장음표시 사용
181쪽
propterea quod suo influxu rebus vitam in spiret.Quo etiam pa- Non putauit isto I .Hi ronymiis Solem, cui vitam inesse alibi negauit, spirare dixit,non qubd vivifico spiritu insormetur aut in se ipse vivat, itas. sed ab effectu , quatenus res viventes sublunaris mundi modo suo spirare ac vivere facit. Quod verb ex Latino poeta citat, ritus intus alit, c. non in eo sensu verum esse credidit, in quo ij, qui totum Vniuersum animal esse aiebant: sed poetae carmen in vero sensu intelligens, siue ad veritatis sensum reducens,per spiritum, Dei potentiam intellexit omnia mouentem ,& conseruantem: Quae interpretatio placuerat etiam Lactantio lib. i. Diauinarum institutionum cap. I..
E S T.I O II. An coelum cuilibet sublunari corpori naturae dignitate praefici.
Ouae argumenta af mantem partem suadeant.
FriRMATIVA pars quaestionis hunc in modum raro . videtur ostendi. Coelo conuenit figura rotu da omnium figurarum praestantissinia, motus circularis omnium motuum princeps, lux omnium qualitatum materiae inhaerentium diuinissima, esticientia tanta, ut ab eo vis conservatrix quoquo versum in omnes mudi plagas derivetur. Cum igitur ex accidentium nobilitate & praerogatiua, substantiae dignitas arguatur, conseques fit, ut corpus coeleste omnibus sublunaris mundi corporibus praeserendii sit. S E c v N D d. Idem hunc in modum confirmatur. Materiacoz- a argum testis est sublunari nobilior; ergo & sorma , atque adeo corpus c teste quouis sublunari, cum dignitas totius ex partium dignitate consurgat. Antecedens ostenditur, quia materia cςli minus habet potentiae, ut pote, quae definitam , ac certam sibi formam determinet, nec vaga & errabunda formarum alternatione varietur. Consecutio ex eo videtur perspicua, quia si quemadmodum materia c testis est nobilior, non etiam sorma nobilior esset , sequeretur in coagmentatione naturalium corporum non Proportio imseruari proportionem inter actum de potentiam. ADDE, quod corpus c teste interitu vacat, cui omnia subcς-lestia obnoxia sunt, cum ex quatuor elementorum permixtione constent, id autem, quod occasum subit, deterioris notae est. quam quod occasum nescit. TER Tio. Hoc ipsum videtur sentire multis in locis Aristote- δ. zum
les. Nam i .huius operis c. 2.tex .i6. ait praeter corpora sub Lunae orbe contenta,esse aliud tanto excellentioris naturae, quanto ab '
182쪽
illis locorum interuallo magis distat,& i. te Partibus animalium cap. I .vocat astra & sphaeras cςlestes nobilitam eorum, quet sub O . sensum cadunt:& 6. Ethico. c.7.docet alia esse homine multo diuiniora,Vt ea, quς Oculis maxime conspicua sunt, id est, corpora lestia. Huc etiam spectat illud Philosophoru sermone tritum, incclesti mundo florem ei se huius, in hoc 'cem illius. Accedit phi. Iud M. sententia Philonis ludaei in lib. de Ioseph, ubi ait, quanto apud nos sunt portores vigilantes dormientibus, tanto in mundi uniuersitate cςlestia terrestribus, ut quς insopita vigilent propter certas irrequietisque vires nunquam seu stratas suis essectibus. Terrestria vero etiam si paulisper excitentur, rursus degrauata iasomnum recidunt.
Caelum ruο- π RXTR A omnem controuersiam est corpus c teste cuilibet corpρυ Ll ibet sublunari non viventi nobilitate praestare: E con--Σ. - ἔ-ud aeris etiam inter uiuetia hominem cςlo esse longe proferen tu dubitari non potest, Homo enim mente& consitio pollet, ad exemplar diuinitatis estictus est,& beatet vitet particeps, quibus Dei, & naturae muneribus nihil est in cςlo coparandum. Nominis i ' Atque hanc hominis inter c tera spectabilia excellentiam signia ficare voluere, qui hominem appellarunt rerum sub aspectu ca- se . Ea dentium,& non cadentium nexum: siue rerum materialiu,& imata no-- materialiu horizonte: quia nimiru supra res omnes materia conti . cretas, & infra eas, quae materia vacat, mediu Obtinet. Quo etiam
pertinet illud Abdolς de homine elogiu , quod in Arabu in onu- metis legitur, videlicet. Nihil esse in m udi scena magis spectadu, magisq; admirabile,quam homine,&illud Mercurii in Asclepio, hominem magnum esse mundi miraculum: ac deniq; illud psalmi 8. minuisti eum paulo minus ab Angelis, & quq sequuntur.
