장음표시 사용
241쪽
1sς ΙΜ PERIUM. Cap.VI, tem a Deo fuisse ordinatam. Subjecti igitur sole omni humana creatura propter Deum, si υe Regi quasi praecellenti,
sive ducibus tanquam ab eo mi sis ad vindictam malefacrorum, laudem vero bonorum ; quia sices voluntas Dei. I Per. a. vers. I 3. Rursus sanctus Paulus ad Titum. Admone illos Principibus 9 ρο- testatibus subditos esse , diato obedire. Cap. 3. vers I. Quibus Principibus 8
nonne Principibus temporum illorum , qui obedientiam exigebant simplicem ρDeinde , ut veniamus ad exemplum ipsius Christi,cui jure haeredi rario a Davide derivato, debebatur regnum Ju- daeorum , is cum more subditi viveret,
tributum Caesari & pendebat, & Casaris esse pronunciabat: Reddite suaquit) qua sunt Caesaris , Casari , , qua sunt Dei,
Deo. Matth. 22. vers. EI. Idem , cum
placui siet et Regem agere . obedientiam integram requirebat. Ite inquit in ca
sectum quod contra vos est , ct statima invenietis asinam assigatam, ct pullum cum es ; solvite , adducite mihi: ct siquis aliquid dixerit, dicite, quod Dominus his opus habet. Matth. 2I. Vers. 2. Fecit igitur. hoc jure Domini, sive Regis Iuci eorum. Tollere vero subdito bona tua , eo nomine quod Dominus o
242쪽
Cap. XII. I M P E R I U M. itrum habet , Imperium absolutum est. Loca Testamenti veteris in eandem sententiam evidentissima haec sunt. Tuaccede , audi CUNCTA qua dixerit vo- minus Deus noster tibi , loquerisque ad
nos, o, nos audientes faciemus ea. Deut. s. vers et 7. At sub vocem illam cuncta , integra continetur obedientia. Rursus
ad Iosuen: Responderuntque ad Iosuen , atque dixerunt , OMNIA quapraecepsi nobis faciemus', quocunque miseris, ibimus; sicut obedivimus in C UNcTIS
Moysi, ita obediemus ct tibi; tantum
sit Dominus Deus tuus tecum , cu mi cum Moyse. aeui contradixerit ori tuo, ct non obedierit C UNcae Is sermonibus, quos praeceperis ei, moriatur. Iola. G. Vers. 16. Et parabola Rhamni : Dis runtque omnia ligna a Rhamnum, Heni.
impera 'per nos. qua respondit iis, Si vere me Regem constituitis,uenite o sub umbra mea requiescite ; sin autem nouvultis, egrediatur ignis de Rhamno, O
devoret cedros Libani. Jud. 9. vers. Ι' Quorum verborum sententia est,acquiescendum esse dictis eorum quos vere Re ges in nos constitutinus ori velimus incendio belli civilis consumi. Particula rius autem describitur potentia regia a
Deo ipso per Samuelem. Pradiciis jus
243쪽
I M P E R I U M. Cap. XI. Regis , qui regnaturum est super eos , sec. Hoc erit jus Regis qui imperaturus est vobis : Filios vesro: tosiet, o, ponet in cur- ribus siris, o c. Filias quoque me grassa' ciet sibi unguentarias, &C. Oliveta optima tollet , dabit servis suis , &c. 1 Sam. d. vers. 8. &C. Nonne est potentia hujusmodi absoluta veruntamen in ipso Deo appellatur JUs RE G I S. Neque videtur quisquam , ne Sacerdos qui- dem summus apud Judaeos, ab obedientia hac exemtus fuisse. Ubi enim Abiatharo Sacerdoti dixit Rex, cnimirum Salomon in Vade in Anathot ad agrum tutam, equidem vir mortis es: sed hodie
te non interficiam, quia portast arcam Domini Dei coram David patre meo, sessinusi laborem in omnibuου, in qui- bus laboravit pater meus, ct ejecit Salomon Abiatharmn, it non esset Sace dos Domini: I Reg. 2. versi 26. nullo
argumento colligi potest, factum illud
Deo displicuisse; neque enim repre hendi Salomonem . aut personam ejus eo tempore parum Deo acceptam fuisse
244쪽
' De causis internis civitatem dissoL
- ventibus.1 Iudicationem boni & mali ad Ingulost pertinere, siditiosa opinio. II. Peccare sub-- ditos obediendo Principibus suis , seditiosa opinio. Io. Tyrannmcidium esse licitum , seditiosi opinio. iv. Subiectos esse le- gibus civilibus etiam eos qui habent sum- misim imperium , seditio sia opinio. v. Imperium summum posse dividi, seditiosa opini . vi. Fidem & sanctitatem non studio dc ratione acquiri, sed semper supernaturaliter infundi Si inspirari, seditiosa opinio.
