장음표시 사용
111쪽
roo IN I. LIB. ARISTOT DE COELO.
minatim, sed definite.Non enim album v.c. st ex gramatico, sed ex no albo. ut in Phylleis explicatu fuit, siquid ε oportet omnem mutatione i nitam esse. Aarura essti cu natura effugiat infiniti . mutatio autem finita esse non potest, nisi certumor infinita. terminii. que petat,& m que desinat proposau habeat. Quare oportet terea aliae; elem et a certu habere locum a natura prςscriptu,que in adeant,de in ciue ubicunque sint, suopte , - , .
Nam c urso. Diceret quispia motum circularem no habere
certu terminum, cum non tedat ex uno contrario in aliud. Occu
Quo pacto rit etiam motu circu- motus cirru larem suo modo vet-Lru verse- cari inter cotrarios, at- tur inter c que adeo inter de i-
mnos. nus in eo inuenitur sua, qualiscunq; ea sit. oppositio mo secuduinali Qua psicha in cneu lo cle signata, prout int ucta ipsius circuli: sed ut at quatenus sunt extrema diametri,qua maxima in circulo distatia aestimatur. Item quia licet tota sphaera per se & ex toto non mutet locii, mutat ni-- hilominus ratione suarum partium , quibus
diuersum Vbi partiale successuῆ respodet, Ut alibi explicatum fuit.
ferri in infinitum , sed '. ad certum terminum,' quia terra quanto lon- Terra quato gius mouetur.& qua maris cerei to magis etro appro- virvin- pinquat. tanto fertur . tant velocius, similiterque mouetur ce- ignis quo altius euo ter Q. Lit,sc ad nativa sedem propius euadit. Quare
cum lixe maior velocitas ex maiora graui-
tatis S leuitatis impetu obueniat, si motus naturalis corporti no cocluderetureeitis limitibus sed immesum N interminatu spatiu decurreret, se pieretur grauitate & leuitate in insim tu crescere quod sera non potest,cu natura ab intim-to abhorrea: Nota locum hune Aristotesis ad explicandam controuersiam de causa maloiis celeritatis in motu naturali grauiu & levium. Apertὰ enim sentit prouenire malo te velocitatem accessu de incremeto grauitatis di leuitatis.
Quod tamen non de ipsi grauitate quas habituali sed de accid&aria quae est impulit
112쪽
impulsus siue impetus ab illa ortus,intelligendu est ut suo loco fusus dicetur. s verὸ neque. Arrepta ex dictis occasione explodit sententiam quorumdam Exploditor philosophoram alentium corpora gravia , α leuia posteaquam tuas formas opinio quorusorma iunt, moueri iniecto tibi impetu ab externo motore , eo modo, quo dam de mo- unum corpus a sortiori protruditur, & vi desertur. Prima ratio contra hanc tu granium.
. sentetii est. qu5d quae is iraesum.
Ham ct conuersio, opposita quodammodo habet
per vim cientur . quossit maiora, eo minori impetu agutur. Et ta-
me in grauibus & leuibus collat oppositum accidete: liquide in ior ignis ascedit e lernis, maior terret gleba velocius descendit. Neque poria celerius. secunda rati qua idueonfirmat ita liabet. Quae ab externo m tore impelluntur, non solent in fine celerius
moueti, sed quo longius a motore suo a
cunt,eo mouetur len- . tuis: atqui grauia αleuia clim in naturalia loca tendunt. celerius mouentur in finem onigitur ab externo motore impelluntur. . At uo vulev . Ter' 3. arrum. tiaratio.Niliit per vim
fertur ad eum locum, unde vi extrahitur: sed grauia & leuia extrahuntur vi a propriis hocis, v t terra a loco infimo. ignis a supero Noergo ad illa per vim, siue externi motorta impetu seruntur. Hic Gm iactis aduerte no negare Ari mou/tur stotele grauia & leuia a generiant
cv:n in naturalia loca tedut moueri ab externo motore, videlicet a