ιο--ntia- QV o D ad reliqua viventia attinet duobus pronuntiatis distum de Ui- ficultas explicanda est. Prim si sit corpus c teste est persectis ani-m ' p malitibus tonobilius. Persecta animalia hoc loco censentur,quς-cunque abique semine, & interuentu aliorum animalium specie aut genere similium generari nequeunt. Hoc pronuntiatum ita expositum quamquam negetur a Marsilio in I.q. I .art. 2.conclu. 6.& r.eu a quibusdam recentioribus Philosophis, qui cum Ma silio citium cunctis animatibus praeserunt, solo homine excepto, a reliquis tamen Philosophis,& Theologis c6muni consensu sta-Probatio pro tuitur. Probaturq; ex eo, quia gradus vit in uniuerso superiorm mis i. est, quam gradus naturς, prout natura distinguitur ab anima.
Item quia vivere absolute sumptum est persectio simpliciter,& melius quidpiam atque expetibilius, quam eius oppositum. Quare
183쪽
Quare vita , etiam animalium , saltem quae persectum gradum obtinuerint eorum naturam ita perficiet,ut eam cunctis non viventibus anteponat. Deinde nobilius est , se ipso, quam ab alio moueri, sicut& agere, quam pati praestantius est: sola autem 'sev - viuentia a se ipsis mouentur. Quare saltem ea viventia, quae se ad perfectum vitae actum mouent, hoc ell, animalia persecta,in
iorem vendicant nobilitatem, quilia non viventia.
D st animantibus imperfectis, hoc est, de illis, quae absque semine sibi similium,ex sola putri niateria,& quasi sponte generari
possunt, maior es h controuersia. Sunt enim, qui velint coelum his naturae nobilitate excellere, quamquam perfectis animantibus cedat. Nitunturque hac potissimum ratione,quia cum eius. modi animalia absque semine procreantur, coelum est eorum causa elliciens, non uniuersalis tantum, sed etiam particularis de
principalis scum aliquam particularem & principalem causam
habere debeant, nec ulla alia occurrat constat autem talem causam non posse else ignobiliorem effectu : immo si aequivoca sit, uti coelum in generatione animalium, Praestantiorem elle. Quare necessario colligi coelum imperfectis animantibus naturae digni- ' itate anteire. Addunt etiam ridiculum videri coeleste corpus ea 'mole, pulchritudine, essicientia, & in dissolubilitate praeditum, inserioris notae else, qui ira exiguam bestiolam. Ni Hic o Mi Nus sit secundum pronuntiatu, animalia etiam secundύ φ .imperfecta ; immo & quae uis alia uiuentia, ut albores & herbae nWulatu Zesunt nobilioris naturae , quina corpora coelestia. Hoc asseritur i . Augustino multis in locis, ut in lib. de vera religione, cap. 29. Drais p. hisce verbis : Non enim qualiscunque motis, quamquam isZa vi sibili luce prae uigeat, si vita careat magni a Zimanda est, quaelibet namque viva substantia cuilibet non visae sub tantiae naturae lage praeponitur. &lib. de Duabus animabus, cap. pulchre confirmat muscam Soli praeserendam esse. Qu bus similia scripsit lib. ii. de Ciuitate Dei, c. i 6.& alibi. Eadem tuit sententia Platonis in Timaeo; Eademque pia ..est constans doctrina sincti Thomae, ut I. pari.quaest. 3. arti c. .dc D. om. quaest.7O. arti c. ad 2. & i. contra Gent.cap. ao. subindeque eam studiose defendunt nobiles eius Sectatores, Caietanus & Ferra- Thomθει riensis locis citatis, Capreolus in a. dist. t O. artic. 3. Soncinas I 2. Metaphysic.quaest. i a. Idemque asserunt Richardus in 1. dist. r . circa 3. princip.quaest. . Argentinas quaest. viaic. arii c. i. Bas lius quaest.2.6.ad dicta. Ochamus in a. quaeli. 23. Gabriel super Can. lech. I. ac sere omnes, qui corpora coelestia in animata faciunt, sicuti vera sententia decernit,ut vix inueniatur auctor qui coelum naturae nobilitate simpliciter praeserat alicui viventi, nisi existimet coelum etiam vivens esse ; aut cum Marsilio omnia prorsus uiuentia, excepto homine, ignobiliora coelo constituat. Vnde Auenroes r. lib. huius operis,com. 6 i. asserit defendi non posse Moriri.
