Ioannis de Bussieres ... Historia Francica a monarchia condita, ad annum huius seculi, septuagesimum

발행: 1671년

분량: 638페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

511쪽

tres

Bretigi I. Conditiones

3or. HISTORIAE FRANCICAE

cum pagos milite; cum mente Leua tempestas exoritur. Venti vehementissimus turbo terram pernat, caliginosae nubes coelum condunt,praegnantesque fili minibus tum inuectam noctem fulgetris pellunt, tum horrendis tonitribus tetram necem in momenta intentant, & ecce nubibus prodigiosa grando effunditur , qua tentoria excussa, iumenta caela quam plurima, laucis homines , perturbatus totus exercitus, putatusque dies imminere orbi postremus. Et in animos grando penetrauit; ita cunctos tercor & malorum ingentium perculit metus. Eduardus ipse pervicacissimus omnium concepta formidine, humi supplex procumbit; ac conuersiis ad templum Des parae Carnutensis, cuius apex longe refulgebat, pacem vovet, si procella desaeuiat , supersitque incolumis : Sane immensa ipsius gloria , ad

quem vincendum euocanda fuit e coelo machina ; nec minore Franciae , ad cuius salutem infirmis mortalibus exurgeret Deus .Extemplo ad constituendam pacem dies dictus , locusque Bretiniacum , pagus Carnutibus haud procul ; missique a Delphino Ioannes Dormannus Cancellarius , Ioannes Melodunensis Comes Tancaruillae , Bouciquautus Marescallus, & periti Drensitim rerum , quales Simo Bussius primarius Partamenti Praeses , &Ioannes Marasius Ad uocatus : legati ab Anglo Lancastrius, Comites Norantonius, Variticius, Suffolcius,& Ioannes Boatum Princeps. Intra octiis duum conuentum est de conditionibus : quarum praecipuae ; ut Anglus Aquitaniam latissimis finibus & summo imperio obtineret, clientelati iure prorsus abolito ; porro in iis finibus continebantur Santones, Pictones, Enculisnenses, Petrocorii, Cadurci, Lemovices , & Bigerri ; praeterea idem Rex Caletum, Pontinium , Guinam, cum adiunctis ditionibus iure supremo possideret, & ad Regis redemptionem , aureorum tricies centena millia Delphinus penderct, in praesentia sexcenta millia , caetera designatis temporibus. Contra Anglus iure cederet, quod vindicabat in regnum Franciae,praecipue in Normannos , Andegavos, atque Coenomanos. Addita pleraque alia , in monumentis Francicis porrecta fusius; in quibus obseruanda Delphini selertia, qui cum animaduerteret ad iniquas conditionesse adigi; in instrumentum Lederis aspersit scrupulos , vocumque formulas; unde postea commodiori sortuna resilirent Danci a foedere , illibata fide. Anno 11so. Postquam utrinque ea in pacta iuratum est , Eduardus reducto exercitu, profectusque Londinum , Ioannem Caletum misit; unde selut a pecunia donaretur plena libertate. Porro in tantae resni miseria , exhausto aerario, agris iam tertium annum de ii astatis, urbibulque sanae prope enectis , cum id auri colligi haudquaquam posset , Rex affinitatem cum Galeatio Vicecomite, Mediolanensi Duce contrahi passus est. Ille opulentissimus Plincipum,& amitatis regiae cupidissimus , sexcenta nummorum millia ob

tulit Regi, si filiam Isabellam Ioanni Vicecomiti primogenito filio dare

nuptam vellet. Eaque cst calamitas , quam Villanius illius aeui scriptor clarissimus, ipse Ita his, acerbit Iimam dicit , ac senestissimam omnium cladium; qua Regius sanguis,& illustrissimus orbe uniuerso, in nouam similiam miscebatur; paterna miseria pudorem virginis licitante. Dictae

dos puellae , Comitatus Virtutum , exilis in Belgica secunda ditio . quas

512쪽

cognationem fateri , dc dote imminuta demetetur deuta, datisque obsidibus , Rex liber emi illas est ; obsidum x x v I.

