De emendandarum Senecæ tragœdiarum rationibus prosodiacis et metricis dissertatio philologica quam summorum in philosophia honorum ... Bernardus Schmidt

발행: 1860년

분량: 82페이지

출처: archive.org

분류: 시학

31쪽

M εi odia i hunc tamen locum tacere nolo mihi suspectum videri, ut poto qui Thesei verbis praegressispanum respondeat; ne quo Bothius disse ultatem sustulit Et/i scribendo , Αgam. 199 si aliter nequit; quibus

exemplis statim adiciam, quamquam ad hanc disputati0nem non satis apta sunt, quae in m litteram exeunt,

cum brevibus syllabis copulata, iam Horc. 112 iam odia, tam Phoen. 133 quid tam ineaetricabile. sed in Oedipo 638, ubi legunt 'it qui in ortua δemet, mirora nomine adhuc Florentini lectionem receptam es8e, Egitque in ortua. in Octavia vero cum ne cum longa quidem syllaba usquam ullum monosyllabum sive vo-uali sive m littera terminatum coniunctum sit, uno versu 870 vocis monosyllabae in vocalem exeuntis cum

brevi syllaba conglutinatio fit, ut ne ineaepugnabilia. quod qui animadvertit cavebit ne versu 134 Lipsit coniecturam Emerge te undis aut quam ex huius et J. F. Grono vii coniecturis hibridam Franciscus Ritterus confinxit, Emerge te umbri8, adprobet, sed scribet cum J. F. Gronovio Emerge ab umbris, aut quod magis mihi adridet, Emerge tenebria cum Withoso in praemet. p. 102. restat ut diphthongum cum brevi vocali numquam coisse dicam. cui observationi in vulgaribus editionibus duo loci adversantur, Hero. ait. 1325 O

terrae et urbe8, et Phoen. 499 ha8tae, et arma. Sed priore loco terra scribendum est e codice optimo. alterum locum rectissime I. F. Gronovius ita restituendum vidit, Reelino h tam et arma defisa incubam. Brevius synaloephao in metris lyricis condiciones absolVere potero. in quibus Seneca non modo eis coniungendarum vocalium modis, quos in senariis caute admissos esse vidimus, sere abstinuit, sed etiam lenis-

32쪽

simo quoque atque usitatissimo genero tam raro usus est, ut voluisse hunc poetam, quoad eius sacere posset, qualemcumque syllabarum coitum defugere apertum 8it. plerumque enim non nisi breves vocales set ex his omnium saepissime e littera, quam non per Synecph0nesin obscuratam, sed vero elisam esse credibilo est vel syllabas in m litteram Oxeuntes cum syllabis sive longis sive brevibus copulatae sunt. nec pauca Sunt integra carmina, in quibus aut nullum omnino ullius elisionis exemplum aut unum tantum vel alterum conpareat: ut haec Senecae ars cum ea conparari possit,

quam Calpurnium et laudatorem Pisonis carminibus suis adhibuisso Mauricius Hauptius animadvertit in commentatione quam de Calpurnii et Nomesiani carminibus bucolicis conscripsit, p. 3 et 26. veluti in primae tragoediae eo carmine cuius a versu 125 initium est, quod septuaginta amplius dimetros anapaesticos continet senario iambic0 clausos, uno versu 186 haec elisio sit, Nimium Aloide; nam v. 168 in auro est huc referre dubito. pari vel etiam maiore arte elaborati sunt versus

anapaestici in Octav. 201 sqq. , in Herc. ait. 1279 sqq. et l983 sqq. , Sapphici in Phaedra 736 sqq. , choriambici in Med. 56 sqq. et 93 sqq. , Glyc0nei in Med. 75 sqq. nisi quod fortasse v. 92 o Lipsit libro scribendum est Vir longe tit superat , dimetri iambici in Agam. 759 sqq.