- v I I. Civibus singulis esse rerum suarum proprietatem, sive dominium absolutum, seditiosa opinio. v III. . Adseditionem diffo- , nit , nescire disserentiam inter populum se Multitudinem. I x. Od seditionem disponit exactio nimia pecuniarum , quamvis justa ρο mecessaria. X. d seditioncm disponit ambitio. X I. Od seritionem di ponitDei succesus, XII . viritis qua optu es ad seditiones excitandas , sola eloquentia est sine sapientia. XIlI. Duomodo =ultitia vulgi, se eloquentia ambitio sorum , concurrant ad rempublicam disso L
1. TI Actenus quibus causis , & qabii nemo bus pactis civitates constitutae si ' O
Luat, ecquae timi imperantium in cive S
jura , dictum est. Iam quibus causis pertine- eaedem distatuantur, sive de causis sed i-re illo num : breviter dicendum est. Quem- ' '
245쪽
aso Ι M P E R IU M. Cap. XII. admodum Rutem in motu corporum naturalium , consideranda tria sunt, nimirum , dispositio interna ut sint producendi motus susceptibilia ἰ Agens externum; quo motus certus dc determinatus actu producatur ; Et ipsa actio
Ira etiam in civitate , ubi cives tumultuantur , tria consideranda occurrunt,
primum doctrina, Sc assectus paci contrarii, quibus singulorum animi disponuntur I secundum , quales sunt qui jam dispositos ad secessionem S arma sollicitant, convocant, diriguntque rertium, modus quo id fit, sive ipsa factio. Doctrinarum autem quae ad seditionem disponunt, una & prima haec est ; Cognitionem de bono , malo pertinere ad singulos. In statu quidem naturali, ubi jure aequali singuli vivunt, nec se per pacta sua aliorum imperio submiserunt,
veram eam esse concedimus , imo cap. I . art. 9. probavimus. Sed in statu civili, falsa est. Ostensum enim est cap. 6. arr.
9. Regulas boni & mali , justi eci usti, honesti & inbonesti, esse leges civiles, ideoque quod legislator praeceperit, id Pro bono ; quod vetuerit, id pro malo
habendum esse. Legislator autem semper is est, cujus est in civitate imperium summum , hoc est , in Monarchia Mo'
246쪽
Cap. XII. IMPERIIII1. rornarcha.Idem confirmaVimu S cap. I I .art. 6. ex verbis Salomonis. Siquidem enim
sequenduin ut bonum,& fugiendum ut malum esset id quod singulis visum fuerit , quorsum spectant verba ejus, Dabis servo tuo cor doctis; ut populum tuum judicare posit, discernere inter bonum ,
malum. Quoniam ergo Regum est discernere inter bonum dc malum , iniquae sunt illae , quamquam quotidianae voces : Regem esse, qui recte facit. Et Regibus non esse obtemperandum, ni usta pra- ceperint; & aliae similes. Ante imperia. justum injustum non exstitere; ut quorum natura ad mandatum sit relativa ;actioque omnis sua natura adlaphora
est, Quod justa vel injusta sit,a jure im
perantis provenit. Reges igitur legitimi quae imperant , justa faciunt imperando , quae vetant vetando injusta. Privati autem homines dum cognitionem soni de mali ad se trahunt, cupiunt esse sicut Reges; quod salva civitate fieri non potest. Omnium Dei praeceptOrum antiquissimum est , Gen. Ca P. 2.
vers. I S. De Iigno mentia boni ct mali ne
comedus. ω antiquissima tentationum
4 diabolicarum, cap. 3. vers. Eritis sicut dii,scientes bonum malum. Et prima Dei cum homine expostulatio vers. I I.