coelum nobilitate praestare alicui rei animatae, nisi id anima prae-
184쪽
i IN II. LIB. ARI ST. DE COELO.
ditum sit.Rationes vero primi pronuntiati hoc etiam secundum concludunt, si recte perpendantur. Nam inter gradus cntium gradus vitae, ita praestare videtur gradui naturae vita carentis , vim quocunque vivente particulari, etiam imperfectissimo reddat illud essentialiter nobilius quouis n5 vivente. Quod ex eo etiam confirmatur,quia si animantia persecta,ut equus,& leo,non praecise , quia . iuentia sunt, coelo praestant: sed quia inter uiuentia persectiorem naturam obtinuere; fieri etiam pollet, ut aliquod corpus vitae expers,quod tanto esset nobilius coelo, quanto persecta animantia impersectis antecellunt, ipsa etiam persecta animantia si peraret.
DEINDε. quia non potest inter animalia persecta,& impersecta distantia susticiens, ratioque assignari, cur haec , coelo quoad persecti . . nem essentialem superentur, illa minime. Nam si ea ratio ais ratur, quia imperfecta absque semine suorum similium
Iro ste genetaci queunt,non vero persecta. Contra occurritur,quia nong reci E arguitur maior persectio et lentiae ex dissiciliori generatio- fa obaedis ne, liquidem multae plantae, aut semen neces lario requirunt, ut Filiorige- generentur: aut dissicilius proueniunt, quam quaedam animalia, praesertim quae scopulis marinis adhaerescunt: ac verisimile non
est apes, verbi gratia, quarum mirabilis prudentia a Philosophis obseruatur: quia ex putri materia generari possunt ignobilioris esse naturae, quam stolidissimas quasdam bestias, quae ad sui generationem semen necessarib exigunt: siquidem maior prudentia meliorque phantasia certius est pr stantioris animae indicium inter diuersas i pectes,quὶm excelsas molis corpore , qui in causest cur animalia illa abique interuentu seminis non gignantur.
PRAETEREA ex vitali functione, qua omnia uiuentia,etiam
imperfectissima, a se mirabiliter agitantur, satis colligitur quodlibet vivens cuilibet non viventi simpliciter praestate ; siquidem res vitae expers non seipsam Qit; &cum ab externo deserit ut motore, torpescit; ac motus, qui ci imprimi potest , longe est Eae EBntia ignobilior Operatione vitali , in qua vestiti diuinam quandam miralis ope- praestantiam Philosophi considerant. Lege D. Augustinum de
rationis. Duabus animabus, loco citato.