sed ad singula transeundum est. igitur longam Vocalem cum brevi copulatam semel ego repperi in Herc. ait. l 956. Certe ego, in tetrametro dactylico. porro longarum vocalium cum item longis coniunctarum pauca exempla inveniuntur, quae singillatim mihi onumeranda esse video. praeteribo autem qui et ipse raro ad modum

occurrit pr0ductarum vocalium cum e8t verbo concur-

33쪽

sum, qui utrum ad elisionem pertineat necne incertum est. itaque in versibus anapaesticis spondiaca vocabula eius modi elisionem passa sunt Oedip. 740 Uno aetatem,et 993 multi ad fatum, Herc. all. 1887 Magno Aloiden, in quem versum infra redibit disputatio, octav. 13 μ-tae emaudi, 28 Ultra Oceanum, 358 Ferro es snMi.

anapaesticae vocis quod certum videatur unum exemplum cxtat Agam. 684 Pelago audace8. nam Med. 343 recto Bothius J. F. Gro novit coniecturam Subito imputii in ordinem recepit. itaque vel hinc reicienda est Francisci Ritteri in Octav. 361 coniectura pelago atque. emonosyllabis autem hoc modo obscurantur te in Thy. 802 Quid te aetherio, cum in Med. 355 cum Au8onium, et in Agam. 98 Et cum in paδt . porro a Ver8ibus choriambicis totum hoc synaloephae genus abiudicandum videtur. nam Hero . ait. 169, ubi legunt in caelo λδereret, recipiendum est quod J. F. Oronovius Florontini nisus vostigiis proposuit, Caeloque i eruit. in Phaedrae autem versu 768, qui in plerisque editionibus ita extat, Langue8eunt folio lilia pallido, etsi optimi codices Florentinus et Melisseus ut post folio insertum habent, tamen hanc voculam hic incommodam esse iam J. F. Gronovius intellexit. denique Thyestis certe versu 147 Diniauρque tua eat, Tantale, deatera, plane non dubito quin tua/t Seneca scripserit, quia vocis iambicae vocalis sinalis extra senarios numquam elisa est

tum in Glyconeis vocis creticas vocalis ultima cum longa syllaba coniuncta est Oedip. 886 Spiritu antennae, an a paesticae Thy. 342 cupidi arcium, in anapaestum e suntis ibidom 350 ambitio impotena; monosyllabum obscuratur Herc. ait. 1045 quae aera. in versibus Sapphicis hoc elisionis genus habes Herc. ali. 1547 Feminae

34쪽

Gertos feriant, quem ad modum in Florentino legitur, Agam. 602 mθtica aut muros populante flamma si

recto sic scribitur , Tro. 853 Troiae atque, quae Synaloepha illi praeterea respondet, qua in senariis semel dictum erat Lethaeo abditum; neque enim quicquam causae est cur Troiae hic pro anapaesto habeatur, id quod iam supra a nobis memoratum alia disputationis

parte conprobabimus. iam non nisi unum productae . Vocalis cum producta coeuntis exemplum superest Oedip. 737 Boatioo eaeperti in carmine e variis metris conposito; inque simili Agamemnonis carmine cum monosyllabum obscuratum est, versu 619 Aut cum ipδe.

Sed ne in tota hac quam de synaloepha institui disputatione parum diligens fuisse Videar, quae de vocalium snalium primitus productarum correptione observavi nunc exponenda esse intellego. ut autem ab olittera incipiam, quae cum in omnium vel verborum vel nominum exitu principio longa suisset paullatim pronuntiando attenuata est: eam in Senecas tragoediis seretam infirmam deprehendimus, ut nisi accedente arsis pondere produci non possit. itaque in verborum omnibus lamis quaecumque in hanc litteram exeunt constans et quae in qualicumque metri genere Valeat regula haec est, ut o producatur in arsi positum, in thesi delitescens breve sit. eademque regula tertiae quam dicunt declinationis nomina illa vocali torminata omnia continentur, ita ut etiam Agamemno corropta ultima elatum sit in Agam. 514. sed in horum nominum unone arsin quidem ad producendum o satis momenti

35쪽

habuisse bis observavi in dimotris anapaesticis, Med. 350 Quid eum Sieuli uirgo Pelori, item Thy. 857. porro

eandem regulam Secuntur quaedam vocabula quae cum natura casus ablativi fuissent, in adverbia postea abierunt. Sic δero men Suram Spondiacam Servavit Phaedr.