247쪽
Luis indicavit tibi quo nudus esses, nisi
quod ex ligno, de quo praeceperam lita ne comederes, comedisti ' Quasi diceret . unde judicasti nuditatem, in qua visum est mihi te creare , inhonestam esse, nisi quod cognitionem Honesti & Inhonesti rute tibi arroga sti ΘII. Peccatum est quicquid quis secerit contra conscientiam; nam qui id faciunt, legem spernunt. Sed distinguendum est; Peccatum meum est quod faciens, peccatum meum esse puto; quod Fero peccatum alienum esse puto, pose sum quandoque sine peccato meo facere. Nam si jubear facere quod peccatum jubentis est , modo qui bubet jure Dominus meus sit, id si facio , non pecco : non enim si militavero jussu civitatis , putans bellum injus E susceptum esse , idcirco injuste secero , sed
potius si militare recusavero, cognitio
nem justi & injusti, quae pertjnet ad
civitatem , mihi arrogans. Qui disti ctionem hanc non observant, quoties cunque eis aliquid imperatum erit,quod illicitum vel est, vel videtur esse, incident in peccandi necessitatem. Nam facient contra conscientiam, si obediverint; contra jus, si non obediverint. Si fecerint contra conscientiam, monstrane
248쪽
captat I. IMPERIUM. rsa se non metuere poenas suturi seculi , si fecerint contra jus , tollunt quantum in se est societatem humanam , & vitam civilem seculi praesentis. Opinio igitur eorum qui docent, peccare subditos , quoties mandata Principum suorum , quas bi i usta videntur esse, exsequuntur, Scerronea est, & inter eas numeranda quae obedientiae civili adversantur; dependet autem ab originali illo errore quem supra praecedente articulo notavimus.
Nam per judicium nostrum boni 8c mali. facimus ipsi, ut tam obedientia nostra, quam inobedientia sit peccatum. ΙΙΙ. Tertia doctrina seditiosa ab eadem radice orta est, Tyrannicidii m 6se Q. licitom. Imo hodie a nonnullis Theo' tum, sis logis, & olim ab omnibus Sophistis Pla- ditiositone, Aristotele, Cicerone, Seneca, PL- vini tarcho , caeterisque Graecae & Romanae Anarchise fautoribus non modo licitum, sed etiam maxima laude dignum existimatum est. Tyrannorum aurem nomine intelligunt non solum Monarchas, sed omnes eos qui imperium summum in quocunque genere civitatis administrant. Non enim Athenis Pisi ratus tantum, qui solus imperium habuit, sed post eum Triginta viri, qui simul dominati sunt; singuli Tyranni appellabantur.
249쪽
IMPERIUM. Cap.XII. Sed is quem occidi, ut Tyrannum, V Ο-lunt, vel jure imperat, vel absque jure; si absque jure, hostis est, &jure occiditur: sed dici debet hoc non rannicidium, sed hosticidium. si jure imperium obtinet , locum habet interrogatio divina, quis indicavit tibi, quod Tyrannus esset. nisi quod ex ligno de quo praeceperam tibi,
ne comederes, comedist8 Quare enim appellas tu Tyrannum, quem Deus Regem fecit, nisi tu privatus exsistens , cognitionem ad te trahas boni 8c mali ' Quam Perniciosa vero civitatibus , praesertim vero Monarchiis, opinio haec sit, ex eo facile intelligitur,quod per eam quilibet Rex, sive malus, sius bonus, unius sicarii δc judicio condemnandus , de manu jugulandus eX ponitur. IV. Quarta societati civili adversa opinio eorum est, qui censent legibus ci-
milibus subjectos esse etiam eos qui habent
summum imperium. Quam veram non esse satis ostensum est supra, c. 6. art. Iq. ex eo quod civitas, neque sibi ipsi , neque civi cuiquam obligari potest: non sibi, quia nemo obligatur nisi alii; non civi,quia civium voluntates singulae invo- luntate civitatis continentur, ita ut si civitas se liberam a tali obligatione esse velit, etiam cives velint, & proinde libera
250쪽
Cap.XII. IMPERIUM. assberast. Quod autem de civi rate verum est , id verum esse intelligitur de eo homine , vel coetu hominum qui summam habet potestatem; illi enim civitas sunt, quae nisi per summam eorum potestatem non exsistit. Quod autem opinio haec Cum essentia civitatis consistere non possit, ex eo patet, quod per eam cogni
tio justi & injusi, hoc est, quid sit, quid
non sit, conrra leges civiles, definire, ad singulos rediret. Cessabit ergo obedientia , quoties imperatum aliquod videbitur contra leges, atque una Omnis potestas coactiva , quod salva civitatis essentia fieri non porest.Magnos tamen habet error hic fautores , Aristotelem Sc alios, qui propter impotentiam humanam, civitatis potestatem summam , solis legibus deserendam esse arbitrantur. Videntur autem in naturam civitatis parum profunde inspexisse, qui potestatem co-aectivam, legum interpretationem, legum lationem quae necessariae civitati
potestates sunt ipsis legibus relinquendas esse existimaverint. Quamquam autem cives 'singuli cum ipsa civitate contendere judicio , dc lege agere interdum possint, id tamen locum habet tunc solum quando quaestio non est de eo quod