D E i E N D E idem Augustinus lib I i. de Ciuitate Dei, cap. I Q ba cieaturarum gradus sic inter se quoad nobilitatem or-
sum ιγῶ. dinat,ut quaecunque in superiori gradu censentur omnibus inse--i a Diuo rioris gradus, absque ulla exceptione praeserantur. In creaturis, inquit, quae quoquo modo sunt, praeponuntur viventia non viventibus: dc in his, quae vivunt, sentientia non sentientibus: &in his, quae sentiunt, intelligentia non intelligentibus: & in his,
quae intelligunt immortalia mortalibus, nempe Angeli hominibus ridque naturae ordine. Est autem alius pro suo cuiusque usa aestimationis modus : quo fit, ut quaedam sensu carentia quibusdam sentientibus praeponamus. Qi is enim non domi suae panem habere,
185쪽
habere, quam mures ; nummos, quam pulices malit Z sed quid mirum clim plerianque carius comparetur equus, quam seruus: gemma, quam famula ὶ Haec Augustinus. Itaque in hac rerum distributione in suas classes,quq vi urpatissima& celeberrima est, quaecunque pertinentia ad clatsem luperiorem anteponuntii omnibus classis inserioris , ut quodcunque animal omni plantae, quicunque Angelus omni homini, quod uis vivens cuilibet non
An urn τε autem nos in proposita tententia confirmanda, e. u. non hane intulisse consecutionem, vivens in commune praestat non viventi: ergo quod uis vivens particularc nobilius est quouis particulari non vivente. Erat enim in promptu obiectio : quia Dilutio ra-
corpus incorruptibile nobilitate praeseritu corruptibili, prout haec genera immediatE considerantur sub corpore Categoriae substantiae : de tamen aliquid contentum sub corpore corruptibili, excedit simpliciter omnia contenta sub incorruptibili: . . nempe homo, & alia animantia saltem persecta : immo in nostra opinione, omnia uiuentia. Itaque, utcunque se se illa consecutio haberet, nos eam haud quaquam adhibuimus: sed rationibus conati sumus ostendere gradum vitae, eius esse dignitatis, ut ubicunque insit, rem quavis non vivente simpliciter nobiliorem
Didii Mus, simpliciter, quia non dissitemur coelum secundum quid nobilius esse quouis vivente corruptibili, idque duplici ratione. Primum, si tale vivens spectetur, ut praecise constituitur per differentiam corruptibilis,quq corpus Categoriς sub- quolibὸ stantiae immediate diuidit. Deinde si comparatio fiat non quoad viuente eo esse simpliciter,sed quoad modum ei tendi: namque formam esse ' ' Mi separabilem, unde res corruptibilis, vel incorruptibilis redditur, modi quidam sunt attendi: praestantiorque modus est informare inseparabiliter. Quare forma inseparabilis , qualis est sermacuiuslibet compositi .indi issolubilis , nobiliorem essendi modum habet, quam forma separabilis, quaecunque illa sit, quamuis haec simpliciter possit esse nobilior, quam illa, ut patet non solum informa humana, quae immortalis est: sed etiam in sorinis brutorum Uimantium , saltem perfactorum , quae licet caducae sint,
coelestibus tamen absolute pr seruntur : quare possunt etiam eis anteponi formae reliquiorum viventiam, ut ostendimus. A D eam vero rationem,qua potissimum innititur opinio existimantium corpora coelestia elle nobiliora impersectis animantibus, negandum est produci haec a coelo, ut a proprio agente,&progenitore simplicitet principali. A quo autem sic producantur Deo ais, in seorsim explicandum a nobis in progressu erit,in quaestione qua tium imper- id ex prosello tractati solet. Id , quod ad eandem rationem confirmandam assciebatur,paruo negotio diluetur ab eo,qui dixerit . cssentiae prsitantiam, neque mole corporea, neque ex:crna pul-
186쪽
i 6 IN II. LII. ARIsTO T. DE COELO.
chritudine metiendam e sie: sed operandi facultatibus,earumque functionibus. His enim excellentia formae, in qua es lentia rei potissimum consistit , se se prodit : adeo, ut nulla sit certior nota nobilioris ellcntiae, quam nobilior operatio, siue res si dismolubilis, siue non: at operatio vitalis , quae viventi, qua vivens est, conuenit longe praestat cuicunque operationi rei non viventis, eademque comparatio est inter vires apsas, a quibus praedictae
pacis argumenta initio quantono proposita