magnus mulierus, praecellentium dignitate ; in iis Philippus Dux Aure--ιiu, lianensis , Duces Biturix & Borbonius, Comites Andegavensis & Αlen- ea . lanius; e Proceribus praeterea lecti, atque ex Franciae primariis urbibus ciari ciues. Eduardus qui Caletum tam in rem Senerat, postquam Ioannein opiparo excepit conuiuio , abeunti postero die Edmundum Principem duosque filios Edmundum lc Lione tum honoris causa viae comites dedit ;iique pedites peditem Regem Bononiam usque deduxerunt ; piam voto concepto peregrinationem ad Dei param Virginem Obeuntem. Rex postliminio in solium reuocatus , recepto Nauarro in gratiam , Parisiis laetitia summa excipitur, donatus ab ci uibus, mille pondo argenti, fabrefieti in vasa. Exinde foedere implendo actum est ; multae prouinciae detrectabant in . potestatem Angli transire; Marchiani, Petrocorii, & Armaniaci, profitebantur se ornatos priuilegio a Carolo Magno , ne unquam a regno Francico auellerentur, & vehementer instabant ne id contingeret ; verum Rege contra obnitente , se Anglo dederunt. Rupellcnsum iides in paucis eni- Ru .ra fiatuit, qui nullo studio, nullis precibus , nulla contentione praetermilla,ne a regno Franciae abiungerentur , tandem perstante in sententia Rege , anno Vertente Anglum admiserunt, ante testati se vi ad transitionem eiusmodi cogi, futuros Anglici iuris labiorum tenus, at mente intima Francici; insculptaque in animis lilia nunquam expungenda. Haec Ioannes ingenue &fide magna exequebatur, cum Eduardiis lente & moliter occupatas arces dimitteret. Imo noua lues ex illorum praesidiis in sit Franciam. Etenim Tard..enua dimissi milites cum plerumque sine stipendiis mitterentur , rapto vivere atque alieno altileti, in cohortes conueniunt, mox in legiones, & illata in proxima loca vastatione, iam exercitum conflant, & recensentur hominum sexdecim millia. lj se Societates dixerunt, siue Tardiores, quod serius ad diripiendam Franciam , tot calamitatibus perditam venissent: nihilominus decursis Campania, Burgundia, Nivernens bus, & Bellijocensibus; & undique praeda pro miserii temporum rapta , in Lugdunensi agro

haeserunt, incumbentes amplae ciuitati, proxima lique trouincias de uastantes. Ioannes ad rescindendam hanc luem, postquam saepius Anglium compellauit, ut qui ipsi stipendia meruissent eos haberet in potestate, & ex lege foederis pacatas ditiones contraderet 1, saltem ad praedones opprimendos sumptiis diuideret, militesnque sufficeret; ad quae postulata Anglo obser-

descente , ipse tandem Iacobo Bor nio mandat, conscribere militem, ac vomicam illam abscindere. Borbonesus euocata nobilitare, o Burgundia, Delphinatu, ac Phocens Prouincia, nouem hominum millia plerosque equites sub signa mittit, ducitque in praedonum turbam. Illi diuturnae periti militiae , artisque memores qna sub Eduardo bis vicerant, ad pagum Brisnaeum , nono ab Lugduno urbe milliari, castra ponunt in colli d ignὸ β culo , eaque ratione copias collocant , ut inspectantibus partem dimidiam duntaxat obiicerent. Ea ars hostibus fraudem primum , mox stragem intulit.

quasi suppuderet

probro. l)ecunia persol

513쪽

ueo. HISTORIAE FRANCICAE

- tulit. in ippe I ranci nobiles, indignati in praedonum turbam ceu in ii istum JOANNE . hosteni uc pugnare , speculari ipsos negligenter ac dimidia parte conspecta, paucissimos cile rc nuntiaruiu; e que mente incuriose & socorditer eos aggrcssi sinit. Verum ij sessa Sc munimentis quae deduxerant tecti, primo in accedcntcs vim maximam telorum de fixorum effunduntiquibus post caquam primum agmen protritum est atque perturbatum ; ex auersa tumuli parte selcctum eqvitatum immittunt, qui incautos hostes a tergo adortus, magna strage caedit, & in fugam agit. Necati plurimi Nobiles; BOrbonius ciusque filius grauiter saucii, vix e pusna educti, Lugduni postridie expirarunt. Hac victoria sae uissimis gratiat Oribus ianua in omnes prouinci as patefacta , & vero egregie functi s uni munere ; viris passim peremptis , stupratis per vim seminis, templis violatis, spoliatis altaribus ,. pagis oppidi i lite succensis; ut iam Anglicum bellum prae hac iratioria lusus . foret. Scd ut ii iam luem in elurcs proii incias spargerciat, plures luc sit nul diriperent,rii duas turmas se sic dispcrtiunt ; altera minor numero , conflata Ause. ex ri bus V asconum millibus, duce Simone Bate sole, Ansam occupat castes tum ad Ararim, quarta Lugduno leuca, atquc inde cis vltraqtie fluuium, . in Belli locensis , Matisconenses, Haeduos, & Ni uernenses, late grai latur, altera amplior, se ad Rhodanum applicar, & duce Belgeratare, Auenionem, Pontificem Innocentium , totamque Pontificiam Curiam , in praedam designat. Verum Auenionem iam tcrtium praedatorum agmen stringebat: nam plurimi aliorum opulentia illecti, nomen in eandιm militiam dede- .rant, ductore quodam , qui se Amicum D ci , de inimicum omnium nuncupabat , & appellationem posteriorem implebat, obuios quosque per diros cruciatus interimens. Iis Pontifex hostibus circumcinctus, frustra promulgata Cruci gerorum militia, Marchionem Mon ferrat ensem fama celebrem cuo eat; nec ille praedones alisus krro aggredi; sed postquam duces conciliauit pecunia , reliquam turbam, ingemis praedae facti spe , in Ita. liam duxit; iisque copiis Vicecomitem Mediolanensem, in senium Pontifici profligauit. Bate soles ad bellum usque Hispanicum in statione inuictus perstitit. XXVIII. Regno ita turbido , Ioanni hereditas vel lucrum obtigit. Philippus Bur-Buetunsi/ gundiae Dux, aetate iunior, ducta Margarita Ludovici Flaiidrentis filia , μι β nullis liberis vitam aluit tit; postremus primae illius stirpis Ducum Burgundiae, a Roberto Roberti Regis filio per annos trecentos de triginta ad ipstinxdeductae. Obtinebat praeter Ducatum Burgundiae, eiusdem Prouinciae Comitatum , aliosque geminos Bononi ae atque Artesiae. Ioannes statim Bursiindiae Ducatum invadit vehui vacuum, affirmans eum regni Francici seudiura , quod defici ciatibus libcris, regno vlide crat prosectum restitueretur ; caeteros Comitatus proximis licrodibiu tradit; Bononiam Ioanni Bononielis Philippi Ducis aut inculo ; Artesiam & Comitatum Burgundiae Ludovico Frandriae Comiti, nato in Margarita Philippi Longi filia. Ita videbatur Ioannes heredum iura cuinulas te & vota , nisi Nauarro Regi iix Burgundiam iuris species cederet. Nam Eudo I V Philippi demortui auus tres sorores in matrimonium dederat, Margaritam natu maximam LudovicoHutino:

514쪽

LIBER DECI M V S. sos

Hutino, Blancam Carolo qui dictus est Pulcher , Ioannam minimam Plit

lippo Valesio ; ex Margarita nata Ioanna Nauarii mater, ex Ioanna nam minima Ioannes Rex ; qiiamobrem Nauarrus ex maiori natus, totam hereditatem adibat, quam inique occupari a Rege aisereret. At nunc sentias iniitriae intra verba stetit, mox in apertum bellum prorupturus. Re X Postquam Burgundiam regno adiim xit, Auenionem proficiscitur, acturus cum

