장음표시 사용
41쪽
D7co ptimo,Theologia est certior omni h bitu, & sclantia naturali: Nititur enim medio firmiori, nempe lumini diuinae reuelae. Monis, quae certior eri , magisque insallibilis , quam media quibus scientiae naturales inniatuntur. Vnde Augustinus . consess cap. 2. facilius dubitarem vivere me quae tamen est Veritas omnium naturalium notissima & maxi me sensibilis quam Hse vera qua audiui .c Confirmatur: Assensus primorum princia piorum, & veritatum naturalium, est a natura nos mouente ad illsem ; siensus autem fidei, cui Theologia innititur, est a motione & i, pulsi Spiritus Sancti, excitantis piam affecti Dem adcredendum , ut docetur iη Tra statu de dei: Sed Spiritus Sanctus mouens nos ad cre-ἀendum& assentiendum veritatibus reuelatis, est ausa firmior infallibilior, quam nMitra mouens nos ad assensum primorum principi sum, & veritatum naturalium: Ergo Theol gia habet maiorem & firmiorem causam sine ertitudinis , habitus & scientiae natiis
. Nes obest quod Theologus. interdum pati, mr nonnulim dubitationis mouis, tum circa principia fidei, tum circa conatissimae ii, illatas , quos non experitur habens scientiam Raturalem , cuius intellectus quicte adhaeret eritati . Nam illi titubantia animi I tus,non
42쪽
litare motivi cui Theologia inhitituo . νωm:sse intu . , sed, infirmitate intellectiis
Burriani, qui olet esse inqtilatus, donec clare vetitatem. tribreatur. unde D. Thomas 'en' hic Ri t. s. pri mσloco sibi obiecis ,,q.bd Hiis
Dico secundo, Theolosia estiormaliter init & en tinenter spireulativa ac practica. Illa eniti, habet pro obsectosirinali Pod Deus, seb ratione Dentatis 3 pro ratione vero sermali tu64 Helationem vicimalem, ut capite
Hircedet ei ostendinata es Sed ex utroque capitenabis isodin simit specillativa & praetica rirgo est habitu, militenter Beculatiuire prineti in ' Minor robauir, eum Deus si ib ratio. e i effatis sit priri, Veritas, & vltimus finis , e stetiam prima resilia speculationis & praxis, primum que siMeculabila & operabile ; opὸrab le, inquam, non sed moraliter, quaevus actibus nostris meritorijs,in ratilane ritimi Has insequibilis est Pithes reii elatio virtualis nimbuit fidem' iquae est eminenter sorbialiters iaculathii S piatilea , cu ni non Aldm inhortat &4nnit,bidimnaee Veritati se , sed etiam ad operationem & dilectionem si exten-
43쪽
Ex his intelliges, quod licet x prpetiς in .snt differ*nti, visivae sitis istrum naturalitim , non tameni kiqnti prout est genus surisipq in adi Tlae Ninn de cientias natui ites : yndς lice; nulla sciςnti valli rati competere podiunt, bene tamen The logiar, qtrae est ordinis , superioris , & megius' tenet lacum inter sdem re scientias pure n inrales, ut capite praecedenti declarauimus hcuar autem stini dispersa, interioribus, pos Mint adunari in superioribiis , sciit visi iiim Nauditiuum in stasse sommunis yege acnsitimini, ac ii eligetiuum in arimg rationali .l Perqliod conuellhqr ipraecippim , alteru
44쪽
. De natura dotibus Theoti ae . . proprie esse sapientiatri. Sapientia eniis estcb :nitio rertim per catis as altissimas , lugenere aedisicij artifex qui disponit tormendomus, dicitur sapiens & ai chitector, rejecta
in sei' orum artificulta , qui dolant ligna, vel parant lapides ;& in ordine morali vir dens qui ordinat sitos actus in ultimum linem , vocatur sapiens :)Atqui Theologia' i Micat de rebus per altissimam omnium causarum , nem' pe Deum , 8c netr altissimas rationes , scilicet per articulos fidei: Ergo est vere M proprio sapientia. - Unda si erit sipientia iudica de omnibus, iuxta illud Apostoli r. ad Corinth. - 2. S, iritualiae homo iuὰ icat omnia, ita & Theologia , quae non soldin inseri conclusiones ex
principiis & articulis fidei, quod proprium est scientiae , sed etiam iudicat de principiis 3
- conclusionibus aliarum scientiarum , & quid-
. quid in atν r Icientiae iuuenitur veri tati hui-x scientiae repugnans, totum ab ea condemnat ur
it falsum , ut ait S. Doctor hic art. . ad O inre Theologi a est veluti lydius lapis, ex ci. Ju contactu verum a falso, pii nim ab impuro , & sincera doctrina a vitiata & adulterata dia
scernitur. Alias Theologiae dc es & praeros titia vide in Clypeo Theologiae Thonustic disput. Proinmi li art. a
45쪽
Pe Gisentia , νηitate, oe natura Dei, cepracsud eius attributis.
Vin existentia Ze unitas Dei sit ba- I in se & siindamenttim omnium , quaesti in Theologia pertractantur, priunquam de natura Dei, eiusque attributis disi ramus , & alias quae- siones, & diificultates Theologicasaggredia-mir, de existentui Dei, eiusque unitate age , dum est .
DIco primo , haec proposito Deus ex is, est per se nota secundi im se . Probatus ratione D. Thomae hic Ti. r. art. I. Illa pro
46쪽
p. t16 dicitiir per se nota secundum se, cuius praedicatum est ide essentia & intrinseta 'ratione stibiecti; cum enim nihil sit prius es kntia dc quidditate rei, non p.test talis prὸ- positu, dem instrari vel notificari per aliquid
prius : Sed existentia est de essentia intrin- seca ratione Dei, Deus etaim est si uini esse, ut probat idem S. Doctsr qu. 3. seque mi art. q. Troo haec propositio Deus existis, est per se nota perandiim se . Dices, haec proposito Deus est trinus, non est pes se nota secundu:ri se, cum a nullo intelli i creato possit p rijs viribit, co no- si, 3e 'tamen Trinitas Personaru ni non nlis st deetantia es intrinseca et itione Dei, quam
existentia ; Ereto licet existeistia sit de quidaietate & intrinseca ratione Dei, non sequitur hanc phopositionem , De ι-, esse per semotam secitndum se. Respendeo negando Antecedens c in Bah-
ne,&alias Thomistis, docentibus, Deum esse Trinum, esse per se notum secundum se . Nec inbstat, quod ab intellectit creato non possit proprij, . viribus cognosci line enim istunt Urobat non esse per se notum nobis, non Utemetion es, secundium se per se notum. Addo i ieet Trinitas Persenariim non sit ina- inediateo noscibili, ab intel lectu creato, vitibus prophiae naturae, potest tamen immedia te cognosci ab illo, per lumen coriae eleuato
Icq ue de fam cognoscitur. a Beatis a quia
iii ricit ad rationem proposi ionis per te not Deundum ., ut de hac psopositione Dasi ei docet D. Thomas qu. Io. de Wiit. art. M
47쪽
Dico secundo , haec propositio natis exi ii .
ton est per se rapta quoad nos. . . : IJla propositio dicitur pet se nota quoad nos , quae a nobis cognoscitur tinniedi re, sine disci irsu, de ex sola apprehensione temininorum, ut constat in primis principiis : Sed haec propositio, Deus non Coo noscitur a nobis immediate, sine disclirsi, & ex sola a Drehensione terna inorum : nam si niheatum huius termini Deus, nobis per se notum non est , cum in statu viae non cognoscanatis ipsum quid litatiue : Ergo haec piopositio non est rer se nota quoad nos, sed indiget demonstrari Per ea quae 1ii't nobis magis nota, scilicet per Creaturas, & per motus rerum seiasibilium, αεorporalium.
Nec obstat quod pJures ex SS. Patribus d
ceant coanitionem Dei esse nobis naturaliter an sitam, ingenitam, implantatam, & ut loquiatur Dama scenus lib. i. deside cap. i I. inm natam : Nam Miqies l0quuntur de Deo sib alia qua ratione communi & confusa , scilicet sibaatione b alitudinis in communi ; cum sui nomines naturaliter desiderent esse beati, na . turgi ter cognoscunt esse aliquam beatitii: Rem Alij vero volunt , Deum. essena xuraliter nobis notum c ut obseruat D.Thoma ' contra Gent. cap. 2. propter consiletudia
.nem qua homines ab incunabulix soliti sint nomen Dei audire M imi are; consiletudo enim , praecipue quae est a principio , vim naturae obtinet , & ea quibus a pueritia animus Jmbuitur , ita firmiter tenemur, ac si essentraliter nota .
