaia cap. i. qua significamus aliquid ab alio nullo negotio deleri posse. 1 o. Et habitabuur Ierusalem rursus in Anima sibitas suo in Ierusalem. J Septuagin- per να id vertunt: Et habitabitur Ieru aliistiam. ipla.Sed est senses idem; nam ut ali si pluribus ostendimus, sepe antecedens repetitur loco relativi sed in ea repetitione epitium esse puto. Antiocni tempore, Ut vidimus , sic Ierusalem a se ipsi d secerat , dum idolis seruit, dum te-plum libidinibus, omnium oculos
obscoenis ectaculis incestat, ut noIerusalem aiceres,sed Babyloniam, aut Sodomam; faciet tamen Deus restituta Religione, ac purgato toplo per Machabaeos, ut Ierusalem sibi ipsi id est,suo nitori,atque simctitati restituatur. Est autem usitatu hoc loquendi genus in magna rorum mutatione. Si Roma. v. g. a stanobilitate defecit, Romam iam noeci Romam: siab eo statu ad prio
rem gloriam , & virtutem rediit, Romam iam esse Romam dicimus. in causa non admodum dis
simili dixit Martialis in Amphithe
tro Epigr.2. de Roma ab Iinper tore Domitiano restituta. Reddua,
inquit, Romasibi est. Sic hoc loco dicitur habitanda Ierusdem in I rusalem id est, in eo statu, in quo
tunc erat quando vere dici potuit Ierusalem, iὁ cstinuitas pacis, aut ciuitas sancti Vt non magnista gliritim domus David, cstgloria habitantium Ierus-- contra Iudam. JGenus victor e , , quam cepe Machaban reportarimi ab hostibus, satis indicat caesos esse hostes non tam humanis viribus,
quam diuina potentia: sepE enim non obscuris signis,atque prodigiis Deus ostendit pugnare se pro Machabaeis.Ne igitur domus Dauid id est, Duces, qui vel ex familia D uid orti erant,vel qui Dauidis quodam ' num administrabars nam de genere tribu Machabaeorum non disputo,vide quet diximus cap. t o.ad illud, st domum Ios hs Mala
suae virtuti victorias ad a iberent, eoque nomine insolescerent , siue potentiae illud opus esse significavit Deus. Secundi nemistic ij eamdε existimo esse sintentiam,ita ut gloria habitantium Ierusalem sumatur pro principibus. Faciet ergo Deus,
ne qui gloriosi sint,& Principes in
Ierusalem, contra reliquam multitudine Iuda inanes sumat spiritus, quando manis estis indiciis omnes intelligent victorias partas esse ope diuina.
Iudaici populi iam ad antiqua gloriam restituta : dicit enim cos, qui offenderint,id est, qui infirmi fit rint ut vertunt Lxx. & exponit Hiero
313쪽
Hieronymus in Commentariis) Ω-turos sicut David fortes , taenum atque glorioses.