135 et Herc. 865, trochaeus est Tro. 633 Agam. 993Τhy. 964. eadem condicione subito tribrachi mensuram adeptum est Phaedr. 1007 Tro. 171 - 443 1132 Agam. 470, anapaesti tenuit Oedip. 582. sed numquam nisi correpta ultima vocali posita repperi imo ergo quando ecquando aliquando vero Phaedr. 1082J. contra Semper, Νi recte observavi, producto o dicta sunt tuto nitro retro. nam quod Herc. ali. 49 in paullo antiquioribus editionibus legitur, Unde retro nemo, salsum esse in Davidebimus. deniquo modo vocabulum cum aliis locis omnibus correpta syllaba posteriore elatum sit inam Thy. 249 recte o Florentino aliisquo libris at modo inno8tra domo recentiores editores reουtituerunt , vocalem sualem semel productam habet ' in Octav. 273 Quae fama modo emit ad aureδ, id quod iam animadverterunt Volgangus Reigius in Corrigendis ad Plauti Rudentem et postea Lachmannus ad Lucr. II 1135. neque enim dubium videtur quin correctorum sit quod in libro Cruseriano esse Isacius Pontanus testatur, Quae modo fama. Sed rari88ime haec de qua agimus correptio adgerundiorum casus ablativos transiit, in Tro. 264 Vincendo didici, et in Herc. ali. I 862 Lugendo facias, quibus dandi casus addendus est in Oedip. 942, si quidem recto hic Hugo Grotius emendavit Soluendo non ra. superest ut duo et ego Semper correpta syllaba posteriore elata esse dicam. iam ut ad i finale transeam, huius litterae cui reptio certam sedem habet in voculis

36쪽

mihi tibi stibi nisi ibi tibi, quam prosodiam conposita

quoque ubicumque et ubinam semper tenent. nisi quod per arsis vim in tibique et gibique mediae syllabae productas sunt Oedip. 670 et 767. nam utrum mihi et tibi pronomina, sicubi in Versuum anapaesticorum ex tremis dipodiis conlocantur id quod in Hercule altero et in Octavia aliquotiens seri observavij, dicenda sint posteriorem syllabam producere necne: id iam nunc diiudicari nequit. cohaeret enim cum alia quaeStione, quam habebimus cum ad illos versus disputatio pervenerit. porro quod ad a litteram in nominum Graecorum sine correptam attinet, Lachmanni ad Lucr. VI 971 observationem repeto, cum dico Phaedra et Electra correptis vocalibus extremis a Seneca elata esse, item Oechalis, quod elisa vocali sinali positum est Herc. ali. 422 ; contra Megara in Herc. 203 et 1009 Graeco m0re. praeterea memorabiles sunt hi nominativi, Pirrata Pelia Laerta, Latinam flexionem secuti brevem quo ultimam habentes

Oedip. 289 Med. 201 276 Tro. 700.

Jam da syllabis item sinalibus sed quae consonantibus terminantur miscella quaedam notanda Runt. 8anguis Vocabulum cum correpta posteriore syllaba in his tragoediis efferri soleat, naturalem suam quantitatem

servat in Med. 775 Ceetoris iatio perfidi panguis ineδt. deinde Oedipus productam syllabam extremam habet in Phoonissis 3 13 Die Oedipis Aegaea tranabit freta.

quod nomen cum numquam ita in versu conlocatum sit, ut dactyli mensuram aequet, etiam ante litteram conSO-nantem aut in exitu versuum illo modo a Seneca elatum esse credibile . os t. quam opinionem hoc, puto,

confrmat, quod, etsi in Phoenissis 178 diutum est audiea verum, Oedipe quamquam hoc loco, cum nou

37쪽

nulli libri, veluti ἡveteres' Commetini, Oeripum praebeant, hunc errorem non inepte suspicere non tam ex Oedipe, quam ex Oedipus scriptura natum esse , nullus tamen, Si recte observavi, huius nominis casus oblicus invenitur qui ad secundam declinationem pertineat. Sed

dixit Seneca Oedipodae in gignendi et dandi casu Herc. 496 Phoen. 89 00dip. 216, in ablativo Oedipoda Oedip. 943, Oedipodam sic Florentinus in in accusandi casu

Oedip. 1003. denique hie et hoc pronomina, si Ve inarsi sive in thesi posita sunt, semper Seneca producta esse voluit, nisi quod semel hoe corripuit in Phoenissis 55 1 totuε hoc Mercituε, Hoc utrimque populu8 Omnis, hoe vidit achror, propter notam illam et Senecae qu0que plerum quo probatam in eiusdem vocabuli repetitione elegantiam.

Jam cum pauca ad modum eaque prorsus vulgaria sint quae de longarum syllabarum in mediis vocabulis correptione dicantur, his omissis ad syllabarum natura brevium eam productionem quam mutae cum liquida coniunctio efficit lubenter transeo. de qua ro paullo distinctius disputare posse mihi videor quam socii Friderieus Albertus Langius in quaestionibus metricis Bonnao 1851 editis, p. 24 sq. itaque in senariis iambicis communis regula haec est, ut illarum copulatio litterarum praegressam syllabam producat in arsi positam, in thesi latentem non producat. atque haec quidem productio praeter arsis pondus plerumque tamquam altero auxilio accentu quoque verborum adiuvatur in ipsa producta syllaba posito. nam in tribus arsibus primis, ubi

38쪽

propriam sedem totum hoc productionis genus habet, tantum modo aut bi syllabarum vocum syllabae priores aut trisyllabarum quales sunt tenebrae colubrae volucro lugubris pharetra latebra cerebrum, mediae produci solent; quibus singularo exemplum addendum est e Phoen. 267 Qtiod patiricidam pudeat, quo loco n0n principalis quidem, at secundarius certe conp0siti vocabuli accentus primao syllabao productioni una cum arsis pondere Servit. porro in quinta arsi omnino non nisi unum huius productionis exemplum observavi in Herc. 626 lugubribust. sed quae in quarta arsi producuntur communes Syllabae, et vocum hyperbi syllabarum omnes sunt et verborum accentu semper carent, Veluti igne flagrantes trabes,

peragrato celer, Sacri ca8 preo . qualium ego exemplorum in tanto senariorum numero undecim repperi. sed haec omnia et cum Spondeorum anapaestorumque a locis paribus excludendorum studio et cum caesurarum

tum Stichicarum tum podicarum legibus et cum aliis sonariorum elegantiis, quas p08tea disputatione persequar, artissime cohaerent. verum illa quam initio exposui communis regula quasdam exceptiones habet. et primum quidem cum quinto senariorum loco iambum poeta de sugeret, in quinta thesi vocabulorum bi syllaborum communes Syllabas plus quinquagiens produxit, quasi in arsi conlocatae essent, trisyllaborum vero numquam, hypertrisyllaborum, Si recte observavi, quinquien S.

deinde verba hyperbi syllaba ea quorum paenultima brevis est, qualia Sunt propriu8 patriu3 patruua lacrima duplicia reprime reciprocuδ, antepaenultimam qu0que, si vo ea in thesi sive in arsi posita eSt, numquam non correptam habent. quorum consuetudinem non mirum 3

