장음표시 사용
221쪽
dunt; aiuntque cci iam elle naturae praestantioris,quam imperfecta animantia; neque elle absurdum persectillimum inter non viventia, quale est coelum,nobilitate vincere impersectissima viuentia,cuiusmodi sunt animalia ex putri materia genita. Et haec quidem opinio a multis nostrae aetatis eruditissimis viris cum magna probabilitate defenditur. Sed impugnata a nobis sup rius fuit, quod assertio existimantium quodlibet vivens quouis non vivente excellentius esse, & communior sit & firmioribus nixa sundamentis. D. THOMAs loc.cit.eiusque sectatores aiunt coelia non prO- iis Π .pria vi, sed tanquam instrumen tum motricis intelligenti; praedi- Πωn.cta animantia gignere. Haec sententia non placet ob eam rationem,quam supra attigimus , videlicet quia Angelus coelum voluens nullam ei virtutem praeter impulsum imprimit , sicuti neque igni,qui eum inflammandae stupae admouet. Namque inten- tinti tion alis illa virtus , quam Thomistae aiunt in corpus coeleste ab Angelo vita cum impulsu imici, similiterque ab aliis agentibus principitibus in sua instrumenta, cuius virtutis ministerio Varia pomi uri effecta supra naturalem instrumentorum facultatem edere valeant; ea inquam virtus commentitia est, ut in a. Pli1 sicorum libro ostendimus. DuRANDus existimat caelum a sua primaeva origine suille o ἡῖ. D. productum veluti semen, id est,cos persum virtute quasi semina- ranari ria,productiva illiusmodi animatium. Quare ut generatio eoria, quae virtute seminis oriuntur,ascribi solet ei, a quo virtus seminaria in substantiam ipsius seminis impressa est, nimirum generanti:ita horum animantium productionem auctori naturae, qui Cam virtutem coelo tribuit, tanquam principali causae ascribendam esse. Nec mirum qudd Deus corpus cci teste sibi, ut instrumentum, ad hos emctus asciuerit. Enim verb cum collum sit promum alte ans,ac nobilissima pars Mementaris mundi, & tamen expers vitae, conueniens sui: hanc illi a natur principe & auctore Deo saecunditatis praerogatiuam dari, ut ad omni u corporum viventium ortum necessario concurreret, & ad quorunda gene ratione tanqtia peculiare ipsus Dei instrumentum adhiberetur. HAEc Duradi opinio ita explicata reliquis verisit ita or vid tur. Praesertim quod in ea, salua integraque maneat aliquot pronuntiata inter Theologos comunia. Videlicet causam ae liui uocaprincipale esse nobiliore suo enectit,quod negat prima sente tia. lic quodvis corpus vitae expers esse ignobilius quolibet vivente. Quod no tuetur secuda.Praeterea intelligetias no inferre in materia formas physicas nisi applicado agentia naturalia, quae ea se apta nata sint ad eas formas producendas : cuius oppostum ex tertia colligitur. Di oebis Ao id vero, quod nonnulli obiiciunt semen debere esse con- . as mitia iunctum rei genitae,co lum autem longe distare ab animantibus Duraui.
222쪽
111 IN II. LIB. ARISTO T. DE COELO.
ex putri materia oriundis. Respondemus coelum non vocari , nobis semen, sed veluti semen; qubd sit affectu virtute quasi seminaria viventium. Nimirum ad rationem seminis duo ut nunc caetera omittamusὶ requiruntur. Alterum, ut non sit eisiunctum re,qtiae generatur; alterum,ut habeat in se virtute generativam a genitore trans sem. Nos ergo no ob priorem, sed ob posterio rem conditionem dicimus corpus coeleste elle quasi semen.Non enim ea, quae similia vocantur,in omnibus si milia esse oportet. ns,nsi, ad AD argumentum autem initio quaestionis propos tum,quodiruetu. primi probabat non posse animalia imperfecta a caelo gigni,dicendum ri, recte concludere non posse illa produci , caelo ut a proprio &principe genitore: sic enim nullii vivens ab alio vitae experte generatur;alioqui causa principalis esset effectu ignobilior.Verum nequaquam eo confici eiusmodi animantes non poste , caelo, ut a causa instrumentaria& minus praecipua, quae suo effectu det rior esse potest ad eum modum, quem diximus, produci.
De ortu perfectorum animantium comparatione
V o D verδ ad animantia persecta attinet, ex communi, veraque Theologoru & Philosophoru doctrina asserendum est non polle illa gigni , caelo, uti impersecta, sed egere proprio, ibique peculiari progenitore. Id asserit D. Tlao. i.
V remisi, HVIVS autem assertionis fundamentum est, quia persecta fundamenta. animantia scuti excellentiorem habent naturam, ita ad sui productionem plura exiguunt,sicque no nisi propagatione seminisi propriis parentibus gigni queunt. Quod satis confirmat experientia.Nec enim videmus Leonem,aut equum,alia-ve eiusmodi nobilioris notae animantia absque parentum semine prouenire. 2ι ,... F V e R. ε ramen nonnulli aded naturae legum ignari se in ge-
uisa ἡ nus humanum contumeliosi,ut dixerint non modo caetera pe ita δε hom- secta animantia, sed homines etiam e terra esse prognatos, ex consi procrea- que numero Ogygem & Inachum suisse. Cuius rei meminit Iu- stinus Martyr in tua paraenesi,Eusebius libro 7. de Praeparatione Euangel.capite 7. Philo Iudaeus in libro de mundi incorruptibi- ια' Pι -- litate,Diodorus Siculus libro primo,rerum antiquarum capit. i. ' μή &a. alij que nonnulli. Dicitur autem hic error ab AEgyptiis defluxisse id sibi persuadentibus argumento Ortus murium, qui humore, & Solis aestu nati sunt circa ripas Nili apud Thebaiden NONNvLLI etiam veterii Philosophoru,quos coarguit Lactantius
223쪽
ctantius lib. r. cap. I a. praedictam hominum ἡ terra generationem accidisse aiebant certis conuersionibus coeli, & astrorum motibus, qui gignendis animantibus maturitatem attulere: vi- . delicet terram denub creatam, ac semen genitale retinentem
lliculos ex se quosdam quasi uteros efformasse,de quibus Lucretius lib. s.
sebant vim terrae rasi cibus apti ,
Ex iisque naturae nixu disruptis caetera animalia, simulque pia ., οι , hominem prodiisse. Equidem vere dici solet nullum esse meti.
dacium sine teste, ne aliquid tam absurdum & ineptum exco- ραα. gitari, quod patronum no nueniat. Avicenna, homo alio Mamili qui acuti ingeni j, optimi Onominis inter Araris Philoso G D huiusce dogmatis defensionem suscepit. Nec desuere erecentioribus Philosopliis , qui intempestiua audacia in ean- dem sententiam abierunt, aientes eam coeli constitutionem possct incidere, quae homines non secus ac ranas, & mures EL. D. m, terra progignat. Namque licet minime sibi persuadeant posserev. e .r . hominis animum , coelo estici id enim non solum totius Phi- D m sm losophiae placitis repugnat, sed etiam decretis fidei, quae do-- cet animam rationalem a solo Deo creariὶ aiunt tamen posse inani. ἡ Vic esti praeparari, exornarique materiam omnibus acciden- uersus hara. tibus ad animae rationalis introductionem requisitis. Quo ins Ioannis euen tu licet non coelum, sed Deus animam rationalem in ma-μ se 2 teria producturus sit, nihilo secius dicetur corpus coeleste hominem gignere,quim nunc homo hominem. Hanc parum cordati animi sententiam ,& si confutatione non eget, satis refellunt tum ea argumenta, quibus ostendimus persecta animalia non posse a coelo gigni , quae in homine tanto cui dentius concludunt,quanto ille caeteris praestat aniniantibus Num eam conuincit imbecillitas humanς iobolis,sive cdm denuo concipitur; sue cum in lucem primo editur, quae si ossicio matris non ueatur, sustentetur,& a coeli iniuriis defendatur, in ipso vitae limine vitam finiet. Nisi quis dicat eiusmodi terrigenas suturos - smiles duris agrestibus, quos Graecorum poetarum seriata vanitas armatos e terrae gremio eduxit, vel ex lapidibus a Deucalione, Pyrrhaque iactis progenuit, de quibus poeta.
a.Geou. FCrrea progenies dum caput extulit aruis. I si i et v R ad primum argumentum eorum, quae probare co-
tendebant posse etiam perfecta animalia i coelo produci; admittenda est maior propontio,si intelligatur de formis caducis, cuiusmodi sunt omnes sublunares excepta rationali; sed neganda minor, dicendumque praeparationem materiae ad formas animalium persectorum non consistere in sola primarum qualitatum permistione & temperie; d in virtute etiam seminali,& sormatrici, quae si perfecta sit, qualis persectis animantibus congruit, persecti quoque animantis operam desiderat; nec a coelo, ut a
224쪽
SEcv Nos verδ argumenti dissicultatem perimit D. Augustinus 16.lib. de Civita. Dei, cap. 7. in hunc fere modum , Bes iae,. - . qua non ut 3 rana nasiuntur ex terra, scd tu cinmixtione maris, serii. c. fu minae propagantur, credi possint post alluvium ad insulas natan atra se, stuproxima . Sunt autem quadam tam longe possitae a continemtis in terris , ut ad eas nacta videatur nata re potu se bellianum. Quia si homines eas captas secum aduexerunt, ct eo modo et L habitabant eorum i genera inntituerunt, venandi studior erip tu se incredibile non ein qua uis is su Dei siue i missu, etiam oper fugato Πm, negandum nonsit, pomis transscrri. H.ec ex. D. Aug b. Gii . . V i T v L v M autem Avicenna icimus non sitisse genitum coelesti influxu , sed aliunde magno aliquo ventorum impetu, seu Ecnephia abreptum alio in loco decidi isse, aut daemonum opera, ut nonnunquam fit, delatum. Equae etiam Lusitanae , de quibus, Plinius, non concipiunt vento, nec etiam Cappado- Nam seu ces esto id , ut a nonnullis pro vero habitum , haud , se tamen rum puris probatum D. Augustinus loco citato retulerit. Iustinus lib.vlti mo censet proditum hoc a scriptoribus ad significadam tantam a seria...p equorum in iis locis Decunditatem,& mulcitudinem , Ut vento Aristot.A. 6 generari videantur, vel ut indicarent equas inibi spirante Zephyro potissimum concipere. nma. .r .
Diluitur extrema, pars ultimi argumenti. Agitur de Phoenicis generatione.
Von ad Phoenicem attinet,quaedam destri seruntur, in quibus scriptores maiori ex parte conueniunt: alia, in quibus dissident. Conuenilint, quod unicus existat in toto orbe. Item quod sit pauone pulchrior, aquilae magnitudine , auri fulgo te circa: colla caetera purpureus caerulea roseis caudam pennis distinguentibus , caput plumeo apice honestante , ut a Plinio lib. io. Natur. lusior. cap. 1. describitur. Praeterea in eo etiam conscia-xiunt, quod nouus phoenix ita de veteri producatur, ut vetus in eo quasi ex se ipso videatur reuiuiscere Vnde& Patrum nonnulli futuret resurrectionis veluti imaginem quandam in eo ad bratam esse inquiunt: immo deinde verisimile ducunt argumz- tum ad probandum non esse impossibilem corporum resurrectionem. In his sunt D. Clemens lib. s. Apostolicarum Constitutionum cap. 6. D. Cyril. Catechesi 18. D. Ambr. lib. s. Hexame. cap. 23. & in oratione de fide res ectionis. D. Epiphanius in Anchorato. Item Tertul in lib. de Resurrectione carnis; ubi haec
225쪽
O l CAP. III. Q v a s T IO VI. I. i ars seripsi, Accipe huius spei videlicet resurrinionisin plenissimu
ntque firmissimum specimen, siquidem animalis res est, & vitae obnoxia & morti , illum dico alitem Orientis peculiarem, de ringularitate famosum, de posteritate monstrosum , qui semetipsum libenter funerans renouat, natali die decedens atque sue cedens iterum phoenix, ubi iam nemo,iterum ipse; qui non iam ullus idem in Rustinus etiam in symbolo quod inuenies tomo s.
operum B Hiero.&lomo a in peru B. Cypriani idem arguinem uaffert ad ostendendam Christi ex virgine sine coiugenatiuitate. DirpERvNT autem scriptores primu circa aetatem Phoenicis. Nam Manilius vivere ait annos 66C. Solinus I o.Pomponiuς Mela soo.e haeremon multo plures. Item circa modia in generationis illius ex unico parente. Nam quidam aiunt cum semetipsum vellicatu vulnerare,& ex cruore primu ceu vermiculunasci, qui in demortui locum succedat, mox pullum feti priorisorma similem. Alii ex putrefacta parentis carne gigni vera em, qui deinde in aue efformetur. Alij parente structo in palmae alicuius vertice ex casa, nardo,cynamomo,& myrrha nido,se superimponere & excitato aliis ad radiu solis incedio , in odorib' vita finire,atq; ex eo cinere phaenice alterii, quasi eunde,reuiuiscere. I r A se habent, quae de Phaenice auctores memoriae prodiderunt. Sed illud in praesenti consideratione dissicultatem ingerit,
quod aut modus, quo ille gigni serhibetur, fabulosus debeat
existi mari, aut dicendum sit nasci Phoenicem virtute corporum caelestium. Priori sententiae aduersatur totiti signium virorum auctoritas,qui eum,qyem retulimus,Phoenicis ortum celebrat. Posteriori illud obest, quod cum negari non possit phoenicem e nobilissimis auibus unam esse , admittiendum solet aliquod persectum animal a caelo , ut a propria causa, produci. Etenim siue Phoenix ex sanie paretis, siue ex cineribus, siue ex corrupto eiusdem corpore nascatur,tota ea generandi ratio putri materiacsistat, absit; inteructu virtutis seminariae; quae productio coniunt philosophorii cosensu ad caelestis influxus vim referri cosueuit. I N hac dubitatione afferendum est nec videri negandum dari Phoenicem, nec videri probabilem cam,quam tradunt,illius generationem. Priorem huius affertionis partem sita lent non solum antiquorum scripta, sed etiam recentes historiae nauigationum, quae narrant visam aliquando hanc avem. Extat quoque fragmentum epistolae regis AEthiopiae ad Pontificcna Romanum ubi rex narrat iii terra sua Phoenicem esse. Iarchus etiam Indus apud Philostratum in vita Apollini, lib. s. ait Phoenicem no esse sati)hum 5b. sabulosum. Nicepho. Calistus lib.9 .Eccles histor. cap. 19. asserit x s. us. A- . eum reperiri ad Orientem. Eiusdem meminit auctor. epistoli dechissis statiui cereo paschali afl Praesidium, Herodotus lib. r. Solmus cap. hs ini Isidorus lib. i Orig. cap. . Cornelius Tacitus Annalium lib. s. item Suidas, Aurelius Victor, Oppianus, Albertus, ct alii. Posterio.
226쪽
os IN II. LIB. ARISTO T. DE COELO.
Pos τε Rio REM partem aflertionis ostendunt ea, quibus antea probauimus talem generationis modum non posse perse-- ctis animantibus conuenire. Qiline cum pat s utuntur exemplo phaenicis ad suadenda illustradamve corporii resurrectione, id neque asseuerant, neq; ex proeria sententia pronuntiant; sed a uia ira ex aliorum scriptis reserunt,quasi dicant ii homines sibi persua ae huisiis dent posse accidere vi naturae, ut Phoenix ex suismet cineribus η' reparetur & reuiuiscat; cur non credant possie humana corpora etiam in cineres redacta, potestate diuina,ad vitam reduciὶ CERTE aliter nasci Phoenicem , quam communi historia circumsertur, illud argumento est,quod allirmant nonnulli visos aliquando simul plures plioenices, & quod quidam commemorant,videlicet anno SoλVrbis, Claudij principis censura nantio,Sςxto Papinio Coil allatum ex Algypto Phoenicem in t bem; &in comitiis propositum. Si enim unus tantum - e ret, nec nisi ex demortui,aut confestim morituri cineribus; san- ,- guineve noua soboles proueniret, in hoc,qui Romam est aduectus, tota Phoenicum laccies tanditus interiisset.
, et V AESTIO VILVtrum animalia, quae Astrorum vi ex putri materia gignuntur, sint eiusdem speciei cum aliis eluc
lcm nominis,quae semine procreantur.
Argumenta, quibuου negati partis assertores et tuntur. . N hac cotrouersia Commentator in sua paraphrasii ad primum de generatione animalium cap. I. eiusq; assecla Iandunus 7.Metaphy.quςst.iI.5 digidius a. lib. Hexam. cap. 28.aliique nonnulli partem negati- uam approbant,quam nituntur perluadere, In primis ita. Omnes effectus determinati habent necessariam connexionem cum suis causis ; alioqui vaga & errabunda esset eoi mam cognitio,nec de illis vera demonstratio haberetur: at si ijdespecie mures possent indiscriminatim ex putri materia,& ex semine generari,iro necessario cu suis causis cohaereret. No igitur animantes,quae illis duobus modis gignuntur, specie coventui. S E c v N D o, Natura nihil frustra molitur,nec iacit pluribus; quod paucioribus potest essicere: at si eandem speciem animaliununc ex semine , nunc sine semine produceret; altera ex his generationibus superuacanea esset, ac frustra: ergo,&c. TER Tio, Specifica formarum couenientia arguitur ex operatione. Nam quae formam eiusdem speciei habent, similes sun-
227쪽
ctiones edunt: sed aqimalia, quae sine semine, &quae ex semine oriuntur, non similes edunt functiones. ErgUicorum formae ne aquaquam specie conseruiunt. Probatur minor . nam ex se ne orta ii bent vim pincreandi ibi simile, qua vi c rent ea, quae nastunt ut sine semine id enim libr. s. de Historia animalium cap i . conceptis verbis icitatur Aristoteles, ubi haec scribae. Ωuae autem Ar sutiliti persi,vel in animali es in terea, vel in stirpe et etiam is eorum i rumpamλιs procreantur, eadem, maris,a te AE sexu distincta sunt, iis coeunti Uenitar qaidem liquod, sed ex quo Mihil amplius gigni possit
verbi gratia, itu pediculorum, lendes procreantur: mi lcarum , vel, mi ' culi pulicum genus vermiculorum oui jeciem referens, ex quibus nec ea,
quae tenerarim proueniunt,nec aliud ullum animal sed id quod Mnt , frades tantum per)jtant. Atque his similia tradit etiam primo de Getaneratione an m. cap. I.& i 6. Patet igitur de sententia Aristoteli, animalia,quae ex putri materia gignutur,in uniuersum non proeteire sibi simile, sed aliud quid Ham omnino infacundum.
Concluditur pars af mutua, issoluuntur aduersa
ONTRARO tamen sententia, quae asserit orae dicta animalia esse eiusde speciei verisimilior est. Eam
tuetur D.Thomas.7. Metaph. ad text. 23. licet in I. dist. Io art. s. alterius seerit opinionis, Scotus in I. d. a. q. 7. Ochamus In a.q. 2 .RicharduS In a. d. I7. q. h. circa t. princ. Ferrariensis libr. 7.contra gentes c. 6'. Soncinas 7. Metaph.q. II. idemque censuit D. August. 3.de Trinitate C. .& DAu. 3. Io. D. Ambrosius de incarnatione Vetbi. Theophrastus. r. libro D Amιν de Plantis cap. t ubi docet stirpes & animantes in eo conuenire, quod in utroque genere quaeda ex semine dumtaxat proueniant, quaedam tantum sine semine,quaedam autem utroque modo. PROBATUR vero haec opinio hac una ratione. In animalibus,quae ex semine & sine semine oriri solent, apparent omnia specificae unitatis indicia. No ergo inter se specie distinguuntur.
Antecedens ostenditur, quia utraque habent eandem membrorum compositionem,figuram,coimem, magnitudinem, in virisque deprehenditur idem motus, idem ingenium , cte Inclinatio. Ac quod non omnino careatu facultate procreandi sibi militia, quam aduersariae partis assertores omnino deesse contendunt iis,quae sponte nascuntur,probatur.Primum,quia in navibus recens aedificatis,in quibus antea mures non crant, breui tempore magnus murium prouentus apparet; quod argumento est eos ab iis qui ex putri materia prodierant, natos fuisse. Item quia Aristotcles .lib. Metaphae.7. tex. τοῦ & in problematis sect. a C. pro- . iiii Con.COm.lib.de Coelo. . Ee
228쪽
blemate 6 . ait qiraedam animalia ex coitu pariter & sponte naturae oriri. Quin vero licet ex semine Orta non semper generentalia sibi. similia, haud propterea tamen arbitrandum e stea disterre specie ab aliis ; potest namque eiusnodi insecunditas prouenire ex desectu aliquo accidentario comitante interdum ea, quae sic generant ut cum quo tamen desectu Identitas specificaxo haereat. Sicuti nonnunquam accidere videmus nonnullis persectis animantibus , ut in specie humana, quae sine controuersia sunt eiusdem speciei cum ita , quae semine prolem edunt ,&interim ipsa intacunda existunt. Quare non.est cur putemus se mane orta a spontaneis specie differre, quandiu haec consimilem retinent figuram,magnitudinem, ac caetera, quae paulo ante retulimus; ea enim sunt potissima,ac certissima specificae unitatis argumenta, non autem similium generatio.
R EsPONDEAMus igitur argumentis , quae opposita partem suadebant. Ad primum dicendum omnem effectum habere causam di finitam, d est, non posse a qualibet causa promiscue,ac sine discrimine produci; nonnullos vero effectus este,qui a causis specie differentibus prouenire queunt, cum quibus ita necessariam connexionem habent, ut secundum suam speciem, licet
neutram determinate , earum tamen alterutram necessario poscant , nec extra earum causalitatem vagentur. Quod sat est,ut
eiusmodi effectus determinatas ac necessarias causas habere
A o secundum etsi praedicta animalia utroque modo oriatur, neutram eiusmodi generationum superuacaneam esse; sicuti neque otiosum est generari ignem nunc ab alio igni, nunc attritu Multiplex se lapidum alias coitu radiorum solarium. Nimirum confert haec hq et varietas ad mundi pulchritudinem & ornatum , sicut idc rerum singularium in eadem specie effusa multitudo. Privatim autem
videtur a natura procuratum,ut impersecta animallia, quae in extremam sui generis sortem desinunt,tam varie nascerentur, qud eorum ignobilitas numero compensaretur. .
s.ti . , A D.tertium dicendum in primis non omnia genita ex putri materia esse inscecuda. Nec Aristotelem uniuersim id velle locis in argumento citatis,cum alibi oppositum docuerit; sed duntaxat,vi Ferrariensis ad c. 69.libri tertij cotra Gent.explicat, ,quae natura sua habet, ut ab agente tantum aequinoco & ex putri materia oriantur ea,inquam, non generare sibi ii milia: alioqui si de
omnibus sponte genitis loqueretur, falid id de stirpium generi-D. a boribus bus pronuntialset. Constat enim, ut adaertit D. Thomas 7. Me-A 'nt: ού ἡ- taph. tex. 1 3. quasdam esse arbores, quae cum Vltro e terra nas antur, semen proserunt,e quo aliae eiusdem speciei pullulant. Deinde respondemus, esto nonnulla monte otia non alia sibi similia progenerent,id tamen non sat elle ad astruendam speciei different am,cum tum caetera muni praeter similium generationem;
229쪽
CAP. III. .QVAESTIO VIII. et Istatum lia euidentiora signa specificet unitatis in eis depreheddan
CAE S T I O , V II L Vtrum corpo a coelestia in hominis voluntatem ,
Videri in eam infuere. . I Von coelestia corpora in nostram inquant voluntatem videtur hisce argumentis concludi. Influunt in daemones,qui nullum habent cum materia commercium ergo & in animum rationalem, qui cum matella iungitur, atque adeo in eius voluntatem. Antecedens ostenditur. Primum quia ceri si est daeinones secun- Premtia ι .dum Lunae incrementa homines quosdam qiu inde lunatici apia ment m. pellantur inuadere,& maleficis certo syderum aspectu euocatos promptius accurrere. Quod non aliunde videtur prouenire,
nisi quia sedera suo tactu in ipsos etiam daemones aliquid impii-munt. item quia corpora coelestia maioren, vim obtinent, quam sublunaria,& tamen constat daemoneue allici de arceri quibusdam herbis,lapidibus& animantibus,ut ex Porphytio narrat D. Atag. lib. Io.de Ciu. Des.c. o. quod etiam confirmat Michael Psellus in libro de Daemonibus aiens nihil serenasci subluna,quod non ad aliquos alliciendos daemones valeat &ad Magicam facultatem conferat. Eoque etiam peltinet id,quod scripsit Iosephus 8. libro ἰρ r.
antiquitatum videlicet composta uisse a Salomone artem continentem teconditas heibarum proprietates,quarum vi a corpotibus daemones expellcrentur. SscvND o,Astra influniit in intellectum,qui abstractior, se-eretiorque est a. materi quam Voluntas: ergo & in voluntatem. Antecedens ostenditur,quia non alia videtur esse causa, cur quidam acriori valeant ingenio,nisi quia astris melioribus magisque propitiis concepti sunt.Vnde Ptolomaeus in Centiloquio. Clim, 1nquit, Mercurius in alicuius natiuitate fuerit in aliqua domorum Siturni,& ipse sortis in suo esse, dat bonitatem intelligen- . tiae m dat litus in rebus. Quo item pereinet illud, Homeri. Talis est intellectus in Diis,& hominibus terrenis , qualem, in die inducit pater vivorum, Deorumque,id est,Sol. T g ατ io, Quamquam stellat per se n6 agant in Voluntatem ι. Aetum humana aliquid ei immediate iniiciendo; polliant tamen ea mouere interuentia organorum,quibus corporeς vires Insident, imbuendo videlicet ea variis qualitatibus,quibus potetiae ad hunc, aut illum effectum permoveantur,ut calefaciendo cordis sangui-
230쪽
11o IN II. LIB. ARIST. DE COELO.
nem, io effetuescente appetitus irascibilis ad iram irritetit steque voluntatem secum inclinet; praesertim cum auctore Aristotele lib. 3. Et hic. c. ut quisque affectus est, talis ei finis videatur. Igitur hoc saltem m 'do agunt stellae in voluntatem hominis, eiusque actiones perficiunt.
ARTICVLVs II. 'ul'd in repropositasentie dumsit.
D explicationem huiusce dubii praenotandum est,
bifariam intelligi posse corpora coelestia mouere u luntatem,nimirum directa,vel in directa motione.Di-- recta,id est, imprimendo per se, atque immediate aliquid in ipsam voluntate; indirecta, id est,remote & ex accidete ea inclinando interue tu organoxu corporis de potentiatu eis inhaerentium,ut in 3.superioris articuli argumento explicatum fuit. Hoc posito hac una allertione controuersiae fit latis. Corpora coelethra potiunt agere in voIuntatem indirecta motione,directa non potiunt. Priorem partem satis confirmat tertium illud argumen una. Posterior vero suadetur,quia cum voluntas sit im materialis potentia, fieri nequit ut a corporibus coelestibus quicquam directo patiatur. Ac quod coelum non possit ita in volun talem influere,ut eius actiones per se omnino exequatur definitum est in Concilio. i. Bracharensi c.9.& io.contra Priscillianum haereticum, patetque ex eo, quia vi cap. 7. libri 1.fidei orthodoxae
D. Damascenus argumentatur,cum coelum necessario ac naturaliter agat, s humanae actiones coelesti vi administrarentur, non et sent liberae, sed naturales;nec homb ageret, sed belluarum more agerctur,nullaque superesset ratio cost ij,nulla culpa,aut ineri tu Quae omnia absurda & impia sunt,nec sol im a Philosophia, sed etiam a Christianae religionis vetitata abhoxrentia. A n primum igitur argumentum eqrum , quae in contrariam partem adduximus,negandum est, quod assiimit, & ad priorem. cius confirmationem dicendum duas ob causas 4aemones secundum stellarum aspectus solere homines diuexare; primo ut res , Deo creatas tanquam maleficit participes dedecorent, scuti D. D. u. --. Hi ςx0nymus ait ad eapit.. Matth.&D. Chrysostomus homil.in D. Chus Matth.ltem quia cum non possint qualitatem ullam corporibus imprimere, nasi naturalia activa passi uis applicando, obseruant ad id temporum opportunitates, atque aptitudinem corporum. Constat autem sydera pro aspectuum & irradiationum varietate humana corpora diuerso modo allicere. Praesertim vero Luna,dum accrescit, ex insita proprietate humorem cerebri , in quo animales lanctiones perficiuntur,commouet; ideoque consueuere daemones per id tempus hominis arrepti iij phantasiam, perturba