13. Et domus David Dei. J Lo- - - eus Eie dissicilis est , neque metae
'o . iudicatu,an illudDelingenitivo sit, moria, aut in noti,inativo plurali. Septin-ginta in genitivo ponunt τοῦ &ita accipit Hieronymus.& alij-- muniteri&ita censeo dicendum; α tunc sensus erit. Qiti suerint de domo David id est, digni tato progenitore,quos nempe Dauid ex suo sanguine prognatos agnotat, hi
erunt qua i de domo Dei, id est, tanquam illi, qui sunt de domo
Dei. Qui vero sint isti statim e plicat cum addit; sicut D mini in constet iure n. Angeli ergo dicuntur esse de domo Dei,&quia Deo astant, de quia Dci nuncij runt, qui praeire solent castra populi Dei tanquam strenui Duces , de belulatores. Exodi a 3. Praecellu -- gelus meus , or introducti uia o
is Alicui videri posset, & literae, &textui consentaneum, si Dei sit in nominatiuo : nam Hebraice estn' hra sine ulla nota gelii civi casis. Quod nomen non semper
s. PLIm.8. minuisti eum paulo m mu ab Angetis. Hebraice D)m, s. Et in Scriptura nomen Dei aliis e iam rebus commodari silet, ut Sacerdotibus.&Iudicibus. Exod. 2 r. eum Dominus Diis. & cap. 22. Dominus domus applicia tur ad Deos. deibido . Diis non detrahes. Et Psil. 81.Deus letis in buagoga Deorum: in medio atitem Deos duuicat. Neque
tunc diuersis esti sus; qui nihil aliud indicat, quam eos, quissent udomo David, quo sensit supra explicuimus,faturos quasi Angelos. Et Get huic sententiae, quia alte
Him hemistichium alterius explicatio est ; quod sic liabet : Scire ueli Domini ira confisciti eorum. Quae sic coniungi possent clegan tur, de iuxta idioma Scripturae: Dormis Dauia quasi Angeli ; quasi A eli Domini in con Dictu Grum. sed prior sententia , quia communis est , magis mihi probatur. Guaram conterere eos, qui veniunt
utra Ierusissem. J Vbi Deus populuita corroborarit, ut infiimis,& quinin offenderant, id est, qui pro' pter timiditatem ad hostes deiecerant,aut aliquo alio modo animum abiecerant, robur atque audaciam Dauidicam indiderit: strenuis verb Angelicum robur, de cQnstantiam, dicit se straturum omnium hostium vires: quo Planc ostendit
sua potentia,non Iudaeorum amus, Se industria victorias it has esse com
Repivit.Iudaica, Machabaeorumque temporibus accipi possitiat, ut etiam aci tempus Euangelii pertineant, quod multi volunt,sed de illis puto historice , de hoc typicd,
quia in hac renotiatione,Vexatione,
ad defensione rei Iudaicae, optimuea,quae Ecclesia passa fuit a Tyranis, dc quomodo Dei singulari prouidentia defensa , aQque propU
fuerit, adumbrantur. Quae vero sequuntur ad finem usque capitis,etsi non dissicile ad eadem Machabaeorum tempora referri possent ; tamen verisimilius est pertinere ad
tempus Euangelij, & quidem historice, ut suis quaeque locis osten
. Et effundamsuper domum Dacies. λ7 c ' sit per bibitatores Ierusalim spiritura gratia , ct procum. J si pa ticula isti continuatiua cit, vi acu-
314쪽
tur multa, quae praecesserunt, di-- Ehasii ille pex prolepsim , ut quod
dixerint Duces Iuda, Confortentur mihi habitatores Ierustem : quae vox
a spiritu gratiae, & precum orta est,& felicem rerum progressum, qui descriptus est, antecedere plerumque .let spiritus orationis.Sed for- ora torii, lasse cautalis est, ut alibi pe. Vide quae diximus in Commentariis in Acta ad illud cap. 7. o seminitus : quia spiritus gratiae,&precum causa fuit tantae se licitatis. Septu
nis: l ed sensus idem est, quia si quisse ipsiim iniserum cognouerit, statim confugit adorationem ,&proces .Quare eadem vox δέ-ic apud Graecos inigentiam, bc necationem
significat.Porrb spiritus ille miser tionis respicere potest Deum, qui humanae infirmitatis miseratur, de hominem, qui suam infirmitatem agnoscat,& lugeat. Vtrumq; enim Valet Oκτι μοe, quo usi sunt I xx. 13. Cum Deus populo spiritum gra-H gnum tiae,&precum infiindit, profectoo mo. indicat non lemel, aut iterum, aut
breui tempore suturum se illi propitium , ac vindice , sed diu,ac saepe. Et ideo spiritum infundit grati ut
Ium nabeat populum , illique, aliter largiatur , quae usui futura sitiat & gloriae: & precum , Ut gnarus infirmitatis suae ad Deum confugiat. Spiritus autem precum
ille est , qui pro nobis postulat g mitibus incitat rabilibus, id est, qui nos postulare iacit. Magnum s d donum est , & velle Deum grato tibi populo concedere , quae illi ad salutem expediant; & eidem
eam mentem, atque spiritum dare , ut semper petat. Hunc spiritum dedit Machabaeis, quo exigua manu ingentes inimicorum copias deleucrunt: nam oratione sic ante congressum muniebant Et satia δε-
seritatione dignum est,seinper Iuda fuisse superiorem,quoties implor to diuino auxilio bellum ante illis test, bis autem orationem primisisse . non legitur,& tunc ab hoste magna accepit plagam; semel ab Antiocho Eupatore,lib. i. p.6aterum ab Ab cymo, dc Bacchide, c.' .ubi occisis fuit. Pro re morali obserua, spiritu gratiς,& precum apte coniungim
que enim ii gratia adiit abesse debet spiritus precam, qui id oret a Deo,
ut gratia perseueret,& augeatur. Eia putem ad me , quem μη θ 29.