39쪽

est quod etiam lacrimandum sequitur in Phaedra 881 perire lacrimandum 8uis, quam lectionem e Florentino aliisque libris restituit I. F. Oronovius: antea enim hic legi solebat perire dum lacrimant hui. denique in quibusdam vocabulis notissimum est communium syllabarum quantitatem qu0dam poetarum usu ita sancitam su-iS8e, ut earum aut correptio aut productio legitima vel etiam c0nstans esset. itaque quod hunc Seneca moremplorumque tenuit, id communi regulae minime repugnat.

sed idem p0ota des exit aliquotiens ab illa plerisque poetis probata consuetudine. qua in re memorabile est cum Graeca nomina Nebrua Cyclas hydra correptis Syllabis prioribus extulisse singulis exemplis in Hercule altoro 19 803 914 in trimetrorum exitu, cum ceteris locis omnibus alteram horum nominum quantitatem usu receptam tenero mallet. in eadem sabula Abra vocabulum correpta syllaba priore ter ponitur in senariorum

exitu, vorsibus 947 122l 1277, quod qui praeter Senecam socerit solum Manilium novi; in Thyesto autem et in Oedipo et in Agamemnono in reliquis enim tabulis

non inveni hoc vocabulumὶ semper producta prior Syllaba est. neque est indignum mentione quod iam F. A. Langius observavit in quaest. metr. p. 25, cum ipse Seneca in hisco sex tragoediis, Hercule Thyeste Phoenissis Phaedra Troas in Medea hanc sibimet legem scripsisset, ut retro vocabuli Syllabam priorem Semper pr0- duceret, eundem in Oedipo Agamemnone Herculo altero iambicam illius adverbii mensuram spondiacae praetulisse. in Octavia autem nusquam invenitur hoc vocabulum . quae adhuc disputavimus pleraque omnia ad senarios pertinebant: relicum est ut metris lyricis minus in hac quidem re cautionis Sonecam adhibuisse di-

40쪽

cam. in quibus communes syllabae cum in arsi tum in thesi, prout singulorum versuum ratio flagitabat, productae Sunt. Verum quod Semper non modo in senariis, sed in qualicum quo versuum genero diligentissimo evitavit, ne quando vocis hyperbi syllabae paenultimam brevem habentis antepaenultimam syllabam mutuo et liquidae positu pr0 duceret, id semel poetam admisisse in Hercule alter0 195 CApria lacrima8 Myrrha tuetur, nullo

modo adducor ut credam. quae lectio quamquam e codice omnium optimo prodiit, tamen quia aliunde quoque in suspici0nem venit, ut adparebit cum do versibus anapaesticis disseram, sine cunctatione reicienda est. sed hoc in illam partem disputationis disseram. Posteaquam de brevium syllabarum in mediis vocabulis productiono quas necessaria Videbantur exposuimus, pauca de syllabis concursu binarum vocum extensis dicenda restant. notissimum est enim cavisse plerumque poetas, ne vocabulorum breve8 Vocales extremas aute Vocem ab εο vel γ vel ει litteris incipientem corriperent. neque Vero productionem earum adamarunt. et Seneca quidem non nisi bis ea usus est

in arsi, IIerc. 950 quidquid autumn gravis Hiemε-que gelido frigida spatio refert, et Phaedr. 1026 omnes

undique ε copuli aritrepunt. sed cum aliis locis omnibus huius modi et correptionem et productionem evitandi certum studium adpareat constanter enim voces ab illis consonarum coniunctionibus incipientes aut syllabas littora vocali longa vel consonante terminata8 Secuntur aut initium versus occupant aut ita deniquo. conlocantur, ut praegressae vocalis quantitas per ipsum metrum ambigua sit , cumquc nulla alia litterarum consonantium copulatio ad producendam vocalem fina-

SEARCH

MENU NAVIGATION