pe caulla sui imotus: id enim aliis in locis docuit, ut 8. Phys. auscultationis capit. 4. sed tantum 'docere non agitari illa per vim ad propria loca
' Pr terea per rationes. Ait posse mundi unitatem comprobari rationibus a prima platio ii, phia petitis, & a natura conuersionis qua coelestia corpora mo- Vmta udo uentur. Nam i 2. Meta. e. 8.tex os editur unu tantsi esse mundsi, quia est unu ex unit-retant si mouens primu . Similiter 8. Phys e. s. tex. i. demo sitatur unum tani ucsie uni Irimi prima mobile de unum mota nepὸ circularem atq; unum prim si motore, cui mouentu. motus omnes subordinεtur: ex qua subordinatione unitas nasidi concludituri erit insuperi Ratione sum pra tum ac eibbus, tum a sublunaribu cor-N 3 roribus ea, qra per diametrum dissant: isti vero non est contrarium quicquam. Quare σ ex hisce motis
quodammodo is opposita sit, atque sinita: si igitur qui fiam exitus, or non sine sine erantur, necesse
Text. t . est. i 2 con stram autem hac in infinitum, signum etiam hoc esse videtur. Terea namque Ur ignis quo propinquiora sent locu suis, illa quidem medio, ignis vero spero loco, eo celeris, porro Irruntur. Bu'dsi infinitim esset silerus locus, in ita nimirum 2 celeritas esset: orsi celeritas infinita esset, ct grauitas etiam, or leuitas infinita esset. Nam, ut quod inserius pergeret, celeritate defrens grauitate celere essen. sic si infinita esset huius accretio, O incrementum lavi celeritatis inmitum etiam
Text. 83. esset. At vero neque ab alio, neque vi, ut quia aam inquiunt xtrusum fui sum alterum inocum, deorson alterum fietur. Cardius enim maior ignis fusim, P maior terra deorsum utique moueretur: nunc autem contrarium sit: ignis enim maior, orterra etiam maior, celerius semper propriu locum petit. R Neque porro celeriim prope finem pergerent, si vi extrusioneari mouerentiιr. Omnia nam qua ita mouentur, cum longius ab eo, quod vim attulit, distant, tardius sane feruntur. ' Atque
de vipui sunt, i Iuc non vi, se suopte nutu fruntur. Luare fides ex hisce fumi de hisce, quia
Texti' o. bus de loquimur, satis potest. P Praeterea, per rationes etiam, quae eae prima pialosophia adduci possunt , ex ipsa conuersione, quam quidem hic similiter, ct in caeteris mundis perpetuam esse ne
cesse est, hoc idem rimo Irari prouo potest.
Text. 'τ. ' fueris insuper manis tam , coelum necessa
rio unum esse, Ur si hoc considerabimus modo.
113쪽
potibus suadet unum tantum esse mundum : sumitque, ut tria sunt eorporea Mementa, coelum, terra, & medium,ita cita esse loca eis respondentia: loeum medium , qui omnium infimo & grauissimo corpori debetur , nempe terrae: extremum, ac summum, qui conuenit corpori circulari, id est, coelo : interme dium, qui corpori leui competit. Vnde colligit non esse plures mundos . quia si alius mundus esset,
medium esse inter infimum elementum, hoc est, inter terram,quae in medio mundi iacet Ad coeleste corpus, quod supremum obtinet locum, interpositum ei se corpus leue intellige, contineret in se alia loca suis corporibus recipiendis, quae tamen non dantur. Aduertit D. Thornas hoc loco appellare Aristotelem corpora simplicia ela- meta corporea ad discrime materiae primet, quae etiam dicitur cle
corporeum, quia ex se omni forma corporucaret. ite vocare coeluelementum quemadmodum. dc I. Meteor. cap. r. quia ut ex quatuor elementis vulgatis coales cunt milia: ita ex ipso , una cum aliis corporibus simplicibus , constat Universum.
Nan: jsi in hoc πο est. Ostendit corpus leue,
. Sintne plures mundi, an unus tantum. ARTICVLVS I.
Quid meteres P siologi hac in re senserint.