Hort. J Locus hic valdo difficilis est.
contorquetque valdὰ , atque in- uertit, quem pertexuimus ordinem hactenus. Neque difficilis ellet explicatio de Machabaeorum temporibus , nisi haec verba Ioannes cap. 19. ad Christi mortem retulillet,
cum dixit. Et iterum alia S rura ἀ- cu: videbunt in uem confixeravit
plane ad hunc locum respexit, ut
communiter omnes, 5 nos ita omnino tenemus,quod necessse est. Sed non credo incommodare explicationi quam de Iudaica Republica tradidimus.Sed priusquam cictati
sto haec interpretemur, inpedamus haec iuxta Lx x.translationem. Septuaginta hunc locum ita con- io. uertui: Ajicient in me in quem insid-
tauerunt; & ex sententia Cyrilli ita distinMunt, ut illud,
me, ad praecedentia pertineat ,&non incipiant clausillam noua ita ut illi,quibus datus est spiritus gratiae, dc precum, statim se ad Deum conuertant, &ineum aspiciant auxilij gratia. Postierunt autem pro, confixerunt , quod adhibuit vulgatus , & habet Ioannes , insu rauerunt, decepit, ut inquit Hieronymus , literarum iurulitudine:
315쪽
quam translationem, niti Ioannis, id est, nonica authoritas intercederetissensus esse posset: Quia Deus paulo ante dixerat daturum se spiritum precum, aut mi- sinationis, qui nostram nobis paupertatem, re culpas ostendit, propter quae clamamus, aduocamus. que diuinana misericordiam, dc auxilium subdidisse videri pollet eos, qui aflicti fuerant ab Antiocho, ruique Deo instillarant inuerecu-
ὰ, atque impie,rcuersuros tamen ad Deum, & eius misericordiam is loraturos, etiamsi Gymnasiis alii eu ,Gentilium ritu templi sanctitatem meretriciun sordibus inquinauerint. Neque hic sensus durus videbatur,etiamsi pro,insulta-rmit, cum vulgato legas con eracit. Nam hoc etiam verbo in eadem significatione utitur Malachias c. 3. gri homo Drumcluia vos colitum Accedit, quia hac non tam vid tur Christus loqui , quam Deus. Haec ideo dixi,ut ostenderem quam non dissicile haec contexi eoder' sensu cum superioribus posse l. Sed quando constat ad hunc locum Ioannem respexisse,aliter hic locus Enobis exponendus est. 3i. Dicimus ergo haec tribuenda es. R e. se non Deo a Iudaeis coaccmpto, i . , , pollutis fio idolotum itura monstra,nouet sacrificiorum rdesinuch intur ed Christot crucemia nἈm acto, dcclauis, lanceaque confixo; ut omnino inescat Ioani3es: non thmeo ideo existimo mutandam csse sententiam, quam ad hunc usque locum contexuimus. in ad rem obseruandum, solere Prophetas, quando historiam aliquam texere videntur , ex interrupto ad spiriatum d est ad Christum, seu Euangelu tempora vaticinium conue iere,dc inde se rursus eodem pene
impetu ad historiam referre. Vide
I bcrari Oseae cap. a. n. . & s. Pradum in Commentario Is,ogico in Ezech. seres. Exempla sunt
obvia, pauca haec accipe. Isai. ΑΙ. cum dixis siet: Hacaecit Dorm s Christo meo Gro , cuius apprehendi dexteram cst subraciam amefacie eis: Gemes:
mox altius assurgit, & de Christo
dicit,Rorate coeti desuper.&c. Et c. p. io. cum egisset de Moab, repetitὰ transit ad Christum ; Emitte, in
quiens, nurn Domine Dominiatorem
terra de petra deserit, &c. S statim redit ad historiam : cr erat ALabl --isfigie i. QUO in loco rcguam hanc tradit Hieronymus S in hoc Propheta sunt exempla multa: nam cap. . auertens ab historia se
monem de Christo dicit. Ecce Voadduca ruum meum or entem. Occap. I. Ecce vir oriens nomen eius. & p. 9.Ecce Rex tuus miti libi. & statim cap. I . percutepa,Lrem. In quibus locis quia se aliqua species Christi offerebat, co abripitur spiritus propheticus ; deinde vero ad
historiam interruptam reuemitur.