48쪽
'De exstencia, Dei t. rassentimum sine disic irsu, & ex sola apprehen isone terminorum : Ergo est per se nota quo ad nos. Conse ilientia patet, Antecedens prohatlir. Hoc nomine intelligitur apud omnes ens quo nihil maius aut melius excogi - . tari potest Sed siae discursi , de ex sola terminorum apprehensione, conlisi existere ensquo nihil maius aut melias excogitari potest ;quia si non existeret, non esset melius orantibus qtiae cogitari possint, multo enim melius esset sire dubio Dilacii u necesiario existeret et
Ergo sine discni su , 3e ex sela terminorum apiprehensohe, colassat D im existere. QRespondeo clim D. Thoma hic viri. ad 1. Ac I. contra Gent. cap. ri. quod licet Deus: siet
id quo nihil maiκs aut haelius cogitari potest . Z
hoc tamen non est per se notum omnibus; nam
quidam dixerunt Deum esse corpus, ut Antro VA Pomorphitae, Deo membra humana assineten Ites ,& tamen corpus non est id quo nihil Iliis cogitari potest sono qui negant De in texistere , necessarib concipiunt esse maius & piaestantius Deo, cum ens inelius sienon ente. Addit S. Doctor , dato etia i quod quilib)t intelligat hoc nomine De ιι id quo nihil melius excogitari potest i, ex' hoc n0hqui, id quod significatur per hoc nomen , esse
in rersim natura , sed in apprehensiohe intelulectus tantum . Vel ut ali i loquuntur , hinc Q-lum sequitur , tale nomen importare existetitialii in actu signato, non tamen iii actu exercito, sed hoc relinqui demonstrandum per '
Obiicies secundb: Haec propositio , Veiis est, est omnipus per se nota, di commu-
49쪽
ris omnitim conceptio,est enim tutatim prasi 'cipium sinderetis: Em' elim talisi paropositio includat hanc, quo linon ex sit, coli non potest . haec 'opositio Petas exi- , est etiam omnibus pes se nota . Respondeo, concessis Antecedente, nega n loconsequentiam s licet enim cognitio practica supponat speculatiuana, non tamen necesse est
quod si cognitio praetica sit immediata , etiam speculativa in ea inclusa sit talis. Hoc enim principium , pqrentes μην e .udi , est amni . diatum , licet non cognoscamtis immediaste ἔilinam sint parentes nostri , sed per discur lim, rei relationem alioriim . Ita pariter, quamuis non cognoscamus immediate dari. Deum , sed per discursiim, vel per inspectum. creaturarum , nihilominus haec propositio 1 vous os eatendus , est immediata, & primum ,
SIc olim Dauid .ad prosternendiim lliath , elegit sibi quinque limpidissimos
'apides de torrente, & misitos in- peram ρο soralem , ut dicitur a. Regum 17. Ita S. Do Oor hic art. 3. adducit quinque egregias rationes , ad demonstrandam Dei existentiaiani, iquibus veluti quinque lapidibus frons athei mi feritur. Prima demonurae admittendum essevnlim mum motorem,omnino immobilem . Secunda dari ' num primum essici in ,.qη'd e
50쪽
De exIstentia , unitate UeI. 23 Glisa aliorum . Tertia: aliquod ens neces in
riuin , a quo omnia contingentia esse particiapent . Quarta aliquod ens i imme perfectum ex cuius accessu ves recessu, imitatione vel desectione mensuretur aliorum persectio. Quinta demum unum supremum proviserem & gubernatorem , qui creatitias omnes gubernet &dirigat ad sitos fines. Vt autem duae primae rationes clarius percipiantur , & firmius stabiliantur , tria breuiter hic permittenda sent. Primo stippone dum est, primum motorem omnino immobilem, Detinesse . Nomine enim Dei intelligi gimus id quo nihil maius aut melius ex cogi tari potest. Sed primus motor omnino ii mobilis est talis r Ergo est Deus.Minor pro batur: Primus motor omnino immobilis , de bet esse actus puriis , quia debet carere omnipotentialitate ; inistratum enim aliquid est mobile, inquantum est in potentia; unde illud quod nullo modo est mobile, nullo modo est. in potentia,sed actiis purus : Atqui it lud quoa est actus purus L carens omni p0tentialitate , om n m persectionem imaginabitum habendi debet, o ita si aliqua periectio illi deeset, es et in potentia ad illam : Ergo primus motor omnino immobilis est id quo nihil maius aut memtius excogitari potest .
. Secundo supponendum est , in sei 1e molientium & agentii in i Vnum pol e esse ait diri iub- ordinatum dupliciter, nempe per accidens . ceper se: tunc simordinat is alterii per accidens , piando ab eo accipit esse, sed non debet e ctare eius applicat nemi vel insitim mi ve