N propos in quaestione varia extiterunt philoso- Guilal P phantium placita, q commemorat D. Ambrosius lib. i .Hexam. cap. i. D. Augustinus lib. i 8. de Civita. δε Dei, c. i. Theodi retus in lib. de Materia dc mundo. mine vanu Philo Iudaeus in libro de Mundi incorruptibilitate. cap. M. Plutarchus i. de Placitis, cap. 3. Cicero liba. Academ . quaest.& et libro i. de Finibus. M. Albertus in Summa de Homine, in quaest. . . de Hominis habitaculo, arti c. a. C v i D A M plures inuexere mundos, sinitos tamen ,ut Mani-
114쪽
Nam cum tria simi elementa corporea, tria nimi- lige, ves simpliciter. rum,st loca elementorum erunt. Atre unus clundem Deus, corporis eius erit, q om in riora elemeta aqua m. lucatur, qui quidem circa medium est. Alius aerem,& ignem.Nam autem eius, quod orbe ertur , qui quidem ultimus si medius ille loeus insi
tertius: cuil , quod est medium corpus, qui
quidem inter haec loca medius 6t. In ορς emm tela revone . vel in esse corpus nec se est, quod eminet leuitate. Nam fra. Non infra, quia is si in hoc non est, extra collocabitur sne: at feri locus debetur graui- 'Potest. --myon caro, aliudwrdim habere locus autem eius corpor ,γρή pq μέ torum , sed corporum habre. inferior est: si is, qui est in medio, graui est immortalium. Faten-
corporis locus. Ac neque praere naturam in hoc est dum igitur est corpus loco: cometet enim alj secundum naturam: at nullum est aliud corpus in ratione rerum, uputauit. In ipsi ergo medio, qui est inter diola loca, hoc esse nec se est. Huius autem ipsius quaenamsint
disserentiae, poHerius explicabimus. De corporeis igitur elementis,quaenam ct quot sunt, or quis cu
iusque locus,ct quot insipet sunt multitudine i
loca, ex his, qua diximus, patuit.
corpus non secudum, sed praeter naturam, inhoe medio loco con
sistere: id refelli t,quia locus qui uni corpori
conuenit praeter naturam necessatio alteri, secundum naturam
competit: non inuenitur autem aliud corpus, cui hoc medium natura debeatur : quare hoc a corpore leui naturae di stributione occupabitur. Addit explicaturum se in progressu, quae sint huius corporis medium occupantis disserenistiae , propterea quod inter coelum & terram tria sunt corpora , aqua, aer, Mignis, de quibus, ut de uno tractenus locutus suit, de eisdem sigillatim acturus in tertio & quarto huius operis.chaei. Alij innumerabiles,vt Democritus qui in his magna pone- cogitarunt bat diuersitatem,ail rens in quibusdam,neque Solem esse,neque p/rt m Lunam : in alias splendidiora nitere sidera, quim quae apud nos visuntur. Item quosdam esse animalibus dei tu os, δc plantis, omnique humore vacuos: alios hisce rebus affatim abundare. Infinitos quoque mundos excogitariat Metrodorus, Anaximander, Anaximenes, Archelaus, Aristarchus, Xenophones, Diogenes, Leucippus, Epicurus, & Anaxarchus; quem ut Plutarcsius refert in libello de Tranquillitate animi cum Alexander Macedo V cI de mundorum infinitate diisserentem audiuisset illacrymasse sertur, rogantibusque amicis, num aliquid ei dignum lacrymis ac- mutiri timcidisset: An indignum est, inquit, nos flere, si cum infiniti mundi infinitate. esse perhibeantur,non dum unius domini simus 3 VNvM mundum secere Thales, Pythagoras, Hippasus, Ana- ui et num xagoras, Parmenides, de Melissus,Heraclitus Stoicorum princeps V μώmp-Zeno, Plato, & Aristoteles. Fuerunt autem utriusque partis Phialosophi, & ij et iam, qui dogma idem tuebantur, diuersis rationibus in eam sententia adducti. Namque,ut caeteros omittamus,
115쪽
Metrodorus absurdum esse aiebat in magno campo unam spicam nasci , & in infinito unum mundum. Democritus, & Epicurus mundorum infinitatem astruebant ex confictationein nexu i finitarum partium insectilium. Italis P L ATo in Timaeo,& apud Alcinoum in lib. de eius doctrina, nis p cap. ii duobus potissimum argumentis innixus mundi unitatem probabat. Primum, quia perfectus atque integer non foret, nisi omnia in se comprehenderet,& compactus constitutusque esset ex omnibuε rebus a Deo creatis. Secundo , quia conueniens est mundum suo Archetypo, & intelligibili exemplari, hoc est diuinae naturae respondere, ut quemadmodum unus est Deus, una prima causa: ita unum sit uniuersum. Eisdem rationibus usus est Philo Iudaeus in libro de Mundi opificio. Alensis i. parte, quaest.
O s propositae quaestioni respondentes asserimus pro- cui dubio unum tantum esse mundum. Quam alisertionem argumenta illa Platonis, & Aristotelis probant,& si non euidenter. Posset namque eis haud magno negotio ab aduersariis responderi, ut ex iis, quae progressu dicemus, planum fiet. D. Athanasus in oratione contra idola, asserit Z T D N
ideb opificem naturae Deum, unum dumtaxat mundum condidisse, ne de multorum numero multi etiam opifices existimaren-- .aν. io.a tur: sed ex uno opere unus quoque illius auctor crederetur.Monct ι θ tamen rationem hanc mundi unitatem non couincere, quia licet ex um uerstate creatarum rerum unus eius conditor sitisse intelligatur: cum inde infinita virtus opificis, quae in uno tantum do uniuerso. creatore esse potest,innotescat: non tamen haec retro commeant, Caelium tibia ut ex eo , quod unus est conditor, unum tantum esse mundum r necellario concludamus , cum ab eo multo plures cssici potuerint. Consule D.Augustinum lib. 7. de Ciuitate Dei, cap. 9.& Methodium in lib.de Resurrect.
QV AM Q v A M vero physicae rationes non suppetant , quae virum tantum esse mundum aperte demonstrent, tamen quod unus tantum sit,fidei disciplinae omnino consentaneum est: cum liquido constet ex humanae prosapiae historia tradita in libro Genesios, ac palam etiam docuerit D. Paulus Actorum c. i . fecisse Deum ex uno omne genus hominum : cum idem Apostolus ad Romanos s. dicat per unum hominem peccatum in nunc mundum introisse: cum Matthaei vitimo mittantur discipuli ad docendas Omnes gentes. Ex quibus locis, aliis hie nonnullis colligitur totum genus hominum in nostro hoc mundo genitum,
116쪽
propagatumque suisse,& intra eum contineri. Nisi quis dicat ensectum a Deo alium mundum,in quo homines non sint,vel hine ad illum transuectos suisse a Deo aliquos tanquam in coloniam. Quorum utrumque ridiculum est,ac nullam praese feres speciem veritatis. Ad idem confirmandam affert D.TLOmas I. p. q. 7. 2. r. 3. illud Ioannis i. mundus per ipsum factus est: ubi dum mussus Idan. numero si neulari exprimitur , eius unitas no obscure indicatur. Certe M. Alberi. i. p. summae de homine assertionem multorum mundorum vocat haeresim,de D. l o s lib. 8. Elym.cap. 1.inter αυῖα hqreses,quq apud Christianos aduersas Catholicam fidem exoriatae & ab Apostolis,sanctisque patribus vel conciliis danatae sunt, enumerat cam,quae infinitos mundos ponit. Quod etiam habe- Decretitur in decretis 2 . q. s. capite. Quidam autem.
Cur Mundus, cum tam disian Abus conset naturis,
I quis uod petat,quam ob rem totu hoc uniuersum, quod tantam dissimilium naturarum varietatem in se cohibet,unum dicatur,explosa eorum sententia , qui . unam cunctis rebus animam informantem dabant, cuius nexu,& copulatione inter se omnia tanquam eiusdem antis malis membra iungerentur, & a qua unius mundi rationem ha- Dieitur mEberent; quem errorem ' alibi consutabimus, respondendum est ἀπι--pro dici uniuersum unum propter causarum ericicitum subordina' tuta, , --tionem, qua inferiora corpora coelestibus baec intelligenti js, hae rausis iam. Deo optimo Maximo subiiciuntur. De qua subordinatione Aristote l. libro E. Metaph. capite secundo a textu sexto D. Thomas libro tertio contra gent. cap. i7. Est praeterea Vniuersum unum
propter harmoniam , qua Omnia ad comune bonum totius uni- PHμὲν ham uersitatis consentiunt, locente Aristotele Ιχ. Minaph. capite io. moniam. rex. s r. Ilcm propter ordine, quem cuncta habent laquam unius Propter re Aexercitus milites tum inter se, tum erga unum ducem, & princὶ- ης - pem Deum ; ad quem ut ad supremum totius naturae finem, &vltimum, ac sui uinum bonum contendunt, ut alibi exposuimus ex doctrina Aristo t. loco proxime citato,D.Dionrsi α. de diuinis nom.Trismegi iti in t 'imadro,Platonis in Timaeo,& aliorum. Doc ET etiam M. Albertus extremo capite summae de homi- Triplini mne trifariam ordinatum esse uniuersum: nimirum in se,ad homi- ornem, & ad Deum. ln se generatim loquendo, triplicem habere ' ' - - ordine, videlicet locati ad locum, mobilis ad motorem , potentiae ad actum.Alia namque ab aliis continentur,motum accipi ut, pcificiuntur. Erga hominem vero multiplex est reru creatarum Con. Com.lib. de Coelo O re
117쪽
ios IN I. LIB. ARISTOT DE COELO.
respectus. superiora namque ipsum tuentur,instruuntq;, nempe Augetuin seriora ei obseruiunt ad rationem alimenti, de vitae sit stentationem ι laborumque adiumenta. Quaedam ei sunt usui ad studium sapientiae, alia ad comparandam,exercendamque virtutem; alia ad alias commoditates, & emolumenta. b. IDE Ni Q v E ordo totius V niuersi ad Deum non tant diri elucet in caulalitate finis, quatenus omnia ad summum bonii aspirant, uti lupra monuimus, sed etiam in participatione eiusde summi boni; quandoquidem ut D. Diony. quatio capite de Diuin .no m. ait, quaquam Dcos omnibus rebus aequaliter adest,non omnes tame illi ex aequo adsunt, quia non eodem omnes gradu,sed or-
t . dine CAPITIS IX. Explanatio. Dicamus M autem
Controuersia de unitate mundi non putauit Aristoteles Litis
unum dumtaxat es emundum. sed nec plures ullo pacto esse posse, item j; mqndu esse perpetuum, ita ut nec temporum successione possint plures exinstere. Hoc igitur capite subiicit rationem, qua quis probare niteretur posse dari plures mundos , ut ea soluta propriam statuat sententiam. Ratio hec est. In omnibus sienn-bilibus,quq natura, vel arte iiunt & constant, aliud est forma in se sumpta, aliud forma considerata in materia: luim id est, mundus est quia sensibile
sit corpus Philicii: cr-go aliud quidpia erit coelum in se aliud hoe coelum. Maior propositio ostenditur quia liam i tioncm liabet. isbaeratu circuius ab ibluic:
118쪽
dine quodam persectionem diuinam participant. Nam cum Deo conueniat e vitaec cognitio tam intelli sibilium, quini sens-bilium : quae ex iis plus sortita sunt, magis ad ipsum appropin-
quant,quae minus, longius recedunt. Ita vero quae vitae munere Multiplex destituta sunt, in ultimo gradu iacent:quae vitam, cognitionem, '& immortalitatem hausere, in summo stant: resiqua in medio. li- 'mari seisis quet igitur ut totum uniuersum Ordine teneatur,& ut ordinis be- mabo m. neficio unum sit. Hinc praeclara illa ordinis en comia. Absque ordine muri dum,mundum non es te. Ordinem esse forma Vniuersi pulchritudinis parentem, mutuae rerum amicitiae indissolubile vinculum, catenam auream , sine qua neque in unitate multitudo, neque in multitudine unitas dari possit: sed in iurbata congeriem illico omnia dissoluantur. C A P. IX. D camus' autem deinceps oportet, mundum non silum unam esse: d etiam plures esse nonpos,or insiperperpetuum esse, cum neq; com ruptionemareque enerationem ubire posteri
dubitatione de ipsi actam. Nam si hoc pacto co, derauerimus impossibile esse vi obitur una ipsam
ac solum e se. Universis enim rebus, quae aut a na
tu ra, aut ab arte sunt 'dia , aliud si a p r si
ipsam forma, ct quae est cum materia mitata: ceu phara 'ma alia est,ry aurea atque aenea si haera,c circuli rursu alia si aforma, cr aeneus circulus ligneus e. harae viamque qui itatem , aut
circuli as signantes, non aurum, non aes in ratione
dicemus quippe cum haec se stantia hisce non sint si vero aeneam, aut auream sphaeram dicemus,eti praetersingulare quicquam alitui intelligere te Ν-
ius tunde de in definitione sphaerae non ponitur aes , etsi in definitione aeneae sphaerae adhibeatur.) Quod etiam patet ubi unum tantum singulare existit.Nam Et si unus intum daretur circulurialia esset notio circuli in commune, alia huius determinari circuli : idemq; iudiciu erit de compositis natura libus : quandoquidem uniuellaba composita vendicant materiam communem. singulatia definitam S eer tam. Deinde ita pro
re no posumus interdum enim, ut hoc accidat, Rςditur in iis, in qui-
nihil ob Di. I uti si flus unus circulus Derit amplus, non minus enim aliud esse ei, Oli 2 huius circuli erit: ct illud quidem forma, hoc aurem in materia forma erit, ac singulare.Cum igiatur caelumsensibile sit, singulare erit professosn- bile enim omne, in materia est si singulare autem est, aliud ese huius coeli. γ caeli simpliciter erit. Est ergo aliud, hoc cortum es simplicitcr coelum,
ne , aliud haec serma: possunt dari multa singularia:cum illud e5mune possit in multis singularibus contrahi, immo cum ita sese re habere inductione pateat: siquidem dant multi leones , multae aquilae, multi lapides, multi ignes, quod ite
120쪽
atque hoc est,m Jecies, atque mari illud ut cum rix coniuncta est. Ne- materia mixtum. Quorum autemst a quaedam,
or spectu es, eorum aut sunt, aut esse plura sim ι- tarater possunt. Nam Dini, ut quidam inquiunt,frmae: hoc accidere sane necesse est, si nihil sit ta
lium siparatum, non minus idem euenire necesse est: in omnibus enim bisse , quorum subitantia in materia est, plura esse in ita ea,pra sunt eiusdems eciei videmus. Luare, aut plum sunt coeli, aut
pluru e se prosiosam sunt. Ex his igitur qui fiam
existimauerit, ct esse plures caelos, ct uiam esse TexI. s. posse. b Considerandum autem rursus est quidnam horum dicitur recte, Ur quid non rute. Aliam igitur essest a rationem eam, qua sine materia est, aliam eam, quae in materia est, re te proster o diciatur, atque verum esse ponatur. Nulla tamen ob id Usum mundos, auiplum esse, aut plum esse posse, nece sit .u est: si hic uniuer a ex materia conniat, Text. ut conuare videtur. Hoc autem modost stan id, quod dicitur, magis patebit: si enim simitas concauitas est in nasi, aut in came, caroque materies simitaris: si omnibus ex camibus νυ feret caro,
atque in hac itas esset orta, nultam aliud simum aut esset,aut stre omnino posset. Simili quoque modo si materies in homine caro est, atque ossa: si uniuersa ex came, atque ossibus ferer homo,atque illadi solui non possent; alius homo perfam esse non
posset. Eadem fuerit, ct in caeteris ratio: omnino enim quorum subitantia in subiecta materia qua- ἀιm est, eorum nihil oriri potest, non aliqua ma- Text. s. teriasit. Cirtam autem est quidem singulare, ct ex materia conritatem si non ex ipsius materiei parte V ex uniuersa materia confiat,esse quidem ipsius caeli itque huiusce coeli, aliud est: non tramen aut aluta erit Ut pluresseri possunt: propterea qVod uniuersam hoc ma- Text. 6. teriam est complexum. Rentat ergo hoc demonIZrare, ex uniuersi inquam ipsum naturali corpore sensibiligi coritare. R Dicamus autem trimum, quidnam caelum esse dicimus, atque quot modis,qho magis id nobis mani- sitim quod quaeritur,fat. Uno igitur modo coelum dicimus, subitantiam ultimae univer nuersionis , aut id naturale corpus, quod est in ultima unuιersi conuersio I timuin enimsuperuntii corpus corru/n maxime consuevimus appellare,in quo ct uniuersum diuinum dicimus esse. Pilio mo locaelum id corpus dicimus, quod est proximum ultimae uniuersi conmersioni, in quo luna ct sit, ct nonnulla stellarum sunt collocatae: haec enim in coelo diarimus esse. Insuper alio modo dicitur coelum tu corpus, quod a conuersione
vltima continetur: totum enim ac uniuersim , caelum dicere consuevimus.
gat tamen ubiculiqua ea diuersitas repetatur, eonfestim dari multitudinem indiuiduom:
in se materiam includit, impossibile eis dari plura,quemadmoda si liaee simitas ex tota carne constaret, non nisi unicum simu dari in natura posset. At
riam , quae in natura rerum inueniri potes .
in se cohibet unde est quod licet aliorum singularium,quae sub senius cadunt, multa existant indiuidua: plures tamen esse mudos repugnet: haec autem ratio nihil concludit, quemadmodum neq; caeterae,quibus Aristoteles id e probare contendit i in qu stione ea de re excitanda patebit.
Vt ostedit coelum,hoc est.mundum constare ex tota materia, docet tribus modis ecclum accipi, nimirum pro Vltima sphaera,pro c6plexione orbium cne tellium in quibus sunt stellae errates, pro uniis uersitate corporu, luxa su