Sic etiam hic Deus quali admiratus suam liberalit. ate in , & quanto populum Iudaicum studio, atque amore prosequutus suerit, deinde
Iudaeorum ingrata quamdam ba bariem, qua in Clitistum sae uiciunt,co'fixeruntque,dixit; intuebuntur Christum tanquam siue salutis auctorem & vindicem, quem tamen, d vesinam mentem: postea configent. Vbi praeteritum confixerunt,
Posuit more prophetico, deinde vero ubi haec quali εχτατι, - iiis c ta sunt narrationi, historiam prosequitur de re Iudaica. Et plangeni eumflanctu, qua se per i gemium. J Ue Christo ρIeri que haec accipiunt,& de eo tenarinnam
316쪽
178 - COMMENTARII 1N CAP. XII.
re,lio cohfixus est. Sectilint mul-ra,quae huic explicationi minus f uent: primam, quia non apparet,
quomodo omnes tribuet eo ordine,
atque freqtientia Christi mortem delicuerint, quam nunc praedicit Zacharias. Neque enim Christi mors nisi admotam paucis dolori fuit; neque publicd defleta,sicut I sae caeάes, de 'qua 1. Paralip. c. ss. Accedit, quδd dura videtur immigratio a pruna persona ad tertiam. Dixerat Dominus supra: a piciem consive ini de statim mut ta persena subditum, plangent eum alium scilicet ab eo, qui confixus est. Scio frequentes esse in sacra scriptura personarum mutationes; sed id non est a sed frequens, ut ex hae mutatione sumi non possit in contrariam sententiam aliqua coniectiva. Qidain haec reserunt ad Iudici j tempora, sicut&illud,
in quem transfixerant. Aug. 2o .de ciuitate c. 3 o. &lib. I. de Trin. c.I .
Theodoretus, Rupertus, Lyranus, Ribera, Hatino,qui ut priorem partem extremi Iudicii temporibus accommodant; sic etiam consequenter posteriorem. Sed ut de priori fiteamur, quod non puto, quia nimis videtur a re proposita alienum; de posteriori certe concedi non Potest. Neque enim Iudici j tempore omnes tribus terrae plangent
Christum, sed si quid iesis durius
acciderit,plangent se telas , o neque omnes plangenti, sed quidanati fuerint. Illi vero ditatur ploratuit , aut Christu, aut seipsos, quibus Deus daturus est spiritum grati &precum; sedij non lugebunt, sed gavdcbunt potitis,quia gratiam, dc preces potitis sequitur exultatio, quam luctus. Sea neque si se ipsasuvius ploret, satis apte haecin tem ora Iudicii conuenituita, quia seo
um ploraturi dicuntur viri a m lieribus ; in Iudicio autem extremo non erit haec tribuum, sexuumque
diuisio. e lin videtur significari aliquia fieri Glitum ex Id
Alii haec de Romanorum tempore, dinue ciuitatis exitio inte pretantur,in quibus est Cyrillus, 3c Eusebius lib.8.de Demonst. Dem. quod etiam videtur dissicilestum quia statim cap.r . de Eae vastatio ne agitur; neque prias deplanoei,
i iam de ipsius planctus causa discendum fuit: tum quia Iudaei in extremo illo ciuitatis excidio non aspexerat Claristum, aeque propter eius mortem putauerunt inflictum
sibi malum; sed propter seditios
rum peccata, ta Propter alia flagitia quae tunc ab omnium gentium ordinibus impudentillime admit . tebantur Hieros blymis. CeaE Iosephus lib. 6. de bello c. 16. tradit eam fuisse in urbe fiasitiorum omnium colluuiem; ut si Romani si iii aduenis Ibit,aut hiatu terrae deuoranda, autinisu Sodoinae coel sti igne conflagratura saerit urbs illa inquinati issima. Q lure aliter locus explicandus
est ; de est mihi valde probabile, quoό nuper dicebamus familiare
esse Propnetis , Zachariam postquam de Christi morte εκροπικοῦς breue illud vaticinium attexui it tim ad interruptam historiam rediisse: neque ea, quae dicuntur de planctu , ad Christium pertiner quod satis reddunt verissimile ea, quae paulo ania diximus: sed ad tD
actenus est institiata narratio. Postquam enim iniis est a Deo spiritus gratiae, & precum, seu miser tionum,statimsecuriis est planctus, dc
317쪽
& do'or, se oratio , ut de Math thia , ciusque filiis constat i. M
' chab. c. a. ubi etiam cum Mathathia conueniisse dicuntur , plurimicum uxoribus suis ; & hi videnturciae, qui fleuisse dicuntur seorsim mulieribus. Sed huic expositioni
duo videntur incommodare non 3ς leuiter. Alterum est,quod in plan- et, gent eum ) illud eum , cum rectu procum non sit , accommodari uno re- non potest, aut referri ad eos, qui plangunt, cum .potius dicendum reei- esset. Alterum,quiaetiamsi reciprocum esset, in plurali numero esse actibus. debuit, non in singulari. Ad priorem partem respondeo, amxumum quod verbo ρ Digent adiungitur,vim habere reciproci,& pronominis non reciproci, ut Hebraicae linguae mediocriter ectitis compe tum est 3c noster vulgatus aliquando eum reciproce, aliquando se non reciproce vertit. Huius exemplum est Genes. i. Nos bonum hominem
esse rura Miamus ei adiutorium Luid est ei.Illius exemplum prae manibus habemusreiam hurre eundem locum, ubi noster plangA eum; Ioannes Apoc. i.legit plangesse, de eodem modo legunt Lxx. Ad posteriorem non est dissici lis solutio ex usu sacrae Scripturae, quae adhibereselct singularem ni merum, cum pluralis praecessisset. Vide Punitium lib. 4. Regula 18.ex multis unum aut alteriam exemplum accipe. Genesay. ubi vulgatus, Qtu maliHxem tibi se illa mala-d m, cst qui benedixerit tibi sened
nem dc usi spectantes, quod singulariter Hebraice, ipsi pluraliter
id est, plangent si persei s. Sed est
alia ratio longὰ grauior, quae me in istam sententiam adduxit : nam Ioannes c. i. Ap . qui hunc Zachariae locum ex omnium opinione rospexit,in hanc sententiam interpretatus est; sic enim ille. Et vid luteum omnis oculus, 2 qui eum PVN rum; P ptingenis percum omnes: μ
Haec sententia mihi valde pro babilis visa est, quae statuit ab om- Quia o. nibus tribubus non plorati Christum sed illorum statum,atque fori lion apsit, tunam, qui spiritum gratiae, atque precum accepere. Nihilominus, pistri sit quia multi Cn isto in crucem sublato lacrymis parentatum esse putant; eorum quoque sententia liquid occurrebat incommodi,amin: ueamus. Et primum obseruo, Pr
phetis non esse propositum hist
rias texeremeque enim tam historici sunt,quam vates; narrant alitem silla, quaead Prophetiarum intellis
gentiam necessam sunt. Qinare ne que semper temporum ordinem seruant,vi in Ieremia liqueri& pr. tereunt multa , quae si omisisset historicus,serendus non esset. Idci co cum Zacharias silc tantum prindiceret Reipublicae Iudaicae det riorem sortunam tempore Antiochi; & eiusdem instaurationem per Machabaeos, reliqua amputauit omnia, quia ad eanon pertinebat vaticinium latimque descendit ad Christi mortem, sumpta occasone , ab eius liberalitate, cui tam iniqud, atque immaniter respondit populus tantopereab eo ornatus.
Secundo, obseruo usitatum esse in secra Scriptura, ut taliae aliqua, dicantu non qualia sunt; sesi qualia esse debent, aut ques rerum.
318쪽
ipsarum iratura,& status exigebat. are in ea iein propὰ causa Amosc.Suixit. Ind.uamsi per omne dorsinnis, tum siccum. OIVer o ne caput caluitiu=n Sensus est, tantam iamrain es le calamitatem, Ut Omnes imittere debeant cilicia, & c put decaliore; iuxta haec, licEt non constet, an ciuando Christus mortem subiit, fleuerit ea multitudo, quae hic a Zacharia praedicitur, verumtamen fleuisse ciebuit,quia ploradi grauior causa fidit, quam mortuo Iosia. 39 tydsi ad tempora Roman rum referas,& urbis excidium apte Iuleorum gens Christi 'mortemploratura dicitur. Nam licet Christi mortis in sita clade Iudaei non meminerint; imb alias ob causas existimauerint illam calamitatem obuenisse, plorabunt tamen Christi mortem , quia reuera illa tantae G.2-. calamitatis occasio fuit. Est autem
tali, sape inlatum valdὰ, ut causa sumatur effectia, etiam moralis. Qua r
tione auaritiae naufragium tribuimus,si illa in causa ruit, ut negotiati di gratia aliquis se fluctibus committeret. Et vere ille dici posset, vel quando esset in medio gurgite, vel ad littus eiectiis, suam auaritia deplorare. Et Troiani excis iam Ilio Iugere dici possent aut Paridis libidinem,aut Helenae raptum; quandoquidem haec causa fuerunt tanti mali, licet Paridis, atque Helenae scinditus excidisset memoria. Sie omnino hoc loco ploraturi dicim-tur Iudaei Christi mortem. quia propter illam , dc ciuitate, & antiqua gloria carebunt. Qii autems pe, ac miserabiliter lugeant ' iri, ac flamin communem illam cladem, docet Hieronymus, qui eo nanis tibiis testis ipse non semel inte
suinin cap. a Sophon. ad illud II o dies Domitisi. J V riu, inquit, in disquo capta esta Romanu, didiruta Dra sianvenireyFuialugubre, confluered crepitin mulierenta, Ursines ni . amn arue is, Pas,in corporibus, ct in habit M iram Donum demonstrantes.&c. , huc'tus ingenu, ct lurida Arachia, erit scrines,Vmiles mercedem p stulat, uti crustre plus liceat. Hi omnes, licEt ipsi de Christi morte non cogitet, tamen reuela Christi mo tem lusent, quia ab ea satis grauem lugendi materiam habent. Ad illud quod supra contra hac q*- explicationem obiiciebamus, non videri ierinonem esse de Christo, se in te quia cum in prima persena dixis leni Ο icient in me,quem confixerus dein- da imi dein tertia persisna dixit; cs plangent eum:ues pondeo, illud etiam es- M A io. se in sacra Scriptura visitatum , Ut de se aliquis in tertia per na i quatur,etu prius in prima loqui cce perit.Isai. 22.ubi noster. Expe Doteristatione tua, O de ministeris tua do
bulare pro noluimus. PL8i. ubi vulseris auit idos ex adipe frumenti, Ode tria me esturauit eas; in textu Heb.
priori loco est tertia persona posteriori prima:& in Evang. saepe Christius,cum a prima Persona coeptile in tertia de seipso in eodem textu
locutus est. Matth.r 9. dicobis non Ges, abitu riuitis es II MIdonec veniat sibus hominis, id est, di necego veniam. Ad huncergo in
dum , qui de se dixit in prima re
sona. APiriem in me; ille identade se
ipse subiunxit in tertia, Opla tut
' eque ob ornitiendum, haee εi quoque valde probabiliter dicit posse de tempore Iudicii , quod
multi, vidi Minus,ex Interpretibus volunt. Et fauet plurimum locus.
319쪽
ille Ioannis c. i. Apoc. quisne di bio ad haec Zachariae verba respoxit: ubi,ut verba ipsi indicant, de
communiter omnes Patres accisi ut, de extremo Iudicio sermo est;
cautem ibuoasanes. Ecce venit cum misi , ct videbit eum omnis ocultu,
svereum omnes tribus terrae. Nisi velis haec per accommodatione traducta aci Iudiciu tenapus,cum historice alio pertineant. Adduxi tot sententias, easque filius cxplicui, quam antea sblitus , quia & celebris est locus, de impeditus meque quid sequar,omnino mihi expeditum essi magis i men animus propendet in eam sententi. un,quae primo loco a me probata est, quae de Machabaeorum temporibus haec interpretatur, &planctum pertinere dicit, non ad
Christi mortem, sed ad eos qui spiritum gratiae,&precum accellere.
maxime parendo amant,quem Vnicum habent filium,iic graui illinum ex eius desiderio, ac funere dolore
concipiunt Ierem. c. 6. Lucium uni
mi actibilia Ium a rum. Amos, . Ponam ea quasi luctum unigenit . Sicili pDindym udremmon in campo Ma eddon. J Ad adremmon, ut inquit silc Hieronymus, urbs in iuxta Iezrael, quae modo vocatur laximianopolis in campo Mageddon, ubi vulneratus est Iosias a Plia. raone Nechao.Tunc vero maximo illii prosecutus est luctu Iudaeorum Populus, que singulis annis initiu
que in praesentem iem linentationems per os im replicant: ex qua si lex obii . nuit in I praer, Hic vero Ioiias, qui . templum purgauit, idolas libuertit,&Sacerdotes impios i ustulit, Cliri - Sames, Cinm. 1N Zachar.
impietate veram Religionem restituiti& quod de Iosia Ieremias dixit Thren.c. . idem de Cluisto eis dem omnino verbis dici potest. Spiritus oris nostri Chri buDominus captus estis peccaris nostru : civ dfiximus: In se.
Si de vastitate Ierusalem sermo s. sit,constat Iudaeos lingulis annis illam plorare solitos. De illa quam intulerunt Chaldaei, satis constat ex lemni ieiunio, quod eius rei gratia a Iudaeis indictum este diximus cap.7.in principio, mente quinto.& i ptimo: de illa vero qu.e initi-eta hiit a Rom. an is,docet Hierony mus ad illud Sophoni. E cap. l. Vox disi Domini,ut nuper diximus. Sin autem accipias de Cliri iti 6. morte, lemni .atque anniuersario luctu celebrata, planc ita fit nul c a lemni pla Christianis,qui non solum tristent, ς
sed etiam prostis o sanga ac dolor sibi este acerbam Christi mortem profitentur. a d optime designat
tranatio I xx. liii pro Sicut p incius Adiabemmon in campo Mageddo; legunt. Sicut planctus mali granari,quod in ci posui odi ur. Graece ci ce , cst , pumceti: non enim tam signi iacat punicam malum, quam locum punicis consitum m. ilis. Cur vero L x x. ita verterint, milii incertum est, cius tamen verilonis rationem desutile non puto. Quae tamen illa sit,non occurrit. Forta ite quo tempore occisiis fuit Iollas ab hostis,
mala pultica cxcisa irint , . quae Iudaeis erat in deliciis. Et ea latis idonea catio vita est,ut agur ille vocaretur Adadremmon : quod nomen hoc latiim loco reperitur: vcl quia explicatio nominis sacrae scripturae more pronomine i pio pollitur, ut pluribus docuimus ad illud Cat. . si Diu, c decora. Aut denique quia punicctum Hierosolynaitatus in
320쪽
magno pretio,atque in deliciis est, in quo laxantur animi, & deponu-zur anxiae, atq; molestis curae. Vnde sponsus ait Cant. s. Descendi in ho
ia ρω io.Quem sensum inclicat hic Cyrillus. Tl codoretus similitudinem iii mi putat ab eo si epitu, quia lignatoribus caitur, cum mala punica si icciduntur.
7. Ex omnibus mihi magis placet expositio Cyrilli. nam quemadmodum grauis est dolendi causa, cum quis populatur,ac succidit hortum, in quo nosti as nobis delicias ponimus; sic etiam Christo per tot ace bitates sublato,lugendi Christianis causa est longὰ grauissima:& ad hae similitudinem respexisse videtur Ieremias Thren .c. . cum de Iosia, aut,ut alii malunt de Christo dixit.
Sed cum alia sint grata, quae si nobis silccidatatur aut eripiantur, dolemus, malorum tam e punicorum praecipue meminit, quia haec quando comprimuntur, sanguineu fundunt f uccum qualem sponsa propinat sponso suo Cant. S. Dabo tibi
inusium maiorum 'natorum meorum.
Et idem Christiani meditatur,cum in seipsos pie ceuientes verberum inflictu tundunt terga, libantque Deo no ab arietibus, seu vitulis expresiu sanguine, sed a suo corpore pia quadam indignatione lacerato. 8. Et pia et terra:familiae e amni sic l se si . J Existimo hic etiam de-
ς' - ' serunt, Avulgato sacrae scripturae more notam similitudinis esse sit audiendam. anto dolore Iosiae mortem populus proscquutus sit, quam illi prolixe parentarit, satis constat ex lib. 2.Paralip.c.3ς.& lib. 3. Esdrae cap. i. i. maJmodum non iri solum, sed etiam faeminae in potentalibus honorem illi, S lac0
mas detulerinti, dicit Esdras sipra:
Inidia Iudaea Iugebant Asiam, or qui nod antrum uxoribus lamentabantur eum: rue in hunc diem. Et darum
est hoc ri in omne genus V EI. Hoc, inquam,id est,ut viri,& taminae in omnibus tribubus quod omnino sibi vult smad,st a et terra nempe Israel,& omnes fremitae, quaed inde tributim numerantur in prosita quique parte exequias obeant tanti Principis; in quo post tot Reges impios spes erat omnium. de modo videtur titii et paretasse Aaron, te quo Num. ro .m fine. Omnis autem multitudo videns recti se Aa
ronouit super eum iribus diebus per Ita amilia μι. Familia domus Dauidseorsum, '.
mulieres eorum eo um. J Indicat Pro- r minapheta Hebretorum collietudinem, ': apud quos faeminae viris permixtae conuiuiis,
nihil obibant public usque adeo, ' - . . avt illis in luctii, quo tempore miniis ne est periculi ab intemperantia, atque lasciui simul esse non liceret, non modo in alienorum virorum turba
uauit hic Hieronymus. Hoc propheticum verbum, in clivit, signi πι, κρήt pere tribulationis, en tacitis non debeamus seruire coniugiu, ct ope in 'iaru. Vndeor in I Icaptini Mepre piis.' a dicitur aI Iudaeos. Egrediatur
thalareo suo. Et impendente diluuis imperatur MF: Ingredere in arcam tu, or tui seorsum, ct uxor tua, ct uxores torum tuorum litem seor sim in orn eoni odiluuio dicitur ad eum sordine mutato) Egredere tauer Orma,ctfli tui, ct trire bo-mum tuorum. Vi qui in arca impenAnted crimine fuerant separari , redditinia venerationi, c, libem deseruiret. Hoc autem non solum in tempore fi an gustu ; sed in tempore orationi , quando volumiti Dominum deprecari, dicente