EsPONDEAMus nunc argumentis, quae probare nitebantur corpus cςleste omnibus aliis corporibus etiam viventibus naturae disnitate anteire. Ad primum quid respondendum sit constare iam ex dictis potest, videlicet S si accidentia quaedam coelestium sph rarum , nonnullis inseriorum corporum , etiam viventium, accidentibus nobi iora sint: alia tam cia reperiri, in viventibus, quae longe praestantiora habentur, cua usi nodi sunt Potcntiae cognitrices, & vitales sunctiones,ex quibus,ut non semel diximus, altior naturae gradus deprehenditur. A n secundum concedendum est materiam coeli praestanti rem esse sublunari, ut argumentum concludit: sed insciandum sequi inde formam coeli viventiu sormis simplicit cr nobili fion esse; tum, quia sufficit esse illis aliquo modo persectiorcm, nimirum secundum rationem informadi,quatenus inseparabili unione cum materia cohaereti quo racio iam hac ex parte dicetur
Disserit de varietate, distinctione . & fe eneia situ partium , quibus ἰεrarum sex. Sunt aute sex omnino situs disserentiae, dextrum, sinistrum, ante, retro, sursum, deorsum. Ex quibus Pythagorieitatum modo dextrum dc sinistrum in coelo Ponebant. Hoc an ita iit. exponendum tibiene ait, & an potius
187쪽
seruari proportio inter potentiam,& proprium actum: tum quia nobilitati materiae coelestis abunde sit satis dignitate suae forinq; quae licet non omnibus formis sublunaribus, earum tamen magnae parti excellit. Quod si quis obiiciat materiam hominis de buisse coeli materia absolute nobiliorem esse; quandoquidem
forma humana simpliciter nobilior est: occurrendum,materiam primam hominis in se snectatam, non magis homini, quam caeteris compositis naturalibus, quae insta Lunam iacent, propriam esse ; cum omnia in sese reciproca vicissitudine commutentur, atque ita supposita hominis corruptibilitate, quae ex naturalibus eius principiis oritur in non debuisse hominis materiam c Iesti persectiorem esse, sicuti nec materiam terrae, cilesti digniorem esse congruebat. Ad reliquam partem eiusdem argumenti dicendum incorruptibile melioris eue conditionis,quam corruptibile, dumodo cςtera paria sint,quod in re subiecta no accidit. AD postremum illa encomta intelligenda esse de corpore ciet-lesti, non per se spectato, siue ut est compositum physicum praecise ; sed ut est quid ex corpore cςlesti, & intelligentia constans. Item siccem superioris mundi esse in inseriori, & florem inseri ris in superiori, si nomine inferioris mundi accipiatur moles ex quatuor elementis coagmentata; no autem uniuersus orbis su
c testis, quoad omnes suas partes. Qua de re lege quae scripsis
Bessario lib. I. contra calumniatorem Platonis cap. 6.D ε Philonis autem dicto non est in hac quςstione labor adum, cum putarit, cςlestia corpora esse animata. Quod vero de eorum vigilia & perenni motu affert, nihil conficit. Nam & vitς munia,quq animantibus conueniunt,nobiliora sunt illo motu,ut ex dictis constat; & viuentia nunquam omnino cessant ab opere nutritionis, quet veluti quςdam vigilia est.
dicendum ubicumque . dextrum & sim situm reperitur inueniri etiasimul reliquas disse
Disseruisse ait se de his in lib. de motibus animantium ividelicet in libro, qui inscribitur de Communi animalium preeul quia fixe
in animatibus, quibus Lui us , dissimilium partium 3c membrorum varietas conuenit, multo distinctius & quomodo co- euidentius apparent : etsi non ex aequo, omnibus competant. Nam in ani- petant. malibus, quae non modo sentiunt, sed etiam loco mouentur, insunt omnes: imperfectis autem & immobilibus conueniunt dumtaxat sursum,& deorsum 'ante, de retro : at plantis , quα vitam participant, & tamen omni sensu carent . sursum dumtaxat & deorsum competunt. Con.COm.lib.de Coelo. Z ga
Text 7. Vm autem si ii, qui dextrum ipsius caeli
quippiam er latinum inquiunt esse , ut i , qui P thagorici nuncupatur est enim haec idoris sententia consideranda est,utra res sic sese habeatim illi dicut an al ontius modo, si haec principυ pari ipsius uniuersi unt adrage . Cotinuo naique si extri inest ei auum priora principia prius in
188쪽
i 3 IN IL LIB. ARISTO T. DE COELO.
