장음표시 사용
301쪽
is Licitum est absoluto desiderio cupereis mortem Patris, non quidem utimarum se Patris , sed ut bonum cupientis: quiari nimirum ei obventura est pinguis haereis ditas. Ab eodem. Est 34. I. is Licitum est filio naudere de parrieidiori patentis a se in' rietate perpetrato , is propter ingentes divitias inde ex haerediri tate consecutas. Ab eodem. Est i s. o. se vix in Saecularibus invenies, etiam inis Regibus, superfluum statui, & ita vix
se aliquis tenetur ad eleemosinam, quando is tenetur tantum ex superfluo statui. Abis eodem . Est i a.
CAritas , non secus , ae duae priores
vii tutes Theologicae , varie aceipi. tur. l. Pro objecto, circa quod versatur: Deus Caritas est. 2. Pro Dei in homines dilectioner Caritate perpetua dilexi te. s. Pro quocumque amore boni, aut qualibet bona voluntate: ut saepius ab Aug. sumi. tur Lib. de gr. Christi e. 11. Quasi et ero aliquid sit bona voluntaι , quam caritas . Et in Psal. 336. Ipsa est caritas, quae diei. tur is bona vallistas & lib. g. de Trin. e. io. Quid est dilectis vel earitas, ni amor bona q. Sumitur pro amore, quo creatura rationalis Deum prosequitur. De caritate eo ultimo sensu sumpta in hac ea. pite dicitur. Esus naturam & divisiones ,
objectum & subjectum, assectiones & proprietates, affectus & ossicia, peccata, aut vitia opposita exponemus.
Quid is quatuplex sit caritas e
riet. I. Caritas verus & proprius amor si 1 sciendum est quid
sit amor in periere, priusquam quid sit ea. ritas in specie exponamus. Amor in gene re est motus voluntatis in bonam; di triplex assignatur, concupiscentiae, benevolentiae,& amicitiae. r. Est motus voluntatis, quo aliquod , ut nobis bonum & eonveniens exoptamus. a. Est motus vqluntatis, quo alteri ne volumus di facimus , quantum
in nobis est, non nostri, sed illius gratia dc propter ipsum. 3. Est amor ipsemet benevolentiae inter duos reciprocus, amicum amatum dc redamantem connotans. NM. a. Amor Benevolentiae erga Deum
multipliciter dividitur. r. Alius est habitualis, alius actualis. I. Alius est natura. iis, quo Deus, ut auctor naturae diligitur:
alius supernaturalis, quo, ut auctor gratiae Uc gloriae amatur: Et hane divisionem neehδ'' commentitiam definivit Ecclesia in damn. prop. 3 q. di 36. inler Dannas. 3. Alius est assectivus, qui totus manet: alius essectivus, qui essectibus se prodit. q. Alius est inessicax, qui nudum est desiderium, aut simpleκ vel iei-e'equm non transit : Alius emcax, qui aliquid in amante erga ama. tum producit. s. Alius est super omnia , quo Deus prae omnem ereaturam diligitur; alius non super omnia, quo Deus diligitur quidem , sed minus quam creatu ra; ut dum quis affectum moralem ad cre turam retinens das eleemosynam propter Deum. 6. Alius est super omnia remissus, id est in ultimo gradu: alius intensus , id est in summo gradu servoris dc intentionis, is a primo non dissert, nisi accidentaliter. His notatis. Dico I. Caritas veri ae proprIe dicta est virtus Theolegica atque supernaturatis, qua Deum super Omnia e caester propter ite di-Ligimus, cr nos proximos nostros propter ipsum exponitur definItior. Dicitur i. Virtus , quia habentem se, faeit simpliciter bonum, utpotE , quae omne peccatum saltem mortale expellat, hominem Deo eonjungat, dc illum ad omnes vim tutes moveat, tamquam earum forma devita; sne qua dicuntur im&rmes imperia.
Dicitur a. Theougiea 'i eum Deum Immeo diate respiciat, sevi caeterae Theologicae , niter quas major atque persectior est. Dicitur a. Supernaturalis; cum supernaturaliter sit insula per Spiritum sanctum, qui datus est nobis, & sine quo Deum sicut oportet diligere non valemus. Dicitur q. .a Deum super omnia dilignmus: quia Caritas Deum amat, ut Deus est s non est autem Deus, nisi quatenus persectissimus est, proindeque super omnia diligendus . Dicitur s. Escaeiter ; quia praecipuus ille assectus qui caeteris dominatur, ineis reoti sus esse non potest: Ideo si sit inesseax, vere ae propriὲ dicta earitas non est. Dicitur 6. Propter se , per quod essentialiter dissert a spe . Ipsa enim super omnia Deum diligit propter suum commodum, octamquam summum suum bonum, non autem propter ipsum. Dicitur 7. Vοι proximos ηestres, id est ereaturas omnes beatitudinis aetranae e .
302쪽
pares; quae sunt, ut mox dicetur, caritatis objectum secundarium. Dicitur 3. Propter ipsum; quia res amici summi dilebi sunt in ejus usum & com. modum convertendae. Cum igitur rir ca ritatem Deum summE diligamus, nihil est quod ad eum referre non debeamus. Ideo si nos ipsos aut proximum propter aliud motivum amore prosequamur, non est Caritas Theologica verε ae propriὸ dicta. Dico Il. Caritas verus est amor amicitiae inter Deum de homines,Pνοι. t. Ex Seripta Sap. 7. Ubi dieitur de sapientia . quae absque caritate non est; qua qui Hi sunt partieims facti fluxi amicitiae Dei, re an. 13. Uοι amici mei estis, si feraritis qus praecipio verbis ;Jam non dicam
vos strvos . . . . Vos autem dixi amicor. Prob. I. Ratione & auci. D. Th. q. 23. a. l. Q ita conditiones ad veram amicitiam requisitae persectissimε conveniunt raritati. x. Quod in amor benevolentiae mutuus .
Dan. sq. Qui autem diIigit me, diligetur a Fatre meo. ego diligam eum. a. modsit utrique notus; novimus enim, si non certitu/ine physica, sed morali, nos 1 Deo
diligi per spiritum ejus juxta Apost. Rom. 7. Qui restimonium reddit spiritui nsro , quod sumus filii Dei. 3. inter amiem
bonorum sit communio T. Cor. I. Fidelis
Leas per quem vocati estis in societatem Filii Hus. q. Quod amici sint uniti. i. 'Ioan. q. Qui manet in caritate, in Deo ma. 'net, ἐν Dous in eo. Obji. Amor amicitiae debet esse gratuἰius de propter ipsum qui amatur; Deus autem non amat nos propter nos, sed propter se ipsum. Deinde in amicitia requiritur aequa. litas: Nulla est autem inter Deum & ho
R. Deus amando nos propter se ipsum, amat nos propter id ad quod ordinamur de propter beatitudinem nostrame ordinam ut squidem ad Deum, & ipse est beatitudo tua, ideoque persectissima est ejus amicitia. Sicut persecta esse potest amicitia inister justos, qui mutuo se se propter Deum diligunt. Deinde falsum est quod in amicitia requiratur Meessario aequalitas omni .moda, aliqualis planε lassicit. Hane esseeonstat inter Deum & homines justos ex illo r. Io. 3. Videte qualem emitatem dedit nobis Pater, ut Fitii Dei nominemur ir mus. Dico II. Caritas non est Spiritus san
ctus, sed quid ab eo distinctum. Prob. Ex illo Rom. s. corus diffusa est
is eorribus nostris per Spiritum fostum , qui datus es nobis. Deinde de fide est ex Trid. sess. 6. can. xl. In iustificatione insundi earitatem, quae eordibus inhaeret; ex quo sic argumentari licet: Ea distinguuntur realiter, quae relativε sunt opposita; atqui Spiritus sanctus dc earitas relativε opponuntur, causa siquidem relativE opponitur ense tui, de infundens infuso, Ergo dee. Ideo
haee sententia , Theologis communiter reisjieitur , ut erronea ; cum pugnet contra conclusonem , quae ex propositione fidei evidenter elicitur. OUL illud i. Ioan . q. Deus earitas est. R. Distinguo Deus caritas est aeterna Aetnereata. C. ereta N. vel se distingue ea-ritas est Deus participativh Q substantialiis ter N. Eodem sensu nimirum, quo Deum vitam nostram dicimus.
Q UT STIO II. Quid sit obiectum , is, subsectum
caritatis δ st. TVIe caritatis oblectum materIale,
i I. re tormale inquirimus , sicut
subjectiam ejus mediatum de immediatum . ut de caeteris virtutibus inquisivimus. Dico I. Objectum materiale primarium Caritatis est Deus: secundarium , nos ipsi& proximi: reductive, sunt res omnes tum naturales tum supernaturales, quatenus in
Dei gloriam cedere possunt oc ad ipsum re
Prob. Ex D. Aug. l. r. de Des . Christ.
e. 23. Cum ergo quatuor fini diligenda unum, quod supra nos est; alterum, quo nos sumus tertium, quod Juxta nos est; quartum, quca
infra nos es ire. Objectum quot fu pia nos est, Deus est solus, quem principaliter diligimus, ετ ad quem omnia quae diligimus
reducuntur. Quod nos ipsi sumus, est integra persona nostra, anima dc corpore conflans . Quod juxta nos est , omnis est rationalisereatura, sive Angelus, sive homo, siue infidelis, sive fidelis , sive peceator, sive justus, sive amicus, sive inimicus, sive haereticus, sive catholicus: uno verbo, qui beatitudinis sunt rapaces, aut qui scut &nos voeati sunt in societatem Filii Dei Iesu Christi Domini nostri. Quod infra nos est, lunt res omnes, vel natura, vel statu nobis inseriotes; quae aliquo modo ad Deum reseruatur. Siquidem caritas rerum amici
303쪽
Gram gerit ἱ non propter ipsasmet praeci- se, sed propter amicum, eui prodesse pol- sunt. Cum igitur omnes creaturae sint res Dei, in gloriam ejus productae di conser. vatae, ad oblectum caritatis reduci possunt. Sie Seraphicus I'ater Franciscus, ignem &solem, aves de pecudes, eicadas ipsas &ciamieabili nomine fiatrum & sororum honora t; eaque, propter Deum ei se super omnia dilectum, diligebat. Obse. r. Ex D. Greg. Caritas , nisi inter alios haberi nim poteti. Ergo homo se imium caritate diligere nequit. a. Peccatores sunt Dei inimici ; Ergo non sunt 1 nobis diligendi. 3 Amor sui maxime corporis est inordinatus. q. Excommunicati ab unione dicaritate Fidelium dicuntur praecisi. 3. Horrendum est dicere, quod diabolos diliga mus, qui tamen sunt res Dei. Caritas, prout est amor amicitiae, non nisi inter duos haberi potest Q Carutas prout est amor benevolentiae , N. a. Peccatores sunt Dei inimici ipsique odibiles, quatenus peccatores di ratione mali. Dae, C. quatenus sunt creaturae rationales
heatitudinis rapaces, N. sub hoe siquidem respectu a Deo ipso diliguntur. 7. Amor sui maxime corporis est inordinatus, si in eo sinis ultimus constituatur, Q si ad Deum reseratur, N. q. Excommunicati praecisi sunt a signis publicis unionis de caritatis, ta ab
ipsa mei caritate , N. . Naturam daemo. num, inquit D. Thom. eir. c. II. Eliam ex caritate possumus ', in quantum se licet tesumus illas Diritus D suis naturalibus construari ad Dei glorium. Dico II. Objectum formale earitatis est bonitas Dei infinita , qua infinite est amabilis. Treb. Q aia illud est objectum formale, ratio lub qua virtus tendit in suum objectum: materiale ; sed ratio, sub qua, seu motivum propter quod Deus propter se ipsum diligitur, est ejus bonitas infinita,Ergo. Deinde per Caritatem Deo volumus bonum, ut ipsi bonum est; sed Deus sibi bonus est per honitatem di persectionem suam infinitam, ETO. Ob i. . . Non tantum possumus amare Deum, quia bonus est; sed etiam quia sapiens est, ct justus, Ergo sola ejus bonitas non est objectu in formale caritatis. v. Possumus quidem diligere Deum, quia
sapiens & justus eli; sed se non eum diligimus, nisi quia sapientia & justitia ejus in finite sunt bonae. Obji. a. Amare non possumus proximum propter Deum; Ergo Bonitas Dei infinita, non est saltem objectum formale Caritatis
erga proximum. Prob. ant. Nullus amatur propter bonitatem sibi extrinsecam ; atqui bonitas Dei est extrinseea proximo, ergo non possumus amare proximum propter bonitatem Dei.
R. Djst. Nullus amatur propter bonitatem sibi extrinseeam , si nullum ordinem ad illam habeat. C. si habeat. N. Pr i.
mus autem multis titulis , ut patet, ad Deum resertiar ex quo concludendum est unam ct eamdem esse charitatem, qua diligimus Deum & proximum ; eum usium Et idem si utriusque dilectionis motivum. Dico III. Eadem est specie earitas in justis omnibus, site in terris militantibus ,
sive in Coelis regnantibus. Prob. Ex Apost. r. Cor. 13. caritar, in. quit , numquem exeidit. Excideret autem ,
si non maneret eadem; & prior quae fuit
in terris evacuaretur, ut locum daret ait
ri raritati diversae speciei. Deinde eadem est gratia sanctificans in justis beatis ae inis
justis viatoribus, Ergo est eadem caritas; eum gratia sanctificans a caritate habituali, juxta Theologorum communiorem senistentiam, non distinguatur.
Quaenam fiat Carisatis affectiones io' proprietates.
O Uinque numerantur Caritatis affecti
nes & proprietates: Necessitas nim D
rum, modus, ordo, accretio , in
nitior De tribus prioribus nunc agendum, de posterioribus opportunis in Tractatu de Gratia.
De caritatis necessitare. Ret. Ertum esse primo Caritatem M.
O bitualem necessitate medii omni bus, tum parvulis, tum adultis et se necessariam; eum sine ejus infusione, nec pe catum remittatur, nee salus obtineri possit. Certum est a. Caritatem actualem pamvulis non esse necessariam. Licet enim hunc actum non possint elicere, per Baptismum tamen gratiam & salutem consequuntur
igitur quaestio est tantummodb de adultis; an actualis caritas, rum Dei tum proximi,
304쪽
Tradi. IV. De Virtutibus, & Vitiis.
Ipsis necessaria sit neeessitate praecepti, di
Dico I. Exstat specle praeceptum ab aliis distinctum , non solum quidquid caritati opponitur fugiendi , sed & actum caritatis internum saepius eliciendi. Prob. t. Ex Deut. 6. Diliges Dominum Deum tuum ex tοιο corde tuo, ἐν ex tota anima tua, ex tota fortitudine tua: Et hoc mandatum dicit Christus Dominus , Matth. 12. Maximum esse ἐν primum man- .rtum. Nullus autem Deum diligere potest ev lxo corde, nisi eum positi vh actu inter
no diligat. Deinde illud mandatum idetidicitur primum re maximum, quia primo de per se est finis omnium mandatorum , iuxta illud Apostoli. Finis praevii est caνitas de corde puro ise. Finis autem, in. quit D. Bona v. s. dist. 17. a. ar. q. 6. po
tius praecipitur quam media , juxta illud axioma, In quolibet genere id quod es per se, potius o eo, quoa est propter aliud.
γνοb. a. Si hoc praeeeptum numquam obligaret, vel semel tantummodo, aut ter, aut quater in vita obligaret ι sequeretur hinminem numquam vel serε numquam teneri merita ad salutem assequendam ne es saria sibi eomparare, eum nullum meritum habere possit, nisi ex caritatis impulsu. Unde jure ac merito damnatae sunt sequentes prop. ab Alexandro v II. & Innoe. XI. ID. ma nutu umquam vitae suae tempore tenetur elirare actum Fidei, Speι, ἐν Caritatis, ex vi praereptorum divinorum ad eas virtutes pertinentiam . Non pereat mortaliter , qui actum d lectionis Dei semel tantam in visaeticeret. Probabile es, ne fagulis quidem rigoro se quinquenniis per se obligare p-ceptum earitatis erga Deum. Tune solum obligat quando tenemur Justi ari, ἐν non
habemus aliam, viam qua justificari ps.
Dico II. Nulla exstat obligatio semper &ubique Deum diligendi; seu omnia prorsus
opera nostra in Deum per veram caritatem dilectum reserendi. Prob. I. Auctor. Trident. Cone. & sum. Pontificum supra citatorum, qui definierunt eum non peccare , qui gehennae metu admisericordiam Dei eonfugit; Attritionem, quae gehennae metu, sine dilectione bene. olentiae Dei, propter se esse bonum tum I intentionem, qua quis detestatur malum di pici equitur bonum merε, ut coel: Re in obtineat gloriam, esse rectam ae Deo placentem a Deo famulantem aeternae me ocedio intuitu, caritate si earuerit, vitio ea rere; non peccare qui odio poceatum haabet, merὰ ob ejus turpitudinem & disconvenientiam a natura , sine ullo ad offensum respectu: Ex quibus evidentissime
concluditur, nullam extare obligationem Omnia prorsus opera nostra in Deum per veram caritatem dilectum reserendi. Prob. 2. Ex damnatione hujus prop. 3ο.& smilium . Omnis amor e eaturae ration lira aut viri a est eupiditas . qua mundo diligituν, quae a Joanx e probibetur ἰ aut Laudabilis ilia caritas , qua per Spiritum s 'ctum in corde Deus amatur. Ergo actio, quae per veram calitatem ad Ueum non refertur, vitiosa non est. Preb. 3. Ex D. Aug. ser. 3qq. de amore Dei & laeculi. Amorem pareηtum,
filiorum non abstulit , sed ordi avit. Heradixit, qui amat, sed qui amat super me. Lise m. 11. de temp. c. I. Caratas olia e) σι-etina: alia bumaηa : alia est humana licita, alia illicita Prius ego loquor de humana licita , quae non reprehenditur . Lihom. 38. inter o. Deipiat amor
centurio , sed adbne earnalis est , I-dus amor filiorum est , sed arane carnalis est. Preb. q. Auct. D. The m. I. pari, q
a. 1 ad 3. Dicere quod inelinatio naturaDraon si recta, est deregari nasurae. Asea es
rectitudo naturalis dilectimii, is uearitatis tr virtutis s quia una prefectiva alterias . Et 2. a. q. 9.
est modus se imum diligendi , quι aquidem distiquitur, sed
earitatis, quae fundatur in Deo imus diligitur ratione
humaris, quae tamen referibilis β
dem S. Doctotis , quem suum dicere Ierubescunt haeterodoxi. D. Th. .a q. Tart. io. Hane sibi pro nix o trilm modus obseraeanas legem ex eadat sub praecepto divinae legis. S. Umo negati vh respondet. aut rem, inquit,ceptum non servat , rccat Ρi itur modus observandι legem ex priης pistaritatis easar sub praecepto, sequitur e Tquicumque facit aliquid , nee is facu ex principa caritatis, peccet inortaliter. Diqitigod b,
305쪽
qu eumqlle non babet earitatem , illa non agit ex trincipio caritatis; Ergo sequitur , quia qvicumque non babet caritatem, ἔπαcat mortaliter in omnibus suis actionibus quantumvis alioquin bonis ; quod est incom
α Obji. I. Omnia quaecumque tacitis, in. quit Apost. i. Cor. ια in gloriam Dei s cite; quod verum est praeceptum juxta D. Thomam, At plurimos alios doctores, ergo tenemur omnes omnino actiones noluas ad Deum raritatis impulsu reserre. R. Negatur , pluribus maxim D. Ba. nav. rudiit. Α . a. r. q. 3 Hcciam esse verum,ae rigorosum praeceptum , sed duntaxat sais lubre eonsilium. od si vero a nonullis Patribus praeceptum dieatur; praeceptum ibi late sumitur pro persectionis regula . Sed te hiis dicendum videtur, verum esse praeceptum, sed nihil inde adversas veritatem catholicam eoniludi posse; cum multiplicitet actiones nostras ad gloriam Dei referre possimus, ab que formali verae caritatis impulsu. i. Habitualiter: Ddm nempe, existente homine in statu habitualis gratiae, manet dispositus ad Deum amandum, dc pro ejus gloria laborandum. 2. Negati ver Dum ni .hil admittit, quod caritati & gloriae Dei steontrarium; eertum est enim ex D. August. in Psalm. 3q. Conc. a. Q at non se inebriat, nee fraudem facit , nec chatur , &c. Deum glorificate , cum nrandatorum Dei observantia ad gloriam ejus referatur.
Mediaie dc implicitE ; dum aliquid agit,
quod ex natura sua, inquit D. Thom. re Dribile sit ad earitatem , ex motivo scilicet aullo, honesto de rationabili. Hine qui fi. dem servat, aut rem aliena restituit, ex motivo i honestatis, aut justitiae, mediate actionem suam in Deum refert, ipsumque implicite diligit, tum quia in hoc voluntatem suam divinae conformat voluntati; tum quia honestatem & justitiam diligendo, i p. summet Deum, qai summa est jullitia de fons totius h nestatis, quodam moeci diligit. Doeet August. plurimis in Ioeis, nihil benὰ fieri, nisi ex caritate: totumque quod bene amamus, amari per caritatem sErgo quidquid sine caritatis impulsu , aut sine ad Deum dilectum per caritatem relatione, malum di vitiosum est. Ri. in his ae similibus textibus Caritatem plerumque sumi lat8 pro bona voluntate, aut pio amore boni; honestatis scilicet, aut justitiae. Quos si vero quosdam textus de era caritate intelligere ii ece se sit; respon-
dendum est, actiones ex caritate non factas dici non bonas; quia non sunt perseiacto de complet E bonae , ex duplici ea metum quia non sunt respectu nostri omnino binae, cum nobis non sint meritoriae vitae aeternae; tum quia non omninb bonae sunt, respectu ultimi finis, ad quem, nedum imisplicit E aut mediatΦ, sed dc immediatε de explieite, reserti deberet. Unde D. Thom.
a. a. q. 13. ait. Quandὸ usus creaturarum refertar ad bonum particulare, quod sit vo rum bonum: exempli causa, eo/φν vatio Ci.
visatis, via quid simile s laic usus erit quiadem vera virtvs, vere bonus sed imper fectus ι id est non persecte bonus, quod non sit formaliter relatus ad ultimum finem. Obse. 3. Testantur plurimi ex SS. Patriabus, duos esse amores, unde omnes volun talis actus prodeunt; amor mundi aut creaturarum, qui semper elt malus ; de amor creatoris, qui semper est bonus: Ergo. N. Amor creaturarum semper est malus, dam creaturae malae sunt, ae prohibitae, vel elim in ipsis finem ultimum statuimus C. Secus N. Deinde amor Creatoris semper est bonus, sed possumus amare Creatorem, velim mediate, dc explicite , vel mediate de implieitε, ut dictum est. Praeterea si ian. cti Patres quandoque dicant omnes actio isnes nostras, vel , mala cupiditate, vel acharitate prodire; intelligendi sunt in senis
su accommodato, sumendo terminum omisnes quasi dicerent pene, vel mommodilis omnes, ut saepe fit etiam in Scriptura la
OUie. q. S. S. Patres plurimi doctat, quM sola earitas non percet: Ergo omnes actiones a caritate non flaentes peccata sunt. R. Sala caritas non peccat; quatenus ea sola abuti non possumus C. quatenus quid. quid ex caritate non fluit peccatum si, M uidem certum est omnibus aliis virtuti bus, etiam supernaturalibus, nos posse maiale uti; fide eontra lumen ejus operando dc ad malum utendo, pro ut iacium Sagae ;Spe, demisericordia Dei prae umendo: numis quam autem Deus amatur per excessum , nec vero ejus amore utimur ad malum ia. eiendum. Ofie. s. Docent iterum S. S. Patres, nulis iam esse veram obedientiam veramque viro tutem , absque caritate, dc Deum solam re
R. Eodem sensu S. S. Patres dicunt, nullam esse veram obedientiam, nullamque virtutem absque caritate , quo sensu dicit S. Iacob. .quod qui peccat in uno, sectus ea omnium
306쪽
va l. N. De Virtutibus, & Vitus.
oninium reus; quia is vere non obedit, qui
in omibus non obtemperat, maxime in primo & in omnium mandatorum maximo, quod est Caritas. Ideo tune non est vera obedientia quia completa non est, li. Et in se non sit mala; sed potius bona . militer si dieatur virtutem absque carita. te non esse bonam; sensus est quM non sit
persecta, nee Deus eam vita aeterna coronet; desectu raritatis, quae sola hane me.
reri potest, quaeque ob id quandoque u S.S. 'Patribus sola virtus dicitur; utpote quae sola sit persecta, atque eompleta, dc legis ple.
nitudo a qua eaeterae virtutes aliqualiter dependent, oe sine qua vἰtam aeternam me.
reri non Ussunt. Restat igitur probatum; nullam extare oblimtionem semper & ubique Deum diligendi. Quando autem actus earitatis elicere teneamur; id, dum de fide egimus, de qua pari modo ob easdem serme rationes ratiocinandum est, jam exposuimus; quod brevitatis gratia hie non reuitabimus. Dico IL Praecepto divino tenemur si
pius diligere proximam , interno amore lamicitiae. Prob. Ex Serip. M tr. 22. Diliges proxDmuin tuum fleat te ipsum: Nos i pios autem diligimus, nedam externo , is interno amore , dc Ioan. t . me es praeeemum meum, ut diligatis invicem . sicut dilexi vos, nunquid Christus non dilexit nos i to eordis assectu i Unde jure merito le-quentes propositiones ab Inn. X l. sunt
damn tae. I. Non tenemur proximum HIL rere a iis interno P mali. a. Traeeo o
QUER. mandonam illud praeceptum
obliget. R. Cerib determinari nequit tempus , quo per se actus internus dilectionis proni. mi obliget; sed eum eertum sit ex dictis saepilis obligare, utpote singulare, ae praecipuum Christi Domini praeceptum; videtureum , gravi pereato non fore immunem qui per mensem integrum ipsum nunquam eliceret; cum: iuxta prudentem ex :stima. tionem tam diuturna omisso pravis eense tur. Unde ut fideles timorati ab omnibus liberentur conscientiae stimulis , monendi sunt , ut attemε Dominicam orationem saepius recitent; per hane siquidem recita.
tionem persectissimὸ elici possunt, non sinium actus Fidei, Spei & Caritatis erga Deum, sed di dilectionis erga proximum; cum ea, quae in dicta oratione pollulan. tur, non ero nobis duntaxat,' sed pro ominnibus hominibus post talentur. t. a. Praeceptum istud per aeeidens obligat. I. Dum urget gravis odii tentatio , quae absque actu ditellionis contrario sup rari nequit. Dum tenemur proximo ita aliqua necessitate, sive corpora ita sive spirituali posito, subvenire; quia Lex caritatis sine actii interiori non impletur . Qui tamen ex talo naturali misericordiae mota proximo subveniret, eontra hoe praeceptum non peccaret; nee illud, ut patet, tranuvederetur; qui tune hujus praecepti mate. ria tolleretur. 3. Dum proximo gravis in injuria se in bonis, tum corporis, tum antomat, tum famast, tum fortunae , infertur ;quia proximum tenemur diligere scut nos ipsos; nullus est autem gravi injur a expetitus, qui eam aegerrimh nun accipiat , arao
M tristetur, de pio virili parte se ipsum
defendete non innitatur. Ubi obiter obseris
vandum est, lono potiori ratione ad actum raritatis erga Deum nos strictissimε teneri; cum Deum blasphemiis, aut gravi quodam, scelere, offendi deprehendimus.
veretur ex sto naturati motiυo miseerisordia is Proximo in indigentia consistito subυeniendum , murra praereptum dilectionis Praximi non pecca- 'ret; hoc tamen e te accipiendum est: quia , si semper ita operaretur Homo erga Proximum suum,e, numquam , aur statem rarius, quam par si
ex fummaturali impuID ad agendum inducer tur , proculdubio ita re tem praecepto Deciali dilegionis interna non fati More ; in per sequens contra istud groiter delinquere , ex sum relatis damnctis Propositi nibus clari eυinritur zInterna dilectis Otiit sus praecepto illo, qμM suum Decialiter vocat D. Ria mptor. Haec diauctio es 'eluti inpera Christianitatis , ex e Filii Dei, Filii Diaboli faelia ferernuntur. Filioli diligite alterutrum , pr dilectus Dis
ptum enim Domini est . & si solus fiat sufficit. Qualis aurem esse a bear ista Homo, 3ans alibi explie erat dicens: Filioli mei , non di. ligamus verbo, neque lingiis, sed opere, de
Non π Eum posse diligi seper omnia trἰ- I pliciter. Appreiuuive idam eum pluris
307쪽
pluris siet mus , qu Itia quodlibet aliud ita simul potius omnium, qu,na ejus amicitiae jacturam pati. ObiectiuE: Da mPlus ei bonum volumus, quam omnibus aliis. Intensi'ὰ tandem: dum majori conam di ardentiori affectu prae eaeteris eum diligimus. Hoe notato, quaestio est utram ad eatitatis debitum necesse sit, Deum non solum appretiati vh aut obmive, sed , ἐκ etiam intensivE super omnia diligere, circa quod . Dieo. Ad Implendum raritatis praeceptum, lassicit ut Deum super omnia appretiati vh & objectivὰ diligamus, licet omnino Vet. optandum, ut eum se etiam intensi. e diligeremus.. 1. Per earitatis praeeeptum nihil aliud jubemur, nisi ut Deum super omniadi plusquam omnia diligamus; atqui per amorem a Nietiativὰ summum, verὸ Deum super omnia, & plusquam omnia diligi.mus ; eum per hune amorem quodcumque aliud bonum vel malum pro ipso contemnere parati simus. Unde D. Aug. lib. ar. de Civit. Dei e. 16. ait. Quι has neo cessitudines, dimitias se. Parentes, ire. Mnmat carnaliter, ut tamen eas christo xpnprsonat, is malit ipsis earere quam chri. sta, fareus erit. Prob. 2. Illud per raritatis praeceptum non Praeeipitur, quod raritati non est essentiate; atqui major vel minor intensio caritatis non est essentialis, sed tantam accidentalis: Ergo. Major patet rMinor probatur. Illad est aecidentale alicui rei, sine quo res
esse potest ; atqui potest esse earitas sine
marori vel minori intensione, eum sine ea um verε super omnia diligere possimust Ergo intentio non est essentialis earitati. Creaturam intensilis, qu1m Deum diligere possumus; licEt veth ae realiter ex antimo corde Deum plus diligamus; Ergo caritatis intensio ad hoc implendum praeceptum necessaria non est. Proru ant. Ille ve-rraliter ex intimo eorde plus Deum diligit, quis erraturam, qui ipsam pro Dei amore deserere. est paratus , quiquE longe majus bonum ipsi desiderat, atqui se parati uini plerique justi, licEt nonnullas creaturas intensius quam Deum diligant. Iusti siquidem saepius dolore intensori ametuntur ob- mortem Patris, Uxoris, aut Filiorum Dulim ob peccata praeterita; quamvis appretiativὸ plus doleant in Deum peccasse, paratiquenni eiulmodi orbitatenti sustinere potius quam Deum ossendere. Sie homo, inquit D. Bruna v. plus desectasvν.aIiquando amqui pro .
quam orare Deum, mel mutiὀ pias Deum diligat. Se Parentes interiori affectu parvulos filios , quam natu majores ditisune ἔlicet istos pluribus faciant, cte magis invitε
Posito quod praereptum sit, Deum
Super omnia intensive diligere; vel gradus intensionis determinatus est a Lege caritatis, vel non. Si non sit determinatus, ergo ad implendam quilibet gradus lassicit. auod si sit determinatus , ipsim assignari praeeepta Iegis positivae deis ut esse non vaga aut indeterminata, sedvxa atque determinata. Atqui gradus inten-1ionis caritatis nulli bi est determinatus; E so quili e lassicit, modo sit super omni3,1 Lege determinatum est. ι In L Iub mur Deum amare ex tota fortitudine, at ex totis viribus nostris, sed qui Deum minus intensivὸ diligit , quam cieaturam, non diligit Deum ex totis vitia majori conatu. fervore dc ipsum dilipere possit: Ergo.
N. Negatur minor. Tune enim ex totat'rtitudine & ex totis viribus nostris Deum diligimus, dam nihil prorsus amorem Dei in corde nostro vincere aut auferre potest ;α ad hoe sufficit, ut sit appretiative tum-miu, α Deum pluris quam eaetera omnia
Obii. a. Deus est amandus ut Deus est. non ut creatura ; sed Deus non est , nisi quatenus est amabilis quantum amari po- teli: possumus autem Deum amare intena live luper omnem cieaturam: Ergo tendi
R. Negando, quod semper possimus Deum
a re intensius, quam ereaturam . Ratio ut quis ardeat amore erga aliquod obse tum non sussicit, ut tamquam bonum
'pprehendat; sed requiritur ut se
praesentissimum, ut patet in allato exema tuo matris, quae erga parvulum, quem g rit in ulnis, magis assicitur, quam erga natu majorem, quem tamen magis appretiativo diligit., QUAER. Q iid sit proximum diligere si-eut se ipsum R. Cum Divo Thom. a. a. q. qq. a. 7. Eua pronomen scut non est intemgendum, ρρο tam ad hoc, quod aliquis proximum mbi, aequalitre diligat, sed similiter sibi; quo su accipiendum est praeceptum Christi Domini praecipientis; ut sint persecti sicut
Pater coelestis perfectus este Quomodo au- te' eroximus sit diligendus luculenter exisponit idem S. Doctor citi dicens triplieiter M m proin
308쪽
a 4 Tract. IV. De Virtutibus, & vitiis.
proximum esse diligendum . I. Ex parte finis , ut Iemcet aliquis diligat proximum propter Deum, sicut se ipsum propter Deum debet diligere, ut sie sit dilectio proximi SANCTA. a. Ex parte regulae dilectionis, ut scilicet aliquis non condescendat proximo in aliquo malo, sed solum in bonis, sicut & suae voluntati satisfacere debet homo sollim in bonis, ut se sit dilectio proximi IUSTA. 3. Ex parte rationis dile. Oionis, uti scilicet non diligat Hiquis proximum propter propriam utilitatem , vel delectationem, sed ea ratione, quod velit proximo bonum , sicut vult bonum sibi
ipsi, ut se sit dilectio proximi VERA.
De ordine caritatis. Nota. Onstat apud omnes ordinem L a quemdam in earitatis exeret. tio servariclum esse, juxta illud Cantie. O dinavit in me caritatem. Nee enim , inquit Aug. lib. de Doct. Christ. eap. 27. LM
Ius Juste ἐν sancte vivit , nisi qui ordinaram dilectionem habet; ne amplius diligat, quod minus est diligendum; aut aeque dili.
gat, quos vel minus vel amplius diligendum est, aut minus vel amplius, quod Meque diligendum est. Reilat igitur, ut expona mus qualis sit ordo servandus. Circa quod . Dico. Duplex est ordo earitatis; primus
assectionis & existimationis; secundus Ope tis di beneficii. Iuxta primum ordinem , ruae meliora sunt atque persectiora, magis uni diligenda. Iuxta secundum, in pari
necessitate & in eodem bonorum genere potius diligenda sunt, quae aliquo vinculo Carnis, vel societatis, vel Religionis no- his sunt conjunctiora. Prob. Hujus ordinis diversitas ex Pasto.
re Evangelico, qui assectionis & existima.
tionis ordine non praetulit nonaginta novem oves, quas In deserto reliquerat, centesimae, quae erraverat; quia illa melior erat; sed qui centesiunam illam errantem ordine beneficii praetulit aliis nonaginta novem, quas in deserto dimisit, ut cent simam quaereret & ad ovile reduceret, quia in gravissima necissitate erat posita. Unde Aug. Epist. 339. alias i 8. ait. Caritas gustamquam nutrix fovet Dios suos, non ordia
ne amandi , sed ordine subveniendi, ior.eniores fortibus anteponit.
Patet igitur juxta affectionis & existimationis ordinem praeserendas esse cieatu: ras nobiliores, lanctiores taeteris Ignobilis. ribus di minus sanctis: videlicit justos peceatoribus, superiores inferioribus, parentes uxori de filiis, bona spiritualia temporalibus, animam corpori, dic. Quoad ordinem operis di beneficii magis implicata es. qua stio, quam sequentibus exponemus resoluotionibus.
Resol. I. Magis diligere tenemur animam noliram, quam animam proximi; quia , se incipit caritas bene ordinata, nec ullus se iplo sibi vicinior atque eonjunctior esse
potest, unde non licet etiam pro totius mundi salute venialiter peccare, dc peccati proximo periculo sese committere. Resel. a. Tenemur animam proximi potius diligere, quam corpus proprium, juxta illud I. Ioan. 3. Debemus pro fratribns animam poncret, quia bona pro eisnitate sunt diligenda, tum nobis tum proximis. Praeis valent autem spiritualia corporalibus; EDgo tenemur pro fratribus in extrema n cessitate positis vitam exponere, ut pro baptiZando puero morituro , pro audienda consessione Mecatoris moribundi, dcc. Resol. 3. Regularitur loquendo tenemur
magis nostrum quam proximi corpus dilia gere; cum nobis, ut jam dictum eli, magis simus eonjuncti quam proximo cuilibet. Dixi regulariter loquendo. Noea enim
caritatis ordinem inverteret, qui pro tuenoda vita Parentibus , aut alicujus illusiris personae, bono communi valde utilis, vitam propriam prodigeret ; quia tune bonum proprium spirituale, ex hae actione heroica prodiens, bono temporali praemis
Reμι η. Ubi omnibus in extrema neresesitate eonstitutis subvenire non possumus, tenemur : I. Subvenire Parentibus ; quia praeter communionem sanguinis, rationem
habent principii, adeoque eminentioris boni; & Pater Matri praeferendus est, utp te qui nobiliori modo principii rationem c btineat. 2. Praeserenda eli Uxor Filiis , quia una caro est cum marito. 3. Filii praeterendi sunt fiat libus aliisque consanguisneis, utpote sanguine mags conjuncti. Dixi i. In extrema necessitate εἶ in gravi
siquidem potius subvenire debemus propriae familiae nostiae ι uxori ae liberis , quam Patri, vel Matri. Nee enim, inquit Ap ilolus a. Cor. I 2. Debem fit Parentitiuthessturtiare , sed Parentes filiis . Dixi a. Omnibus in extrema necessitate positis, quia si diversa est necessitas , prius iubvenien dum est alienis, qui in extrema necessit
309쪽
Dissi II. De Virtutibus, & Vitiis &c 273
te sunt positi, quam propinquis qui in gravi duntaxat ; quia caritatis praeceptum, non solum in conjunctione, sed in necessitate proximi sun datur. Resel. 3. Praeserendos esse benefactores, amicis ae sodalibus, maximὰ spirituales ;cum major sit ae strictior gratitudinis, quIm societatis conjuncis. Resis. 6. in extrLma necessitate potius subvenire tenemur Patri & Filiis earnalibus, qu1m spiritualibus ; quia , inquit D. Thom. eonjunctio naturalis origine est prior ; dc earitas ordinem naturae non mutat, sed perfieit: si tamen Persona publica, a qua pendet salus eommunitatis, in extrema versaretur necessitate simul eum proprio Patre, prius illi, quam Patri H. ret subeniendum, eum salus communis cujuslibet privatae Personae saluti praevaleat.
Resolv. 7. Pastor tenetur potius totum gregem suum in extrema necessitate spirituali constitutum iuvare , qu m Parrem suum in eadem necessitate positum. Similiter potius invigilare tenetur saluti ovium suarum, quam cognatorum, aut parentum sub alterius cura degentium ; quia nobilior est spiritualis, quam carnalis cognatio. Hinc Resis. 8. Pater aut stater spiritualis incommunibus necessitatibus potius filiis aut stati ibus spiritualibus subvenire tenetur , quam carnalibus. Dixi in eommunibus necessitatibus; nam in gravissima aut extre ma neces state istis potius debet subvenire ob rati mem D. Thom. in sexta resolutio, ne allatam. Caetera apud auctores videantvr ; At haee breviter praelibasse sufficiat, ne longius, quam par eli accrescat volu men illud.
caenam fui caritatis effecturem incia. TRes numerantur Caritatis effectu ;Gaudium scilicet, Pax & Misericoridia . Gaudium est suavis assectus animi quiescentis in bono divino per amorem possessor De isto nihil dicendum habemus, sed dumtaxat de Paee & Misericordia sequemtibus Articulis.
De Nee Caritatis. Ol. I. DAeem earitatis stam esse inc consensu voluntatis nostrae ad Deum, di partis inferioris ad superiorem,
dc voluntatis nostrae cum voluntate eorum,
eum quibus nobis est agendum. Vol. 2. Cirea voluntatis nostrae e sevolam ad Deum, gravis inter Catholicos &Bayi Discipulos orta est quaestior utram, sellieet, earitas vera ae p opriε dicta Deum appretiati τὰ diligens, in quovis existat gradu , pacem inter Deum & homines constituat; & ex sese, extra Poenitentiae Saer mentum, mortale peccatum depellat; vel utram ad hoe necessarib opus sit, ut ad gradum intensiis mum ascenderit. Contendunt Bayi Discipuli earitatem remissam . quam ide5 imperfectam vocant, ei tra Post nitentiae Satramentum peeeatorem justificare non posse; nisi sorsan in necessitatis casu , dum nempe urget mortis periculum, nee adest Sacerdotis copia; solamque intensissimam earitatem, quam dicunt persectam, hune salutarem effectum semper de se producere r Girea quod . Net. 3. inplicem esse earitatis persecti
nem, essentialem unam, aecidentalem alte
ram. Essentialis in eo sita est, quod Deus vete ae sineerὶ propter se ipsum super om nia diligatur: Aecidentalis autem, quia dia ligatur in tali vel tali intensionis gradu, si ne quo vera sincera ae proprid dicta earitas esse potest. Siquidem virtus omnis in suas eie & essentia subsistit, elim proprium objectum suum attingit i di scintilla ignis
non minus essentialiter ignis est ae ingens rogus di & insans in primo animationis in stanti aeque verus est ae perfectus homo, quoad essentiam, ac vir annorum triginta. De hae caritate essentialiter persecta quaestio est eontra Bayi Discipulos. Nullus mquidem vel negavit, vel negare potuit caritatem intensis limὸ persectam hominem ex se se justificare ; eum sentenria contraria nedum erronea, ted manifeste sit haeretiea. His notatis. Dico. Cum universa Ecelesia Catholiaca, quantulacumque earitas, modo vera sitae sincera, Deumque super omnia diligat, ex se te semper pectatorem justificat, citra
Poenitentiae Sacramentum, non tamen sine ejus voto
310쪽
a is Ταλ IV. De Virtutibus, & Vitiis.
rit multis adinem peccatorum . I. Joan. q. sit diligit eae Deo natus est, seu ejiu filius. Ioan. q. Qui diligit me diligetur a Patre meo, 6 . Respondent l. Adversarii, ibi sermonem esse de diles ione habituali: ideo sensus est, qui diligit ine habitualiter, diligetur h lya.
tre meo, non autem qui diligit actualiter tantum in gradu semisso. Sed eontra: quia ibi evidenter agitur de ea dilectione, quae dilectionem re gratiam habitualiter pomanentem meretur: Addit siquidem Chilistus Dominus: Diligetur a Patre meo, ad eam veniemus is mansionem apud eum faciemus. Ad nos autem Deus non venit , nee apud nris maris i. inem facit s nisi perearitatem & gratiam inhaerentem: Ergo Christus Dominus eam non supponit. D inde, cum Scripturam inter earitatem ais
ctualem & habitualem non distinguat, sed de simplici veraque earitate loquatur; nul- Ius, nisi summe temerarius, hie distingue. re potest.
Respondent x. Ibi agi de dilectione in-eensissima; ideo sensus est qui diligit me rei sectE; sed . Contra: qui ibi agitur solummodo de ea.
ritate, quae observate saeit mandata. Ait enim Christus Dominus: Qui di Agit me , sermonem meum servabit Pater meus diliget eum is, ad eum veniemus, O . Atqui minima earitas facit observare mandata ; nihil namque minus facere potest; dcs non faciat, earitas non est: Ergo Chri stas Dominus de minima caritate loquitur. Deinde redit quod supra dictum est, Christum Dominum inter caritatem remissam, aut intensam non distinguere. Tris. I. Ex Trident. docente sess. I c. q. C tingere aliquando, eontritionem esse caritotem perfectam, dc ipsam reconciis nare hominem , antequam suscipiat Sacra.
Respondent Adversarii Concilium loqui de caritate intensissima, ut satis denotat lyperfectam; sed .
Contra t. id evidens est euilibet attendenti , perfectiomm h Concilio non ap. plicari caritati, sed contritioni; quae a caritate perfieitur seu informatur. 1. Concilium loquitur de contritione, pro ut opponitur attritioni , quae juxta deleriptionem ab ipso datam nullum earitatis motivum includit: Ergo Coneilium loquitur de con- eritione etiam rem issa , raritate periecta ,
Greg. XIII. sequententes Myi propos. dam. nantium. Caratas perfecta se sincera, quae est eae eorde puro is conscientia boηa, sest e non ficta , tam in catechumenis quam in Taenitentibus , potest esse fine remissilano
peccatorum. Propol. 31. Caritas illa , avae
est plenitudo Legis, non est Iemper eon nocta eum remissione peccatorum. Propos. χχ.
Homo existens in peccato mortali potes babere veram caritatem; caritas, etiam perfecta, potest cenuere eum reatu aeteν nae damnationis. Propos. 7o. Per contritionem, etiam cum caritate perfecta, eum mist suscipiendi Sacramentum con unctam . non rem1ttitur crimen extra e um nee gratis
aut Martyrii, sine actuati susceptione Sacramenti. Prop. TI. Respondent adversarii has propositiones cum lum m. Pontificibus damnare, si iti telligamur de caritate intensissima ; uii MPei secta intelligendas esse demonstrat; sed . Contra: quia hae propositiones sunt in. telligendae prout ipsemet Bayus ea intellexit : Atqui eas non intellexit de caritate intensissima' quam eitra Meramentum homminem semper justificare non negavit, ut patet ex ejus seriptis, Ergo, die. Deinde ex ipsomet de supradictarum propositionum obvio sensu evidenter patet, ibi sermonem esse de caritare essentialiter , nc vero accidentaliter persecta. Nam ea caritas est essentialiter persecta , quae vera ostae Moera; id est, quae veram ae non suo
catam caritatis naturam atque essentiam
habet s quae est ex corde puro; id est, quae
nulla' creaturam magis, cuὲm Deum ain
metiativi diligit s quae est ex eonscientia νοπα, id est quae omnem peccati mortalis excludit affectum ; quae est plenita a legis; id eit, quae omnia mandata facit observare: Atqui caritas, de qua agitur in supradictis propositionibus talis est, Ergo in his
agitur de caritate essentialiter, non de caritate accidentaliter, perfecta.
Prob. q. Ex SS. Patribus D. Augustin. Tract. s. in Epist. Ioan. Anima nostra farinda est per iniquitatem, amando Deum puDebra Gisitur D. Bern. Epist. I7o. se amari dissidat, ε Jam amat. Et nequis ducat sermonem fieri de earitate intentissma, additur ex D. Bonav. q. dist. q. p. a. q. r. Mianna caritas potest delere omnem cu*am . Ex ex D. Thom. Sup. q. s. art. 3. Quasi bet gratia gratum faciens delet omnem euia pam mortalem; qvia fimia eum ea stare mupotest. Sed quisehbet contνitio es gratia gr tum facicate informatis, Ergo quantumcum que