Innocentio ; egitque diutius, donec eo dciam: to Vibanus V. dictus est Pontifex. Venerat simul Auenionem Pctrus Cypri Rex & Ierosolymae, Attalia Ciliciae urbe nuper capta clarus, S: flagitabat a Christianis Principibus in Saraccnos subsidia. Appellatus Ioannes , parum attentu S in regni sui miserias, profitetur expeditionem ; ac die quo Christi Domini morientis defletur memoria , Crucem ab Vrbano suscipit, cum Voldemaro D msitis Daniae Rege , ad Pontificem salutandum adueniente. Sed cogitanti Palae'-stinam nouum iter & tumultus nouus se obtulit. Principes quos Anglo datos obsides dixi, Aurelianensis, Biturix, Andegauentis, & Borbonius, quanquam libera in custodia haberentur, pertae si diuturnae a Francia absentiae, nouum faedus cum Eduardo compegerant ; ut a Rege secundas tabulas impetrarent, quibus abdicaret se imperio summo Aquitaniae; tum ut Rex Eduardum liberum faceret de damnis a praedonibus regno illatis. Calatum Principes eam ob rem ducti, foedus Ioanni oblatum , & discus tum in concilio. Id autem obnitente Delphino rcicctii in ab omnibus, quamquam Rex pro indita bonitate id comprobaret ; ac statutum nullas tabulas nouas conficiendas, cum priores, Angli culpa, non essent admisi x ; porro damna obtigisse ipsius etiam culpa , qui ex foedere milites suos non continuisset. Haec dum agittitur, Andegavensis se fuga proripit, venitque Parisios. Et quidem Rex pat ex acerbe succensuit , quod fidem publicam violallet,&ad regressium urgebat, quem cum ab adolescente libertatem omni ossicio praeponcnte haud impetraret, nec vi optimus pater vellet conficere, ipse pro filio suum offerre caput constituit, de in Angliam proficisci, ut ab Eduardo nouas conditiones exoraret, bellique consilium , si quod inde exurgeret, interciperet praesentia. Et haec vera itineris causa ; publicum bonum , paterna indulgentia , amor pacis, studiumque belli restinguendi; non conceptus in seminam amor . quod in bonum Principem excogitauit calumnia. Nec ab eo consilio vilis uiorum monitis, aut Delphini precibus amoueri se palliis est ; desiderio expeditionis factae admodum flagrans , quam belli Anglici nactus conturbabar. Ergo in Angliam dc latus, comi- Dann limen. tante Petro Cypri Rege , lectitque Francorum Nobilibus , per honorifice

ab Eduardo excipitur. Sed mox pompa gaudii in luctum dchit; postquam Anno 33 4.

Ioannes morbo inter sustos plauius concepto cellauit uiuere ; anno a talis quinquagesimo sexto ; calamitate ad extremum spiritum insequente , ut in alieno animam poneret. Editardus fiamma magnificentia sumis prosequutus cst, revectumque est in Franciam corpus , quieturum tandem in septi l chro. Erant Ioanni virtutes plurim. e , indolis bonitas, simplex & apertus

animus , qui nihil ex occulto , nihil ex insidiis ageret ; si imma fidcs, &

515쪽

IOANNES.

1ος HISTORIAE FRANCICAE,&c.

UT promissi securitas ab orbe exidarent , ab ore ct mente Principum n mquam ableganaeti , summa generositas , fortitudo imperterrita in adeundis peticulis , in serendis aduersis inuicta ; in Deum pietas, in patrem obsequiuin, in sit os amor ; liberalitas in viros fortes & litteratos , in inimicos clementia , & quidem praeclarissima singula ; nisi Prudentia defitisset; cuius desectu tot tantaeque dotes, vel irritae, vel degeneres in Opposita vitia, calamitates magnas importarunt. Sane graui detrimento fuit ; quod leuior in Proponendo, in exequendo constantior seret; mira mentis intemperantia, ut suscepta leuiter urgeret sortiter, nec admitteret aliorum consilium quod

suum regeret. Quid, quod nocuit aperta illa simplicitas; quando Regum Pectus , quantumvis candidum & sincerum , Sacrarii instar p. assim patere non debet ; estque consiliorum Principis ut persenae veneratio , quae spectantes absterreat. Felicior in liberis quam in gestis fuit; iram praeter Carolum Regem, coelitus datum ad paternos lapsus emendandos; duo filii clarissimis Principum truncis stirpem posuerunt , Ludovicus Dux Ande fauens s , Andegauensem familiam, Regesque Siculos propagauit; Phlippus patri charissimus, Burgundiae Duces progenuit: quanquam iste in posteris infensissimam patriae luem dedit. Ioannes Biturigum Dux, liberis suis superstes, aeuo diuturno orbitatem solatus, bonitate morum patri consimilis , senectutem ultimam ad nouas Franciae calamitates prouexit.

516쪽

HISTOR

FRANCI CAELIBER UNDECIMUS.

Carolus quintus , sipiens dioius. Pugna ad coqueresium. Blesensis a Monsertio caesius. Gusdinus in His nia. Ma lanismi praedones. cause noui besti in Anglum. Ap paratus ad bestum. Bellum cum Anglo. Udini facta ;Idem Comestabilis. Lemovicum captum cr euersum. Angli navali praelio victi ab Hispanis. Rupesta a Francis sapitur. Touarmis captum. Dux Britanniae pulsus. Exercitus An gbcus perit. Eduardi mors, filij , patris. Beltam in furatur. Bellum in Nauarrum. Osoleti, poena mitiaga a. Carolus Imperator in Franciam venit. Res in Britania mors. Angli in Francia nouus exercitu caroti Regis mors. carolus VI. Rex. Dux Britanniae reconia ciliatus. Sed tis Parisiensis. Bellum in Flandria. Funa ad Esebeccam. Malleatores Parisienstes. Maresus vocatus innia varia. Guesiclini

toruam. Parisiensium poena. Angli e Flandria pulsi Schisema Vrbanum inter-clementem. Ludovicus Andegavensis in

517쪽

ueos HISTORIAE FRANCIC EItalia moris r. Rex Isabellam ducit. Belli Flandrici sinis. In Anglicum bellum apparatus. Apparatus irritus. Biturigis cunctatio. Clissonius a Britanno captus, in liberatus. Caroli

Nauarri mors. Bellum cum Gebro γ' pax. Rex regnum ad

ministrat. Gasio Phoebus Comes taxiensis. Borboni, in Asri

cam expeditio. Canis castrorum custos. Armaniacus in Italia. Cowestabilis a Craxesi caesus. Factiones Aurelianensis, Burgunda oriuntur. Regis sonticus morbus. Regis morbus in- curabilis. Philippus Burgundus Tegens. Rex ad tempus sanatus. Pax cum Anglo. Hungarica expeditio in Turcam.Rex Angliae necatus. Dissidium inter Aurelianensem, o Burgundum. Aurelianensis Regens.Philippi Burgundi mors. Ioannes Burgundus Philippo succedit. Burgundus necat Aurelianensem. Surgundus fugit. Burgundus Parisios venit. Ioannis Parui pro Burgundo oratio. Concordia inter Burgundum, o Aurelianensem. Genua Francos pellit.

A R o L V s postquam patris corpus Mausolaeo maiorum condidit, nunc regiminis compos, quod gerebat ante precario , nouam adniinistrandi rationem init. Quippe gnarus quas calamitates aut patrisque temeritas importallet Franciae, statuit via contraria assiictam rem publicam subleuare,& selerti prudentia mederi vulneribus, quae caeca generositas intulisset; vere Fabius Francicus, qui publicam rem cunctando restituit, S: consilio fortunam subiecit. Nam regni sui mens, in conclaui abditus, per fratres& legatos, seu per manus ti ministrantia membra coniicicbat pugnas &bella ; & periculo subductus , nusquam committebat aleae rem uniuersam. Ac statim regni primordia insignivit victoria Deus. Ioannis obitu Carolus Nauarrae Rex in spein Burgundiae experrectus, cima Regem Carolum despicaretur, atque ut rebatur consilio inferiorem atque prudentia , quam fraude, dolo & simulatione moliebatur, sane sibi audacia imparem duceret , palam arma parat, tumultuqtie Normanniam mi secr. Rex instituto suo vim oppressurus, diem Proceribus indicit, sanctissimae Trinitati sacrum, quo se Rhemis sisterent, ad inaugurationem obeundam ; i nterim silentio militem euocat, traditque Guesclino & Baiiciquautio. Duo oppida ad Sequanam obtinebat Nauarrus, Medulatam & Meulancum ; iiique amnem, uber alterum Parisiorii in , ceu clauibus habebat in potcstare. Ea duces Regi, in adunt, ac nullo strepitu, dolo militari, Medulatam pri-

518쪽

ianum , dein Meulancum , leui periculo nulloque damno securi occupant. Nauarrus ea iactura perculsus , copias contrahit, veni sintque in subsidium commode Ioannes Grattius, Capitalis Bucchius, dux magni nominis, cum quadringentis equitibus, & Iouellus Anglus cum trecentis. Copiarum Dux Grattius dictus, iussusque ad hostem pergere. Nec is longe inquirendus fuit ; aduolabat eodem voto Gue selinus , occurritque Grallio ad pagum Cocheretium , Ebroicis haud procul. Grattius Capitalis explorato hoste, & numerosiore perspecto , in tumulo virgultis atque arbusculis consito recipit militem, dc praeiudicata victoria, beneficio loci

se tutatur, tota acie in tria agmina distributa; ac primum Iouellus , alterum ipse , tertium Maruellius nothus continebant. Eodem ordine distribu ros milites Guel cliniis ducit , primum agebat agmen ipse, conflatum ex Pictonibus, alterum ex Francis Comes Antisiodorensis, tertium Robertus

innotus , praedo ille insignis; eratque a tergo Vasconum legio bellicosissi naae gentis, ductore Perdicca Albretio; quos studiose ad signa Carolus

euocauerat: ij militari audacia , centum ex suis designauerant, qui Capiralis vexillum per tela atque eiasis eriperent, aliosque triginta , qui Capitalem ipsum vi caperent atque abducerent. Vbi ad radices collis deuentum est , nova belli facies utrinque spectatur. Gue selinus suos instructos in aciem sub signis continet, nusquam palliis in tumulum inuadere ; mira in iuuene moderatione, qui consilio sub aestum praelii Martem subiiceret; nee secus Capitalis se concludit septo , hostique eliciendo , direptos enses fulgentesque hastas ostentat. Postquam diutius in conspectu haeserunt, iamque Francos ardor solis perureret, receptu simulato Gueselinus militem iubet abscedere , praemissisque impedimentis S: lixis , postremum agmen Ordinem seluere. Tunc Iouellus haud dubie ratus Gue selinum fugere , impetu raptus , dehortantemuit sim Capitale, decurrit in planitiem ; caeteraque agmina simul in praelium trahit. Enimvcro Guesctinus voti compos, acie haud aegre instaurata , in hostem conuertitur , ac pugnam conscrit. Ea tem pistate magnum Anglorum robur in Sagittariis crat, quorum grandes Sagittae arcubus millae, plerumque milites transverberabant ; eam in perniciem oblonga scuta Guel clinus parauerat, quibus agminis principes recti , excepta grandine , integri ad hostem evadunt, miscetiirque praelium atrox. Vascones sui consili, memores, Capitalis vexillum primocripiunt, tum ipsum non incruenti inter hostium tuta praeliantem egregie capiunt atque abducunt ; ac dem sim post plurimam interiaccionem Guessiclinus vincit. Nullus hostium fugam capessivit; caesii omnes aut capti, pugnatumque dextra non pedibus. In captis praecipui, Capitalis , Graii illa, Iovellus, Roussillonius. Saque villa, aliique ; sed Graia illam Rex trunca uit capite , ob maiestatis violatae crimen ; Iovellus vulneribus paulo post obiit. E Francis haud pauci extincti iunt, in iis Bel montius Vicecomes,& Anne quinus halistariorum praesectus, dignitate primi. Ea victoria, relata pridie inaugurationis regiae, qua Rex cum Ioanna Borbonia coniuge,magna Procerum frequentia , inunctus cst chrismate; & nuntiata poluidie palma omnium animos felici augurio hilarauit, coeti tantium iam mutatam

sis 3 sortem,

Buci .

Cocheret.

sagittarii

Angli. De seau

Ait nequin

519쪽

CARO S

La Charit c. II. Bἰ. sensis a casus

sio HISTORIAE FRANCICAE

sortem coeloque ausluce illucere Franciae prosperitatem. Carolus reuersus Parisios, Ducatum burgundiae Philippo stat Ii, ut designata erat pater constituit ; lsurgi indis omnino postulantibus Principem , a quo regerentur; lini circinque furtissimum ad profligandos praedones, qui ferocissimi incubabant Franciae lcgatum dicit. Porro dum ille labore multo sparsan, luem contendit opprimere, & Charitatem munitam ad Ligerim urbem ob uallat , capitquc ; tandem in Britannia lis ilia ingens , Biesensem inter atque Monfortium, atrocissima pugna disceptatur & diiudicatur. Iam anno post vicesimum tertio , qua armis , qua induciis, varic promota , & s pila controuersa, ambitione Ioannae Blesensis ad fincm vergebat. Ea ta diis a marito ictum de diuidenda Britannia rescindens; belli tuba, coniugem ad decretoriam pugnam impulerat: isque accurate contractis viribus , ad Monsorti uiri Auraeum oppidum obsidentem , exercitum ducit. Bretiniaco foedere excipicbatur Britannia , fasque erat Regibus pace illi-hata utrinque opitulari clientibus; & Anglus Monsortio , cui filiam uxo rc in dede iat; si lectas copias duce Ioanne Chandosio celeberrimo victore si ibmittit; l rancus Blciensi astini stio Gucsclinum & militem , quam simbcllum Nati arricum paticbatur; Britanni Nobiles suo quique addicti Principum, Pars Monsortium pars Blestiassim fouebant. Adventanti Ble sensi occurrit Mons ,rtius , aciemque ad pugnam instruit , sed Belmaiugrio Nob,ili Britone intercedente, alterum diem arma reprcssa sunt, dum ille conciliand ae paci incumbebat; cuius spem abrupit vel Chandosi j malignitas, v ci Bic sensis uxorij nimis cupiditas. Vtrinque acies tripartito dispositae ; λὶonsortianam Chandosio, Blesensem Gues clino , admiratione inuria a in siritentibus, praeter sepositas ad subsidium cohortes,extemplo ad dimicationem aguntur. Atrocissima fuit, horisque octo per caedes mutuas incerta victoria prorogata; demum ad Bic senses clades conuersa est. Alterum agnacia quod ab Aiuisiodorensi Comite ducebatur , urgentibus Chandosio atque Clistbnio postquam apertum & di sibi utum est, vincentium impetus in Blescia scin totus incubuit, qui de ipse forti 1Iime dimicans caesius est; qucin tamen caesum a suis haud pauci assirmant: quippe Britones Nobiles

pertae si belli tam diuturni,clam inter se conuenerant, ut eum qui vinceretur Occidcrent; tum G ut sc lino omni vi ad restaurandam aciem connitenti hostis undique circunasii sus , consummat victoriam ; accedun*hic Chandosius Guescit mim excipit se dedentem, simulque victi caeteri se in fugam agunt, seqtiunturque victores. Caesia Blesin sum quinque millia ; in litique Britanni Proceres, Rupe sortius, Ricusius, Dinanus, Tornemina, & Pon-rius; capti cum Guesctino Amisi odorensis, Begus siue Bla istis Villanius, Raixius, Rohanius, S: Leo. Victoriam diuo potissimum pepereriint; primum , quod Angli Sagittarii, post cinissa tela, proiectis arcubus, arreptis

secti ribiis, in media hostium agmina se abdentes, equis crura abscindebant, Oh truncabant deiectos equites, & lignatorum instar siluam hominum decuti ibant : alterum victoriae momentum, Hugo Cauretaeus , qui turmas ad pugnandum sic positas , tam apto & commode immittebat in praelium, tamrcrite & sortiter erigebat oppressos, ut ad eum maxime palmae honor

spectau Diuiligod by Corale

520쪽

spcchaia erit. Ita caesus est Carolus Ble sensis, vir summe pius, eaque sanctitii di ne morum, ut Vrbanus Pontifex de eo in sanctorum album adscribendos epius egerit, nec enim adscriptum satis mihi constat in isque per vitae

atque imperis quod ambiebat tae uram , ad immortalem vitam aeter mimque regnum traduchus est. Ioanna coniux,ubi mariti fatum edocta est, suoque dolori & amictae ambitioni obsequuta est diu, per generum Ludovicum Andegauensem Regem appellat , oratque suppliciter ut viditae orphani silue liberis opituletur. Et Rex ad subinittendam opem propcndebat; verum re in consilium milia, clim dehortarentur Consiliarit , atque a firmarent ; Aulum haud dubie in generi opem venturum , ct Anglicum bellum e calido cineresurrectitrum ; nondiren nocia peronaim privi graui simM , haerereiosceribus praedones , incultos agros , vacua oppida I dandum saluti sy.ttium, nec novo bello , eoque diFcillimo calamitates primas tutaurandas et impetrari pacem a Monsertio posse ; maiori emolumento adiunctum iri ipsim ad Franciari, quam nouo necessitatis vinculo Aetio adstringendum. Eam in sententiam per di ictus Carolus , Carnensi Archiepiscopo Rhementi & Bouciqilauto Ma res callo imponit munus adeundi Monforti j; cortimque prudentia pax conuenit; iis te bus ut penes Mons ,rtium tota esset Britannia Ioanna se on)ni iure prorsus abdicaret; ea consequeretur Pontini Comitatum & Vicecomitatum Lemovicum; contenderet Monsortius ad libertatem Ioannae liberis impetrandam , qui ab Anglo custodiebantur; ipsorumque primogenitus Ioannam Monsorti, sororem haberct coniugem. Sic pacata prouincia, restituta concordia in appendicem Britones duo viri praestantis limi Regi adhaeserunt, Tannegulus Castellus,& Oli uerius Clilsonius, Oliueri, a Philippo Valeso interempti filius; cui Rex faculta s patri raptas donauit; in eam praecipue capturam intentus , ut viros eximi OS vndecumque alliceret, seque communirct eiusnodi propugnaculis. Monsortius Regi ob Britanniam clientem se praestitit: atque postmodum cum Nauarro bellum pitum est , paxque sancita, curante Grallio Capitale. Supererantque uni praedones amouendi a Francia,ea ut respiraret, ac subleuata miseriis conquiesceret ; quam luem Guesctinus in bonum patriae natus, in Hispaniae commodum nouo bello traduxit. Ille a Chandosio libertati nuper restitutus, promissis in pretium centum librarum millibus , quarum praedem se Rex constituerat, dc eodem iubente susceperat bellum Hispanicum , Henrici gratia , quem Perrus Castellae Rex, idemque immanissimus tortor,persequebatur ad necem. Vterque ex Alphon XI. natus,vi diuersis natalibus, ita quam diuersis moribus erant. Petrus ex iusto coniugio natus, quanquam postea suspicio fuit permutatum in cunis,& , Iudaea matri substitutu, regio infante morte praerepto; sceptro

potitus,immanem tyran id om exercebat in suos,grassans in Proceres,& promiscua Nobilium strage sese contaminans;inde Crudelis appellationem tristem consequutus. Huic Blanca nupserat, Borbonij Ducis filia Ioannae Reginae seror,virgo formae specie & virtutibus animi perinsignis, ouae saeuissimo Principi tradita,ab ipsa nuptiarum celebritate sponso odiosta,& in custodiam postmoduin data, tandem eodem venenum praebete vitam amiserat;

Blessensit

III.

Guescimus in Hispania.

SEARCH

MENU NAVIGATION