189쪽
de his est in idis, quae de animalium motibus si ni, quibus res aliae respω
natu 1 accommodam manis e namque animalibus inesse videntur quin am omnes isti modi partes dextrum, inqua, atque sinistri quin Amnonnulla plantis ver spera atque infra lum. Text. . Luod si caelo taliῶ quippiam es adiungendum, crid ipsi copetere quod primi uti diximus inania
malibus inest,consentaneu est rationi I liquodque enim trium Mico autem trium supe/um,instrum V m,ame,atque oppositu aextrudauum i) Gprincipia quoddam est videtur. Has enim omnes dimensisnopei fictis corporibus in se, confinii est
rationi: atq; superum quidem longitudinis, dextrum aut e latitudinis, tuum vero ante altitudinis principium est. Insi per alio modo motura ratione. Haec enim principia dico,unde motus incipiat qua
haec habent. Est autem ab ipsi quide sipera accre
tio β dextris autem ea motio, quae loco accomodatur: ab hisie vero , quae ante sunt,ea motio, qua sit Text '. sensu.Atque id ante a co, ut quo sinissensus. ς Qua- . propter c, non omni in corpore querendii est sis rum atq; instrum, dextrum,lautimi, atq; ante Ur retro : fu in hisie, quae cum animam sint notus in ipsi principium habent In nulti enim eonum, quae vacant anima, id cernimus unde estprincipiumotus. Surdam enim omnino non mouentur quaedam mouentur quide, se omni ex partes miti modo, veluti ignis sursum sim o terra ad medium. Text.ro. Sed in his superum, instrum,dextrum, larere . dicimus ad nos isses restrentes. Nam aut respectu nostri dextri, laeuis, ut augures dicunt: aut similitudine nonri, ut ea, quae sunt statuae, aut ea, qua contrario mado D habentpositione. Etenim demirum quidem id dicimus, quod opponitur nostros nisi ro: Duum autem, contrarium σ retro atque
ante, simili modo. In his autem ipsis nullam disse
rentiam cernimus:si contra namque vertantur, contraria dextra laeua . dupera atque in ra, ct
Tς My- ante retros ne dicem in. 4 Quapropter Pytha 'goricos qui pia minabitur sila hac auo principia dixisse, dextriι inquama ,sinistra: teras aute quatuor disserentias omisi se ron minus rationem principi' subeuntes.Non enim minore ad instra sisera, est ad ea qua sunt retro ea ruae sunt ante, quam ad laua dextra uniuersis in animalibus diffText i . ferentia habent. Haec enim vi stria a figura etia disserunt.' Et siverum quide ac infer omnibus animatis inest tam animalibus,qua etia plantis.
Z a Dextrum quia in quo tales differentiae vere de propriuinsunt, in eo nuquam aliae in alias transseri tur: at in rebus,quet vita carent. passim eas commutati videmus, prout nostia corpora nune in hanc, nunc in
illam parte demigrat. - uapropter o Pythagoricos. Reprehedit Garruit PrPythagoricos , quod thagoreM. cxlo concellerint dextrum & sinist v, alias vero positiones omi
serinitaquae tamen non minoris monacti l . nec minorem inducut
differetiam. Quod ex eo primu constat quia demum, de sinistrumno figura, ut aliae ' tuor potitiones, sed viribus solum diiserunt. Nam v.f. manus dextra sortior est, quina sinistra sed tame utra-terior & posterior animalis, itemq; seperior de inferior no vi tantum . sed figuris distinguuntur,vicospicuum est : ad discriminadas autem positiones multum facit figuret diuersitas. Et superum quidem. Si cxlo competat dextrum de sinistrum debere etiam conuenire sursum de deorsum inde probat, quia ita es t
190쪽
rso IN II. LIB. ARISTO T. DE COELO.
sunt priora natura illis eum haec non in animantibus tantii, sed etiam in arboribus: illa in solis animantibus reperiantur. Praterea 'ut linitudo latitudinem antecedit. Suriu priuε Sursum esse prius dex-άextro. tro alia ratione suadet hune in modii. Longitudo est natura prior latitudine , quia Geometrae imaginatur ductu lineae fieri superficiem, luctu superficiei sursum
cipitur, α praeparatur. Vn. se incipit Unde medicorum ple cremeuia. rique primam coctionem in ore emet aisit: idq; significant verba illa contextus , ili su laetum est id, unde est motio i nam verbum . illud, unde n6 impo
tat terminu a quo talis motus. Is enim ei hextra viues,a quo tra
hitur alimεtum ad locum in quo seri incipit. Dextrum vero est id, a quo inchoatur localis motus no solum ut a terminoa quo:sed
P. te vero est id ad quod Q F-τ ῖ κα .est motus: quia nimi- ὁ φορον
te animalium inliint senius omnes : sentimus autem non mouendo nos in obiecta, sed ab illis patiendo. Itaq; anterior pars est ea, ad quam ab obiectis in sensus fit motio. Quare cu accreti Q in animantibus prior ut, qua loci mutatio, aut sensuu fun-- etio: